Μορφολογικές εποχικές αλλαγές
Υποφύλο: Τριλοβιτόμορφα (Trilobitomorpha) Έζησαν στο κάτω Παλαιοζωικό (Κάμβριο-Σιλούριο-570-500 εκ. Έτη πριν) Έχουν εκλείψει από το Πέρμιο και μετά (285 εκ. Έτη πριν) Διακρίνονται : Κεφάλι, θώρακας, πυγίδιο ( κοιλιά) Ομοιομορφία στα εξαρτήματα (πρωτόγονο γνώρισμα) Ποικιλία στον ενδιαίτημα
Υποφύλο: Crustacea (Καρκινοειδή)
Εξαρτήματα καρκινοειδών Εξωποδίτης Ενδοποδίτης
Τα εξαρτήματα έχουν σχήμα Υ. Με τη βάση να προσφύεται στο σώμα Πρωτοποδίδιο κοξοποδίδιο βασιποδίδιο Εξίτης Ενδίτης Εξωποδίδιο Ενδοποδίδιο
Διηθηματοφάγοι οργανισμοί
Daphnia - Branchiopoda Κεραία Πεπτικός σωλήνας οφθαλμός Στόμα Θάλαμος επώασης Θωρακικά εξαρτήματα Ωοθήκη Κοιλιακή προεξοχή Ωαγωγός Έδρα
Copepoda Maxillopoda Ενδιάμεσος οφθαλμός Κεραία Ωοθήκη Ωόσακκος
Εξαρτήματα των Δεκαπόδων Eν-ενδοποδίτης, Eξ-εξωποδίτητς, Πρ-προτοποδίτης Βράγχιο Εν Εν Βράγχιο Πρ Πρ
Γνάθος Εν Πρ Εν Εξ Εν Σιαγονίδιο Πρ Εν Πρ Κεραιιδιο Πρ Εξ Κεραία Πρ Εξ Εν Σιαγόνα
Εξωτερική μορφολογία
Κυκλοφορικό σύστημα Πρόσθιες αρτηρίες Καρδιά Ραχιαία αρτηρία Κεραικές αρτηρίες βράγχια Στερνική αρτηρία Κοιλιακή αρτηρία Ανοιχτό στα μικρά καρκινοειδή Πιο οργανωμένο στα μεγάλα καρκινοειδή
Κυκλοφορικό σύστημα Περικαρδιακή κοιλότητα καρδιά βράγχια Στερνική αρτηρία
Κυκλοφορικό σύστημα Οπές (ostia) αρτηρίες
Απεκκριτικό σύστημα Κεραιικός αδένας (πράσινος αδένας) λαβύρινθος σακκίδιο Απεκκριτική οπή κύστη Νεφριδιακός αγωγός Στα ενήλικα παραμένει 1 δομή Ωσμωρύθμιση (βράγχια, πεπτικός σωλήνας)
Πεπτικό σύστημα (Gastric mill) Καρδιακός στόμαχος Πυλωρικός στόμαχος Γαστρικός μύλος Έντερο Γαστρόλιθος Οισοφάγος Πεπτικός αδένας
ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Γονοχωριστικά Γονιμοποίηση συνήθως εσωτερική Το θηλυκό φέρει τα γονιμοποιημένα αυγά για ένα χρονικό διάστημα (π.χ Caridea) ή τα απελευθερώνει στο υδάτινο μεσο (π.χ. Penaeidea) ΖΩΗ ΝΑΥΠΛΙΟΣ
Οντογένεση στα Arthropoda και Crustacea Οντογένεση: η φάση ανάμεσα στο ζυγωτό και το αναπαραγωγικά ώριμο ενήλικο άτομο Περιλαμβάνει την εμβρυονική φάση και την μετεμβρυονική φάση. Εμβρυονική φάση: η φάση ενός αναπτυσσόμενου οργανισμού, ενός εμβρύου, μέσα στο αβγό Μετεμβρυονική φάση: η φάση μιας ελεύθερα ζώσας λάρβας ή ενός ελεύθερου νεαρού ατόμου μέχρι το στάδιο του ενήλικου ατόμου
1. Αναμόρφωση: η μετεμβρυονική ανάπτυξη ξεκινά με μια ολιγομερική λάρβα (segment poor) 2. Επιμόρφωση: η ανάπτυξη λαμβάνει χώρα σε ένα προστατευμένο λεκιθικό σάκο μέχρι την εκκόλαψη ενός ατόμου πλήρους εξαρτημάτων
Ονοματολογία των οντογενετικών σταδίων Στάδια ανάπτυξης του Penaeus esculentus
Συμπεράσματα περί εξέλιξης και όχι μόνο...
