ΓΙΚΣΤΑ ΤΠΟΛΟΓΙΣΧΝ ΚΑΙ ΓΙΑΓΙΚΣΤΟ
Γίθηπν Τπνινγηζηψλ Με ηνλ φξν Γίθηπν Τπνινγηζηψλ αλαθεξφκαζηε ζε έλα ππνινγηζηηθφ ζχζηεκα ην νπνίν επηηξέπεη ηε δηαζχλδεζε κεηαμχ δχν ή πεξηζζφηεξσλ ππνινγηζηψλ. θνπφο ηεο δηθηχσζεο είλαη: ε αληαιιαγή δεδνκέλσλ ή/θαη ππεξεζηψλ κεηαμχ ησλ δηαζπλδεδεκέλσλ ππνινγηζηψλ. 2
Γίθηπν δχν ππνινγηζηψλ Η πην απιή κνξθή δηθηχνπ ππνινγηζηψλ κε δηθηχσζε κφιηο δχν ππνινγηζηψλ 3 Η δηαζχλδεζε κεηαμχ ησλ ππνινγηζηψλ επηηπγράλεηαη κέζσ εηδηθνχ θαισδίνπ δηθηχσζεο.
Γηθηχσζε ηξηψλ θαη ηεζζάξσλ ππνινγηζηψλ 4
Γηθηχσζε 5 Με ηε δηθηχσζε επηδηψθεηαη ε επηθνηλσλία θάζε ππνινγηζηή πνπ ζπκκεηέρεη ζε έλα δίθηπν κε θάζε άιιν κέινο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ δηθηχνπ. ε κεγάιν πιήζνο κειψλ ελφο δηθηχνπ, ε δηθηχσζε κέζσ θαισδηψζεσλ, δελ είλαη πξαθηηθή γηαηί: Τπάξρεη δπζθνιία θαη αθαηαζηαζία απφ ην ηξάβεγκα θαισδίσλ απφ ηνλ έλα ππνινγηζηή ζηνλ άιιν, νη νπνίνη είλαη πηζαλφ λα κε βξίζθνληαη ζην ίδην δσκάηην ή λα αλήθνπλ ζε ρξήζηεο άγλσζηνπο κεηαμχ ηνπο, θαη αθεηέξνπ ζηελ απνπζία επαξθψλ ζπξψλ ζηνλ ππνινγηζηή καο γηα λα «θνπκπψζεη» ην άθξν ηνπ θάζε θαισδίνπ δηθηχσζεο.
Γηθηχσζε κέζσ ελδηάκεζεο ζπζθεπήο Η δηθηχσζε κεηαμχ ππνινγηζηψλ επηηπγράλεηαη κέζσ εηδηθψλ ζπζθεπψλ δηθηχσζεο Hubs, Switches, Routers. Η δηθηχσζε κε ηνλ ηξφπν απηφ γίλεηαη πνιχ απινχζηεξε δε ρξεηάδεηαη ζπλνιηθή εηθφλα ηνπ δηθηχνπ ζην νπνίν επηζπκεί λα ζπκκεηάζρεη. Αξθεί έλα θαιψδην δηθηχνπ, κηα θαηάιιειε ζχξα δηθηχνπ ζηνλ ππνινγηζηή ηνπ θαη κηα θελή ζχξα ζηελ ελδηάκεζε ζπζθεπή. 6
Γηθηχσζε κέζσ ελδηάκεζεο ζπζθεπήο 7 Hub, Switch, Router
Αλαηνκία ελφο δηθηχνπ Τπνινγηζηψλ Έλα δίθηπν απνηειείηαη απφ ην αληίζηνηρν Hardware θαη Software, φπσο θαη έλαο ππνινγηζηήο Σν Hardware αλαθέξεηαη ζηα εμαξηήκαηα πνπ ρξεηάδνληαη γηα ηε δηθηχσζε Σν Software ζηα αληίζηνηρα πξσηφθνιια επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ δηαζπλδεδεκέλσλ ππνινγηζηψλ. 8
Δικηςακό Hardware Σν Hardware ελφο δηθηχνπ πεξηιακβάλεη : Κάξηεο δηθηχνπ ή Νetwork Interface Cards. Απνηεινχλ ηε δηεπαθή επηθνηλσλίαο κεηαμχ δηθηχνπ θαη Η/Τ. Μέζσ απηήο ςεθηαθά ζήκαηα απφ ην δίθηπν εηζέξρνληαη ζηνλ Η/Τ γηα επεμεξγαζία θαη αληίζηξνθα. Καιψδηα δηθηχνπ. Απνηεινχλ ην κέζν γηα ηε ξνή ηεο πιεξνθνξίαο κεηαμχ ησλ δηαζπλδεδεκέλσλ ππνινγηζηψλ. Η πιεξνθνξία εληφο ηνπο ξέεη ππφ ηε κνξθή ειεθηξηθψλ παικψλ. Δλδηάκεζεο ζπζθεπέο δηθηχσζεο hubs, switches, Routers Modems εμαζθαιίδνπλ ζχλδεζε κε έλα δίθηπν κέζσ ηειεθσληθψλ γξακκψλ. 9
Δικηςακό Hardware Ο επεμεξγαζηήο (CPU) θαη θαη επέθηαζε νιφθιεξνο ν Η/Τ ιεηηνπξγνχλ κε βάζε ην δπαδηθφ ζχζηεκα. θαηαιαβαίλνπλ θαη λα επεμεξγάδνληαη κνλάρα δχν αξηζκνχο, ην 0 θαη ην 1. Σα ζήκαηα ρσξίδνληαη ζε αλαινγηθά είλαη κηα ειεθηξηθή ηάζε ε νπνία κεηαβάιιεηαη ρξνληθά, ζπλήζσο κε νκαιφ θαη ζπλερή ηξφπν Φεθηαθά 10 είλαη κηα ζεηξά απφ ηηκέο ηάζεο, ζην νπνίν κπνξεί λα έρεη ηηο ηηκέο +5 ή -5 Volt.
Αλαινγηθφ ζήκα 11
Φεθηαθφ ζήκα 12
Δικηςακό Hardware 13 Όιεο νη ειεθηξνληθέο κεραλέο ιεηηνπξγνχλ κέζσ ειεθηξηζκνχ, θαη ζπγθεθξηκέλα κέζσ ειεθηξηθψλ παικψλ. Γηα ηελ απινχζηεπζε ηεο θαηαζθεπήο ηνπο, ρξεζηκνπνηνχκε ην δπαδηθφ ζχζηεκα. δηάθξηζε κεηαμχ δχν αξηζκψλ, ηνπ 0 θαη ηνπ 1. χκβαζε: Ολνκάδσ σο 0 ηελ αλππαξμία ζήκαηνο ζηελ είζνδν θαη σο 1 ηελ χπαξμε. Με βάζε ηνπο ρηχπνπο ηνπ ξνινγηνχ ζηνλ επεμεξγαζηή ηεο ειεθηξνληθήο κνπ ζπζθεπήο, παξαθνινπζψ ηελ είζνδν ζην ζχζηεκά κνπ θαη γηα θάζε ρηχπν ηνπ ξνινγηνχ νλνκάδσ σο 1 θάζε ειεθηξηθφ παικφ πνπ ππεξβαίλεη κηα ζπγθεθξηκέλε ζηάζκε ηάζεο (ζπλήζσο ρξεζηκνπνηείηαη σο θαηψθιη ε ηηκή ησλ 2,5 Volts) 0 ηνπο ππφινηπνπο
Μεηαηξνπή ςεθηαθνχ αξηζκνχ ζε ειεθηξηθή θπκαηνκνξθή 14
Φεθηνπνίεζε 15 Έλα αλαινγηθφ ζήκα κπνξεί λα κεηαηξαπεί ζε ςεθηαθφ κε θαηάιιειε επεμεξγαζία ε νπνία νλνκάδεηαη τηθιοποίηζη. Καηά ηελ ςεθηνπνίεζε ιακβάλνληαη δείγκαηα ηνπ αλαινγηθνχ ζήκαηνο θαη νη ηηκέο κεηαηξέπνληαη ζε κηα αθνινπζία απφ 0 θαη 1, κέζσ ηεο κεηαηξνπήο δεθαδηθψλ ζε δπαδηθνχο αξηζκνχο. Η ςεθηνπνίεζε ιακβάλεη ρψξα ζε ζπζθεπέο πνπ νλνκάδνληαη αλαινγνςεθηαθνί κεηαηξνπείο ή ADC (Analog to Digital Converters). Γηα ηε κεηαηξνπή ςεθηαθνχ ζήκαηνο ζε αλαινγηθφ εθαξκφδεηαη ε αληίζηξνθε δηαδηθαζία, ε νπνία ιακβάλεη ρψξα ζηνπο ιεγφκελνπο ςεθηαθναλαινγηθνχο κεηαηξνπείο ή DAC (Digital to Analog Converters).
Modem Σν ηειεθσληθφ δίθηπν είλαη ζρεδηαζκέλν γηα ηε κεηάδνζε αλαινγηθψλ ζεκάησλ θσλήο, γηα ηε κεηάδνζε ςεθηαθψλ δεδνκέλσλ απφ έλα ππνινγηζηηθφ ζχζηεκα ζε έλα άιιν κέζσ ηνπ ηειεθσληθνχ δηθηχνπ απαηηείηαη πξψηα ε θαηάιιειε θσδηθνπνίεζε ηνπο ψζηε απηά λα κεηαηξαπνχλ ζε αλαινγηθά. Σα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ παξαγφκελνπ αλαινγηθνχ ζήκαηνο ζα πξέπεη λα είλαη θαηάιιεια γηα ηε δηέιεπζή ηνπ κέζα απφ κηα απιή ηειεθσληθή γξακκή. Απηή ε θσδηθνπνίεζε επηηπγράλεηαη κε ην Modem. 16
Λεηηνπξγία ελφο modem Ψηφιακά Σήματα Τηλεφωνική Γραμμή 17 Αναλογικά Σήματα Ψηφιακά Σήματα H/Y H/Y
Ρςθμόρ μεηάδοζηρ δεδομένυν Βαζηθφ ζηνηρείν πνπ πξνζδηνξίδεη έλα modem είλαη ν ξπζκόο κεηάδνζεο δεδνκέλωλ ζην δίθηπν ν νπνίνο καο δείρλεη πφζν γξήγνξα κπνξεί λα ζηείιεη ή λα ιάβεη δεδνκέλα Η ηαρχηεηα δηαζχλδεζεο ζεσξείηαη ην πην ζεκαληηθφ κέγεζνο θαηά ηε ρξήζε ελφο δηθηχνπ θαη έρεη σο κνλάδα κέηξεζεο ηα bits αλά δεπηεξφιεπην ή bits per second (bps). Πνιιαπιάζηα απηήο είλαη ηα Κbps, Mbps, θιπ. Χο κνλάδα κέηξεζεο ηνπ κεγέζνπο ησλ αξρείσλ ρξεζηκνπνηείηαη ην byte θαη ηα πνιιαπιάζηα απηνχ. 18
Modem 19 Η ηαρχηεηα απνζηνιήο ραξαθηεξίδεη ηελ ηαρχηεηα κε ηελ νπνία πξαγκαηνπνηείηαη ε κεηαθνξά δεδνκέλσλ απφ ην ρξήζηε πξνο ην δίθηπν θαη νλνκάδεηαη upload (ή αλέβαζκα), Η ηαρχηεηα ιήςεο ραξαθηεξίδεη ηε κεηαθνξά δεδνκέλσλ απφ ην δίθηπν πξνο ην ρξήζηε θαη νλνκάδεηαη download (ή θαηέβαζκα). Οη αλάγθεο ιήςεο είλαη κεγαιχηεξεο ηεο αλάγθεο απνζηνιήο. Σν upload ιακβάλεη ρψξα κέζσ ηνπ θαλαιηνχ κηαο ζχλδεζεο θαη νλνκάδεηαη uplink, Σν download κέζσ ηνπ downlink. Σν άζξνηζκα ησλ ηαρπηήησλ ζε κία ζχλδεζε γηα upload θαη download δελ κπνξνχλ λα ππεξβαίλνπλ ηελ νλνκαζηηθή ηαρχηεηα κεηάδνζεο δεδνκέλσλ ηεο ζχλδεζεο.
Modem 20 Όηαλ ε δηαζχλδεζε ελφο δηθηχνπ κε άιια δίθηπα ή ην δηαδίθηπν γίλεηαη κέζσ ηειεθσληθήο γξακκήο, ρξεηάδεηαη ην απαηηνχκελν modem. ηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο, ε ιεηηνπξγία ηνπ modem είλαη ελζσκαησκέλε ζηελ ελδηάκεζε ζπζθεπή δηθηχσζεο, ψζηε λα κελ απαηηείηαη ε αγνξά πξφζζεηνπ εμνπιηζκνχ. Απηφ ζπκβαίλεη ζηα ζπίηηα καο, φπνπ ε ζπζθεπή πνπ καο δίλεηαη απφ ηνλ δηαδηθηπαθφ πάξνρν κε ηνλ νπνίν έρνπκε ζπλδξνκή ελζσκαηψλεη ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ router θαη ηνπ modem.
