Forest Cities. Report on the local authorities role within the existing management framework. June 2013. Life08 ENV/GR/000553

Life08 ENV/GR/000553 Forest Cities Report on the local authorities role within the existing management framework June 2013 http://www.forestcities.gr

Project LIFE08 ENV/GR/000553 Report title Report on the local authorities role within the existing management framework Καταγραφή του Ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης εντός του Υφιστάμενου Θεσμικού & Οργανωτικού Πλαισίου για την Πρόληψη Δασικών Πυρκαγιών Issuing bodies Laboratory on Prevention & Management of Natural Hazards - University of Athens (UoA) Εργαστήριο Πρόληψης & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών - Πανεπιστήμιο Αθηνών (UoA) Authors Prof. Dimitrios Papanikolaou (UoA), Spyridon Arvanitakis (PEDA), Assist. Prof. Ioannis Papanikolaou (AUA), Kostantinos Georgiou (PEDA / EPTA), Assoc. Prof. Stylianos Lozios (UoA), Dr. Michalis Diakakis (UoA), Giorgios Deligiannakis (UoA) Deliverable Deliverable of Action 3 Project Partners Union of Municipalities of Attica (PEDA) University of Athens (UoA) EPTA Environmental Engineers -- Consultants (EPTA) Technical University of Crete (TUC) Municipality of Ilioupoli (ILIOUPOLI) Municipality of Serres (SERRES) Cover photos Kostas Georgiou, Michalis Diakakis, Giorgos Deligiannakis Date June 2013

Περιεχόµενα Preface - Summary... 4! 1. Εισαγωγή... 6! 2. Σκοπός και µεθοδολογία... 6! 3. Μετάβαση στο σύστηµα Καλλικράτης Επιπτώσεις... 6! 4. Καταγραφή υφιστάµενης κατάστασης µε τη χρήση ερωτηµατολογίων... 6! 5. Αποτελέσµατα... 7! 5.1 Ερωτηµατολόγιο Α... 8! 5.2 Ερωτηµατολόγιο Β... 10! 6. Συµπεράσµατα... 13! Παράρτηµα: Παρουσίαση αποτελεσµάτων Πανελλαδικης έρευνας... 14! Ερωτηµατολόγιο A... 14! Ερωτηµατολόγιο B... 25! LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 3

Preface - Summary This report forms part of Action 3 (Identification of Existing situation) and in particular of Activity 2 (Recording and analysis of existing structure and management framework for the forest fire protection in Greece). One major problem faced within this action concerned the new structural reform of local administration, the so-called Kallikratis project that was implemented by the 3852/2010 law from the Ministry of Interior, Decentralisation and e- Governance. The new structure canceled the pre-existing 76 prefectures and replaced them with 13 larger regions of Administration (the Peripheries) and downsized the 910 municipalities and 124 communities to 325 municipalities. This major reform has a significant impact to the fire prevention policies and management framework, since a large part of the prefecture responsibilities including civil protection, were transferred to the new fewer, but stronger municipalities. This report has been predominantly introduced through the development and dissemination of two Questionnaires through the e-forum platform. This form of communication through Questionnaires has proved to be highly successful and record the existing situation from the civil protection officers of the municipalities, offering the most credible and complete view of the existing situation. Questionnaire A was released in September of 2010 with 18 major questions and several sub-questions. Questionnaire B has been developed and released in April 2011 with 26 main questions and a few sub-questions immediately: i) after receiving feedback from questionnaire A and evaluating the results, ii) after incorporating the comments of the 1st Working Group of Experts that was held on 19 th of April 2011 and shaping Questionnaire B accordingly, iii) before the initiation of the 2011 summer fire season since it was proved that the municipalities response to the questionnaires were highly seasonal. Overall, a significant number of responses were obtained providing an important sample of municipalities and an adequate spatial distribution. In particular, it significantly exceeded the initial proposal target of 50 municipalities of the former administration scheme. As a result, this action was prolonged up to the end of the project 30/6/2013 since its importance was highly valued by the members of the working Group and the monitoring team. In total, 134 out of 325 (41,2% of the entire municipalities of Greece) responded to at least one of the questionnaires. In total, 7620 answers to questions were recorded in 228 questionnaires, forming the largest ever survey conducted in Greece regarding civil protection matters. Responses showed that civil protection personnel lack adequate training and expertise, many are overstretched with several duties, while several prevention actions are carried out by seasonal or voluntary staff. Approximately half of the heads of civil protection offices do not hold a university degree, only 27% have a relevant scientific background (geoscientists or engineers) and more than half of them are elected members of the municipal board and not permanent staff, implying that no continuity is secured. Inter-agency cooperation is shown to be poor and organizational learning from international practices not adequate. Half of the municipalities report that the authorization LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 4

processes are too slow so that prevention actions particularly regarding forest fires are severely delayed. Existing regulations are not followed by a significant portion of municipalities since 19.3% have not established a civil protection office. Regarding voluntary organizations it has been recorded that despite their short history, volunteer groups are highly valued by the municipalities civil protection officials. Results showed also that in 66% of the municipalities, volunteers get involved in forest fire prevention actions. From these municipalities 68.2% evaluate the volunteers involvement as necessary, 24.7% as supportive (subsidiary) and only 7.1% support that their involvement is not substantial. However, only 41,1% replied that they keep registry of each voluntary organization, regarding its capabilities, availability and equipment, whereas 42.2% support that a record does exist, but it has not been properly exploited and finally 16.7% keep no records. Based on responses on questionnaires is was also found that existing action plans lack important information, present no spatial data and are predominantly catalogues and tables of information regarding authorized personnel and equipment. Overall, underfunding, poor coordination of the different actors involved, lack of training and understaffing, lack of proper equipment and several other issues are held responsible by officials for preventing effectiveness of current practices. Finally, the EU emergency number 112 is widely unknown (84.5%). existing local action plans are predominantly catalogues and tables of information regarding authorized personnel and equipment. Existing plans lack important information, present no spatial data and display no prevention measures. Indeed, 85% of the municipalities do not use risk maps and spatial data, which are of decisive importance for compiling the plans. 73.6% of the municipalities do not keep a record of forest fires. The jurisdiction area has been modified after the new administrative plan of Kallikratis in 2010 in 75.3% of the municipalities; however, local action plans were not adapted accordingly in 60.5% of these. On the other hand, the daily Fire Risk Map of the General Secretariat of Civil Protection has a key role, since 78.4% of the municipalities take additional measures in case of increased fire risk. According to the civil protection officials, existing action plans suffer from several major problems which emerge due to the fact: that there is no assessment on the fire hazard 65.2%, there is lack of personnel training 66.9%, new technologies are not incorporated or used 58.9% and there is a lack of a template for compiling an action plan 54.5%. Some of these problems such as personnel training in new technologies, the compilation of fire risk maps and the development of a template for the development of local action plans have been successfully addressed by the current project. Despite the fact that the 3013/2002 Act of the Greek National Law requires a local action plan 24.1% of the municipalities have not compiled an action plan yet. Moreover, LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 5

