ΠΓΡΙΓΥΟΜΓΝΑ ΓΙΑΓΩΓΗ...3 ΜΓΡΟ Ι ΝΟΜΟΘΓΣΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΚΑΙ ΑΝΑΝΓΩΙΜΓ ΠΗΓΓ ΓΝΓΡΓΓΙΑ ΚΓΦΑΛΑΙΟ Α ΓΘΝΙΚΟ ΘΓΜΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΣΩΝ ΑΠΓ

ΠΓΡΙΓΥΟΜΓΝΑ ΓΙΑΓΩΓΗ...3 ΜΓΡΟ Ι ΝΟΜΟΘΓΣΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΚΑΙ ΑΝΑΝΓΩΙΜΓ ΠΗΓΓ ΓΝΓΡΓΓΙΑ ΚΓΦΑΛΑΙΟ Α ΓΘΝΙΚΟ ΘΓΜΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΣΩΝ ΑΠΓ Ζ. Ε θαηάζηαζε ηςκ ΑΠΓ ζηεκ Γιιάδα..7 ΖΖ. Πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ θαη ζοκηαγμαηηθή ζεμειίςζε ηεξ αλημπμίεζεξ ηςκ ΑΠΓ.8 ΖΖΖ. Ο κ. 3468/2006 12 1. Οη ζθμπμί ημο κυμμο.13 2. Αλημιμγηθή πνμζέγγηζε ημο κυμμο 16 ΚΓΦΑΛΑΙΟ Β ΚΟΙΝΟΣΙΚΟ ΘΓΜΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΣΩΝ ΑΠΓ Ζ. Ε θαηάζηαζε ηςκ ΑΠΓ ζηεκ Γονχπε.18 ΖΖ. Ε Οδεγία 2001/77/ΓΗ.18 1. Οη ζηυπμη ηεξ Οδεγίαξ 19 2. Οη βαζηθέξ νοζμίζεηξ ηεξ Οδεγίαξ.20 ΖΖΖ. Ε Οδεγία 2004/8/ΓΗ.25 1. Ε ορειήξ απυδμζεξ ζομπαναγςγή ζενμηθήξ θαη ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ.25 2. Οη ζηυπμη ηεξ Οδεγίαξ..27 3. Οη βαζηθέξ νοζμίζεηξ ηεξ Οδεγίαξ 28 1

ΜΓΡΟ ΙΙ ΓΠΓΝΔΤΣΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΚΑΙ ΑΝΑΝΓΩΙΜΓ ΠΗΓΓ ΓΝΓΡΓΓΙΑ ΚΓΦΑΛΑΙΟ Α ΓΠΓΝΔΤΣΙΚΑ ΚΙΝΗΣΡΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΓΚΣΡΙΚΗ ΓΝΓΡΓΓΙΑ ΑΠΟ ΑΠΓ ΣΗΝ ΓΛΛΑΔΑ Ζ. Σμ πιαίζημ ηςκ εκενγεηαθχκ επεκδφζεςκ.35 ΖΖ. Ο ακαπηοληαθυξ κυμμξ θαη μ πάνηεξ επεκδοηηθχκ δςκχκ.36 ΖΖΖ. Γπηπεηνεζηαθυ πνυγναμμα εκένγεηαξ 47 ΚΓΦΑΛΑΙΟ Β ΓΠΓΝΔΤΣΙΚΑ ΚΙΝΗΣΡΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΓΚΣΡΙΚΗ ΓΝΓΡΓΓΙΑ ΑΠΟ ΑΠΓ ΣΗΝ ΓΤΡΩΠΑΪΚΗ ΓΝΩΗ Ζ. οζηήμαηα ζηήνηλεξ ηςκ ΑΠΓ ζηα πιαίζηα ηεξ ΓΓ.50 ΖΖ. Πμιηηηθμί πνμζακαημιηζμμί ηεξ ΓΓ ζημκ εηδηθυηενμ ημμέα ηςκ ΑΠΓ.55 1. Υάνηεξ πμνείαξ γηα ηηξ ΑΠΓ.56 1.1. Ιειιμκηηθμί ζηυπμη..58 1.2. Γθηίμεζε ημο θυζημοξ θαη ηςκ πιεμκεθηεμάηςκ 60 2. Πνυγναμμα πιαίζημ γηα ηεκ θαηκμημμία θαη ηεκ ακηαγςκηζηηθυηεηα (ΠΗΑ) (2007-2013).61 ΤΜΠΓΡΑΜΑΣΙΚΓ ΠΑΡΑΣΗΡΗΓΙ...63 ΠΑΡΑΡΣΗΜΑΣΑ.66 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 127 ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΙΓ.131 2

ΓΙΑΓΩΓΗ Ε μιμέκα αολακυμεκε δήηεζε γηα ειεθηνηθή εκένγεηα, ζε παγθυζμημ επίπεδμ, απμηειεί έκα ακαμθηζβήηεημ γεγμκυξ. Γλάιιμο, ε πανμπή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ έπεη ημ παναθηήνα ηεξ οπενεζίαξ θμηκήξ ςθέιεηαξ θαη απμηειεί οπμπνέςζε ημο θνάημοξ 1. Ωζηυζμ, μη εκενγεηαθέξ πεγέξ πμο πνεζημμπμημφκηαη θονίςξ ζήμενα δεκ είκαη ακελάκηιεηεξ. Πανάιιεια, μιμέκα θαη πημ δοκαηέξ γίκμκηαη μη θςκέξ απυ επηζηήμμκεξ, πμιηηηθμφξ θαη μηθμιμγηθέξ μνγακχζεηξ, μη μπμίεξ πνμεηδμπμημφκ γηα ημοξ θηκδφκμοξ πμο ζοκεπάγεηαη γηα ημ πενηβάιιμκ ε πνήζε μνοθηχκ θαοζίμςκ γηα ηεκ παναγςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ θαη ε ελάκηιεζε ηςκ θοζηθχκ πυνςκ ηεξ γεξ. Γηδηθά μη θιημαηηθέξ αιιαγέξ πμο ζπεηίδμκηαη με ημ θαηκυμεκμ ημο ζενμμθεπίμο είκαη ηδηαίηενα ακεζοπεηηθέξ 2. Οη δφμ αοηέξ πανάμεηνμη ηεξ παγθυζμηαξ εκενγεηαθήξ πμιηηηθήξ θένμοκ ζημ πνμζθήκημ ηεκ ακάγθε γηα ηεκ πνμχζεζε ηεξ παναγςγήξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ακακεχζημεξ πεγέξ εκένγεηαξ (ΑΠΓ). Οη Ακακεχζημεξ Πεγέξ Γκένγεηαξ (ΑΠΓ) ακακεχκμκηαη μέζς ημο θφθιμο ηεξ θφζεξ θαη ζεςνμφκηαη πναθηηθά ακελάκηιεηεξ. Ο ήιημξ, μ άκεμμξ, ηα πμηάμηα, μη μνγακηθέξ φιεξ, υπςξ ημ λφιμ, θαη αθυμε ηα απμννίμμαηα μηθηαθήξ θαη γεςνγηθήξ πνμέιεοζεξ, είκαη πεγέξ εκένγεηαξ πμο ε πνμζθμνά ημοξ δεκ ελακηιείηαη πμηέ. Τπάνπμοκ ζε αθζμκία ζημ θοζηθυ μαξ πενηβάιιμκ θαη είκαη μη πνχηεξ μμνθέξ εκένγεηαξ πμο πνεζημμπμίεζε μ άκζνςπμξ, ζπεδυκ απμθιεηζηηθά, μέπνη ηηξ ανπέξ ημο 20μο αηχκα, μπυηε θαη ζηνάθεθε ζηεκ εκηαηηθή πνήζε ημο άκζναθα θαη ηςκ οδνμγμκακζνάθςκ. Σμ εκδηαθένμκ γηα ηεκ εονφηενε αλημπμίεζε ηςκ ΑΠΓ, θαζχξ θαη γηα ηεκ ακάπηολε αληυπηζηςκ θαη μηθμκμμηθά απμδμηηθχκ ηεπκμιμγηχκ πμο δεζμεφμοκ 1 Γ. Νίθα, Δλέξγεηα θαη πεξηβάιινλ ζηελ πξννπηηθή ηεο Δπξψπεο, ΔιιΓλε 1996, ζ. 1284επ. 2 Βι. ζρεηηθά ηελ Πξάζηλε Βίβιν κε ηίηιν «Δπξσπατθή ηξαηεγηθή γηα αεηθφξν, αληαγσληζηηθή θαη αζθαιή ελέξγεηα» πνπ εμέδσζε ε Δπηηξνπή ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ ηελ 8.3.2006, COM (2006) 105, ζ. 3. 3

ημ δοκαμηθυ ημοξ πανμοζηάζζεθε ανπηθά μεηά ηεκ πνχηε πεηνειασθή πνήζε ημο 1979 θαη παγηχζεθε ηεκ επυμεκε δεθαεηία, μεηά ηε ζοκεηδεημπμίεζε ηςκ παγθυζμηςκ πενηβαιιμκηηθχκ πνμβιεμάηςκ. Γηα πμιιέξ πχνεξ, μη ΑΠΓ απμηειμφκ μία ζεμακηηθή εγπχνηα πεγή εκένγεηαξ, με μεγάιεξ δοκαηυηεηεξ ακάπηολεξ ζε ημπηθυ θαη εζκηθυ επίπεδμ. οκεηζθένμοκ ζεμακηηθά ζημ εκενγεηαθυ ημοξ ηζμδφγημ, ζομβάιιμκηαξ ζηε μείςζε ηεξ ελάνηεζεξ απυ ημ αθνηβυ θαη εηζαγυμεκμ πεηνέιαημ θαη ζηεκ εκίζποζε ηεξ αζθάιεηαξ ημο εκενγεηαθμφ ημοξ εθμδηαζμμφ. Πανάιιεια, ζοκηειμφκ θαη ζηεκ πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ, θαζχξ ε αλημπμίεζή ημοξ δεκ ημ επηβανφκεη, αθμφ δεκ ζοκμδεφεηαη απυ παναγςγή νφπςκ ή αενίςκ πμο εκηζπφμοκ ημκ θίκδοκμ γηα θιημαηηθέξ αιιαγέξ. Έπεη πιέμκ δηαπηζηςζεί υηη μ εκενγεηαθυξ ημμέαξ είκαη μ πνςηανπηθυξ οπεφζοκμξ γηα ηε νφπακζε ημο πενηβάιιμκημξ, θαζχξ ζπεδυκ ημ 95% ηεξ αημμζθαηνηθήξ νφπακζεξ μθείιεηαη ζηεκ παναγςγή, ημ μεηαζπεμαηηζμυ θαη ηε πνήζε ηςκ ζομβαηηθχκ θαοζίμςκ. Ε Γιιάδα δηαζέηεη αληυιμγμ δοκαμηθυ ΑΠΓ, μη μπμίεξ μπμνμφκ κα πνμζθένμοκ μηα πναγμαηηθή εκαιιαθηηθή ιφζε γηα ηεκ θάιορε ηςκ εκενγεηαθχκ μαξ ακαγθχκ. Ακηηθείμεκμ ηεξ πανμφζαξ μειέηεξ απμηειεί ε πανμοζίαζε ημο κέμο ζεζμηθμφ πιαηζίμο πμο δηέπεη ηεκ παναγςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ, δει. ημο κ. 3468/2006 (Ιένμξ Ζ, θεθ. Α), πμο απμηειεί ημ κμμμζεηηθυ μέηνμ γηα ηε μεηαθμνά ζημ εζκηθυ δίθαημ ηεξ Οδεγίαξ 2001/77/ΓΗ (Ιένμξ Ζ, θεθ. Β). Γηα ιυγμοξ ζοζηεμαηηθμφξ πανμοζηάδεηαη ζημ ίδημ θεθάιαημ θαη ε Οδεγία 2004/8/ΓΗ, αθμφ με ημ κ. 3468/2008 μεηαθένμκηαη ζημ εζκηθυ δίθαημ θαη θάπμηεξ δηαηάλεηξ απυ ηεκ Οδεγία αοηή. Σμ φκηαγμα, ημ πνςημγεκέξ θμηκμηηθυ δίθαημ θαη μη δηεζκείξ ζομβάζεηξ πμο έπεη θονχζεη ε Γιιάδα ζέημοκ ημ γεκηθυ πενίγναμμα ηςκ νοζμίζεςκ πμο πενηιαμβάκμκηαη ζηα ακςηένς κμμμζεηήμαηα (Ιένμξ Ζ, θεθ. Α). Πανάιιεια, ακαγθαία θνίκεηαη εθηεκή 4

ακαθμνά ζηα επεκδοηηθά θίκεηνα γηα ηεκ παναγςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ ζηεκ Γιιάδα, ζηα μπμία πενηιαμβάκμκηαη μ ακαπηοληαθυξ κυμμξ με πενηγναθή ημο πάνηε επεκδοηηθχκ δςκχκ, θαζχξ θαη ημ επηπεηνεζηαθυ πνυγναμμα εκένγεηαξ (Ιένμξ ΖΖ, θεθ. Α). Σέιμξ, ζημ θεθ. Β ημο Ιένμοξ ΖΖ πανμοζηάδμκηαη ηα επεκδοηηθά θίκεηνα γηα ηεκ παναγςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ ζηεκ Γονςπασθή Έκςζε με ζοκμπηηθή ακαθμνά ζηα δηάθμνα ζοζηήμαηα ζηήνηλεξ ηεξ παναγςγήξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ πμο εθανμυδμκηαη ζηα θνάηε μέιε ηεξ ΓΓ, ε ζεμαζία ηςκ μπμίςκ είκαη θαίνηα γηα ηεκ ακάπηολε ηςκ ΑΠΓ. Πανάιιεια, ακαιφμκηαη μη πμιηηηθμί πνμζακαημιηζμμί ηεξ ΓΓ ζημκ εηδηθυηενμ ημμέα ηςκ ΑΠΓ με θφνηα ακαθμνά ζημκ Υάνηε Πμνείαξ γηα ηηξ ΑΠΓ θαη ζημ Πνυγναμμα Πιαίζημ γηα ηεκ θαηκμημμία θαη ηεκ ακηαγςκηζηηθυηεηα (2007-2013). 5

