ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Πρόγραμμα Μαθημάτων Ακαδ. Έτος 2014-2015 Μάθημα: Ιατρική Ευθύνη και Ηθική Ενότητα Διδάσκων / Διδάσκουσα ΜΑΘΗΜΑ 1ο 30/09/2014 Η έννοια της Βιο-ηθικής και ο σκοπός της Η σύνδεσή της με τα ατομικά δικαιώματα και την ηθική πρακτική Μορφές και αντικείμενο Βιοηθικής Σύνδεση της Βιοηθικής κει την Ιατρική Ευθύνη Βασικές αρχές της Ιατρικής Ηθικής Το δικαίωμα της αυτονομίας του ασθενούς και οι περιορισμοί του Βιοηθική και ηθικές θεωρίες Οι διαφορές του δικαίου από την ηθική Επίλυση πρακτικών ζητημάτων ΜΑΘΗΜΑ 2ο 07/10/2014 Ιατρικό δίκαιο και ιστορία
Η Δομή των ελληνικών δικαστηρίων Η σχέση του γιατρού με τον νόμο Πως προσεγγίζουν οι Έλληνες νομικοί τις ιατρικές υποθέσεις - οι διαφορές τους με τους αγγλοσάξονες Εξωδικαστικοί συμβιβασμοί Η υποχρεωτικότητα της ασφάλισης των γιατρών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό Οι αιτίες αύξησης των αγωγών εναντίον των ιατρών σήμερα Η έννοιά της αστικής ιατρικής ευθύνης Ενδοσυμβατική και εξωσυμβατική ιατρική ευθύνη (έννοια-περιεχόμενο-διαφορές) Η θεμελίωση της ιατρικής ευθύνης Η αστική ευθύνη των ιατρών που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα σε περιπτώσεις τέλεσης ιατρικών σφαλμάτων Η αστική ευθύνη των γιατρών που εργάζονται στο δημόσια τομέα σε περιπτώσεις τέλεσης ιατρικών σφαλμάτων Επίλυση πρακτικών ζητημάτων ΜΑΘΗΜΑ 3ο 14/10/2014 Αναίτιο - υπαίτιο ιατρικό σφάλμα κατά τη διαγνωστική διαδικασία Άσκοπη υποβολή ασθενών σε διαγνωστικές ή θεραπευτικές εξετάσεις Εσφαλμένη ιατρική διάγνωση στηριζόμενη σε λανθασμένη εκτίμηση άλλου γιατρού Ορθή διάγνωση της νόσου ασθενούς αλλά μη ορθή διάγνωση της θέσης της νόσου Η εξ αποστάσεως διάγνωση Σφάλμα ανάληψης ασθενούς από γιατρό και σφάλμα οργάνωσης Εγκατάλειψη χειρουργικών εργαλείων στο σώμα
ασθενούς Η έννοια της Ποινικής Ιατρικής Ευθύνης Τα εκ προθέσεως και τα εξ αμελείας ποινικά αδικήματα Προϋποθέσεις στοιχειοθέτησης των εξ αμελείας αδικήματα Άρνηση ιατρού τέλεσης του καθήκοντος του (441 ΠΚ) -Πότε δικαιολογείται Παράλειψη λύτρωσης από κίνδυνο ζωής (307 ΠΚ) Ανάληψη νοσηλείας ασθενούς από αναρμόδιο γιατρό Επίλυση πρακτικών ζητημάτων ΜΑΘΗΜΑ 4ο 21/10/2014 Το μέτρο της οφειλόμενης επιμέλειας του γιατρού Η επιλογή της ιατρικής μεθόδου Ο ρόλος των ελαττωματικών ιατρικών μηχανημάτων στην επιμελή περίθαλψη του ασθενούς Πως διαχειρίζεται ο γιατρός ένα ομαδικό ατύχημα ή την ταυτόχρονη συρροή πολλών ασθενών. Η σχέση γιατρών και δικαστικών Ο ρόλος των αποδεικτικών μέσων στην δικανική διαδικασία Ανάλυση των αποδεικτικών μέσων (αυτοψία, πραγματογνωμοσύνη, μάρτυρες, ομολογία, έγγραφα) Η δωροδοκία ιατρών Επίλυση πρακτικών ζητημάτων ΜΑΘΗΜΑ 5ο 28/10/2014
Περιεχόμενο αποζημίωσης ασθενούς Πως κατανέμεται η ιατρική ευθύνη όταν στην πλημμελή ιατρική πράξη συμμετείχαν περισσότεροι του ενός ιατροί Ευθύνη ιατρών μελών ΔΕΠ και αποζημίωση - Ευθύνη αργαζομένων στο ΕΣΥ και αποζημίωση Η ευθύνη του ειδικευόμενου ιατρού Το μέτρο επιμέλειας και προσοχής που πρέπει να επιδεικνύει ο ειδικευόμενος Η συναίνεση του ασθενούς στην ιατρική πράξη Χρονική έκσταση και τόπος της συναίνεσης Το περιεχόμενο της ενημέρωσης του ασθενούς πριν τη λήψη της συναίνεσης Οι