1. Εισαγωγή Η έκθεση αυτή αποτελεί τµήµα της Δράσης 3 (Identification of Existing situation) και πιο συγκεκριµένα της υποδράσης 2 (Recording and analysis of existing structure and management framework for the forest fire protection in Greece). Ένα από τα βασικά προβλήµατα που αντιµετώπισε αυτή η Δράση αφορά στην εφαρµογή της νέας διοικητικής διαίρεσης µε την εφαρµογή του προγράµµατος Καλλικράτη στο µέσον του προγράµµατος το έτος 2011. 2. Σκοπός και µεθοδολογία Ο σκοπός της παρούσας αναφοράς είναι να διαπιστωθεί η υφιστάµενη κατάσταση στους Δήµους και ειδικότερα πως λειτουργεί το υφιστάµενο θεσµικό πλαίσιο, ποιες διατάξεις δεν έχουν εφαρµοστεί, µε ποια τεχνολογική υποδοµή πραγµατοποιείται ο επιχειρησιακός σχεδιασµός για πρόληψη, ποιοι και πως εφαρµόζουν το σχεδιασµό και τα σχέδια δράσης, ποια κενά και προβλήµατα εντοπίζονται από τους υπαλλήλους που στελεχώνουν τα αρµόδια Γραφεία Πολιτικής Προστασίας. Η µεθοδολογία που χρησιµοποιήθηκε περιλαµβάνει την ανάρτηση ερωτηµατολογίων στην ιστοσελίδα E-Forum µε σκοπό την συµπλήρωσή τους από τους υπεύθυνους πολιτικής προστασίας των δήµων. Οι απαντήσεις αποθηκεύονταν σε µια διαδικτυακή βάση δεδοµένων που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της ιστοσελίδας. Ακολούθως, έγινε στατιστική επεξεργασία των αποτελεσµάτων ανά ερώτηµα. 3. Μετάβαση στο σύστηµα Καλλικράτης Επιπτώσεις Με το Πρόγραµµα Καλλικράτης, σύµφωνα µε τον Νόµο 3852 του 2010, µεταρρυθµίστηκε η διοικητική διαίρεση της Ελλάδας και επανακαθορίστηκαν τα όρια των αυτοδιοικητικών µονάδων, ο τρόπος εκλογής των οργάνων και οι αρµοδιότητές τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσµα να καταργηθούν οι 57 Νοµαρχίες και τα 19 Επαρχεία και να αντικατασταθούν από 13 Περιφέρειες και να µειωθεί ο αριθµός των 910 Καποδιστριακών Δήµων και 124 Κοινοτήτων σε 325 Δήµους. Η νέα δοµή εγκαινιάστηκε την 1η Ιανουαρίου του 2011. Το γεγονός αυτό έχει µεγάλη επίπτωση στις πολιτικές πρόληψης και αρµοδιοτήτων και θεσµικού πλαισίου, διότι ένα µεγάλο µέρος των αρµοδιοτήτων των πρώην Νοµαρχιών ενσωµατώθηκαν στους νέους µεγαλύτερους Καλλικρατικούς Δήµους. Το γεγονός αυτό καθυστέρησε σηµαντικά την Δράση 3 διότι η παλιά υφιστάµενη κατάσταση εγκαταλείφτηκε το Δεκέµβριο του 2010 και η νέα δοµή ξεκίνησε τη πρώτη Ιανουαρίου του 2011 στα µέσα του προγράµµατος. Όσον αφορά το υφιστάµενο πρόγραµµα παρ' όλο το πρόβληµα που δηµιουργήθηκε µε την αλλαγή αυτή µας δόθηκε παράλληλα η µοναδική ευκαιρία να εξετάσουµε και να καταγράψουµε την νέα δοµή εκ της γενέσεώς της. 4. Καταγραφή υφιστάµενης κατάστασης µε τη χρήση ερωτηµατολογίων Η οµάδα εργασίας αποφάσισε ότι η καταγραφή της υφιστάµενης κατάστασης µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε τον πλέον αξιόπιστο, πλήρη και αντικειµενικό τρόπο LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 6

Forest Cities µέσω της ανάπτυξης ερωτηµατολογίων στους υπεύθυνους Πολιτικής Προστασίας των Δήµων µέσω της χρήσης του e-forum. H παρούσα έκθεση έχει κυρίως βασιστεί στα αποτελέσµατα των 2 ερωτηµατολογίων που συµπληρώθηκαν και αναρτήθηκαν στο eforum. Το ερωτηµατολόγιο Α µε 16 κύριες ερωτήσεις και κάποιες υποερωτήσεις αναρτήθηκε τον Σεπτέµβριο του 2010. Το ερωτηµατολόγιο Β αναρτήθηκε τον Απρίλιο του 2011 µε 26 κύριες ερωτήσεις και υποερωτήσεις: α) αφού ελήφθησαν και αξιολογήθηκαν οι απαντήσεις από ένα ικανοποιητικό στατιστικό δείγµα του ερωτηµατολογίου Α (της τάξης του 8% στο σύνολο των Δήµων της χώρας), β) αφού ενσωµατώθηκαν τα σχόλια και οι παρατηρήσεις κατά την πρώτη συνάντηση των ειδικών που έλαβε χώρα στις 19 Απριλίου του 2011, γ) πριν την αρχή της νέας αντιπυρικής περιόδου του 2011, γιατί η ανταπόκριση των Δήµων στα ερωτηµατολόγια επηρεάζεται σηµαντικά από την εποχικότητα. Συνολικά υπάρχει ένας µεγάλος αριθµός Δήµων που ανταποκρίθηκε στα ερωτηµατολόγια µε ανάλογη αντιπροσωπευτική χωρική κατανοµή (Εικόνα 1). Η αντιπροσωπευτική χωρική κατανοµή έχει σηµασία γιατί υπάρχουν Δήµοι µε πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά. Πιο συγκεκριµένα στο δείγµα υπάρχουν αστικοί Δήµοι µεγάλων πόλεων, επαρχιακοί Δήµοι, ορεινοί Δήµοι και νησιωτικοί Δήµοι, οι οποίοι συµπληρώνουν ένα πλήρες και αντιπροσωπευτικό στατιστικό δείγµα. Συνολικά κατεγράφησαν 7620 απαντήσεις στα ερωτήµατα µας γεγονός που αποτελεί και την µεγαλύτερη έρευνα σε θέµατα πολιτικής προστασίας και τοπικής αυτοδιοίκησης που έχει πραγµατοποιηθεί στη χώρα. Παράλληλα, LIFE08 ENV/GR/000553 η οµάδα εργασίας σε συµφωνία µε την οµάδα των ειδικών και την οµάδα παρακολούθησης του έργου αποφάσισε να συνεχίσει την συλλογή και συµπλήρωση των ερωτηµατολογίων µέχρι και τη λήξη του προγράµµατος 30/6/2013. Η συλλογή όσο δυνατόν µεγαλύτερου αριθµού απαντήσεων αποτέλεσε πολύτιµο εργαλείο για την καταγραφή της υφιστάµενης κατάστασης και των προβληµάτων που εντοπίζονται τόσο στο θεσµικό πλαίσιο λειτουργίας όσο και στην πρακτική εφαρµογή του πλαισίου. Εικ. 1. Συµµετέχοντες Δήµοι στα ερωτηµατολόγια Α και Β και η γεωγραφική τους κατανοµή. Συνολικά ανταποκρίθηκαν 134 Δήµοι που αποτελούν το 41.2% του συνόλου των Δήµων της χώρας. 5. Αποτελέσµατα Από την ανάλυση ενός σηµαντικού δείγµατος 134 Καλλικρατικών Δήµων (41,2% του συνόλου των Δήµων της Χώρας) και 228 ερωτηµατολογίων προκύπτουν σηµαντικά συµπεράσµατα. Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 7