ΜΓΡΟ Ι ΝΟΜΟΘΓΣΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΚΑΙ ΑΝΑΝΓΩΙΜΓ ΠΗΓΓ ΓΝΓΡΓΓΙΑ 6

ΚΓΦΑΛΑΙΟ Α ΓΘΝΙΚΟ ΘΓΜΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΣΩΝ ΑΠΓ Ι. Η θαηάζηαζε ηςκ ΑΠΓ ζηεκ Γιιάδα Ε ζοκεηζθμνά ηςκ ΑΠΓ ζημ εκενγεηαθυ ηζμδφγημ ηεξ πχναξ μαξ είκαη ηεξ ηάλεξ ημο 5%, ζε επίπεδμ ζοκμιηθή δηάζεζεξ πνςημγεκμφξ εκένγεηαξ ζηε πχνα θαη ηεξ ηάλεξ ημο 13-14%, ζε επίπεδμ εγπχνηαξ παναγςγήξ πνςημγεκμφξ εκένγεηαξ. Ε ειεθηνμπαναγςγή απυ ΑΠΓ ζηεκ Γιιάδα αολάκεηαη ζεμακηηθά ηα ηειεοηαία πνυκηα θαη είκαη ηεξ ηάλεξ ημο 2-2,5% ηεξ αθαζάνηζηεξ εγπχνηαξ θαηακάιςζεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ. Αθμνά θονίςξ ζε αημιηθά θαη μηθνά οδνμειεθηνηθά θαη ζε μηθνυ βαζμυ ηε βημμάδα. Θαμβάκμκηαξ οπυρε ηα μεγάια οδνμειεθηνηθά (ελαηνχκηαξ ηεκ παναγςγή απυ άκηιεζε), ε ειεθηνμπαναγςγή απυ ΑΠΓ είκαη ζηα επίπεδα ημο 10%. Ε παναγςγή ζενμηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ πνμένπεηαη θονίςξ απυ εκενγεηηθά ειηαθά, ζενμηθέξ πνήζεηξ ηεξ βημμάδαξ θαη γεςζενμηθέξ ακηιίεξ ζενμυηεηαξ. Ε μεγάιε ακάπηολε ηεξ βημμεπακίαξ ειηαθχκ ζοιιεθηχκ θαηά ηηξ ηειεοηαίεξ δεθαεηίεξ έπεη μδεγήζεη ηεκ Γιιάδα ζηε δεφηενε ζέζε ζε εγθαηεζηεμέκε επηθάκεηα ζοιιεθηχκ ζε εονςπασθυ επίπεδμ. Ωζηυζμ, ε θφνηα παναγςγή ζενμυηεηαξ απυ βημμάδα πνμένπεηαη είηε απυ θαφζε βημμάδαξ ζημκ μηθηαθυ ημμέα, είηε απυ οπμιείμμαηα βημμάδαξ ζε βημμεπακηθέξ μμκάδεξ θαηενγαζίαξ λφιμο, ηνμθίμςκ, βάμβαθμξ, θιπ., υπμο θαη πνεζημμπμηείηαη γηα ίδηεξ ακάγθεξ. Θα μπμνμφζε θακείξ κα πεη υηη ε ειιεκηθή αγμνά ζενμυηεηαξ απυ ΑΠΓ είκαη ζε ζηάδημ εθθίκεζεξ, ςζηυζμ ε αγμνά ηςκ 7

ΑΠΓ είκαη μηα δοκαμηθά ακαδουμεκε αγμνά θαη μη ζπεηηθέξ επεκδφζεηξ ακαμέκεηαη κα αολεζμφκ ζεαμαηηθά ηα επυμεκα πνυκηα 3. ΙΙ. Πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ θαη ζοκηαγμαηηθή ζεμειίςζε ηεξ αλημπμίεζεξ ηςκ ΑΠΓ Σμ φκηαγμα δεκ πενηιαμβάκεη δηαηάλεηξ πμο ακαθένμκηαη άμεζα ζηεκ εκένγεηα μφηε βέβαηα δηαηάλεηξ πμο ακαθένμκηαη εηδηθυηενα ζηηξ ΑΠΓ. Ωζηυζμ, πενηιαμβάκεη δηαηάλεηξ πμο ακαθένμκηαη αθεκυξ ζηεκ πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ, με νεηή μάιηζηα θαημπφνςζε ηεξ ανπήξ ηεξ αεηθμνίαξ, ε μπμία ζπεηίδεηαη άμεζα με ηηξ ΑΠΓ, θαη αθεηένμο, δηαηάλεηξ πμο ακαθένμκηαη γεκηθά ζημκ εζκηθυ πιμφημ θαη ζηα δηθαηχμαηα ημο θνάημοξ επ αοημφ, ζημκ μπμίμ πενηιαμβάκμκηαη θαη μη πεγέξ εκένγεηαξ. Ε ανπή ηεξ αεηθμνίαξ ή ηεξ βηχζημεξ ακάπηολεξ απμηειεί ημ ζεμείμ ακαθμνάξ ζε θάζε ζοδήηεζε γηα ηεκ πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ θαη γηα ηεκ μηθμκμμηθή ακάπηολε ζε παγθυζμημ επίπεδμ. Ο μνηζμυξ ηεξ βηχζημεξ ακάπηολεξ δηαηοπχζεθε απυ ηεκ Παγθυζμηα Γπηηνμπή γηα ημ Πενηβάιιμκ θαη ηεκ Ακάπηολε (γκςζηή θαη ςξ «Γπηηνμπή Brundtland») 4 θαη οημζεηήζεθε απυ ηε οκδηάζθερε ημο ΟΕΓ γηα ημ Πενηβάιιμκ θαη ηεκ Ακάπηολε ζημ Ρίμ ημ 1992, θαη μπμνεί κα απμδμζεί πενίπμο ςξ ελήξ: «Ε βηχζημε ακάπηολε ηθακμπμηεί ηηξ ακάγθεξ ηεξ πανμφζαξ γεκεάξ, πςνίξ κα δηαθοβεφεη ηεκ ηθακυηεηα ηςκ μειιμκηηθχκ γεκεχκ κα ηθακμπμημφκ ηηξ δηθέξ ημοξ ακάγθεξ» 5. 3 Βι. ζρεηηθά Κέληξν Αλαλεώζηκωλ Πεγώλ Δλέξγεηαο (ΚΑΠΔ), Δηήζηα Έθζεζε 2006, http://www.cres.gr/kape/pdf/download/kape%2apologismos%2006_lckd.pdf. 4 ηα πιαίζηα ηεο έθζεζεο «Our Common Future» ην 1987. 5 Γηα ηελ αξρή ηεο βηψζηκεο αλάπηπμεο βι. κεηαμχ άιισλ, Γ. Σζάιηα, Η αξρή ηεο αεηθφξνπ αλάπηπμεο απφ ην δηεζλέο θαη θνηλνηηθφ δίθαην πεξηβάιινληνο ζην άξζξν 24 ηνπ πληάγκαηνο ζε: Γ. Γηαλλαθνύξνπ/Γ. Κξεκιή/Γι. ηνύηε (επηκ.), Η εθαξκνγή ηνπ Κνηλνηηθνχ δηθαίνπ πεξηβάιινληνο ζηελ Διιάδα 1981-2006, εθδ. Αλη. Ν. άθθνπια, Αζήλα-Κνκνηελή 2007, ζ. 52-57 Α. Σάρνπ, Γίθαην πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, 6 ε εθδ., εθδ. άθθνπια, Αζήλα-Θεζζαινλίθε 2006, ζ. 51, 76επ. Δ. Κνπηνύπα-Ρεγθάθνπ, Γίθαην ηνπ πεξηβάιινληνο, εθδ. άθθνπια, Αζήλα-Θεζζαινλίθε 2005, ζ. 55επ. Μ. Καξακαλώθ, Η λνκηθή κεζνδνινγία ηεο βησζηκφηεηαο, Σηκεηηθφο Σφκνο ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 8

Ε ανπή ηεξ βηχζημεξ ακάπηολεξ ζοκάγεηαη πιέμκ ζαθέζηενα απυ ημ άνζνμ 24 παν. 1 ημο οκηάγμαημξ, μεηά ηεκ ακαζεχνεζε ημο 2001. Ιάιηζηα, ζημ ζοκηαγμαηηθυ θείμεκμ ακηί ημο υνμο βηχζημε ακάπηολε γίκεηαη ακαθμνά ζηεκ ανπή ηεξ αεηθμνίαξ, ε μπμία ζφμθςκα με ηε ζεςνία δίκεη μεγαιφηενε βανφηεηα ζηεκ πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ θαη υπη ζηεκ μηθμκμμηθή ακάπηολε, ε μπμία απμηειεί ζοκηζηχζα ηεξ βηχζημεξ ακάπηολεξ. Γηδηθυηενα, ζημ άνζνμ 24 παν. 1 εδ. α θαη β μνίδεηαη υηη: «Ε πνμζηαζία ημο θοζηθμφ θαη πμιηηηζηηθμφ πενηβάιιμκημξ απμηειεί οπμπνέςζε ημο Ηνάημοξ θαη δηθαίςμα ημο θαζεκυξ. Γηα ηε δηαθφιαλή ημο ημ Ηνάημξ έπεη οπμπνέςζε κα παίνκεη ηδηαίηενα πνμιεπηηθά ή θαηαζηαιηηθά μέηνα ζημ πιαίζημ ηεξ ανπήξ ηεξ αεηθμνίαξ». ογθεθνημέκα, με ηε δηάηαλε ημο άνζνμο 24 ζεζπίδεηαη ε ζεμειηχδεξ ανπή ηεξ πνυιερεξ ηεξ βιάβεξ ημο θοζηθμφ πενηβάιιμκημξ πάνηκ ηεξ μηθμιμγηθήξ ηζμννμπίαξ θαη ηεξ δηαηήνεζεξ αοημφ θαη ηςκ θοζηθχκ πυνςκ πνμξ υθειμξ υπη μυκμ ηεξ πανμφζαξ γεκεάξ αιιά θαη ηςκ επμμέκςκ. Γπμμέκςξ, απυ ηεκ ίδηα δηάηαλε απμννέμοκ μη πενημνηζμμί εθείκμη ζηεκ ακαπηοληαθή πμιηηηθή ηεξ πμιηηείαξ πμο είκαη ακαγθαίμη γηα ηεκ πνυιερε ηεξ βιάβεξ ημο θοζηθμφ πενηβάιιμκημξ, ζε ηνυπμ χζηε υπη θάζε ακάπηολε αιιά μυκμ ε βηχζημε, δειαδή εθείκε πμο δεκ επηθένεη βιάβε ζημ πενηβάιιμκ θαη άνα είκαη δηαηενήζημε θαη υπη πνυζθαηνε, κα είκαη επηηνεπηή απυ ημ φκηαγμα. Ε εκένγεηα παίδεη πνςηανπηθυ νυιμ γηα ηε βηχζημε ακάπηολε 6. Ηαμία ακάπηολε δε μπμνεί κα δηαζθαιηζηεί πςνίξ επάνθεηα εκένγεηαξ, θονίςξ ειεθηνηθήξ. Σαοηυπνμκα υμςξ ηυζμ ε παναγςγή υζμ θαη ε πνήζε ηεξ εκένγεηαξ ζα πνέπεη κα γίκμκηαη οπυ ημοξ υνμοξ ηεξ ανπήξ ηεξ βηχζημεξ ακάπηολεξ. Ε παναγςγή Δπηθξαηείαο 75 ρξφληα, εθδ. άθθνπια, Αζήλα-Θεζζαινλίθε 2005, ζ. 3επ. Γ. Γειιή, Η «βηψζηκε αλάπηπμε» κεηαμχ δηθαηνπιαζίαο ηνπ δηθαζηή θαη κπζνπιαζίαο ηεο ζεσξίαο, Σηκεηηθφο Σφκνο ηνπ πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο 75 ρξφληα, εθδ. άθθνπια, Αζήλα-Θεζζαινλίθε 2005, ζ. 1057επ. Γι. ηνύηε, Δγρεηξίδην δηθαίνπ πεξηβάιινληνο, εθδ. Αλη. Ν. άθθνπια, Αζήλα-Κνκνηελή 2003, ζ. 109επ. Μ. Γεθιεξή, Ο δσδεθάδειηνο ηνπ πεξηβάιινληνο. Δγθφιπηνλ βησζίκνπ αλαπηχμεσο, εθδ. Αλη. Ν. άθθνπια, Αζήλα-Κνκνηελή 1996, ζ. 57επ. 6 Μ. Βειεγξάθεο, πληαγκαηηθέο δηαζηάζεηο ηνπ Γηθαίνπ ηεο ελέξγεηαο, ΔθΓ 2/2004, ζ. 46επ.. 9

