Η κλίμακα σε ευρεία κλίμακα

Η κλίμακα σε ευρεία κλίμακα ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ «Κανένα μάθημα δεν έχει τόσο μεγάλη παιδευτική δύναμη όσο η ενασχόληση με τους αριθμούς. Το κυριότερο που κάνει είναι ότι αυτόν που από τη φύση του νυστάζει, τον ξυπνάει και τον κάνει να έχει δεκτικότητα στη μάθηση, μνήμη και οξύτητα πνεύματος». Πλάτων (Νόμοι 747b) ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ: Διαδραστικού πίνακα και smart notebook 2 PC τάξης 5 laptop ΣΧΟΛΕΙΟ: A Δημοτικό Γεροσκήπου ΤΑΞΗ: Στ 2 ΔΑΣΚΑΛΑ: Κωνσταντία Σελιά ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 27-28 Φεβρουαρίου 2018

ΠΡΟΥΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Οι μαθητές: Χρησιμοποιούν τα εργαλεία του smart notebook. Γνωρίζουν την έννοια του λόγου. Αναφέρουν ως λόγο δύο ποσών το πηλίκο των μέτρων των ποσών αυτών που μετρήθηκαν με την ίδια μονάδα. Γράφουν λόγους με διάφορους τρόπους (α:β, α προς β, α/β) Βρίσκουν τον λόγο ενός ποσού προς ένα άλλο. Αναφέρουν ως αναλογία την ισότητα δύο λόγων. Αναγνωρίζουν ανάλογα ποσά. Υπολογίζουν τον λόγο όταν δίνονται ανάλογα ποσά. Γνωρίζουν ότι σε μιαν αναλογία το γινόμενο των άκρων ισούται με το γινόμενο των μέσων και εφαρμόζουν την ιδιότητα αυτή για να βρουν άγνωστο όρο. ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Οι μαθητές: ΓΝΩΣΕΩΝ (ΓΝΩΡΙΖΩ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΟΩ) Να εξηγήσουν την έννοια της μεγέθυνσης και σμίκρυνσης και να τις διαχωρίσουν από την παραμόρφωση. Να εξηγήσουν σε ποιες περιπτώσεις της ζωής υπάρχει ανάγκη για μεγέθυνση, σμίκρυνση ή παραμόρφωση. Να τοποθετήσουν στο χάρτη σημαντικά μνημεία (αρχαιολογικά και θρησκευτικά) της ελεύθερης και κατεχόμενης Κύπρου. Να εξηγήσουν πότε δύο τρίγωνα ή ορθογώνια είναι όμοια αναφέροντας τις ανάλογες πλευρές και ίσες γωνιές ως τα χαρακτηριστικά τους. Να βρουν τις διαφορετικές σημασίες της λέξης «κλίμακα» στο λεξικό και να αντιληφθούν το εύρος της σημασίας της. Να σχηματίσουν με τη βοήθεια του λεξικού την οικογένεια της λέξης «κλίμακα». Να εξηγήσουν τη σημασία εκφράσεων με τη λέξη «κλίμακα». Να προσεγγίσουν διαθεματικά την έννοια της κλίμακας (πώς εμφανίζεται στα μαθηματικά, στη γεωγραφία, στο σχέδιο, στη ζωγραφική, στην επιστήμη, στη μουσική, σε εκφράσεις λόγου). Να αναφέρουν είδη κλίμακας που πιθανόν να γνωρίζουν (κλίμακα ρίχτερ, κλίμακα κελσίου, κλίμακα φάρεναϊτ, κλίμακα του σολ, αριθμητική κλίμακα, βαθμολογική κλίμακα, χρωματική κλίμακα, μισθολογική κλίμακα, ιεραρχική κλίμακα, φορολογική κλίμακα) Να εξηγήσουν τη σημασία του τίτλου, του υπομνήματος, του προσανατολισμού και της κλίμακας στο χάρτη. Να κατανοήσουν την έννοια της κλίμακας ενός σχεδίου και να αντιληφθούν τη σημασία της. Να αναφέρουν ως κλίμακα το λόγο ανάμεσα στις εικονιζόμενες διαστάσεις και στις πραγματικές διαστάσεις. Αναφέροντας την κλίμακα ως λόγο να προβούν σε διαφορετικούς τρόπους γραφής της. Να αναφέρουν ότι η κλίμακα σε ένα χάρτη δηλώνει πόσες φορές μικρότερη είναι μια απόσταση πάνω στο χάρτη από την πραγματική. Να αναφέρουν ότι σε ένα σχέδιο τα πάντα σχεδιάζονται με την ίδια κλίμακα. Να αναφέρουν τα δύο είδη κλίμακας (γραφική & κλασματική) και σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται η καθεμιά. Να αντιληφθούν πως ως λόγος/κλάσμα η κλίμακα, όσο μικρότερος είναι παρανομαστής τόσο μεγαλύτερη είναι η κλίμακα.

