ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΑΝΑΠΛΑΖ ΔΝΟΠΟΗΖΖ ΠΔΡΗΟΥΖ ΥΧΡΧΝ ΠΡΑΗΝΟΤ ΑΞΟΝΑ ΣΖ ΟΓΟΤ ΑΓΗΑ ΟΦΗΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ

Σ.Δ.Η. ΚΑΒΑΛΑ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ ΓΡΑΜΑ.Σ.Δ.Γ. ΓΡΑΜΑ ΣΜΖΜΑ ΑΡΥΗΣΔΚΣΟΝΗΚΖ ΣΟΠΗΟΤ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΑΝΑΠΛΑΖ ΔΝΟΠΟΗΖΖ ΠΔΡΗΟΥΖ ΥΧΡΧΝ ΠΡΑΗΝΟΤ ΑΞΟΝΑ ΣΖ ΟΓΟΤ ΑΓΗΑ ΟΦΗΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΠΟΤΓΑΣΡΗΑ: ΜΑΚΡΗΓΟΤ ΟΦΗΑ ΤΠΔΤΘΤΝΟ ΚΑΘΖΓΖΣΖ: ΓΡΖΓΟΡΗΟ ΥΑΣΕΖΦΗΛΗΠΠΗΓΖ ΓΡΑΜΑ 2013

Πίνακας περιετομένφν 1. ΠΡΟΛΟΓΟ... 5 2. ΕΙΑΓΩΓΗ... 6 3. ΚΟΠΟ... 6 4. ΕΙΑΓΩΓΗ ΠΙΟ ΕΙΔΙΚΑ... 7 5. ΟΡΙΜΟΙ... 8 5.1. Οξηζκφο ηεο Αξρηηεθηνληθήο Σνπίνπ... 8 5.2. Οξηζκφο Αζηηθφ Πξάζηλν... 8 5.3. Οξηζκφο Γαζνθνκίαο Πφιεσλ... 8 5.4. Πεδφδξνκνη... 9 5.5. Πιαηείεο... 9 5.6. Πάξθα... 9 5.7. Δπεξγεηήκαηα ηεο θχζεο ζηελ πνηφηεηα δσήο... 10 5.8. Αλαινγία πξαζίλνπ αλά θάηνηθν... 11 5.9. Πξάζηλνη ρψξνη ηνπ Γήκνπ Θεζζαινλίθεο... 12 5.10. Βειηίσζε ηνπ κηθξνθιίκαηνο κέζσ ηνπ αέξα... 13 5.11. Πεξηνρή έξεπλαο... 14 5.12. Υάξηεο πεξηνρήο... 14 5.13. θνπφο εξγαζίαο... 16 5.14. Απνγξαθή πξαζίλνπ... 16 5.15. Πξφηαζε αμηνπνίεζεο Αηζζεηηθήο αλαβάζκηζεο... 17 6. ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑ... 18 6.1. Υαξαθηεξηζηηθά πεξηνρήο... 18 7. Ανάλυση Περιοχής... 18 7.1. Θέζε Έθηαζε Γηνηθεηηθή δηαίξεζε... 18 7.2. Ννκνζεηηθφ Πιαίζην... 19 7.3. Κιίκα Μηθξνθιίκα ηεο πεξηνρήο... 20 7.4. Δδαθνινγηθά... 21 7.5. Παλίδα... 22 7.6. Υισξίδα- Βιάζηεζε... 22 7.7. Κίλδπλνη ηνπ ρψξνπ κειέηεο... 25 7.8. ΗΣΟΡΗΚΑ ΠΔΡΗΟΥΖ... 26 7.8.1. Αρχιτεκτονικι τθσ Θεςςαλονίκθσ... 26 7.8.2. Διαμόρφωςθ διαδρομών ςτθν ευρφτερθ περιοχι... 27 2

7.8.3. Ιςτορικά ςτοιχεία περιοχισ... 28 7.8.4. Η ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΣΟ... 28 7.8.5. Ι.Ν. ΑΓΙΑ ΟΦΙΑ... 29 7.8.6. ΜΗΣΡΟΠΟΛΙΣΙΚΟ ΝΑΟ ΓΡΗΓΟΡΙΟΤ ΠΑΛΑΜΑ... 30 7.8.7. ΦΙΛΟΠΣΩΧΟ ΑΔΕΛΦΟΣΗ ΑΝΔΡΩΝ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ... 31 7.8.8. ΟΙΚΙΑ ΣΕΡΚΕΝΛΗ... 32 7.8.9. ΟΙΚΙΑ ΝΕΔΕΛΚΟΤ... 32 7.8.10. ΜΕΓΑΡΟ ΛΟΓΓΟΤ <<ΚΟΚΚΙΝΟ ΠΙΣΙ>>... 33 7.8.11. ΜΟΤΕΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΤ ΑΓΩΝΑ... 33 7.8.12. ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΖΡΗΑ ΒΑΛΑΓΗΑΝΝΖ... 34 7.8.13. ΠΟΛΗΣΗΣΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΠΔΡΗΟΥΖ... 35 8. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ... 37 9. ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ... 38 9.1. Σν ηνπίν ηεο πεξηνρήο... 38 9.2. Πξφζβαζε ζην ρψξν... 38 9.3. Οη ρξήζηεο ηνπ ρψξνπ... 39 9.4. Τπνδνκέο ζην ρψξν... 39 9.5. Τθηζηάκελε θαηάζηαζε... 40 9.6. Καηάζηαζε ππάξρνπζαο βιάζηεζεο... 43 10. ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΑ... 45 10.1. ηφρνη έξεπλαο... 45 10.2. Παξνπζίαζε εξσηεκαηνινγίνπ... 45 10.3. Αλάιπζε Δξσηεκαηνινγίνπ... 48 11. ΠΡΟΣΑΔΗ ΓΗΑΜΟΡΦΧΖ ΠΔΡΗΟΥΖ ΜΔΛΔΣΖ... 55 11.1. ηφρνη ηνπ έξγνπ... 55 11.2. ρεδίαζε... 55 11.3. Γεληθή νξγάλσζε ρψξνπ... 56 11.4. Παρουςίαςθ ςχεδίου... 57 11.5. Δπηινγή πιηθψλ... 60 11.6. Δπηινγή θπηψλ... 61 11.7. Δγθαηάζηαζε θπηεπηηθνχ πιηθνχ... 62 11.7.1. Διάνοιξθ λάκκων... 62 11.7.2. Φφτευςθ... 62 11.7.3. Πάςςαλοι υποςτφλωςθ... 62 3

11.7.4. Προςτατευτικζσ καταςκευζσ... 63 11.8. χζδιο φφτευςθσ... 63 11.9. Μζτρα προςταςίασ πραςίνου εντόσ των πόλεων... 65 11.10. Λίπανςθ... 66 11.11. Κλάδευςθ... 66 11.12. Φωτιςμόσ... 67 11.13. Άρδευςθ... 68 12. ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ... 69 13. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 75 13.1. Διαδικτυακι... 75 13.2. υμβατικι Βιβλιογραφία... 76 4

1. ΠΡΟΛΟΓΟ Ζ παξνχζα κειέηε νινθιεξψζεθε ζην πιαίζην ηεο πηπρηαθήο εξγαζίαο ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ ηνπ ηκήκαηνο Αξρηηεθηνληθήο Σνπίνπ. Ζ κειέηε ζπληάρζεθε απφ ηελ ζπνπδάζηξηα Μαθξίδνπ νθία. Σα δεδνκέλα θαη νη πιεξνθνξίεο ζπιιέρζεθαλ θαηά ηελ πεξίνδν Μαξηίνπ επηεκβξίνπ 2013. Οη δηάθνξεο δπζθνιίεο πνπ πξνέθπςαλ γηα ηε δεκηνπξγία ηεο εξγαζίαο ζεσξνχληαη σο εκπεηξίεο πιένλ. Γηα ην ζέκα ηεο πηπρηαθήο κειέηεο, ππεχζπλνο θαζεγεηήο ήηαλ ν θχξηνο Υαηδεθηιηππίδεο Γξεγφξηνο θαη επηβιέπσλ θαζεγεηήο ν θχξηνο Θαλάζεο Γεξάζηκνο. Θεξκέο επραξηζηίεο εθθξάδνληαη ζηα άηνκα πνπ βνήζεζαλ λα νινθιεξσζεί απηή ε εξγαζία έκκεζα θαη άκεζα. 5

2. ΕΙΑΓΩΓΗ ηελ παξνχζα πηπρηαθή πξνζεγγίδνκαη ηελ έλλνηα ηεο ιεηηνπξγίαο ζηα αζηηθά θέληξα θαη ησλ δηθηχσλ πξαζίλνπ. Πην ζπγθεθξηκέλα ην έληνλα δνκεκέλν πεξηβάιινλ ηεο ζπκπξσηεχνπζαο Θεζζαινλίθεο. Σν θέληξν κίαο κεγαινχπνιεο φπνπ έρεη έληνλα δνκεζεί θαηά ηνλ 20ν θαη 21ν αηψλα. Έλαο απφ ηνπο πην πνιπζχρλαζηνπο δξφκνπο ηεο πφιεο κε κεγάιε ηζηνξία έξρεηαη λα αλαπιαζηεί θαη λα ελνπνηεζεί κε ηνπο ππάξρνληεο ρψξνπο κλεκείσλ, παξηεξηψλ θαη πάξθσλ ηεο πεξηνρήο. Ο ιφγνο γηα ηνλ άμνλα ηεο νδνχ Αγίαο νθίαο κε αθεηεξία ηελ νδφ Φηιίππνπ θαη θαηάιεμε ηελ νδφ Λεσθφξν Νίθεο. Οη λέεο ηάζεηο αλάπιαζεο ηνπ θέληξνπ ηεο πφιεο πνπ ην εληάζζνπλ ζε έλα θαηλνχξην κνληέιν επξσπατθψλ πξνδηαγξαθψλ απαηηνχλε ηελ άκεζε παξέκβαζε γηα κία λέα επνρή. 3. ΚΟΠΟ Με αθνξκή ηηο λέεο απαηηήζεηο γηα κηα θαιχηεξε αζηηθή δσή ζην θέληξν ηεο πφιεο ζα ηεζεί σο ζηφρνο ε ζσζηφηεξε ελαξκφληζε ηνπ ππάξρνληνο δνκεκέλνπ ρψξνπ κε λένπο ρψξνπο πξαζίλνπ. Ζ επηζήκαλζε ησλ πξνβιεκάησλ είλαη θαη ην ηζρπξφ θίλεηξν βειηίσζεο. Έλαο άμνλαο πνπ ελψλεη ηελ παιηά κε ηε λέα πφιε θαη θηινμελεί βαξηά αξρηηεθηνληθή θηηξίσλ θαη εθθιεζηαζηηθψλ λαψλ. Έρεη σο ζηφρν ηελ νξγάλσζε ηνπ ζπλνιηθνχ άμνλα, ηελ ελζσκάησζε ησλ βπδαληηλψλ κλεκείσλ θαη ηελ δεκηνπξγία ρψξνπ αλαςπρήο ζην πάξθν ηεο Αρεηξνπνηήηνπ. Γηα ηελ επίηεπμε απηψλ ησλ επηδηψμεσλ απαηνχληαη απνθάζεηο ζσζηήο ζηξαηεγηθήο. Ζ πεδνδξφκεζε ζε ηκήκα ηεο πεξηνρήο θαη ε νξγάλσζε αλνηθηψλ ρψξσλ πνπ ζα αλαδείμνπλ θαη ζα πξνβάιινπλ ηα ζεκαληηθά κλεκεία, είλαη κεξηθά απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ ζα θέξνπλ κηα λέα δπλακηθή ζηελ πεξηνρή. 6

4. ΕΙΑΓΩΓΗ ΠΙΟ ΕΙΔΙΚΑ Ο άλζξσπνο απφ ηε δεκηνπξγία ηνπ, φπσο καο ιέλε νη γξαθέο, δνχζε κέζα ζε έλα πινχζην θπζηθφ πεξηβάιινλ. Ζ ζρέζε ηνπ κε ηε θχζε ήηαλ άξηζηε εθφζνλ ήηαλ ε θχξηα πεγή ηξνθήο ηνπ. Πάληα δνχζε θάλνληαο ηηο απνηθίεο ηνπ ζε κέξε κε πινχζηα βιάζηεζε, γφληκα εδάθε, άθζνλν λεξφ θαη ηξνθή. Ζ θχζε πάληα έπαηδε θαζνξηζηηθφ ξφιν ζηελ εμέιημε ησλ ρξφλσλ. Ήηαλ απηή πνπ επεξέαδε ησλ άλζξσπν ζε φιεο ηηο ελέξγεηεο ηνπ. Ση έγηλε φκσο θαη ν άλζξσπνο απαξλήζεθε ηε θχζε; Καηαηάζζνληαο ηελ ζηα ηειεπηαία επίπεδα κέηξεζεο ζηνπο κνληέξλνπο αζηηθνχο ηζηνχο πνπ δεκηνχξγεζε ηνλ ηειεπηαίν θαηξφ. Σα ηειεπηαία ρξφληα παξαηεξείηαη έληνλα ε αζηηθνπνίεζε θαη ε άλαξρε δφκεζε εληφο ησλ πφιεσλ. Ζ κείσζε ηνπ αλνηρηνχ αζηηθνχ ρψξνπ έρεη γίλεη αηζζεηή! Ζ ηαρεία αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο κε ηε βαξηά βηνκεραλία ζπληέιεζε ζηε ζπγθέληξσζε ηνπ πιεζπζκνχ ζηα κεγάια αζηηθά θέληξα. Σν κεγάιν πνζνζηφ πιεζπζκνχ αλέπηπμε ηελ αλέγεξζε δνκεκέλσλ ρψξσλ κε ζπλέπεηα ηελ ζνβαξή έιιεηςε πξαζίλνπ ζηνλ αζηηθφ ηζηφ. Καζεκεξηλά νη επηπηψζεηο ηεο έιιεηςεο πξαζίλνπ αληαλαθιάηαη ζην πεξηβάιινλ θαη ζηνπο θαηνίθνπο. Ζ Δπξψπε δηαηππψλεη ζπλερψο θαηλνχξηεο ηάζεηο δηακφξθσζεο ηεο αζηηθήο δψλεο κε ζθνπφ ηε βειηίσζε ηνπ κηθξνθιίκαηνο ζε θάζε πεξηνρή. 7

5. ΟΡΙΜΟΙ 5.1. Οξηζκόο ηεο Αξρηηεθηνληθήο Σνπίνπ Ζ αξρηηεθηνληθή ηνπίνπ ζαλ βαζηθή ηεο ιεηηνπξγία έρεη λα δεκηνπξγεί θαη λα δηαηεξεί ηελ αηζζεηηθή ζηνλ αλνηρηφ ρψξν ηεο θνηλσλίαο ησλ αλζξψπσλ (θαηνηθίεο, πάξθα, δξφκνπο θ.ι). Μέζα απφ έλα πινχζην θπζηθφ πεξηβάιινλ βειηηψλεηαη άκεζα ε πγεία ησλ θαηνίθσλ, πξνζθέξνληαο έλα αίζζεκα άλεζεο γηα δηέμνδν ζηε θχζε, ηελ νπνία ρξεηάδνληαη άκεζα νη πνιίηεο θάζε πεξηνρήο, γηα απφδξαζε απφ ηε ξνπηίλα ηεο θαζεκεξηλφηεηαο θαη ηε γθξίδα κνξθή ηεο. [14] 5.2. Οξηζκόο Αζηηθό Πξάζηλν Ο φξνο αζηηθφ πξάζηλν έρεη επηθξαηήζεη θαη ρξεζηκνπνηείηαη ηα ηειεπηαία ρξφληα. Ζ αλάπηπμε ηνπ αζηηθνχ πξαζίλνπ ζήκεξα είλαη ηα πάξθα γεηηνληάο, λεζίδεο πξαζίλνπ, θνηκεηήξηα, δαξληηληέξεο, ηζηνξηθνί ρψξνη, δελδξνζηνηρίεο θαη άιζε. Υαξαθηεξίδεη θπξίσο ηνπο ρψξνπο ηνπ πνιενδνκηθνχ ηζηνχ πνπ ζρεδηάζηεθαλ θαηά ηελ δηαδηθαζία αλάπηπμεο ηεο πφιεο, ή εμειίρζεθαλ γηα λα παξακείλνπλ ρσξίο θηίζκαηα, θαη λα θηινμελήζνπλ θάπνηαο κνξθήο βιάζηεζε, ζε αληίζεζε κε ην πεξηαζηηθφ πξάζηλν, πνπ αθνινπζεί ην θπζηθφ πξάζηλν ζε κεγαιχηεξε επηθάλεηα θαη άιιε αλαινγία κνξθήο ρξήζεο θαη ζχλζεζεο βιάζηεζεο. [21] [22] [23] 5.3. Οξηζκόο Γαζνθνκίαο Πόιεωλ Ζ ρξήζε δελδξνζηνηρηψλ θαη πάξθσλ, γηα ηε βειηίσζε ησλ ζπλζεθψλ δσήο ησλ θαηνίθσλ, έρεη δεκηνπξγήζεη έλαλ λέν θιάδν. Ζ έλλνηα ηεο Γαζνθνκίαο Πφιεσλ έρεη γίλεη απνδεθηή ζρεηηθά πξφζθαηα. Γηα λα επηηεπρζεί έλαο ζσζηφο ρεηξηζκφο δελδξνζηνηρηψλ κίαο πφιεο, αιιά θαη γεληθφηεξα ησλ δέλδξσλ, κε θχξην ζθνπφ ηε βειηίσζε ησλ νηθνινγηθψλ ζπλζεθψλ γηα ηε κέγηζηε πνηφηεηα δσήο ησλ θαηνίθσλ. Ζ έξεπλα ησλ θιηκαηνινγηθψλ ζπλζεθψλ πνπ επηθξαηνχλ ζηελ πφιε ζα πξνζδηνξίζνπλ ηελ ηθαλφηεηα πξνζαξκνγήο γηα ηελ επδνθίκεζε ησλ δηαθφξσλ δαζνπνληθψλ εηδψλ. Με ζσζηέο κεζφδνπο θχηεπζεο ψζηε λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζσζηά θαη λα δηαθξηζνχλ γηα ηελ νκνξθηά θαη ηελ θαιαηζζεζία ηνπο. [21] [22] 8