Στάδια ανάπτυξης 7 ο 1 ο 4 ο 2 ο 7 ο 5 ο 3 ο 6 ο Atyaephyra thyamisensis
Palaemonetes antennarius
Κύκλος ζωής Penaeidea Adult Egg Nauplius Postlarva Zoea Mysis
Cirripedia Θυσανόποδα Ταξινόμημα χωρίς παρασιτικές μορφές
Λάρβα θυσανοπόδου
Μεταμόρφωση Θυσανοπόδων
Θυσανόποδα Είδη του γένους Lepas
Ostracoda (Οστρακώδη) Στόμαχος Οφθαλμός Κεραίες Ουραία έκφυση Θωρακικά πόδια δίθυρο κέλυφος
Οστρακώδη φαίνονται κάτω από το διαφανές κέλυφος τα περισσότερα εσωτερικά όργανα (400x)
Οστρακώδη Ένα άτομο κινείται γύρω από τον εαυτό του ενώ ταυτόχρονα κινεί τις κεραίες του. 400x
Υποφύλο: Chelicerata
Subphylum Chelicerta Class Merostomata Class Pycnogonida Class Arachnida
Γενικά χαρακτηριστικά Χηληφόρων Απουσία κεραιών 1 ο ζέυγος εξαρτημάτων: χηλόκερα ή χηληκέρατα Πρόσωμα, οπισθόσωμα Απουσία δευτερεγκεφάλου
Συγκριτική μορφομετρία 3 Κλάσεων Συνεχής νωτιαίος εξωσκελετός Σύνθετοι + απλοί οφθαλμοί Χηληκέρατα + 5, 6 ζέυγη εξαρτημάτων Απουσία ποδοπροσακτρίδων 12-18 σωμίτες + τέλσο Γεννητική καλύπτρα + 5 οπισθοσωμικά εξαρτήματα Μεγάλο αρθρωτό πρόσωμα 4 απλοί οφθαλμοί Χηληκέρατα + ποδοπροσακτρίδες Ωοφόρα πόδια, +4-6 βαδιστικά πόδια Προβοσκίδα Πολύ περιορισμένο οπισθόσωμα Καθόλου οπισθ. εξαρτήματα Μονός ή διπλός εξωσκελετός Απλοί οφθαλμοί Χηληκέρατα +ποδοπροσακτρίδες + βαδιστικά πόδια 11-13 σωμίτες + τέλσο Αράχνιες θηλές, υπολειμματικά εξαρτήματα
Merostomata Πρόσωμα (με 5 βαδιστικά πόδια) Οπισθόσωμα Τέλσο Απουσία ποδοπροσακτρίδων: πρωτόγονος χαρακτήρας
Xiphosura (αρτίγονα θαλάσσια καβούρια) Έως 60 cm σωματικό μήκος Limulus polyphemus
Pycnogonida ή Pantapoda Προβοσκίδα χηληκέρας ποδοπροσακτρίδα Μάζες αβγών σε ωοφόρο πόδι Θαλάσσιοι οργανισμοί ζουν ανάμεσα σε αποικίες βρυοζώων ή στο εσωτερικό διθύρων. Σωματικό μήκος: λίγα χιλιοστά έως 40 cm. Είναι γονοχωριστικά. Τα αρσενικά γονιμοποιούν τα ωάρια που αφήνουν τα θηλυκά πάνω στα πόδια τους
Arachnida Τα πρώτα αρθρόποδα που εποίκισαν το χερσαίο περιβάλλον 1 ζεύγος: Χηληκέρατα Πρόσωμα 1 ζεύγος προσακτρίδες 4 ζεύγη βαδιστικά πόδια Οπισθόσωμα Πρόσωμα αποτελείται από κεφάλι, στοματικά εξαρτήματα, σωμίτες με βαδιστικά πόδια Οπισθόσωμα έχει περιορισμένα ή τροποποιημένα εξαρτήματα