Να εξηγήσουν ότι όσο μεγαλύτερη είναι η κλίμακα τόσο περισσότερες λεπτομέρειες του σχεδίου διακρίνονται στο χαρτί (πώς το μέγεθος της κλίμακας επηρεάζει το σχέδιο). Να υπολογίσουν την πραγματική απόσταση δύο σημείων ενός χάρτη (σε ευθεία γραμμή) με βάση την κλίμακα του χάρτη. Να εξηγήσουν ότι η ευθεία οδός δεν είναι η πραγματική οδός. Να αναφέρουν τα βασικά μέρη του Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου (κοίλον, ορχήστρα, σκηνή). Να υπολογίσουν τις πραγματικές διαστάσεις αντικειμένων με βάση την κλίμακα σχεδίασής τους. Να βρουν την κλίμακα όταν είναι γνωστές οι πραγματικές διαστάσεις και οι διαστάσεις στο χαρτί. Να βρουν τις διαστάσεις στο χαρτί όταν είναι γνωστή η κλίμακα και οι πραγματικές διαστάσεις. ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ (ΔΙΕΡΕΥΝΩ ΚΑΙ ΕΝΤΟΠΙΖΩ) Να ανακαλύψουν με πειραματισμό το αποτέλεσμα της μεγέθυνσης, σμίκρυνσης και παραμόρφωσης. Εντοπίζουν τα βασικά στοιχεία ενός χάρτη (τίτλος, υπόμνημα, προσανατολισμός, κλίμακα). Να χρησιμοποιήσουν σωστά τον διαδραστικό πίνακα, το smart notebook, και τους υπολογιστές για να διερευνήσουν καταστάσεις. Να ανακαλύψουν με παρατήρηση ότι κλίμακα από χάρτη σε χάρτη διαφέρει. Να εντοπίσουν και να περιγράψουν διαφορές σε χάρτες διαφορετικής κλίμακας: Να συγκρίνουν την κλίμακα τριών χαρτών διαφορετικών ως προς το μέγεθος και να διαπιστώσουν πώς αυτή μεταβάλλεται όταν αλλάζει το μέγεθος του χάρτη. Να εκτιμήσουν την πραγματική απόσταση δύο σημείων ενός χάρτη (σε ευθεία γραμμή) με βάση την κλίμακα του χάρτη. Να κατασκευάσουν ορθογώνια παραλληλόγραμμα με δοσμένη κλίμακα. Να ελέγξουν με παρατήρηση τις αρχικές τους απόψεις. Να καταλήξουν σε συμπεράσματα και να προβούν σε γενικεύσεις. Να αξιολογήσουν τον τίτλο που δόθηκε στο μάθημα «Η κλίμακα σε ευρεία κλίμακα» κρίνοντάς τον ως πετυχημένο ή όχι κάνοντας έτσι μια αβίαστη σύνοψη. ΣΤΑΣΕΩΝ (ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΑΙ) Συνεργάζονται στην ομάδα και επιλύουν απλά προβλήματα. Επικοινωνούν προφορικά, ανταλλάζουν ιδέες και συζητούν τα αποτελέσματα της εργασίας τους. Σέβονται και αντιλαμβάνονται ως ισότιμα όλα τα μέλη της ομάδας. Κατανέμουν δίκαια τους ρόλους, τις ευθύνες και τις εργασίες στην ομάδα. ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΛΟΓΟΣ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΜΕΓΕΘΥΝΣΗ ΣΜΙΚΡΥΣΗ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ ΟΜΟΙΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΚΛΙΜΑΚΑ ΜΟΡΦΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Μαθητοκεντρική, ομαδοσυνεργατική διαδικασία

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Καθοδηγούμενη ανακάλυψη Επικοινωνιακή προσέγγιση Διαθεματικές δραστηριότητες Σύνδεση με πραγματικές καταστάσεις Συνεργατική μάθηση Διερευνητική μάθηση Διαφοροποιημένες δραστηριότητες Χρήση νέας τεχνολογίας & μέσων επικοινωνίας ΥΛΙΚΑ - ΜΕΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Διαδραστικός πίνακας (Smart Notebook) Υπολογιστής τάξης & Φορητοί υπολογιστές για τις ομάδες. Σχολικοί Άτλαντες Ταξιδιωτικός χάρτης (Κύπρου) Χάρτης τοίχου (Κύπρου) Χάρακες Αυλοί Ερμηνευτικά λεξικά Σπιτάκια οικογένειας λέξεων Φύλλα εργασίας Ομαδικά πινακάκια

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 Οι μαθητές καλούνται: α) Να αναγνωρίσουν την εικόνα της φωτογραφίας. β) Να αναφέρουν το κατεχόμενο χωριό στο οποίο βρίσκεται η Μονή του Αποστόλου Ανδρέα. γ) Να δηλώσουν ποιοι κατάγονται από το συγκεκριμένο χωριό. δ) Να τοποθετήσουν τη φωτογραφία στην περιοχή του Ριζοκαρπάσου στο χάρτη.