5.4. Πεδόδξνκνη Πεδφδξνκνη είλαη νη δξφκνη πνπ έρνπλ σο απνθιεηζηηθφ ή θχξην πξννξηζκφ ηελ θίλεζε πεδψλ κφληκα ή πεξηνδηθά. Μεξηθέο θνξέο ζε έλαλ πεδφδξνκν επηηξέπεηαη ε θίλεζε νρεκάησλ ή ε θίλεζε κέζσλ καδηθήο κεηαθνξάο φπσο παξαδείγκαηνο ράξηλ ιεσθνξεία. Οη πεδφδξνκνη ζπκβάιινπλ ζηελ θαιχηεξε ιεηηνπξγία θάζε πφιεο. ε έλαλ πεδφδξνκν κπνξνχλε λα ππάξρνπλ κε άλεζε ρψξνπ δελδξνζηνηρίεο, ζάκλνη, θαζηζηηθνί ρψξνη θαη ρψξνη παηρληδηνχ. Σα ηειεπηαία ρξφληα νη πεδφδξνκνη έρνπλ αλαπηπρζεί ηδηαίηεξα θνληά ζε ηζηνξηθά θέληξα, απμάλνληαο ηελ επηζθεςηκφηεηα. Οη πεδφδξνκνη ζε ππθλνθαηνηθεκέλεο πεξηνρέο απνηεινχλ ηελ κνλαδηθή ιχζε γηα ειεχζεξνπο ρψξνπο. Ο ζρεδηαζκφο ελφο πεδφδξνκνπ είλαη κία νινθιεξσκέλε θπθινθνξηαθή κειέηε. Πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιηζηεί ε ζσζηή ιεηηνπξγία ηεο πφιεο, πξέπεη λα ιάβνπκε ππ φςηλ κεξηθνχο ζνβαξνχο παξάγνληεο. ε έλαλ πεδφδξνκν πξέπεη λα ππνινγίδεηαη άλνηγκα γηα ηε δηέιεπζε νρήκαηνο ζε πεξίπησζε έθηαθηεο αλάγθεο φπσο φρεκα ππξνζβεζηηθήο θαη αζζελνθφξν. Σα ζηαζκεπκέλα απηνθίλεηα ζηελ είζνδν θαη έμνδν ηνπ πεδφδξνκνπ, ζέηνπλ ζε θίλδπλν ηνπο θαηνίθνπο ησλ θηηξίσλ πνπ βξίζθνληαη ζηηο πιεπξέο ηνπ αιιά θαη ηνπο πεξηπαηεηέο. [17] 5.5. Πιαηείεο Οη πιαηείεο απνηεινχλ απφ ηελ αξραηφηεηα κέρξη ζήκεξα ηφπν ζπγθέληξσζεο ησλ αλζξψπσλ ζηα θέληξα ησλ πφιεσλ. Δίλαη νη πην ζεκαληηθνί ειεχζεξνη ρψξνη κίαο πφιεο! Κνληά ή γχξσ απφ θάζε πιαηεία ππάξρνπλ ζπγθεληξσκέλα ηα ζεκαληηθά θηίξηα- κλεκεία- εκπφξην, κίαο πφιεο. Οη πιαηείεο ζε κεγάιε θιίκαθα είλαη ζπλήζσο αλνηρηνί ρψξνη κε ζθιεξή επηθάλεηα γηα ζπγθέληξσζε κεγάινπ πιήζνπο ζηηο ηνπηθέο εθδειψζεηο. Λφγσ ηεο ηαχηηζεο φηη κία πιαηεία είλαη κέξνο ζπγθέληξσζεο πιήζνπο, αλάδεημεο κλεκείνπ ή ελφο λανχ, ε θχηεπζε είλαη πεξηνξηζκέλε. Σα δέληξα ή παξηέξηα, είλαη ζηηο άθξηεο ή πεξηκεηξηθά θαη ππάξρεη νξγαλσκέλε θχηεπζε. [17] 5.6. Πάξθα Μεγάινη ρψξνη ζην εζσηεξηθφ κίαο πφιεο ή θνληά ζε απηήλ κε απνθιεηζηηθή ρξήζε ηνλ πεξίπαην θαη ηελ αλαςπρή. Έλα πάξθν κπνξεί λα έρεη ζην εζσηεξηθφ ηνπ ειάρηζηα θηίξηα κε θχξηα ρξήζε ηελ εμππεξέηεζε ησλ ρξεζηψλ (αλαςπθηήξηα, ρψξνπο πγηεηλήο). Ζ θχηεπζε ζε έλα πάξθν είλαη ππθλή κε κεγάια δέληξα, κεγάιεο θπζηθέο επηθάλεηεο απφ ρψκα, μέθσηα, ιίκλεο θαη άιια. Σν πάξθν εθηφο απφ ηελ χπαξμε πινχζηαο βιάζηεζεο θαη θπζηθψλ πιηθψλ, κπνξεί λα έρεη δξαζηεξηφηεηεο φπσο αζιεηηθέο εγθαηαζηάζεηο θαη παηδηθή ραξά. Έλα πάξθν ζπκβνιίδεη ηελ εηζβνιή ηεο θχζεο ζηελ θαξδηά ελφο ηερλεηνχ πεξηβάιινληνο, φπσο είλαη ε πφιε. [17] 9

5.7. Δπεξγεηήκαηα ηεο θύζεο ζηελ πνηόηεηα δωήο Ζ απνκάθξπλζε ηνπ αλζξψπνπ απφ ηελ θχζε έρεη επεξεάζεη ηελ ςπρηθή θαη ζσκαηηθή ηζνξξνπία ηνπ. Εεη ζε έλα πεξηβάιινλ αξθεηά ππνβαζκηζκέλν, κε ζνξχβνπο, ξχπνπο, άζρεκεο θιηκαηηθέο ζπλζήθεο, κνλφηνλν κε γθξίδεο εηθφλεο. Οη κεγάιεο πφιεηο έρνπλ κεηαηξαπεί ζε έλα ερζξηθφ πεξηβάιινλ απφ άπνςε πγηεηλήο. Ο άλζξσπνο πφηε ηνπ δε ζα κπνξέζεη λα θφςεη ηνπο δεζκνχο πνπ ηνλ θαινχλ πξνο ηε θχζε θαη ηελ αλάγθε λα επηζηξέςεη ζε απηήλ. Σνλ ηειεπηαίν θαηξφ κέζα απφ δηάθνξεο πεξηβαιινληηθέο νξγαλψζεηο γίλεηαη πξνζπάζεηα λα επαλεληαρζεί ε θχζε ζηνλ αζηηθφ ηζηφ θαη ζηελ θαζεκεξηλφηεηα ηνπ θάζε πνιίηε. [16] Έρεη ηεξάζηηα ζεκαζία ε χπαξμε πξαζίλνπ θαη ειεχζεξσλ ρψξσλ. Πξνθχπηνπλ ζεκαληηθά νθέιε γηα ηελ θνηλσλία θαη ηελ νηθνινγία, φπσο ε ζεκαληηθή βειηίσζε ηνπ νμπγφλνπ. Ζ αλαλέσζε ηνπ αέξα κέζα απφ ηνπο αλνηρηνχο ρψξνπο βνεζάεη ζηελ θίλεζε ησλ αεξίσλ καδψλ. [18] Σα δέληξα παξάγνπλ νμπγφλν θαη θηιηξάξνπλ ηνπο αέξηνπο ξππαληέο. πκβάιινπλ ζηε κείσζε ηεο ζεξκνθξαζίαο θάηη ην νπνίν είλαη ζεκαληηθφ ηδηαίηεξα γηα ηνπο θαινθαηξηλνχο κήλεο. Σα θπιιψκαηα ησλ δέληξσλ απνξξνθνχλ ηνπο ζνξχβνπο ηεο πφιεο. Γηα ηα είδε ηεο παλίδαο πνπ ππάξρνπλ ζε θάζε πφιε, είλαη ην ηειεπηαίν θαηαθχγην ηνπο. Δθφζνλ ην έδαθνο γχξσ απφ ηνπο ιάθθνπο δελ είλαη ζθιεξφ θαη έληνλα ζπκπηεζκέλν, ηα δέληξα κεηψλνπλ ηνλ θίλδπλν πιεκκχξσλ θαζψο απνξξνθνχλ ην λεξφ ηεο βξνρήο θαη εκπινπηίδεηαη ηαπηφρξνλα θαη ν πδξνθφξνο νξίδνληαο. Αλαβαζκίδνπλ ηελ πνηφηεηα δσήο ζε θάζε γεηηνληά. Οη πξάζηλνη ρψξνη αλαςπρήο θαη άζιεζεο ζπληεινχλ ζεκαληηθά ζηελ θνηλσληθή ζπλαλαζηξνθή ησλ αλζξψπσλ. Έλαο αλνηρηφο ρψξνο είλαη θαηαθχγην ζπγθέληξσζεο ησλ θαηνίθσλ ζε πεξίπησζε έθηαθηεο αλάγθεο φπσο ζεηζκφο ή ππξθαγηά. [17] Ο Schmidt ην 1912 ήηαλ ν πξψηνο φπνπ πξφηεηλε ηα δίθηπα πξαζίλνπ εληφο ησλ πφιεσλ, αλαγλσξίδνληαο ηελ αμία γηα ηνλ άλζξσπν θαη ην πεξηβάιινλ. Έλα δίθηπν πξαζίλνπ εθηφο απφ απηά πνπ πξναλαθέξακε, εθφζνλ είλαη θαινζρεδηαζκέλν ζπληειεί ζηε γέλλεζε ελφο δηαθνξεηηθνχ ηξφπνπ ζθέςεο, ν νπνίνο έρεη εμαιείςεη ηα ηειεπηαία ρξφληα ζηε ρψξα καο. Ζ επθαηξία γηα αλαςπρή δελ είλαη κφλν έμσ απφ ηνλ πνιενδνκηθφ θινηφ πνπ ζπλεπάγεηαη κε ρηιηνκεηξηθή απφζηαζε γηα ηελ εχξεζε πξαζίλνπ. Ζ επθαηξία αλαςπρήο κπνξεί λα έξζεη κέζα απφ έλαλ πεξηπαηεηηθφ δηάδξνκν θαη πξνηξνπή ησλ θαηνίθσλ λα κεηαθηλεζνχλ πεδνί. [18] 10

5.8. Αλαινγία πξαζίλνπ αλά θάηνηθν Οη Διιεληθέο πφιεηο πζηεξνχλ ζε ζρέζε κε ηηο ππφινηπεο επξσπατθέο ζηελ αλαινγία δηαζέζηκσλ ρψξσλ πξαζίλνπ αλά θάηνηθν. Ζ απφζηαζε πνπ ζεσξείηαη πσο πξέπεη λα ππάξρεη γηα φινπο ηνπο θαηνίθνπο θάζε πφιεο, είλαη 15 ιεπηά απφ ηνλ πιεζηέζηεξν ρψξν πξαζίλνπ. ηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί αλαθέξνληαη νη αλαινγίεο αλά θάηνηθν ζε πξάζηλν, γηα ηηο δχν κεγαιχηεξεο πφιεηο ηεο ρψξαο, Αζήλα θαη Θεζζαινλίθε θαζψο θαη παξαδείγκαηα απφ ηελ Δπξψπε. Πίλαθαο 1. Αλαινγία πξαζίλνπ αλά θάηνηθν ΠΟΛΖ Αζήλα Θεζζαινλίθε Άκζηεξληακ Βεξνιίλν Λνλδίλν Ρψκε Παξίζη Ηξιαλδία Μεγάιε Βξεηαλία Βηέλλε Βαξζνβία Ρφηεξληακ Υάγε Επξίρε Βφλε Οπάζηγθηνλ ΠΟΟΣΟ ΑΝΑ ΚΑΣΟΗΚΟ 2,55 η.κ. 2,70 η.κ. 27,00 η.κ. 13,00 η.κ. 9,00 η.κ. 9,00 η.κ. 9,00 η.κ. 16,00 46,00 η.κ. 16,00 46,00 η.κ. 20,00 η.κ. 18,00 η.κ. 28,00 η.κ. 27,00 η.κ. 10,00 η.κ. 35,00 η.κ. 50,00 η.κ. Ζ Διιεληθή λνκνζεζία ζχκθσλα κε ηνλ (ΦΔΚ 285/5.3.2004) νξίδεη σο ην επηζπκεηφ κέγεζνο ειεχζεξνπ ρψξνπ αλά θάηνηθν ζε 8 ηεηξαγσληθά κέηξα. Καηαηάζζεηαη ζε λεζίδεο πξαζίλνπ, πιαηείεο, παηδηθέο ραξέο θαη πάξθα ηα νπνία λα είλαη άκεζα πξνζβάζηκα. Σν 30% ηνπιάρηζηνλ θάζε πφιεο πξέπεη λα πξννξίδεηαη γηα ρψξνπο πξαζίλνπ. [17] [9] 11

5.9. Πξάζηλνη ρώξνη ηνπ Γήκνπ Θεζζαινλίθεο Οη ρψξνη πξαζίλνπ ζην πνιενδνκηθφ ηζηφ ηεο Θεζζαινλίθεο, ραξαθηεξίδνληαη απφ ηελ πεξηνξηζκέλε έθηαζε ηνπο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ αιφγηζηε νηθνδνκηθή δξαζηεξηφηεηα κε έθηαζε 1,600 η.κ. γηα ην Γήκν Θεζζαινλίθεο. Οη βεβαξεκέλεο δπηηθέο ζπλνηθίεο θαη ην θέληξν πζηεξνχλ ζε αζηηθφ πξάζηλν ζε ζρέζε κε ηελ αλαηνιηθή Θεζζαινλίθε. Ζ αλαινγία πξαζίλνπ κφλν γηα ηνλ Γήκν Θεζζαινλίθεο είλαη 2,19 η.κ. Ζ έθηαζε ησλ ρψξσλ πξαζίλνπ, ζε ζρέζε κε ηε ζπλνιηθή έθηαζε ηεο πφιεο γηα ην Γήκν Θεζζαινλίθεο αλέξρεηαη ζε 779,269 η.κ. (απφ ηα νπνία ηα 257,500 η.κ. απνηεινχλ ην πξάζηλν ηεο Παλεπηζηεκηνχπνιεο) θαη θαηαιακβάλεη ην 4,38% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο. ην αζηηθφ πξάζηλν ζπκπεξηιακβάλνληαη θαη νη δελδξνζηνηρίεο ζηηο νπνίεο ν αξηζκφο ησλ δέληξσλ θζάλεη πεξίπνπ ηηο 40.000 φπνπ νη ρψξνη πξαζίλνπ είλαη απνηέιεζκα θπηεχζεσλ. Πην ζπλνπηηθά ε Θεζζαινλίθε θαιχπηεηαη θαηά 77% απφ θηίξηα, θαηά 19% απφ αζθαιηνζηξσκέλνπο δξφκνπο θαη κφιηο έλα 4% απνηειείηαη απφ πξάζηλν θαη ειεχζεξνπο ρψξνπο. Σα πάξθα πνπ ππάξρνπλ ζηελ πφιε ηεο Θεζζαινλίθεο είλαη άληζα θαηαλεκεκέλα θαη ην κέγεζφο ηνπο πνηθίιεη. Σα πάξθα κπνξεί λα είλαη ρψξνη κηθξήο έθηαζεο 100 η.κ. έσο θαη κεγάιεο έθηαζεο 429,00 η.κ. Οξγαλσκέλνη ρψξνη πνπ θπξηαξρνχληαη απφ δελδξψδε βιάζηεζε. Σν πξψην πάξθν ζε έθηαζε γηα ην Γήκν Θεζζαινλίθεο είλαη ηεο Παλεπηζηεκηνχπνιεο κε έθηαζε 429 ζηξέκκαηα απφ ηα νπνία ην πξάζηλν θαηαιακβάλεη ηα 257 ζηξέκκαηα. Σν δεχηεξν ζε έθηαζε πάξθν 40 ζηξεκκάησλ είλαη ην πάξθν ηεο Υ.Α.Ν.Θ. (Γεκνηηθφ Θέαηξν) ην νπνίν βξίζθεηαη κεηαμχ ησλ νδψλ Β. Γεσξγίνπ θαη Ν. Γεξκαλνχ θαη ζην νπνίν ην πξάζηλν θαηαιακβάλεη ηα 12 ζηξέκκαηα. ηε ζπλέρεηα αθνινπζεί ην πάξθν ηεο Νέαο Διβεηίαο κε έθηαζε 30 ζηέκκαηα ζην νπνίν φκσο ην πξάζηλν θαηαιακβάλεη κεγαιχηεξε έθηαζε 24 ζηξέκκαηα. [16] Ο αξηζκφο πάξθσλ θαη λεζίδσλ πξαζίλνπ γηα ηελ πφιε ηεο Θεζζαινλίθεο γεληθφηεξα αλέξρεηαη ζηα 483, κε ζπλνιηθή έθηαζε 948,312 η.κ. Ζ ζπλνιηθή έθηαζε ηνπ Γήκνπ Θεζζαινλίθεο είλαη 18,500 ζηέκκαηα κε πνζνζηφ 5,13% ζε ρψξνπο πξαζίλνπ. Οη θάηνηθνη ηνπ Γήκνπ ζχκθσλα κε ηελ ηειεπηαία απνγξαθή ηνπ 2011 θαηαγξάθεθαλ ζηνπο 325,182. πκθψλα κε ηηο δηεζλείο πξνδηαγξαθέο, φπσο πξναλαθέξακε, ηα δηεζλή πξφηππα ζε πξνδηαγξαθέο γηα αλαινγία πξαζίλνπ αλά θάηνηθν είλαη 12-25 η.κ./θάηνηθν, γηα ην Γήκν Θεζζαινλίθεο ην πνζνζηφ αλέξρεηαη κφιηο ζην 2,6 η.κ./θάηνηθν, ην νπνίν πζηεξεί φρη κφλν γηα ηα Διιεληθά πνζνζηά ηεο λνκνζεζίαο αιιά απέρεη θαηά πνιχ απφ ηελ εηθφλα πνπ παξνπζηάδνπλ εθηφο Διιάδνο. [23] 12

5.10. Βειηίωζε ηνπ κηθξνθιίκαηνο κέζω ηνπ αέξα Μία πφιε αλάινγα κε ηνλ ζπληειεζηή δφκεζεο, ηνλ ηξφπν θαηαλνκήο πξάζηλσλ ρψξσλ, ην πιάηνο ησλ δξφκσλ θαη άιια, δεκηνπξγεί εληειψο δηαθνξεηηθέο θαη μερσξηζηέο ζπλζήθεο γηα ηελ θίλεζε ηνπ αηκνζθαηξηθνχ αέξα. Σν θέληξν κίαο πφιεο ζεξκαίλεηαη πεξηζζφηεξν απφ ηελ πεξηθέξεηα θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εκέξαο. Απηφ νθείιεηαη ζηηο κεγαιχηεξεο επηθάλεηεο ηζηκεληφζηξσζεο πνπ ππεξζεξκαίλνληαη απφ ηελ ειηαθή αθηηλνβνιία θαη ζπγθξαηνχλ ζεξκφηεηα. ε κία πφιε ρσξίο δέληξα θαη πεξηθεξεηαθέο πξάζηλεο δψλεο ην ξεχκα αέξνο πνπ εηζβάιεη απφ ηελ πεξηθέξεηα πξνο ην θέληξν είλαη θνξηηζκέλν ζπλερψο κε ξχπνπο. Ζ κεγάιε αλάπηπμε ηεο βηνκεραλίαο ζε πνιχ θνληηλή απφζηαζε απφ ηηο θαηνηθήζηκεο πεξηνρέο επηδεηλψλεη ηελ αηκνζθαηξηθή ξχπαλζε. Σα θπηά κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα λα εκπνδίζνπλ, λα θηιηξάξνπλ θαη λα νδεγήζνπλ ηε ξνή ηνπ αέξα επεξεάδνληαο έηζη ηνλ αεξηζκφ ηεο πφιεο. Ζ δηάηαμε ησλ θεληξηθψλ δξφκσλ παίδεη πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν. Ζ αθηηλσηή δηάηαμε δηεπθνιχλεη ηελ θίλεζε ηνπ αέξα θαζψο θαη ην ηθαλνπνηεηηθφ πιάηνο ησλ δξφκσλ. Σν χςνο ησλ θηηξίσλ πξέπεη λα απμάλεηαη απφ ηελ πεξηθέξεηα πξνο ην θέληξν θαη φρη ην αληίζηξνθν. ηαλ έλαο δξφκνο έρεη ίδηα θαηεχζπλζε κε ηε θνξά ηνπ αλέκνπ δεκηνπξγνχληαη ηνχλει, φπνπ ε κάδα ηνπ αλέκνπ πεξλάεη θαζαξίδνληαο ηελ αηκφζθαηξα. Σν θηιηξάξηζκα ηνπ αέξα πξαγκαηνπνηείηαη κε ηε ζπγθξάηεζε ηεο ζθφλεο απφ ην θχιισκα ησλ δέληξσλ, ζάκλσλ θαη ριφεο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο θσηνζχλζεζεο κε ηε βνήζεηα ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο θαη ηνπ λεξνχ, γίλεηαη απφζπαζε ηνπ πδξνγφλνπ απφ ην λεξφ θαη απειεπζεξψλεηαη νμπγφλν. Μία ζσζηή επηινγή εηδψλ, (θπξίσο επηιέγνπκε θπιινβφια γηα ηελ πεξίνδν ηνπ ρεηκψλα θαη αεηζαιή γηα ηελ πεξίνδν ηνπ θαινθαηξηνχ) ζπληειεί ζηε ζθίαζε. Μία θαιή ζθίαζε απφ αεηζαιή δέληξα κεηψλεη ηε δέζηε ζηελ πεξίνδν ηνπ θαινθαηξηνχ θαηά 1-2 ν C. ηαλ φκσο πξφθεηηαη γηα κία ζπζηεκαηηθή θχηεπζε φπσο λεζίδεο πξαζίλνπ ή δελδξνζηνηρίεο ηφηε απηφ κπνξεί λα έρεη θαη επεξγεηηθέο επηδξάζεηο ζε κία επξχηεξε πεξηνρή. [22] 13