μάρτυρες του Ιεχωβά και συναίνεση Επίλυση πρακτικών ζητημάτων ΜΑΘΗΜΑ 6ο 04/11/2014 Ιατρικά αρχεία - Καταχώρηση, μεταφορά, αποθήκευση και πρόσβαση σε ιατρικά δεδομένα. Συγκατάθεση ασθενούς. A. Γιαννούκας o Εμπιστευτικότητα και ευθύνη. Η έννοια του ιατρικού απορρήτου Το νομικό πλαίσιο του ιατρικού απορρήτου Σύννομη παραβίαση ταυ ιατρικού απορρήτου Ο γιατρός ως μάρτυρας ή ως πραγματογνώμονας στο δικαστήριο Ιατρικό απόρρητο και ασθενείς ή φορείς του AIDS Ιατρικές φωτογραφίες και ιατρικό απόρρητο Έννοια, περιεχόμενο, χαρακτηριστικά, δικαίωμα πρόσβασης, χρόνος φύλαξης ιατρικού φακέλου
ασθενούς Πλεονεκτήματα- μειονεκτήματα ηλεκτρικού και χειρόγραφου ιατρικού φακέλου Αποφάσεις αρχής προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ιατρικό απόρρητο Επίλυση πρακτικών ζητημάτων ΜΑΘΗΜΑ 7ο 11/11/2014 Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή Α. Δαπόντε o Ιn vitro γονιμοποίηση και άλλες αναπαραγωγικές τεχνολογίες o εμβρύων Τράπεζες για αποθήκευση και χρήση γαμετών και Προεμφυτευτική γενετική διάγνωση. Επιλογή φύλου Υποκατάστατη (Surrogate) μητρότητα Έλεγχος στη γονιμότητα και την αναπαραγωγή Αντισύλληψη, στείρωση, έκτρωση. Tα δικαιώματα του εμβρύου. ΜΑΘΗΜΑ 8ο 18/11/2014 Βελτιστοποίηση της ασφάλειας των ασθενών δια της διαφάνειας στην διαχείρηση ιατρικών σφαλμάτων και παραλείψεων Α. Γιαννούκας Βασικές αρχές ηθικής και δεοντολογίας που πρέπει να διέπουν την σχέση ιατρού και ασθενούς Δ.-Σ. Γεωργόπουλος
o Η τέχνη της επικοινωνίας ενημέρωσης του ασθενούς από τον ιατρό Ηθικό και δεοντολογικό δίλημμα οι χειρουργικές επεμβάσεις σε υπερήλικες αρρώστους Αποτελεί σήμερα το συμφέρον του ασθενούς το κέντρο του ενδιαφέροντός μας; ΜΑΘΗΜΑ 9ο 25/11/2014 Βιοηθικά προβλήματα στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας Tο πρόβλημα της ιατρικής πρόθεσης στη βάση επιθανάτιων ιατρικών αποφάσεων - Απόσυρση (withdrawing) vs κατακράτηση (withholding) θεραπείας, double effect, άρνηση θεραπείας Ε. Ζακυνθινός οργάνων. Εγκεφαλικός θάνατος, δωρεά και μεταμόσχευση Ευθανασία και υποβοηθούμενη από τον ιατρό αυτοκτονία (Physician - assisted suicide, PAS) Το ερώτημα της διάσωσης σε ασθενή που αποπειράται αυτοκτονία Δεδηλωμένη από τον ασθενή άρνηση θεραπείας στην επείγουσα ιατρική ΜΑΘΗΜΑ 10ο 02/12/2014 Φροντίδα του ασθενούς τελικού σταδίου - Ποιότητα ζωής - Φιλοσοφία και αρχές Χρ. Παπανδρέου
παρηγορητικής θεραπείας Ογκολογικοί ασθενείς ιδιαιτερότητες Ογκολογικά συμβούλια και θεραπευτική απόφαση ΜΑΘΗΜΑ 11ο 09/12/2014 Βιοηθική της ιατρικής έρευνας Κλινικές δοκιμές, εμπιστευτικότητα και έρευνα βασιζόμενη σε αρχεία, δημοσίευση αποτελεσμάτων. Έρευνα σε εμβρυικούς ιστούς ή υλικά (έμβρυα, εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα) Κλωνοποίηση Η θέση της βούλησης του ασθενούς Ασθενείς (competent) ικανοί να λάβουν αποφάσεις Ηθικά και νομικά προβλήματα σε ενήλικες με άνοια Ενήλικες και παιδιά μή ικανά για συγκατάθεση ΜΑΘΗΜΑ 12 ο Γ. Κουκούλης 16/12/2014
Έρευνα σε νεκροτομικό υλικό. Η διαχείριση του νεκρού σώματος Λήψη οργάνων και ιστών για ερευνητικούς λόγους Συγκατάθεση για δωρεά ιστών και οργάνων για εκπαίδευση και έρευνα ΜΑΘΗΜΑ 13 ο 13/01/2015 Επαναληπτικό μάθημα Συζήτηση πρακτικών θεμάτων