Οι μαθητές καλούνται να κορνιζάρουν τη φωτογραφία σύροντάς την μέσα στην κορνίζα η οποία είναι μεγαλύτερη σε μέγεθος από τη φωτογραφία. Από τη διαδικασία αυτή προκύπτει η ανάγκη να αξιοποιήσουν τη δυνατότητα του υπολογιστή για να μεγαλώσουν τη φωτογραφία, ώστε να ταιριάξει στην κορνίζα. Οι μαθητές ονομάζουν τη διαδικασία με την οποία αποκτά κάτι μεγαλύτερο μέγεθος από το αρχικό ως ΜΕΓΕΘΥΝΣΗ. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 Οι μαθητές αναγνωρίζουν το Αββαείο του Μπέλλαπάις στη φωτογραφία, αναφέρουν την περιοχή των κατεχομένων στην οποία βρίσκεται και το τοποθετούν σύροντάς το στο χάρτη.

Οι μαθητές καλούνται να κορνιζάρουν την ίδια φωτογραφία (ίδιου μεγέθους) στις δυο ανισομεγέθεις κορνίζες. Μέσα από τη δραστηριότητα οι μαθητές προβαίνουν σε δύο αντίθετες διαδικασίες. Στην πρώτη περίπτωση μεγαλώνουν ΜΕΓΕΘΥΝΟΥΝ και στη δεύτερη μικραίνουν ΣΜΙΚΡΥΝΟΥΝ τη φωτογραφία. Οι μαθητές χρησιμοποιούν τους όρους ΜΕΓΕΘΥΝΣΗ και ΣΜΙΚΡΥΝΣΗ και τους αναφέρουν ως αντίθετες διαδικασίες. ΑΝΑΠΤΥΞΗ - ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 Οι μαθητές καλούνται να τοποθετήσουν και πάλι τη φωτογραφία της μονής του Απόστολου Ανδρέα σε μια διαφορετική κορνίζα αυτή τη φορά.

Μέσα από πειραματισμό προκύπτει η ανάγκη να αλλάξει το σχήμα της φωτογραφίας, ώστε να είναι δυνατή η κορνιζοποίησή της. Οι μαθητές αναφέρουν το αποτέλεσμα ως ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ. Γίνεται σύγκριση με το αποτέλεσμα των δύο προηγούμενων περιπτώσεων και εξηγείται ότι στην περίπτωση της ΜΕΓΕΘΥΝΣΗΣ και ΣΜΙΚΡΥΝΣΗΣ προέκυψε ΟΜΟΙΟ ΣΧΗΜΑ ενώ στην τελευταία περίπτωση είχαμε ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ. Οι μαθητές εξηγούν πώς δημιούργησαν πρώτα όμοια σχήματα και πώς ύστερα παραμορφωμένο σχήμα: Στις δύο πρώτες περιπτώσεις μεγάλωσαν τα μήκη και πλάτη αναλογικά ενώ στην περίπτωση της παραμόρφωση αναγκάστηκαν να μεγαλώσουν το μήκος περισσότερες φορές από το πλάτος. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4 ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΣΤΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΠΙΝΑΚΑ. Μέσα από τις ασκήσεις αυτές οι μαθητές καλούνται να ανακαλύψουν και να εμπεδώσουν τη σχέση αναλογίας των πλευρών και ισότητας των γωνιών των όμοιων σχημάτων. 1 η ΑΣΚΗΣΗ

2 η ΑΣΚΗΣΗ 3 η ΑΣΚΗΣΗ

3 η ΑΣΚΗΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 Μέσα από τη ζωή οι μαθητές αναφέρουν:

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 5 Οι μαθητές με τη βοήθεια λεξικού βρίσκουν τη σημασία της λέξης «ΚΛΙΜΑΚΑ» στο λόγο. Εξηγούν τη σημασία της λέξης μέσα σε φράσεις. Βρίσκουν λέξεις της ίδια οικογένειας. Αναφέρουν σχολικά μαθήματα στα οποία συναντιέται η λέξη και πώς (Ελληνικά, Μουσική, Τέχνη, Σχεδιασμός, Μαθηματικά, Γεωγραφία, Επιστήμη). Αναφέρουν κλίμακες που ακούνε καθημερινά (κλίμακα ρίχτερ, κλίμακα κελσίου, κλίμακα φάρεναϊτ, κλίμακα του σολ, αριθμητική κλίμακα, βαθμολογική κλίμακα, χρωματική κλίμακα, μισθολογική κλίμακα, ιεραρχική κλίμακα, φορολογική κλίμακα).