Γηθηχσζε κέζσ modem 21 Hub, Switch, Router Προς Internet ή άλλα δίκτυα modem Τηλεφωνικό δίκτυο PSTN
Δικηςακό Software Σν ινγηζκηθφ πνπ είλαη απνιχησο απαξαίηεην γηα ηελ επηθνηλσλία κεηαμχ Η/Τ κέζσ δηθηχσλ είλαη ηα επνλνκαδφκελα πξσηφθνιια επηθνηλσλίαο. Σα πην ζπλεζηζκέλα απφ απηά εγθαζίζηαληαη ζε έλαλ ππνινγηζηή θαηά ηελ εγθαηάζηαζε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ ζπζηήκαηνο Χο πρφηόθοιιο επηθοηλφλίας νξίδεηαη έλα ζχλνιν θαλφλσλ ζπκθσλεκέλσλ θαη απφ ηα δπν επηθνηλσλνχληα κέξε θαη πνπ εμππεξεηνχλ ηελ κεηαμχ ηνπο αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ. 22
Ππυηόκολλο Επικοινυνίαρ Σν πξσηφθνιιν επηθνηλσλίαο είλαη κηα δέζκε θαλφλσλ ζηνπο νπνίνπο ζηεξίδεηαη ε επηθνηλσλία ησλ ζπζθεπψλ ζε έλα δίθηπν. Οη θαλφλεο απηνί θαζνξίδνπλ ηε κνξθή, ην ρξφλν θαη ηε ζεηξά κεηάδνζεο ησλ πιεξνθνξηψλ ζην δίθηπν. Καη εθηεινχλ έιεγρν δηφξζσζε ζθαικάησλ ζηε δηάξθεηα κεηάδνζεο ησλ πιεξνθνξηψλ. 23
Ππυηόκολλο Επικοινυνίαρ Σα πξσηφθνιια δελ εμππεξεηνχλ ζε ηίπνηα πεξηζζφηεξν απ φηη ζήκεξα ηα Αγγιηθά γηα ηελ επηθνηλσλία κεηαμχ αλζξψπσλ. Ο ζθνπφο ηεο δηθηχσζεο είλαη: ε αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ, αθνχ θάπνηνη ππνινγηζηέο θαηέρνπλ θάπνηα πιεξνθνξία ή ππεξεζία ηελ νπνία δεηνχλ θάπνηνη άιινη. Πξνθεηκέλνπ, έλαο ππνινγηζηήο λα είλαη ζε ζέζεη λα δεηήζεη πιεξνθνξίεο απφ έλαλ άιινλ θαη απηφο λα είλαη ζε ζέζεη λα θαηαιάβεη ηη αθξηβψο ηνπ δεηήζεθε θαη λα απαληήζεη, ρξεηάδεηαη πξνεγνπκέλσο λα νξηζηεί θαη λα δεκνζηεπηεί έλα ζχλνιν θαλφλσλ πνπ ζα δηέπνπλ θάζε ζπλαιιαγή ηέηνηαο θχζεσο. Κάζε ππνινγηζηήο πνπ επηζπκεί λα ζπκκεηάζρεη ζε έλα δίθηπν θαη λα κνηξαζηεί πιεξνθνξία αξθεί, λα ζπκκνξθψλεηαη κε ηνπο θαλφλεο επηθνηλσλίαο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ δηθηχνπ. 24
Σαξινόμηζη Δικηύυν Η/Τ Αλάινγα κε ην ραξαθηεξηζηηθφ γλψξηζκα πνπ ζα επηιέμεη θαλείο, ηα δίθηπα ππνινγηζηψλ θαηαηάζζνληαη ζε δηάθνξεο θαηεγνξίεο. Απφ ηηο πην ζπλεζηζκέλεο είλαη ε δηάθξηζή ηνπο κε βάζε ην γεσγξαθηθφ εχξνο πνπ θαιχπηνπλ, κε βάζε ην θπζηθφ κέζν ή ηελ ηερλνινγία πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ πξφζβαζε ζε απηφ, κε βάζε ηνλ ηξφπν πνπ γίλεηαη ε κεηαγσγή ησλ δεδνκέλσλ ζηνπο εζσηεξηθνχο θφκβνπο ηνπ δηθηχνπ. 25
Με βάζη ηο γευγπαθικό εύπορ 26 Σοπικά δίκηςα (Local Area Networks ή LAN) Σα ηνπηθά δίθηπα είλαη δίθηπα, ηα νπνία εθηείλνληαη ζε πεξηνξηζκέλε γεσγξαθηθά πεξηνρή φπσο γηα παξάδεηγκα έλα θηήξην ή ζπγθξφηεκα θηεξίσλ θαη ζε έθηαζε κεξηθψλ κέηξσλ θαη ζπάληα ιίγσλ ρηιηνκέηξσλ. Μηηποπολιηικά Δίκηςα (Metropolitan Area Networks ή ΜΑΝ) Σα κεηξνπνιηηηθά δίθηπα είλαη κηα ζρεηηθά λέα θαηεγνξία δηθηχνπ, θαιχπηνπλ ζπλήζσο κηα γεσγξαθηθή πεξηνρή εχξνπο 5-50 Km, θαη ζπρλά ρξεζηκνπνηνχληαη σο δίθηπα πςειψλ ηαρπηήησλ γηα ηε δηαζχλδεζε ηνπηθψλ δηθηχσλ κεηαμχ ηνπο ή κε δίθηπα επξείαο πεξηνρήο. Δίκηςα Εςπείαρ Πεπιοσήρ (Wide Area networks ή WAN). Σα δίθηπα επξείαο πεξηνρήο πξνζθέξνπλ επξχηεξε θάιπςε ζε ζρέζε κε ηα LAN θαη ΜΑΝ θαζψο θαιχπηνπλ κηα εθηεηακέλε γεσγξαθηθά πεξηνρή, φπσο γηα παξάδεηγκα κηα πφιε, ή πεξηνρέο πνπ βξίζθνληαη ζην ίδην ή αθφκε θαη ζε δηαθνξεηηθά θξάηε.
Σοπικά δίκηςα Σα δίθηπα LΑΝ ραξαθηεξίδνληαη απφ πςεινχο ξπζκνχο κεηαθνξάο δεδνκέλσλ (10 έσο 100 Mbps) θαη κηθξφ αξηζκφ ζθαικάησλ κεηάδνζεο. Δπίζεο, έρνπλ κηθξφ ζρεηηθά αξηζκφ ζπλδεκέλσλ ζπζθεπψλ θαη ρξεζηκνπνηνχλ ηδησηηθά κέζα κεηάδνζεο. Σνπηθά δίθηπα ζπλαληάκε ζε ζρνιεία, παλεπηζηήκηα, εηαηξείεο, νξγαληζκνχο, ηδξχκαηα θαη αιινχ. 27
Σοπικά δίκηςα 28 Σα ηνπηθά δίθηπα κπνξνχλ, δηαζπλδεφκελα κεηαμχ ηνπο κε εηδηθφ δηθηπαθφ εμνπιηζκφ, λα ζρεκαηίδνπλ είηε κεγαιχηεξα ηνπηθά δίθηπα είηε, αλ ε απφζηαζε είλαη κεγάιε, δίθηπα επξείαο πεξηνρήο.
Σοπολογίερ ηοπικών δικηύυν Σνπνινγία δηθηχνπ νλνκάδεηαη ε κνξθή ηεο ζχλδεζεο κεηαμχ ησλ ππνινγηζηψλ (ή ησλ θφκβσλ γεληθφηεξα) πνπ απαξηίδνπλ έλα δίθηπν. Οη ηνπνινγίεο κπνξνχλ λα είλαη είηε θπζηθέο είηε ινγηθέο. Οη πην ζπλεζηζκέλεο ηνπνινγίεο είλαη ε ηύπνπ δαθηπιίνπ, αζηέξα θαη δηαύινπ 29
Σοπολογία ηύπος δακηςλίος ηελ ηνπνινγία δαθηπιίνπ (ring) νη ππνινγηζηέο ζπλδένληαη κε ηε κνξθή ελφο θιεηζηνχ βξφρνπ, έηζη ψζηε θάζε ζπζθεπή λα ζπλδέεηαη άκεζα κε δχν άιιεο ζπζθεπέο, κία απφ θάζε πιεπξά. Οη ηνπνινγίεο δαθηπιίσλ είλαη ζρεηηθά αθξηβέο θαη δχζθνιν λα εγθαηαζηαζνχλ, αιιά πξνζθέξνπλ πςειέο ηαρχηεηεο κεηάδνζεο θαη κπνξνχλ λα εθηαζνχλ ζε κεγάιεο απνζηάζεηο. πλήζσο ρξεζηκνπνηνχληαη ζηα δίθηπα νπηηθψλ ηλψλ. 30
Σοπολογία ηύπος αζηέπα ηελ ηνπνινγία αζηέξα (star) νη ππνινγηζηέο ζπλδένληαη κέζσ ελφο θεληξηθνχ hub. 31 Σα δίθηπα ηχπνπ αζηέξα είλαη ζρεηηθά εχθνιν λα εγθαηαζηαζνχλ θαη λα δηαρεηξηζηνχλ γη απηφ θαη απνηεινχλ ηελ πην ζπλεζηζκέλε ηνπνινγία. Οη δπζιεηηνπξγίεο πνπ εκθαλίδνληαη νθείινληαη ζπλήζσο ζην γεγνλφο φηη φια ηα ζηνηρεία πξέπεη λα πεξάζνπλ κέζσ ηνπ hub.
Σοπολογία ηύπος αζηέπα 32 Η ζχλδεζε ησλ δηαθφξσλ ππνινγηζηψλ πνπ έρνπκε ζην ζπίηη καο πάλσ ζην ADSL router πνπ δηαζέηνπκε ζπληζηά κηα ηνπνινγία αζηέξα.
Σοπολογία ηύπος διαύλος ηελ ηνπνινγία δηαχινπ (bus) νη ππνινγηζηέο δηαζπλδένληαη κέζσ ελφο θεληξηθνχ θαισδίνπ, ην νπνίν απνθαιείηαη δίαπινο (ή αξηεξία). Σα δίθηπα ηχπνπ δηαχινπ είλαη ζρεηηθά αλέμνδα θαη εχθνιν λα εγθαηαζηαζνχλ γηα κηθξά δίθηπα. Σα δίθηπα Ethernet ζρεκαηίδνπλ κηα ηνπνινγία δηαχινπ. 33
Μηηποπολιηικά Δίκηςα Ο ξφινο ελφο ΜΑΝ είλαη παξφκνηνο κε εθείλν ηνπ Πάξνρνπ Τπεξεζηψλ Γηαδηθηχνπ, κε ηε δηαθνξά φηη νη ππεξεζίεο ηνπ παξέρνληαη ζε εηαηξηθνχο ρξήζηεο γηα ηε δηαζχλδεζε κεγάισλ ηνπηθψλ δηθηχσλ εηαηξηψλ, νξγαληζκψλ θαη θνξέσλ. Η δηθηπαθή ππνδνκή ησλ MAN ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο δελ αλήθεη ζε θάπνην ζπγθεθξηκέλν νξγαληζκφ ή θνξέα, αιιά είηε ζε κηα θνηλνπξαμία εηαηξεηψλ ή νξγαληζκψλ, 34 είηε ζε έλα ζπγθεθξηκέλν νξγαληζκφ, ν νπνίνο εγθαζηζηά ηελ ππνδνκή ηνπ ΜΑΝ θαη αθνινχζσο ηελ εθκεηαιιεχεηαη παξέρνληαο ππεξεζίεο δηαζχλδεζεο ΜΑΝ ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπ.
Δίκηςα Εςπείαρ Πεπιοσήρ Έλα WAN είλαη έλα επηθνηλσληαθφ δίθηπν ην νπνίν δηαζπλδέεη κηθξφηεξα δίθηπα ή κεκνλσκέλνπο ρξήζηεο, κε άιια απνκαθξπζκέλα δίθηπα ή ρξήζηεο. Σν WAN θαιχπηεη κηα επξεία γεσγξαθηθή πεξηνρή ηα δίθηπα WAN, ρξεζηκνπνηνχληαη δηάθνξεο ηερλνινγίεο γηα ηε δηαζχλδεζε ησλ ζπζηεκάησλ, φπσο απιέο ηειεθσληθέο γξακκέο, κηζζσκέλεο ηειεθσληθέο γξακκέο, νπηηθέο ίλεο θαη αζχξκαηεο δνξπθνξηθέο δεχμεηο. Σα δίθηπα επξείαο πεξηνρήο ραξαθηεξίδνληαη απφ ρακειέο ηαρχηεηεο θαη κεγάιεο θαζπζηεξήζεηο. 35
Ενζύπμαηα και Αζύπμαηα 36 Λακβάλνληαο σο θξηηήξην ην κέζν κεηάδνζεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηα δίθηπα πξφζβαζεο, ηα δίθηπα κπνξνχλ λα δηαθξηζνχλ ζε ελζύξκαηα θαη αζύξκαηα. ηα ελζχξκαηα δίθηπα, ε ζχλδεζε κεηαμχ ησλ Η/Τ γίλεηαη θαισδηαθά, γηα παξάδεηγκα κέζσ ηειεθψλνπ, νπηηθψλ ηλψλ ή άιινπ ελζχξκαηνπ δηθηχνπ επηθνηλσληψλ. ηα αζχξκαηα δίθηπα νη Η/Τ ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο κέζσ ηνπ αέξα θάλνληαο ρξήζε θαηάιιεια δηακνξθσκέλσλ δεζκψλ ειεθηξνκαγλεηηθήο αθηηλνβνιίαο (δειαδή θσηφο) πνπ κπνξνχλ λα ιεηηνπξγνχλ ζε δηάθνξεο ζπρλφηεηεο (π.ρ. ξαδηνθχκαηα ή κηθξνθχκαηα), ελψ ζηελ πεξίπησζε πνιχ κεγάισλ απνζηάζεσλ είλαη δπλαηφ λα γίλεηαη θαη ρξήζε δνξπθφξνπ.
