ﺮﻧ ﻲﻳاﺮﺤﺻ شﻮﻣ رد ﻪﻘﺸﻋ هﺎﻴﮔ گﺮﺑ ﻲﻠﻜﻟاورﺪﻴﻫ هرﺎﺼﻋ يدرد ﺪﺿ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ

119 مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان دوره بيستم شماره 2 تابستان 1392 شماره مسلسل 68 مقاله پژوهشي بررسي اثر ضد دردي عصاره هيدروالكلي برگ گياه عشقه در موش صحرايي نر دكتر مينو محمودي* سعيد محمدي** دكتر سيامك شهيدي*** پذيرش : 92/2/31 91/10/25 دريافت : چكيده: مقدمه و هدف: مصرف مواد شيميايي و گياهان دارويي از روش هايي است كه در كنترل درد مورد استفاده قرار مي گيرند. از سويي ديگر عوارض جانبي داروهاي شيميايي و گراني آنها سبب گرايش مجدد مردم به طب گياهي شده است. هدف از اين مطالعه تعيين اثر ضد دردي عصاره هيدروالكلي برگ گياه عشقه در موش صحرايي نر مي باشد. روش كار: در اين مطالعهي تجربي از 36 سر موش صحرايي نر در 6 گروه شامل: گروه هاي كنترل مورفين (1mg/kg) گروههاي تيمار شده با عصاره هيدروالكلي گياه عشقه i.p.) 300mg/kg, و 200 100) و گروه تيمار شده با نالوكسان (1mg/kg) به همراه دوز 200mg/kg عصاره استفاده گرديد. به منظور ارزيابي اثرات ضد دردي عصاره از آزمون هاي ريتينگ و تيل فليك استفاده شد و دادههاي بدست آمده با كمك آزمون آماري تحليل واريانس يك طرفه و سپس آزمون توكي مورد مقايسه و بررسي قرار گرفتند. نتايج: يافته ها نشان داد كه دوزهاي 200 و 300mg/kg عصاره سبب كاهش درد در مقايسه با گروه كنترل در تست هاي ريتينگ و تيل فليك گرديدند. همچنين دوز 300mg/kg بيشترين اثر ضد دردي را در مقايسه با مورفين در هر دو تست مذكور نشان داد. تزريق نالوكسان به همراه عصاره سبب افزايش تعداد ريتينگ در مقايسه با گروه هاي دريافت كننده عصاره گرديد. نتيجه نهايي: در اين مطالعه اثر ضد دردي عصاره هيدروالكلي گياه عشقه مشاهده گرديد و احتمالا اين اثر از طريق فعال كردن مسير اوپيوي يدي مي باشد. كليد واژه ها: درد/ گياهان شفا بخش/ گياه عشقه/ موش صحرايي مقدمه : درد يك تجربه حسي است كه توسط پاسخ هاي انگيزشي و تطابق هاي حركتي اتونومي و پيكري همراه مي باشد. درد به هنگام وقوع آسيب بافتي ايجاد شده و باعث مي شود فرد واكنشي جهت حذف محرك دردآور انجام دهد. در پاتوفيزيولوژي درد ارتباط بسيار پيچيده اي بين ساختمان هاي محيطي و مركزي از سطح پوست تا كورتكس مغز وجود دارد به طوري كه مي توان گفت درد پاسخي شامل بخشهاي حسي هيجاني و عاطفي است (1). در حال حاضر كنترل درد با استفاده از داروهاي ضد التهابي غير استروي يدي و داروهاي ضد دردي اوپيوي يدي انجام مي گيرد مصرف اين داروها عوارض جانبي متعددي به همراه دارند بنابراين تحقيق جهت دستيابي به تركيبات ضد درد با عوارض كمتر ضروري به نظر مي رسد (2). درمان با داروهاي صناعي يك طيف درماني و درمان با داروهاي گياهي طيف ديگر درمان مي باشد (3) البته گياهان دارويي يك منبع مهم از مواد موثري هستند كه از اثرات جانبي كمتري برخوردار مي باشند (4). * استاديار گروه زيست شناسي دانشكده علوم پايه دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان ** كارشناسي ارشد فيزيولوژي دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان( mohammadi.saeed53@gmail.com ) *** دانشيار گروه فيزيولوژي دانشكده پزشكي دانشگاه علوم پزشكي همدان گياه عشقه helix) (Hedera با نام رايج Ivy گياهي پيچكي و هميشه سبز متعلق به خانواده Araliaceae است (5) امروزه بعد از مشخص شدن پراكندگي عشقه در آمريكا هند و شرق آسيا اين گياه اكنون در بيشتر نقاط جهان پيدا مي شود (6). از خواص درماني گياه عشقه مي توان به مواردي چون: ضدالتهاب و