Οι μαθητές σύρουν τους φθόγγους στο κάτω πεντάγραμμο σχηματίζοντας την κλίμακα του σολ. Διαπιστώνουν «τη σκάλα» η οποία δημιουργήθηκε δηλώνοντας μια διαβάθμιση. Παίζουν την κλίμακα του σολ στους αυλούς και στο μεταλλόφωνο του διαδραστικού, ώστε να ακούσουν επίσης τη διαβάθμιση του ήχου (ανεβαίνει κατεβαίνει) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 6 Οι μαθητές παρατηρούν τον χάρτη και αναφέρουν τα βασικά του στοιχεία: - ΤΙΤΛΟΣ - ΥΠΟΜΝΗΜΑ - ΚΛΙΜΑΚΑ - ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ

Οι μαθητές ενώνουν τις προτάσεις στον διαδραστικό πίνακα για να αντιληφθούν τη σημασία καθενός από τα πιο πάνω. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 7 ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Παρουσιάζονται στους μαθητές 3 χάρτες της Κύπρου διαφορετικού μεγέθους και τους ζητείται να υποθέσουν ποιος χάρτης σχεδιάστηκε με τη μεγαλύτερη κλίμακα; Οι μαθητές ελέγχουν την απάντησή τους μελετώντας την κλίμακα ενός χάρτη τοίχου, ενός ταξιδιωτικού και ενός Άτλαντα (όλοι χάρτες Κύπρου).

Αντιλαμβανόμενοι την κλίμακα ως λόγο εξηγούν πως όσο μικρότερος είναι ο παρανομαστής τόσο μεγαλύτερη είναι η κλίμακα και όσο μεγαλύτερη είναι η κλίμακα τόσο μεγαλύτερος είναι ο χάρτης αφού σε 1 μέρος βλέπεις «λιγότερα πράγματα» άρα πιο μεγάλα. ΓΙΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ (σε περίπτωση που δε συμβεί) ΤΟΥ ΠΙΟ ΠΑΝΩ ΔΙΝΕΤΑΙ Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΑΣΚΗΣΗ - ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΞΑΣΚΗΣΗ - ΕΜΠΕΔΩΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 8 Αναγνωρίζεται το μνημείο της φωτογραφίας. Δηλώνεται η τοποθεσία του. Αναφέρονται άλλα αρχαία θέατρα που υπάρχουν στην Κύπρο. Τοποθετούνται στον χάρτη.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 9

ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Οι μαθητές σύρουν την απόσταση Γεροσκήπου - Σόλων στον χάρτη του διαδραστικού πίνακα και υπολογίζουν την πραγματική απόσταση. Στον Σχολικό Άτλαντα μετρούν με τον χάρακα την απόσταση στο χαρτί και με τη χρήση της κλίμακας υπολογίζουν την πραγματική απόσταση. Διακρίνουν την ευθεία οδό από την πραγματική οδό που θα χρησιμοποιήσει κάποιος για να μεταβεί εκεί οδικώς. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 10 ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Οι μαθητές μελετούν το σχέδιο κτισίματος των Αρχαίων Ελληνικών Θεάτρων και ενημερώνονται για τα 3 βασικά τους μέρη: Κοίλον, Ορχήστρα, Σκηνή. Στη φωτογραφία του θεάτρου των Σόλων σβήστηκε η σκηνή. Οι μαθητές καλούνται να λύσουν το πιο κάτω πρόβλημα και να σχεδιάσουν τη σκηνή στο χαρτί. Α. Αναφέρουν ότι σε ένα σχέδιο τα πάντα σχεδιάζονται με την ίδια κλίμακα. β. Βρίσκουν την κλίμακα αφού γνωρίζουν πραγματικές διαστάσεις και διαστάσεις στο χαρτί της διαμέτρου της ορχήστρα. Γ. Βρίσκουν τις διαστάσεις στο χαρτί της σκηνής αφού ξέρουν τις πραγματικές. ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ Οι μαθητές σχολιάζοντας τον τίτλο του μαθήματος κάνουν μιαν επαναφορά σύνοψη των εννοιών.