Σερλνινγίεο Δλζχξκαηεο Πξφζβαζεο Οη πην δηαδεδνκέλεο ηερλνινγίεο ελζχξκαηεο πξφζβαζεο είλαη νη αθφινπζεο: 37 Μέζφ απιής ηειεθφληθής γρακκής PSTN (Dial-Up) Μέζφ κόληκφλ ή κηζζφκέλφλ γρακκώλ (leased lines) Μέζφ γρακκώλ ΙSDN Μέζφ Ψεθηαθής σλδροκεηηθής Γρακκής DSL/ADSL
Απλή ηηλεθυνική γπαμμή PSTN (Dial-Up) Δίλαη ν πην πξσηφγνλνο θαη πην «αξγφο», αιιά απιφο ηξφπνο πξφζβαζεο. Γηα ηε κεηάδνζε ησλ δεδνκέλσλ ρξεζηκνπνηείηαη ην ηειεθσληθφ δίθηπν) Γεκφζην Σειεθσληθφ Γίθηπν Μεηαγσγήο (Public Swtched Telephone Network PSTN. Η ηερλνινγία Dial-Up PSTN παξέρεη ρακειή ηαρχηεηα ε νπνία θζάλεη ηα 56 kbps. Τινπνηείηαη κέζσ κηαο PSTN ηειεθσληθήο γξακκήο θαη κηαο ζπζθεπήο (modem). Υαξαθηεξηζηηθά ηεο είλαη φηη έρεη ην ρακειφηεξν αξρηθφ θφζηνο, ράζηκν ρξφλνπ ζε αλακνλέο, δπζθνιία ηειεθσληθήο επαθήο αλ δε δηαζέηνπκε άιιε ηειεθσληθή ζχλδεζε. 38
Μόνιμερ ή Μιζθυμένερ γπαμμέρ 39 ε αληίζεζε κε ηηο γξακκέο Dial-Up, νη κηζζσκέλεο γξακκέο είλαη ζπλερψο δηαζέζηκεο, παξέρνληαο αδηάιεηπηα κηα πξνθαζνξηζκέλε ηαρχηεηα κεηάδνζεο δεδνκέλσλ. Οη γξακκέο απηέο κηζζψλνληαη απφ έλαλ πάξνρν ηειεπηθνηλσληαθψλ ππεξεζηψλ θαη ε ρξέσζή ηνπο γίλεηαη κε βάζε ηελ ηαρχηεηα θαη ην κήθνο ηνπο θαη φρη κε ην ρξφλν ρξήζεο ηνπο ή ηνλ φγθν ησλ δεδνκέλσλ πνπ κεηαθέξνπλ. Οη κηζζσκέλεο γξακκέο είλαη ζρεηηθά αθξηβή επηινγή θαη ρξεζηκνπνηνχληαη ζε πεξηπηψζεηο πνπ απαηηείηαη εγγπεκέλε ηαρχηεηα κεηάδνζεο δεδνκέλσλ.
Γπαμμέρ ΙSDN Ακέζσο ηαρχηεξε είλαη ε ζχλδεζε πνπ κπνξνχκε λα θάλνπκε κέζσ ηειεθσληθήο γξακκήο ISDN. To ISDN (Φεθηαθφ Γίθηπν Δλνπνηεκέλσλ Τπεξεζηψλ Integrated Services Digital Network) πινπνηείηαη ζην ππάξρνλ ηειεθσληθφ δίθηπν θαη παξέρεη ςεθηαθή επηθνηλσλία κέρξη θαη ηνλ ηειηθφ ρξήζηε. Πξνυπνζέηεη θαηάιιειε ζπζθεπή modem, θαζψο θαη δηαθνξεηηθέο ξπζκίζεηο ηεο βαζηθήο ηειεθσληθήο καο ζχλδεζεο. ηα πιενλεθηήκαηά ηεο ζπγθαηαιέγνληαη ε απμεκέλε ηαρχηεηα, ε πην αμηφπηζηε ζχλδεζε ε παξνρή δεχηεξνπ αξηζκνχ ηειεθψλνπ. 40
Ψηθιακήρ ςνδπομηηικήρ Γπαμμήρ DSL/ADSL 41 O φξνο DSL (Digital Subscriber Line) ή xdsl πεξηγξάθεη κηα νηθνγέλεηα ηερλνινγηψλ πνπ παξέρνπλ κεηάδνζε δεδνκέλσλ πάλσ απφ ην παξαδνζηαθά ηειεθσληθά θαιψδηα. Η πην δεκνθηιήο ηερλνινγία DSL είλαη ην ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line). Η ηερλνινγία DSL θάλεη δπλαηή ηελ επίηεπμε πνιχ πςειψλ ηαρπηήησλ κεηαθνξάο δεδνκέλσλ κέζα απφ ηελ ππάξρνπζα PSTN ηειεθσληθή θαισδηαθή ππνδνκή, ρξεζηκνπνηψληαο ηα ήδε εγθαηεζηεκέλα ράιθηλα δεχγε θαισδίσλ ηα νπνία ζπλδένπλ ηνπο ζπλδξνκεηέο ζηαζεξήο ηειεθσλίαο κε ηνλ ηειεπηθνηλσληαθφ θνξέα. Η ηερλνινγία DSL ρξεζηκνπνηεί εηδηθά modem ηα νπνία κε θαηάιιειε θσδηθνπνίεζε επηηπγράλνπλ ηαρχηεηεο ηεο ηάμεο ησλ Mbps κε κέγηζην ηα 24 Mbps.
Ψηθιακήρ ςνδπομηηικήρ Γπαμμήρ DSL/ADSL Σα modem απηά ρξεζηκνπνηνχλ ην ηειεθσληθφ δίθηπν γηα λα ζπλδεζνχλ κε ην πγθεληξσηή Πξφζβαζεο DSL (DSL Access Module DSLAM) ηνπ παξνρέα ππεξεζηψλ DSL. Δπηηξέπεη ηελ ηαπηφρξνλε ρξήζε ηειεθψλνπ, κπνξνχκε πιένλ λα ηηκνινγνχκαζηε κε πάγην ηέινο θαη φρη βάζεη ηεο δηάξθεηαο ζχλδεζήο καο ζην δηαδίθηπν. Δπηπιένλ, δελ απαηηείηαη ε δηαξθήο απνζχλδεζε θαη επαλαζχλδεζή καο. 42 Απνηειεί ζήκεξα ηνλ πην δηαδεδνκέλν ηξφπν πξφζβαζεο ζην δηαδίθηπν γηα νηθηαθνχο ζπλδξνκεηέο.
Σερλνινγίεο Αζχξκαηεο Πξφζβαζεο Οη πην δηαδεδνκέλεο ηερλνινγίεο αζχξκαηεο πξφζβαζεο είλαη νη αθφινπζεο: 43 Πρόζβαζε κέζφ WiFi/WLAN Πρόζβαζε κέζφ δηθηύοσ θηλεηής ηειεθφλίας Δορσθορηθή Πρόζβαζε
Ππόζβαζη μέζυ WiFi/WLAN 44 Η πην πξφζθαηε εμέιημε είλαη ηα αζχξκαηα δίθηπα ηχπνπ WiFi/WLAN. Σν κνληέιν είλαη ην εμήο: ππάξρεη έλα ελζχξκαην δίθηπν θνξκνχ ζην νπνίν ζπλδένληαη ηα ζεκεία πξφζβαζεο (Access Points-AP) ηνπ αζχξκαηνπ δηθηχνπ. Μέζσ ησλ ΑΡ έλαο ππνινγηζηήο απνθηά πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν. Μνλάρα ε επηθνηλσλία κεηαμχ ππνινγηζηή θαη ΑΡ γίλεηαη αζχξκαηα, ην ππφινηπν ηεο επηθνηλσλίαο γίλεηαη κέζσ ελζχξκαησλ κέζσλ. Γηα ηελ πξφζβαζε ζε θάπνην αζχξκαην δίθηπν απαξαίηεηε πξνυπφζεζε είλαη ε ζπζθεπή καο λα είλαη εμνπιηζκέλε κε αζχξκαηε θάξηα δηθηχσζεο ζπκβαηή κε ην αζχξκαην δίθηπν ζην νπνίν επηζπκνχκε λα ζπλδεζνχκε. ηα αζχξκαηα ηνπηθά δίθηπα γίλεηαη ρξήζε ηνπ πξσηνθφιινπ IEEE 802.11
Ππόζβαζη μέζυ WiFi/WLAN Δίλαη αξθεηά δεκνθηιή ιφγσ ηεο θηλεηηθφηεηαο πνπ επηηξέπνπλ ζην ρξήζηε. 45 ζεμείξ ποόζβαζεπ - ΑΡ
Ππόζβαζη μέζυ δικηύος κινηηήρ ηηλεθυνίαρ 46 Με ηνλ φξν θηλεηά δίθηπα αλαθεξφκαζηε ζηα δίθηπα πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ηερλνινγίεο θηλεηήο ηειεθσλίαο πξνθεηκέλνπ λα πξνζθέξνπλ δπλαηφηεηα αζχξκαησλ ζπλδέζεσλ ζε κεηαθηλνχκελνπο ρξήζηεο. ε έλα ζχζηεκα θηλεηήο επηθνηλσλίαο ε θπςέιε απνηειεί ηε βαζηθή νληφηεηα γηα ηνλ ρξήζηε θαη νξίδεηαη σο ε πεξηνρή ζηελ νπνία ε ξαδηνθάιπςε δίλεηαη απφ έλαλ ζηαζκφ βάζεο (base station). Η πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν κέζσ θηλεηψλ δηθηχσλ κπνξεί λα γίλεη κέζσ ηερλνινγίαο GPRS ή αθφκε θαιχηεξα UMTS (γλσζηήο θαη σο 3G) γηα πςειφηεξεο ηαρχηεηεο πξφζβαζεο.
Ππόζβαζη μέζυ δικηύος κινηηήρ ηηλεθυνίαρ Η πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν κέζσ θηλεηψλ δηθηχσλ πξνζθέξεη κεγάιε γεσγξαθηθή θάιπςε αληίζηνηρε δπλαηφηεηα θηλεηηθφηεηαο, απινπνηεκέλε πξφζβαζε, ηθαλνπνηεηηθέο ηαρχηεηεο κεηάδνζεο (ηεο ηάμεο κεξηθψλ Mbps). Μεηνλεθηήκαηα Τςειή ρξέσζε(ζπλήζσο νγθνρξέσζε) Μεηαβνιέο ζηελ πνηφηεηα ιήςεο θαηά ηε δηάξθεηα κηαο ζχλδεζεο. 47
Δοπςθοπική Ππόζβαζη Μηα δνξπθνξηθή ζχλδεζε κέζσ «πηάηνπ» πξνζθέξεη ηαρχηεηεο πεξίπνπ επηαπιάζηεο απφ απηέο ηνπ ISDN θαη θαηά θάηη κηθξφηεξεο απφ απηέο ηεο DSL. Δίλαη φκσο αξθεηά αθξηβή ιφγσ ηνπ εμεηδηθεπκέλνπ εμνπιηζκνχ θαη ηεο αληίζηνηρα αθξηβήο ζπλδξνκήο. πλήζσο ρξεζηκνπνηείηαη ζε πεξηπηψζεηο πνπ δελ είλαη εθηθηή θάπνηα ελαιιαθηηθή κέζνδνο πξφζβαζεο. 48
Με βάζη ηον ηπόπο μεηαγυγήρ 49 Η δηαθίλεζε ησλ δεδνκέλσλ κέζα ζε έλα δίθηπν πινπνηείηαη κε ηε κεηαγσγή ηνπο κέζσ ησλ θφκβσλ (κεηαγσγείο ή δξνκνινγεηέο) πνπ απαξηίδνπλ έλα δίθηπν θνξκνχ. Καηά ηε δηάξθεηα κηαο ηππηθήο θσλεηηθήο ηειεθσληθήο θιήζεο κέζσ ελφο ηειεθσληθνχ δηθηχνπ, δελ παξαηεξνχληαη απμνκεηνχκελεο θαζπζηεξήζεηο ζηε κεηάδνζε θαη ζηε ιήςε ηεο θσλήο. ηελ πεξίπησζε πνπ ην ηειεθσληθφ δίθηπν είλαη θνξησκέλν ππάξρεη ην ελδερφκελν λα πξαγκαηνπνηήζνπκε πνιιέο απφπεηξεο θιήζεο κέρξη απηή λα επηηεπρζεί. Όζν θνξησκέλν θαη λα είλαη ην ηειεθσληθφ δίθηπν, απφ ηε ζηηγκή πνπ ζα απνθαηαζηαζεί κηα ηειεθσληθή θιήζε, ε πνηφηεηα ηεο θσλήο (θαζπζηεξήζεηο, παξακφξθσζε θσλήο θιπ) παξακέλεη γεληθά ζηαζεξή θαηά ηε δηάξθεηά ηεο.