5.1 Ερωτηµατολόγιο Α Από το ερωτηµατολόγιο Α προκύπτουν τα εξής: 1) Υπάρχει ένα ποσοστό 19,3% των Δήµων που δεν έχουν συγκροτήσει γραφείο Πολιτικής Προστασίας, αν και το θεσµικό πλαίσιο το προβλέπει µε βάση το Νόµο 2013/2002. 2) Οι υπεύθυνοι Πολιτικής Προστασίας είναι σχεδόν κατά το ήµισυ µόνιµοι (48.7%) και κατά το ήµισυ αιρετοί (51.3%). Το γεγονός αυτό οδηγεί στο συµπέρασµα ότι δεν εξασφαλίζεται η συνέχεια των δράσεων πρόληψης και µεταφορά τεχνογνωσίας µε την πάροδο των ετών καθώς οι αιρετοί είθισται να αλλάζουν σε σύντοµα χρονικά διαστήµατα. Αρα σε ένα µεγάλο ποσοστό Δήµων υπάρχει περιορισµένη συνέχεια και συνοχή στις πρακτικές, τις στρατηγικές και τις προσπάθειες πρόληψης του κινδύνου δασικών πυρκαγιών. 3) Κατά κανόνα σε ποσοστό 87.1% οι υπεύθυνοι Πολιτικής Προστασίας είναι επιφορτισµένοι και µε άλλα καθήκοντα, γεγονός που περιορίζει την αποτελεσµατικότητα τους. 4) Οι υπεύθυνοι πολιτικής προστασίας είναι κατά το ήµισυ (50.59%) απόφοιτοι δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης, ποσοστό 15.29% είναι απόφοιτοι ΤΕΙ κατά 25,9% απόφοιτοι ΑΕΙ, ενώ 7,4% των υπευθύνων κατέχουν και µεταπτυχιακό τίτλο. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει την διάχυτη άποψη πολλών υπαλλήλων ότι στις θέσεις της Πολιτικής Προστασίας δεν δίνεται η απαραίτητη προσοχή ως προς την στελέχωσή τους από την πλευρά των αιρετών λειτουργών. Θεωρείται έως επί το πλείστον µια θέση χωρίς ιδιαίτερη σηµασία, αν και απαιτεί υψηλή τεχνική κατάρτιση και εξειδίκευση. 5) Το γεγονός της πληµµελούς στελέχωσης και της απουσίας πολιτικής επιβεβαιώνεται και από το ότι από τους πτυχιούχους ΤΕΙ ή ΑΕΙ που αποτελούν το ήµισυ των υπευθύνων στα γραφεία Πολιτικής Προστασίας οι γεωεπιστήµονες ή µηχανικοί ως άθροισµα αποτελούν ποσοστό µικρότερο του 28%. 6) Ένα ποσοστό 12.1% δεν χρησιµοποιεί υπολογιστή στο Γραφείο Πολιτικής Προστασίας. 7) Κατά κανόνα (71.4%) δεν υπάρχει εγκατεστηµένο πρόγραµµα Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών στους Δήµους. Παράλληλα ένα ποσοστό 11.9% διαθέτει ΓΣΠ, αλλά δεν το χρησιµοποιεί. Η χρήση ΓΣΠ για την επεξεργασία κάθε χωρικής πληροφορίας είναι απαραίτητη για κάθε σχέδιο δράσης. 8) Μόνο ένα ποσοστό της τάξης του 16.7% διαθέτει και χρησιµοποιεί σύστηµα Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών. Το γεγονός αυτό έχει µεγάλη σηµασία για την κατάρτιση των σχεδίων δράσης και υποδηλώνει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Δήµων δεν έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει και να επεξεργαστεί χωρικά ψηφιακά δεδοµένα που αποτελούν τη βάση ενός αξιόπιστου σχεδίου δράσης. 9) Οι µισοί Δήµοι (50.6%) διαθέτουν ένα µετεωρολογικό σταθµό εντός της επικράτειάς. Ο αριθµός αυτός θεωρείται υψηλός, παρόλα αυτά, κατά ποσοστό 91.5% δεν ανήκουν στους Δήµους αλλά σε άλλες υπηρεσίες. 10) Παράλληλα είναι αξιοσηµείωτο ότι το 60.6% των σταθµών έχει τα δεδοµένα του LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 8

διαθέσιµα online, 12.1% τηλεµετρικά και 27.27% διαθέτουν αυτογραφικούς σταθµούς. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι µεγάλος αριθµός Δήµων µπορούν να χρησιµοποιήσουν ένα πληροφοριακό σύστηµα κινδύνου πυρκαγιάς που θα αξιοποιεί τα τοπικά δεδοµένα για την έκδοση ηµερήσιου ή ωριαίου ή 10λέπτου δελτίου κινδύνου όπως προβλέπεται από τη Δράση 5 στα πλαίσια του υφιστάµενου προγράµµατος. 11) Το 24.1% των Δήµων δεν διαθέτει σχέδιο δράσης, ενώ όπου υπάρχει έχει κατά κανόνα εκπονηθεί από το Δήµο (93.7%). Επικαιροποιείται κατά κανόνα (75.7%) κάθε χρόνο, ενώ µικρό µόνο ποσοστό των σχεδίων καταρτίζονται σε ψηφιακή µορφή (32.2%). Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι τα σχέδια δράσης, όπου αυτά υπάρχουν, ακολουθούν παλιές πρακτικές και δεν έχουν εκσυγχρονιστεί σε ότι αφορά το περιεχόµενο τους, τη δυνατότητα ανανέωσης και επεξεργασίας των χωρικών πληροφοριών. 12) Στο σχεδιασµό απουσιάζουν σηµαντικά στοιχεία. Περίπου το 16% των Δήµων δεν έχει καταγράψει τα σηµεία υδροληψίας και το 22% το οδικό δίκτυο. Παράλληλα, σε ποσοστό περίπου 38% δεν διαθέτουν τοπογραφικούς χάρτες και δεν έχουν καταγράψει τις θέσεις των πυροφυλακίων. Παράλληλα οι δασικοί χάρτες που είναι απαραίτητοι για τον σχεδιασµό υπάρχουν σε ποσοστό µόλις 39% των Δήµων, ενώ γεωλογικοί και χάρτες χρήσης γης υπάρχουν κατ εξαίρεση σε ποσοστά 20% και 25% αντίστοιχα. Τα στοιχεία αυτά υποδηλώνουν για µια ακόµα φορά ότι βασικά δεδοµένα που απαιτούνται για την κατάρτιση ενός σχεδίου δράσης σε µεγάλο ποσοστό απουσιάζουν από τους Δήµους. 13) Σε ότι αφορά την συνεργασία µε άλλους φορείς το 3% των Δήµων δεν έχει συνεργασία µε το Πυροσβεστικό Σώµα, το 11% δεν έχει συνεργασία µε την Περιφέρεια και ένα ποσοστό περίπου 27% δεν έχει συνεργασία µε την Γενική Γραµµατεία Πολιτικής Προστασίας και την Δασική Υπηρεσία. Παράλληλα µόλις 5% έχουν συνεργασία µε Πανεπιστηµιακά και Ερευνητικά Ιδρύµατα. 14) Σε ένα µεγάλο ποσοστό των Δήµων υπάρχουν εθελοντικές οργανώσεις (67%). 15) Σχεδόν 18% των Δήµων δεν έχει αντιπυρικό σχεδιασµό πρόληψης, ενώ κατά κανόνα οι Δήµοι που διαθέτουν αντιπυρικό σχεδιασµό τον επικαιροποιούν κάθε χρόνο (σε ποσοστό 82.8%). 16) Στο σχεδιασµό της πρόληψης συµµετέχουν κατά κανόνα η Πυροσβεστική, και οι υπηρεσίες του Δήµου (σε ποσοστό 80%), η αστυνοµία (79%) οι εθελοντές σε ποσοστό 73% και το Δασαρχείο σε ποσοστό 72%, περιορισµένη παρουσία έχουν οι ιατρικές υπηρεσίες (σε ποσοστό 19.5%), ενώ απουσιάζει σχεδόν παντελώς η εκπαίδευση (µόλις 8.5%). 17) Ο σχεδιασµός πρόληψης σε ελάχιστες περιπτώσεις εφαρµόζεται πλήρως (6.3%), ενώ σε κάποιες περιπτώσεις εφαρµόζεται ελάχιστα έως καθόλου (11.3%). Σε ποσοστό 47.5% των Δήµων εκτιµάται ότι ο σχεδιασµός εφαρµόζεται κατά ποσοστό 75%, ενώ σε ποσοστό 31.3% το σχεδιασµός εφαρµόζεται κατά 50%. 18) Το οικονοµικό πρόβληµα τίθεται ως σηµαντικό από το 39%, ενώ παρόµοια ποσοστά θεωρούν πρόβληµα την έλλειψη συντονισµού, προσωπικού και εξοπλισµού (38%, 35% και 27% αντίστοιχα). Η λογική της πρόληψης απουσιάζει και από τους υπαλλήλους. Η χρήση των ΓΣΠ που είναι LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 9

