ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ & ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ο ΤΩΝ ΖΙΖΑΝΙΩΝ Ζ Ι Ν
30 Ζιζάνια - αναγνώριση & αντιμετώπιση Βλήτο άσπρο Amaranthus albus L. Amaranthaceae AMAAL Tumble pigweed Το άσπρο βλήτο είναι ετήσιο, εαρινό, δικοτυλήδονο φυτό με όρθια έκφυση και φθάνει μέχρι το ύψος των 50 cm. Αναπαράγεται με σπόρους και φυτρώνει τους μήνες Απρίλιο και Μάιο. Το σπορόφυτο έχει επιμήκεις και έμμισχες κοτυληδόνες. Αυτές είναι πράσινες, χωρίς τρίχες, αλλά κοκκινίζουν στην κάτω επιφάνεια. Επίσης, η υποκοτύλη είναι ερυθρή και δεν έχει τρίχες. Ο βλαστός έχει όρθια έκφυση, σχήμα κυλινδρικό και χρώμα λευκό έως κίτρινο. Επιπλέον, δεν έχει τρίχες στην επιφάνειά του και το ύψος του κυμαίνεται από 10 έως 50 cm. Τα φύλλα του ζιζανίου είναι πράσινα, ωοειδή ή λογχοειδή και αδιαίρετα. Έχουν τραχιά υφή εξαιτίας των ευδιάκριτων νεύρων, αλλά διακρίνονται από εκείνα του τραχύ βλήτου από το μικρότερο μέγεθος και την έντονα κυματοειδή περιφέρεια. Ακόμη τα φύλλα δεν έχουν τρίχες στην επιφάνεια, είναι έμμισχα και εναλλασσόμενα. Η ταξιανθία είναι πρασινωπός στάχυς που σχηματίζεται στις μασχάλες των φύλλων. Ανθοφορεί από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο. Ο καρπός είναι κάψα που φέρει εγκάρσια σχισμή, ενώ οι σπόροι είναι μαύροι, φακοειδείς (1 mm) και γυαλιστεροί. Η ρίζα είναι πασσαλώδης και καλά ανεπτυγμένη. Επιπλέον, το ζιζάνιο προτιμά τα αμμώδη και θερμά εδάφη των θερμών με ξηρό κλίμα περιοχών.
Βλήτο άσπρο 31
32 Ζιζάνια - αναγνώριση & αντιμετώπιση Βλήτο πλαγιαστό Amaranthus blitoides L. Amaranthaceae AMABL Prostrate pigweed Το πλαγιαστό βλήτο είναι ετήσιο, εαρινό, δικοτυλήδονο φυτό, κυρίως έρπουσας έκφυσης, ενώ το μήκος των βλαστών φθάνει μέχρι τα 80 cm. Αναπαράγεται με σπόρους και φυτρώνει κυρίως τους μήνες Απρίλιο και Μάιο. Το νεαρό σπορόφυτο έχει κοτυληδόνες επιμήκεις, έμμισχες, δίχως τρίχες. Έχουν πράσινο χρώμα και κοκκινίζουν στην κάτω επιφάνεια. Επιπλέον, η υποκοτύλη είναι ερυθρή χωρίς τρίχες. Ο βλαστός είναι έρπουσας έκφυσης (υπό ορισμένες συνθήκες μπορεί να έχει όρθια έκφυση) με μήκος που κυμαίνεται από 15 έως 80 cm. Έχει σχήμα κυλινδρικό, χρώμα πράσινο, ενώ δεν έχει τρίχες στην επιφάνειά του. Τα φύλλα του ζιζανίου αυτού είναι ωοειδή ή σπαθοειδή, αδιαίρετα, γκριζοπράσινα, χωρίς ευδιάκριτα νεύρα. Η υφή των φύλλων είναι λεία, δεν έχουν τρίχες, ενώ υπάρχει λευκή κηλίδα ακανόνιστου σχήματος στην επάνω επιφάνεια. Επιπλέον, τα φύλλα είναι έμμισχα και εναλλασσόμενα. Τα άνθη φέρονται σε μασχαλιαίες ή σε επάκριες πυκνές και άφυλλες φόβες και έχουν πρασινωπό έως κόκκινο χρώμα. Ανθίζει από τον Ιούλιο έως το Σεπτέμβριο και ο καρπός του είναι αδιαίρετη κάψα. Οι σπόροι είναι μαύροι, πεπλατυσμένοι και λείοι. Η ρίζα είναι σαρκώδης και οριζόντια διακλαδιζόμενη. Το ζιζάνιο αυτό προτιμά τα πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία εδάφη των θερμών και ξηρών περιοχών.