Με βάζη ηον ηπόπο μεηαγυγήρ Η ίδηα ζηαζεξφηεηα παξαηεξείηαη θαη ζηελ πεξίπησζε πνπ δπν ππνινγηζηέο ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο κέζσ ηνπ ηειεθσληθνχ δηθηχνπ, κε ρξήζε ηνπ Modem. Οη ρξήζηεο ηνπ Γηαδηθηχνπ είλαη ζαθψο γλψζηεο ησλ ζεκαληηθψλ επηπηψζεσλ πνπ έρεη ζηελ ηαρχηεηα απνζηνιήο θαη ιήςεο δεδνκέλσλ ε ππεξθφξησζε ηνπ Γηαδηθηχνπ θαηά ηηο ψξεο αηρκήο. Πνχ νθείιεηαη ε παξαπάλσ δηαθνξνπνίεζε, εθφζνλ ηφζν ηα ηειεθσληθά δίθηπα φζν θαη ην Γηαδίθηπν κεηαθέξνπλ δεδνκέλα; Η βαζηθή δηαθνξά εληνπίδεηαη ζηε δηαθνξεηηθή ηερλνινγία κεηαγσγήο πνπ εθαξκφδνπλ. 50
Σεσνολογίερ Μεηαγυγήρ 51 Οη δχν πην ζεκαληηθέο ηερλνινγίεο κεηαγσγήο πνπ εθαξκφδνληαη ζήκεξα ζηα δίθηπα Η/Τ είλαη ε κεηαγωγή θπθιώκαηνο πξηλ απφ νπνηαδήπνηε αληαιιαγή δεδνκέλσλ κεηαμχ δχν ηεξκαηηθψλ ζπζθεπψλ ζπλδεδεκέλσλ ζην δίθηπν (π.ρ. ηειεθσληθέο ζπζθεπέο, modem, θιπ), αλαδεηείηαη απφ ην ζχζηεκα έλα κνλνπάηη κεηαθνξάο δεδνκέλσλ ην νπνίν, εθφζνλ βξεζεί, δεζκεχεηαη θαη ρξεζηκνπνηείηαη απνθιεηζηηθά γηα λα δηαθηλεζνχλ ηα δεδνκέλα κεηαμχ ησλ δχν ηεξκαηηθψλ ζπζθεπψλ. ε κεηαγωγή παθέηωλ. θνηλή ρξήζε ηνπ κέζνπ κεηάδνζεο ησλ δεδνκέλσλ (π.ρ. ελφο θαισδίνπ) απφ πνιιέο ηεξκαηηθέο ζπζθεπέο ηαπηφρξνλα, ε νπνία επηηπγράλεηαη κε ηελ πνιππιεμία ζην ρξφλν ησλ παθέησλ δεδνκέλσλ πνπ κεηαδίδνληαη κέζσ ηνπ θαλαιηνχ κεηαθνξάο
Μεηαγυγή Κςκλώμαηορ 52 Απηφ ην «κνλνπάηη» κεηαθνξάο δεδνκέλσλ ζπληζηά έλα θχθισκα κεηαμχ ησλ δχν ηεξκαηηθψλ ζπζθεπψλ. Σν θχθισκα απηφ κπνξεί λα απνηειείηαη απφ έλα ή πεξηζζφηεξα θπζηθά (π.ρ. ράιθηλα ζχξκαηα) ή ινγηθά θπθιψκαηα (π.ρ. θπθιψκαηα πνιππιεγκέλα ζε νπηηθέο ή κηθξνθπκαηηθέο δεχμεηο), ζπλδεδεκέλα ζε ζεηξά κεηαμχ ηνπο. Σν θχθισκα δηαηεξείηαη φζν δηαξθεί ε ζχλδεζε κεηαμχ ησλ δχν ηεξκαηηθψλ ζπζθεπψλ θαη θαηαξγείηαη κφλν κε ηνλ ηεξκαηηζκφ ηεο ζχλδεζεο κεηαμχ ηνπο, νπφηε θαη ηα επηκέξνπο θπθιψκαηα πνπ ην απνηεινχλ απειεπζεξψλνληαη θαη κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζε επφκελεο ζπλδέζεηο.
Μεηαγυγή Κςκλώμαηορ 53 Με ηε κεηαγσγή θπθιψκαηνο ε ηαρχηεηα κεηάδνζεο ησλ δεδνκέλσλ δελ επεξεάδεηαη απφ ην θφξην ηνπ δηθηχνπ, δεδνκέλνπ φηη ν θάζε ρξήζηεο έρεη ηελ απνθιεηζηηθή ρξήζε ηνπ θπθιψκαηνο πνπ ηνπ έρεη απνδνζεί θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζχλδεζήο ηνπ. Λακβάλνληαο φκσο ππφςε φηη ν ρξφλνο θαηά ηνλ νπνίν δηαθηλνχληαη δεδνκέλα είλαη κηθξφηεξνο απφ ηε δηάξθεηα ηεο ζχλδεζεο (άξα θαη ηνπ ρξφλνπ δέζκεπζεο ηνπ θπθιψκαηνο), ζπκπεξαίλνπκε εχθνια φηη ε κεηαγσγή θπθιψκαηνο δε ρξεζηκνπνηεί απνηειεζκαηηθά ηε δηθηπαθή ππνδνκή θαζψο δεζκεχεη πφξνπο ηνπ δηθηχνπ νη νπνίνη παξακέλνπλ αδξαλείο γηα κεγάια ρξνληθά δηαζηήκαηα.
Μεηαγυγή Κςκλώμαηορ 54
Μεηαγυγή Πακέηυν Σν παξαπάλσ κεηνλέθηεκα αληηκεησπίδεηαη επαξθψο κε ηελ ηερλνινγία κεηαγφγής παθέηφλ, ε νπνία βξίζθεη επξχηαηε εθαξκνγή ζην Γηαδίθηπν θαη γεληθά ζηα δίθηπα Η/Τ,. Σν βαζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο είλαη ε θνηλή ρξήζε ηνπ κέζνπ κεηάδνζεο ησλ δεδνκέλσλ (π.ρ. ελφο θαισδίνπ) απφ πνιιέο ηεξκαηηθέο ζπζθεπέο ηαπηφρξνλα, ε νπνία επηηπγράλεηαη κε ηελ πνιππιεμία ζην ρξφλν ησλ παθέησλ δεδνκέλσλ πνπ κεηαδίδνληαη κέζσ ηνπ θαλαιηνχ κεηαθνξάο. 55
Μεηαγυγή Πακέηυν 56 Απαξαίηεηε πξνυπφζεζε γηα ηε ιεηηνπξγία απηή είλαη ν ηεκαρηζκφο ηεο πιεξνθνξίαο πνπ πξφθεηηαη λα κεηαδνζεί κέζα απφ ην θαλάιη θαη ε ελζπιάθσζή ηεο κέζα ζε παθέηα ζηαζεξνχ κεγέζνπο πνπ ζα θέξνπλ ηηο θαηάιιειεο αλαγλσξηζηηθέο επηθεθαιίδεο πξνθεηκέλνπ λα είλαη εθηθηή ε αλαζχζηαζε ηεο αξρηθήο πιεξνθνξίαο απφ ηα επί κέξνπο παθέηα θαηά ηε ιήςε ηνπο ζηνλ ηειηθφ πξννξηζκφ. Η δηαδηθαζία ηνπ ηεκαρηζκνχ θαη ηνπ ζρεκαηηζκνχ ησλ παθέησλ ιακβάλεη ρψξα ζην ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα ηνπ απνζηνιέα πξηλ μεθηλήζεη ε κεηάδνζε, ελψ ε αληίζηξνθε δηαδηθαζία πξαγκαηνπνηείηαη απφ ην ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα ηνπ παξαιήπηε.
Μεηαγυγή Πακέηυν 57
Μεηαγυγή Πακέηυν 58 ην παξάδεηγκα ηνπ ζρήκαηνο, νη ζηαζκνί Α, Β θαη C ζέινπλ λα ζηείινπλ δεδνκέλα ζηνπο ζηαζκνχο D, E θαη F αληίζηνηρα. Σα παθέηα δεδνκέλσλ πνπ απνζηέιιεη ν θάζε ζηαζκφο θαηαιήγνπλ ζην θέληξν κεηαγσγήο παθέησλ 1 φπνπ θαη πνιππιέθνληαη θαη πξνσζνχληαη ζην κέζν κεηάδνζεο. Η ηερλνινγία κεηαγσγήο παθέησλ επηηξέπεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε ρξήζε ηεο δηθηπαθήο ππνδνκήο, εθφζνλ νη πφξνη ηνπ δηθηχνπ ρξεζηκνπνηνχληαη κφλν εθφζνλ ππάξρνπλ δεδνκέλα πξνο κεηάδνζε. Υαξαθηεξηζηηθά παξαδείγκαηα δηθηχσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ηελ ηερλνινγία κεηαγσγήο παθέησλ είλαη Σν δηαδίθηπν Γεληθά φια ηα δίθηπα επηθνηλσλίαο Η/Τ.
Μονηέλα αναθοπάρ OSI και διαδικηύος 59 ηα δίθηπα ππνινγηζηψλ ε απνζηνιή θαη ε ιήςε δεδνκέλσλ γίλεηαη ζε βήκαηα θαηά ηε δηάξθεηα ησλ νπνίσλ ηα δεδνκέλα πνπ δηαθηλνχληαη πθίζηαληαη δηαδνρηθά επίπεδα επεμεξγαζίαο θαη εθηεινχληαη ζπγθεθξηκέλεο ιεηηνπξγίεο. Οη ιεηηνπξγίεο πνπ ζπκβαίλνπλ ζε θάζε επίπεδν επεμεξγαζίαο, θαζψο θαη ε πξνηππνπνηεκέλε κνξθή ησλ δεδνκέλσλ πνπ πθίζηαληαη επεμεξγαζία ζε θάζε επίπεδν, ξπζκίδνληαη απφ ην αληίζηνηρν πξσηφθνιιν επηθνηλσλίαο ηνπ θάζε επηπέδνπ. Σα πξσηφθνιια απηά ζρεκαηίδνπλ κία "ζηνίβα" πξσηνθφιισλ ε νπνία ραξαθηεξίδεη επαθξηβψο ηελ επηθνηλσλία κεηαμχ απνζηνιέα θαη παξαιήπηε.
Μονηέλα αναθοπάρ OSI και διαδικηύος 60 H ζπλεζέζηεξε θαηεγνξηνπνίεζε ησλ επηπέδσλ ηεο ζηνίβαο, απφ ην ρακειφηεξν πξνο ην πςειφηεξν, είλαη γλσζηή σο κνληέιν αλαθνξάο OSI (Open System Interconnection) θαη πεξηιακβάλεη Φπζηθφ επίπεδν (physical layer) Δπίπεδν δεχμεο δεδνκέλσλ (data link layer) Δπίπεδν δηθηχνπ (network layer) Δπίπεδν κεηαθνξάο (transport layer) Δπίπεδν ζπλφδνπ (session layer) Δπίπεδν παξνπζίαζεο (presentation layer) Δπίπεδν εθαξκνγψλ (application layer)
Μονηέλα αναθοπάρ OSI και διαδικηύος 61 Απηή ε πνιχπινθε δηαζηξσκάησζε εμππεξεηεί ηηο αλάγθεο ζπληήξεζεο θη επέθηαζεο ησλ δηθηχσλ θαη είλαη απαξαίηεηε ιφγσ ησλ δηαθνξεηηθψλ ππεξεζηψλ πνπ παξέρεη θάζε επίπεδν: Σν θπζηθφ επίπεδν θαη ην επίπεδν δεχμεο δεδνκέλσλ, απφ θνηλνχ, νπζηαζηηθά επηηπγράλνπλ ηελ αμηφπηζηε κεηάδνζε δεδνκέλσλ ζην θπζηθφ κέζν θαη πινπνηνχληαη κέζσ ηεο θάξηαο δηθηχνπ (ελζχξκαηεο ή αζχξκαηεο). Σν επίπεδν δηθηχνπ πξνδηαγξάθεη ηε δξνκνιφγεζε ησλ παθέησλ δηακέζνπ δηαθνξεηηθψλ αιιεινζπλδεφκελσλ δηθηχσλ ("δηαδίθηπν") θαη επηηξέπεη ηελ απνζηνιή δεδνκέλσλ θαηά κήθνο κεγάισλ γεσγξαθηθψλ απνζηάζεσλ απφ έλαλ ππνινγηζηή ζε έλαλ άιινλ.