απολύτως αναγκαία για την δηµιουργία και επικαιροποίηση των σχεδίων δράσης δεν αξιολογείται ως πρόβληµα (αναφέρεται ως πρόβληµα από το 2%). Όπως επίσης και η ενηµέρωση των πολιτών, οι ασκήσεις ετοιµότητας (µόλις 2%) και ο καθαρισµός παρόδιων και ιδιωτικών εκτάσεων (µόλις 4%). Το γεγονός αυτό οφείλεται και στο ότι οι ίδιοι οι υπάλληλοι δεν αξιολογούν ως σηµαντική τη χρησιµότητα όσο και την σωστή κατάρτιση των σχεδίων δράσης καθώς και την σηµασία της πρόληψης. 19) Με βάση την εµπειρία των υπαλλήλων η βοήθεια που χρειάζεται ο Δήµος για πρόληψη είναι πρώτιστα οικονοµική, µετά αναφέρονται στην βελτίωση του εξοπλισµού και τέλος θέµα προσωπικού. 5.2 Ερωτηµατολόγιο Β Από την ανάλυση των αποτελεσµάτων του ερωτηµατολογίου Β προκύπτουν τα εξής: 1) Ένα σηµαντικό ποσοστό Δήµων (41.9%) έχουν αντιµετωπίσει κάποιο µεγάλο καταστροφικό γεγονός την τελευταία δεκαετία κατά την οποία µε βάση τον Νόµο 3013 του 2002 θεσµοθετήθηκαν τα Γραφεία Πολιτικής Προστασίας στους Δήµους. 2) Το 47.7% των Δήµων θεωρούν ότι τα επιχειρησιακά σχέδια λειτούργησαν ικανοποιητικά, ένα ποσοστό 36% µε προβλήµατα και ένα 10.5% µε σοβαρές αστοχίες. 3) Σε ένα σηµαντικό αριθµό περιπτώσεων (37%) δεν καταγράφηκαν τα προβλήµατα σχεδιασµού µε αποτέλεσµα να µην ληφθούν υπ όψη στα µεταγενέστερα σχέδια. 4) Ποσοστό 13.7% των Δήµων δεν πραγµατοποιεί ετήσιο ΣΤΟ (Συντονιστικό Τοπικό Όργανο) αν και το προβλέπει ο Νόµος 3013/2002. 5) Κατά κανόνα (88.6%) στα ΣΤΟ συµµετέχουν όσοι προβλέπονται από το Νόµο, ενώ σε ένα ποσοστό 11.4% τα ΣΤΟ πραγµατοποιούνται χωρίς την απαιτούµενη απαρτία. 6) Το 26% των Δήµων που πραγµατοποιούν ΣΤΟ (Συντονιστικό Τοπικό Όργανο) θεωρούν ότι το ΣΤΟ έτσι όπως πραγµατοποιείται είναι απλά διαδικαστικό, το ήµισυ σχεδόν των Δήµων (49.5%) θεωρεί τις συναντήσεις αυτές ικανοποιητικές, ενώ µόνο το 24% θεωρεί τις συναντήσεις αυτές ουσιαστικές για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών. Κατά τους ίδιους τους συµµετέχοντες υπάρχουν σηµαντικά περιθώρια για να αυξηθεί η αποτελεσµατικότητα των συναντήσεων. Η αποτελεσµατικότητα του ΣΤΟ αναµένεται να βελτιωθεί όταν υφίσταται παράλληλα και ένα πλήρες σχέδιο δράσης πάνω στο οποίο θα βασιστούν οι συναντήσεις στο πλαίσια του Σ.Τ.Ο. 7) Το 87.6% των υπευθύνων Πολιτικής Προστασίας θεωρεί ότι τα σχέδια δράσης πρέπει να περνούν από το Δ.Σ. του Δήµου για ενηµέρωση των αιρετών. Το γεγονός αυτό θα αυξήσει την επίγνωση των αιρετών στα προβλήµατα και τις ευθύνες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο κοµµάτι της πρόληψης και θα καταστήσει τα σχέδια πιο αποτελεσµατικά. 8) Σχετικά µε τα στοιχεία που απουσιάζουν από τα υφιστάµενα επιχειρησιακά σχέδια του Δήµου, οι υπεύθυνοι πολιτικής προστασίας απάντησαν ότι λείπουν: κατά 65% η ανάλυση και σε βάθος αποτύπωση της LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 10

επικινδυνότητας, κατά 67% η κατάλληλη εκπαίδευση, κατά 59% η τεχνολογική υποστήριξη και κατά 54% η απουσία ενός προτύπου σχεδίου µε βάση το οποίο θα φτιάξουν το δικό τους. Στη συγκεκριµένη ερώτηση ήταν δυνατή η πολλαπλή επιλογή απαντήσεων. 9) Μόνο 36% των Δήµων έχουν ξεκάθαρη εικόνα για τις δοµικές αλλαγές αρµοδιοτήτων της Πολιτικής Προστασίας από τον Καποδίστρια στον Καλλικράτη. 10) Παράλληλα, στην πλειοψηφία των Δήµων (64.5%) δεν έχει πραγµατοποιηθεί ανάλογη µεταφορά αρµοδιοτήτων και εξοπλισµού στα πλαίσια των νέων Δήµων. 11) Στο 75.3% των Δήµων µεταβλήθηκαν τα διοικητικά τους όρια µε βάση το σχέδιο Καλλικράτης παρόλα αυτά σε ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό των Δήµων (60.5%) τα σχέδια δράσης δεν προσαρµόστηκαν στα νέα δεδοµένα. 12) Το ήµισυ σχεδόν των υπαλλήλων υπεύθυνων της Πολιτικής Προστασίας δεν έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα σε θέµατα φυσικών καταστροφών (36.6%). Παράλληλα ένα 18% από τις κεντρικές υπηρεσίες, ένα 17.3% από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, ένα 9.3% από σεµινάρια του Πανεπιστηµίου Αθηνών µέσω προγράµµατος της ΚΕΔΚΕ και ένα ποσοστό 18.7% από µόνο του. Κάποιοι από τους υπαλλήλους εκπαιδεύτηκαν µε περισσότερους από έναν τρόπους (πρόκειται για πολλαπλές απαντήσεις). 13) Κατά κύριο λόγο οι δράσεις πρόληψης που εκπονούν οι Δήµοι αφορούν σε ποσοστά 84% την συντήρηση των υδροστοµίων και τον καθαρισµό των παρόδιων οδών. Οι δράσεις πρόληψης που αφορούν ιδιωτικές εκτάσεις και γενικότερες δασικές εκτάσεις κατά 54% δεν εκτελούνται, ενώ σε ποσοστό 29.5% εκπονούν ασκήσεις µε εθελοντές. 14) Ο ευρωπαϊκός αριθµός έκτακτης ανάγκης 112 είναι σχεδόν άγνωστος τόσο ως προς τους υπαλλήλους όσο και ως προς το κοινό (µόνο 15.5% θεωρεί ότι είναι γνωστός). 15) Κατά κανόνα το 80.4% του υλικού καθαρισµού µένει αναξιοποίητο, γεγονός που κάποιες φορές αυξάνει την καύσιµη µάζα εάν εναποτίθεται σε ακατάλληλες περιοχές αυξάνοντας παράλληλα και την επικινδυνότητα. Μόνο το 11% θρυµµατίζεται, ενώ κανένα δεν κοµποστοποιείται για λίπασµα. 16) Στο ήµισυ των Δήµων (54%) υπάρχουν προβλήµατα στις δράσεις πρόληψης λόγω µη έγκαιρης εξουσιοδότησης από αρµόδιους φορείς (π.χ. δράσεις Δήµου ή εθελοντών από δασαρχεία κτλπ). 17) Κατά συντριπτικό ποσοστό (94%) υπάρχει πρόβληµα στον καθαρισµό των ιδιωτικών εκτάσεων, µε την πλειοψηφία των Δήµων σε ποσοστό 61% να επεµβαίνουν οι ίδιοι (όπως το προβλέπει και η νοµοθεσία) παράλληλα όµως και µε ένα υψηλό ποσοστό 39% Δήµων που δεν επεµβαίνουν. 18) Ο ηµερήσιος χάρτης κινδύνου πυρκαγιών της ΓΓΠΠ αποτελεί πλέον ένα βασικό εργαλείο που χρησιµοποιούν σχεδόν στο σύνολό τους οι Δήµοι (90.6%), ενώ και η µεγάλη πλειοψηφία (78.4%) των Δήµων µε βάση την ηµερήσια εκτίµηση κινδύνου λαµβάνει έκτακτα µέτρα στις κατηγορίες 4 και 5. 19) Η συντριπτική πλειοψηφία των Δήµων (94.5%) δεν έχει συνεργασία ή επαφές µε LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 11