5.11. Πεξηνρή έξεπλαο Ζ πεξηνρή κειέηεο είλαη ν άμνλαο ηεο νδνχ Αγίαο νθίαο ζην θέληξν ηεο Θεζζαινλίθεο. Ζ πεξηνρή καο είλαη ηδηαίηεξα ππθλνθαηνηθεκέλε κε πςειφ ζπληειεζηή δφκεζεο θαη ζεκαληηθφ αξηζκφ νρεκάησλ. Ζ αηηία γηα ηελ επηινγή ηεο πεξηνρήο έγηλε θαηά θχξην ιφγν γηα ηελ ελαιιαθηηθή ιχζε, ζε έλαλ άμνλα φπνπ έρεη ηδηαίηεξε πνιηηηζκηθή, θνηλσληθή θαη πξνζσπηθή αμία. Οη ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ ηα ηειεπηαία ρξφληα κε ηα έξγα δηάλνημεο ηεο ζήξαγγαο ηνπ κεηξφ, είρε σο ζπλέπεηα ηελ θαηαζηξνθή ηνπ πάξθνπ ηεο Αρεηξνπνηήηνπ. Ζ πξφρεηξε δηακφξθσζε θαη εγθαηάζηαζε θαζηζηηθψλ ρψξσλ ζηνλ πεδφδξνκν επί ηεο νδνχ Αγίαο νθίαο, είλαη νη ιφγνη πνπ κνπ έδσζαλ ην θίλεηξν γηα ηε δεκηνπξγία ηεο ηδέαο βειηίσζεο ησλ επθνιηψλ αλαςπρήο, κέζα απφ έλα λέν ζρέδην αλάπιαζεο. 5.12. Υάξηεο πεξηνρήο Υάρηης 1. Ζ Δλλάδα και η ηοποθεζία ηης Θεζζαλονίκης Υάρηης 2. Νομός Θεζζαλονίκης 14

Υάρηης 3. Ζ πόλη ηης Θεζζαλονίκης Υάρηης 4. Γήμοι ηης Θεζζαλονίκης 15

Υάρηης 5. Περιοτή μελέηης 5.13. θνπόο εξγαζίαο πσο πξναλαθέξακε είλαη ζεκαληηθφ κία πφιε λα έρεη αλνηρηνχο ρψξνπο πξαζίλνπ θαη πεδφδξνκνπο. Θα πξέπεη κάιηζηα ην πξάζηλν λα θαιχπηεη ηνπο ρψξνπο απηνχο. Ο ζθνπφο ηεο παξνχζαο πηπρηαθήο κειέηεο είλαη λα δεκηνπξγήζεη έλα πεξηβάιινλ εληφο ηνπ πνιενδνκηθνχ αζθπθηηθνχ θινηνχ, ην νπνίν ζα κπνξεί λα ζπληειέζεη ελεξγά ζηε βειηίσζε ηνπ κηθξνθιίκαηνο θαη ζηελ πνηφηεηα δσήο ησλ θαηνίθσλ, αλαδεηθλχνληαο παξάιιεια ηα πνιηηηζκηθά ζηνηρεία ηεο πεξηνρήο. 5.14. Απνγξαθή πξαζίλνπ Γηα ηελ θαιχηεξε αλάδεημε ηνπ ρψξνπ θαη ιήςε ζσζηψλ απνθάζεσλ, ε απνγξαθή ηεο ππάξρνπζαο θχηεπζεο θξίζεθε απαξαίηεην ζηνηρείν. Χο γλσζηφλ ζηηο πεξηζζφηεξεο δελδξνζηνηρίεο δελ ρξεζηκνπνηνχληαη πεξηζζφηεξα απφ δχν ηξία είδε. Σα είδε πνπ ππάξρνπλ ζα αλαθεξζνχλ ζηε ζπλέρεηα αλαιπηηθφηεξα. Ζ απνγξαθή ηνπ πξάζηλνπ πεξηνξίδεηαη κφλν ζηνλ άμνλα Αγίαο νθίαο θαη φρη ζε φιν ην εχξνο ηεο πφιεο. Σν πξάζηλν ζηελ πεξηνρή κειέηεο ζε κεξηθά ζεκεία είλαη ειιηπέο θαη ζε άιια θέξεη ζνβαξέο θαθψζεηο απφ αζζέλεηεο θαη βίαηα θιαδέκαηα. Με ηε ρξήζε θπξίσο απηνρζφλσλ εηδψλ ζα βειηησζεί ε θχηεπζε θαηά κήθνο φινπ ηνπ άμνλα. 16

5.15. Πξόηαζε αμηνπνίεζεο Αηζζεηηθήο αλαβάζκηζεο Ζ πξφηαζε πνπ ζα αθνινπζήζεη ζηελ ζπλέρεηα γηα ηελ ππφ κειέηε πεξηνρή, ζα έρεη σο θχξην ζηφρν ηελ αηζζεηηθή αλαβάζκηζε ηεο πεξηνρήο. Σα ηειεπηαία ρξφληα κε ηα έξγα ηνπ κεηξφ ν άμνλαο έρεη ππνζηεί ζνβαξέο ππνβαζκίζεηο ζε αηζζεηηθφ ηνκέα. Οη απσζεηηθέο ιακαξίλεο απφ ην εξγνηάμην, νη ζνβαξέο θαθψζεηο ζηνπο θνξκνχο ησλ δέλδξσλ, ε θαθήο πνηφηεηνο πιένλ άζθαιηνο, ην θνχζθσκα ηνπ πεδνδξνκίνπ είηε απφ ην ξηδηθφ ζχζηεκα ησλ δέληξσλ είηε απφ ηα κεραλήκαηα πνπ ππάξρνπλ ζε θνκκάηη ηεο πεξηνρήο, είλαη κεξηθά απφ ηα ζέκαηα πνπ ζα ζπδεηεζνχλ θαη ζα βειηησζνχλ. Ζ πξφηαζε ζα μεθηλήζεη αξρηθά κε κία αλάιπζε ηεο πεξηνρήο κειέηεο θαη ζα εμειηρζεί κε ηηο πξνηάζεηο γηα ηελ πεξηνρή. Ζ αλάπιαζε ζα έρεη σο θχξην ζηφρν ηε δεκηνπξγία ελφο ρψξνπ θηιφμελνπ γηα ηνπο θαηνίθνπο θαη ηνπο επηζθέπηεο ηεο πεξηνρήο. Ξεθηλψληαο κε ην πάξθν ηεο Αρεηξνπνηήηνπ, φπνπ ζα ζρεδηαζηεί έλαο ρψξνο δξαζηεξηνηήησλ γηα φιεο ηηο ειηθίεο. Έλα πάξθν πνπ εμππεξεηεί φρη κφλν ηηο αλάγθεο ησλ πεξαζηηθψλ, αιιά θπξίσο ησλ θαηνίθσλ ζρνιείσλ ηεο πεξηνρήο θαζψο θαη ηνπ ηεξνχ λανχ ηεο Παλαγίαο Αρεηξνπνηήηνπ. Σα παξηέξηα θάησ απφ ηελ νδφ Δγλαηία ζα δελδξνθπηεπηνχλ θαη ζα πξνζθέξνπλ ζθίαζε ζηνπο πεδνχο. ην ρψξν κπξνζηά απφ ηνλ ηεξφ λαφ Αγίαο νθίαο ε θχηεπζε ζα δηαηεξεζεί ζε νξηζκέλα ζεκεία θαη ηαπηφρξνλα ζα αλαλεσζεί κε θαηλνχξηα είδε πνπ ζα πξνζθέξνπλ λέα αηζζεηηθή λφηα. Σα κλεκεία πνπ ππάξρνπλ ζα αλαδεηρζνχλ θαη ζα πιαηζησζνχλ απφ θχηεπζε. Ο ρψξνο έπη ηεο νδνχ Δξκνχ κε ηα κλεκεία ησλ Πνληίσλ ζα απνθηήζεη ρξήζε θαη ζα αμηνπνηεζεί ζην έπαθξν. ηε ζπλέρεηα ζεηξά έρεη ν πεδφδξνκνο πνπ ζα πξνζθέξεη ζηηγκέο ραιάξσζεο ζηνπο πεδνχο, θαζψο θαη αλάδεημε ησλ θαηαζηεκάησλ. ηελ πεξηνρή θάησ απφ ηελ νδφ Σζηκηζθή ε θχηεπζε ζα αμηνινγεζεί θαη ζα αληηθαηαζηαζεί φπνπ ρξεηάδεηαη. Σν πεδνδξφκην δελ επηηξέπεη ζεκαληηθέο παξεκβάζεηο θαη έηζη πεξηνξηδφκαζηε ζηελ απιή ηνπνζέηεζε θχηεπζεο ζε δεληξνζηνηρίεο. 17

6. ΤΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΕΡΙΟΦΗ ΕΡΕΤΝΑ Γηα ηε ζσζηή ζχληαμε κίαο κειέηεο ζα πξέπεη λα αλαιπζνχλ θαη λα πξνζδηνξηζηνχλ κία ζεηξά ζηνηρείσλ πνπ παίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν ζην ζρεδηαζκφ θαη ζην ηειηθφ απνηέιεζκα. Καζνξίδνληαο ηα πιαίζηα ζηα νπνία κπνξεί λα θηλεζεί ν κειεηεηήο. 6.1. Υαξαθηεξηζηηθά πεξηνρήο Ο ηδηαίηεξνο ραξαθηήξαο θάζε πεξηνρήο παίδεη βαζηθφ ξφιν ζηε κνξθή πνπ πξφθεηηαη λα δνζεί ζηε δεδνκέλε πεξηνρή. Καζνξίδεη ηηο επηινγέο ησλ πιηθψλ πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ θαζψο θαη ηελ επηινγή ησλ θπηψλ. Με κία ζσζηή θαη πιήξε αλίρλεπζε ηνπ ρψξνπ κέζσ ηεο αλάιπζεο, γίλεηαη ζσζηφηεξε αληίιεςε ησλ ηδηαίηεξσλ ραξαθηεξηζηηθψλ πνπ ππάξρνπλ. Ζ θάζε πεξηνρή έρεη έλαλ ραξαθηήξα ηδηαίηεξν πνπ ν θάζε ζρεδηαζηήο πξέπεη λα αλαδείμεη θαη λα ππνζηεξίμεη. 7. Ανάλυση Περιοχής 7.1. Θέζε Έθηαζε Γηνηθεηηθή δηαίξεζε Ο Ννκφο Θεζζαινλίθεο βξίζθεηαη ζηελ θεληξηθή Μαθεδνλία θαη βξέρεηαη απφ ηνλ Θεξκατθφ θφιπν ζηα δπηηθά θαη ηνλ ηξπκσληθφ θφιπν ζηα αλαηνιηθά. ην θεληξηθφ-βφξεην ηκήκα ηνπ λνκνχ ππάξρεη ε θνηιάδα ηεο Μπγδνλίαο κε ηε ιίκλε Κνξψλεηα (ή ιίκλε Αγίνπ Βαζηιείνπ ή ιίκλε Λαγθαδά) θαη ιίγν αλαηνιηθφηεξα ηε ιίκλε Βφιβε πνπ είλαη ε δεχηεξε κεγαιχηεξε ζηελ Διιάδα. Σα βνπλά βξίζθνληαη ζην θεληξηθφ θαη βφξεην ηκήκα ηνπ λνκνχ. ηα βνπλά πεξηιακβάλνληαη ν Υνξηηάηεο ζηα θεληξνδπηηθά ηνπ λνκνχ, ην ηβξί θαη ν Βεξηίζθνο ζηα βφξεηα, ηα φξε Βφιβεο, ηκήκα απφ ηα Κξνχζζηα θαη ηκήκα απφ ηα Κεξδχιηα ζηα βνξεηναλαηνιηθά. Γεηηνληθά είλαη ν Ννκφο Ζκαζίαο ζηα λνηηνδπηηθά, ν Ννκφο Πέιιαο ζηα δπηηθά, ν Ννκφο Κηιθίο ζηα βφξεηα, ν Ννκφο εξξψλ ζηα αλαηνιηθά θαη ν Ννκφο Υαιθηδηθήο ζηα λφηηα. Ο Γήκνο Θεζζαινλίθεο έρεη πςφκεηξν 0-100 κ. θαη γεσγξαθηθφ πιάηνο 40ν 38. Ζ έθηαζε ηεο Θεζζαινλίθεο είλαη 3.683 km² κε πιεζπζκφ 1.057.825 θάηνηθνη ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2011. Ζ ππθλφηεηα ηνπ πιεζπζκνχ αλέξρεηαη ζε 287.2 θάηνηθνη/km². Απφ ην 2011 ν λνκφο δηαηξείηαη ζε 14 δήκνπο φπσο θαίλεηαη θαη ζηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί. [14] 18

Πίλαθαο 2. Γήκνη Θεζζαινλίθεο Γήμος Έδρα Γημοηικές ενόηηηες Πληθσζμός 1 Γήκνο Ακπεινθήπσλ Ακπειφθεπνη Ακπειφθεπνη, Μελεκέλε 52.127 - Μελεκέλεο 2 Γήκνο Θεζζαινλίθεο Θεζζαινλίθε Θεζζαινλίθε, Σξηαλδξία 325.182 3 Γήκνο Καιακαξηάο Καιακαξηά - 91.279 4 Γήκνο Κνξδειηνχ - Δχνζκνο Διεπζέξην-Κνξδειηφ, 101.753 Δπφζκνπ Δχνζκνο 5 Γήκνο Νεάπνιεο - πθηέο Άγηνο Παχινο, Νεάπνιε, 84.741 πθεψλ Πεχθα, πθηέο 6 Γήκνο Παχινπ Μειά ηαπξνχπνιε Δπθαξπία, Πνιίρλε, 99.245 ηαπξνχπνιε 7 Γήκνο Ππιαίαο - Παλφξακα Παλφξακα, Ππιαία, 34.625 Υνξηηάηε Υνξηηάηεο 8 Γήκνο Βφιβεο ηαπξφο Άγηνο Γεψξγηνο, 23.478 Απνιισλία, Αξέζνπζα, Δγλαηία, Μάδπηνο, Ρεληίλα 9 Γήκνο Γέιηα ίλδνο Αμηφο, Δρέδσξνο, 45.839 Υαιάζηξα 10 Γήκνο Θεξκατθνχ Πεξαία Δπαλνκή, Θεξκατθφο, 50.264 Μεραληψλα 11 Γήκνο Θέξκεο Θέξκε Βαζηιηθά, Θέξκε, Μίθξα 53.201 12 Γήκνο Λαγθαδά Λαγθαδάο Άζζεξνο, Βεξηίζθνο, 41.103 Καιιίλδνηα, Κνξψλεηα, Λαγθαδάο, Λαραλάο, νρφο 13 Γήκνο Υαιθεδφλνο Κνπθάιηα Άγηνο Αζαλάζηνο, 33.673 Κνπθάιηα, Υαιθεδφλα 14 Γήκνο Χξαηνθάζηξνπ Χξαηφθαζηξν Καιιηζέα, Μπγδνλία, 38.317 Χξαηφθαζηξν 7.2. Ννκνζεηηθό Πιαίζην Ζ δηαρείξηζε θαη πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο ηεο επξχηεξεο πεξηνρήο ηεο Θεζζαινλίθεο ξπζκίδεη ν Ν. 1561/1985 (ΦΔΚ 148 Α / 6-9-1985) πνπ πξνβιέπεη ηελ νηθνινγηθή αλαζπγθξφηεζε ηεο πεξηνρήο ηεο Θεζζαινλίθεο. Σελ πξνζηαζία θαη αλάδεημε ησλ νξεηλψλ φγθσλ, ηελ πξνζηαζία ησλ δαζψλ, πγξνβηφηνπσλ θαη άιισλ ζηνηρείσλ ηνπ πεξηβάιινληνο. θνπφ έρεη ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο ξχπαλζεο. Φνξέαο πξνζηαζίαο είλαη ν Οξγαληζκφο Θεζζαινλίθεο, ν νπνίνο είλαη λφκηκν πξφζσπν Γεκνζίνπ Γηθαίνπ, κε έδξα ηελ πφιε ηεο Θεζζαινλίθεο θαη επνπηεχεηαη απφ ην Τπνπξγείν ΤΠΔΥΟΓΔ. [15] 19

7.3. Κιίκα Μηθξνθιίκα ηεο πεξηνρήο ηε κειέηε ελφο ρψξνπ ν νπνίνο πξννξίδεηαη γηα θχηεπζε είλαη απαξαίηεην λα ιεθζνχλ ζνβαξά ππ φςηλ νη θιηκαηηθνί παξάγνληεο φπσο είλαη ε ζεξκνθξαζία, ε έληαζε ηνπ αλέκνπ, νη βξνρνπηψζεηο θαη ε ειηνθάλεηα. Σν κηθξνθιίκα πεξηγξάθεη ηηο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο πνπ δεκηνπξγνχληαη ζε κία ηνπηθή πεξηνρή κηθξήο έθηαζεο. Σν κηθξνθιίκα θαζνξίδεη ηηο δξαζηεξηφηεηεο πνπ θαζνξίδνπλ ηε ρξήζε ησλ ρψξσλ. Σν θιίκα ηεο πφιεο είλαη θπξίσο κεζνγεηαθφ, αιιά ραξαθηεξίδεηαη απφ επεηξσηηθά ζηνηρεία. Ζ άκεζε επαθή ηεο πφιεο κε ηε ζάιαζζα θαη νη δχν ιίκλεο πνπ βξίζθνληαη ζε θνληηλή απφζηαζε (Βφιβε θαη Κνξψλεηα) δεκηνπξγνχλ έλα θιίκα ραξαθηεξηζηηθά πγξφ κε ζπρλέο νκίριεο. Ο δπλαηφο άλεκνο γηα ηελ πφιε είλαη έλα απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο. Ο ιεγφκελνο Βαξδάξεο πνπ θπζάεη δπλαηά θαη παγσκέλα. Σν θχκα ηνπ αέξνο έξρεηαη απφ ηα κέξε ηνπ πνηακνχ Αμηνχ δπηηθά ηεο πφιεο.απφ απηήλ ηελ θνξά πξνέξρεηαη θαη ε νλνκαζία ηνπ αλέκνπ σο Βαξδάξεο. Σελ παξνπζία ηνπ ζαλ άλεκνο, θπξίσο ηνπο θαινθαηξηλνχο κήλεο δίλεη θαη ν Ννηηνδπηηθφο,ν νπνίνο πξνέξρεηαη θπξίσο απφ ηα ξεχκαηα ηεο ζάιαζζαο. Οη ρηνλνπηψζεηο ήηαλ ζπλεζηζκέλν θαηλφκελν γηα ηελ πφιε ηνπ βνξξά, φκσο ηα ηειεπηαία ρξφληα έρνπλ γίλεη ζπάλην θαηλφκελν. Ζ πςειφηεξε ζεξκνθξαζία πνπ έρεη ζεκεησζεί γηα ηελ πφιε ήηαλ ην 2007 ζε 44 C, ελψ ε ρακειφηεξε ην 1963 ζε 14 C. πσο είλαη γλσζηφ, ε ρψξα καο έρεη αξθεηέο ειηφινπζηεο εκέξεο αθφκα θαη ζηα κέζα ηνπ ρεηκψλα. Καηά ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο πεξίπνπ 140 εκέξεο έρνπλ κέγηζηε ζεξκνθξαζία πάλσ απφ 25 C θαη πεξίπνπ 70 πάλσ απφ 30 C, ελψ λεθνζθεπείο 73 ζε αξηζκφ. Σν εηήζην χςνο βξνρήο είλαη πεξίπνπ 454,4mm, ελψ ηα ηειεπηαία ρξφληα έρεη παξαηεξεζεί κείσζε. [11] Πίλαθαο 3. Οκβξνζεξκηθφ δηάγξακκα 20