Μονηέλα αναθοπάρ OSI και διαδικηύος 62 Σν επίπεδν κεηαθνξάο παξέρεη κία αθαίξεζε επηθνηλσλίαο απφ άθξν ζε άθξν, ζαλ λα κε κεζνιαβεί έλα πιήζνο ελδηάκεζσλ δηθηχσλ θαη ε δηαδηθαζία ηεο δξνκνιφγεζεο θη επηηξέπεη ηελ επηθνηλσλία κεηαμχ εθαξκνγψλ πνπ ηξέρνπλ ζηνλ ππνινγηζηή ηνπ απνζηνιέα θαη ηνπ παξαιήπηε δηακέζνπ ηνπ δηθηχνπ. Σν επίπεδν εθαξκνγψλ, ηέινο, νξίδεη ηα πξαγκαηηθά δεδνκέλα θαη ηηο πξαγκαηηθέο ππεξεζίεο πνπ παξέρνληαη απεπζείαο ζηνλ ρξήζηε. Αμίδεη λα ηνλίζνπκε, εδψ, πσο θαηά ηε δηάξθεηα κηαο δηθηπαθήο ζχλδεζεο ν ηειηθφο ρξήζηεο δελ αληηιακβάλεηαη ηηο επεμεξγαζίεο πνπ ιακβάλνπλ ρψξα ζηα δηάθνξα επίπεδα πξσηνθφιισλ. Σν κφλν πνπ αληηιακβάλεηαη είλαη ην ηειηθφ απνηέιεζκα ησλ δηεξγαζηψλ ζην επίπεδν εθαξκνγήο ην νπνίν είλαη απηφ πνπ παξνπζηάδεηαη ζηελ νζφλε ηνπ.
Μονηέλα αναθοπάρ OSI και διαδικηύος 63 Η ζεηξηαθή κεηάβαζε ησλ δεδνκέλσλ απφ ην έλα επίπεδν επεμεξγαζίαο ζην άιιν πξαγκαηνπνηείηαη θαηά ηελ απνζηνιή θαη ηε ιήςε ηνπο κε ηελ ίδηα ζεηξά αιιά κε αληίζηξνθε θνξά. ηνλ απνζηνιέα ε επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ μεθηλά απφ ην επίπεδν εθαξκνγήο θαη νινθιεξψλεηαη ζην θπζηθφ επίπεδν. πεξηιακβάλεη ηε κεηάδνζε ησλ δεδνκέλσλ κέζα απφ ην αληίζηνηρν θπζηθφ θαλάιη (π.ρ. ην θαιψδην) ηνλ παξαιήπηε ε επεμεξγαζία μεθηλάεη απφ ηε ιήςε ησλ δεδνκέλσλ κέζσ ηνπ θπζηθνχ επηπέδνπ θαη νινθιεξψλεηαη κε ηελ αλαζχζηαζε ηεο ιεθζείζαο πιεξνθνξίαο ζην επίπεδν εθαξκνγήο.
Δπίπεδα Γηαδηθηχνπ Η ζηνίβα πξσηνθφιισλ ηνπ δηαδηθηχνπ πεξηιακβάλεη ηα αθφινπζα επίπεδα: Φπζηθφ επίπεδν (physical layer) Δπίπεδν δεχμεο δεδνκέλσλ (data link layer) 64 Δπίπεδν δηθηχνπ (network layer) Δπίπεδν κεηαθνξάο (transport layer) Δπίπεδν εθαξκνγψλ (application layer)
Δπίπεδα επεμεξγαζίαο πιεξνθνξίαο ζε απνζηνιέα θαη παξαιήπηε Μία εθαξκνγή ζπιιέγεη ηα δεδνκέλα, ηα νπνία επηζπκεί λα απνζηείιεη ζην δίθηπν, ζχκθσλα κε θάπνην πξσηφθνιιν εθαξκνγψλ, ην νπνίν εμαξηάηαη απφ απηήλ. Σν πξσηφθνιιν απηφ πξνδηαγξάθεη ηη επηπιένλ ζηνηρεία πξνζηίζεληαη ζηα ππφ εμέηαζε δεδνκέλα πξνθεηκέλνπ λα ππνζηεξηρζνχλ θάπνηεο ιεηηνπξγίεο π.ρ. θάπνηνπ είδνπο "εηηθέηεο" ψζηε λα γίλεη θαηαλνεηή απφ ηνλ παξαιήπηε ε θχζε ησλ δεδνκέλσλ. Έηζη, ζρεκαηίδεηαη έλα παθέην επηπέδνπ εθαξκνγψλ, πνπ νλνκάδεηαη κήλπκα, ην νπνίν πξνσζείηαη ζηνλ ππξήλα ηνπ ιεηηνπξγηθνχ ζπζηήκαηνο, φπνπ είλαη πινπνηεκέλν ην επίπεδν κεηαθνξάο, ζχκθσλα κε θάπνην ρξεζηκνπνηνχκελν πξσηφθνιιν κεηαθνξάο. Σν επίπεδν κεηαθνξάο πξνζζέηεη ηα δηθά ηνπ ζηνηρεία (ηελ "θεθαιίδα" ηνπ), πξνθεηκέλνπ λα ππνζηεξηρζνχλ νη επηπιένλ δηθέο ηνπ ιεηηνπξγίεο, θαη ην ηειηθφ παθέην πξνσζείηαη ζην επίπεδν δηθηχνπ. 65
Δπίπεδα επεμεξγαζίαο πιεξνθνξίαο ζε απνζηνιέα θαη παξαιήπηε 66 Σν επίπεδν δηθηχνπ πξνζζέηεη επίζεο ηε δηθή ηνπ θεθαιίδα θαη πξνσζεί ην άζξνηζκα, ην παθέην επηπέδνπ δηθηχνπ, ζην επίπεδν δεχμεο δεδνκέλσλ. Σν ηειεπηαίν πξνζζέηεη ηηο δηθέο ηνπ επηθεθαιίδεο θαη πξνβαίλεη ζε απνζηνιή ησλ ηειηθψλ παθέησλ ζχκθσλα κε ηνπο θαλφλεο ηνπ ρξεζηκνπνηνχκελνπ πξσηνθφιινπ θπζηθνχ επηπέδνπ. Οη θαλφλεο απηνί νξίδνπλ ηνλ ηξφπν θσδηθνπνίεζεο ζε θάπνην θπζηθφ κέζν, ηνλ ηπρφλ ηξφπν δηακφξθσζεο θαη ηνλ ηξφπν κεηάδνζεο. Καηά ηε ιήςε ηνπ κεηαδηδφκελνπ παθέηνπ ζηνλ παξαιήπηε, νη δηαδηθαζίεο επαλαιακβάλνληαη κε αληίζηξνθε ζεηξά.
Δπίπεδα επεμεξγαζίαο πιεξνθνξίαο ζε απνζηνιέα θαη παξαιήπηε απξζηξλέαπ 67 παοαλήπηεπ M εθαομξγήπ εθαομξγήπ M Μήμρμα H μ M μεηαθξοάπ μεηαθξοάπ H μ M Πακέηξ επιπέδξρ μεηαθξοάπ H δ H μ M δικηύξρ δικηύξρ H δ H μ M Πακέηξ επιπέδξρ δικηύξρ H δ H δ H μ M δεύνεπ δεύνεπ H δ H δ H μ M Πακέηξ επιπέδξρ δεύνεπ θρζικό θρζικό
Πξσηφθνιια Γηαδηθηχνπ ηελ πεξίπησζε ηνπ Γηαδηθηχνπ ηα πην ζεκαληηθά πξσηφθνιια ζε θάζε επίπεδν είλαη ην πξσηφθνιιν δηαδηθηχνπ ή IP (Internet Protocol) ζην επίπεδν δηθηχνπ, ην TCP (Transmission Control Protocol) ζην επίπεδν κεηαθνξάο ην HTTP (HyperText Transfer Protocol) ζην επίπεδν εθαξκνγήο. Δπεηδή ην δηαδίθηπν, σο ην θαηεμνρήλ δίθηπν επξείαο δψλεο, νπζηαζηηθά απνηειεί ηε ζπλέλσζε πνιιψλ δηαθνξεηηθψλ ηνπηθψλ δηθηχσλ, δελ πξνηείλεη θάπνην ζπγθεθξηκέλν πξσηφθνιιν γηα ην επίπεδν δεχμεο. Χο εθ ηνχηνπ, φια ηα δεκνθηιή πξσηφθνιια απηνχ ηνπ επηπέδνπ (π.ρ. γηα πξφζβαζε κέζσ Ethernet, WLAN, ADSL) κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ρσξίο εμαίξεζε. 68
Λεηηνπξγία Γηαδηθηχνπ 69 ην Γηαδίθηπν απνηειεί έλα δίθηπν επξείαο δψλεο κε παγθφζκηα θάιπςε πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε δηαζχλδεζε ηνπηθψλ δηθηχσλ ή κεκνλσκέλσλ ρξεζηψλ κεηαμχ ηνπο. Σν Γηαδίθηπν ζηεξίδεηαη ζηε κεηαγσγή παθέησλ θαη ε ιεηηνπξγία ηνπ πξνδηαγξάθεηαη απφ ηε ζηνίβα πξσηνθφιισλ πνπ είλαη επξέσο γλσζηή σο TCP/IP. Αλ θαη ζηηο κέξεο καο ην Internet έρεη ηαπηηζηεί κε ηηο ππεξεζίεο πνπ έρνπλ ρηηζηεί θαη ηξέρνπλ πάλσ απφ απηφ π.ρ. WWW, e-mail, ftp, δίθηπα peer-to-peer, social networks, chat Δλ ηνχηνηο ην φλνκά ηνπ ην νθείιεη ζην πξσηφθνιιν επηπέδνπ δηθηχνπ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε δξνκνιφγεζε ησλ παθέησλ κεηαμχ απνζηνιέα θαη παξαιήπηε, ην νπνίν νλνκάδεηαη Internet Protocol ή ελ ζπληνκία IP.
Γηαζχλδεζε κέζσ δηαδηθηχνπ 70
Λεηηνπξγία Γηαδηθηχνπ 71 Πξφγνλνο ηνπ Internet ζεσξείηαη ην ARPANET ην νπνίν ήηαλ ην πξψην ζηνλ θφζκν δίθηπν κεηαγσγήο παθέησλ θαη ιεηηνχξγεζε ην δηάζηεκα 1969-1990. Σν ARPANET ρξεκαηνδνηήζεθε απφ ην Γξαθείν Δξεπλψλ Ακχλεο ησλ Ηλσκέλσλ Πνιηηεηψλ θαη δφζεθε γηα ρξήζε ζηα παλεπηζηήκηα θη εξγαζηήξηα εξεπλψλ ζηηο Η.Π.Α. ήκεξα ην δηαδίθηπν δελ αλήθεη νπζηαζηηθά ζε θαλέλαλ, θαζψο δελ ππάξρεη θάπνην άηνκν ή νξγαληζκφο πνπ λα έρεη ζηελ θαηνρή ηνπ ε έζησ ππφ ηνλ έιεγρν ηνπ νιφθιεξν ην δηαδίθηπν. αλ δίθηπν επξείαο δψλεο, ην δηαδίθηπν απνηειείηαη απφ πνιιά κηθξφηεξα δίθηπα πνπ αλήθνπλ ζε άηνκα θαη νξγαληζκνχο. Σν δηαδίθηπν δεκηνπξγείηαη κέζσ ησλ δηαζπλδέζεσλ κεηαμχ απηψλ ησλ δηθηχσλ.
Λεηηνπξγία Γηαδηθηχνπ 72 Σν δίθηπν θνξκνχ ηνπ δηαδηθηχνπ απνηειείηαη απφ έλα ζχλνιν δηθηχσλ πςειήο ηαρχηεηαο θαη ρσξεηηθφηεηαο, πνπ ζπλήζσο αλήθνπλ ζηηο κεγάιεο εηαηξίεο ηειεπηθνηλσληψλ, κέζσ ησλ νπνίσλ κπνξεί λα δηαθηλείηαη κεγάινο φγθνο δεδνκέλσλ. Γηα ηελ πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν απαηηείηαη ε ζπλδξνκή κε θάπνηνλ Πάξνρν Τπεξεζηψλ δηαδηθηχνπ (Internet service provider - ΙSP), ν νπνίνο δηαζέηεη ηελ θαηάιιειε ππνδνκή θαη δηαζπλδέζεηο κε ην δίθηπν θνξκνχ ψζηε λα εμαζθαιίδεη ηελ πξφζβαζε ησλ ζπλδξνκεηψλ ηνπ ζε απηφ. πλδξνκεηέο ζε έλαλ ISP κπνξνχλ λα είλαη ηφζν εηαηξείεο, φζν κεκνλσκέλα άηνκα.