Τραχειακός πνεύμονας (Book lung)
ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΩΝ ΧΕΡΣΟΒΙΩΝ ΑΡΘΡΟΠΟΔΩΝ
Τραχειακοί σωλήνες
Αναπνοή
Kίνηση
Πεπτικό σύστημα Δηλητηριώδης αδένας Εντερικές πτυχώσεις Χυλέντερο Μαλπιγγειανά σωληνάρια Εκπτύχωση τελικού εντέρου Στόμα Στόμαχος
Αναπαραγωγικό σύστημα θηλυκού Σπερματοθήκη Ωοθήκη Ωαγωγός
Tagmosis - Chelicerata Πρόσωμα Μεσόσωμα Οπισθόσωμα Μετάσωμα
Scorpiones Χηληκέρατα Προσακτρίδες Οφθαλμοί κεντρί (Sting)
Scorpiones Κτενιοφόρος πλάκα (ανίχνευση για απόθεση σπερματοφόρου) Στίγμα Book lungs (Opening)
Acari (Τσιμπούρια και ψείρες) Ποδοπροσακτρίδες Προτερόσωμα Υστερόσωμα Φυτοφάγα Σαρκοφάγα Παράσιτα (αίμα ξενιστή)
Υποφύλο Μονοεξαρτηματικά (Uniramia)
Uniramia: 1 ζεύγος κεραιών Μη αρθρωτές γνάθοι Μονοσχιδή εξαρτήματα Subphylum Uniramia Class Chilopoda Class Diplopoda Μυριόποδα Class Pauropoda Class Symphyla Class Insecta (Hexapoda) Τα πιο πρωτόγονα αρθρόποδα
Πιθανοί λόγοι για την «επιτυχία» των εντόμων Μικρό μέγεθος Εξωσκελετός ανθεκτικός στο νερό Μεταμόρφωση Επιτυχημένη αναπαραγωγική στρατηγική Συνεξέλιξη με φυτά Ανάπτυξη πτερύγων (δεν υπήρχαν σε προγονικές μορφές)
Chilopoda (Εκατοντάποδα) Κεραία οφθαλμός Πρώτο πόδι 2ο ζεύγος κάτω γνάθων 1ο ζεύγος κάτω γνάθων Χειλική προσακτρίδα (δηλητηριώδης αδένας) Σαρανταποδαρούσες
Diplopoda (Διπλόποδα) οφθαλμός Ινίο κεραία Άνω γνάθος Κάτω γνάθος
Απλός οφθαλμός κεραία Σύνθετος οφθαλμός Άνω γνάθος Κάτω γνάθος
Insect - Tagma Κεφαλή Θώρακας Κοιλιά
Κεφαλή Αισθητήρια και τροφοληψία Θώρακας Κίνηση Κοιλιά Αναπαραγωγή και διάφορες λειτουργίες
Στοματικά εξαρτήματα Άνω χείλος Ανω γνάθος Υποφάρυγγας Κάτω γνάθος Χειλική προσακτρίδα
Στόμα εντόμου Άνω χείλος Υποφάρυγγας Προστοματική κοιλότητα Σιελογόνος αγωγός Κάτω χείλος
Μυζητικά στοματικά εξαρτήματα Κγπ Αχ Αχ Υφ Πβ Κχ Κχ Αχ Ανω χείλος Κγπ Κάτω γναθική προσακτρίδα Υφ Υποφάρυγγας Κχ κάτω χείλος Πβ- προβοσκίδα
