ΑΞΙΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ - MMWD Εργαλεία Πολιτικής για το στρατηγικό σχεδιασμό των περιφερειών και των πόλεων της Νοτιοανατολικής Ευρώπης ΤΟ EΡΓΟ MMWD ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Γεράσιμος Κουτσογιώργος, Επιστημονικός Συνεργάτης MMWD Ηράκλειο, 30 Ιουνίου 2014
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ MMWD: Έργο στρατηγικού χαρακτήρα που συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Διακρατικής Συνεργασίας «Νοτιοανατολική Ευρώπη», στο πλαίσιο του Άξονα 4: Ανάπτυξη διακρατικών συνεργιών για τη βιώσιμη ανάπτυξη των περιοχών της Ν.Α.Ε. Προτεραιότητα: Δημογραφικές αλλαγές και απασχόληση Διάρκεια: 30 μήνες (έως τον Οκτώβριο 2014) Επικεφαλής Εταίρος: Περιφέρεια Emilia-Romagna (Ιταλία) Εταιρικό Σχήμα: 21 εταίροι από 9 χώρες (Ιταλία, Σερβία, Αυστρία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Ρουμανία, Σλοβενία, Μαυροβούνιο και Μολδαβία). Ο IOM παρατηρητής
ΤΟ ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΣΧΗΜΑ
ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ MMWD Partnership
Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Το MMWD εστιάζει σε τρεις αλληλένδετους τομείς πολιτικής: Απασχόληση Ανθρώπινο κεφάλαιο & εκπαίδευση Κοινωνικές υπηρεσίες Απώτερος σκοπός: Η ενίσχυση της ικανότητας των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών της Ν.Α. Ευρώπης να προβλέπουν, να κατανοούν και να αντιμετωπίζουν στρατηγικά τις συνέπειες των σημερινών δημογραφικών αλλαγών, με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη των περιφερειών και των πόλεων της Ν.Α. Ευρώπης, με έμφαση στις αλλαγές που οφείλονται στη μετανάστευση και στις επιδράσεις τους στο ανθρώπινο κεφάλαιο και στην αγορά εργασίας.
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ MMWD Οι πληθυσμιακές μεταβολές έχουν άμεσες επιπτώσεις στις προοπτικές ανάπτυξης και συνοχής των πόλεων και των περιφερειών της Ν.Α.Ε. Η δομή των πληθυσμών επηρεάζεται όλο και περισσότερο από τη μετανάστευση (εισερχόμενη και εξερχόμενη μετανάστευση) Έμφαση στη σχέση της μετανάστευσης με τη δημογραφική αλλαγή και τις τάσεις-επιπτώσεις στο ανθρώπινο κεφάλαιο, στην απασχόληση και στην κοινωνική πρόνοια
ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΟΥ MMWD Ως «δημογραφικές μεταβολές», το MMWD αντιλαμβάνεται τρεις βασικές τάσεις, οι οποίες επηρεάζουν συνολικά την περιοχή της Ν.Α. Ευρώπης: Συρρίκνωση πληθυσμού Γήρανση πληθυσμού Κινητικότητα του πληθυσμού και του εργατικού δυναμικού
ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Το MMWD σχεδιάστηκε στο πλαίσιο της Στρατηγικής «ΕΥΡΩΠΗ 2020». Οι κύριες αναφορές του έργου σχετίζονται με κάποιους από τους στόχους της ΕΥΡΩΠΗΣ 2020, καθώς συνδέονται με τη δημογραφική αλλαγή και τη μετανάστευση: ενίσχυση της απασχόλησης βελτίωση των επιπέδων εκπαίδευσης προώθηση της κοινωνικής ένταξης
Τέσσερις άξονες δράσης: ΤΙ ΚΑΝΕΙ ΤΟ MMWD 1. Ανάπτυξη μιας Πλατφόρμας Γνώσης για τη δημογραφική αλλαγή στη Ν.Α. Ευρώπη και τις επιπτώσεις της στην ανάπτυξη των περιφερειών (πληθυσμιακές προβολές έως το 2020 σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο). 2. Ανάπτυξη των ικανοτήτων των τοπικών και περιφερειακών αρχών στη χρήση εργαλείων πολιτικής για το στρατηγικό τους σχεδιασμό 3. Συμβολή στη χάραξη περιφερειακών στρατηγικών (σενάρια πολιτικής έως το 2020 σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο). 4. Διακρατικός πολιτικός διάλογος και συνεργασία για τα θέματα των πληθυσμιακών αλλαγών και της μετανάστευσης.
ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 3 Διαπεριφερειακές διαβουλεύσεις, με παράλληλα στρογγυλά τραπέζια για την απασχόληση, το ανθρώπινο κεφάλαιο και τα συστήματα πρόνοιας: Τεργέστη (Μάρτιος 2014) Βελιγράδι (Ιούνιος 2014) Τεργέστη (Σεπτέμβριος 2014) Στόχος: η καταγραφή και μελέτη των προκλήσεων που σχετίζονται με τις επιπτώσεις των δημογραφικών αλλαγών στη Ν.Α. Ευρώπη, μέσα από τη συνεργασία μεταξύ θεσμικών φορέων που αποσκοπεί σε κοινές προσεγγίσεις και κοινά σχέδια δράσεις για τα επόμενα χρόνια.
ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Αναμενόμενο αποτέλεσμα: ένα Στρατηγικό Σχέδιο για διακρατική συνεργασία (2014-2020) για κάθε ένα τομέα πολιτικής (Απασχόληση, Ανθρ. Κεφάλαιο, Κοιν. Πρόνοια). Τα σενάρια πολιτικής 2020 παρέχουν το υπόβαθρο για τον εντοπισμό των πιο σημαντικών, κοινών δημογραφικών προκλήσεων. Η Στρατηγική για τη Ν.Α. Ευρώπη του 2020 και οι προτεραιότητες του ΕΤΠΑ για το 2014-20 είναι σημείο αναφοράς για το πλαίσιο του διαλόγου.
ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Τα πεδία του διαλόγου (ένα για κάθε στρογγυλό τραπέζι): 1. Η προώθηση της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού και της αυτοαπασχόλησης για την ενίσχυση της περιφερειακής αγοράς εργασίας. 2. Καινοτομία και Τεχνική Εκπαίδευση (η εκπαίδευση ως μοχλός για καινοτομία και σύγκλιση των αναπτυξιακών τάσεων στη Ν.Α. Ευρώπη). 3. Η βιωσιμότητα των συστημάτων πρόνοιας: βελτίωση της πρόσβασης σε κοινωνικές υπηρεσίες και εξασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας τους μέσα από τη συνεργασία ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας.
Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ Γενικά για την περιοχή εφαρμογής του MMWD : Ραγδαία συρρίκνωση και γήρανση του πληθυσμού και του εργατικού δυναμικού Όλο και μεγαλύτερη κινητικότητα των εργαζομένων τόσο εντός της Ε.Ε. όσο και από τρίτες χώρες Συνεχής διαρροή ανθρώπινου κεφαλαίου από πολλές περιοχές Ειδικά για την Περιφέρεια Κρήτης (ενδεικτικά): Ειδικά για την Περιφέρεια Κρήτης (ενδεικτικά): Σημαντικές επιφυλάξεις ως προς το ρόλο της Κοινωνικής Οικονομίας και των Κοιν. Επιχ/σεων στην Ελλάδα υπό το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο Η ανασφάλιστη εργασία καθίσταται μείζον ζήτημα για οικονομικούς και κοινωνικούς λόγους (δυσκολία πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας-πρόνοιας, άδεια παραμονής κ.α.) Δυσκολία πρόσβασης μεταναστών στην αγορά εργασίας με ευρύτερες συνέπειες για την κοινωνική τους ενσωμάτωση Προβλήματα στην υποδοχή, εξυπηρέτηση και βασική επικοινωνία με μετανάστες (διαφορετική γλώσσα, κουλτούρα, προκαταλήψεις) Έλλειψη ουσιαστικής διασύνδεσης προγραμμάτων κατάρτισης με την αγορά εργασίας κ.α. Χαμηλό εκπαιδευτικό και κοινωνικό επίπεδο μεταναστών. Δυσκολία αναγνώρισης πτυχίων και επαγγελματικών προσόντων από εκείνους (λίγοι) που διαθέτουν.
TO MMWD ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ Μέχρι σήμερα: Πληθυσμιακές προβολές για το 2016 και 2021 σε επίπεδο NUTS2. Σενάρια Πολιτικής για το 2020 σε επίπεδο NUTS2. Ενεργή συμμετοχή στο διακρατικό διάλογο και συνδιαμόρφωση της ατζέντας συζήτησης. Δημιουργία τοπικού δικτύου συνεργασίας με αρμόδιους φορείς και Υπηρεσίες. Πλαίσιο προτάσεων για τη χάραξη περιφερειακών πολιτικών. Πιλοτικές συναντήσεις μεταξύ εταίρων για ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εμπειριών σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού (Ηράκλειο, Βιέννη, Μπολόνια). Συμμετοχή σε σεμινάρια ανάπτυξης ικανοτήτων
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ Δυνατότητες για συνεργασία και αλληλεπίδραση με άλλες Περιφέρειες της Ν.Α. Ευρώπης που είναι δέκτες των επιπτώσεων της μετανάστευσης (Ιταλικές Περιφέρειες, Βαλκάνια, Κεντρική Ευρώπη). Αξιοποίηση και ενσωμάτωση καινοτόμων εργαλείων χάραξης πολιτικής. Πρόσβαση σε δεδομένα και πληροφορίες για τις πληθυσμιακές εξελίξεις στη Ν.Α.Ε. Συμβολή στη χάραξη περιφερειακής πολιτικής στους τομείς της απασχόλησης, φτώχειας, κοινωνικής ένταξης, εκπαίδευσης και κατάρτισης. Συνδιαμόρφωση κοινών σχεδίων δράσης στη Ν.Α.Ε για την περίοδο 2014-2020.
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ Προσδιοριστικοί παράγοντες και μεταβλητές: Η γεωγραφική θέση της Κρήτης την καθιστά κομβικό σημείο των μεταναστευτικών ροών από την Αφρική, Μέση και Άπω Ανατολή προς την Ευρώπη. Η διαρκής γεωπολιτική αστάθεια στη Ν.Α. Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, στα Βαλκάνια (παλαιότερα). Η παρούσα οικονομική συγκυρία (πιθανή συνέχιση της κρίσης) και οι γενικότερες επιπτώσεις στο οικονομικοκοινωνικό προφίλ της Περιφέρειας. Η προοπτική της Μακροπεριφέρειας Αδριατικής Ιονίων Νήσων και η νέα στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή-ευκαιρίες προς αξιοποίηση.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας ggk@etam.gr contact@migration4growth.eu MMWD - MAKING MIGRATION WORK FOR DEVELOPMENT