Μνληέιν Client-Sever 73 Σα δίθηπα έρνπλ ζθνπφ ην δηακνηξαζκφ πιεξνθνξηψλ θαη ππεξεζηψλ κεηαμχ ησλ ππνινγηζηψλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζε απηά. Σν πην δηαδεδνκέλν κνληέιν αιιειεπίδξαζεο κεηαμχ ππνινγηζηψλ γηα ηελ αληαιιαγή δεδνκέλσλ θαη ππεξεζηψλ είλαη ην επνλνκαδφκελν σο κνληέιν Client-Server ή πειάηε-εμππεξεηεηή (ή δηαθνκηζηή). Ο φξνο απηφο ζρεηίδεηαη κε ηνλ ηχπν ηνπ δηθηχνπ φπνπ ηα ζηνηρεία θπιάζζνληαη θεληξηθά ζε έλα θεληξηθφ ππνινγηζηή (server) θαη ρξεζηκνπνηνχληαη ηνπηθά απφ ηνπο ρξήζηεο - ηεξκαηηθά (clients). Ο θεληξηθφο ππνινγηζηήο είλαη ζπλήζσο έλα πνιχ ηζρπξφ PC (ή νκάδα απφ PCs). πλήζσο, ην ξφιν ηνπ πειάηε ηνλ αλαιακβάλεη έλα πξφγξακκα εθαξκνγήο (software) πνπ εθηειείηαη ζε έλα ηνπηθφ ηεξκαηηθφ κεράλεκα θαη ην νπνίν αηηείηαη κία ππεξεζία ή πιεξνθνξία απφ ηνλ εμππεξεηεηή.
Μνληέιν Client-Sever 74 Ο εμππεξεηεηήο, κε ηε ζεηξά ηνπ, είλαη έλα άιιν πξφγξακκα εθαξκνγήο ζε έλα απνκαθξπζκέλν ζχζηεκα. Η επηθνηλσλία κεηαμχ ηνπ πξνγξάκκαηνο πειάηε θαη ηνπ πξνγξάκκαηνο εμππεξεηεηή πινπνηείηαη κέζσ ηεο αληαιιαγήο θαηάιιεισλ κελπκάησλ ηνπ επηπέδνπ εθαξκνγήο. Γηα ην ζθνπφ απηφ ρξεζηκνπνηνχληαη ηα ηππνπνηεκέλα κελχκαηα ελφο πξσηνθφιινπ ηνπ επηπέδνπ εθαξκνγήο, ην νπνίν είλαη εθ ησλ πξνηέξσλ γλσζηφ θαη ζηηο δχν πιεπξέο. Η επηθνηλσλία απηήο ηεο κνξθήο έρεη ζπλήζσο ηε κνξθή αίηεζεο-απφθξηζεο (request-response) κε ηελ αίηεζε λα πεξηγξάθεη ην αίηεκα ηνπ πειάηε πξνο ηνλ εμππεξεηεηή θαη ηελ απφθξηζε ηελ απάληεζε ηνπ εμππεξεηεηή πξνο ηνλ πειάηε.
Μνληέιν Client-Sever 75 Δηδηθά φζνλ αθνξά ην δηαδίθηπν, ην κνληέιν client-server είλαη ην πιένλ δηαδεδνκέλν κνληέιν ππεξεζηψλ ζην νπνίν ππαθνχλ νη πεξηζζφηεξεο απφ ηηο δεκνθηιείο ππεξεζίεο ηνπ ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ Παγθφζκηνπ Ιζηνχ (World Wide Web - WWW). Σν WWW πινπνηείηαη κε ηελ αληαιιαγή κελπκάησλ ηνπ πξσηνθφιινπ εθαξκνγήο HTTP κεηαμχ πειαηψλ-εμππεξεηεηψλ.
Μνληέιν Client-Sever 76 Σν ξφιν ηνπ πειάηε ζην WWW ηνλ έρεη ην πξφγξακκα ινγηζκηθνχ πνπ είλαη γλσζηφ σο browser ή θπιινκεηξεηήο. Πξφθεηηαη γηα ηνπο γλσζηνχο ζε φινπο καο Internet Explorer, Firefox Mozilla, Google Chrome, Opera, θιπ. Ο browser νπζηαζηηθά απνηειεί ηελ πινπνίεζε ηνπ πξσηνθφιινπ HTTP ζηελ πιεπξά ηνπ πειάηε θαη κπνξεί λα ζηέιλεη κελχκαηα ηνπ πξσηνθφιινπ απηνχ (ΗΣΣΡ requests φπσο είλαη γλσζηά) ζηελ πιεπξά ηνπ εμππεξεηεηή. Ο εμππεξεηεηήο, κε ηε ζεηξά ηνπ, ζηελ πεξίπησζε ηνπ WWW νλνκάδεηαη Web Server θαη είλαη ηθαλφο λα δέρεηαη ΗΣΣΡ requests απφ ηνπο πειάηεο, λα ηα επεμεξγάδεηαη θαη λα απνθξίλεηαη ζηέιλνληαο ζε θάζε πειάηε ην πεξηερφκελν πνπ δήηεζε (ΗΣΣΡ response) πνιπκεζηθφ ή κε. Γλσζηνί web servers ζήκεξα είλαη απηνί ησλ Facebook, Google, YouTube, WindowsLive, Yahoo, θαη γεληθά θάζε ηζηνζειίδαο πνπ επηζθεπηφκαζηε κέζσ ηνπ browser καο, Διιεληθήο ή κε.
Μνληέιν Client-Sever Κάζε Web Server δελ θάλεη ηίπνηε πεξηζζφηεξν απφ ην λα εθζέηεη ζε δεκφζηα ζέα ηα αξρεία θαη ην πιηθφ πνπ έρεη ζηελ θαηνρή ηνπ θαη δηαηεξεί απνζεθεπκέλα ζην ζθιεξφ ηνπ δίζθν. Γηα λα δηεπθνιχλεηαη ε επηθνηλσλία κεηαμχ πειαηψλεμππεξεηεηψλ ζην www, ην πιηθφ πνπ αληαιιάζζεηαη (νη ηζηνζειίδεο δειαδή) θσδηθνπνηείηαη κε βάζε ηνπο θαλφλεο ηεο γιψζζαο HTML (HyperText Markup Language), ε νπνία είλαη γλσζηή ζε φινπο ηνπο browsers. Γηα παξάδεηγκα, έλα HTTP request πξνο έλαλ server, θπζηνινγηθά, έρεη ηελ αθφινπζε κνξθή: /images/logo.html HTTP/1.1 Host: www.servername.gr 77
Μνληέιν Client-Sever Με ην κήλπκα απηφ ηνπ πξσηνθφιινπ ΗΣΣΡ, έλαο πειάηεο δεηάεη απφ ηνλ server κε φλνκα www.servername.gr λα δεη ην αξρείν κε φλνκα logo.html ην νπνίν ν server δηαηεξεί απνζεθεπκέλν κέζα ζην θάθειν image (αξρείν κε απφιπηε δηαδξνκή /image/logo.html). Σν κνλνπάηη www.servername.gr/image/logo.html, ην νπνίν πξνζδηνξίδεη κνλαδηθά ην δεηνχκελν αξρείν νλνκάδεηαη, γεληθά, URL (Uniform Resource Locator). GET είλαη ην φλνκα ηνπ ηππνπνηεκέλνπ HTTP κελχκαηνο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζε ηέηνηνπ είδνπο ζπλαιιαγέο. ην πξφηππν IETF RFC 2616, πνπ πεξηγξάθεη ην πξσηφθνιιν ΗΣΣΡ, νξίδεηαη πιήζνο κελπκάησλ, θαζέλα κε ζπγθεθξηκέλε ρξήζε, φκσο ην GET είλαη ην πην ζπλεζηζκέλν. Ο web server, κφιηο ιάβεη έλα ηέηνην κήλπκα, αλαθηά απφ ην ζθιεξφ ηνπ δίζθν ην πεξηερφκελν πνπ ηνπ έρεη δεηεζεί θαη απαληά κε ην θαηάιιειν ΗΣΣΡ κήλπκα ζηνλ πειάηε. 78
Μνληέιν Client-Sever Απηή αθξηβψο είλαη ε δηαδηθαζία πνπ επαλαιακβάλεηαη θάζε θνξά πνπ γξάθνπκε κηα δηεχζπλζε ηεο κνξθήο http://www... ζηε γξακκή δηεπζχλζεσλ ηνπ browser καο θαη παηάκε enter ή απιψο θάλνπκε αξηζηεξφ click πάλσ ζε κηα ππεξζχλδεζε (hyperlink ή απιά link) ζε κηα ηζηνζειίδα πνπ καο έρεη ήδε εκθαληζηεί. 79 http://www.servername.gr/long/9e/main.html Όνομα του πρωτοκόλλου Όνομα του Server Απόλυτη διαδρομή Ζητοφμενο αρχείο (ιςτοςελίδα)
Δξνκνιόγεζε ζην Δηαδίθηπν ν ξόινο ηωλ πξωηνθόιιωλ ΙΡ θαη TCP 80 Σα κελχκαηα πνπ αληαιιάζζνληαη κεηαμχ client θαη server, νη νπνίνη ελδέρεηαη λα βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθέο επείξνπο, πξέπεη λα δηαζρίζνπλ νιφθιεξν ην δίθηπν πνπ κεζνιαβεί πξνθεηκέλνπ λα παξαδνζνχλ ζηνλ πξννξηζκφ ηνπο. Απαξαίηεηε πξνυπφζεζε γηα ηελ επηθνηλσλία ππνινγηζηψλ κέζσ νπνηνπδήπνηε δηθηχνπ είλαη ε απφδνζε ζε θάζε κέινο ηνπ δηθηχνπ ελφο αλαγλσξηζηηθνχ πνπ ζα ην ηαπηνπνηεί κνλαδηθά. ην δηαδίθηπν ππεχζπλν γηα ηελ απφδνζε ηαπηνηήησλ ζηνπο ππνινγηζηέο είλαη ην επίπεδν δηθηχνπ. Οη δηαδηθηπαθέο δηεπζχλζεηο νλνκάδνληαη δηεσζύλζεης ΙΡ θαη ρξεζηκνπνηνχληαη απαξαηηήησο θαηά ηε δξνκνιφγεζε πνπ ιακβάλεη ρψξα κέζσ ηνπ πξσηνθφιινπ IP.
Δξνκνιόγεζε ζην Δηαδίθηπν ν ξόινο ηωλ πξωηνθόιιωλ ΙΡ θαη TCP 81 Κάζε ππνινγηζηήο, κε ηελ είζνδφ ηνπ ζην δηαδίθηπν, απνθηάεη δπλακηθά απφ ηνλ ISP κε ηνλ νπνίν έρεη ζπλδξνκή κηα κνλαδηθή ΙΡ δηεχζπλζε πνπ ηνπ επηηξέπεη λα επηθνηλσλεί κε άιινπο. Οη ΙΡ δηεπζχλζεηο είλαη αξηζκνί ησλ 32 bits ρσξηζκέλνη ζε 4 bytes θαη παξακέλνπλ ακεηάβιεηεο γηα φζε ψξα έλαο ρξήζηεο παξακέλεη ζπλδεδεκέλνο ζην δηαδίθηπν. Με ηελ έμνδν θαη επαλαζχλδεζή ηνπ ζην δηαδίθηπν θάζε ππνινγηζηήο ιακβάλεη λέα ΙΡ δηεχζπλζε, ε νπνία ελδέρεηαη λα δηαθέξεη απφ ηελ πξνεγνχκελε. Όκνηα κε ην ζηαζεξφ ηειεθσληθφ δίθηπν, φπνπ νη αξηζκνί ηειέθσλσλ ζηελ ίδηα γεσγξαθηθή πεξηνρή έρνπλ θνηλά ςεθία, θαη νη ΙΡ δηεπζχλζεηο πεξηέρνπλ «γεσγξαθηθφ» πξνζδηνξηζκφ ζηελ απφδνζή ηνπο. Έηζη, θάπνηα απφ ηα bits ζε κηα ΙΡ δηεχζπλζε εθθξάδνπλ ηελ ήπεηξν, ηε ρψξα, ηνλ νξγαληζκφ ή ηνλ πάξνρν ζηνλ νπνίν αλήθεη ε δηεχζπλζε, ην ππνδίθηπν ζην νπνίν έρεη ζπλδεζεί έλαο ππνινγηζηήο θαη κφλν ηα ηειεπηαία ηνλ ίδην ηνλ ππνινγηζηή.