Πίλαθαο 4. πρλφηεηαο αλέκσλ Β ΒΑ Α ΝΑ Ν ΝΓ Γ ΒΓ 15,3 5,95 5,3 4,0 5,9 6,7 2,7 5,3 Πίλαθαο 5.Μεληαίεο ηηκέο ζεξκνθξαζίαο θαη χςνπο θαηαθξεκληζκάησλ ηνπ Μεηεσξνινγηθνχ ζηαζκνχ ηεο Θεζ/λίθεο γηα ηα έηε 1946-2002 Μέζη ηιμή Θερμ. o C Η Φ Μ Α Μ Η Η Α Ο Ν Γ 5,9 7,4 10,0 14,3 19,2 23,6 25,9 25,6 21,6 16,7 11,7 7,4 Ύυος καη. 37,0 34,4 39,9 36,9 46,5 32,4 26,9 19,8 28,0 43,1 54,7 53,6 (mm) 7.4. Δδαθνινγηθά Ζ εδαθνινγηθή αλάιπζε ηνπ εδάθνπο παίδεη ηνλ ζεκαληηθφηεξν ξφιν γηα ηελ επηινγή ησλ θπηηθψλ εηδψλ. Μέζα απφ εξγαζηεξηαθέο αλαιχζεηο ζα πξέπεη λα πξνζδηνξηζηεί ηδηαίηεξε θπζηθνρεκηθή ηδηφηεηα ηνπ εδάθνπο. ε πεξίπησζε πνπ δείμνπλ φηη ην έδαθνο δελ είλαη θαηάιιειν λα θηινμελήζεη ην επηζπκεηφ θπηηθφ πιηθφ ζα ιεθζνχλ κέηξα γηα ηε βειηίσζή ηνπ κε ελζσκάησζε εδαθνβειηησηηθψλ πιηθψλ. Ζ πφιε ηεο Θεζζαινλίθεο πιαηζηψλεηαη απφ νξεηλέο εθηάζεηο. Σν έδαθνο γεληθφηεξα ηνπ λνκνχ δελ κπνξεί λα πξνζδηνξηζηεί κε ζαθήλεηα. Πην ζπγθεθξηκέλα γηα ηελ πεξηνρή κειέηεο, ιφγσ ηνπ φηη ηα ηειεπηαία εμήληα ρξφληα ην θέληξν ηεο πφιεο έρεη δνκεζεί θαη αζθαιηνζηξσζεί, έρεη ραζεί ε αξρηθή ζχζηαζε ηνπ εδάθνπο. ε ηειεθσληθή επηθνηλσλία κε ην εξγαζηήξην εδαθνινγίαο ηνπ Αξηζηνηειείνπ Παλεπηζηεκίνπ Θεζζαινλίθεο, δηαπηζηψζεθε φηη είλαη δχζθνιε ε πξαγκαηνπνίεζε έξεπλαο γηα ηελ εχξεζε ηεο ζχζηαζεο ηνπ εδάθνπο ιφγσ ηνπ απμεκέλνπ ηζηκέληνπ ζηελ πεξηνρή. Με βάζε ηα φμηλα ζπζηαηηθά ηα νπνία θαζεκεξηλά παξακέλνπλ ζηελ επηθάλεηα ηνπ εδάθνπο (πεξηηηψκαηα, δηαθφξσλ κνξθήο πγξά, θ.α.) ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη ην έδαθνο πιένλ θιίλεη πξνο αιθαιηθφ. 21

7.5. Παλίδα Ζ πφιε ηεο Θεζζαινλίθεο εκθαλίδεη πνηθηιία εηδψλ ηεο άγξηαο παλίδαο. Σν πεξηαζηηθφ δάζνο ηνπ έηρ-νχ δελ απνηειεί κφλν πλεχκνλα πξαζίλνπ γηα ηελ πφιε αιιά θαη θαηαθχγην πνιιψλ εηδψλ. Σν 1976 θεξχρηεθε σο κφληκν θαηαθχγην ζεξακάησλ ην νπνίν ζπληέιεζε ζηελ αχμεζε ησλ πιεζπζκψλ ηεο άγξηαο παλίδαο. πγθεθξηκέλα ζηελ πεξηνρή ηνπ δάζνπο ππάξρνπλ αξθεηά είδε ζειαζηηθψλ φπσο ν Λαγφο-Lepus europaeus, ε Αιεπνχ-Vulpes vulpes, ν θαληδφρνηξνο-erinaceus sp. θαη ε Νπθίηζα-Mustela nivalis, ελψ ζηελ επξχηεξε πεξηνρή πνιιά πεξηζζφηεξα είδε. Αξθεηά κεγάινο είλαη θαη ν θαηάινγνο ησλ πηελψλ. Ηθαλνπνηεηηθή ζεσξείηαη θαη ε παξνπζία ησλ εξπεηψλ θαη ησλ ακθηβίσλ. Απφ ηελ άιιε ν Θεξκατθφο θφιπνο παξνπζηάδεη κεγάιε πνηθηιία ζαιάζζηαο δσήο. Απηή ε ελαιιαγή ησλ νηθνζπζηεκάησλ (ζαιάζζην-αζηηθφ-δαζηθφ) πξνζθέξεη θαηαθχγην ζε δηάθνξα είδε πηελψλ ζε δηαθνξεηηθέο επνρέο ηνπ έηνπο. Ζ νξληζνπαλίδα ηνπ αζηηθνχ νηθνζπζηήκαηνο είλαη πνηθίιε θαη κεηαβάιιεηαη αλάινγα κε ηηο επνρέο ηνπ έηνπο. Σα κεγάια πάξθα αιιά θαη νη δελδξνζηνηρίεο πξνζθέξνπλ θαηαθχγην ζε δηάθνξα είδε θαη θπξίσο ζε ζηξνπζηφκνξθα πηελά (πηηνζπνπξγίηεο-passer domesticus, Φαξφλη-Sturnus vulgaris, Κνξαθνεηδή-Corvus spp.) ελψ ηα ηειεπηαία ρξφληα παξαηεξείηαη θαη κφληκνο πιεζπζκφο Παπαγάισλ- Psittacula krameri, απφ πνπιηά πνπ μεθεχγνπλ απφ ηα θινπβηά ηνπο. Κνηλά επίζεο είλαη θαη ηα Πεξηζηεξφκνξθα φπσο ην νηθφζηην Πεξηζηέξη-Columba livia domesticus θαη ε Γεθανρηνχξα-Streptopelia decaocto. [24] 7.6. Υιωξίδα- Βιάζηεζε Καζψο ε πεξηνρή κειέηεο βξίζθεηαη εληφο αζηηθνχ ρψξνπ θαη ζπγθεθξηκέλα ζην θέληξν κίαο κεγαινχπνιεο, ε ρισξίδα ηεο πεξηνρήο είλαη πεξηνξηζκέλε. Σα είδε βιάζηεζεο πνπ ππάξρνπλ είλαη θπξίσο ηνπνζεηεκέλα ζε δελδξνζηνηρίεο. Ο θαηάινγνο ησλ εηδψλ φπσο ζα δηαπηζησζεί ζηελ πνξεία είλαη αξθεηά κηθξφο. Έληνλε παξαηήξεζε πξνθχπηεη απφ ηελ θαηάζηαζε ησλ θνξκψλ θαη ηνπ ξηδηθνχ ζπζηήκαηνο πνπ θέξνπλ ζνβαξέο θαθψζεηο. ηνλ θαηάινγν πνπ αθνινπζεί αλαθέξνληαη ηα είδε πνπ παξαηεξήζεθαλ θαη θαηαγξάθηεθαλ θαηά κήθνο ηνπ άμνλα Αγίαο νθίαο. Γελ ζπκπεξηιακβάλνληαη ηα είδε φπνπ είλαη πξφρεηξα ηνπνζεηεκέλα κέζα ζε γιάζηξεο θαηά κήθνο ηνπ πεδφδξνκνπ Αγίαο νθίαο δηφηη δελ είλαη κφληκε βιάζηεζε. Σα είδε απηά αλαθέξνληαη ζηνλ δεχηεξν πίλαθα πνπ αθνινπζεί. [26] [27] [28] 22

Πίλαθαο 6. Φπηά κφληκα ηεο ππφ κειέηεο πεξηνρήο ΑΡΗΘΜΖΖ ΛΑΣΗΝΗΚΖ ΟΝΟΜΑΗΑ ΚΟΗΝΖ ΟΝΟΜΑΗΑ 1. Albizia julibrissin Αθαθία 2. Robinia pseudoacacia Φεπδαθαθία 3. Platanus orientalis Πιάηαλνο 4. Platanus hybrida Πιάηαλνο 5. Populus tremula Λεχθα 6. Cercis siliquastrum Κνπηζνππηά 7. Citrus aurantium Νεξαληδηά 8. Liguidambar styraciflua Τγξάκπαξε (Ληθηδάκβαξε) 9. Ligustrum japonicum Ληγνχζηξν 10. Hibiscus rosa-sinensis Τβίζθνο 11. Olea europaea Διηά 12. Viburnum lentago Βηβνχξλν 13. Prunus cerasifera Καιισπηζηηθή Γακαζθεληά 14. Koelreuteria paniculata Κεξιενπηέξηα 15. Platycladus orientalis Σνχγηα 16. Cedrus libani Κέδξνο 17. Nerium oleander Πηθξνδάθλε 18. Rosa sp. Σξηαληαθπιιηά 19. Hedera colchica Κηζζφο 20. Celtis australis Κειηίο λφηηα 23

Πίλαθαο 7. Φπηά ζε πξφρεηξε ηνπνζέηεζε ηεο ππφ κειέηεο πεξηνρήο ΑΡΗΘΜΖΖ ΛΑΣΗΝΗΚΖ ΟΝΟΜΑΗΑ ΚΟΗΝΖ ΟΝΟΜΑΗΑ 1. Pittosporum tobira Αγγειηθή 2. Juniperus Άξθεπζνο έξπνπζα 3. Olea europaea Διηά 4. Prunus laurocerasus Γαθλνθέξαζν 5. Buxus sp. Ππμάξη 24

7.7. Κίλδπλνη ηνπ ρώξνπ κειέηεο Έλαο ρψξνο εθηεζεηκέλνο κέζα ζηνλ αζηηθφ ηζηφ ηεο πφιεο απεηιείηαη απφ κεξηθνχο δεκηνγφλνπο παξάγνληεο νη νπνίνη κπνξνχλ λα δεκηνπξγήζνπλ πξνβιήκαηα. Γηα ηελ αλαδήηεζε ησλ πξνβιεκάησλ ζηελ πεξηνρή έγηλε ηαμηλφκεζε ζηηο δχν κεγάιεο θαηεγνξίεο ζηνπο αβηνηηθνχο παξάγνληεο θαη ζηνπο βηνηηθνχο. Ζ ζσζηή αλαδήηεζε ζηεξίρηεθε θαηά θχξην ιφγν ζηελ παξαηήξεζε ηεο ρισξίδαο θαη ηεο θπηνθάιπςεο, ζηα κεηεσξνινγηθά δεδνκέλα θαη ηέινο ζηελ νξγάλσζε γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπο. ηελ θαηεγνξία ησλ αβηνηηθψλ παξαγφλησλ ζα κπνξνχζακε λα αλαθέξνπκε σο έλαλ κεγάιν θίλδπλν ηελ ππξθαγηά. Ζ πφιε θέξεη κεγάιν θφβν εμαηηίαο ηνπ θνληηλνχ δάζνπο θαη ηνπ ιφθνπ εηρ-νπ. Ζ πεξηνρή κειέηεο ιφγσ ηνπ φηη βξίζθεηαη αλάκεζα ζε ππθλνθαηνηθεκέλε δφκεζε δελ δηαηξέρεη ηέηνηνπ είδνπο θίλδπλν. κσο ε ππθλή δφκεζε θαη ε κεγάιε θίλεζε ησλ νρεκάησλ πξνθαινχλ κεγάιε ξχπαλζε απφ θαπζαέξηα απνηειψληαο έλα κεγάιν πξφβιεκα. Γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ πξνβιεκάησλ ζα πξέπεη λα επηιεγνχλ θπηηθά είδε κε αληνρή ζηελ ξχπαλζε ηεο πφιεο. Γηα ηελ παξαηήξεζε ησλ Βηνηηθψλ παξαγφλησλ, ηα νπνία είλαη θπξίσο έληνκα, εληνπίζηεθαλ κεξηθά θπηηθά είδε, ηα νπνία έρνπλ πξνζβιεζεί απφ αζζέλεηα. Σα θπηηθά απηά είδε ζα αθαηξεζνχλ θαη ζα αλαλεσζνχλ. Δίλαη πνιχ πηζαλφλ ζηελ πεξηνρή παιηφηεξα λα είραλ θάλεη ηηο εκθαλίζεηο ηνπο δηάθνξεο αζζέλεηεο πξνθαιψληαο πξνβιήκαηα ζηελ αλάπηπμε ησλ θπηψλ. 25

7.8. ΙΣΟΡΙΚΑ ΠΔΡΙΟΥΗ 7.8.1. Απσιηεκηονική ηηρ Θεζζαλονίκηρ Απφ ηα λενιηζηθά ρξφληα γλσξίδνπκε πψο νη άλζξσπνη επέιεγαλ ζεκεία γφληκα κε θπζηθφ πινχην γηα λα ηδξχζνπλ ηηο απνηθίεο ηνπο. Ζ πφιε ηεο Θεζζαινλίθεο θέξεη ηέηνηνπ είδνπο απνηθίεο απφ ηελ 6ε ρηιηεηία π.ρ. ζχκθσλα κε ηηο πην πξφζθαηεο αλαζθαθέο. Ζ Θεζζαινλίθε ηδξχζεθε ην 315 π.ρ. απφ ηνλ Κάζζαλδξν βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο. Μία πεξηνρή πνπ βξίζθεηαη θνληά ζε κεγάια πνηάκηα θαη ζηε ζάιαζζα, έρεη ηδηαίηεξε γεσπνιηηηθή ζέζε ε νπνία ζπληέιεζε ψζηε λα αλαδεηρζεί γξήγνξα ζε ζεκαληηθή πφιε θαη αμηφινγν ιηκάλη. Απηφ είρε σο ζπλέπεηα λα κπαίλεη ζπρλά ζην ζηφραζηξν ησλ θαηαθηεηψλ. Ζ πφιε ηνπ Θεξκατθνχ έρεη βηψζεη αξθεηέο πεξηφδνπο δφμαο αιιά θαη εμαζιίσζεο. Τπήξμε πξσηεχνπζα ηεο ξσκατθήο απηνθξαηνξίαο θαη ηφπνο καξηπξίνπ γηα Αγίνπο ηεο εθθιεζίαο καο. Κάζε επνρή, θάζε θαηαθηεηήο πνπ πέξαζε απφ ηελ πεξηνρή έρεη αθήζεη ηα ζεκάδηα ηνπ ζηελ πφιε. αλ κία σξαία θνηκσκέλε, πξηγθίπηζζα κεγαιφπξεπε, κεηξάεη ζηελ ηζηνξία ησλ θάζηξσλ ηεο επηζέζεηο απφ Αβαξνζιάβνπο, αξαθελνχο, Ννξκαλδνχο, Σνχξθνπο θαη Γεξκαλνχο. Φηιφμελε θαη παξαβιέπνληαο ηηο θαηαζηξνθέο πνπ έρεη ππνζηεί δηαηεξεί κέρξη ζήκεξα ζεκαληηθά αξρηηεθηνληθά δεκηνπξγήκαηα. [20] (ζει. 12 & 32) Ο εθζπγρξνληζκφο ηεο Θεζζαινλίθεο αξρίδεη ηνλ 19ν αηψλα. Ζ πξψηε ζεκαληηθή πνιενδνκηθή παξέκβαζε κεγάιεο θιίκαθαο έγηλε γχξσ ζην 1867 κε ηελ θαηεδάθηζε ηνπ παξαζαιάζζηνπ ηείρνπο. Σν 1879 μεθίλεζαλ ηα ζρέδηα επέθηαζεο θαη ν επαλαζρεδηαζκφο θεληξηθψλ πεξηνρψλ. Με κία ππξθαγηά ην 1890 ε πεξηνρή ηεο Αγίαο νθίαο αλαζρεδηάζηεθε πιεζηάδνληαο ηελ ζεκεξηλή κνξθή ηεο. Ζ ζεκαληηθφηεξε επέθηαζή ηεο πφιεο έγηλε πξνο ηα αλαηνιηθά ζηε ζπλνηθία ησλ Δμνρψλ. ήκεξα δηαζψδνληαη αξθεηέο επαχιεηο θηηζκέλεο κε ηνπο λένπο γηα ηελ επνρή εθείλε επξσπατθνχο ξπζκνχο. Μεγάιε αξρηηεθηνληθή αλαβάζκηζε γλψξηζε ε Θεζζαινλίθε κεηά ηελ κεγάιε ππξθαγηά ην 1917 φπνπ θαηέζηξεςε φιν ζρεδφλ ην θέληξν. Νένη θηηξηαθνί ηχπνη πνπ αληαπνθξίζεθαλ ζηα επξσπατθά αξρηηεθηνληθά δεδνκέλα (ηξάπεδεο, ζηνέο, θαηνηθίεο θι.) έξρνληαη λα θνζκήζνπλ ηελ πφιε. Ζ κφλε πεξηνρή πνπ δηαηεξεί ζήκεξα ζε θάπνην βαζκφ ηνλ παξαδνζηαθφ αξρηηεθηνληθφ ηζηφ θαη ζηνηρεία ηεο κεηαβπδαληηλήο αξρηηεθηνληθήο είλαη ε Άλσ Πφιε. [20] (ζει. 170) 26