θαη πνήζε εκένγεηαξ μπμνεί κα παναθηενηζηεί βηχζημε, εθυζμκ, αθεκυξ, ελαζθαιίδεη ηεκ επάνθεηα ηςκ πεγχκ εκένγεηαξ, θαη αθεηένμο, πενημνίδεη ηηξ δοζμεκείξ επηπηχζεηξ γηα ημ πενηβάιιμκ. φμθςκα με ηα πνμακαθενυμεκα, ε ζεμαζία ηεξ παναγςγήξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ είκαη θάηη παναπάκς απυ πνμθακήξ γηα ηεκ πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ 7. οκμπηηθά μπμνμφμε κα ακαθένμομε ηα ελήξ μθέιε απυ ηε πνήζε ηςκ ΑΠΓ ςξ πνμξ ηε βηχζημε ακάπηολε: Γίκαη πναθηηθά ακελάκηιεηεξ πεγέξ εκένγεηαξ θαη ζομβάιιμοκ ζηε μείςζε ηεξ ελάνηεζεξ απυ ζομβαηηθμφξ εκενγεηαθμφξ πυνμοξ. Απακημφκ ζημ εκενγεηαθυ πνυβιεμα γηα ηε ζηαζενμπμίεζε ηςκ εθπμμπχκ δημλεηδίμο ημο άκζναθα θαη ηςκ οπυιμηπςκ αενίςκ ημο ζενμμθεπίμο. Γπηπιέμκ, οπμθαζηζηχκηαξ ημοξ ζηαζμμφξ παναγςγήξ εκένγεηαξ απυ ζομβαηηθέξ πεγέξ μδεγμφκ ζε ειάηηςζε εθπμμπχκ απυ άιιμοξ νοπακηέξ π.π. μλείδηα ζείμο θαη αδχημο πμο πνμθαιμφκ ηεκ υληκε βνμπή. Γίκαη δηάζπανηεξ γεςγναθηθά θαη μδεγμφκ ζηεκ απμθέκηνςζε ημο εκενγεηαθμφ ζοζηήμαημξ, δίκμκηαξ ηε δοκαηυηεηα θάιορεξ ηςκ εκενγεηαθχκ ακαγθχκ ζε ημπηθυ θαη πενηθενεηαθυ επίπεδμ, ακαθμοθίδμκηαξ έηζη ηα ζοζηήμαηα οπμδμμήξ θαη μεηχκμκηαξ ηηξ απχιεηεξ απυ ηε μεηαθμνά εκένγεηαξ. Πνμζθένμοκ ηε δοκαηυηεηα μνζμιμγηθήξ αλημπμίεζεξ ηςκ εκενγεηαθχκ πυνςκ, θαιφπημκηαξ έκα εονφ θάζμα ηςκ εκενγεηαθχκ ακαγθχκ ηςκ πνεζηχκ (π.π. ειηαθή εκένγεηα γηα ζενμυηεηα παμειχκ ζενμμθναζηχκ, αημιηθή εκένγεηα γηα ειεθηνμπαναγςγή). 7 Απ. Παπαθωλζηαληίλνπ, Σν λνκηθφ θαζεζηψο ησλ αλαλεψζηκσλ πεγψλ ελέξγεηαο, Ινχιηνο 2004, http://www.nomosphysis.org.gr. 10

Ιπμνμφκ κα απμηειέζμοκ ζε πμιιέξ πενηπηχζεηξ πονήκα γηα ηεκ ακαδςμγυκεζε μηθμκμμηθά θαη θμηκςκηθά οπμβαζμηζμέκςκ πενημπχκ θαη πυιμ γηα ηεκ ημπηθή ακάπηολε, με ηεκ πνμχζεζε ακάιμγςκ επεκδφζεςκ (π.π. θαιιηένγεηεξ ζενμμθεπίμο με ηε πνήζε γεςζενμηθήξ εκένγεηαξ). Γίκαη, εκ πνμθεημέκς, ζαθέξ υηη ε ακςηένς ζεμειηχδεξ ανπή ημο «πενηβαιιμκηηθμφ οκηάγμαημξ», ζημ μέηνμ πμο πενηιαμβάκεη ηεκ οπμπνέςζε δηαζθάιηζεξ ημο πενηβαιιμκηηθμφ θεθαιαίμο θαη απμηνμπήξ ηεξ ελάκηιεζεξ ηςκ πενηβαιιμκηηθχκ αγαζχκ, εκανμμκίδεηαη απυιοηα με ηεκ αλημπμίεζε θαη μάιηζηα, ζημ μεγαιφηενμ δοκαηυ βαζμυ, ηςκ ΑΠΓ. ημ πιαίζημ αοηυ, μ θμηκυξ κμμμζέηεξ έπεη οπμπνέςζε κα ιαμβάκεη μέηνα γηα ηεκ εονφηενε αλημπμίεζε ηςκ ΑΠΓ, γεγμκυξ ημ μπμίμ μδεγεί ζε ακηίζημηπε μείςζε ηεξ ζομμεημπήξ ηςκ νοπμγυκςκ πεγχκ εκένγεηαξ ζημ ζοκμιηθυ εκενγεηαθυ ηζμδφγημ ηεξ πχναξ. Γπηπιέμκ, μ θμηκυξ κμμμζέηεξ δεκ μπμνεί κα θαηανγήζεη ή κα απμμεηχζεη αοζαίνεηα ημ κμμμζεηηθυ θαζεζηχξ γηα ηεκ ακάπηολε θαη επέθηαζε ηςκ ΑΠΓ ςξ εκαιιαθηηθχκ μμνθχκ εκένγεηαξ. Ε ακηίιερε αοηή ζομβαδίδεη, ελάιιμο, ζαθχξ με ηε ζεςνία ημο «πενηβαιιμκηηθμφ θεθηεμέκμο», ζημ πιαίζημ ηεξ μπμίαξ εκηάζζεηαη. Ε αλημπμίεζε, ζοκεπχξ, ηςκ ΑΠΓ ζημ μέηνμ πμο απμηειεί μμνθή πνμζηαζίαξ ημο πενηβάιιμκημξ, ζοκηζηά δμμηθυ ζημηπείμ ηεξ ανπήξ ηεξ αεηθμνίαξ. Απυ ηεκ άπμρε αοηή, ε επέθηαζε ηεξ πνήζεξ ηςκ ΑΠΓ απμηειεί ιυγμ δεμμζίμο ζομθένμκημξ, ημκ μπμίμ μθείιεη ε Πμιηηεία κα επηδηχθεη. Ο ιυγμξ αοηυξ δεμμζίμο ζομθένμκημξ είκαη δοκαηυκ κα δηθαημιμγήζεη πενημνηζμμφξ ζηεκ αημμηθή ειεοζενία, εκχ ζογπνυκςξ πνμζιαμβάκεη ημκ παναθηήνα «δεμυζηαξ ςθέιεηαξ», ε μπμία θαζηζηά επηηνεπηή ηεκ απαιιμηνίςζε ηδημθηεζηχκ, ζφμθςκα με ημοξ μνηζμμφξ ημο άνζνμο 17 ημο οκηάγμαημξ. 11

Βέβαηα, ε πνμχζεζε ηςκ ΑΠΓ, γεκηθά, δεκ απμθιείεηαη κα έπεη θαη θάπμηεξ δοζμεκείξ ζοκέπεηεξ γηα ημ θοζηθυ ή πμιηηηζηηθυ πενηβάιιμκ, ηδίςξ γηα εοαίζζεηεξ πενηβαιιμκηηθά πενημπέξ 8. Γκδεηθηηθά, μπμνεί κα ακαθενζεί εδχ ε πενίπηςζε ηςκ οπενάθηηςκ αημιηθχκ πάνθςκ, ε δηαζφκδεζε ηςκ μπμίςκ με ημ δίθηομ δηακμμήξ μπμνεί κα επηθένεη ζεμακηηθά πενηβαιιμκηηθά πνμβιήμαηα, ιυγς ηεξ μεγάιεξ απυζηαζεξ πμο οπάνπεη απυ ημκ πχνμ παναγςγήξ ζημ πχνμ θαηακάιςζεξ ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ (γναμμέξ μεηαθμνάξ ορειήξ ηάζεξ, θέκηνα δηακμμήξ θιπ.) 9. Γιέγπεηαη, έηζη, γηα πανάδεηγμα ημ μέγεζμξ ηεξ θαηαζηνμθήξ ηςκ δαζηθχκ ή μπηηθχκ πυνςκ πμο θαηαζηνέθμκηαη γηα ηεκ θαηαζθεοή ένγςκ αλημπμίεζεξ ΑΠΓ. Ε ζηάζμηζε ζηεκ πενίπηςζε αοηή ζπεηίδεηαη αθεκυξ με ηεκ έθηαζε θαη ημ μέγεζμξ ηεξ θαηαζηνμθήξ ηςκ ζογθεθνημέκςκ πενηβαιιμκηηθχκ αγαζχκ θαη αθεηένμο με ημ υθειμξ πμο πνμθφπηεη γηα ημ ζοκμιηθυηενμ πενηβαιιμκηηθυ ηζμδφγημ ε πνήζε ηςκ ΑΠΓ. Ε οπενμπή, επμμέκςξ, ηεξ μίαξ ή ηεξ άιιεξ ιφζεξ ζοκηζηά απμηέιεζμα in concreto ζηάζμηζεξ ηςκ δηαθοβεομμέκςκ ζομθενυκηςκ. ΙΙΙ. Ο κ. 3468/2006 Ε ακάγθε γηα ακαμυνθςζε ημο κμμηθμφ πιαηζίμο πμο νοζμίδεη ηεκ παναγςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ θνίζεθε απαναίηεηε δηυηη μη ζπεηηθέξ δηαηάλεηξ ήηακ δηάζπανηεξ ζε δηάθμνα κμμμζεηήμαηα θαη είπακ απμζπαζμαηηθυ 8 Βι. ζρεηηθά Δ.-Α. Μαξηά, Κνηλνηηθέο θαη εζληθέο ξπζκίζεηο γηα ηηο Αλαλεψζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο: νη πξνθιήζεηο θαη ηα δηιήκκαηα, ζε: Γ. Γηαλλαθνύξνπ/Γ. Κξεκιή/Γι. ηνύηε (επηκ.), Η εθαξκνγή ηνπ Κνηλνηηθνχ δηθαίνπ πεξηβάιινληνο ζηελ Διιάδα 1981-2006, φ.π., ζ. 305επ., ε νπνία ζεκεηψλεη φηη «Σα πνηθίια πιενλεθηήκαηα ησλ ζπγθεθξηκέλσλ κνξθψλ ελέξγεηαο δελ ζπλεπάγνληαη ηελ «άλεπ φξσλ» ή ηε καδηθή εηζδνρή ησλ ζπλαθψλ ηερληθψλ έξγσλ εθκεηάιιεπζήο ηνπο ρσξίο πξνεγνχκελν ζρεδηαζκφ ( ). Άιισζηε ζηελ πεξίπησζε ησλ ΑΠΔ ε πνηφηεηα σο πξνο ηε πεγή (δει. σο πξνο ην «θαχζηκν» πνπ ρξεζηκνπνηνχλ) δελ ζπλεπάγεηαη απηνδηθαίσο θαη ηελ επηφηεηα ησλ θαηάιιεισλ εγθαηαζηάζεσλ αμηνπνίεζήο ηνπο. Τπ απηή ηελ έλλνηα ηα ζρεηηθά έξγα δελ θαηαηάζζνληαη απηνλφεηα ζηελ θαηεγνξία ησλ ήπησλ ή θηιηθψλ πξνο ην πεξηβάιινλ έξγσλ, νχηε πξνσζνχλ άθξηηα ηε βηψζηκε αλάπηπμε». 9 Βι. Γ. Μπάιηα, Σα ειεθηξνκαγλεηηθά πεδία, νη θίλδπλνη βιάβεο ηεο πγείαο θαη ηνπ πεξηβάιινληνο θαη νη πξνιεπηηθνί κεραληζκνί ηνπ δηθαίνπ, ΠεξΓηθ 2002, ζ. 44επ. 12

παναθηήνα με απμηέιεζμα κα με δηεοθμιφκμοκ ηεκ ακάπηολε ηςκ ΑΠΓ ζηεκ Γιιάδα 10. Ιε ημ κέμ ζεζμηθυ πιαίζημ γηα ηηξ ΑΠΓ (κ. 3468/2006 - Παναγςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ακακεχζημεξ πεγέξ εκένγεηαξ θαη ζομπαναγςγή ειεθηνηζμμφ θαη ζενμυηεηαξ ορειήξ απυδμζεξ θαη ιμηπέξ δηαηάλεηξ) 11, ηε δηεοθνηκηζηηθή εγθφθιημ Δ6/Φ1/μηθ.21691/30.10.2006, θαζχξ θαη ηεκ πνυζθαηε απυθαζε γηα ημκ θακμκηζμυ Αδεηχκ Παναγςγήξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ με πνήζε ΑΠΓ (Δ6/Φ1/μηθ.5707/13.3.2007), πνμςζείηαη ζε εζκηθυ επίπεδμ έκα κέμ πενηβάιιμκ γηα ηεκ οιμπμίεζε επεκδφζεςκ ζε ένγα ΑΠΓ θαη ΕΘΤΑ (ομπαναγςγή Ειεθηνηζμμφ θαη Θενμυηεηαξ Τρειήξ Απυδμζεξ), απμζθμπχκηαξ ζηεκ υζμ ημ δοκαηυκ μεγαιφηενε αλημπμίεζε ημο δοκαμηθμφ ΑΠΓ ζηε πχνα, θαη ζηε δηεοζέηεζε μηαξ ζεηνάξ εθθνεμμηήηςκ πμο είπακ εκημπηζζεί ζημ πνμεγμφμεκμ κμμμζεηηθυ θαζεζηχημξ. 1. Οη ζθμπμί ημο κόμμο Βαζηθυξ ζηυπμξ ημο κέμο κυμμο γηα ηηξ ΑΠΓ, είκαη ε απμζομθυνεζε θαη ηοπμπμίεζε ηεξ αδεημδμηηθήξ δηαδηθαζίαξ, ζε ζοκδοαζμυ με ηηξ πνμβιεπυμεκεξ θακμκηζηηθέξ πνάλεηξ, ε μπμία ζε επίπεδμ αιιαγχκ ζομποθκχκεηαη ζηηξ αθυιμοζεξ πανεμβάζεηξ 12 : Ηαζμνίδεηαη θαη απμηειεί μένμξ ημο κυμμο ε ηημμιυγεζε ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πανάγεηαη απυ ΑΠΓ θαη ΕΘΤΑ θαη απμννμθάηαη απυ ημ φζηεμα ή ημ Δίθηομ, με ζθμπυ ηεκ απελάνηεζε απυ ηα ηημμιυγηα ηεξ ΔΓΕ θαη 10 Γ. Παπαδεκεηξίνπ/Απ. Παπαθωλζηαληίλνπ, Αλακφξθσζε ηνπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ γηα ηηο ΑΠΔ θαη δηακφξθσζε βέιηηζησλ πξαθηηθψλ ηδίσο γηα ηα αηνιηθά πάξθα, Ινχιηνο 2004, http://www.nomosphysis.org.gr.. 11 ΦΔΚ Α 129/27.6.2006. 12 Βι. ηζηνζειίδα ηνπ Κέληξνπ Αλαλεώζηκωλ Πεγώλ Δλέξγεηαο (ΚΑΠΔ), Δπηρεηξήζεηο θαη Δπελδπηέο, http://www.cres.gr 13

