ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2004 2009 Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού 2008/2136(INI) 1.12.2008 ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με τη δημιουργία Κοινού Αεροπορικού Χώρου με το Ισραήλ (2008/2136(INI)) Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού Εισηγητής: Luca Romagnoli PR\756351.doc PE416.450v01-00
PR_INI ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ...5 PE416.450v01-00 2/7 PR\756351.doc
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τη δημιουργία Κοινού Αεροπορικού Χώρου με το Ισραήλ (2008/2136(INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Δημιουργία Κοινού Αεροπορικού Χώρου με το Ισραήλ» (COM(2007)0691), έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Ιανουαρίου 2006 σχετικά με τον προγραμματισμό της εξωτερικής πολιτικής αερομεταφορών της Κοινότητας 1, έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού (A6-0000/2008), Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρυθμιστική σύγκλιση αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχή σύναψη αναλυτικών συμφωνιών αερομεταφορών, ιδίως όσον αφορά τις ρυθμίσεις που διέπουν την ασφάλεια, τον ανταγωνισμό, τις κρατικές ενισχύσεις, το περιβάλλον και τα εργασιακά δικαιώματα, Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τη διαπραγμάτευση μιας αναλυτικής συμφωνίας αερομεταφορών με το Ισραήλ, η Επιτροπή πρέπει να χρησιμοποιήσει την εμπειρογνωμοσύνη και τις πληροφορίες των κρατών μελών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών και πρέπει να επιδιώξει τη συμμετοχή τους πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις διαπραγματεύσεις, Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ισραήλ είναι η σημαντικότερη αγορά αερομεταφορών στη Μέση Ανατολή, με μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης, και έχοντας επίσης υπόψη τη στρατηγική του θέση ως γέφυρας μεταξύ της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής, καθώς και με ακόμη πιο απομακρυσμένες περιοχές, 1. επιδοκιμάζει την έναρξη των διαπραγματεύσεων με το Ισραήλ για τη σύναψη μιας αναλυτικής συμφωνίας αερομεταφορών 2. τονίζει τη σημασία της συμφωνίας για τη δημιουργία προϋποθέσεων επέκτασης του Κοινού Αεροπορικού Χώρου 3. επισημαίνει ότι η συμφωνία δεν πρέπει να περιορίζει το επίπεδο πρόσβασης στην αγορά που έχει ήδη επιτευχθεί στο πλαίσιο των υφιστάμενων διμερών συμφωνιών 4. τονίζει ότι η συμφωνία πρέπει να είναι ισορροπημένη όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά επιπλέον, το άνοιγμα της αγοράς πρέπει να είναι σταδιακό, αμοιβαίο και βιώσιμο 5. επισημαίνει ότι πρέπει πάντα πριν από το άνοιγμα των αγορών να προηγείται ρυθμιστική σύγκλιση όσον αφορά τις πτυχές της νομοθεσίας που αφορούν την ασφάλεια, το 1 ΕΕ C 287 E της 24.11.1006, σ. 84. PR\756351.doc 3/7 PE416.450v01-00