7.8.2. Γιαμόπθωζη διαδπομών ζηην εςπύηεπη πεπιοσή Ζ Θεζζαινλίθε είλαη απφ ηηο ιίγεο πφιεηο ζηελ Διιάδα πνπ δηαζέηεη θχξηνπο άμνλεο δηαδξνκψλ νη νπνίνη ραξάδνπλ ηελ πφιε θάζεηα θαη νξηδφληηα. Έλαο απφ ηνπο πην αξραίνπο δξφκνπο πνπ θηηάρηεθε πεξίπνπ ην 146-120 π.ρ. θαη δηαζρίδεη φιν ην θέληξν ηεο πφιεο είλαη ε Δγλαηία νδφο. Έλαο δξφκνο κε ηεξάζηηα ηζηνξηθή αμία απφ ηα αξραία ρξφληα θαη επίζεο έλαο δξφκνο απφ ηνπο πην πνιπζχρλαζηνπο θαη ηαιαηπσξεκέλνπο ηεο πφιεο καο. Ζ πξψηε ξσκατθή βπδαληηλή πφιε εληφο ησλ θάζηξσλ είρε πεξίπνπ ηνπο ίδηνπο άμνλεο θπθινθνξίαο κε ζήκεξα. Δθηφο ηεο Δγλαηίαο νδνχ ζεκαληηθνί άμνλεο ηεο Θεζζαινλίθεο ζε θάζεηε κνξθή απφ Βνξξά πξνο Νφην είλαη ε νδφο Οιπκπηάδνο, Καζζάλδξνπ, Αγίνπ Γεκεηξίνπ, Οιχκπνπ, Φηιίππνπ, Σζηκηζθή θαη Λεσθφξνο Νίθεο. Οη άμνλεο ζε νξηδφληηα κνξθή πνπ δηαζρίδνπλ θαη απηνί ην θέληξν ηεο πφιεο, απφ Γπηηθά πξνο ηα Αλαηνιηθά είλαη ε Ίσλνο Γξαγνχκε, Διεπζεξίνπ Βεληδέινπ, Αξηζηνηέινπο θαη Αγίαο νθίαο. ε απηφ ην ζεκείν λα ηνλίζνπκε πψο ν άμνλαο ηεο Αγίαο νθίαο είλαη ν κνλαδηθφο πνπ ελψλεη ηελ παιηά Θεζζαινλίθε (Άλσ Πφιε) κε ηε λέα Θεζζαινλίθε θαη ζπλαληάεη ηνλ Θεξκατθφ. Απφ ηνπο πην γλσζηνχο άμνλεο ηεο πφιεο είλαη ε νδφο Αξηζηνηέινπο. Απηφ νθείιεηαη ζηνλ ηδηαίηεξν ηξφπν πνπ ηελ εκπλεχζηεθε θαη ηελ δηακφξθσζε ν Γάιινο αξρηηέθηνλαο Δξλέζη Δκπξάξ. Μεηά ηελ κεγάιε ππξθαγηά ην 1917 ε Διιεληθή θπβέξλεζε απαγφξεπζε ηελ αλνηθνδφκεζε κέρξη λα εγθξηζεί έλα ζχγρξνλν ζρέδην πφιεο. Ο άμνλαο πνπ είρε δεκηνπξγεζεί δηαηεξείηαη κέρξη ζήκεξα θαη πξνζθέξεη κνλαδηθφ πεξίπαην γηα θαηνίθνπο θαη επηζθέπηεο. [4] [5] 27

7.8.3. Ιζηοπικά ζηοισεία πεπιοσήρ Απφ ηελ ίδξπζε ηεο, ε πφιε ηεο Θεζζαινλίθεο έρεη λα καο δηεγεζεί πνιιέο ηζηνξίεο. Ο θάζε αηψλαο πνπ πεξλνχζε άθελε επάλσ ηεο ηα ζεκάδηα ηνπ. εκάδηα πνπ έρνπλε κείλεη αλεμίηεια αθφκα θαη ζήκεξα! Με κία κηθξή βφιηα ζην θέληξν ν πεξηπαηεηήο έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα απνιαχζεη αξθεηνχο ρψξνπο κε ζεκαληηθά κλεκεία απφ ηελ αξραία, ξσκατθή θαη βπδαληηλή επνρή. εκαληηθά κλεκεία ηεο πεξηνρήο κειέηεο απνηεινχλε νη ηξεηο λανί πνπ δεζπφδνπλ επηβιεηηθά θαηά κήθνο ηνπ άμνλα. Οη δχν εθ ησλ νπνίσλ είλαη βπδαληηλήο επνρήο. 7.8.4. Η ΑΥΔΙΡΟΠΟΙΗΣΟ Ζ Αρεηξνπνίεηνο είλαη ε πξψηε ρξηζηηαληθή εθθιεζία ηεο Θεζζαινλίθεο. Βξίζθεηε ζηελ νδφ Αγ. νθίαο θαη ε είζνδνο γίλεηε επί ηεο νδνχ Παπαγεσξγίνπ. Υηίζηεθε πεξίπνπ ζηα κέζα ηνπ 5νπ αηψλα πάλσ ζε εξείπηα ξσκατθνχ ινπηξηθνχ ζπγθξνηήκαηνο, ςεθηδσηά ηνπ νπνίνπ απνθαιχθζεθαλ θάησ απφ ην βφξεην θιίηνο. Χο ηηο αξρέο ηνπ 14νπ αηψλα αλαθέξεηαη κε ηελ νλνκαζία λαφο ηεο Θενηφθνπ. Μεηά ην 1320 νλνκάζηεθε Αρεηξνπνίεηνο, πξνθαλψο απφ θάπνηα εηθφλα πνπ ππήξρε ζηνλ λαφ. Σν 1345 εληφο ηνπ λανχ έγηλε κεγάιε ζθαγή Εεισηψλ. Σν 1430 άκεζσο κεηά ηελ άισζε ηεο πφιεο απφ ηνπο Σνχξθνπο, κεηαηξάπεθε ζε ηδακί νλφκαηη Δζθί Σδνπκά ηδακί. ηνλ πέκπην θαηά ζεηξά θίνλα ηεο βφξεηαο θηνλνζηνηρίαο ηνπ λανχ, ππάξρεη ε επηγξαθή ηνπ ζνπιηάλνπ Μνπξάη Β φπνπ αλαθέξεη Ο ζνπιηάλνο Μνπξαη Υαλ θαηέιαβε ηε Θεζζαινλίθε ην έηνο εγίξαο 833 (1430 ρξηζηηαληθή ρξνλνινγία). Ο λαφο ηεο Αρεηξνπνηήηνπ αλήθεη ζηνλ αξρηηεθηνληθφ ηχπν ηεο ειιεληζηηθήο μπιφζηεγεο βαζηιηθήο θαη είλαη ηξίθιηηνο. [20] (ζει. 87) 28

7.8.5. Ι.Ν. ΑΓΙΑ ΟΦΙΑ Ο λαφο βξίζθεηε επί ηεο νδνχ Αγ. νθίαο.χκθσλα κε ηελ επηθξαηέζηεξε άπνςε ζα πξέπεη λα νηθνδνκήζεθε ηελ επνρή ηνπ απηνθξάηνξα Λένληα Γ Ίζαπξνπ (717-741). Δίλαη αθηεξσκέλνο ζην Λφγν θαη ζηε νθία ηνπ Θενχ. Δίλαη ρηηζκέλνο πάλσ ζηα εξείπηα κηαο πνιχ κεγάιεο παιαηνρξηζηηαληθήο βαζηιηθήο πνπ ήηαλ αθηεξσκέλε πηζαλφηαηα ζηνλ Άγην Μάξθν. Σν βαπηηζηήξην ηνπ παιαηφηεξνπ λανχ ζψδεηαη ζήκεξα ζηα λφηηα ηεο Αγίαο νθίαο, ζε ρακειφηεξν επίπεδν απφ ην δξφκν θαη είλαη γλσζηφ σο λαφο ηνπ Αγίνπ Ησάλλε ηνπ Πξνδξφκνπ. Ζ χπαξμε ηνπ λανχ ζηηο πεγέο αλαθέξεηαη γηα πξψηε θνξά ηνλ 8ν αηψλα. Τπήξμε κεηξφπνιε ηεο Θεζζαινλίθεο σο ηε κεηαηξνπή ζε ηδακί ην 1524 Αγηά νθία ηδακί. Καηά ηε κεηαηξνπή έγηλαλ θαη νξηζκέλεο ηξνπνπνηήζεηο. Καηαζθεπάζηεθε κία ζηνά κε θίνλεο θαη αςίδεο κπξνζηά ζηε δπηηθή πξφζνςε, πςψζεθε κηλαξέο ζηε λφηηα πιεπξά, θαη έλαο κηθξφο πχξγνο ζηελ ΒΓ γσλία. Σν 1912 μαλά έγηλε ρξηζηηαληθφο λαφο θαη ηφηε αθαηξέζεθαλ φιεο νη ηξνπνπνηήζεηο πνπ έγηλαλ επί ηνπξθνθξαηίαο. ηελ κεγάιε ππξθαγηά ηνπ 1917 δελ έπαζε δεκηέο πξνζηαηεπκέλνο απφ ην κεγάιν ηνπ απιφγπξν. Ζ Αγία νθία ζεσξείηαη θηίζκα κεηαβαηηθνχ ηχπνπ απφ ηελ ηξνπισηή βαζηιηθή ζην ζηαπξνεηδή κε ηξνχιν, θαζψο έρεη ζηνηρεία θαη ησλ δχν απηψλ κνξθψλ. Δμσηεξηθά είλαη έλα βαξχ θηίζκα ζε ζρήκα θχβνπ, ρηηζκέλν κε άζπξε πειεθεηή πέηξα. Ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ παξνπζηάδνπλ ηα ςεθηδσηά ηνπ λανχ πνπ ρξνλνινγνχληαη ζε δηάθνξεο θάζεηο. [20] (ζει.105) 29

7.8.6. ΜΗΣΡΟΠΟΛΙΣΙΚΟ ΝΑΟ ΓΡΗΓΟΡΙΟΤ ΠΑΛΑΜΑ Ο λαφο θηίζηεθε κεηά ηελ κεγάιε ππξθαγηά ηνπ 1890, βξίζθεηε επί ηε νδφ Αγίαο νθίαο θαη Μεηξνπφιεσο. Απνηειεί θνκκάηη ηεο λεφηεξεο θαη ζχγρξνλεο πφιεο. ε ζρέδηα ηνπ αξρηηέθηνλα Δξλέζηνπ Σζίιιεξ, ζηελ πνξεία ν λαφο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηνλ αξρηηέθηνλα Ξελνθψληα Παηνλίδε πνπ είρε αλαιάβεη ηελ επζχλε εθηέιεζεο ηνπ έξγνπ. Ο λαφο νινθιεξψζεθε ην 1914. Ο αξρηηεθηνληθφο ηχπνο έρεη πξφηππν ην λαφ ηεο Παλαγίαο Φαλεξσκέλεο ζην Αίγην. Ο βπδαληηλφο νθηαγσληθφο ηχπνο κε λενξσκατθά θαη λενθιαζηθά ζηνηρεία, πνπ επεξέαζαλ ηε Θεζζαινλίθε ζηα ηέιε ηνπ 19νπ θαη αξρέο ηνπ 20νπ αηψλα είλαη κεξηθά απφ ηα ζηνηρεία ηνπ λανχ. Ζ αξρηθή αγηνγξάθεζε ηνπ λανχ έγηλε απφ ην δσγξάθν Νηθφιαν Κεζζαλιή. [20] (ζει. 179) Αμηφινγεο θαηνηθίεο θνζκνχλε επηβιεηηθά αξθεηά ζεκεία ηεο πφιεο. Τςεινί αξρηηέθηνλεο κε επξσπατθέο ηάζεηο κεηακνληέξλαο πεξηφδνπ, κεγάια νλφκαηα ηδηνθηεηψλ ηεο επνρήο, αθφκα θαη κχζνη ζηνηρεησκέλσλ θηηξίσλ είλαη κεξηθά αθφκα απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ θηηξίσλ. Ο άμνλαο ηεο Αγίαο νθίαο, εθηφο απφ ηνπο λανχο, θεκίδεηαη θαη γηα ηα αξρηηεθηνληθά θηίξηα ηνπ. 30

7.8.7. ΦΙΛΟΠΣΩΥΟ ΑΓΔΛΦΟΣΗ ΑΝΓΡΩΝ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ Ζ θηιφπησρνο αδειθφηεο αλδξψλ Θεζζαινλίθεο ηδξχζεθε ην 1871. ηεγάδεηαη ζην θηίξην φπνπ βξίζθεηαη κέρξη ζήκεξα απφ ην 1920 ζηελ νδφ Αγίαο νθίαο θαη Κεξακνπνχινπ γσλία. Μεηά ηελ κεγάιε ππξθαγηά ηνπ 1917, απνθάζηζε ε ΦΑΑΘ ηελ αλέγεξζε ελφο Μεγάξνπ ζηελ πφιε. Σν 1922 αγφξαζε ην ζπγθεθξηκέλν νηθφπεδν. Σν Μέγαξν έγηλε ζε ζρέδην ηνπ αξρηηέθηνλα Ξελνθψληα Παηνλίδε. Σν θηίξην απνηεινχληαλ απφ ηζφγεην θαη δχν νξφθνπο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο θαηνρήο ην θηίξην βνκβαξδίζηεθε, ε αδειθφηεηα πξνζέθεξε βνήζεηα ζηα αδχλακα κέιε ηεο θνηλσλίαο ηεο Θεζζαινλίθεο. ηέγαζε ηα ζπζζίηηα ησλ θαηερεηηθψλ ζρνιείσλ θαη έδηλε ηξνθή ζε πνιιά παηδηά θαη λένπο. Σν 1948 ε Έλσζε Γνλέσλ δήηεζε απφ ηελ Αδειθφηεηα λα θηινμελήζεη ην νηθνηξνθείν ηνπ Απνζηφινπ Παχινπ. Ζ ΓΔΥΑ ρξεκαηνδφηεζε ηελ θαηαζθεπή δχν αθφκα επηπιένλ νξφθσλ. Σν θηίξην δέρηεθε εμσηεξηθή ζπληήξεζε ην 1999 θαη ηέινο ην 2008. ην ηζφγεην ηνπ θηηξίνπ δηακνξθψζεθε αίζνπζα ηέρλεο ε νπνία δίλεη ζηέγε ζε θαιιηηέρλεο πνπ δπζθνιεχνληαη λα βξνχλε ρψξν πξνβνιήο ησλ έξγσλ ηνπο. [7] 31

7.8.8. ΟΙΚΙΑ ΣΔΡΚΔΝΛΗ Ζ νηθία Σεξθελιή βξίζθεηε ζηελ νδφ Αγ. νθίαο θαη Δξκνχ γσλία. Καηαζθεπάζηεθε ην 1926 κε αξρηηέθηνλα ηνλ Εαλ Ενδέθ Πιέηκπεξ, γηα ινγαξηαζκφ ελφο πινχζηνπ Δβξαίνπ ηεο επνρήο. Σα αξρηθά ζρέδηα ηνπ 1924 φξηδαλ ηελ αλέγεξζε ηζνγείνπ θαη πξψηνπ νξφθνπ. Μεξηθά ρξφληα αξγφηεξα έγηλε επέθηαζε ηεο άδεηαο θαη δεκηνπξγήζεθε αθφκε έλαο φξνθνο. Ο αξρηηέθηνλαο ηνπ δεχηεξνπ νξφθνπ είλαη ν Φεξλάληεδ ν νπνίνο πξνζέδσζε έλα αιιηψηηθν ραξαθηήξα. Δπεξεαζκέλνο απφ ηελ αξρηηεθηνληθή ηεο Βφξεηαο Δπξψπεο πξφζζεζε δχν νμπθφξπθεο ζηέγεο ζην θηίξην. [8] κεηαμχ ηνπο. [8] 7.8.9. ΟΙΚΙΑ ΝΔΓΔΛΚΟΤ Ζ νηθία Νεδέιθνπ βξίζθεηε ζηελ νδφ Αγ. νθίαο θαη Μαθελδί Κηλγθ γσλία. Καηαζθεπάζηεθε ην 1924, αξρηηέθηνλαο ήηαλ ν Ξελνθψλ Παηνλίδεο. Σν θηίξην έρεη δείγκαηα λενθιαζηθηζκνχ κε αλαγελλεζηαθά ζρέδηα. Σν ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθφ αξρηηεθηνληθήο βξίζθεηαη ζην εζσηεξηθφ ηνπ, κία λνεηή δηαγψληα γξακκή πνπ μεθηλάεη απφ ηελ γσλία ηνπ θηηξίνπ, ρσξίδεη ην θηίξην δηαγψληα ζε δχν νηθίεο φκνηεο 32

7.8.10. ΜΔΓΑΡΟ ΛΟΓΓΟΤ <<ΚΟΚΚΙΝΟ ΠΙΣΙ>> Ζ θαηαζθεπή ηνπ κεγάξνπ μεθίλεζε ην 1926 θαη νινθιεξψζεθε ην 1928. Βξίζθεηε ζηελ νδφ Δξκνχ θαη Αγ. νθίαο γσλία. Απνηειεί αξρηηεθηνληθφ έξγν ηνπ Σδελάξη γηα ινγαξηαζκφ ηνπ βηνκήραλνπ Ησάλλε Λφγγνπ, ηδηνθηήηε κηαο ηεξάζηηαο θισζηνυθαληνπξγίαο ηεο Νάνπζαο. Σα αξρηθά ζρέδηα φξηδαλ ηζφγεην θαη δχν νξφθνπο. Καηά ηελ εμέιημε ηνπ έξγνπ ηξνπνπνηήζεθαλ δίλνληαο ηνπ ηε ζεκεξηλή κνξθή. Γηαζέηεη ηξία θαηαζηήκαηα ζην ηζφγεην, δχν δηακεξίζκαηα ζηνλ πξψην θαη δεχηεξν φξνθν θαη έλα νξνθνδηακέξηζκα ζηνλ ηξίην φξνθν κε κεγάιν ζαιφλη θαη ηδάθη. ην ηζφγεην ιεηηνπξγνχζε ε έθζεζε πθαζκάησλ Νανχζεο θαη αξγφηεξα ην θαθελείν <<Δξκήο>>, ζηέθη ησλ εθπαηδεπηηθψλ ηεο πφιεο. Ζ νλνκαζία Κφθθηλν πίηη νθείιεηαη ζηελ φςε πνπ ηνπ δίλνπλ ηα θφθθηλα ηνχβια θαη ηα θεξακηθά δηαθνζκεηηθά. Σν θηίξην είλαη δείγκα πςειήο αξρηηεθηνληθήο θαη ζηνιίδη γηα φιε ηελ πφιε. [9] 7.8.11. ΜΟΤΔΙΟ ΜΑΚΔΓΟΝΙΚΟΤ ΑΓΩΝΑ Σν κνπζείν ηνπ Μαθεδνληθνχ Αγψλα, ζρεδηάζηεθε απφ ηνλ αξρηηέθηνλα Έξλζη Σζίιεξ. Βξίζθεηε ζηελ νδφ Αγίαο νθίαο θαη Πξνμέλνπ Κσξνκειά γσλία. Καηαζθεπάζηεθε κεηά ηελ κεγάιε ππξθαγηά ηνπ 1890 θαη νινθιεξψζεθε ην 1893. Σν θηίξην αλαθαηαζθεπάζηεθε κε δσξεά ηνπ Αλδξέα πγγξνχ, ζηε ζέζε παιαηφηεξνπ θηηξίνπ ηεο Δθνξίαο ησλ Διιεληθψλ Δθπαηδεπηεξίσλ ηεο Θεζζαινλίθεο. Σν θηίξην ελνηθηάζηεθε απφ ην Διιεληθφ θξάηνο γηα λα ζηεγάζεη ην Γεληθφ Πξνμελείν ηεο ρψξαο. Καηά ην 1904-1908 ην ειιεληθφ πξνμελείν αλαδείρζεθε ζε επηηειηθφ θέληξν ηνπ Μαθεδνληθνχ Αγψλα κε επηθεθαιή 33

ηνλ γεληθφ πξφμελν Λάκπξν Κνξνκειά. ηηο 27 Οθησβξίνπ 1982 εγθαηληάζηεθε απφ ηνλ ηφηε πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο Κσλζηαληίλν Καξακαλιή σο Μνπζείν ηνπ Μαθεδνληθνχ Αγψλα. [10] 7.8.12. ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΗΡΙΑ ΒΑΛΑΓΙΑΝΝΗ Ζ κνληέξλα αξρηηεθηνληθή δελ ζα κπνξνχζε λα ιείπεη απφ ηελ πφιε καο! ηελ νδφ Αγίαο νθία θαη Πξνμέλνπ Κνξνκειά γσλία. Απφ ηα πξψηα δείγκαηα κνληέξλαο αξρηηεθηνληθήο ηεο λέαο πιένλ Θεζζαινλίθεο ζε κία πξνζαξκνγή ηνπ πνιενδνκηθνχ ηζηνχ, είλαη ηα ηδησηηθά εθπαηδεπηήξηα Βαιιαγηάλλε 1936-1939. Έξγν ησλ αξρηηεθηφλσλ Μεηζάθε θαη γνπξνχ, κε ηελ ελαιιαγή ησλ νξηδφληησλ ζπλερψλ αλνηγκάησλ ζηελ πξφζνςε. ήκεξα ζηεγάδνληαη γξαθεία ηεο Μεηξφπνιεο θαη ην Πλεπκαηηθφ Κέληξν. Γελ είλαη κφλν ηα θηίξηα θαη ν λαφο ηεο Αγίαο νθίαο πνπ έρνπλε βαξηά ηζηνξία γηα ηελ πεξηνρή. Ο ρψξνο κπξνζηά απφ ηελ εθθιεζία ήηαλ ε θεληξηθή πιαηεία ηεο πφιεο, φπνπ γίλνληαλ φιεο νη πνιηηηζηηθέο ζπγθεληξψζεηο. ε απηφλ ηνλ ρψξν γηνξηάζηεθε ε απειεπζέξσζε ηεο πφιεο κε παξειάζεηο. ηνλ ίδην ρψξν έγηλε θαη ε ζπγθέληξσζε ησλ Δβξαίσλ απφ ην Γεξκαληθφ ζηξαηφ. [20] (ζει. 208) 34

7.8.13. ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΑ ΣΟΙΥΔΙΑ ΠΔΡΙΟΥΗ εκαληηθή πνιηηηζηηθή αμία έρνπλ ηα κλεκεία πνπ ππάξρνπλ ζηελ πεξηνρή. Μλεκεία πνπ θέξνπλ ζεκαληηθή ηζηνξία γηα ηε ρψξα καο. Παιαηφηεξα, πξηλ μεθηλήζνπλ ηα έξγα ηνπ κεηξφ ζην θέληξν ηεο πφιεο, ζεκαληηθφο ρψξνο κε ζηνηρεία πνιηηηζκνχ απνηεινχζε ην πάξθν ηεο Αρεηξνπνηήηνπ. Ζ χπαξμε ησλ πξνηνκψλ απφ ηνπο Μαθεδνλνκάρνπο απνηεινχζε ηφπν αλάκλεζεο θαη ζεβαζκνχ, θαη ζπληεινχζε ελεξγά ζηηο πνιηηηζκηθέο εθδειψζεηο γηα ηα ζρνιεία ηεο πεξηνρήο! [11] [12] [13] - Ο αλδξηάληαο ηνπ Υξπζνζηφκνπ κχξλεο, έξγν ηνπ κηθξαζηάηε γιχπηε Απάξηε Μλεκείν ησλ Πξνκάρσλ ηνπ Διιεληζκνχ ζηνλ Πφλην (Σνπνζεηήζεθε ην έηνο 1979) 35

- Μλεκείν ηεο Γελνθηνλίαο ηνπ πνληηαθνχ ειιεληζκνχ (Σνπνζεηήζεθε ην έηνο 2006) - Μηα αλάζα δξνζηάο. Αξρηθά ε ζηήιε ήηαλ πεξίπνπ 1,80 κεηά ηελ έθνςαλ ζην ζεκεξηλφ ηεο χςνο. - Σν γιππηφ έρεη ηίηιν Πνιίηεο πνπ δηαβάδνπλ εθεκεξίδα θαη ζπδεηνχλ (Σνπνζεηήζεθε ην έηνο 1987) 36

8. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Καηά ηε κειέηε γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο παξνχζαο πηπρηαθήο, πξαγκαηνπνηήζεθαλ θάπνηεο ελέξγεηεο ζπιινγήο θπξίσο ζηνηρείσλ. Μεηά ηελ επηινγή ηνπ ζέκαηνο, ε ζπιινγή βηβιηνγξαθίαο απνηεινχζε ζεκαληηθφ θνκκάηη. Με ηε ρξήζε ηνπ internet ζπιιέρηεθε ε ειεθηξνληθή βηβιηνγξαθία. Δπηζθέςεηο πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζηελ θεληξηθή βηβιηνζήθε ηνπ Αξηζηνηειείνπ Παλεπηζηεκίνπ Θεζζαινλίθεο θαζψο θαη ζηε βηβιηνζήθε ηνπ ηκήκαηνο Αξρηηεθηνληθήο. εκαληηθφ βνήζεκα ζπληέιεζε ην ηνπνγξαθηθφ ζρέδην ηεο πνιενδνκηθήο ππεξεζίαο ηνπ Γήκνπ Θεζζαινλίθεο. Με ηε ρξήζε κεηξνηαηλίαο θαη πίλαθεο θαηαγξαθήο ζηνηρείσλ απνηππψζεθε ε ππάξρνπζα θαηάζηαζε. Αλαγλσξίζηεθαλ ηα ππάξρνληα θπηηθά είδε, κεηξήζεθε ην πιάηνο θαη κήθνο ηνπ πεδνδξνκίνπ θαη ην χςνο ησλ νξφθσλ απφ ηηο πνιπθαηνηθίεο. Μειεηήζεθε ε ηζηνξηθή αλαδξνκή ηεο πεξηνρήο θαη ζπγθεληξψζεθε πιηθφ γηα ηα γιππηά-κλεκεία θαη ηελ αξρηηεθηνληθή δφκεζε ησλ θηηξίσλ. Οη ηξείο λανί πνπ ππάξρνπλ ζηνλ άμνλα κειεηήζεθαλ γηα ηελ ηζηνξηθή θαη αξρηηεθηνληθή ηνπο κνξθή. Μεηά ηελ πιήξε θαηαγξαθή κειεηήζεθαλ νη δπλαηφηεηεο θαη νη πεξηνξηζκνί γηα ηελ αλάπιαζε ηεο πεξηνρήο. εκαληηθφ ξφιν γηα ηηο απνθάζεηο ζπληέιεζαλ ηα εξσηεκαηνιφγηα πνχ δηαλεκήζεθαλ ζηνπο πνιίηεο. Σα 50 εξσηεκαηνιφγηα πνπ θιήζεθαλ λα απαληήζνπλ αλψλπκα ηα δηάθνξα θνηλσληθά, ειηθηαθά θαη κνξθσηηθά ζηξψκαηα ηεο πφιεο ζπληέιεζαλ ζηελ δηακφξθσζε ηνπ ζρεδίνπ αλάπιαζεο. Σα ζηνηρεία επεμεξγάζηεθαλ ζε πξνγξάκκαηα word θαη excel γηα ηελ θαιχηεξε απφδνζε ηνπο. Σα βηβιία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ αλαθέξνληαη αλαιπηηθά ζηε βηβιηνγξαθία. Σέινο, γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο πξφηαζεο δεκηνπξγήζεθαλ ζρέδηα εθαξκνγήο κε θπηεπηηθφ πιηθφ θπξίσο, θαζψο θαη ελαιιαθηηθή πεδνδξφκεζε ηεο ππάξρνπζαο θαηάζηαζεο. Σα ζρέδηα κειεηήζεθαλ θαη επεμεξγάζηεθαλ κε ην πξφγξακκα ηνπ AutoCAD. Ζ ηξηζδηάζηαηε ξεαιηζηηθή απεηθφληζε ησλ ζρεδίσλ έγηλε κε ηε ρξήζε ηνπ πξνγξάκκαηνο Realtime Landscaping. 37

9. ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ 9.1. Σν ηνπίν ηεο πεξηνρήο Ζ αίζζεζε ηνπ επξχηεξνπ ηνπίνπ απνπζηάδεη θαζψο ν αζηηθφο ηζηφο εθηείλεηαη ζε κεγάιε απφζηαζε. Τπάξρεη φκσο κία νκαιή δηαθνξνπνίεζε θαζψο ζηνλ ρψξν ππάξρνπλ κηθξά αλνίγκαηα πνπ ειαθξχλνπλ ιίγν ηελ πιεθηηθή θαηάζηαζε πνπ δεκηνπξγνχλ νη πνιπφξνθεο πνιπθαηνηθίεο. Σα αλνίγκαηα απηά είλαη νη ηξεηο εθθιεζηαζηηθνί λανί πνπ ππάξρνπλ ζηελ κία πιεπξά ηνπ άμνλα, ε λεζίδα ηνπ δξφκνπ κε ηα αγάικαηα ησλ Πνληίσλ, θαζψο θαη ην πάξθν ησλ Μαθεδνλνκάρσλ. Μία απφδξαζε ηνπ καηηνχ αλάκεζα ζηα ςειά θηίξηα είλαη ε ζέα πξνο ηε ζάιαζζα. Ο πεξηπαηεηήο φκσο πξέπεη λα ζηξαθεί πξνο ηελ Νφηηα πιεπξά ηεο πφιεο θαη λα επζπγξακκηζηεί κε ηε θνξά ηνπ δξφκνπ γηα λα απνιαχζεη ηνλ Θεξκατθφ. Οη πεξηζζφηεξεο ζέεο θξάδνληαη απφ ηα γχξσ θηίξηα ησλ επηαφξνθσλ πνιπθαηνηθηψλ, δεκηνπξγψληαο έλα αληηαηζζεηηθφ απνηέιεζκα. ε φιν ην εχξνο ηεο πεξηνρήο ππάξρεη ε αίζζεζε ηνπ εγθισβηζκνχ, ε νπνία δηαηεξείηαη αθφκα θαη εληφο ηνπ πάξθνπ ησλ Μαθεδνλνκάρσλ. Απφ ηφηε πνπ άξρηζαλ ηα έξγα ηνπ κεηξφ έρνπλ κεησζεί αηζζεηά ηα θπηηθά είδε ηεο πεξηνρήο, θαζψο θαη έρνπλ ππνζηεί θαθψζεηο ηα πεδνδξφκηα θαη νη ρψξνη αλάπαπζεο. Μία αλάζα μεθνχξαζεο κπνξεί θάπνηνο λα απνιαχζεη ζην άλνηγκα κπξνζηά απφ ην Ναφ ηεο Αγίαο νθίαο. Ζ ζηξφγγπιε λεζίδα ζε ζπλδπαζκφ κε ην θαξδηά πεδνδξφκηα θαη ηε λεζίδα ζηελ νδφ Δξκνχ, μεθνπξάδεη ηνλ πεξηπαηεηή. ε απηφ ην ζεκείν κπνξεί λα απνιαχζεη ηα ππέξνρα αξρηηεθηνληθά θηίξηα πνπ θνζκνχλ ηηο ηέζζεξηο γσλίεο ηνπ κηθξνηνπίνπ. 9.2. Πξόζβαζε ζην ρώξν Ζ πεξηνρή βξίζθεηαη ζε έλα απφ ηα πην θεληξηθά ζεκεία ηεο πφιεο. Έλαο δξφκνο γλσζηφο φρη κφλν γηα ηνπο θαηνίθνπο ηεο Θεζζαινλίθεο αιιά θαη γηα ηνπο επηζθέπηεο ηεο. Ζ πξφζβαζε κπνξεί λα γίλεη κε θάζε κέζν κεηαθνξάο θαζψο θαη κε ηα πφδηα. Σα πεξηζζφηεξα αζηηθά ιεσθνξεία πεξλάλε απφ ηελ νδφ Δγλαηία θαη Σζηκηζθή, δξφκνη θεληξηθνί πνπ ρσξίδνπλ ηνλ άμνλα θάζεηα. Αξθεηέο πηάηζεο κε ηαμί ππάξρνπλ ζε θάζε δξφκν. Μία αθφκε ζεκαληηθή ιεπηνκέξεηα είλαη φηη νη λέεο πνιηηηζηηθέο γξακκέο ηνπ ΟΑΘ δηαζρίδνπλ θνκκάηηα ηνπ άμνλα θαη βνεζνχλ ηνπο επηζθέπηεο λα δνχλε ζεκεία ηεο πφιεο. 38

9.3. Οη ρξήζηεο ηνπ ρώξνπ Καζεκεξηλά έλαο αξθεηά κεγάινο αξηζκφο αλζξψπσλ δηαζρίδνπλ ηνλ άμνλα. Γελ είλαη κφλν νη κφληκνη θάηνηθνη θαη νη πνιίηεο ηεο Θεζζαινλίθεο, αιιά θαη νη ηνπξίζηεο πνπ επηζθέπηνληαη ηελ πφιε. Σα δηάθνξα αμηνζέαηα θαη πνιηηηζκηθά ζηνηρεία πνπ βξίζθνληαη θαηά κήθνο αιιά θαη ηξηγχξσ ηνπ άμνλα, εληάζζνπλ ηελ πεξηνρή ζε έλα ηνπξηζηηθφ θνκκάηη ζεκαληηθφ γηα ηελ πφιε. Άλζξσπνη δηαθφξσλ ειηθηψλ, κνξθσηηθνχ θαη θνηλσληθνχ επηπέδνπ είλαη θαζεκεξηλνί ρξήζηεο ηνπ ρψξνπ. Ζ πξνζέιεπζε γίλεηαη απφ νπνηαδήπνηε θαηεχζπλζε θαη θνξά. Ζ ρξήζε ηεο πεξηνρήο δελ ζηακαηάεη πνηέ θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ εηθνζηηεηξαψξνπ θαζψο ε δηέιεπζε νρεκάησλ θαη πεδψλ είλαη αζηακάηεηε. Πην ζπγθεθξηκέλα ηα ηειεπηαία ρξφληα κε ηηο εξγαζίεο ηνπ κεηξφ ζην πάξθν ησλ Μαθεδνλνκάρσλ, ε πξνζέιεπζε ηνπ θφζκνπ έρεη κεησζεί αηζζεηά ιφγν ηεο ηνπνζέηεζεο ηνπ εξγνηαμίνπ ζην ζεκείν. Ο κηθξφο ρψξνο πνπ απέκεηλε κε ηελ παηδηθή ραξά έρεη πάςεη πιένλ λα ρξεζηκνπνηείηαη, ιφγσ ηνπ φηη απνπλέεη αίζζεζε θφβνπ γηα ηνπο ρξήζηεο. Οη ρψξνη αλάπαπζεο πνπ ππήξραλ αληηθαηαζηάζεθαλ απφ ιακαξίλεο θαη πεξηθξάμεηο ηα ηειεπηαία ρξφληα. ηελ πεξηνρή θάησ απφ ηελ Δγλαηία νδφ ζην θνκκάηη ηνπ πεδφδξνκνπ ηεο Αγίαο νθίαο ε θίλεζε ησλ θαηαλαισηψλ θαζψο θαη ησλ πεξηπαηεηψλ είλαη κεγάιε. Οη ρψξνη αλάπαπζεο πνπ είλαη ηνπνζεηεκέλε ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηνλ επηζθέπηε ραξίδνληαο κία νιηγφιεπηε αλάζα μεθνχξαζεο. 9.4. Τπνδνκέο ζην ρώξν Σν νδηθφ δίθηπν ηεο πεξηνρήο είλαη θαιά ζρεδηαζκέλν, θξίλνληαο ην ηθαλνπνηεηηθφ λα θαιχςεη ηηο φπνηεο αλάγθεο ησλ ρξεζηψλ ηεο πεξηνρήο. Τπάξρεη πιήξεο ειεθηξηθφ θαη ηειεθσληθφ δίθηπν, ην νπνίν εμππεξεηεί ηηο ζεκεξηλέο αιιά θαη κειινληηθέο αλάγθεο. 39

9.5. Τθηζηάκελε θαηάζηαζε Παξαθάησ παξνπζηάδνληαη ζεκεία ηεο πεξηνρήο φπνπ έρνπλ παξαηεξεζεί αδπλακίεο θαη ζα κπνξνχζαλ κε ηελ λέα αλάπιαζε λα βειηησζνχλ. Υαξαθηεξηζηηθή είλαη επίζεο ε θαηάζηαζε ζηελ νπνία βξίζθνληαη νη πιαθνζηξψζεηο θαζψο ζε κεξηθά ζεκεία νη ξίδεο ησλ δέληξσλ πηέδνπλ ηηο πιάθεο, θαζψο θαη ζε κεξηθά φπνπ νη πιάθεο πεδνδξνκίνπ πηέδνπλ ηηο ξίδεο ησλ θπηψλ. ΠΛΑΣΔΗΑ ΜΑΚΔΓΟΝΟΜΑΥΧΝ Δηθφλα 1-2. Υψξνο παηδηθήο ραξάο. Δηθφλα 3-4. Πεδνδξφκεζε πεξηκεηξηθά ηεο πιαηείαο. Δηθφλα 5. Καθψζεηο πεδνδξνκίνπ. 40

ΥΧΡΟ ΠΑΡΣΔΡΗΧΝ ΠΛΑΣΔΗΑ ΑΓΗΑ ΟΦΗΑ Δηθφλα 6-7. Υψξνη πξαζίλνπ (παξηέξηα) άμνλα Αγίαο νθίαο. Δηθφλα 8-9. Υψξνο πιαηείαο κπξνζηά απφ ηνλ Ναφ Αγίαο νθίαο. Πεδνδξφκεζε κπξνζηά απφ ην λαφ. ΠΑΡΣΔΡΗ ΣΖΝ ΟΓΟ ΔΡΜΟΤ ΜΝΖΜΔΗΑ ΠΟΝΣΗΧΝ Δηθφλα 10-11. Υψξνη πξαζίλνπ φπνπ θηινμελνχλ ηα κλεκεία Πνληίσλ, νδφο Δξκνχ. 41

ΠΔΕΟΓΡΟΜΟ ΑΓΗΑ ΟΦΗΑ Δηθφλα 12-13. Καζηζηηθνί ρψξνη θαη παξηέξηα ζηνλ πεδφδξνκν Αγίαο νθίαο. Δηθφλα 14. Υακειφ παξηέξη ηνπ πεδφδξνκνπ. Δηθφλα 15-16. Δίζνδνο - Έμνδνο ζηνλ πεδφδξνκν επί ηεο νδνχ Δξκνχ. Έμνδνο Δίζνδνο απφ ηνλ πεδφδξνκν επί ηεο νδνχ Σζηκηζθή. 42

ΣΜΖΜΑ ΣΖ ΟΓΟΤ ΑΓΗΑ ΟΦΗΑ ΜΔΣΑΞΤ ΣΧΝ ΟΓΧΝ ΣΗΜΗΚΖ ΚΑΗ ΛΔΧΦΟΡΟΤ ΝΗΚΖ Δηθφλα 17-18. Σκήκα πεδνδξνκίνπ άμνλα ηεο νδνχ Αγίαο νθίαο. 9.6. Καηάζηαζε ππάξρνπζαο βιάζηεζεο Δηθφλα 19-20. Καθψζεηο θινηνχ απφ αλζξσπνγελή αίηηα. Δκθαλείο δηνγθψζεηο ζε θνξκφ δέλδξνπ απφ βίαηεο θιαδεχζεηο. 43

Δηθφλα 21-22. Πξνζηαζία ξηδηθνχ ζπζηήκαηνο κε ζηδεξέληα θαηαζθεπή. Σνπνζέηεζε ζσιήλα γηα αεξηζκφ ησλ ξηδψλ. Δηθφλα 23-24. Τπνζηήξημε κε παζζάινπο θαη πξνζηαζία λέσλ θπηψλ. 44

10. ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΑ 10.1. ηόρνη έξεπλαο ηελ έξεπλα πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε κε ηε κνξθή ησλ εξσηεκαηνινγίσλ, εμεηάδεηαη ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν νη πνιίηεο ηεο Θεζζαινλίθεο αληηιακβάλνληαη ηνλ ρψξν θαη ηηο ιεηηνπξγίεο πνπ πξνζθέξεη ε ησξηλή ππάξρνπζα θαηάζηαζε ηεο πεξηνρήο. Ο ζηφρνο ηεο έξεπλαο είλαη λα δηαπηζησζεί αλ ε ησξηλή δηακφξθσζε ηνπ άμνλα Αγίαο νθίαο εμππεξεηεί ηηο αλάγθεο ησλ θαηνίθσλ θαη ησλ επηζθεπηψλ ηεο πεξηνρήο, θαζψο θαη πνηα ζα ήζειαλ λα είλαη ε κειινληηθή κνξθή ηνπ ρψξνπ κεηά ηελ πξφηαζε αλάπιαζεο. Χο αιιεινεμαξηψκελνη παξάγνληεο ηέζεθαλ ην θχιν, ε ειηθία, ε νηθνγελεηαθή θαηάζηαζε θαη ην κνξθσηηθφ επίπεδν. 10.2. Παξνπζίαζε εξωηεκαηνινγίνπ Ο αξηζκφο ησλ αηφκσλ πνπ έιαβαλ κέξνο ζηελ έξεπλα αλέξρεηαη ζηα 50. Σα δείγκαηα φπσο πξναλαθέξζεθε πάξζεθαλ θπξίσο απφ θαζεκεξηλνχο ρξήζηεο ηνπ ρψξνπ ζε δηάθνξεο ειηθίεο, κνξθσηηθφ επίπεδν θαη θχιν. Ο ηξφπνο ηεο ζπλέληεπμεο είλαη ε πξνζσπηθή επαθή κε ηνλ εξσηεζέληα. Σα πξνζσπηθά ζηνηρεία ηνπ θαζελφο δελ έπαημαλ θάπνην ξφιν ζηε δηακφξθσζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ. Γηα ηελ θαιχηεξε θαηαλφεζε ησλ εξσηήζεσλ ηνπ δηαλεκήζεθε ζηνπο πνιίηεο. Σν εξσηεκαηνιφγην θαζψο θαη ηα απνηειέζκαηα ηνπ παξνπζηάδνληαη ζηε ζπλέρεηα. 45

ΣΔΗ ΚΑΒΑΛΑ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ ΓΡΑΜΑ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΓΔΧΠΟΝΗΑ ΣΜΖΜΑ ΑΡΥΗΣΔΚΣΟΝΗΚΖ ΣΟΠΗΟΤ ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟ ΑΝΑΠΛΑΖ-ΔΝΟΠΟΗΖΖ ΠΔΡΗΟΥΖ ΥΧΡΧΝ ΠΡΑΗΝΟΤ ΑΞΟΝΑ ΣΖ ΟΓΟΤ ΑΓΗΑ ΟΦΗΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ Σν εξσηεκαηνιφγην δηαλέκεηαη ζην πιαίζην ηεο δηπισκαηηθήο κνπ κειέηεο θαη έρεη ζθνπφ λα θαηαγξάςεη ηηο απφςεηο ζαο γηα ηελ αλάπιαζε / ελνπνίεζε ρψξσλ πξάζηλνπ άμνλα ηεο νδνχ Αγ. νθίαο. Δίλαη αλψλπκν θαη ηα ζηνηρεία πνπ ζα πξνθχςνπλ είλαη απνιχησο εκπηζηεπηηθά. αο επραξηζηψ εθ ησλ πξνηέξσλ γηα ηε ζπλεξγαζία. Με εθηίκεζε νθία Μαθξίδνπ. 1. Φχιν: Γπλαίθα Άληξαο 2. Ζιηθία: 15-25 26-35 36-45 46 θαη άλσ 3. Μνξθσηηθφ επίπεδν: Γεκνηηθφ Γπκλάζην Λχθεην Σξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε Πείηε καο ηελ άπνςή ζαο γηα ηα αθφινπζα: 4. Δίζαζηε ππέξ ηεο άπνςεο λα πεδνδξνκεζεί φιν ην θέληξν ηεο πφιεο ζχκθσλα κε ηελ άπνςε ηεο Γεκαξρίαο; Αξθεηά Ίζσο Καζφινπ 5. Πηζηεχεηε πψο ε πεδνδξφκεζε ηεο νδνχ Αγίαο νθίαο ζπληέιεζε ζηελ αχμεζε ησλ θαηαλαισηψλ ζηα θαηαζηήκαηα ηεο πεξηνρήο; Αξθεηά ε Ίζσο Καζφινπ η 6. Θεσξείηε άπψο ε πεδνδξφκεζε ηεο νδνχ Αγίαο νθίαο είλαη ζσζηή επηινγή ζχκθσλα κε ηελ άπνςε ηεο Γεκαξρίαο; Αξθεηά Ί ε ζ η σ άο Ίζσο ε η ά Καζφινπ ε η ά Ί Κ ζα σζ ο φ ι Κν απ ζ Ί ζ σ ο Κ α ζ Ί ζ σ ο Κ α ζ 46

7. Θεσξείηε πψο ζηνλ δξφκν Αγίαο νθίαο ππάξρεη έιιεηςε πξαζίλνπ; Ναη ρη Γελ γλσξίδσ 8. Πφζν ζπρλά επηζθέπηεζηε ηνπο ππάξρνληεο ρψξνπο αλάπαπζεο θαηά κήθνο ηεο νδνχ γηα μεθνχξαζε θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ πεξηπάηνπ ζαο; Πνιιέο θνξέο πάληα Αξθεηέο θνξέο Καζφινπ 9. ην πάξθν απέλαληη απφ ηελ εθθιεζία ηεο Αρεηξνπνηήηνπ πνηεο απφ ηηο παξαθάησ αιιαγέο ζα ζέιαηε λα ζπλαληήζεηε ζαλ θάηνηθνο ηεο πφιεο; (Μέρξη δχν απαληήζεηο. Παξαθαιείζζε εάλ επηιέμεηε ηελ απάληεζε άιιν λα ην νλνκάζεηε) Παηδηθή ραξά ηληξηβάλη Αξθεηφ πξάζηλν Καζηζηηθνχο ρψξνπο Αξθεηή ηζηκεληφζηξσζε Άιιν:. 10. Πηζηεχεηε πσο ε πφιε καο έρεη έιιεηςε ρψξσλ πξαζίλνπ (πάξθα) γηα παηδηά θαη ελήιηθεο; Μεγάιε Μέηξηα Μηθξή 11. Με πην κέζν κεηαθνξάο επηζθέπηεζηε ην θέληξν ηεο πφιεο; Απηνθίλεην (ΗΥ) Μεραλή Αζηηθφ (ΟΑΘ) Πνδήιαην Πεδφο Άιιν Α ΔΤΥΑΡΗΣΧ ΓΗΑ ΣΟΝ ΥΡΟΝΟ Α!!!! 47

10.3. Αλάιπζε Δξωηεκαηνινγίνπ Απφ ην παξαπάλσ εξσηεκαηνιφγην ζπιιέρζεθαλ 50 δείγκαηα ηα νπνία επεμεξγάζηεθαλ θαη παξνπζηάδνληαη κε ηελ κνξθή πίηαο. Οη εξσηήζεηο πνπ ηέζεθαλ ζπλνιηθά είλαη 11, θαη φιεο είλαη θιεηζηνχ ηχπνπ. Ζ άπνςε ησλ πνιηηψλ ζα παίμεη ζπνπδαίν ξφιν ζηελ πξφηαζε αλάπιαζεο ηνπ άμνλα. ΠΗΣΑ ΔΡΧΣΖΖ 1 ΦΥΛΟ 41% 59% ΓΤΝΑΙΚΑ ΑΝΣΡΑ ΠΗΣΑ ΔΡΧΣΖΖ 2 ΖΛΗΚΗΑ 26% 20% 24% 30% 15-25 26-35 36-45 46 ΚΑΙ ΑΝΩ χκθσλα κε ηα απνηειέζκαηα παξαηεξνχκε φηη ην 59% ήηαλ γπλαίθεο θαη ην 41% άλδξεο. Ζιηθηαθά 20% ήηαλ 15 έσο 25 εηψλ, ην 30% ήηαλ 26 έσο 35 εηψλ, ην 24% ήηαλ 36 έσο 45 εηψλ θαη ην 26% ήηαλ 46 θαη άλσ. 48

0% 6% ΠΗΣΑ ΔΡΧΣΖΖ 3 ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΔΠΗΠΔΓΟ 60% 34% ΔΗΜΟΣΙΚΟ ΓΤΜΝΑΙΟ ΛΤΚΕΙΟ ΣΡΙΣΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ ΠΗΣΑ ΔΡΧΣΖΖ 4 ΠΔΕΟΓΡΟΜΖΖ Δ ΟΛΟ ΣΟ ΚΔΝΣΡΟ 28% 48% 24% ΑΡΚΕΣΑ ΙΩ ΚΑΘΟΛΟΤ Σν κνξθσηηθφ επίπεδν ησλ εξσηεζέλησλ είλαη 0% Γεκνηηθνχ, 6% Γπκλαζίνπ, 34% Λπθείνπ θαη 60% Σξηηνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο. ηελ εξψηεζε γηα ην εάλ είλαη ζχκθσλνη λα πεδνδξνκεζεί φιν ην θέληξν ηεο πφιεο ζχκθσλα κε ηελ άπνςε ηεο Γεκαξρίαο νη απαληήζεηο είραλ σο εμήο 28% αξθεηά, 24% ίζσο, 48% θαζφινπ. 49

ΠΗΣΑ ΔΡΧΣΖΖ 5 ΑΤΞΖΖ ΚΑΣΑΝΑΛΧΣΧΝ ΜΔ ΠΔΕΟΓΡΟΜΖΖ 44% 24% 32% ΑΡΚΕΣΑ ΙΩ ΚΑΘΟΛΟΤ ΠΗΣΑ ΔΡΧΣΖΖ 6 ΧΣΖ ΔΠΗΛΟΓΖ Ζ ΠΔΕΟΓΡΟΜΖΖ ΣΖΝ ΑΓΗΑ ΟΦΗΑ 38% 22% 40% ΑΡΚΕΣΑ ΙΩ ΚΑΘΟΛΟΤ ηελ εξψηεζε γηα ην αλ πηζηεχνπλ πψο ε πεδνδξφκεζε ηεο νδνχ Αγίαο νθίαο ζπληέιεζε ζηελ αχμεζε ησλ θαηαλαισηψλ γηα ηα θαηαζηήκαηα ηεο πεξηνρήο νη απαληήζεηο είλαη 32% αξθεηά, 24% ίζσο, 44% θαζφινπ. Γηα ηελ εξψηεζε έμη, αλ ε πεδνδξφκεζε ζην θνκκάηη ηεο νδνχ Αγίαο νθίαο είλαη ζσζηή επηινγή ζχκθσλα κε ηελ άπνςε ηεο Γεκαξρίαο νη απαληήζεηο είλαη 40% αξθεηά, 22% ίζσο, 38% θαζφινπ. 50

ΠΗΣΑ ΔΡΧΣΖΖ 7 ΔΛΛΔΗΦΖ ΠΡΑΗΝΟΤ ΣΟΝ ΑΞΟΝΑ ΑΓΗΑ ΟΦΗΑ 10% 32% 58% ΝΑΙ ΟΧΙ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ ΠΗΣΑ ΔΡΧΣΖΖ 8 ΔΠΗΚΔΦΖΜΟΣΖΣΑ ΣΟΤ ΚΑΘΗΣΗΚΟΤ ΥΧΡΟΤ 36% 10% 10% ΠΟΛΛΕ ΦΟΡΕ ΑΡΚΕΣΕ ΦΟΡΕ 44% ΠΑΝΙΑ ΚΑΘΟΛΟΤ ηελ επφκελε εξψηεζε γηα ην αλ ζεσξνχλ πσο ζηνλ άμνλα Αγίαο νθίαο ππάξρεη έιιεηςε πξαζίλνπ ηα απνηειέζκαηα είλαη 58% λαη, 32% φρη θαη 10% δελ γλσξίδσ. Γηα ην πφζν ζπρλά επηζθέπηνληαη ηνπο ππάξρνληεο ρψξνπο αλάπαπζεο θαηά κήθνο ηεο νδνχ γηα μεθνχξαζε θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ πεξηπάηνπ δηακνξθψζεθε σο 10% πνιιέο θνξέο, 10% αξθεηέο θνξέο, 44% ζπάληα θαη 36% θαζφινπ. 51

ΠΗΣΑ ΔΡΧΣΖΖ 9 ΓΗΑΜΟΡΦΧΖ ΠΑΡΚΟΤ ΑΥΔΗΡΟΠΟΗΖΣΟΤ 41% 19% 0% 1% 17% 22% ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ ΙΝΣΡΙΒΑΝΙ ΑΡΚΕΣΟ ΠΡΑΙΝΟ ΚΑΘΙΣΙΚΟΤ ΧΩΡΟΤ ΑΡΚΕΣΗ ΣΙΜΕΝΣΟΣΡΩΗ ΑΛΛΟ (Άγαλμα) ΠΗΣΑ ΔΡΧΣΖΖ 10 ΔΛΛΔΗΦΖ ΠΡΑΗΝΟΤ ΣΖΝ ΠΟΛΖ 0% 28% 72% ΜΕΓΑΛΗ ΜΕΣΡΙΑ ΜΙΚΡΗ ηε ζπλέρεηα δεηήζεθε λα εθθέξνπλ ηελ γλψκε ηνπο γηα ην πάξθν απέλαληη απφ ηελ εθθιεζία ηεο Αρεηξνπνηήηνπ πνηεο απφ ηηο αιιαγέο ζα ζέιαλε λα ζπλαληήζνπλ ζαλ θάηνηθνη ηεο πφιεο. Τπήξρε ε δπλαηφηεηα επηινγήο κέρξη δχν απαληήζεσλ θαη ηα απνηειέζκαηα δηακνξθψζεθαλ σο εμήο: 17% παηδηθή ραξά, 22% ζηληξηβάλη, 41% αξθεηφ πξάζηλν, 19% θαζηζηηθνχο ρψξνπο, 0% αξθεηή ηζηκεληφζηξσζε θαη 1% άιιν φπνπ ζπκπιεξψζεθε ε πξφηαζε ηνπ αγάικαηνο. ηελ εξψηεζε γηα ην αλ πηζηεχνπλ πσο ε πφιε καο έρεη έιιεηςε πξαζίλνπ (πάξθα) γηα παηδηά θαη ελήιηθεο δφζεθαλ νη απαληήζεηο 72% κεγάιε έιιεηςε, 28% κέηξηα θαη 0% κηθξή. 52

ΠΗΣΑ ΔΡΧΣΖΖ 11 ΜΔΟ ΜΔΣΑΦΟΡΑ ΔΠΗΚΔΦΖ ΣΟ ΚΔΝΣΡΟ ΣΖ ΠΟΛΖ 0% 36% 10% 8% ΑΤΣΟΚΙΝΙΚΣΟ (ΙΧ) ΜΗΧΑΝΗ ΑΣΙΚΟ (ΟΑΘ) 44% ΠΟΔΗΛΑΣΟ ΠΕΖΟ 2% ΑΛΛΟ Ζ ηειεπηαία εξψηεζε αθνξνχζε ην κέζν κεηαθνξάο πνπ επηιέγνπλ γηα λα θηάζνπλ ζην θέληξν ηεο Θεζζαινλίθεο. Οη απαληήζεηο έδσζαλ ηα απνηειέζκαηα 10% απηνθίλεην (ΗΥ), 8% κεραλή, 44% αζηηθφ (ΟΑΘ), 2% πνδήιαην, 36% πεδφο θαη 0% άιιν. χκθσλα κε ηα παξαπάλσ απνηειέζκαηα ζπλνςίδνπκε θαη παξαηεξνχκε φηη νη γπλαίθεο ήηαλ απηέο πνπ ζέιεζαλ λα απαληήζνπλ ζε πνζνζηφ 59% ελψ αθνινπζνχλ νη άληξεο κε 41%. Σν ειηθηαθφ επίπεδν έθεξε ζε κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηνπ 30% ειηθίεο απφ 26-35 εηψλ, αθνινπζνχλ κε 26% ειηθίεο 46 θαη άλσ, ελψ ζε πνζνζηφ 24% είλαη 36-45 εηψλ θαη 20% ειηθίεο 15-25 εηψλ. Σν κνξθσηηθφ επίπεδν είλαη αξθεηά αλεβαζκέλν εθφζνλ ην 60% ησλ εξσηεζέλησλ είλαη ηειεηφθνηηνη ηξηηνβάζκηαο εθπαίδεπζεο. Αθνινπζνχλ νη απφθνηηνη ιπθείνπ κε 34% θαη γπκλαζίνπ κε 6%. Μεδεληθφ πνζνζηφ παξαηεξείηαη ζηνπο απφθνηηνπο δεκνηηθνχ. Οη θάηνηθνη θαη πνιίηεο ηεο πφιεο δελ επηζπκνχλ ηελ πεδνδξφκεζε φινπ ηνπ θέληξνπ ηεο Θεζζαινλίθεο (ζπκθψλα κε ηελ πξφηαζε πνπ είρε θάλεη ε Γεκαξρία λα πεδνδξνκεζνχλ φια ηα ζηελά θαη λα επηθξαηήζνπλ κφλν νη κεγάινη θεληξηθνί δξφκνη). Σν απνηέιεζκα ηεο εξψηεζεο απηήο καο έδεημε φηη ην 48% δελ επηζπκεί απηήλ ηελ ελέξγεηα. Σν 28% ησλ εξσηεζέλησλ απάληεζε κε ζεηηθά ζε απηήλ ηελ πξφηαζε ελψ ην 24% δηράδεηαη θαη πξνβιεκαηίδεηαη ζην ίζσο θαη λα ήζειαλ. Οη πνιίηεο πηζηεχνπλ πσο κε ηελ πεδνδξφκεζε ζην θνκκάηη ηνπ άμνλα ηεο νδνχ Αγίαο νθίαο, φπσο έρεη δηακνξθσζεί ηα ηειεπηαία ρξφληα, ε αχμεζε ησλ θαηαλαισηψλ έρεη απμεζεί κφιηο θαηά 32% ζχκθσλα κε ηνπο πνιίηεο. Δλψ ζε αληίζεηε άπνςε έξρεηαη ε γλψκε απηψλ πνπ πηζηεχνπλ φηη δελ απμήζεθαλ νη θαηαλαισηέο θαη απηφ αλέξρεηαη ζην 44%, λνχκεξν πνπ ππεξηζρχεη έλαληη ηνπ 32%. Τπάξρνπλ φκσο θαη νη πνιίηεο κε πνζνζηφ 24% πνπ πηζηεχνπλ πψο ίζσο θαη λα ππήξρε κία αχμεζε θαηαλαισηψλ. 53