Δήµους του εξωτερικού σχετικά µε τις εµπειρίες και τις πρακτικές τους ως προς τον τρόπο που αντιµετωπίζουν τις δασικές πυρκαγιές. 20) Το ήµισυ των Δήµων (51.8%) δεν πραγµατοποιεί κάποια καµπάνια ενηµέρωσης για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών. 21) Οι Δήµοι που πραγµατοποιούν καµπάνια ενηµέρωσης στοχεύουν κυρίως σε πολίτες (96.5%) και δευτερευόντως σε σχολεία (56.2%) και τουρίστες (19.3%). 22) Σε ένα σηµαντικό ποσοστό των Δήµων (25%), ο δηµοτικός σχεδιασµός δεν είναι συνδεδεµένος µε τον Περιφερειακό. 23) Οι δράσεις πρόληψης στα πλαίσια των Δήµων επιτυγχάνονται κατά 78% µε µόνιµο προσωπικό, ενώ ένα σηµαντικό ποσοστό δήµων αναφέρει τη συµβολή εποχικού προσωπικού (73%) και εθελοντών (61%). 24) Οι εθελοντικές οργανώσεις χρησιµοποιούνται σε ποσοστό 68.5% για δράσεις πρόληψης. 25) Η συµµετοχή των εθελοντών στην πλειοψηφία των Δήµων (68.2%) κρίνεται και εκτιµάται ως απολύτως αναγκαία, σε ποσοστό 24.7% κρίνεται ως υποστηρικτική ενώ σε ποσοστό 7% ότι δεν προσφέρουν ουσιαστική βοήθεια. 26) Στο 41% των Δήµων υπάρχει καταγραφή των εθελοντών της διαθεσιµότητάς τους, των δυνατοτήτων τους καθώς και των µέσων που διαθέτουν, σε ποσοστό 42% υπάρχει καταγραφή αλλά δεν έχει αξιολογηθεί, ενώ σε ποσοστό 17% δεν υπάρχει καταγραφή. 27) Σε ποσοστό 52% οι Δήµοι χρησιµοποιούν περιπολίες σε ποσοστό 31% πυροφυλάκια, ενώ ένα ποσοστό 35% δεν χρησιµοποιεί τίποτα από τα δύο. 28) Σε ένα σηµαντικό ποσοστό Δήµων (42%) δεν υπάρχουν διαθέσιµοι χάρτες µε τα υδατοστόµια. 29) Στο 68.9% των Δήµων υπάρχει στο χώρο ευθύνης τους κάποια ειδικά προστατευόµενη περιοχή (Εθνικός Δρυµός, περιοχή Natura κτλπ). Παρόλα αυτά στο ήµισυ αυτών των Δήµων δεν λαµβάνονται ειδικές δράσεις για τις περιοχές αυτές. 30) Σε ένα ποσοστό 51.4% των Δήµων δεν έχει ιεραρχηθεί η επικινδυνότητα µε βάση τον τύπο της βλάστησης ή τις συνθήκες καθαρισµού. 31) Πολύ υψηλό ποσοστό των Δήµων (73.1%) δεν διατηρεί κάποιο πάγιο χάρτη επικινδυνότητας για δασικές πυρκαγιές στα όρια του Δήµου (µε καταγεγραµµένες τις δασικές εκτάσεις, την κατανοµή βλάστησης, την προσβασιµότητα, την κατανοµή των υδροστοµίων κτλπ). Το γεγονός αυτό υποδεικνύει ότι βασικές πληροφορίες που πρέπει να περιλαµβάνονται και να αποτελούν τη βάση των ετήσιων σχεδίων δράσης των Δήµων δεν υφίστανται, αναδεικνύοντας παράλληλα τις αδυναµίες των υπαρχόντων σχεδίων δράσης. 32) Η µεγάλη πλειοψηφία των Δήµων (68%) δεν εκτελεί προγραµµατισµένες ασκήσεις ετοιµότητας του προσωπικού που εµπλέκεται στην Πολιτική Προστασία. Από τους Δήµους που εκτελούν ασκήσεις ετοιµότητας οι µισοί (47%) πραγµατοποιούν ετήσια, ενώ οι υπόλοιποι δύο (35.3%) ή περισσότερες φορές (17.7%) τον χρόνο. 33) Σε ένα µεγάλο ποσοστό Δήµων (38.6%) δεν έχουν οριστεί σύνδεσµοι επικοινωνίας σε LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 12