Δξνκνιόγεζε ζην Δηαδίθηπν ν ξόινο ηωλ πξωηνθόιιωλ ΙΡ θαη TCP Η δροκοιόγεζε ζην δηαδίθηπν ιακβάλεη ρψξα κέζσ ησλ ΙΡ δηεπζχλζεσλ. Τπνρξεσηηθά θάζε παθέην ηνπ επηπέδνπ δηθηχνπ πνπ νδεγείηαη γηα κεηάδνζε ζην θπζηθφ κέζν πεξηέρεη ηελ ΙΡ δηεχζπλζε ηνπ απνζηνιέα θαη ηνπ παξαιήπηε ζηελ επηθεθαιίδα πνπ πξνζζέηεη ην πξσηφθνιιν ΙΡ. Σα παθέηα απηά νλνκάδνληαη ΙΡ παθέηα. 82
Δξνκνιόγεζε ζην Δηαδίθηπν ν ξόινο ηωλ πξωηνθόιιωλ ΙΡ θαη TCP Κάζε δξνκνινγεηήο (router) πνπ ιακβάλεη έλα ηέηνην παθέην δηαβάδεη ηελ ΙΡ δηεχζπλζε πξννξηζκνχ ηνπ παθέηνπ θαη πξνσζεί ην παθέην ζηελ έμνδν πνπ ζα ην θέξεη πην θνληά ζηνλ πξννξηζκφ ηνπ. Η δηαδηθαζία απηή επαλαιακβάλεηαη ζε θάζε δξνκνινγεηή πνπ ζπλαληάεη ην παθέην ζην δξφκν ηνπ, έσο φηνπ, βήκα-βήκα, πεξλψληαο δηαδνρηθά απφ φζνπο δξνκνινγεηέο ρξεηαζηεί, θηάζεη ελ ηέιεη ζηνλ ππνινγηζηή πξννξηζκνχ. Ο ππνινγηζηήο απηφο, θαη ζπγθεθξηκέλα ην επίπεδν δηθηχνπ ηνπ, δηαβάδνληαο ηελ ΙΡ δηεχζπλζε πξννξηζκνχ ηνπ παθέηνπ αληηιακβάλεηαη φηη ην παθέην αλαθέξεηαη ζε απηφλ, νπφηε ην πξνσζεί ζην επίπεδν κεηαθνξάο γηα πεξεηαίξσ επεμεξγαζία. 83
Δξνκνιόγεζε ζην Δηαδίθηπν ν ξόινο ηωλ πξωηνθόιιωλ ΙΡ θαη TCP Η ΙΡ δηεχζπλζε απνζηνιέα ζην ΙΡ παθέην ρξεζηκεχεη ζηνλ παξαιήπηε πξνθεηκέλνπ λα πξνζδηνξίζεη ηνλ απνζηνιέα ηνπ παθέηνπ θαη λα κπνξέζεη λα ηνπ απαληήζεη θαηάιιεια. Γειαδή ην ΙΡ παθέην πνπ ν παξαιήπηεο ζα ζηείιεη ζηνλ απνζηνιέα σο απάληεζε 84 ην νπνίν, γηα παξάδεηγκα, κπνξεί λα πεξηέρεη ηελ ηζηνζειίδα πνπ δήηεζε λα δεη έλαο πειάηεο, Θα πεξηέρεη ηηο ίδηεο αθξηβψο ΙΡ δηεπζχλζεηο κε πξηλ αιιά αληηκεηαηηζέκελεο.
Δξνκνιόγεζε ζην Δηαδίθηπν ν ξόινο ηωλ πξωηνθόιιωλ ΙΡ θαη TCP data 85 εθαομξγήπ μεηαθξοάπ δικηύξρ δεύνεπ θρζικό πελάτησ δικηύξρ δεύνεπ θρζικό εθαομξγήπ μεηαθξοάπ δικηύξρ δεύνεπ θρζικό εθαομξγήπ μεηαθξοάπ δικηύξρ δεύνεπ θρζικό δρομολογητήσ server data εθαομξγήπ μεηαθξοάπ δικηύξρ δεύνεπ θρζικό
Δξνκνιόγεζε ζην Δηαδίθηπν ν ξόινο ηωλ πξωηνθόιιωλ ΙΡ θαη TCP 86 Καζέλα απφ ηα δηαθνξεηηθά πξνγξάκκαηα πνπ ρξεηάδεηαη λα ηξέμνπλ παξάιιεια ζηνλ ίδην ππνινγηζηή κέζσ ηεο ίδηαο δηαδηθηπαθήο ζχλδεζεο έρνπλ ηελ ίδηα ΙΡ δηεχζπλζε αθνχ ηξέρνπλ ζηνλ ίδην ππνινγηζηή. Όηαλ κηα απάληεζε απφ έλαλ server θαηαθζάλεη ζε έλαλ ππνινγηζηή, ζε πνηνλ απφ ηνπο παξαπάλσ πειάηεο ζα πξέπεη λα πξνσζεζεί; Πψο κπνξεί, γηα παξάδεηγκα, λα μέξεη ην ιεηηνπξγηθφ καο ζχζηεκα ζε πνηα θαξηέια ελφο browser απεπζχλεηαη κηα απάληεζε πνπ κφιηο έιαβε ψζηε λα κε γίλεη ιάζνο θαηά ηελ εκθάληζή ηεο ζηνλ ρξήζηε;
Δξνκνιόγεζε ζην Δηαδίθηπν ν ξόινο ηωλ πξωηνθόιιωλ ΙΡ θαη TCP 87 Πέξα απφ ηελ ΙΡ δηεχζπλζε ρξεηαδφκαζηε θαη έλα δεχηεξν αλαγλσξηζηηθφ ην νπνίν ζα καο πξνζδηνξίδεη κνλαδηθά ηνλ πειάηε απφ ηνλ νπνίν μεθηλά έλα δηαδηθηπαθφ αίηεκα. Σν αλαγλσξηζηηθφ απηφ ζηελ πεξίπησζε ηνπ δηαδηθηχνπ είλαη έλαο αξηζκφο ησλ 16 bits πνπ νλνκάδεηαη ζύρα TCP θαη ππεχζπλν γηα ηελ απφδνζε θαη δηαρείξηζή ηνπο είλαη ην αληίζηνηρν πξσηφθνιιν ηνπ επηπέδνπ κεηαθνξάο. Κάζε κήλπκα πνπ απνζηέιιεη έλα πειάηεο, θαζψο πεξλάεη κέζα απφ ην επίπεδν κεηαθνξάο, ηνπ αλαξηψληαη δχν αξηζκνί νη νπνίνη πξνζδηνξίδνπλ ηνλ πειάηε εθθίλεζεο θαη ηνλ πειάηε πξννξηζκνχ. Ο πξψηνο είλαη ε ζχξα TCP απνζηνιήο θαη ν δεχηεξνο ε ζχξα TCP πξννξηζκνχ θαη απνηεινχλ ηα βαζηθά πεδία ηεο επηθεθαιίδαο TCP πνπ ηνπνζεηεί ην επίπεδν κεηαθνξάο ζηα κελχκαηα απφ ην επίπεδν εθαξκνγήο.
Δξνκνιόγεζε ζην Δηαδίθηπν ν ξόινο ηωλ πξωηνθόιιωλ ΙΡ θαη TCP Γηα ην WWW θαη ην ΗΣΣΡ ε ζχξα TCP πξννξηζκνχ έρεη ζπλήζσο ηελ ηηκή 80. 88 Απηφ γίλεηαη γηα ιφγνπο ζπκβαηφηεηαο, ψζηε θάζε πειάηεο λα γλσξίδεη εθ ησλ πξνηέξσλ ηε ζχξα TCP ηνπ server πνπ ζα ηνλ εμππεξεηήζεη θαη λα κε ρξεηάδεηαη λα ςάρλεη λα ηε βξεη θαζπζηεξψληαο ηελ επηθνηλσλία. Η ζχξα TCP απνζηνιήο είλαη ζηαζεξή γηα φζε ψξα εθθξεκεί ε απάληεζε ζε θάπνην δηθηπαθφ αίηεκα θαη θαηαξγείηαη κφιηο ιεθζεί ε απάληεζε ηνπ server. Γειαδή αηηήκαηα πνπ εθθηλνχλ απφ ηνλ ίδην πειάηε ζπλήζσο έρνπλ δηαθνξεηηθέο ζχξεο TCP απνζηνιήο.
Δξνκνιόγεζε ζην Δηαδίθηπν ν ξόινο ηωλ πξωηνθόιιωλ ΙΡ θαη TCP Οη ΙΡ δηεπζχλζεηο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ην κνλαδηθφ πξνζδηνξηζκφ ησλ ππνινγηζηψλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζην δηαδίθηπν Καη νη ζχξεο TCP γηα ην κνλαδηθφ πξνζδηνξηζκφ ησλ αηηεκάησλ πνπ εθθηλνχλ νη δηάθνξνη δηαδηθηπαθνί πειάηεο πνπ ηξέρνπλ Πακζτο εληφο ηνπο. ΙP Επικεφαλίδα ΙΡ ΙΡ διεύθυνζη αποζηολέα ΙΡ διεύθυνζη παραλήπηη 89 Επικεφαλίδα TCP θύρα TCP αποζηολέα θύρα TCP παραλήπηη Πακζτο TCP Μήνυμα πελάηη
Ο ξόινο ηνπ DNS 90 Όηαλ πιεθηξνινγνχκε ηε δηεχζπλζε θάπνηνπ server ζηνλ browser καο πνηέ δε γξάθνπκε θάπνηνλ αξηζκφ αιιά, απιψο, ην URL πνπ αληηζηνηρεί ζηνλ server (π.ρ. http://www.google.gr). Μεηαμχ ησλ δηεπζχλζεσλ ηχπνπ URL πνπ πιεθηξνινγεί ν ρξήζηεο θαη ησλ ΙΡ δηεπζχλζεσλ πνπ ρξεζηκνπνηεί ην πξσηφθνιιν ΙΡ, κεζνιαβεί έλα αθφκε βήκα. Σν βήκα απηφ πεξηιακβάλεη ηε κεηαηξνπή ησλ URL ζε ΙΡ δηεπζχλζεηο θαη ιακβάλεη ρψξα κέζσ ηνπ επνλνκαδφκελνπ DNS (Domain Name System). Σα ν DNS απνηειεί κηα δηαδηθηπαθή θαηαλεκεκέλε βάζε δεδνκέλσλ ε νπνία ρξεζηκνπνηείηαη θπξίσο ζηε κεηάθξαζε ησλ νλνκάησλ πνπ πξνζδίδνληαη ζηνπο δηάθνξνπο web servers (γλσζηά σο hostnames) ζε IP δηεπζχλζεηο.
Ο ξόινο ηνπ DNS 91 Ο ιφγνο πνπ δε ρξεζηκνπνηνχκε απ επζείαο ηηο ΙΡ δηεπζχλζεηο αιιά ρξεηάδεηαη λα κεζνιαβήζεη απηφ ην ελδηάκεζν είλαη ε θηιηθφηεηα πξνο ην ρξήζηε πνπ πξνζθέξεη ε ρξήζε ησλ hostnames. Πξνθαλψο, δελ είλαη ην ίδην εχθνιν λα απνκλεκνλεχεη θαλείο αξηζκνχο ησλ 32 bits, φζν νλφκαηα ηνπ ζηπι facebook, google, θιπ. Υσξίο DNS δελ είλαη δπλαηή ε επηθνηλσλία καο κε ηνλ έμσ θφζκν. Αλ ν DNS πνπ καο εμππεξεηεί γλσξίδεη λα κεηαθξάζεη ην hostname πνπ δψζακε ζε IP δηεχζπλζε ην θάλεη, δηαθνξεηηθά δεηά απφ θάπνηνλ άιινλ DNS λα θάλεη ηε κεηάθξαζε. Τπάξρνπλ πνιινί DNS, κε δηαθνξεηηθή πιεξνθνξία κεηαμχ ηνπο, πνπ ζπλεξγάδνληαη γηα ηελ αληηκεηψπηζε ελφο εξσηήκαηνο.
Ο ξόινο ηνπ DNS 92 Όηαλ πιένλ επηζηξαθεί ζηνλ ππνινγηζηή καο ε απάληεζε ηνπ DNS κε ηελ ΙΡ δηεχζπλζε πνπ ρξεηαδφκαζηε γηα ηε δξνκνιφγεζε ηνπ αηηήκαηφο καο ζην δηαδίθηπν, μεθηλάεη ε δηαδηθαζία γηα ην ζρεκαηηζκφ ησλ ΙΡ παθέησλ. Οη απαληήζεηο πνπ ιακβάλνληαη απφ ηνλ DNS απνζεθεχνληαη ηνπηθά ζηνλ ππνινγηζηή καο γηα κειινληηθή ρξήζε, ψζηε ηελ επφκελε θνξά πνπ ζα ρξεηαζηεί λα επηζθεθζνχκε έλαλ ζπγθεθξηκέλν ηζηφηνπν λα κε ρξεηαζηεί αιιειεπίδξαζε κε ηνλ DNS θαη ε δηαδηθαζία λα νινθιεξσζεί γξεγνξφηεξα. ηνπο δηαδηθηπαθνχο ρψξνπο ηχπνπ Google ή Facebook, πνπ θηινμελνχλ πνιιέο επηζθέςεηο εκεξεζίσο, ζπλήζσο αληηζηνηρνχλ πεξηζζφηεξεο ΙΡ δηεπζχλζεηο ζην ίδην hostname. Απηφ ζπκβαίλεη επεηδή ην ζπγθεθξηκέλν δηθηπαθφ ηφπν, γηα ιφγνπο ζηαζεξφηεηαο θη απνδνηηθήο εμππεξέηεζεο ησλ επηζθεπηψλ, ηνλ εμππεξεηνχλ ηαπηφρξνλα πνιινί δηαθνξεηηθνί ππνινγηζηέο.