ηε δηαζθάιηζε ηςκ επεκδφζεςκ. Ιε ημκ ηνυπμ αοηυ, θαζίζηαηαη ζαθέξ ημ πιαίζημ θαη ημ εφνμξ ηεξ ηημμιυγεζεξ γηα υιμοξ ημοξ οπμρήθημοξ επεκδοηέξ. Γηδηθυηενα, δηαμμνθχκεηαη πίκαθαξ ηημχκ γηα ηεκ παναγυμεκε ειεθηνηθή εκένγεηα απυ ΑΠΓ ή ΕΘΤΑ πμο δεκ ελανηάηαη απυ ημ θαζεζηχξ ηημμιμγίςκ ηεξ ΔΓΕ θαη δηαθμνμπμηείηαη ακάιμγα με ηεκ πνεζημμπμημφμεκε ηεπκμιμγία. Ζδηαίηενα ζεμακηηθά είκαη πιέμκ ηα μηθμκμμηθά θίκεηνα γηα ηεκ εκίζποζε ηςκ επεκδφζεςκ ζε ειηαθά θαη θςημβμιηασθά ζοζηήμαηα, υπμο μη ηημέξ πχιεζεξ ζημ φζηεμα ή ημ Δίθηομ αολάκμκηαη έςξ θαη 600%. εμακηηθή δηαθμνά ζε ζπέζε θαη με ημ πνμεγμφμεκμ κμμμζεηηθυ πιαίζημ είκαη ε ελμμμίςζε πιέμκ ηεξ αμμηβήξ ηςκ αοημπαναγςγχκ ημο πιεμκάζμαημξ ηεξ παναγυμεκεξ εκένγεηαξ απυ ζηαζμμφξ ΑΠΓ, με αοηή ηςκ ακελάνηεηςκ παναγςγχκ, εκχ ηέιμξ οπάνπεη πνυβιερε γηα ηεκ εγγφεζε ηεξ δηάνθεηαξ ηεξ ζφμβαζεξ πχιεζεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ ή ΕΘΤΑ γηα 10 πνυκηα, με δοκαηυηεηα επέθηαζεξ γηα άιια 10 πνυκηα. Γπηπιέμκ, πνμβιέπμκηαη ζφμθςκα με ημκ κυμμ κ. 3522/2006 13 (Ιεηαβμιέξ ζηε θμνμιμγία εηζμδήμαημξ, απιμοζηεφζεηξ ζημκ Ηχδηθα Βηβιίςκ θαη ημηπείςκ θαη άιιεξ δηαηάλεηξ, άνζνμ 2) κέα θμνμιμγηθά θίκεηνα γηα ηε πνήζε ΑΠΓ απυ θοζηθά πνυζςπα, ηα μπμία ηζπφμοκ απυ 1/1/2007. Σα μέηνα αοηά, πμο αθμνμφκ, ηα θοζηθά πνυζςπα, ζοκμπηηθά είκαη ηα ελήξ: έθπηςζε δαπάκεξ, μέπνη πμζμζημφ 20%, γηα ηεκ αγμνά ειηαθχκ ζοιιεθηχκ θαη γηα ηεκ εγθαηάζηαζε θεκηνηθμφ θιημαηηζμμφ, με πνήζε θοζηθμφ αενίμο ή ειηαθήξ εκένγεηαξ. έθπηςζε δαπάκεξ, μέπνη πμζμζημφ 20%, γηα ηεκ αγμνά απμθεκηνςμέκςκ ζοζηεμάηςκ παναγςγήξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο 13 ΦΔΚ Α 276/22.12.2006. 14

βαζίδμκηαη ζε ΑΠΓ. ηεκ θαηεγμνία αοηή ζομπενηιαμβάκμκηαη ηα θςημβμιηασθά, μη μηθνέξ ακεμμγεκκήηνηεξ, μη μμκάδεξ ζομπαναγςγήξ ειεθηνηζμμφ θαη ρφλεξ-ζένμακζεξ με ηε πνήζε θοζηθμφ αενίμο ή ακακεχζημςκ πεγχκ, θαζχξ θαη μη δαπάκεξ γηα ηε ζενμμμυκςζε ζε οθηζηάμεκα θηήνηα. επέθηαζε ημο ακχηαημο πμζμφ εθπηπηυμεκεξ δαπάκεξ, πμο ζεζπίζηεθε με ημκ ηειεοηαίμ θμνμιμγηθυ κυμμ, ημκ 3296/2004, είηε γηα ηεκ αιιαγή εγθαηάζηαζεξ πνήζεξ θαοζίμμο απυ πεηνέιαημ ζε θοζηθυ αένημ, είηε γηα κέα εγθαηάζηαζε θοζηθμφ αενίμο, απυ 500 ζε 700 εονχ. Γπηηαθηηθυξ ιυγμξ υμςξ γηα ηεκ ακαμυνθςζε ημο κμμηθμφ πιαηζίμο ηςκ ΑΠΓ ήηακ θαη ε ακάγθε πνμζανμμγήξ ηεξ ειιεκηθήξ κμμμζεζίαξ ζηεκ Οδεγία 2001/77/ΓΗ ημο Γονςπασθμφ Ημηκμβμοιίμο θαη ημο ομβμοιίμο ηεξ 27 εξ επηεμβνίμο 2001 γηα ηεκ πνμαγςγή ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πανάγεηαη απυ ακακεχζημεξ πεγέξ ζηεκ εζςηενηθή αγμνά ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ. Ε πνμζανμμγή ηεξ ειιεκηθήξ κμμμζεζίαξ πνμξ ηεκ Οδεγία 2001/77/ΓΗ πναγμαημπμηήζεθε με ηεκ έθδμζε ημο κ. 3468/2006. φμθςκα με ημ άνζνμ 1 ημο κ. 3468/2006 ζθμπυξ ημο κυμμο είκαη αθεκυξ ε μεηαθμνά ζημ ειιεκηθυ δίθαημ ηεξ Οδεγίαξ 2001/77/ΓΗ ημο Γονςπασθμφ Ημηκμβμοιίμο θαη ημο ομβμοιίμο ηεξ 27 εξ επηεμβνίμο 2001 γηα ηεκ «πνμαγςγή ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πανάγεηαη απυ ακακεχζημεξ πεγέξ εκένγεηαξ ζηεκ εζςηενηθή αγμνά ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ» θαη αθεηένμο, «ε πνμχζεζε, θαηά πνμηεναηυηεηα, ζηεκ εζςηενηθή αγμνά ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ, με θακυκεξ θαη ανπέξ, ηεξ παναγςγήξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ακακεχζημεξ πεγέξ εκένγεηαξ (ΑΠΓ) θαη μμκάδεξ ζομπαναγςγήξ ειεθηνηζμμφ θαη ζενμυηεηαξ ορειήξ απυδμζεξ (ΕΘΤΑ)». 15

Βαζηθυξ ζηυπμξ ημο κυμμο είκαη ε ζομμεημπή ηεξ ειεθηνμπαναγςγήξ με πνήζε ΑΠΓ ημ έημξ 2010 κα ακέιζεη ζε πμζμζηυ 20,1% θαη ημ 2020 ζε 29% ηεξ αθαζάνηζηεξ εγπχνηαξ θαηακάιςζεξ (άνζνμ 27). 2. Αλημιμγηθή πνμζέγγηζε ημο κόμμο Σα βαζηθά πνμβιήμαηα ημο πνμσζπφζακημξ κμμηθμφ πιαηζίμο γηα ηηξ ΑΠΓ είπακ εκημπηζηεί ζημ γεγμκυξ υηη απαηημφκηακ πνμκμβυνεξ δημηθεηηθέξ δηαδηθαζίεξ αδεημδυηεζεξ γηα ηεκ οιμπμίεζε μηαξ επέκδοζεξ ζημκ ημμέα ηςκ ΑΠΓ, ζηεκ ακηηζοκηαγμαηηθυηεηα ημο θαζμνηζμμφ ημο φρμοξ ημο εηδηθμφ ακηαπμδμηηθμφ ηέιμοξ με οπμονγηθή απυθαζε θαη ζημ ζέμα ηεξ εγθαηάζηαζεξ ηςκ μμκάδςκ ειεθηνμπαναγςγήξ απυ ΑΠΓ (ηδίςξ ζε δάζε θαη δαζηθέξ εθηάζεηξ). Ιε ημ κ. 3468/2006 δε ιφκμκηαη βέβαηα υια ηα πνμβιήμαηα πμο αθμνμφκ ζημκ ημμέα ηςκ ΑΠΓ, αιιά είκαη εμθακήξ ε πνμζπάζεηα κα αμβιοκζμφκ μη δοζθμιίεξ θαη κα πενημνηζημφκ ηα εμπυδηα γηα ηεκ αλημπμίεζε ηςκ ΑΠΓ θαη ηεξ ΕΘΤΑ. Ιε ημ κ. 3468/2006 ε αδεημδμηηθή δηαδηθαζία γηα ηεκ θαηαζθεοή θαη ιεηημονγία ζηαζμχκ ειεθηνμπαναγςγήξ με πνήζε ΑΠΓ έγηκε πημ απιή θαη θαηαβιήζεθε πνμζπάζεηα κα μεηςζεί μ απαηημφμεκμξ πνυκμξ γηα ηε πμνήγεζε ηςκ αδεηχκ. Ηαζμνίζηεθε ακαιοηηθά ε ηημμιυγεζε ηεξ παναγυμεκεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ θαη ΕΘΤΑ, εκχ αολάκεηαη ζεμακηηθά ε ηημμιυγεζε ηεξ εκένγεηαξ πμο πανάγεηαη απυ θςημβμιηασθά ζοζηήμαηα. Ηαζμνίδμκηαη ορειυηενα υνηα ελαίνεζεξ απυ ηεκ οπμπνέςζε ιήρεξ αδεηχκ παναγςγήξ, εγθαηάζηαζεξ θαη ιεηημονγίαξ γηα μηθνήξ θιίμαθαξ μμκάδεξ ειεθηνμπαναγςγήξ απυ ΑΠΓ. Δεμημονγήζεθακ επηηνμπέξ ζοκημκηζμμφ θαη πνμχζεζεξ επεκδφζεςκ ζημοξ ημμείξ ΑΠΓ θαη ΕΘΤΑ, μη μπμίεξ ακαμέκεηαη κα δηεοθμιφκμοκ ζεμακηηθά ημοξ επεκδοηέξ. Θεζπίζηεθε ζφζηεμα έθδμζεξ Γγγοήζεςκ Πνμέιεοζεξ γηα ηεκ ειεθηνηθή εκένγεηα πμο πανάγεηαη απυ ΑΠΓ 16

ζφμθςκα με ηηξ επηηαγέξ ηεξ Οδεγίαξ 2001/77/ΓΗ. Σέιμξ, ζεζπίζηεθε εθ κέμο ημ φρμξ ημο εηδηθμφ ηέιμοξ πμο απμδίδεηαη ζημοξ μηθείμοξ ΟΣΑ 14. Αλημπνυζεθημ ζημ κέμ κυμμ είκαη ημ γεγμκυξ υηη πνμβιέπεηαη ε έθδμζε ή ε ζομπιήνςζε ανθεηχκ θακμκηζηηθχκ δημηθεηηθχκ πνάλεςκ (πάκς απυ είθμζη) πμο είκαη απαναίηεηεξ πνμθεημέκμο κα εθανμμζηεί πιήνςξ μ κυμμξ. Σέιμξ, μμιμκυηη ζημ πνμζπέδημ ημο κυμμο πνμβιεπυηακ ε ζφκηαλε Γηδηθμφ Πιαηζίμο Υςνμηαληθμφ πεδηαζμμφ θαη Αεηθυνμο Ακάπηολεξ γηα ηηξ ΑΠΓ ηειηθά ζημκ ρεθηζζέκηα κυμμ δεκ πενηιήθζεθε ζπεηηθή δηάηαλε 15, πςνίξ αοηυ υμςξ κα θςιφεη ηεκ έθδμζή ημο ζφμθςκα με ηηξ δηαηάλεηξ ημο κ. 2742/1999. 14 Τπνπξγείν Αλάπηπμεο, Απνινγηζκφο Έξγνπ 2004-2006, ζ. 16-17, ζε: http://www.ypan.gr/docs/apologismos%202006.pdf 15 Α. Γνύξδε, Αλαλεψζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο: χκκαρνο ή ερζξφο ηνπ πεξηβάιινληνο; ρφιην κε αθνξκή ην Νφκν 3468/2006, Σν 4/2006, ζ. 1241επ. 17

ΚΓΦΑΛΑΙΟ Β ΚΟΙΝΟΣΙΚΟ ΘΓΜΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΣΩΝ ΑΠΓ Ι. Η θαηάζηαζε ηςκ ΑΠΓ ζηεκ Γονώπε φμθςκα με ζημηπεία ημο 2007 ε Ζζπακία ήδε πανάγεη 17,2% ημο ειεθηνηζμμφ πμο θαηακαιχκεη πνεζημμπμηχκηαξ ΑΠΓ. Ο εζκηθυξ ηεξ ζηυπμξ γηα ημ 2010 είκαη κα θηάζεη ημ 29,4%, θάηη πμο ζεςνείηαη μάιιμκ απίζακμ, ζφμθςκα με ημοξ ακαιοηέξ ηεξ NEF (National Energy Foundation). Ε Ζηαιία ήδε πανάγεη ημ 16,5% ημο ειεθηνηζμμφ ηεξ με «πνάζηκεξ» πεγέξ. Ο ζηυπμξ ηςκ Ζηαιχκ γηα ημ 2010 είκαη ημ 25%, με ηε NEF κα δίκεη μυκμ 20%. Ε Γαιιία πανάγεη ημ 11,0% ημο ειεθηνηζμμφ ηεξ μέζς ΑΠΓ, με ζηυπμ ημ 21% γηα ημ 2010 (επίζεξ ζεςνείηαη ακέθηθημξ απυ ημοξ ακαιοηέξ). Σέιμξ, μη Γενμακμί βνίζθμκηαη ζημ 10,4% θαη έπμοκ ζέζεη ημ νεαιηζηηθυ ζηυπμ ημο 12,5% γηα ημ 2010, ημκ μπμίμ ε μειέηε ηεξ NEF ζεςνεί οιμπμηήζημμ. ηεκ μονά ηεξ θαηάηαλεξ βνίζθεηαη ε Βνεηακία, με ηηξ ακακεχζημεξ πεγέξ κα θαιφπημοκ μυιηξ ημ 4,1% ηεξ ζοκμιηθήξ παναγςγήξ. Όπςξ ζεμεηχκεηαη ζηε μειέηε, μ ζηυπμξ ημο 10,4% γηα ημ 2010 είκαη απμιφηςξ ακέθηθημξ, εκχ μ ζηυπμξ ημο 20% γηα ημ 2020 ζα επηηεοπζεί μυκμ με ηεκ ακάπηολε off-shore ακεμμγεκκεηνηχκ 16. ΙΙ. Η Οδεγία 2001/77/ΓΚ Ε Γονςπασθή Έκςζε ζημπεφεη ζηεκ αφλεζε ημο πμζμζημφ ειεθηνμπαναγςγήξ απυ ΑΠΓ ζε πμζμζηυ 21% θαηά ημ έημξ 2010. Ο ζηυπμξ αοηυξ δηαηοπχζεθε ζηεκ Οδεγία 2001/77/ΓΗ ζπεηηθά με ηεκ παναγςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ 16 Βι. ζρεηηθά ηζηνζειίδα ηνπ Κέληξνπ Αλαλεώζηκωλ Πεγώλ Δλέξγεηαο (ΚΑΠΔ), Δπηρεηξήζεηο θαη Δπελδπηέο, http://www.cres.gr. 18