κάθε Δηµοτική Ενότητα για την µεταφορά πληροφοριών την ώρα της κρίσης στο γραφείο πολιτικής προστασίας του Δήµου. Τα αποτελέσµατα των ερωτηµατολογίων παρουσιάζονται αναλυτικά στο Παράρτηµα. 6. Συµπεράσµατα αντιµετωπίστηκαν στα πλαίσια του υφιστάµενου προγράµµατος. Τέλος αξίζει να σηµειωθεί ότι η πραγµατική εικόνα της υφιστάµενης κατάστασης στο σύνολο των Δήµων, αναµένεται να είναι δυσµενέστερη από την καταγεγραφέντα, εαν ληφθεί υπ' 'οψη ότι ως επι το πλήστον στα ερωτηµατολόγια ανταποκρίθηκαν οι πλέον ευαισθητοποιηµένοι Δήµοι. Με βάση τα ευρήµατα της έρευνας προκύπτουν σηµαντικές ελλείψεις µόνιµου προσωπικού και εξοπλισµού στον τοµέα της Πολιτικής Προστασίας σε επίπεδο Δήµου. Τα στελέχη παρουσιάζονται να έχουν ελλειπή εξειδίκευση και εκπαίδευση και ποικίλα παράλληλα καθήκοντα, ενώ η συνέχιση και η συνοχή των δράσεων πρόληψης δεν εξασφαλίζεται λόγω του αυξηµένου ρόλου των αιρετών υπαλλήλων. Η συνεργασία µεταξύ υπηρεσιών καταγράφεται ανεπαρκής και η επικοινωνία µε φορείς του εξωτερικού εξαιρετικά φτωχή. Οι περισσότεροι Δήµοι αναφέρουν καθυστερήσεις στην διεκπεραίωση δράσεων πρόληψης, ενώ στοιχεία και κανονισµοί του θεσµικού πλαισίου δεν ακολουθούνται από ένα σηµαντικό ποσοστό Δήµων. Τα υφιστάµενα Σχέδια Δράσης δεν περιλαµβάνουν κρίσιµες πληροφορίες κυρίως χωρικού χαρακτήρα ενώ λογισµικά Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών χρησιµοποιούνται από µια µειοψηφία των Δήµων. Ο αριθµός 112 είναι γνωστός σε µικρό ποσοστό των υπαλλήλων πολιτικής προστασίας αλλά και του κοινού. Τέλος, τα σηµαντικότερα προβλήµατα που αναφέρονται είναι η έλλειψη πόρων, η έλλειψη εκπαίδευσης και προσωπικού, η απουσία κατάλληλου εξοπλισµού και η σωστή συνεργασία και ο συντονισµός µεταξύ των φορέων. Πολλά από τα ανωτέρω προβλήµατα όπως η εκπαίδευση του προσωπικού, η δηµιουργία χαρτών κινδύνου και η δηµιουργία ενός πρότυπου τοπικού σχεδίου πρόληψης δασικών πυρκαγιών LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 13

Παράρτηµα: Παρουσίαση αποτελεσµάτων Πανελλαδικης έρευνας Ερωτηµατολόγιο A 1. Έχει συσταθεί γραφείο πολιτικής προστασίας στο Δήµο; Όχι - 80.7% Όχι 19.3% 2. Ποιος είναι υπεύθυνος του γραφείου ; Αιρετός Μόνιµος Αιρετός από το δηµοτικό συµβούλιο - 51.3% Υπάλληλος του Δήµου - 48.7% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 14

3. Ο υπεύθυνος έχει και άλλα καθήκοντα εκτός της Πολιτικής Προστασίας; Αποκλειστικά καθήκοντα Και άλλα καθήκοντα Αποκλειστικά καθήκοντα πολιτικής προστασίας - 12.9% Και άλλα - 87.1% 4. Ποιά τα προσόντα του υπεύθυνου της Πολιτικής προστασίας; Μεταπτυχιακό Πτυχίο ΑΕΙ Πτυχίο ΤΕΙ ΔΕ Μεταπτυχιακό - 8.24% Πτυχίο ΑΕΙ - 25.88% Πτυχίο ΤΕΙ - 15.29% ΔΕ - 50.59% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 15

4.α Ποια η εξειδίκευση του; Γεωεπιστήµονας Μηχανικός Άλλο Γεωεπιστήµονας (Γεωλόγος, Περιβαλ/γος, Γεωπόνος, Δασολόγος) - 12.99% Μηχανικός - 14.29% Άλλο - 72.73% 5. Χρησιµοποιείται υπολογιστής στο Γραφείο Πολιτικής Προστασίας; - 87.9% Όχι - 12.1% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 16

5α. Χρησιµοποιείτε εξειδικευµένο λογισµικό που αφορά Γεωγραφικά Συστήµατα Πληροφοριών (ΓΣΠ - GIS); Δεν υπάρχει Υπάρχει / Δεν χρησιµοποιείται Υπάρχει και χρησιµοποιείται Δεν υπάρχει - 71.43% Υπάρχει αλλά δεν χρησιµοποιείται - 11.9% Υπάρχει και χρησιµοποιείται - 16.67% 6. Υπάρχει διαθέσιµος µετεωρολογικός σταθµός στα όρια του Δήµου; - 50.59% Όχι -49.41% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 17

6.α Ανήκει στο Δήµο ή σε άλλη υπηρεσία; Στο δήµο Άλλη υπηρεσία Στο Δήµο - 8.51% Σε άλλη υπηρεσία -91.49% 6.β Τα δεδοµένα του σταθµού είναι διαθέσιµα: On-line Τηλεµετρικά Αυτογραφικός On-line διαδικτυακά - 60.61% Τηλεµετρικά - 12.12% Αυτογραφικός σταθµός - 27.27% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 18

7. Υπάρχει τοπικό σχέδιο Δράσης; - 75.9% Όχι - 24.1% 8. Ποιός έχει καταρτίσει το τοπικό σχέδιο Δράσης; Δήµος Πανεπιστήµιο Μελετητική Εταιρία Άλλος φορέας Ο Δήµος - 93.65% Πανεπιστήµιο ή ερευνητικός φορέας - 0.00% Μελετητική εταιρία - 0.00% Άλλος φορέας - 6.35% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 19

9. Το σχέδιο Δράσης επικαιροποιείται: Ετησίως Κάθε δύο χρόνια Δεν έχει επικαιροποιηθεί Ετησίως - 75.76% Κάθε δυο χρόνια - 9.09% Δεν έχει επικαιροποιηθεί -15.15% 10. Το σχέδιο είναι: Ψηφιακή µορφή Αναλογική µορφή Σε ψηφιακή µορφή (ΓΣΠ) - 32.2% Σε αναλογική µορφή (Χάρτες, σχέδια κλπ.) - 67.8% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 20

11. Ποια από τα παρακάτω δεδοµένα έχει ο Δήµος; (Επιλέξτε ένα ή περισσότερα) 90! 80! 84.15! 78.05! %" 70! 60! 50! 40! 30! 20! 62.2! 51.22! 39.02! 25.61! 20.73! 10! 0! 12. Με ποιο φορέα υπάρχει συνεργασία και επικοινωνία στα θέµατα πρόληψης δασικών πυρκαγιών (Επιλέξτε ένα ή περισσότερα) 120! 100! 97.56! 89.02! 80! 73.17! 71.95! %" 60! 50! 40! 28.05! 20! 0! 4.88! LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 21

13. Στο Δήµο σας υπάρχουν οι παρακάτω υπηρεσίες; (Επιλέξτε ένα ή περισσότερα) %" 80! 70! 60! 50! 40! 30! 20! 10! 0! Δασαρχείο! Πυροσβεστική! Εθελοντικές!οργανώσεις! Δασαρχείο - 51.22% Πυροσβεστική - 60.98% Εθελοντικές οργανώσεις - 67.07% 14. Υπάρχει αντιπυρικός σχεδιασµός στα πλαίσια του Δήµου; - 81.71% Όχι - 18.29% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 22

14α. Κάθε πότε επικαιροποιείται; Ετησίως Κάθε δύο χρόνια Δεν έχει επικαιροποιηθεί Κάθε χρόνο - 82.86% Κάθε δυο χρόνια - 2.86% Δεν έχει επικαιροποιηθεί - 14.29% 15. Ποιοι φορείς συµµετέχουν στο προβλεπόµενο ετήσιο αντιπυρικό σχεδιασµό την άνοιξη κάθε έτους (Επιλέξτε ένα ή περισσότερα) 100! 90! 80! 87.8! 85.37! 79.27! 73.17! 71.95! 70! %" 60! 50! 40! 30! 20! 10! 45.12! 45.12! 29.27! 19.51! 8.54! 0! LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 23

