Πράξεως : 0302 Αριθμ. : ---------------------------------- Συνεδρ. : 34η/12-12-2017. Περίληψη Κατά γενική αρχή του δημοσιονομικού δικαίου, η οποία αποτυπώθηκε νομοθετικά στο άρθρο 37 παρ. 2 του ν. 3801/2009 (Α 163), οι Ο.Τ.Α. καθώς και τα νομικά τους πρόσωπα δύνανται νομίμως να διενεργούν δαπάνες που δεν προβλέπονται από διάταξη νόμου, εφόσον α) αυτές είναι λειτουργικές, συνάδουν δηλαδή προδήλως με την αποστολή και τις αρμοδιότητές τους και συμβάλλουν στην εκπλήρωση των σκοπών τους και β) ανταποκρίνονται στο ανάλογο ή προσήκον μέτρο, χωρίς να υπερβαίνουν τα εύλογα όρια που διαγράφονται από την τήρηση της αρχής της οικονομικότητας (Πράξη VII Τμήμ. /2011). Με την / 16.12.2016 απόφαση του Προέδρου του Συνδέσμου εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση της εργασίας «Διαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων στον Δήμο Μ» στην εταιρεία με την επωνυμία «Γ ΣΤ. Λ - Γ», έναντι ποσού 6.698,78 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 23%), και συνάφθηκε η από 1.3.2017 σύμβαση. Με τα δεδομένα αυτά, η υπό κρίση δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου ούτε από τους καταστατικούς σκοπούς του ως άνω Συνδέσμου. Περαιτέρω, αυτή δεν είναι λειτουργική, καθώς το
2 αντικείμενο των επίμαχων εργασιών ουδεμία συνάφεια έχει με τις δραστηριότητες και τους σκοπούς του Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων για την Προστασία και Ανάπτυξη της Π. Αντιθέτως, οι υπηρεσίες αυτές που αφορούν στη βελτίωση των υποδομών και στην αναβάθμιση της αισθητικής πλατείας του Δήμου Μ ανήκουν στην αρμοδιότητα του εν λόγω Δήμου, σύμφωνα με το άρθρο 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. Ο ισχυρισμός του Συνδέσμου ότι μετά την ισχύ της, /25.2.2004 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Περιφέρεια Αττικής οι καταστατικοί σκοποί του έχουν αποσυνδεθεί από την εξυπηρέτηση θεμάτων, τα οποία αφορούν τον ορεινό όγκο της Π προβάλλεται αλυσιτελώς, καθόσον, σκοπός του Συνδέσμου είναι η προστασία του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα της ατμόσφαιρας, του εδάφους και των υδάτινων πόρων της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής του Συνδέσμου και όχι οι εργασίες βελτίωσης των υποδομών και αναβάθμισης της αισθητικής στην ίδια γεωγραφική περιοχή. Κατ ακολουθία αυτών το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. Δείτε το πλήρες κείμενο : ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ VII ΤΜΗΜΑ Αποτελούμενο από την Πρόεδρό του Ελένη Λυκεσά, Σύμβουλο και τους Λήδα Χαραλαμπίδου (εισηγήτρια), Πάρεδρο και Αθανασία Σιδηροπούλου, Εισηγήτρια.
3 Γραμματέας: Ιωάννης Αθανασόπουλος, υπάλληλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Συνήλθε στο Κατάστημά του, στις 5 Δεκεμβρίου 2017, για να αποφανθεί αν πρέπει να θεωρηθεί το 7, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου «Σ Δ και Κ για την Π και Α της Π. (ΣΥΝΠΑ)». Αφού έλαβε υπόψη Τη /9.11.2017 έγγραφη γνώμη του Επιτρόπου της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο Αντώνιου Νικητάκη σύμφωνα με την οποία το ως άνω ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί. Σκέφθηκε σύμφωνα με το νόμο 1. Ο Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο Α αρνήθηκε, με την /28.6.2017 πράξη του, να θεωρήσει το ως άνω αναφερόμενο χρηματικό ένταλμα, ποσού 5.620,24 ευρώ, που αφορά στην καταβολή αμοιβής για την εργασία «Διαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων στον Δήμο Μ». Ως αιτιολογία της άρνησής του προέβαλε ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, ούτε συντελεί στην αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών του Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων για την Προστασία και Ανάπτυξη της Π. Το ως άνω νομικό πρόσωπο επανυπέβαλε το ένταλμα για θεώρηση, υποστηρίζοντας τη νομιμότητα της δαπάνης. Ο Επίτροπος, ωστόσο, ενέμεινε στην άρνησή του, με αποτέλεσμα να ανακύψει διαφωνία για την άρση της οποίας νομίμως απευθύνεται, με την από 13.10.2017 έκθεσή του, στο Κλιμάκιο.
4 2. Α. Κατά γενική αρχή του δημοσιονομικού δικαίου, η οποία αποτυπώθηκε νομοθετικά στο άρθρο 37 παρ. 2 του ν. 3801/2009 (Α 163), οι Ο.Τ.Α. καθώς και τα νομικά τους πρόσωπα δύνανται νομίμως να διενεργούν δαπάνες που δεν προβλέπονται από διάταξη νόμου, εφόσον α) αυτές είναι λειτουργικές, συνάδουν δηλαδή προδήλως με την αποστολή και τις αρμοδιότητές τους και συμβάλλουν στην εκπλήρωση των σκοπών τους και β) ανταποκρίνονται στο ανάλογο ή προσήκον μέτρο, χωρίς να υπερβαίνουν τα εύλογα όρια που διαγράφονται από την τήρηση της αρχής της οικονομικότητας (Πράξη VII Τμήμ. /2011). Β. Ο Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων, ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006 (ΦΕΚ 114 Α), ορίζει στο άρθρο 75 ότι «Ι. Οι δημοτικές ( ) αρχές διευθύνουν και ρυθμίζουν όλες τις τοπικές υποθέσεις, σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας, με στόχο ( ) την ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση ( ) της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας. Οι αρμοδιότητες των Δήμων αφορούν, κυρίως, τους τομείς: α) ( ) γ) Ποιότητας Ζωής και Εύρυθμης Λειτουργίας των Πόλεων και των Οικισμών, στον οποίο περιλαμβάνεται, ιδίως: 1. Η εξασφάλιση και διαρκής βελτίωση των τεχνικών και κοινωνικών υποδομών στις πόλεις ( ) όπως ( ) η δημιουργία χώρων πρασίνου, χώρων αναψυχής, πλατειών και λοιπών υπαίθριων κοινόχρηστων χώρων ( ) 12. Η μέριμνα και η λήψη μέτρων για την προστασία και αναβάθμιση της αισθητικής των πόλεων και των οικισμών ( )» και στο άρθρο 245 ότι «1. Δύο ή περισσότεροι Δήμοι ( ) μπορούν, με απόφαση καθενός από τα δημοτικά ( ) τους συμβούλια, να συστήσουν
5 Σύνδεσμο Δήμων ( ) με ειδικό σκοπό την εκτέλεση έργων ή την παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών ή την άσκηση αρμοδιοτήτων τους, καθώς και για το σχεδιασμό και την κατάρτιση προγραμμάτων και μεθόδων για την ανάπτυξη του ευρύτερου χώρου τους. Οι σύνδεσμοι αυτοί αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου των Ο.Τ.Α. α βαθμού. 2. Η απόφαση των δημοτικών ( ) συμβουλίων ( ) περιέχει τον ειδικό σκοπό για τον οποίο ιδρύεται ο σύνδεσμος, τη χρονική διάρκεια και την έδρα του ( )». 3. Περαιτέρω, με την /16.5.1994 απόφαση του Νομάρχη Ανατολικής Αττικής (ΦΕΚ Β - 399), όπως τροποποιήθηκε με την 78953/52333/2014 απόφαση «Τροποποίηση της συστατικής πράξης του ΝΠΔΔ «Σ Π «Σ.», συστήθηκε σύνδεσμος με την επωνυμία «Σ Δ και Κ για την Π και Α της Π (Σ )», στον οποίο συμμετέχουν οι Δήμοι Α, Α, Δ, Μ, Φ και Ω. Οι σκοποί του, όπως ισχύουν μετά την τροποποίηση της άνω απόφασης του Νομάρχη Ανατολικής Αττικής με την, /25.2.2004 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρεια Αττικής, είναι: «2. α. Η προστασία ανάπτυξης και αναβάθμισης του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα της ατμόσφαιρας, του εδάφους και των υδάτινων πόρων, καθώς και η αξιοποίηση του υπόγειου υδάτινου δυναμικού της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής του Συνδέσμου. β. Εκπόνηση πάσης φύσεως μελετών και η ανάπτυξη δραστηριότητας στο χώρο της Π ( ) γ. Η αξιοποίηση όλων των χρηματοδοτικών δυνατοτήτων ( ) για την οικολογική προστασία και ανάπτυξη της περιοχής της Π. δ. Η λήψη μέτρων για την εν γένει καθαριότητα της περιοχής. ε. Η προστασία και αποκατάσταση του δασικού οικοσυστήματος της Π ( ) στ. Ο συντονισμός των ενεργειών