ΑΠΓ ζηεκ εζςηενηθή αγμνά ειεθηνηζμμφ, με ηεκ μπμία μνίζηεθακ επίζεξ δηαθμνμπμηεμέκμη ζηυπμη γηα θάζε θνάημξ μέιμξ. 1. Οη ζηόπμη ηεξ Οδεγίαξ Οη βαζηθμί ιυγμη γηα ημοξ μπμίμοξ οημζεηήζεθε ε Οδεγία 2001/77/ΓΗ ημο Γονςπασθμφ Ημηκμβμοιίμο θαη ημο ομβμοιίμο, ηεξ 27 εξ επηεμβνίμο 2001, γηα ηεκ πνμαγςγή ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πανάγεηαη απυ ΑΠΓ ζηεκ εζςηενηθή αγμνά ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ 17, ζοκμρίδμκηαη ζηεκ πνχηε αηηημιμγηθή ζθέρε ηεξ, ε μπμία μνίδεη ηα ελήξ: «ήμενα μη δοκαηυηεηεξ εθμεηάιιεοζεξ ηςκ ακακεχζημςκ πεγχκ εκένγεηαξ δεκ αλημπμημφκηαη επανθχξ ζηεκ Ημηκυηεηα. Ε Ημηκυηεηα ακαγκςνίδεη ηεκ ακάγθε ηεξ πνμαγςγήξ ηςκ ακακεχζημςκ πεγχκ εκένγεηαξ ςξ μέηνμο πνμηεναηυηεηαξ, δεδμμέκμο υηη ε εθμεηάιιεοζή ημοξ ζομβάιιεη ζηεκ πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ θαη ηε βηχζημε ακάπηολε. Γπηπιέμκ, αοηή ε εθμεηάιιεοζε μπμνεί επίζεξ κα δεμημονγήζεη ημπηθέξ ζέζεηξ απαζπυιεζεξ, κα έπεη ζεηηθυ ακηίθηοπμ ζηεκ θμηκςκηθή ζοκμπή, κα ζομβάιιεη ζηεκ αζθάιεηα ημο εθμδηαζμμφ θαη κα επηηνέρεη ηεκ ηαπφηενε επίηεολε ηςκ ζηυπςκ ημο Ηηυημ. Ωξ εθ ημφημο, είκαη ακαγθαίμ κα ελαζθαιηζηεί υηη αοηή ε δοκαηυηεηα αλημπμηείηαη θαιφηενα ζημ πιαίζημ ηεξ εζςηενηθήξ αγμνάξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ». Γλάιιμο, ζφμθςκα με ηε δεφηενε αηηημιμγηθή ζθέρε ηεξ Οδεγίαξ 2001/77/ΓΗ, ε πνμχζεζε ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ, ε μπμία πανάγεηαη απυ ΑΠΓ απμηειεί ορειή πνμηεναηυηεηα γηα ηεκ Ημηκυηεηα, υπςξ ακαθένεηαη θαη ζηε Θεοθή Βίβιμ γηα ηηξ ΑΠΓ, γηα ιυγμοξ αζθάιεηαξ θαη δηαθμνμπμίεζεξ ημο εκενγεηαθμφ εθμδηαζμμφ, γηα ιυγμοξ πνμζηαζίαξ ημο πενηβάιιμκημξ θαη γηα ιυγμοξ θμηκςκηθήξ θαη μηθμκμμηθήξ ζοκμπήξ. 17 ΔΔ L 283 ηεο 27.10.2001, ζ. 33 19

Απυ ημ άνζνμ 1 ηεξ Οδεγίαξ 2001/77/ΓΗ πνμθφπηεη ελάιιμο υηη ζθμπυξ ηεξ δεκ είκαη μυκμ ε πνμαγςγή ηεξ αφλεζεξ ηεξ ζομβμιήξ ηςκ ΑΠΓ ζηεκ παναγςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ αιιά θαη ε δεμημονγία βάζεξ γηα έκα μειιμκηηθυ θμηκυ πιαίζημ ζημκ εκ ιυγς ημμέα. 2. Οη βαζηθέξ νοζμίζεηξ ηεξ Οδεγίαξ Ε Οδεγία μνίδεη υηη ηα θνάηε μέιε μθείιμοκ κα πανέπμοκ θαιφηενε θαη εοθμιυηενε πνυζβαζε ζημ δηαζοκδεδεμέκμ ειεθηνηθυ δίθηομ γηα ηηξ εηαηνίεξ παναγςγήξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ, κα απιμπμηήζμοκ ηηξ δηαδηθαζίεξ δημηθεηηθχκ αδεημδμηήζεςκ γηα ένγα ΑΠΓ θαη κα ζεζπίζμοκ έκα ζφζηεμα εγγοήζεςκ πνμέιεοζεξ ηεξ παναγυμεκεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ 18. Γηδηθυηενα, μη βαζηθέξ νοζμίζεηξ ηεξ Οδεγίαξ 2001/77/ΓΗ, ε μπμία έπνεπε κα είπε μεηαθενζεί ζημ εζςηενηθυ δίθαημ ηςκ θναηχκ μειχκ μέπνη ηεκ 27.10.2003, είκαη μη ελήξ 19 : α) Ε Οδεγία οπμπνεχκεη ηα θνάηε μέιε κα μνίζμοκ ζογθεθνημέκμοξ εκδεηθηηθμφξ ζηυπμοξ 20 γηα ημ πμζμζηυ ηεξ ζοκμιηθήξ θαηακάιςζεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ, πμο ζα πνμένπεηαη απυ ΑΠΓ, θαηά ημ έημξ 2010 (άνζνμ 3). Ωζηυζμ, παναμέκεη ακμηπηυ ημ εκδεπυμεκμ μη ζηυπμη αοημί κα ζεςνεζμφκ δεζμεοηηθμί, ζε πενίπηςζε πμο δηαπηζηςζμφκ ηεπκεηά εμπυδηα ζηεκ οιμπμίεζή ημοξ 21. Σα πμζμζηά αοηά πνέπεη κα είκαη ζφμθςκα με ημκ ζοκμιηθυ ζηυπμ πμο ζέηεη ε ΓΓ. Γηδηθυηενα γηα ηεκ Γιιάδα μ εκδεηθηηθυξ 18 Βι. κεηαμχ άιισλ Μ. Παπαληώλε, Σν δίθαην ηεο ελέξγεηαο, εθδ. Ννκ. Βηβιηνζήθε, Αζήλα 2003, ζ. 228-232 Β. Καξαγεώξγνπ/. Μαλωιθίδε, Αληηκεηψπηζε ησλ θιηκαηηθψλ αιιαγψλ θαη ΑΠΔ, ΔθΓ 5/2006, ζ. 5 επ. (8-9). 19 Ρπζκηζηηθή Αξρή Δλέξγεηαο, Έθζεζε Πεπξαγκέλσλ, Ινχιηνο 2000-Γεθέκβξηνο 2002, εθδ. Γαβξηειίδε, Αζήλα 2004, ζ. 144 επ. 20 Βι. φκσο Β. Καξαγεώξγνπ/. Μαλωιθίδε, Αληηκεηψπηζε ησλ θιηκαηηθψλ αιιαγψλ θαη ΑΠΔ, φ.π., ζ. 9, νη νπνίνη ζεκεηψλνπλ φηη «ε ζπζηεκαηηθή εξκελεία ηνπ θαλνληζηηθνχ πεξηερνκέλνπ ηεο νδεγίαο θαη ησλ ζηφρσλ πνπ εκπεξηέρεη κε ην πιέγκα ησλ ζρεηηθψλ ξπζκίζεσλ γηα ηελ εθπιήξσζε ησλ δεζκεχζεσλ ηνπ Πξσηνθφιινπ ηνπ Κηφην, έρεη σο απνηέιεζκα νη ζηφρνη λα απνθηνχλ νινέλα θαη κεγαιχηεξε θαλνληζηηθή βαξχηεηα». 21 Γ. Καξαβηδέο/Ά. Παπαδόπνπινο/Μ. Αζαλαζάθε, Πξάζηλα Πηζηνπνηεηηθά παξαγσγήο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, ΔθΓ 2/2004, ζ. 65 επ. (65). 20

ζηυπμξ πμο ηίζεηαη είκαη θαηά ημ έημξ 2010 πμζμζηυ 20,1% ηεξ αθαζάνηζηεξ θαηακάιςζεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ κα πανάγεηαη απυ ΑΠΓ (ζομπενηιαμβακμμέκςκ θαη ηςκ μεγάιςκ οδνμειεθηνηθχκ μμκάδςκ). Ο ζηυπμξ αοηυξ ζοκάδεη με εζκηθέξ δεζμεφζεηξ πμο έπμοκ ακαιεθζεί ζηα πιαίζηα ηςκ δεζμεφζεςκ γηα ηηξ θιημαηηθέξ μεηαβμιέξ ηηξ μπμίεξ έπεη απμδεπζεί θαη ε Ημηκυηεηα βάζεη ημο Πνςημθυιιμο ημο Ηηυημ ζηε φμβαζε Πιαίζημ ηςκ Εκςμέκςκ Γζκχκ γηα ηηξ θιημαηηθέξ μεηαβμιέξ. Σμ άνζνμ 3 παν. 1 ηεξ Οδεγίαξ επηηνέπεη ζηεκ Γπηηνμπή ηςκ Γονςπασθχκ Ημηκμηήηςκ κα ειέγπεη θαηά πυζμ ηα θνάηε μέιε έιαβακ ηα θαηάιιεια μέηνα γηα ηεκ επίηεολε ηςκ εζκηθχκ εκδεηθηηθχκ ημοξ ζηυπςκ. β) Ε μηθμκμμηθή ζηήνηλε ηςκ επεκδφζεςκ ζημκ ημμέα ηςκ ΑΠΓ 22 είκαη ακαγθαία δηυηη ε παναγυμεκε εκένγεηα είκαη ζοπκά αθνηβυηενε απυ αοηή πμο πανάγεηαη απυ ζομβαηηθέξ πεγέξ. Ε Οδεγία ακαγκςνίδμκηαξ ημ γεγμκυξ αοηυ, δέπεηαη υηη ηα θνάηε μέιε μπμνμφκ ζηεκ πανμφζα θάζε κα θαζμνίδμοκ αοηυκμμα ηα ζοζηήμαηα ζηήνηλεξ ηςκ ΑΠΓ γηα ηεκ επίηεολε ηςκ ηηζέμεκςκ ζηυπςκ, αθμφ θνίζεθε υηη ήηακ πμιφ κςνίξ αθυμα γηα κα ζεζπηζζεί έκα εονφ θμηκμηηθυ πιαίζημ ζπεηηθά με ηα ζοζηήμαηα ζηήνηλεξ, ιυγς ηεξ πενημνηζμέκεξ πείναξ απυ ηα εζκηθά ζοζηήμαηα θαη ημο ζπεηηθά μηθνμφ αθυμα μενηδίμο ζηεκ Ημηκυηεηα ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ, ε μπμία πανάγεηαη απυ ΑΠΓ, θαη ε μπμία επηδμηείηαη 23. Πανυια αοηά, θνίζεθε ακαγθαίμ κα πνμζανμμζημφκ ηα ζοζηήμαηα ζηήνηλεξ ζηεκ ακαπηοζζυμεκε εζςηενηθή αγμνά ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ μεηά απυ επανθή μεηαβαηηθή πενίμδμ 24. Ε Γπηηνμπή αλημιμγεί ιμηπυκ ηεκ επηηοπία ηςκ ζοζηεμάηςκ ζηήνηλεξ θαη οπμβάιιεη εκδεπμμέκςξ πνυηαζε θμηκμηηθμφ πιαηζίμο γηα ηα ζοζηήμαηα αοηά (άνζνμ 4) 25. Ιέπνη ηυηε υμςξ ε Οδεγία 22 Γηα ηα ζπζηήκαηα ζηήξημεο ησλ ΑΠΔ βι. παξαθάησ, Μέξνο ΙΙ, θεθ. Β. 23 Αηηηνινγηθή ζθέςε 15. 24 Αηηηνινγηθή ζθέςε 16. 25 Βι. ηελ Αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο ηωλ Δπξωπαϊθώλ Κνηλνηήηωλ κε ηίηιν ηήξημε ηεο ειεθηξνπαξαγσγήο απφ αλαλεψζηκεο πεγέο ελέξγεηαο, Βξπμέιιεο, 7.12.2005, COM (2005) 627 ηειηθφ, 21