Βλήτο πλαγιαστό 33
34 Ζιζάνια - αναγνώριση & αντιμετώπιση Βλήτο τραχύ Amaranthus retroflexus L. Amaranthaceae AMARE Redroot pigweed, common amaranth, carelessweed Το τραχύ βλήτο είναι ετήσιο, εαρινό, δικοτυλήδονο φυτό όρθιας έκφυσης και φθάνει μέχρι το ύψος των 100 cm. Αναπαράγεται με σπόρους και φυτρώνει κυρίως τους μήνες Απρίλιο και Μάιο. Το νεαρό σπορόφυτο έχει ωοειδείς έως επιμήκεις, έμμισχες κοτυληδόνες, χωρίς τρίχες, πράσινου χρώματος που κοκκινίζουν στην κάτω επιφάνεια. Η υποκοτύλη έχει ερυθρό χρώμα και δεν έχει τρίχες. Ο βλαστός του ζιζανίου αυτού έχει όρθια έκπτυξη, σχήμα κυλινδρικό, χρώμα πράσινο και τρίχες στην επιφάνειά του. Το ύψος του κυμαίνεται από 20 έως 100 cm. Τα φύλλα του βλήτου είναι ωοειδή με κυματοειδή περιφέρεια, είναι ωχροπράσινα και τα ευδιάκριτα νεύρα προσδίδουν στο ζιζάνιο τραχιά υφή. Επιπλέον, τα φύλλα του είναι έμμισχα και εναλλασσόμενα, χωρίς τρίχες και σχηματίζουν κοιλότητα στην κορυφή, μέσα στην οποία σχηματίζεται αγκάθι ως απόληξη της μεσαίας νεύρωσης. Η ταξιανθία είναι σταχυόμορφη, συμπαγής με πρασινωπό χρώμα και ανθοφορεί τους μήνες Ιούλιο έως Σεπτέμβριο. Ο καρπός είναι κάψα που φέρει εγκάρσια σχισμή. Κάθε φυτό βλήτου μπορεί να παράγει έως 200.000 σπόρους. Οι σπόροι είναι μαύροι, σφαιροειδείς, πεπλατυσμένοι και λείοι. Η ρίζα είναι πασσαλώδης, ενώ το φυτό προτιμά πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία εδάφη και περιοχές με θερμό κλίμα.
Βλήτο τραχύ 35
36 Ζιζάνια - αναγνώριση & αντιμετώπιση Αγριοκαρότο Daucus carota L. Apiaceae DAUCA Wild carrot, Queen Anne s Lace Το αγριοκαρότο είναι διετές, εαρινό, δικοτυλήδονο φυτό όρθιας έκφυσης και φθάνει μέχρι το ύψος των 80 cm. Αναπαράγεται με σπόρους και φυτρώνει την άνοιξη. Το σπορόφυτο έχει πράσινες, λογχοειδείς, έμμισχες κοτυληδόνες, οι οποίες δεν έχουν τρίχες και δεν κοκκινίζουν στην κάτω επιφάνεια. Η υποκοτύλη είναι πράσινη, χωρίς τρίχες. Ο βλαστός είναι πράσινος, κυλινδρικός με όρθια έκφυση. εν έχει τρίχες στην επιφάνειά του και το ύψος του κυμαίνεται από 30 έως 80 cm. Τα φύλλα του ζιζανίου είναι πράσινα, πτεροσχιδή και βαθιά σχισμένα. Επιπλέον, έχουν λεία υφή δίχως ευδιάκριτα νεύρα ή τρίχες. Ακόμη, τα φύλλα είναι εναλλασσόμενα με τα κατώτερα έμμισχα και τα ανώτερα άμισχα. Τα άνθη είναι λευκά και σχηματίζουν σκιάδιο. Ανθοφορεί από το Μάιο έως τον Ιούλιο. Παράγει έως 4.000 σπόρους ανά φυτό και οι σπόροι είναι ωοειδείς (3-4 mm). Η ρίζα του ζιζανίου είναι πασσαλώδης. Προτιμά τα θερμά, ξηρά και πηλώδη εδάφη. Τοπωνυμίες: Ασταφυλίνος, Βουτσί, αυκί, Σταφυλινάκος. Συνώνυμα: Daucus gingidium L., D. communis Rouy & Camus.