περιβάλλον, τις κρατικές ενισχύσεις και τον ανταγωνισμό, καθώς και τα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων, και ότι το επίπεδο ελευθέρωσης πρέπει να συνδέεται με τον βαθμό στον οποίο έχουν εξασφαλιστεί ίσοι όροι ανταγωνισμού σε αυτούς τους τομείς 6. αναγνωρίζει ότι για τα αεροπορικά δρομολόγια μεγάλων και μεσαίων αποστάσεων, ο τομέας των αερομεταφορών είναι ο ταχύτερος τρόπος σύνδεσης χωρών, τόπων και ανθρώπων και θα συνεχίσει στο μέλλον να αποτελεί το πλέον ελκυστικό μέσο μεταφοράς από άποψη ταχύτητας και κόστους 7. αναγνωρίζει τη σημαντική συμβολή του τομέα των αερομεταφορών στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, τόσο άμεσα όσο και έμμεσα, ιδίως ως προς τη σύνδεση περιοχών του κόσμου για τις οποίες δεν υφίσταται επί του παρόντος άλλο ανταγωνιστικό μέσο μεταφοράς εντούτοις, ενθαρρύνει τη χρήση και ανάπτυξη της διατροπικότητας καθώς και άλλων μέσων μεταφοράς 8. αναγνωρίζει ότι ο τομέας των αερομεταφορών έχει ορισμένες αρνητικές περιβαλλοντικές συνέπειες, ειδικότερα ως πηγή θορύβου και ως σημαντική πηγή εκπομπής ρύπων ως εκ τούτου, θεωρεί επιβεβλημένο να περιλαμβάνεται στη συμφωνία η δυνατότητα ανάληψης δράσης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών ζητημάτων, έτσι ώστε να αντισταθμιστεί ο αντίκτυπος των αερομεταφορών στα ύδατα, την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και τα επίπεδα θορύβου 9. υπογραμμίζει ότι η συμφωνία πρέπει να προβλέπει πιο αυστηρούς κανόνες ασφάλειας πτήσεων και αεροπορικής ασφάλειας 10. τονίζει ότι οι διαπραγματεύσεις πρέπει να διενεργούνται στο πλαίσιο στενής συνεργασίας με τα κράτη μέλη, τα οποία διαθέτουν την αναγκαία εμπειρογνωμοσύνη και πείρα ώστε να βοηθήσουν σε αυτές τις διαπραγματεύσεις 11. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την πλήρη ενημέρωση και διαβούλευση με το Κοινοβούλιο και με το σύνολο των ενδιαφερόμενων μερών καθ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων 12. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών. PE416.450v01-00 4/7 PR\756351.doc
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Οι διαπραγματεύσεις Στην ανακοίνωσή της σχετικά με τη δημιουργία Κοινού Αεροπορικού Χώρου με το Ισραήλ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τη διαπραγμάτευση και σύναψη αναλυτικής συμφωνίας ανοικτών αεροπορικών μεταφορών με το Ισραήλ και κάλεσε το Συμβούλιο να εξουσιοδοτήσει την Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις με σκοπό τη σύναψη μιας τέτοιας συμφωνίας. Τον Απρίλιο του 2008 το Συμβούλιο εξουσιοδότησε την Επιτροπή νααρχίσει διαπραγματεύσεις εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, στο πλαίσιο των οικείων αρμοδιοτήτων τους, με σκοπό τη σύναψη αναλυτικής συμφωνίας αερομεταφορών με το Ισραήλ. Μετά από αρκετές προπαρασκευαστικές συνεδριάσεις, ο πρώτος γύρος διαπραγματεύσεων μεταξύ της Επιτροπής και του Ισραήλ πραγματοποιήθηκε στις 9 και 10 Δεκεμβρίου 2008 στις Βρυξέλλες, όπου τα μέρη συμφώνησαν επί των γενικών αρχών μιας μελλοντικής αναλυτικής συμφωνίας, όπως το σταδιακό άνοιγμα των αγορών και η συνεργασία σε ρυθμιστικά θέματα. Καθόρισαν επίσης ειδικά θέματα τα οποία απαιτούν εκτενέστερες συζητήσεις, όπως οι άδειες διέλευσης, οι διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης, η πλήρης εκμίσθωση, η ασφάλεια, ο ανταγωνισμός και η προοδευτική υλοποίηση της ρυθμιστικής σύγκλισης. Ο επόμενος γύρος διαπραγματεύσεων έχει προγραμματιστεί για το πρώτο τρίμηνο του 2009. Το ιστορικό των διαπραγματεύσεων Το Ισραήλ είναι σημαντικός εταίρος της ΕΕ στη Μέση Ανατολή καθώς και στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας (ΕΠΓ). Οι σχέσεις της ΕΕ με το Ισραήλ διέπονται από την ευρωμεσογειακή εταιρική σχέση, η οποία θεσπίστηκε βάσει της συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ- Ισραήλ και της περιφερειακής διάστασης της διαδικασίας της Βαρκελώνης. Η συμφωνία σύνδεσης περιλαμβάνει τον στόχο της ενίσχυσης της συνεργασίας στο πεδίο των μεταφορών, προβλέπει τη συνεργασία μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών σε ρυθμιστικά θέματα, ιδίως στους τομείς της ασφάλειας των πτήσεων και της αεροπορικής ασφάλειας, και ενθαρρύνει τη συνεργασία σε θέματα τεχνολογίας και έρευνας στον κλάδο των μεταφορών, περιλαμβανομένων των αεροπορικών μεταφορών. Τον Δεκέμβριο του 2004 αμφότερα τα συμβαλλόμενα μέρη υιοθέτησαν κοινό σχέδιο δράσης της ΕΠΓ μεταξύ ΕΕ και Ισραήλ για να υποστηριχθεί η περαιτέρω ένταξη του Ισραήλ στις ευρωπαϊκές οικονομικές και κοινωνικές δομές. Το σχέδιο δράσης τέθηκε σε ισχύ τον Απρίλιο του 2005, θέτει δε συγκεκριμένες προτεραιότητες, όπως η εντατική συνεργασία στο πεδίο της πολιτικής αεροπορίας, όπου συμπεριλαμβάνονται η διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας (συμμετοχή στον ενιαίο ευρωπαϊκό ουρανό), τα θέματα της ασφάλειας πτήσεων και αεροπορικής ασφάλειας, μια συμφωνία για την αμοιβαία αναγνώριση της αξιοπλοΐας και η διερεύνηση δυνατοτήτων για μια αναλυτική συμφωνία αερομεταφορών. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διεξήγαγε οριζόντιες διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ προκειμένου να επιλυθούν τα νομικά θέματα που έχουν αναφερθεί από το Δικαστήριο των PR\756351.doc 5/7 PE416.450v01-00
Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στις υποθέσεις «ανοικτού ουρανού», όπως ο καθορισμός κοινοτικού αερομεταφορέα, η φορολογία των καυσίμων αεροσκαφών και η τιμολόγηση. Η συμφωνία που προέκυψε από τις διαπραγματεύσεις υπογράφηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2008, και σύντομα θα πραγματοποιηθεί διαβούλευση με το Κοινοβούλιο σχετικά με τη σύναψη αυτής της οριζόντιας συμφωνίας. Με την ευκαιρία της υπογραφής της οριζόντιας συμφωνίας, η ισραηλινή πλευρά επιβεβαίωσε τη δέσμευσή της υπέρ της διαπραγμάτευσης μιας αναλυτικής συμφωνίας αερομεταφορών με την ΕΕ. Σκοπός αυτών των διαπραγματεύσεων είναι η σύναψη αναλυτικής συμφωνίας επί ενός Κοινού Αεροπορικού Χώρου με το Ισραήλ η οποία να συνδυάζει το άνοιγμα της αγοράς με μια παράλληλη διαδικασία ρυθμιστικής συνεργασίας ή/και σύγκλισης μέσω της αμοιβαίας αναγνώρισης σε βασικούς τομείς της κοινοτικής νομοθεσίας περί αερομεταφορών. Οι εν λόγω τομείς προτεραιότητας περιλαμβάνουν την ασφάλεια πτήσεων, την αεροπορική ασφάλεια, την προστασία του περιβάλλοντος και την εφαρμογή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις και τον ανταγωνισμό, με στόχο να διασφαλιστούν ισότιμοι και θεμιτοί όροι ανταγωνισμού. Το Ισραήλ είναι ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον ευρωμεσογειακό χώρο. Είναι συνδεδεμένο με το πρόγραμμα πλαίσιο έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Η ΕΕ και το Ισραήλ έχουν επίσης μονογράψει συμφωνία για τη συμμετοχή του Ισραήλ στο πρόγραμμα Galileo. Το Ισραήλ έχει συνάψει διμερείς συμφωνίες αεροπορικών μεταφορών με 21 κράτη μέλη, καθώς και με σημαντικό αριθμό άλλων διεθνών εταίρων. Το Ισραήλ αποτελεί επίσης μια αναπτυσσόμενη τουριστική αγορά για την Ευρώπη, γεγονός που οδηγεί σε περαιτέρω ζήτηση αεροπορικών δρομολογίων. Για τους κοινοτικούς αερομεταφορείς, το Ισραήλ είναι μια πολύ σημαντική αγορά. Πάνω από το ήμισυ της εναέριας κυκλοφορίας από και προς το Ισραήλ (5,5 εκατ. επιβάτες το 2007) αφορά κράτη μέλη της ΕΕ. Το Ισραήλ είναι μακροχρόνιο μέλος του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ) και έχει υπογράψει άλλες σημαντικές πολυμερείς συμφωνίες αεροπορικών μεταφορών. Το Ισραήλ αντιμετωπίζει με μεγάλη σοβαρότητα τις υποχρεώσεις του έναντι του ΔΟΠΑ και υποστηρίζει ενεργά τη συνοχή και την ποιότητα στις διεθνείς κανονιστικές ρυθμίσεις στον κλάδο των αεροπορικών μεταφορών. Οι ισραηλινές αερομεταφορές έχουν πολύ καλό ιστορικό ασφάλειας πτήσεων και η αεροπορική ασφάλεια διέπεται πιθανόν από τους αυστηρότερους κανόνες στον κόσμο. Το Ισραήλ μεριμνά με συνέπεια για την προστασία του περιβάλλοντος επιπλέον, οι εργαζόμενοι στις ισραηλινές αεροπορικές εταιρείες χαίρουν καλής κοινωνικής προστασίας και επιδεικνύουν υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού. Η αδειοδότηση των αεροπορικών εταιρειών πραγματοποιείται με αυστηρό τρόπο. Το Ισραήλ εφαρμόζει υψηλά πρότυπα λειτουργίας και ρύθμισης των αερομεταφορών του, τα οποία προσφέρουν σταθερή βάση ρυθμιστικής σύγκλισης με το κοινοτικό κεκτημένο στις αερομεταφορές. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας (ΕΟΑΑ) και το Ισραήλ έχουν ήδη υπογράψει συμφωνία εργασίας που καλύπτει τις πιστοποιήσεις αξιοπλοΐας. Τα κράτη μέλη και το Ισραήλ διαπραγματεύονται παραδοσιακά περιοριστικές διμερείς συμφωνίες αεροπορικών μεταφορών με μειωμένο βαθμό ανοίγματος της αγοράς και αυστηρούς εμπορικούς όρους για τους αερομεταφορείς. Μια συμφωνία αεροπορικών μεταφορών με την Κοινότητα θα εδραιώσει ισότιμουςόρους για όλους τους κοινοτικούς και PE416.450v01-00 6/7 PR\756351.doc
ισραηλινούς αερομεταφορείς και θα επιτρέψει στους επιβάτες όλων των κρατών μελών να ωφεληθούν από παρόμοιους όρους και αυξημένο ανταγωνισμό μεταξύ των αερομεταφορέων, οι οποίοι ενδέχεται να οδηγήσουν σε περισσότερες, φθηνότερες και καλύτερης ποιότητας υπηρεσίες αερομεταφορών μεταξύ της ΕΕ και του Ισραήλ. Εναπόκειται στην ΕΕ να διασφαλίσει την εφαρμογή κοινών προτύπων τα οποία να είναι συμβατά με τα ευρωπαϊκά πρότυπα στις οικονομικές σχέσεις της με τους μεσογειακούς εταίρους. Αυτό είναι εφικτό μόνο μέσω μιας αναλυτικής συμφωνίας, η διαπραγμάτευση της οποίας θα πραγματοποιηθεί σε κοινοτικό επίπεδο και η οποία θα προβλέπει τη συνεργασία σε ρυθμιστικά θέματα ή, ως ελάχιστη προϋπόθεση, την αμοιβαία αναγνώριση των αεροπορικών προτύπων και διαδικασιών. Βάσει των ανωτέρω, ο εισηγητής πιστεύει ότι η αναλυτική διαπραγμάτευση με το Ισραήλ είναι ένα θεμελιώδες βήμα προς την κατεύθυνση της περαιτέρω ανάπτυξης των σχέσεων ΕΕ- Ισραήλ στον τομέα των αερομεταφορών καθώς και της επέκτασης του Κοινού Αεροπορικού Χώρου στο σύνολο του ευρωμεσογειακού χώρου. Η σύναψη της συμφωνίας θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των ευκαιριών οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης προς όφελος τόσο των αερομεταφορέων όσο και των επιβατών. Ταυτόχρονα, είναι αναγκαίο να αντιμετωπιστούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της αυξανόμενης εναέριας κυκλοφορίας και να διασφαλιστούν ίσοι όροι ανταγωνισμού. Έχει επίσης ζωτική σημασία να διασφαλιστεί η συνεχής ροή πληροφοριών μεταξύ της Επιτροπής, των κρατών μελών, του Κοινοβουλίου και των ενδιαφερόμενων μερών. PR\756351.doc 7/7 PE416.450v01-00