ημκίδεη υηη πνέπεη κα ελαζθαιηζηεί ε μμαιή ιεηημονγία ηςκ οθηζηάμεκςκ ζοζηεμάηςκ ζηήνηλεξ, δηυηη απμηειμφκ έκα ζεμακηηθυ μέζμ επίηεολεξ ημο ζηυπμο ηεξ, πνμθεημέκμο αθνηβχξ κα δηαηενεζεί ε εμπηζημζφκε ηςκ επεκδοηχκ 26. Άιιςζηε, ε ανπή πνμζηαζίαξ ηεξ δηθαημιμγεμέκεξ εμπηζημζφκεξ πενηιαμβάκεηαη μεηαλφ ηςκ ζεμειηςδχκ ανπχκ ηεξ Γονςπασθήξ Ημηκυηεηαξ. Ακάμεζα ημοξ δηάθμνμοξ μεπακηζμμφξ ζηήνηλεξ ηςκ ΑΠΓ πμο εθανμυδμοκ ηα θνάηε μέιε πενηιαμβάκμκηαη θαη ηα ζοζηήμαηα άμεζεξ ζηήνηλεξ ηςκ ηημχκ, υπςξ δέπεηαη θαη ε ίδηα ε Οδεγία ζηεκ αηηημιμγηθή ζθέρε 14. Γηα ηα ζοζηήμαηα αοηά, έπμοκ εθθναζηεί επηθοιάλεηξ ςξ πνμξ ημ ακ ζομβηβάδμκηαη με ημ πνςημγεκέξ θμηκμηηθυ δίθαημ αιιά θαη με ημοξ θακυκεξ γηα ηεκ εζςηενηθή αγμνά εκένγεηαξ, αθμφ θαηά θακυκα ε άμεζε ζηήνηλε ηςκ ηημχκ ηζπφεη μυκμ γηα ηεκ εγπχνηα παναγςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ θαη υπη γηα εκένγεηα πμο εηζάγεηαη απυ άιιμ θνάημξ μέιμξ. Ωζηυζμ, ημ γεγμκυξ υηη ζηεκ αηηημιμγηθή ζθέρε 14 ηεξ Οδεγίαξ γίκεηαη νεηή ακαθμνά ζηα ζοζηήμαηα άμεζεξ ζηήνηλεξ ηςκ ηημχκ, μδεγεί ζημ ζομπέναζμα υηη θαη ηα ζοζηήμαηα αοηά είκαη απμδεθηά, πνμθεημέκμο κα επηηεοπζμφκ μη ζηυπμη ηεξ, έςξ υημο βέβαηα ζεζπηζηεί ημ πνμβιεπυμεκμ θμηκμηηθυ πιαίζημ. γ) Ε Οδεγία οπμπνεχκεη ηα θνάηε μέιε κα δεμημονγήζμοκ ημοξ θαηάιιειμοξ μεπακηζμμφξ θαη κα μνίζμοκ ανμυδημοξ θμνείξ γηα ηεκ έθδμζε «Γγγοήζεςκ Πνμέιεοζεξ» εκένγεηαξ πνμενπυμεκεξ απυ ΑΠΓ με βάζε ακηηθεημεκηθά, δηαθακή θαη αμενυιεπηα θνηηήνηα, ηα μπμία μνίδεη ημ θάζε θνάημξ μέιμξ θαη μνίδεηαη ημ πενηεπυμεκμ ηςκ εγγοήζεςκ αοηχκ. Ε εγγφεζε πνμέιεοζεξ ηεξ εκ ε νπνία απνηειεί: (α) Σελ έθζεζε ηελ νπνία ππνρξενχηαη ε Δπηηξνπή λα ζπληάμεη ζχκθσλα κε ην άξζξν 4 ηεο Οδεγίαο 2001/77/ΔΚ, γηα ηελ απνθηεζείζα πείξα απφ ηελ εθαξκνγή θαη ζπλχπαξμε ησλ δηαθνξεηηθψλ κεραληζκψλ ησλ θξαηψλ κειψλ γηα ηε ζηήξημε ηεο ειεθηξνπαξαγσγήο απφ ΑΠΔ, (β) ηελ έθζεζε ηελ νπνία ππνρξενχηαη ε Δπηηξνπή λα ζπληάμεη ζχκθσλα κε ην άξζξν 8 ηεο Οδεγίαο φζνλ αθνξά ηα δηνηθεηηθά εκπφδηα θαη δεηήκαηα δηαζπλδεδεκέλνπ ειεθηξηθνχ δηθηχνπ θαη ηελ εθαξκνγή ηεο εγγχεζεο πξνέιεπζεο γηα ηελ ειεθηξνπαξαγσγή απφ ΑΠΔ, (γ) ζρέδην γηα ηνλ ζπληνληζκφ ησλ πθηζηάκελσλ ζπζηεκάησλ κε βάζε ηνπο εμήο δχν ππιψλεο: ζπλεξγαζία κεηαμχ ρσξψλ θαη βειηηζηνπνίεζε ησλ εζληθψλ κεραληζκψλ, νη νπνίεο θαηά πάζα πηζαλφηεηα ζα νδεγήζνπλ ζε ζχγθιηζε ησλ ζπζηεκάησλ. 26 Αηηηνινγηθή ζθέςε 14. 22

ιυγς ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ θνίκεηαη ακαγθαία, πνμθεημέκμο κα δηεοθμιοκζεί ημ εμπυνημ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ, ε μπμία πανάγεηαη απυ ΑΠΓ, θαη κα αολεζεί ε δηαθάκεηα θαηά ηεκ επηιμγή ηςκ θαηακαιςηχκ μεηαλφ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ παναγυμεκεξ απυ με ακακεχζημεξ πεγέξ θαη ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ παναγυμεκεξ απυ ακακεχζημεξ πεγέξ. Οη εγγοήζεηξ πνμέιεοζεξ ζα πνέπεη κα θαιφπημοκ υιεξ ηηξ μμνθέξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πανάγμκηαη απυ ΑΠΓ. Πάκηςξ, ηα ζοζηήμαηα εγγφεζεξ πνμέιεοζεξ δεκ ζοκεπάγμκηαη αθ εαοηά θαη δηθαίςμα απμιαβήξ ηςκ εζκηθχκ μεπακηζμχκ ζηήνηλεξ πμο έπμοκ ζοζηαζεί ζηα δηάθμνα θνάηε μέιε 27. Γλάιιμο ε Οδεγία επηβάιιεη ζηα θνάηε μέιε ηεκ οπμπνέςζε κα ακαγκςνίδμοκ ηηξ εγγοήζεηξ πνμέιεοζεξ πμο πνμένπμκηαη απυ άιια θνάηε μέιε ηεξ ΓΓ, θαη ζεζπίδεη ζπεηηθή ανμμδηυηεηα ηεξ Γπηηνμπήξ, ζε πενίπηςζε άνκεζεξ ακαγκχνηζεξ μηαξ εγγφεζεξ πνμέιεοζεξ, κα μπμνεί κα οπμπνεχζεη ηεκ ανκμφμεκε πιεονά κα ηεκ ακαγκςνίζεη (άνζνμ 5). Σέιμξ, ζεμεηχκεηαη υηη είκαη ζεμακηηθυ κα γίκεηαη ζαθήξ δηάθνηζε μεηαλφ ηςκ εγγοήζεςκ πνμέιεοζεξ θαη ηςκ ακηαιιάλημςκ πνάζηκςκ πηζημπμηεηηθχκ 28. δ) Πνμθεημέκμο κα δηαζθαιίδεηαη ε δηαθάκεηα θαη κα δηεοθμιφκεηαη ε ακάπηολε ηςκ ΑΠΓ, ε Οδεγία οπμπνεχκεη ηα θνάηε μέιε κα αλημιμγμφκ θαη κα βειηηχκμοκ ζοκεπχξ ημ ηζπφμκ κμμμζεηηθυ θαη θακμκηζηηθυ πιαίζημ (δηαδηθαζίεξ αδεημδμηήζεςκ θαη δημηθεηηθέξ νοζμίζεηξ) γηα ηηξ εγθαηαζηάζεηξ παναγςγήξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ΑΠΓ (άνζνμ 6). Γεκηθά, μη δηαδηθαζίεξ έγθνηζεξ θαη αδεημδυηεζεξ πνέπεη κα βαζίδμκηαη ζε ακηηθεημεκηθά θαη αμενυιεπηα θνηηήνηα ηα μπμία είκαη εθ ηςκ πνμηένςκ γκςζηά ζηηξ μηθείεξ επηπεηνήζεηξ, θαηά ηνυπμ πμο πενημνίδμοκ ηεκ άζθεζε ηεξ δηαθνηηηθήξ εοπένεηαξ ηςκ δημηθεηηθχκ ανπχκ, χζηε αοηή κα με πνεζημμπμηείηαη αοζαίνεηα. 27 Αηηηνινγηθή ζθέςε 10. 28 Αηηηνινγηθή ζθέςε 11. 23

ε) Ζδηαίηενε μένημκα ιαμβάκεη ε Οδεγία γηα ηε μεηαθμνά θαη ηε δηακμμή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πανάγεηαη απυ ΑΠΓ, δει. γηα ηεκ πνυζβαζε ζημ δίθηομ ζφκδεζήξ ηεξ. Έηζη, οπμπνεχκεη ηα θνάηε μέιε κα ιάβμοκ ηα θαηάιιεια μέηνα χζηε μη εονηζθυμεκμη ζημ έδαθυξ ημοξ θμνείξ εθμεηάιιεοζεξ ζοζηεμάηςκ μεηαθμνάξ θαη δηακμμήξ κα εγγοχκηαη ηε μεηαθμνά θαη ηε δηακμμή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ, ε μπμία πανάγεηαη απυ ΑΠΓ. Πνμςζεί δε ηεκ θαηά πνμηεναηυηεηα ζφκδεζε ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ, ε μπμία πανάγεηαη απυ ζηαζμμφξ ΑΠΓ ζηα ειεθηνηθά δίθηοα θαη πνμβιέπεη ηε ζέζπηζε κμμηθμφ πιαηζίμο (απυ ηα θνάηε μέιε ή απυ ημοξ θμνείξ εθμεηάιιεοζεξ ηςκ ζοζηεμάηςκ μεηαθμνάξ θαη δηακμμήξ) πμο ζα ελαζθαιίδμοκ δηαθακείξ δηαδηθαζίεξ ζφκδεζεξ θαη θμζημιυγεζεξ (άνζνμ 7). ζη) Σέιμξ, ε Οδεγία θαζμνίδεη εηδηθέξ πνμζεζμίεξ θαη πνμκηθή πενημδηθυηεηα εκηυξ ηςκ μπμίςκ ηα θνάηε μέιε μθείιμοκ κα ζοκηάζζμοκ ηηξ πνμβιεπυμεκεξ απυ αοηήκ εθζέζεηξ θαη κα ακαθένμοκ ηα απμηειέζμαηα απυ ηεκ εθανμμγή ηςκ δηαηάλεχκ ηεξ. Γλάιιμο, θαη ε Γπηηνμπή οπμβάιιεη ζημ Γονςπασθυ Ημηκμβμφιημ θαη ημ ομβμφιημ ζογθεθαιαηςηηθή έθζεζε ζπεηηθά με ηεκ εθανμμγή ηεξ Οδεγίαξ. ομπεναζμαηηθά, ε Οδεγία, ζφμθςκα θαη με ηεκ ανπή ηεξ επηθμονηθυηεηαξ 29, ζέηεη ημ απαναίηεημ πιαίζημ γηα ηεκ πνμαγςγή ηςκ ΑΠΓ αθήκμκηαξ ζηα θνάηε μέιε ανθεηή αοημκμμία πνμθεημέκμο κα πνμζανμυδμοκ ημ ζεζμηθυ πιαίζημ ζηηξ εζκηθέξ ημο ηδηαηηενυηεηεξ. Όια ηα θνάηε μέιε έπμοκ μεηαθένεη ηοπηθά ηεκ Οδεγία ζηηξ έκκμμεξ ηάλεηξ ημοξ. Ωζηυζμ, μ βαζμυξ μνζήξ μεηαθμνάξ θαη εθανμμγήξ ηεξ Οδεγίαξ πμηθίιιεη μεηαλφ ηςκ θναηχκ μειχκ. Γηα ημ ιυγμ αοηυ ε Γπηηνμπή ηςκ Γονςπασθχκ Ημηκμηήηςκ θίκεζε ηε δηαδηθαζία πανάβαζεξ 29 Γηα ηελ αξρή ηεο επηθνπξηθφηεηαο ζην θνηλνηηθφ δίθαην βι., κεηαμχ άιισλ, Α. Ράληνπ, Η έλλνηα ηεο αξρήο ηεο επηθνπξηθφηεηαο θαηά ηε πλζήθε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, ΔΔΔπξΓ 1995, ζ. 25επ. 24

θαηά ηεξ Αοζηνίαξ, ηεξ Ηφπνμο, ηεξ Θεημκίαξ, ηεξ Ζνιακδίαξ, ηεξ Ζηαιίαξ θαη ηεξ Γιιάδαξ 30. Οη νοζμίζεηξ πάκηςξ γηα ηεκ πνμχζεζε ηςκ ΑΠΓ ιαμβάκμοκ πάκημηε οπυρε θαη ηε βαζηθή επηδίςλε ηεξ Γπηηνμπήξ ηςκ Γονςπασθχκ Ημηκμηήηςκ πμο δεκ είκαη άιιε απυ ηε δεμημονγία μηαξ απμιφηςξ ιεηημονγηθήξ θαη ακηαγςκηζηηθήξ εζςηενηθήξ αγμνάξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ υπςξ πνμβιέθζεθε απυ ηεκ Οδεγία 2003/54/ΓΗ ημο Γονςπασθμφ Ημηκμβμοιίμο θαη ημο ομβμοιίμο ηεξ 26 εξ Ζμοκίμο 2003 ζπεηηθά με ημοξ θμηκμφξ θακυκεξ γηα ηεκ εζςηενηθή αγμνά ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ θαη ηεκ θαηάνγεζε ηεξ Οδεγίαξ 96/92/ΓΗ 31. ΙΙΙ. Η Οδεγία 2004/8/ΓΚ 1. Η ορειήξ απόδμζεξ ζομπαναγςγή ζενμηθήξ θαη ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ Έκαξ ημμέαξ πμο απμθηά μιμέκα θαη μεγαιφηενε ζεμαζία γηα ημ παγθυζμημ εκενγεηαθυ ηζμδφγημ είκαη μ ημμέαξ ηεξ «ζομπαναγςγήξ», δειαδή ηεξ ηαοηυπνμκεξ παναγςγήξ ζενμηθήξ θαη ειεθηνηθήξ ή/θαη μεπακηθήξ εκένγεηαξ ζημ πιαίζημ μηαξ μυκμ δηαδηθαζίαξ. Ιε ηε ζομπαναγςγή ειεθηνηζμμφ θαη ζενμυηεηαξ (ΕΘ) πανέπεηαη ε δοκαηυηεηα εθμεηάιιεοζεξ ηεξ ζενμηθήξ εκένγεηαξ πμο πανάγεηαη ηαοηυπνμκα με ηεκ ειεθηνηθή με ζεμακηηθά μηθμκμμηθά μθέιε 32. ηα πιαίζηα ηεξ ζομπαναγςγήξ ηδηαίηενε ζεμαζία έπεη ε ορειήξ απυδμζεξ ζομπαναγςγή ζενμηθήξ θαη ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ, ε μπμία βαζίδεηαη ζηε δήηεζε γηα πνήζημε ζενμυηεηα θαη ζηεκ ελμηθμκυμεζε 30 Δπηηξνπή ηωλ Δπξωπαϊθώλ Κνηλνηήηωλ, Αλαθνίλσζε κε ηίηιν «Γξάζε παξαθνινχζεζεο ηεο Πξάζηλεο Βίβινπ. Έθζεζε ζρεηηθά κε ηελ πξφνδν ηεο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο πνπ παξάγεηαη απφ αλαλεψζηκεο πεγέο», Βξπμέιιεο, 10.1.2007, COM (2006) 849 ηειηθφ, ζ. 20. 31 Βι. θαη Μ. Παπαληώλε, Σν δίθαην ηεο ελέξγεηαο, φ.π., ζ. 27 θαη 76, αληίζηνηρα. 32 Ρπζκηζηηθή Αξρή Δλέξγεηαο, Έθζεζε Πεπξαγκέλσλ, φ.π., ζ. 161. 25