16. Από την εµπειρία σας σε τι ποσοστό εκτιµάτε ότι εφαρµόζεται τελικά το υφιστάµενο σχέδιο δράσης: 50! 47.5! %" 40! 30! 20! 10! 6.25! 31.25! 3.75! 11.25! 0! 100% 75% 50% 25% Δεν εφαρµόζεται 18. Ποια τα κυριότερα προβλήµατα που πιστεύετε ότι υπάρχουν για τον αποτελεσµατικό καταρτισµό και εφαρµογή του σχεδίου δράσης για την πρόληψη; ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ!ΣΕ!ΘΕΜΑΤΑ!ΦΥΣΙΚΩΝ! ΕΛΛΕΙΨΗ!ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ!`!ΜΕΣΩΝ! ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ!ΕΝΙΣΧΥΣΗ!/!ΕΛΛΕΙΨΗ!ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ! ΕΛΛΕΙΨΗ!ΜΟΝΙΜΟΥ!ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ! ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ!/!ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ!!ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ!&! ΕΛΛΕΙΨΗ!ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ!/!ΕΝΙΣΧΥΣΗ! ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ!ΕΜΦΑΣΗ!ΣΤΗΝ!ΠΡΟΛΗΨΗ! ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ!&!EΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ!ΚΟΙΝΟΥ! ΔΡΑΣΕΙΣ!ΠΡΟΛΗΨΗΣ! ΕΓΚΑΙΡΗ!ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ!ΑΠΟ!ΦΟΡΕΙΣ!ΓΙΑ! ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ!ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ!ΓΡΑΦΕΙΟΥ! ΑΣΚΗΣΕΙΣ!ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑΣ! ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ!ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ!ΕΚΤΑΣΕΩΝ! ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ!ΜΕ!ΔΑΣΙΚΗ!ΥΠΗΡΕΣΙΑ! ΝΟΜΙΚΟ!ΠΛΑΙΣΙΟ! ΧΡΗΣΗ!ΝΕΩΝ!ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ!(GIS!ΚΛΠ)! ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ!ΔΥΝΑΜΕΩΝ! ΕΛΛΕΙΠΕΣ!ΣΧΕΔΙΟ!ΔΡΑΣΗΣ! ΕΛΛΕΙΠΗΣ!ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ!ΔΑΣΩΝ! ΑΝΑΝΕΩΣΗ!ΤΩΝ!ΣΧΕΔΙΩΝ! ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ!ΜΕ!ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ!ΥΠΗΡΕΣΙΑ! 0! 10! 20! 30! 40! 50! %" LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 24

Ερωτηµατολόγιο B 1. Έχουν συµβεί µεγάλα καταστροφικά γεγονότα πυρκαγιών την τελευταία δεκαετία στο Δήµο; - 41.96% Όχι - 58.04% 1.α) Πως εκτιµάτε ότι λειτούργησαν τα επιχειρησιακά σχέδια; %" 60! 50! 40! 30! 20! 10! 0! 47.67! 36.05! 10.47! 5.81! Άριστα Ικανοποιητικα Με προβλήµατα Με Σοβαρές αστοχίες Άριστα - 5.81% Ικανοποιητικά - 47.67% Με προβλήµατα - 36.05% Υπήρξαν σοβαρές αστοχίες - 10.47% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 25

1.β) Πραγµατοποιήθηκε καταγραφή των προβληµάτων (π.χ. συντονισµού µε άλλους φορείς, πρόσβασης κτλπ) για να ληφθούν υπ όψη στα επόµενα επιχειρησιακά σχέδια; - 63.04% Όχι - 36.96% 2. Πραγµατοποιείται κάθε άνοιξη ΣΤΟ (Συντονιστικό Τοπικό Όργανο;); - 86.24% Όχι - 13.76% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 26

2.α) Συµµετέχουν όσοι προβλέπονται από το νόµο; - 88.66% Όχι - 11.34% 2. β) Ποια είναι η άποψη σας για την αποτελεσµατικότητα των συναντήσεων αυτών έτσι όπως πραγµατοποιούνται; Ουσιαστικές Ικανοποιητικές Διαδικαστικές Είναι ουσιαστικές - 24.24% Ικανοποιητικές - 49.49% Απλά διαδικαστικές - 26.26% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 27

3. Πιστεύετε ότι τα επιχειρησιακά σχέδια πρέπει να περνούν από το Δ.Σ. του Δήµου για ενηµέρωση των αιρετών; - 87.61% Όχι - 12.39% 4. Τι είναι αυτό που πιστεύετε ότι απουσιάζει από τα υφιστάµενα επιχειρησιακά σχέδια του Δήµου σας; (ισχύει πολλαπλή απάντηση) 80.00! 70.00! 60.00! 50.00! 40.00! 30.00! %" 20.00! 10.00! 0.00! 65.18! Ανάλυση και αποτύπωση επικινδυνότητας 58.93! Τεχνολογική υποστήριξη 54.46! Χρήση ενός προτύπου 66.96! Κατάλληλη εκπαίδευση ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ 65.18% ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ 58.93% ΧΡΗΣΗ ΕΝΟΣ ΠΡΟΤΥΠΟΥ 54.46% ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΠΟ ΦΟΡΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ 66.96% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 28

5. Σας είναι ξεκάθαρες οι δοµικές αλλαγές αρµοδιοτήτων στα θέµατα Π.Π. από τον Καποδίστρια στον Καλλικράτη; Όχι Μερικώς - 36.11% Όχι - 29.63% Μερικώς - 34.26% 5.α) Έχει πραγµατοποιηθεί ανάλογη κατανοµή εξοπλισµού και αρµοδιοτήτων σε όλους τους εµπλεκόµενους φορείς; - 35.51% Όχι - 64.49 % LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 29

5.β) Άλλαξαν τα όρια έκτασης του Δήµου σας µε την εφαρµογή του Καλλικράτη; - 75.23% Όχι - 24.77% 5.β.i) Εάν ναι, προσαρµόστηκαν τα επιχειρησιακά σχέδια δράσης ανάλογα; - 60.50% Όχι - 39.50% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 30

6. Έχετε εκπαιδευτεί κατάλληλα για τα θέµατα των φυσικών καταστροφών σχετικά µε τις αρµοδιότητές σας; 40.00! 35.00! 30.00! 25.00! 20.00! 15.00! 10.00! 5.00! 0.00! %" 36.67! Όχι 18! 17.33! από κεντρικές υπηρεσίες από πυροσβεστική υπηρεσία 9.33! µέσω σεµιναρίων ΕΚΠΑ ή ΚΕΔΚΕ 18.67! από µόνος µου ΟΧΙ 36.67% ΝΑΙ ΑΠΟ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 18.00% ΝΑΙ ΑΠΟ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ 17.33% ΝΑΙ ΜΕΣΩ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΕΚΠΑ Ή ΚΕΔΚΕ 9.33% ΝΑΙ ΑΠΟ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ 18.67% 7. Γίνεται καταγραφή των καµµένων εκτάσεων Τηρείτε αρχείο πυρκαγιών; - 26.42% Όχι - 73.58% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 31

7. α) Εάν ναι µε ποιο τρόπο; (χάρτες;. Αεροφωτογραφίες, Δορυφορικές Εικόνες) %" 20.00! 15.00! 10.00! 8.93! 14.29! 5.00! 0.00! 0.89! 2.68! Χάρτες Αεροφωτογραφίες Δορυφορικές εικόνες Άλλο ΧΑΡΤΕΣ 8.93% ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ 0.89% ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ 2.68% ΑΛΛΟ 14.29% 8. Ποιες δράσεις πρόληψης εκπονείτε; (ισχύει πολλαπλή απάντηση) %" 100! 90! 80! 70! 60! 50! 40! 30! 20! 10! 0! 91.96! 84.82! 83.04! 46.63! 40.18! 29.46! 13.39! 1 2 3 4 5 6 7 ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΠΑΡΟΔΙΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΑΠΟ ΒΛΑΣΤΗΣΗ 1 ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ 2 ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ 3 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ 4 ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΥΔΡΟΣΤΟΜΙΩΝ 5 ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΣΚΟΥΠΙΔΙΩΝ 6 ΑΛΛΕΣ 7 LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 32