6 και η λήψη των απαραίτητων μέτρων για την προστασία της Π ( ) ζ. Η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής από βλαπτικές ανθρωπογενείς επεμβάσεις ( ) καθώς και η διαχείριση των αποβλήτων της ευρύτερης περιοχής του Συνδέσμου. η. Η προστασία από επιχωματώσεις και καταπατήσεις της κοίτης του Κηφισού και των φυσικών ρεμάτων της περιοχής. θ. Ο προγραμματισμός και η εκτέλεση έργων διαδημοτικής έκτασης και προώθησης της πολιτιστικής, κοινωνικής, ιστορικής, και περιβαλλοντικής προβολής της περιοχής του Συνδέσμου. ι. Η ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση των κατοίκων για την προστασία και ανάπτυξη του οικοσυστήματος της Π ( ) ια. Η επιστημονικο-τεχνική υποστήριξη των μελών του Συνδέσμου στην ανάληψη πρωτοβουλιών διαδημοτικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα σε θέματα περιβάλλοντος, χωροταξίας και οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης του Συνδέσμου ( )». 4. Στην κρινόμενη υπόθεση προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την / 16.12.2016 απόφαση του Προέδρου του Συνδέσμου εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση της εργασίας «Διαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων στον Δήμο Μ» στην εταιρεία με την επωνυμία «Γ ΣΤ. Λ - Γ», έναντι ποσού 6.698,78 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 23%), και συνάφθηκε η από 1.3.2017 σύμβαση. Σύμφωνα με τη σχετική τεχνική περιγραφή, οι εργασίες αφορούν σε μερική ανακατασκευή της πλατείας Η Π, με την κατάργηση του υφιστάμενου σιντριβανιού και την κατασκευή παρτεριού, λωρίδας από βότσαλο, κεραμικού δαπέδου και οκτώ νέων καθιστικών. Για την εκτέλεση των εργασιών
7 αυτών εκδόθηκε από το Σύνδεσμο το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, βάσει του /26.5.2017 τιμολογίου της εταιρείας. 5. Με τα δεδομένα αυτά, η υπό κρίση δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου ούτε από τους καταστατικούς σκοπούς του ως άνω Συνδέσμου. Περαιτέρω, αυτή δεν είναι λειτουργική, καθώς το αντικείμενο των επίμαχων εργασιών ουδεμία συνάφεια έχει με τις δραστηριότητες και τους σκοπούς του Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων για την Προστασία και Ανάπτυξη της Π. Αντιθέτως, οι υπηρεσίες αυτές που αφορούν στη βελτίωση των υποδομών και στην αναβάθμιση της αισθητικής πλατείας του Δήμου Μ ανήκουν στην αρμοδιότητα του εν λόγω Δήμου, σύμφωνα με το άρθρο 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. Ο ισχυρισμός του Συνδέσμου ότι μετά την ισχύ της, /25.2.2004 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Περιφέρεια Αττικής οι καταστατικοί σκοποί του έχουν αποσυνδεθεί από την εξυπηρέτηση θεμάτων, τα οποία αφορούν τον ορεινό όγκο της Π προβάλλεται αλυσιτελώς, καθόσον, σκοπός του Συνδέσμου είναι η προστασία του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα της ατμόσφαιρας, του εδάφους και των υδάτινων πόρων της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής του Συνδέσμου και όχι οι εργασίες βελτίωσης των υποδομών και αναβάθμισης της αισθητικής στην ίδια γεωγραφική περιοχή. 6. Κατ ακολουθία αυτών το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. Για τους λόγους αυτούς
8 Αποφαίνεται ότι το 7, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του «Σ Δ και Κ για την Π και Α της Π (Σ )», ποσού 5.620,24 ευρώ, δεν πρέπει να θεωρηθεί. Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΕΝΗ ΛΥΚΕΣΑ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΡΕΔΡΟΣ ΛΗΔΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΟΥ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