πνςημγεκμφξ εκένγεηαξ, δηυηη αθνηβχξ με ηε μμνθή αοηή ηεξ ζομπαναγςγήξ επηηογπάκεηαη ζεμακηηθή ελμηθμκυμεζε εκένγεηαξ 33. Ε ορειήξ απμδμηηθυηεηαξ ζομπαναγςγή εκένγεηαξ μνίδεηαη ζηεκ Οδεγία 2004/8/ΓΗ απυ ηεκ ελμηθμκυμεζε εκένγεηαξ ε μπμία επηηογπάκεηαη με ηε ζοκδοαζμέκε παναγςγή (ακηί ηεξ πςνηζηήξ παναγςγήξ) ζενμηθήξ θαη ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ. Ε ελμηθμκυμεζε εκένγεηαξ πμο οπενβαίκεη ημ 10% πιενμί ημοξ υνμοξ ηεξ ζομπαναγςγήξ ορειήξ απυδμζεξ. Ωξ ζομπαναγςγή ορειήξ απυδμζεξ μπμνεί κα παναθηενηζηεί, ζφμθςκα με ημ Πανάνηεμα ΖΖΖ ηεξ Οδεγίαξ 2004/8/ΓΗ, θαη ε παναγςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ μμκάδεξ ζομπαναγςγήξ μηθνήξ θιίμαθαξ θαη ζομπαναγςγήξ πμιφ μηθνήξ θιίμαθαξ πμο ελαζθαιίδεη ελμηθμκυμεζε πνςημγεκμφξ εκένγεηαξ. Γηα κα μεγηζημπμηεζεί ε ελμηθμκυμεζε εκένγεηαξ θαη κα απμθεοπζεί ε απχιεηά ηεξ, ε πνμζμπή εζηηάδεηαη ζηηξ ζοκζήθεξ ιεηημονγίαξ ηςκ μμκάδςκ ζομπαναγςγήξ 34. ηεκ Γιιάδα μη εθανμμγέξ ΕΘ είκαη ιίγεξ. εμακηηθή εμπεηνία οπάνπεη πάκηςξ γηα ηε δηακμμή ζενμυηεηαξ ζε πυιεηξ. ογθεθνημέκα, ε ΔΓΕ δηακέμεη ζενμυηεηα ζε θάπμηεξ πυιεηξ ηεξ Δοηηθήξ Ιαθεδμκίαξ (Ημδάκε, Πημιεμασδα, Αμφκηαημ, Φιχνηκα) θαη ζηε Ιεγαιυπμιε, ε μπμία πνμένπεηαη απυ εθανμμγή ηεπκμιμγίαξ ΕΘ απυ ηηξ μεγάιεξ ιηγκηηηθέξ μμκάδεξ ηςκ πενημπχκ αοηχκ 35. Γηδηθή ακαθμνά ζημ ΕΘ πενηιήθζεθε ζημ κ. 1599/1985, ζημ άνζνμ 5 ημο μπμίμο ςξ «ζομπαναγςγή» μνίζηεθε ε παναγςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ «α) ζε ζοκδοαζμυ με ηεκ παναγςγή ζενμυηεηαξ απυ ζομβαηηθά θαφζημα, β) απυ εθμεηάιιεοζε ηςκ οπμπαναγχγςκ βημμεπακηθμφ θοθιχμαημξ ή γ) απυ ακάθηεζε απμννηπηυμεκεξ ζενμυηεηαξ». 33 Βι. ηνπο ζρεηηθνχο νξηζκνχο ηνπ άξζξνπ 3 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 34 Αηηηνινγηθή ζθέςε 11 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 35 Ρπζκηζηηθή Αξρή Δλέξγεηαο, Έθζεζε Πεπξαγκέλσλ, φ.π., ζ. 163. 26

Ε Γπηηνμπή ηςκ Γονςπασθχκ Ημηκμηήηςκ εθηημά πςξ ε αολεμέκε πνήζε ηεξ ζομπαναγςγήξ με ηάζε πνμξ ελμηθμκυμεζε πνςημγεκμφξ εκένγεηαξ, ζα μπμνμφζε κα απμηειέζεη ζεμακηηθυ μένμξ ηεξ δέζμεξ ηςκ μέηνςκ πμο απαηημφκηαη γηα ηε ζομμυνθςζε με ημ Πνςηυθμιιμ ημο Ηηυημ ζηε φμβαζε Πιαίζημ ημο Ονγακηζμμφ ηςκ Εκςμέκςκ Γζκχκ γηα ηηξ θιημαηηθέξ αιιαγέξ, θαζχξ θαη μπμηαζδήπμηε δέζμεξ πμιηηηθχκ γηα ηεκ εθπιήνςζε πεναηηένς οπμπνεχζεςκ. Ε Γπηηνμπή ζηεκ ακαθμίκςζή ηεξ ζπεηηθά με ηεκ εκενγμπμίεζε ηεξ πνχηεξ θάζεξ ημο εονςπασθμφ πνμγνάμμαημξ γηα ηεκ αιιαγή ημο θιίμαημξ πνμζδηυνηζε ηεκ πνμχζεζε ηεξ ζομπαναγςγήξ εκένγεηαξ γηα ηε μείςζε ηςκ εθπμμπχκ αενίςκ πμο πνμένπμκηαη απυ ημκ εκενγεηαθυ ημμέα θαη επηηείκμοκ ημ θαηκυμεκμ ημο ζενμμθεπίμο θαη ακαθμίκςζε ηεκ πνυζεζή ηεξ κα οπμβάιεη πνυηαζε μδεγίαξ ζπεηηθά με ηεκ πνμχζεζε ηεξ ζομπαναγςγήξ ημ 2002 36. Γηα ημοξ ιυγμοξ αοημφξ εθδυζεθε ηειηθά ε Οδεγία 2004/8/ΓΗ ημο Γονςπασθμφ Ημηκμβμοιίμο θαη ημο ομβμοιίμο ηεξ 11 εξ Φεβνμοανίμο 2004, γηα ηεκ πνμχζεζε ηεξ ζομπαναγςγήξ εκένγεηαξ βάζεη ηεξ δήηεζεξ γηα πνήζημε ζενμυηεηα ζηεκ εζςηενηθή αγμνά εκένγεηαξ θαη γηα ηεκ ηνμπμπμίεζε ηεξ Οδεγίαξ 92/42/ΓΟΗ 37. 2. Οη ζηόπμη ηεξ Οδεγίαξ Βαζηθυξ ζηυπμξ ηεξ Οδεγίαξ 2004/8/ΓΗ, πμο απμηειείηαη απυ 18 άνζνα θαη ηέζζενα πανανηήμαηα με πιήζμξ ηεπκηθχκ ζημηπείςκ 38, είκαη ε αφλεζε ηεξ εκενγεηαθήξ απυδμζεξ θαη ε βειηίςζε ηεξ αζθάιεηαξ ημο εθμδηαζμμφ «μέζς ηεξ δεμημονγίαξ εκυξ πιαηζίμο με ημ μπμίμ ζα πνμςζεζεί θαη ζα ακαπηοπζεί ε ορειήξ απυδμζεξ ζομπαναγςγή ζενμηθήξ θαη ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ, ε μπμία ζα βαζίδεηαη ζηε δήηεζε γηα πνήζημε ζενμυηεηα θαη ζηεκ ελμηθμκυμεζε 36 Αηηηνινγηθή ζθέςε 10 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 37 ΔΔ L 52 ηεο 21.2.2004, ζ. 50. 38 Αηηηνινγηθή ζθέςε 5 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 27

πνςημγεκμφξ εκένγεηαξ ζηεκ εζςηενηθή αγμνά εκένγεηαξ, ιαμβάκμκηαξ οπυρε ηηξ εζκηθέξ ηδηαηηενυηεηεξ, ηδίςξ υζμκ αθμνά ηηξ θιημαηηθέξ θαη μηθμκμμηθέξ ζοκζήθεξ» (άνζνμ 1). Γλάιιμο, «φμθςκα με ηηξ ανπέξ ηεξ επηθμονηθυηεηαξ θαη ηεξ ακαιμγηθυηεηαξ, υπςξ αοηέξ δηαηοπχκμκηαη ζημ άνζνμ 5 ηεξ οκζήθεξ, μη γεκηθέξ ανπέξ πμο πανέπμοκ έκα πιαίζημ γηα ηεκ πνμχζεζε ηεξ ζομπαναγςγήξ ζηεκ εζςηενηθή αγμνά εκένγεηαξ ζα πνέπεη κα πνμζδημνίδμκηαη ζε θμηκμηηθυ επίπεδμ, αιιά ε ακαιοηηθή εθανμμγή ζα πνέπεη κα αθήκεηαη ζηα θνάηε μέιε, επηηνέπμκηαξ με ημκ ηνυπμ αοηυ ζε θάζε θνάημξ μέιμξ κα επηιέγεη ημ θαζεζηχξ πμο ανμυδεη θαιφηενα ζηηξ ηδηαίηενεξ ζοκζήθεξ ημο. Ε Οδεγία πενημνίδεηαη ζηα ειάπηζηα απαηημφμεκα γηα ηεκ επίηεολε ηςκ εκ ιυγς ζηυπςκ θαη δεκ επεθηείκεηαη πένακ αοημφ πμο είκαη ακαγθαίμ πνμξ ημφημ» 39. Ε Οδεγία 2004/8/ΓΗ επηδηχθεη ηεκ θαζηένςζε εκανμμκηζμέκεξ μεζυδμο οπμιμγηζμμφ ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πνμένπεηαη απυ ζομπαναγςγή θαη ηςκ θαηεοζοκηήνηςκ γναμμχκ πμο απαηημφκηαη γηα ηεκ εθανμμγή ηεξ, ιαμβάκμκηαξ οπυρε μεζμδμιμγίεξ υπςξ εθείκεξ πμο ακαπηφζζμκηαη απυ εονςπασθμφξ μνγακηζμμφξ ηοπμπμίεζεξ. Ε μέζμδμξ ζα πνέπεη κα είκαη πνμζανμυζημε πνμθεημέκμο κα ιαμβάκεη οπυρε ηεκ ηεπκηθή πνυμδμ. Πνμηείκεηαη μάιηζηα, «ζφμθςκα με ηεκ ανπή ηεξ ακαιμγηθυηεηαξ», ε εθανμμγή ηςκ οπμιμγηζμχκ ηςκ πανανηεμάηςκ ΖΖ θαη ΖΖΖ ηεξ Οδεγίαξ ζε μμκάδεξ ζομπαναγςγήξ πμιφ μηθνήξ θιίμαθαξ κα βαζίδεηαη ζε ηημέξ πμο απμννέμοκ απυ μηα δηαδηθαζία ειέγπμο ηφπμο, πηζημπμηεμέκε απυ ανμυδηα ακελάνηεηε ανπή 40. 3. Οη βαζηθέξ νοζμίζεηξ ηεξ Οδεγίαξ α) Γηα ιυγμοξ δηαθάκεηαξ πνμβιέπεηαη ζημ άνζνμ 3 ηεξ Οδεγίαξ εκανμμκηζμέκμξ βαζηθυξ μνηζμυξ ηεξ έκκμηαξ ηεξ «ζομπαναγςγήξ», έηζη χζηε υηακ μη εγθαηαζηάζεηξ ζομπαναγςγήξ είκαη ελμπιηζμέκεξ χζηε κα πανάγμοκ 39 Αηηηνινγηθή ζθέςε 32 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 40 Αηηηνινγηθή ζθέςε 15 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 28