Νύσσοντα στοματικά μόρια Αχ Αγ Υφ Κγ Κγπ Αχ Αγ Υφ Κχ Κχ Αχ Ανω χείλος Αγ Ανω γνάθοι Κγπ Κάτω γναθική προσακτρίδα Υφ Υποφάρυγγας Κχ Κάτω χείλος
Στοματικά εξαρτήματα λεπιδόπτερου Πρ Κγ Κγ Κγ Κάτω γνάθος Πρ - Προασακτρίδα
Μορφές κεραιών Ελασματοειδής Πτεροειδής Ροπαλοειδής Νηματοειδής Σταχυοειδής
Πόδι εντόμου Μηρός Κνήμη Ισχίο Τροχαντήρας Ταρσός 5 άρθρα
Τύποι ποδιών Βάδιση Άλμα Αρπαγή Κολύμβηση Σκάψιμο
Τύποι πτερύγων Isoptera Hymenoptera Diptera Heteroptera Lepidoptera Ίσα 1 ο ζεύγος μεγαλύτερο 1 ζεύγος μόνο Ετερογενής υφή πτερύγων Να καλύπτονται από λέπια
Κοιλιά εντόμου Στίγμα Ραχιαία επιφάνεια κερκίδια Ωοαποθετήρας Πλευρική μεμβράνη Στέρνο
Κοιλιά εντόμου Στίγμα Ραχιαία επιφάνεια κερκίδιο Ωοαποθετήρας Πλευρική μεμβράνη Στέρνο
Πεπτικό σύστημα εντόμου Μαλπιγγειανά σωληνάρια Μεσέντερο Στόμαχος Απευθυσμένο Οισοφάγος Έδρα Οπισθέντερο Σιελογόνοι αδένες
Μαλπιγγειανά σωληνάριααπέκκριση Cl- K+ H 2 O H 2 O Ουρικό οξύ Μεσέντερο οπίσθιο μέρος του εντέρου
Τραχειακό αναπνευστικό σύστημα Τραχειακός σωλήνας Αεροφόρος σάκος Στίγμα (Αναπνευστικός αγωγός) Τραχεία Τραχειακό σωληνάριο μυς
Αναπνοή - τραχεία
Αναπνοή τραχείες
Αναπαραγωγικό σύστημα θηλυκού Ωοθήκη Ωοσωλήνες Πλευρικός ωαγωγός κάλυκας Κοινός ωαγωγός κόλπος Σπερματοθήκη Βοηθητικός αδένας
Αναπαραγωγικό σύστημα αρσενικού Όρχις Σπερματικός αγωγός Βοηθητικός αδένας Σπερματοκύστη Εκσπερματικός αγωγός πέος
Κινήσεις των μυών κατά την πτήση Συστολή των τεργοστερνικών μυών κατέρχεται ο τεργίτης, οπότε οι πτέρυγες ανέρχονται. Χαλάρωση των τεργοστερνικών μυών, ο τεργίτης ανέρχεται και οι πτέρυγες κατέρχονται
Κίνηση εντόμων
Κίνηση εντόμων
Κίνηση εντόμων
Άμεση ανάπτυξη (αμετάβολος μεταμόρφωση) Ametabolous metamorphosis
Σταδιακή μεταμόρφωση (ημιμετάβολος μεταμόρφωση Hemimetabolous metamorphosis) Τα νεοεκκολαπτόμενα άτομα (νύμφες) μοιάζουν με τα αντίστοιχα ώριμα έντομα (εκτός του μεγέθους και των πλήρως ανεπτυγμένων πτερύγων)
Ολική μεταμόρφωση (ολομετάβολος μεταμόρφωση Holometabolous metamorphosis) Τα νεοεκκολαπτόμενα άτομα δεν μοιάζουν καθόλου με τα ώριμα
Ευχαριστώ για την προσοχή σας!