Πξνεγνπκέλσο, αλαθέξζεθε πσο νη πνιίηεο είλαη αξλεηηθνί ζηελ ηδέα ηεο πεδνδξφκεζεο ηνπ θέληξνπ ηεο πφιεο. Αθφκε, πηζηεχνπλ πσο ε πεδνδξφκεζε ηεο Αγίαο νθίαο δελ ζπληέιεζε ζηελ αχμεζε ησλ θαηαλαισηψλ. Σα επφκελα φκσο πνζνζηά ζηελ εξψηεζε γηα ην αλ ζεσξνχλ ζσζηή ηελ θίλεζε θαη επηινγή ηεο Γεκαξρίαο λα κεηαηξέςεη ηκήκα ηεο νδνχ ζε πεδφδξνκν, βξίζθεη ζχκθσλν ην 40% ησλ πνιηηψλ. Σν 38% δελ βξίζθεηαη ζχκθσλν κε απηήλ ηελ παξέκβαζε ελψ ην 22% δελ έρεη θαηαζηαιάμεη ζε θάπνηα πην ηεθκεξησκέλε απάληεζε θαη επηιέγεη ηελ ηδέα ηνπ ίζσο. Παξά ηε ζεηηθφηεηα ζην λα παξακείλεη πεδφδξνκνο ην θνκκάηη ηνπ άμνλα, εθφζνλ βξίζθεη ζχκθσλνπο ην 40% ησλ πνιηηψλ, ε επηζθεςηκφηεηα ζηνπο θαζηζηηθνχο ρψξνπο είλαη κηθξή. Μφιηο ην 10% επηζθέπηεηαη ηνπο ρψξνπο αλάπαπζεο αξθεηέο θνξέο καδί κε ην 10% πνπ επίζεο επηζθέπηεηαη αξθεηέο θνξέο. Ζ επίζθεςε ησλ πεξαζηηθψλ ζπάληα ζηα θαζηζηηθά αλέξρεηαη ζην 44% πνζνζηφ πνπ καδί κε ην πνζνζηφ 36% πνπ δελ επηζθέπηεηαη θαζφινπ απηνχο ηνπο ρψξνπο, δείρλεη ηελ αδηαθνξία ησλ πνιηηψλ θαη ηελ απνζηξνθή ηνπο ζηνπο ππαίζξηνπο ρψξνπο ραιάξσζεο. εκαληηθή αηηία απηήο ηεο άξλεζεο δείρλεη ε έιιεηςε πξαζίλνπ ζηνλ άμνλα θαη ζην ρψξν γεληθφηεξα. Σν πνζνζηφ πνπ ζεσξεί φηη ππάξρεη έιιεηςε πξαζίλνπ είλαη αξθεηά κεγάιν θηάλνληαο ην 58%. Τπάξρνπλ φκσο θαη κεξηθνί πνιίηεο πνπ πηζηεχνπλ πσο δελ ππάξρεη έιιεηςε πξαζίλνπ ζε πνζνζηφ 32%. Σν 10% ηνλ εξσηεζέλησλ απάληεζε πψο δελ γλσξίδεη ζε απηήλ ηελ εξψηεζε. ρεηηθά κε ηε κειινληηθή δηακφξθσζε ηνπ πάξθνπ ηεο Αρεηξνπνηήηνπ (Πιαηεία Μαθεδνλνκάρσλ) νη πνιίηεο εμέθξαζαλ ηελ άπνςή ηνπο επηιέγνληαο ζε πνζνζηφ 41% ην αξθεηφ πξάζηλν ελψ ην 22% επέιεμε ηελ χπαξμε πγξνχ ζηνηρείνπ κε κνξθή ζηληξηβαληνχ. ε κηθξφηεξε θιίκαθα βξίζθεηαη ε επηζπκία γηα ρψξνπο δξαζηεξηνηήησλ ησλ παηδηψλ φπσο ε παηδηθή ραξά ζε πνζνζηφ 17%. Ζ θαζηζηηθνί ρψξνη δείρλνπλ λα επεξεάδνπλ κφιηο ην 19% ησλ πνιηηψλ, ελψ έλα ειάρηζην πνζνζηφ 1% αλαδεηά ηελ παξνπζία θάπνηνπ κλεκείνπ ή έξγνπ ηέρλεο κε ηε κνξθή αγάικαηνο. ε πνζνζηφ 0% ππάξρεη ε ηζηκεληφζηξσζε ζην ρψξν, πνζνζηφ πνπ ζεκαίλεη φηη ν θφζκνο επηζπκεί ηελ άκεζε παξέκβαζε ηεο θχζεο ζηνλ αζηηθφ ηζηφ. ηελ εξψηεζε πνπ ηέζεθε γηα ην αλ νη πνιίηεο πηζηεχνπλ πσο ππάξρεη έιιεηςε πξαζίλνπ ζηελ πφιε ηεο Θεζζαινλίθεο ην πνζνζηφ πνπ ζπγθεληξψζεθε ζηελ απάληεζε κεγάιε έιιεηςε είλαη εμίζνπ κεγάιν κε ηελ έιιεηςε πνπ φλησο έρεη παξαηεξεζεί (72%). Μφιηο ην 28% ζεσξεί πσο ε έιιεηςε είλαη κέηξηα. ε πνζνζηφ 0% είλαη ε κηθξή έιιεηςε πξαζίλνπ. εκαληηθή παξαηήξεζε δεκηνπξγείηαη απφ ηελ ηειεπηαία εξψηεζε, δειαδή κε πνην κέζν κεηαθνξάο επηζθέπηνληαη νη πνιίηεο ην θέληξν ηεο πφιεο. ε πνζνζηφ 44% βξίζθνληαη νη πνιίηεο πνπ επηιέγνπλ ηελ αζηηθή ζπγθνηλσλία. Αθνινπζεί κε 36% ε πεδή επηινγή ησλ πνιηηψλ θαη ην απηνθίλεην κφιηο κε 10%. Ζ κεραλή κε 8% θαη ην πνδήιαην κε 2%. 54

11. ΠΡΟΣΑΔΗ ΓΗΑΜΟΡΦΧΖ ΠΔΡΗΟΥΖ ΜΔΛΔΣΖ 11.1. ηόρνη ηνπ έξγνπ θνπφο θαη θχξηνο ζηφρνο ηεο κειέηεο είλαη ε αλάδεημε ηεο πεξηνρήο. Ζ αηζζεηηθή βειηίσζε κεηά ηα έξγα ηνπ κεηξφ, θπξίσο ζην πάξθν ησλ Μαθεδνλνκάρσλ είλαη αλαγθαία παξέκβαζε ιφγσ ηεο κεγάιεο αιινίσζεο πνπ έρεη ππνζηεί ε πεξηνρή. Ζ αμηνπνίεζε ησλ δηαθφξσλ ηκεκάησλ θαηά κήθνο ηνπ άμνλα, ζηνρεχεη ζε κία ιεηηνπξγηθή αμηνπνίεζε. Ζ εμππεξέηεζε ησλ επηζθεπηψλ γηα αλαςπρή θαη ε δεκηνπξγία πξάζηλνπ πεξηβάιινληνο εληφο ηνπ αζηηθνχ ηζηνχ είλαη ν θχξηνο ζηφρνο. Δπίζεο, ε δηεπθφιπλζε γηα ηελ νξγάλσζε κηθξψλ εθδειψζεσλ ζε ηκήκαηα ηνπ άμνλα θαζηζηά απαξαίηεηε ηελ χπαξμε κεγάισλ θαη άλεησλ ρψξσλ. Ζ έθηαζε πνπ δηαηίζεηαη είλαη 40 ζηξέκκαηα πεξίπνπ, σζηφζν νη αηζζεηηθέο βειηηψζεηο ηνπ αζηηθνχ ηνπίνπ ηεο Θεζζαινλίθεο είλαη ζεκαληηθέο, δηφηη απνηεινχλ ηε κφλε δηαθπγή απφ ηελ αίζζεζε ππθλήο δφκεζεο πνπ θπξηαξρεί. Ζ αλάδεημε θαη ελνπνίεζε ησλ ρψξσλ κέζσ ελφο θιαζηθνχ ζρεδηαζκνχ, έρεη σο απνηέιεζκα ηε δεκηνπξγία ηεο αίζζεζεο ηνπ γλψξηκνπ σο πξνο ηνπο ρξήζηεο. Οη ρψξνη παξακέλνπλ αλνηρηνί θαη πξνζβάζηκνη, εληζρχνληαο ηε ιεηηνπξγηθφηεηά ηνπο θαη ηελ άλεζε ελφο πεξηπάηνπ γηα κεγάιν αξηζκφ επηζθεπηψλ. 11.2. ρεδίαζε Ζ ζρεδίαζε ηνπ ρψξνπ έγηλε κε βάζε έλαλ θεληξηθφ άμνλα θαη αθνινπζψληαο ηηο λνεηέο γξακκέο πνπ ππάξρνπλ. Σν ζρέδην απαξηίδεηαη θπξίσο απφ θακπχιεο γξακκέο θαη καηαλδξηζκνχο. Χο θέληξν ηνπ άμνλα έρνπκε ηνλ Η.Ν. Αγίαο νθίαο φπνπ θαη απφ εθεί λνεηά μεθηλάεη ν καηαλδξηζκφο ηνπ δξφκνπ. Ο καηαλδξηζκφο ζπκβνιίδεη ηα θιαδηά απφ ηελ άκπειν πνπ είλαη θαη ε θεληξηθή ηδέα ζρεδηαζκνχ. Ζ άκπεινο (θιήκα-ζηαθχιη) έρεη ηηο ξίδεο ηεο ζην λαφ ν νπνίνο είλαη αθηεξσκέλνο ζηε ζνθία ηνπ Θενχ. Σα θιαδηά ηνπ θιίκαηνο απιψλνληαη Βφξεηα ζπλαληψληαο ηνλ Η.Ν. Αρεηξνπνηήηνπ πνπ είλαη απφ ηνπο πξψηνπο ηεο πφιεο θαη Νφηηα ζπλαληνχλ ηε Μεηξφπνιε ηεο Θεζζαινλίθεο. Σέινο, κία κηθξή δηαθνξεηηθή παξέκβαζε ζα ππάξμεη ζηελ νδφ Δξκνχ. Ζ λεζίδα ηνπ δξφκνπ ζα ζρεδηαζηεί θαζαξά κε εξεζίζκαηα θαη αλακλήζεηο ηνπ Πνληηαθνχ πνιηηηζκνχ, ιφγσ ηεο χπαξμεο κλεκείσλ αθηεξσκέλσλ ζηε Γελνθηνλία ησλ Πνληίσλ. αλ θεληξηθή ηδέα ζα ζρεδηαζηεί ε πνληηαθή ιχξα (θεκεληδέο). ηελ πνξεία ζα αλαθεξζνχκε ιεπηνκεξεηαθά ζε θάζε ζεκείν ηεο παξέκβαζεο. 55

11.3. Γεληθή νξγάλωζε ρώξνπ πσο πξναλαθέξακε θχξηνο ζηφρνο είλαη ε ιεηηνπξγηθφηεηα. Οη ρψξνη ζρεδηάζηεθαλ κε άλεζε θαη κειέηε εμππεξεηψληαο εμίζνπ ζεκαληηθά ηφζν ηνπο πεδνχο φζν θαη ηα νρήκαηα πνπ δηαζρίδνπλ ηελ πεξηνρή. εκαληηθφ παξάγνληα ζηε ιήςε απνθάζεσλ ζπληέιεζε ε άπνςε ησλ εξσηεζέλησλ απφ ηα απνηειέζκαηα ησλ εξσηεκαηνινγίσλ. ην πάξθν ησλ Μαθεδνλνκάρσλ δφζεθε ηδηαίηεξε έκθαζε σο πξνο ηε θχηεπζε. Υξεζηκνπνηήζεθαλ θπηά δηαθφξσλ ρξσκαηηθψλ απνρξψζεσλ ηνπ πξάζηλνπ ζέινληαο λα δνζεί κία πην δσεξή λφηα ζην ηνπίν. ιε ε θχηεπζε ζα δεκηνπξγεζεί απφ ην κεδέλ εθφζνλ ιφγσ ηνπ κεηξφ θαηαζηξάθεθε ε πξνυπάξρνπζα βιάζηεζε. Σα είδε πνπ ζα δηαηεξεζνχλ είλαη απηά ηα νπνία επηβίσζαλ θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ εξγαζηψλ θαη ζα θαλνχλε ζην θπηεπηηθφ ζρέδην. Ζ παηδηθή ραξά δηαηεξείηαη ζην ζεκείν φπνπ ππήξρε. Οη παιαηφηεξεο θαηαζθεπέο ηεο παηδηθήο ραξάο ζα θαζαηξεζνχλ θαη ζηε ζέζε ηνπο ζα ηνπνζεηεζνχλ θαηλνχξηεο. Ο ρψξνο ζα πεξηηξηγπξηζηεί κε πξνζηαηεπηηθφ θάγθειν γηα ηα παηδηά χςνπο κηζνχ κέηξνπ. Καζηζηηθνί ρψξνη ζα ηνπνζεηεζνχλ ζε δηάθνξα ζεκεία ηνπ ρψξνπ πξνζθέξνληαο ζηηγκέο ραιάξσζεο. Οη πξνηνκέο ησλ Μαθεδνλνκάρσλ ζα επηζηξέςνπλ ζην ρψξν πξνζθέξνληαο καζήκαηα ηζηνξίαο ζε λεφηεξνπο θαη αλακλήζεηο ζε παιαηφηεξνπο. Έλαο ρψξνο θπθιηθφο ζα δεκηνπξγεζεί θνληά ζηηο πξνηνκέο δηεπθνιχλνληαο ηηο φπνηεο εζληθέο εθδειψζεηο γηα ηηο καθεδνληθέο γηνξηέο θαη γηα ηνλ Η.Ν. Αρεηξνπνηήηνπ θαηά ηε ζηηγκή ηεο Αλαζηάζεσο θαη ηε δηέιεπζε ηνπ Αγίνπ Φσηφο έμσ απφ ην Ναφ. πλερίδνληαο θάησ απφ ηνλ δξφκν ηεο Δγλαηίαο, θνληά ζηε ζηάζε ηνπ κεηξφ ζα ππάξρεη ρψξνο ραιάξσζεο θαη αλακνλήο. Γχν ισξίδεο δξφκνπ ζρεδηάζηεθαλ πξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιχλνπλ ηε δηέιεπζε νρεκάησλ θαη ζηα δχν ξεχκαηα κε βνεζεηηθή λεζίδα ζηε κέζε. Μεγάια παξηέξηα κε θχηεπζε ζα ζπκπιεξψζνπλ ην ηνπίν θαζψο ζα αλαδεηρζεί θαη ν αλδξηάληαο ηνπ Υξπζνζηφκνπ κχξλεο. Σν πιάηνο ηνπ πεδνδξνκίνπ επηκεθχλζεθε απφ ηελ Αλαηνιηθή πιεπξά, θαζψο θαη ην ζηελφ ηεο νδνχ Καζηξηηζίνπ. ηελ πιαηεία Αγίαο νθίαο ε θχηεπζε κε ηηο Νεξαληδηέο ζα δηαηεξεζεί κπξνζηά απφ ην Ναφ. ην ζεκείν πνπ ππάξρεη ην γιππηφ ζην θπθιηθφ θνκκάηη ηεο λεζίδαο, ε θχηεπζε ζα αληηθαηαζηαζεί θαη ζα αλαδεηρζεί ην ζεκείν κε λέα ράξαμε δηαδξνκήο. Απφ ηελ απέλαληη πιεπξά ηνπ δξφκνπ, φπνπ ππάξρεη ην ζηληξηβάλη, ν ρψξνο ζα δηαηεξεζεί σο έρεη, κε κία βειηίσζε ηεο θχηεπζεο θαη πξνζζήθε παξηεξηψλ γηα ηε θχηεπζε δέληξσλ. ηελ νδφ Δξκνχ φπνπ ην ζέκα είλαη θαζαξά αλάκλεζε ηνπ Πνληηαθνχ πνιηηηζκνχ, ζηε λεζίδα ζα δεκηνπξγεζεί ζε θάηνςε κία πνληηαθή ιίξα. Σελ απζηεξφηεηα ζηνλ ρψξν ζα δψζνπλ ηα κάξκαξα πνπ ζα ηνπνζεηεζνχλ καδί κε ηε θχηεπζε. Πεξηκεηξηθά, ε θχηεπζε κε ηεο Κνπηζνπηέο δηαηεξείηαη εθφζνλ ηα δέλδξα βξίζθνληαη ζε θαιή θαηάζηαζε. Ζ ππάξρνπζα θχηεπζε ηεο λεζίδαο κε ηελ πεξηκεηξηθή κπνξληνχξα ζα αθαηξεζεί. Ο ρψξνο ζα απνθηήζεη πξφζβαζε θαη ζην εζσηεξηθφ ηνπ κε ζέζεηο ραιάξσζεο. Σα δχν κλεκεία ζα αλαδεηρζνχλ θαη ζα επηβιεζνχλ ζην ρψξν. 56

πλερίδνληαο, ζην θνκκάηη ηνπ πεδφδξνκνπ, ε ράξαμε αθνινπζεί ηνλ αξρηθφ καηαλδξηζκφ. ην θέληξν ππάξρεη άλνηγκα κήθνπο δχν κέηξσλ, ζε πεξίπησζε έθηαθηεο αλάγθεο δηέιεπζεο νρήκαηνο. Απφ ηελ ππάξρνπζα βιάζηεζε απνρσξνχλ νη αθαθίεο ιφγσ ηεο άζρεκεο θαηάζηαζεο απφ θαξθηλψκαηα. Νέα παξηέξηα κεγάινπ κήθνπο θαη πιάηνπο δχν κέηξσλ ζα δεκηνπξγεζνχλ θνιιεηά ηνπ θεληξηθνχ άμνλα. Ζ ππάξρνπζα βιάζηεζε αιιάδεη ζέζε κε κεηαθχηεπζε θαη ηνπνζεηείηαη εληφο ησλ παξηεξηψλ. Σελ εηθφλα ηνπ πξάζηλνπ ζα ζπκπιεξψζνπλ ζάκλνη θαη πφεο. Καζηζηηθνί ρψξνη ζα ππάξρνπλ ζε φιν ην κήθνο ηνπ δξφκνπ, θαζψο θαη λένη αλνηρηνί ρψξνη δεκηνπξγνχληαη. Ζ λέα ράξαμε πξνζθέξεη θαιχηεξε νξαηφηεηα ζηηο βηηξίλεο ησλ θαηαζηεκάησλ, θαζψο θαη ρψξνπο γηα θαιιηηερληθέο δηνξγαλψζεηο ηνπ Γήκνπ. Κάησ απφ ηνλ δξφκν ηεο Σζηκηζθή νη δελδξνζηνηρίεο επίζεο ζα δηαηεξεζνχλ θαη ζα κεηαηξαπνχλ ζε κεγάια ζηξφγγπια παξηέξηα. Ο δξφκνο ζε φιν ην κήθνο ηνπ άμνλα ζα καηαλδξίδεη πξνζθέξνληαο κία δηαθνξεηηθή νπηηθή κα θαη ρξεζηηθή εηθφλα. πνπ είλαη απαξαίηεην έρνπλ κειεηεζεί ζέζεηο parking γηα νρήκαηα πξνθεηκέλνπ λα εμππεξεηνχλ ηνπο θαηνίθνπο θαη ηνπο θαηαζηεκαηάξρεο ηεο πεξηνρήο. 11.4. Παροσζίαζη ζτεδίοσ Πξνθεηκέλνπ λα θαηαλνεζεί επθνιφηεξα ε παξνχζα πξφηαζε ηνπ ρψξνπ θαη λα κειεηεζεί ιεπηνκεξεηαθά ην ζρέδην, ν άμνλαο ζα ρσξηζηεί ζε ηκήκαηα. ηελ παξαθάησ εηθφλα αλαθέξνληαη ηα ηκήκαηα ηνπ άμνλα. 57

ρέδην ράξαμεο Πεξηνρή Α. Πιαηεία Μαθεδνλνκάρσλ Πεξηνρή Β. Πεδνδξφκην νδνχ Αγ. νθίαο 58

Πεξηνρή Γ. Υψξνο κλεκείσλ νδφο Δξκνχ Πεξηνρή Γ. Πεδφδξνκνο Αγ. νθίαο Πεξηνρή Δ. Οδφο Αγ. νθίαο κε Μεηξνπφιεσο 59