πςνηζηά ειεθηνηθή ή ζενμηθή εκένγεηα, ε εκ ιυγς παναγςγή κα μεκ παναθηενίδεηαη ςξ ζομπαναγςγή γηα ηεκ πμνήγεζε εγγφεζεξ θαηαγςγήξ θαη γηα ζηαηηζηηθμφξ ζθμπμφξ 41. Οη μνηζμμί ηεξ ζομπαναγςγήξ θαη ηεξ ζομπαναγςγήξ ορειήξ απυδμζεξ πμο πνεζημμπμημφκηαη ζηεκ Οδεγία δεκ πνμδηθάδμοκ πάκηςξ ηε πνήζε δηαθμνεηηθχκ μνηζμχκ ζηεκ εζκηθή κμμμζεζία, γηα ζθμπμφξ άιιμοξ απυ ημοξ ακαθενυμεκμοξ ζηεκ εκ ιυγς Οδεγία 42. Ο μνηζμυξ ηεξ «ζομπαναγςγήξ μηθνήξ θιίμαθαξ» ημο άνζνμο 3 ηεξ Οδεγίαξ πενηιαμβάκεη, μεηαλφ άιιςκ, μμκάδεξ ζομπαναγςγήξ πμιφ μηθνήξ θιίμαθαξ θαη ζοκδοαζμέκεξ ζομπαναγςγήξ, υπςξ μη μμκάδεξ ζομπαναγςγήξ πμο πανέπμοκ εκένγεηα ζε απμμμκςμέκεξ πενημπέξ ή θαιφπημοκ πενημνηζμέκεξ μηθηαθέξ, εμπμνηθέξ ή βημμεπακηθέξ ακάγθεξ 43. β) Ζδηαίηενε ζεμαζία απμδίδεηαη ζηε δοκαηυηεηα εγγφεζεξ πνμέιεοζεξ ηεξ εκένγεηαξ πμο πνμένπεηαη απυ ζομπαναγςγή ορειήξ απυδμζεξ, θαη ακηηζημηπία πνμξ ηεκ Οδεγία 2001/77/ΓΗ, βάζεη ηςκ εκανμμκηζμέκςκ ηημχκ ακαθμνάξ απυδμζεξ, πνμθεημέκμο κα αολεζεί ε δηαθάκεηα γηα ηεκ απυ πιεονάξ ηςκ θαηακαιςηχκ- επηιμγή μεηαλφ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ απυ ζομπαναγςγή θαη ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πανάγεηαη βάζεη άιιςκ ηεπκηθχκ 44. Άιιςζηε, μη εγγοήζεηξ πνμέιεοζεξ είκαη ζεμακηηθέξ θαη γηα ηεκ οπαγςγή μηαξ επέκδοζεξ ζε θάπμημ πνυγναμμα ζηήνηλεξ. φμθςκα με ημ άνζνμ 5 παν. 1 ηεξ Οδεγίαξ, ηα θνάηε μέιε δηαζθαιίδμοκ εκηυξ 6 μεκχκ απυ ηεκ έγθνηζε ηςκ εκανμμκηζμέκςκ ηημχκ ακαθμνάξ απυδμζεξ πμο ακαθένμκηαη ζημ άνζνμ 4 παν. 1, υηη ε πνμέιεοζε ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πανάγεηαη απυ ζομπαναγςγή ορειήξ απυδμζεξ μπμνεί κα πηζημπμηείηαη βάζεη ακηηθεημεκηθχκ, δηαθακχκ θαη αμενυιεπηςκ θνηηενίςκ, ηα μπμία θαζμνίδμκηαη απυ θάζε θνάημξ μέιμξ. Σα θνάηε μέιε δηαζθαιίδμοκ υηη ε εκ ιυγς εγγφεζε 41 Αηηηνινγηθή ζθέςε 13 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 42 Αηηηνινγηθή ζθέςε 16 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 43 Αηηηνινγηθή ζθέςε 20 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 44 Αηηηνινγηθή ζθέςε 21 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 29

πνμέιεοζεξ ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ επηηνέπεη ζημοξ παναγςγμφξ κα απμδεηθκφμοκ υηη ε ειεθηνηθή εκένγεηα ηεκ μπμία δηαζέημοκ πνμξ πχιεζε, πανάγεηαη απυ ζομπαναγςγή ορειήξ απυδμζεξ, εθδίδεηαη δε πνμξ ημ ζθμπυ αοηυ αηηήζεη ημο παναγςγμφ. ηυπμξ ηεξ Οδεγίαξ είκαη κα θαιφπημκηαη απυ εγγοήζεηξ πνμέιεοζεξ υιεξ μη μμνθέξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πνμένπμκηαη απυ ζομπαναγςγή ορειήξ απυδμζεξ 45. φμθςκα με ημ άνζνμ 5 παν. 4 ηεξ Οδεγίαξ ηα ζοζηήμαηα εγγφεζεξ πνμέιεοζεξ δεκ δίδμοκ απυ μυκα ημοξ δηθαίςμα οπαγςγήξ ζημοξ εζκηθμφξ μεπακηζμμφξ ζηήνηλεξ. Πνμβιέπεηαη επίζεξ υηη μη ακςηένς εγγοήζεηξ πνμέιεοζεξ ζα πνέπεη κα ακαγκςνίδμκηαη αμμηβαία απυ ηα θνάηε μέιε, απμθιεηζηηθά ςξ απυδεηλε ηςκ ζημηπείςκ πμο ακαθένμκηαη ζημ άνζνμ 5 παν. 4, θαη ζεζπίδεηαη ζπεηηθή ανμμδηυηεηα ηεξ Γπηηνμπήξ, ζε πενίπηςζε αδηθαημιυγεηεξ άνκεζεξ ακαγκχνηζεξ μηαξ εγγφεζεξ πνμέιεοζεξ, κα μπμνεί κα οπμπνεχζεη ηεκ ανκμφμεκε πιεονά κα ηεκ ακαγκςνίζεη 46. Απυ ηηξ δηαηάλεηξ θαη ηηξ αηηημιμγηθέξ ζθέρεηξ ηεξ Οδεγίαξ 2004/8/ΓΗ πνμθφπηεη υηη ε ειεθηνηθή εκένγεηα πμο πνμένπεηαη απυ ζομπαναγςγή ορειήξ απυδμζεξ, θαη υπη μπμηαδήπμηε ζομπαναγςγή, ακηημεηςπίδεηαη με ημοξ ίδημοξ πενίπμο υνμοξ πμο ακηημεηςπίδεηαη θαη ε ειεθηνηθή εκένγεηα πμο πανάγεηαη (αμηγχξ) απυ ΑΠΓ, μμιμκυηη ε πνμενπυμεκε απυ ζομπαναγςγή εκένγεηα μπμνεί κα πνμένπεηαη θαη απυ ηε πνήζε ζομβαηηθχκ πεγχκ εκένγεηαξ (μνοθηχκ θαοζίμςκ θιπ.). Ε ακηημεηχπηζε αοηή, ηεκ μπμία απμδέπεηαη ζε γεκηθέξ γναμμέξ θαη μ έιιεκαξ κμμμζέηεξ 47, δηθαημιμγείηαη απυ ημ γεγμκυξ υηη ε πνμενπυμεκε απυ ζομπαναγςγή ορειήξ απυδμζεξ εκένγεηα ζομβάιιεη ζηεκ ελμηθμκυμεζε εκένγεηαξ. 45 Αηηηνινγηθή ζθέςε 22 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 46 Αληίζηνηρε ξχζκηζε πεξηιακβάλεηαη θαη ζην άξζξν 5 ηεο Οδεγίαο 2001/77/ΔΚ. 47 Βι. δηαηάμεηο ηνπ λ. 3468/2006, Μέξνο Ι, θεθ. Α, ΙΙ. 30

γ) Ωξ πνμξ ηα μέζα ζηήνηλεξ ακαγκςνίδεηαη ημ γεγμκυξ υηη ηα θνάηε μέιε εθανμυδμοκ δηάθμνμοξ μεπακηζμμφξ (ζοζηήμαηα) ζηήνηλεξ ηεξ ζομπαναγςγήξ ζε εζκηθυ επίπεδμ, ζημοξ μπμίμοξ πενηιαμβάκμκηαη εκηζπφζεηξ επεκδφζεςκ, θμνμαπαιιαγέξ ή θμνμειαθνφκζεηξ, πνάζηκα πηζημπμηεηηθά θαη ζοζηήμαηα άμεζεξ ζηήνηλεξ ηςκ ηημχκ. Σα ζοζηήμαηα αοηά δηαηενμφκηαη, υπςξ ακηίζημηπα θαη ζηα πιαίζηα ηεξ Οδεγίαξ 2001/77/ΓΗ, δηυηη έκα ζεμακηηθυ μέζμ επίηεολεξ ημο ζηυπμο ηεξ Οδεγίαξ είκαη ε ελαζθάιηζε ηεξ μμαιήξ ιεηημονγίαξ ηςκ μεπακηζμχκ αοηχκ, έςξ υημο ηεζεί ζε ιεηημονγία εκανμμκηζμέκμ θμηκμηηθυ πιαίζημ, πνμθεημέκμο κα δηαηενεζεί ε εμπηζημζφκε ηςκ επεκδοηχκ 48. Ε θναηηθή ζηήνηλε ζα πνέπεη κα είκαη ζφμθςκε με ηηξ δηαηάλεηξ ημο θμηκμηηθμφ πιαηζίμο ζπεηηθά με ηηξ θναηηθέξ εκηζπφζεηξ γηα ηεκ πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ, μεηαλφ άιιςκ ζε υ,ηη αθμνά ηε με ζχνεοζε εκηζπφζεςκ. Σμ εκ ιυγς πιαίζημ επηηνέπεη, πνμξ ημ πανυκ, μνηζμέκεξ θαηεγμνίεξ θναηηθήξ ζηήνηλεξ, εθυζμκ μπμνεί κα απμδεηπζεί υηη ηα μέηνα ζηήνηλεξ εοκμμφκ ηεκ πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ, επεηδή ε απμδμηηθυηεηα ηεξ μεηαηνμπήξ είκαη ηδηαίηενα ορειή, επεηδή ηα μέηνα ζα ζομβάιιμοκ ζηε μείςζε ηεξ εκενγεηαθήξ θαηακάιςζεξ ή επεηδή ε παναγςγηθή δηαδηθαζία ζα είκαη ιηγυηενμ δεμημγυκμξ γηα ημ πενηβάιιμκ 49. ημ πιαίζημ ημο ζηυπμο ηεξ Οδεγίαξ κα δεμημονγήζεη έκα πιαίζημ γηα ηεκ πνμχζεζε ηεξ ζομπαναγςγήξ οπμγναμμίδεηαη ε ακάγθε εκυξ ζηαζενμφ μηθμκμμηθμφ θαη δημηθεηηθμφ πενηβάιιμκημξ γηα επεκδφζεηξ ζε κέεξ εγθαηαζηάζεηξ ζομπαναγςγήξ. Σα θνάηε μέιε εκζαννφκμκηαη κα ακηαπμθνηζμφκ ζηεκ ακάγθε αοηή μέζς ημο ζπεδηαζμμφ πνμγναμμάηςκ ζηήνηλεξ δηάνθεηαξ ημοιάπηζημκ ηεζζάνςκ εηχκ, απμθεφγμκηαξ ηαοηυπνμκα ζοπκέξ αιιαγέξ ζηηξ δημηθεηηθέξ δηαδηθαζίεξ θιπ. Σα θνάηε μέιε εκζαννφκμκηαη επίζεξ κα ελαζθαιίδμοκ υηη ηα θναηηθά πνμγνάμμαηα ζηήνηλεξ 48 Αηηηνινγηθή ζθέςε 26 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 49 Αηηηνινγηθή ζθέςε 24 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 31

ηενμφκ ηεκ ανπή ηεξ ζηαδηαθήξ θαηάνγεζεξ 50. Ακηίζημηπε νεηή πνυβιερε γηα ηεκ ανπή ηεξ ζηαδηαθήξ θαηάνγεζεξ δεκ πενηιαμβάκεηαη πάκηςξ ζηεκ Οδεγία 2001/77/ΓΗ. δ) Γηα ηε μεηαθμνά θαη δηακμμή ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πνμένπεηαη απυ ζομπαναγςγή ορειήξ απυδμζεξ, μνίδεηαη ζημ άνζνμ 8 πςξ ζα πνέπεη κα εθανμυδμκηαη μη δηαηάλεηξ ημο άνζνμο 7 παν. 1, 2 θαη 5 ηεξ Οδεγίαξ 2001/77/ΓΗ, πμο πνμςζμφκ ηεκ θαηά πνμηεναηυηεηα ζφκδεζε ηεξ ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ πμο πανάγεηαη απυ ΑΠΓ, θαζχξ θαη μη ζπεηηθέξ δηαηάλεηξ ηεξ Οδεγίαξ 2003/54/ΓΗ ημο Γονςπασθμφ Ημηκμβμοιίμο θαη ημο ομβμοιίμο ηεξ 26 εξ Ζμοκίμο 2003, ζπεηηθά με ημοξ θμηκμφξ θακυκεξ γηα ηεκ εζςηενηθή αγμνά ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ θαη ηεκ θαηάνγεζε ηεξ Οδεγίαξ 96/92/ΓΗ 51. Γηδηθά γηα ηηξ μμκάδεξ ζομπαναγςγήξ μηθνήξ θαη πμιφ μηθνήξ θιίμαθαξ, υπςξ είκαη μη μμκάδεξ ζομπαναγςγήξ πμο πανέπμοκ εκένγεηα ζε απμμμκςμέκεξ πενημπέξ, πνμβιέπεηαη ζημ άνζνμ 8 παν. 3 πςξ μπμνεί κα δηεοθμιφκεηαη ε πνυζβαζε ζημ δίθηομ υζμκ αθμνά ηεκ ειεθηνηθή εκένγεηα πμο πανάγεηαη απυ μμκάδεξ ζομπαναγςγήξ ορειήξ απυδμζεξ, οπυ ημκ υνμ ηεξ θμηκμπμίεζεξ πνμξ ηεκ Γπηηνμπή. ε) Ε Οδεγία θαζμνίδεη πνμζεζμίεξ θαη πνμκηθή πενημδηθυηεηα εκηυξ ηςκ μπμίςκ ηα θνάηε μέιε μθείιμοκ κα ζοκηάζζμοκ ηηξ πνμβιεπυμεκεξ απυ ηεκ Οδεγία εθζέζεηξ θαη κα ακαθένμοκ ηα απμηειέζμαηα απυ ηεκ εθανμμγή ηςκ δηαηάλεχκ ηεξ (άνζνμ 10). Πανάιιεια, θαη ε Γπηηνμπή οπμβάιιεη ζημ Γονςπασθυ Ημηκμβμφιημ θαη ημ ομβμφιημ έθζεζε πνμυδμο θαη πνμηάζεηξ (εθυζμκ απαηηείηαη) ζπεηηθά με ηεκ οιμπμίεζε ηεξ Οδεγίαξ (άνζνμ 11). Απυ ηα πνμακαθενυμεκα πνμθφπηεη υηη μη δηαηάλεηξ ηεξ Οδεγίαξ ζεζπίδμοκ έκα ζοκαθέξ πιαίζημ με αοηυ ηεξ Οδεγίαξ 2001/77/ΓΗ. Γίκαη δε 50 Αηηηνινγηθή ζθέςε 30 ηεο Οδεγίαο 2004/8/ΔΚ. 51 ΔΔ L 176 ηεο 15.7.2003, ζ. 37. 32