9. Πιστεύετε ότι είναι ευρύτερα γνωστός ο Ευρωπαϊκός αριθµός κλήσης 112 σε περιπτώσεις εκτάκτων αναγκών ; - 15.45% Όχι - 84.55% 10. Αξιοποιείται το υλικό από τον καθαρισµό των δασικών εκτάσεων; 100.00! 80.00! 80.36! %" 60.00! 40.00! 20.00! 0.00! 8.93! 0.89! 3.57! Δεν αξιοποιείται Θρυµµατισµός Κοµποστοποίηση Άλλο ΔΕΝ ΑΞΙΟΠΟΙΕΙΤΑΙ 80.36% ΘΡΥΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 8.93% ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ 0.89% ΑΛΛΟ 3.57% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 33

11. Υπάρχουν προβλήµατα στις δράσεις πρόληψης λόγω µη έγκαιρης εξουσιοδότησης από αρµόδιους φορείς (π.χ. δράσεις δήµου ή εθελοντών από Δασαρχεία κλπ.) ; - 54.63% Όχι - 45.37% 12. Υπάρχει πρόβληµα στον καθαρισµό των ιδιωτικών εκτάσεων; - 93.69% Όχι - 6.31% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 34

12.α) Εάν ναι τελικά επεµβαίνετε ή όχι; - 60.61% Όχι - 39.39% 13. Ενηµερώνεστε ηµερησίως για το επίπεδο κινδύνου από το χάρτη κινδύνου πυρκαγιάς της ΓΓΠΠ; - 90.65% Όχι - 9.35% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 35

13.α) Εφαρµόζονται επιπλέον µέτρα σε περιπτώσεις αυξηµένου κινδύνου πυρκαγιάς (κατηγορίες 4 και 5) µε βάση την ηµερήσια εκτίµηση κινδύνου πυρκαγιάς από την ΓΓΠΠ; Δεν εφαρµόζονται Εφαρµόζονται Δεν εφαρµόζονται - 21.57% Εφαρµόζονται - 78.43% 14. Έχετε συνεργασία µε φορείς από χώρες του εξωτερικού ή εµπειρία για τον τρόπο που αντιµετωπίζουν τις δασικές πυρκαγιές; - 5.50% Όχι - 94.50% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 36

15. Διεξάγετε κάποια καµπάνια ενηµέρωσης για την πρόληψη δασικών πυρκαγιών εντός του δήµου σας (µε φυλλάδια, σποτάκια, εκδηλώσεις, σηµάνσεις σε πάρκα κτλπ); - 51.82% Όχι - 48.18% 15α). Εάν ναι στοχεύουν σε; (ισχύει πολλαπλή απάντηση) 120! 100! 80! 60! 40! 20! 0! Πολίτες Σχολεία Τουρίστες Πολίτες - 96.49% Σχολεία - 56.14% Τουρίστες - 19.30% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 37

16. Είναι ο δηµοτικός σχεδιασµός (στην περίπτωση που υπάρχει) συνδεδεµένος µε τον περιφερειακό (ή µε τον τέως νοµαρχιακό); - 74.76% Όχι - 25.24% 17. Με τι προσωπικό επιτυγχάνονται οι δράσεις πρόληψης; (ισχύει πολλαπλή απάντηση) 90! 80! 70! 60! 50! 40! 30! 20! 10! 0! Μόνιµο Εποχικό Εθελοντές Μόνιµο - 78.57% Εποχικό - 74.11% Εθελοντές - 63.39% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 38

18. Χρησιµοποιούνται εθελοντικές οργανώσεις για δράσεις πρόληψης; - 68.52% Όχι - 31.48% 18.α) Πως εκτιµάτε /κρίνετε την συµµετοχή τους; 80! 70! 60! 50! 40! 30! 20! 10! 0! Απολύτως αναγκαία Απλά υποστηρικτική Δεν προσφέρουν ουσιαστική βοήθεια Απολύτως αναγκαία - 68.24% Απλά υποστηρικτική - 24.71% Δεν προσφέρουν ουσιαστική βοήθεια - 7.06% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 39

18.β) Υπάρχει καταγραφή των εθελοντών, της διαθεσιµότητάς τους, των δυνατοτήτων τους καθώς και των µέσων που διαθέτουν; 45! 40! 35! 30! 25! 20! 15! 10! 5! 0! Υπάρχει και είναι πλήρης Υπάρχει µερικώς Δεν υπάρχει Υπάρχει και είναι πλήρης - 41.11% Υπάρχει µερικώς, αλλά δεν έχει αξιολογηθεί - 42.22% Δεν Υπάρχει - 16.67% 19. Ο Δήµος χρησιµοποιεί πυροφυλάκια και περιπολίες; 60! 50! 40! 30! 20! 10! 0! Πυροφυλάκια Περιπολίες Τίποτα από τα δύο Πυροφυλάκια - 31.25% Περιπολίες - 51.79% Τίποτα από τα δύο - 34.82% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 40

20. Υπάρχουν διαθέσιµοι χάρτες µε τα υδατοστόµια; Πόσα υδατοστόµια υπάρχουν; Υπάρχουν Δεν υπάρχουν Υπάρχουν - 58.1% Δεν υπάρχουν - 41.9% 21. Υπάρχει στο χώρο ευθύνης του δήµου ειδικά προστατευόµενη περιοχή (Δρυµός, Natura); - 68.87% Όχι - 31.13% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 41

21.α) Λαµβάνονται ειδικές δράσεις για τις περιοχές αυτές; - 50.0% Όχι - 50.0% 22. Έχει ιεραρχηθεί η επικινδυνότητα των δασικών εκτάσεων στην έκταση του Δήµου µε βάση τον τύπο της βλάστησης ή τις συνθήκες καθαρισµού; - 48.57% Όχι - 51.43% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 42

23. Διατηρείτε κάποιο πάγιο χάρτη επικινδυνότητας για δασικές πυρκαγιές στα όρια του Δήµου; (µε καταγεγραµµένες τις δασικές εκτάσεις, κατανοµή βλάστησης, την προσβασιµότητα, την κατανοµή των υδροστοµίων κτλπ). - 26.92% Όχι - 73.08% 24. Εκτελείτε προγραµµατισµένες ασκήσεις ετοιµότητας προσωπικού εµπλεκόµενου στην Πολιτική Προστασία? - 32.04% Όχι - 67.96% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 43

24.α) Και αν ναι, πόσες φορές το χρόνο? 50! 40! 30! 20! 10! 0! Μια φορά Δύο φορές Περισσότερες Μια φορά - 47.06% Δύο φορές - 35.29% Περισσότερες - 17.65% 24.β) Καταγράφεται ο χρόνος συγκέντρωσης προσωπικού? - 48.98% Όχι - 51.02% LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 44

25. Σύµφωνα µε τον Καλλικράτη οι Δήµοι χωρίζονται σε Δηµοτικές Ενότητες. Έχετε ορίσει συνδέσµους επικοινωνίας στην κάθε Ενότητα που σκοπό έχουν την άµεση µεταφορά εικόνας και πληροφοριών στο κεντρικό γραφείο Πολιτικής Προστασίας του Δήµου προσδιορίζοντας το πραγµατικό µέγεθος της καταστροφής που συντελείται στον τοµέα ευθύνης τους? - 61.39 % Όχι - 38.61 % LIFE08 ENV/GR/000553 Report on Local Authorities Role / Ο ρόλος των ΟΤΑ 45