Ο ξόινο ηνπ DNS 93 data εθαομξγήπ μεηαθξοάπ δικηύξρ δεύνεπ θρζικό πελάτησ DNS δικηύξρ δεύνεπ θρζικό εθαομξγήπ μεηαθξοάπ δικηύξρ δεύνεπ θρζικό εθαομξγήπ μεηαθξοάπ δικηύξρ δεύνεπ θρζικό δρομολογητήσ server data εθαομξγήπ μεηαθξοάπ δικηύξρ δεύνεπ θρζικό
Ο ξόινο ηνπ DNS 94 Όζνλ αθνξά ηα δηαδηθηπαθά νλφκαηα ησλ δηαθφξσλ web servers, ζπλήζσο απνηεινχληαη απφ ην «πξνζσπηθφ» φλνκα ηνπ ππνινγηζηή (ην hostname πνπ ιέγακε πην πξηλ) αθνινπζνχκελν απφ ην φλνκα ηνπ ηνκέα (Domain Name) ζηνλ νπνίν αλήθεη. Γηα παξάδεηγκα ν ππνινγηζηήο: venus.cs.teicrete.gr Έρεη ην hostname venus θαη ππάγεηαη ζηνλ ηνκέα cs.teicrete.gr. Η νλνκαζία ηνπ ηνκέα, κε ηε ζεηξά ηεο, ρσξίδεηαη ζε δχν ε πεξηζζφηεξα κέξε πνπ αληηπξνζσπεχνπλ έλαλ νξγαληζκφ θαη πνιιέο θνξέο ην ζπγθεθξηκέλν ηκήκα ηνπ νξγαληζκνχ ζην νπνίν αλήθεη έλαο θφκβνο. Ο παξαπάλσ ππνινγηζηήο γηα παξάδεηγκα βξίζθεηαη ηνπνζεηεκέλνο θάπνπ ζηελ Διιάδα (gr), Μέζα ζηνλ Οξγαληζκφ κε φλνκα ΣΔΙ ΚΡΗΣΗ (teicrete) θαη πην ζπγθεθξηκέλα ζηηο εγθαηαζηάζεηο ηνπ ηνκέα Δπηζηήκεο Τπνινγηζηψλ (cs). Έηζη, δχν νξγαληζκνί κπνξνχλ λα έρνπλ θνηλά hostnames ζηνπο ππνινγηζηέο ηνπο θαζψο ην δηαθνξεηηθφ φλνκα ηνπ ηνκέα θαζνξίδεη ηνλ ζσζηφ ππνινγηζηή ζηνλ νπνίν γίλεηαη αλαθνξά.
Δξκελεία ησλ θπξηνηέξσλ Top-Level Domains NS: Top-Level Domains (TLDs) Το Σν τελεσταίο ηειεπηαίν σκέλος ζθέινο ενός ελφο ονόματος νλφκαηνο κόμβοσ θφκβνπ ονομάζεται top-level domain (TLD) νλνκάδεηαη Top-Level Domain (TLD) TLD Ερμηνεία.com Commercial.edu Education.firm Businesses.gov Government.int International.mil Military.net Network Resources.org Nonprofit Organizations 95
Top-Level Domains γηα web servers εθηφο ησλ ΗΠΑ 96 Δπεηδή ηα TLD ρξεζηκνπνηνχληαη ζρεδφλ απνθιεηζηηθά απφ web servers πνπ είλαη εγθαηεζηεκέλνη ζηηο ΗΠΑ, γηα ηνπο web servers πνπ βξίζθνληαη ζε ρψξεο εθηφο ησλ ΗΠΑ ρξεζηκνπνηνχληαη σο top-level domains θσδηθνί δχν ραξαθηήξσλ πνπ αληηπξνζσπεχνπλ ηε ρψξα εγθαηάζηαζεο ηνπ θαζελφο.
Παραδείγκαηα τρήζες ηφλ δηθηύφλ θαη ηοσ Δηαδηθηύοσ 97 Εξγαζία ζε νκάδεο Η ηδέα ηεο εξγαζίαο ζε νκάδεο είλαη φηη νκάδεο ρξεζηψλ εξγάδνληαη καδί θαη κπνξεί λα θάλνπλ θνηλή ρξήζε πξαγκάησλ. Οη ρξήζηεο κηαο νκάδαο κπνξεί λα θάλνπλ θνηλή ρξήζε πιεξνθνξηψλ ελφο ζθιεξνχ δίζθνπ ή εθηππσηψλ, modems θαη ζαξσηψλ. Η νκάδα απηή ησλ ρξεζηψλ είλαη ζπλδεδεκέλε κέζσ ελφο δηθηχνπ Η/Τ. Απηφ ην δίθηπν Η/Τ κπνξεί λα απνηειείηαη απιά απφ κεξηθνχο Η/Τ ζε θάπνην ρψξν πνπ είλαη ζπλδεδεκέλνη κεηαμχ ηνπο κε θαιψδηα δηθηχνπ, ή Η/Τ ζπλδεδεκέλνη κέζσ Γηαδηθηχνπ. Πνιιά πξνγξάκκαηα είλαη ζρεδηαζκέλα γηα λα ρξεζηκνπνηνχληαη ζε δίθηπν Η/Τ. Γηα παξάδεηγκα, κηα εηαηξία κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεί έλα ζπγθεθξηκέλν επηζηνιφραξην γηα ηελ απνζηνιή Fax. Αλ ππάξρεη ην αξρείν απηφ ζε θάπνην κεκνλσκέλν Η/Τ αιιά είλαη δπλαηφλ λα ρξεζηκνπνηεζεί απφ φινπο κέζσ ηνπ δηθηχνπ, ηφηε νπνηαδήπνηε αιιαγή θάλνπκε ζην αξρείν γίλεηαη κηα θνξά θαη φρη ζε φινπο ηνπο ππνινγηζηέο.
Πιενλεθηήκαηα Εξγαζία ζε νκάδεο 98 Καζψο δελ ππάξρεη άκεζε ζρέζε κε ηνλ θεληξηθφ Η/Τ, είλαη κηθξφηεξε ε πηζαλφηεηα γηα πξνβιήκαηα αλ έλαο Η/Τ ζβήζεη γηα ιίγν. Με δεδνκέλν φηη ηα κέιε κηαο νκάδαο έρνπλ δηθαηψκαηα ζηε ρξήζε ησλ δεδνκέλσλ, κπνξνχλ λα θάλνπλ θνηλή ρξήζε πεξηζηαζηαθά κε άιινπο ρξήζηεο, φπσο απαηηείηαη, ρσξίο λα ρξεηάδεηαη ε εκπινθή ηνπ Γηαρεηξηζηή ηνπ Γηθηχνπ. ε κηθξά γξαθεία δελ απαηηείηαη ε χπαξμε ηνπ Γηαρεηξηζηή Γηθηχνπ θαη απηφ νδεγεί ζε κείσζε θφζηνπο. Μεηνλεθηήκαηα Η θνηλή ρξήζε αξρείσλ κε άιινπο ζε έλαλ ππνινγηζηή θαζπζηεξεί αξθεηά ηε ιεηηνπξγία ηνπ θνηλφρξεζηνπ ππνινγηζηή. Η αζθάιεηα ηνπ θνηλφρξεζηνπ ππνινγηζηή δελ είλαη ηφζν θαιή. Μπνξεί λα δψζεηο πιήξε έιεγρν ησλ αξρείσλ ηνπ ππνινγηζηή ζνπ ζε άιινπο ρξήζηεο, νη νπνίνη κπνξεί λα ηα ραιάζνπλ ή λα ηα ζβήζνπλ.
Παραδείγκαηα τρήζες ηφλ δηθηύφλ θαη ηοσ Δηαδηθηύοσ Intranet 99 Σν Intranet είλαη κηα κηθξφηεξε ζε κέγεζνο έθδνζε ηνπ Internet, ε νπνία κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί κφλν απφ εμνπζηνδνηεκέλνπο ρξήζηεο ελφο νξγαληζκνχ. Σα Intranets γίλνληαη αξθεηά δεκνθηιή ιφγσ ηνπ ηξφπνπ πνπ κνηξάδεηαη ε πιεξνθνξία κέζα ζε κηα εηαηξία ή έλα νξγαληζκφ. Σν Intranet ρξεζηκνπνηεί ηερλνινγία Internet γηα λα επηηξέςεη πξφζβαζε ζηα δεδνκέλα ηεο εηαηξίαο, λα ςάμεηο γηα βάζεηο δεδνκέλσλ, λα νξγαλψζεηο ζπλαληήζεηο θαη θπζηθά λα ζηείιεηο ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν. Απφ ηε ζηηγκή πνπ κηα εηαηξία έρεη εγθαηαζηήζεη έλα κηθξφ Intranet, νη ρξήζηεο κπνξνχλ λα ην ρξεζηκνπνηνχλ κέζσ ελφο web browser.
Παραδείγκαηα τρήζες ηφλ δηθηύφλ θαη ηοσ Δηαδηθηύοσ Extranet 100 Έλα Extranet είλαη έλα Intranet ζην νπνίν κπνξνχλ λα έρνπλ κεξηθή κφλν πξφζβαζε θάπνηνη εμνπζηνδνηεκέλνη εμσηεξηθνί ρξήζηεο. Δλψ ην Intranet ζπλήζσο είλαη πξνζβάζηκν κφλν απφ άηνκα ηεο ίδηαο εηαηξίαο ή νξγαληζκνχ, ην extranet επίζεο επηηξέπεη πξνζβαζηκφηεηα θαη ζε εμσηεξηθνχο ρξήζηεο νη νπνίνη έρνπλ θσδηθφ πξφζβαζεο γηα πεξηνξηζκέλε ρξήζε πιεξνθνξηψλ ηνπ δηθηχνπ ηεο εηαηξίαο. Σα Extranets ρξεζηκνπνηνχληαη κεηαμχ ζπλεηαίξσλ (business partners) γηα λα κνηξάδνληαη πιεξνθνξίεο.
Παραδείγκαηα τρήζες ηφλ δηθηύφλ θαη ηοσ Δηαδηθηύοσ 101 Μεγάιεο εθαξκνγέο ζηηο επηρεηξήζεηο πζηήκαηα δηνίθεζεο επηρεηξήζεωλ: Όια ηα ζηνηρεία ηεο δηνίθεζεο επηρεηξήζεσλ, έρνπλ κπεη ζε ππνινγηζηηθά ζπζηήκαηα. Επεμεξγαζία πιεξωκώλ αζθαιίζηξωλ: Όιεο νη αζθαιηζηηθέο εηαηξίεο ρξεζηκνπνηνχλ κεγάια ππνινγηζηηθά ζπζηήκαηα, πνπ ζπλδπάδνληαη κε εηδηθφ ινγηζκηθφ γηα ηελ δηαρείξηζε ησλ εξγαζηψλ ηνπο. Σν ινγηζκηθφ απηφ κπνξεί λα δηαρεηξηζζεί φιεο ηηο κνξθέο πιεξσκψλ. ρεηηθά κε πνιχ κεγάια ππνινγηζηηθά ζπζηήκαηα, πνιιέο αζθαιηζηηθέο εηαηξίεο έρνπλ επελδχζεη πνιιά ρξήκαηα γηα ηε κεραλνγξάθεζή ηνπο, ππάξρνπλ φκσο πνιιά παξαδείγκαηα γηα επελδχζεηο πνπ ράζεθαλ ρσξίο απνηέιεζκα.
Παραδείγκαηα τρήζες ηφλ δηθηύφλ θαη ηοσ Δηαδηθηύοσ 102 Εθαξκνγέο ηνπ Δηαδηθηύνπ Η ηδηαηηεξφηεηα ηνπ Internet είλαη πσο φηη ελδηαθέξνληα θαη αλ έρεη θαλείο κπνξεί λα ςάμεηο θαη λα βξεη πιεξνθνξίεο γηα ηα πην εμεηδηθεπκέλα ζέκαηα. Όηαλ θάπνηνο εθδίδεη πιηθφ ζην Internet ζα πξέπεη λα γλσξίδεη φηη απηφ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί απφ φινπο ζην δίθηπν. αλ εξγαιείν πξνψζεζεο (marketing) πάιη, έρεη πνιιέο θαη ελδηαθέξνπζεο δπλαηφηεηεο. Δίλαη δπλαηφλ γηα κηα εηαηξία λα πνπιάεη πξντφληα θαη ππεξεζίεο ζε παγθφζκηα θιίκαθα, ρσξίο ηελ απαζρφιεζε πσιεηή.
Εθαξκνγέο ηνπ Δηαδηθηύνπ 103 Χξήζε από επηρεηξήζεηο σζηήκαηα θράηεζες αεροπορηθώλ ζέζεφλ Σραπεδηθές ζσλαιιαγές Οη πεξηζζφηεξεο Σξάπεδεο πξνζθέξνπλ θάπνηαο κνξθήο online ζπλαιιαγψλ. Ηιεθηξνληθή δηαθπβέξλεζε Εγγραθές ασηοθηλήηφλ Πιερφκή εηζθορώλ Ηιεθηροληθή υήθος ε κεξηθέο ρψξεο, νη θπβεξλήζεηο, πεηξακαηίδνληαη κε ζπζηήκαηα απηφκαηεο ςήθνπ, ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο ιφγσ ηνπ κεησκέλνπ πνζνζηνχ ςεθνθφξσλ.