اثر ضددردي گياه عشقه سعيد محمدي و همكاران 120 ضد سرفه ضد دردهاي در ارتباط با اعصاب ضد روماتيسم ضد قارچ كرم كشي (9 10) ضد اسپاسم (11) و ضد آسم (12) اشاره كرد. اخيرا اثر ضد دردي عصاره متانولي گياه عشقه در آزمون هاي تيل فليك و هات پليت در موش سوري به اثبات رسيده است( 13 ). در سال 2004 آلفا هدرين كه خود نوعي ساپونين تري ترپنوي يدي مي باشد از عصاره خالص برگ گياه عشقه جدا شد و به عنوان ماده اصلي مسي ول اثرات درماني اين گياه بيان شد( 14 ). گياه عشقه داراي تركيباتي چون فلاونوي يد (15) و آلكالوي يد (16) نيز مي باشد. با توجه به ارزش بالاي مواد موثره موجود در برگ گياه عشقه نظير ساپونين ها و اثرات ضد دردي ساپونينها (17) و نيز از آنجايي كه تا كنون گزارشي در ارتباط با بررسي اثرات ضد دردي عصاره هيدروالكلي گياه عشقه با استفاده از آزمون هاي تيل فليك و ريتينگ به روش درون صفاقي(. i.p ) و مقايسه عصاره گياه با آنتاگونيست اوپيوي يدي آن (نالوكسان) در موش صحرايي نر در منابع مختلفي كه مورد جست و جو قرار گرفته اند اراي ه نشده است. مطالعه حاضر با هدف تعيين اثرات ضد دردي عصاره هيدروالكلي گياه عشقه در موش صحرايي نر انجام گرفت و اثرات ضد دردي گياه با داروي ضد درد رايج مورفين مقايسه شد. روش كار: آماده سازي عصاره: دراين مطالعه تجربي مقدار 1/5 كيلوگرم برگ تازه گياه عشقه در تير ماه سال 1390 تهيه و توسط گياه شناس دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان مورد تاييد قرار گرفت. پس از جداسازي دمبرگ ها برگ هاي عشقه در دماي اتاق (25 درجه) و در سايه خشك گرديد و سپس توسط آسياب مكانيكي به صورت پودر خشك درآمد. مقدار 150 گرم از پودر برگ خشك شده گياه در يك ليتر الكل اتيليك 80 درصد به مدت 72 ساعت قرار داده شد تا مواد موثره ي مورد نياز استخراج شوند. مخلوط حاصل پس از صاف شدن در دستگاه روتاري قرار داده شد و سپس حلال آن جدا گرديد و به مدت يك هفته ديگر در زير هود در درون يك ظرف پتري به منظور خشك شدن قرار داده شد. پس از گذشت يك هفته از آنچه در ته ظرف باقي مانده بود (عصاره گياه) به منظور تيمار رت هاي نر دوزهاي مختلف عصاره در مقدار مناسب سرم فيزيولوژي (كلرو سديم 0/9 درصد) حل شد. حيوان ات: 36 سر موش صحرايي نر نژاد ويستار (220-250g) از انستيتو پاستور ايران خريداري شدند و در شرايط استاندارد اتاق حيوانات تحت دوره نوري 12 ساعت روشنايي و 12 ساعت تاريكي (شروع دوره روشنايي از ساعت 7:00 صبح) شرايط دمايي (C 22±1) و رطوبت نسبي %50-55 نگهداري شدند. حيوانات با دسترسي آزاد به آب و غذاي مخصوص در قفس هاي فلزي نگه داري و حداقل 2 ساعت قبل از انجام آزمايش به شرايط آزمايشگاه عادت داده شدند آزمايش مورد نظر بين ساعات 8:00 صبح تا 12:00 ظهر انجام مي شد. آزمايشات مورد تاييد شوراي پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان قرار گرفته و بر طبقدستورالعملهاياخلاقي انجمن بين المللي مطالعه درد در مورد حيوانات آزمايشگاهي( IASP ) انجام شد (18). حيوانات به 6 گروه شامل: گروه كنترل (تحت اثر نرمال سالين) گروه تحت اثر مورفين(. i.p (1mg/kg, گروه هاي تيمار شده با دوزهاي كم متوسط و زياد گياه عشقه (به ترتيب به مقدار i.p. 200 300mg/kg, و 100) و گروه تيمار شده با نالوكسان(. i.p (1mg/kg, به همراه دوز متوسط عصاره (200mg/kg) تقسيم شدند. آزمون هاي درد: تست ريتينگ test) :(Writhing در روز آزمايش به منظور عادت دادن حيوانات به محيط هر يك از آنها 30 دقيقه قبل از شروع آزمايش در جعبه استاندارد شيشه اي قرار داده شدند. عصاره هيدروالكلي برگ گياه عشقه در مقادير مشخصي از سرم فيزيولوژيك استريل حل و با دوزهاي 200 100 و 300 ميلي گرم بر كيلوگرم وزن بدن به صورت درون صفاقي تزريق گرديدند. پس از گذشت 15 دقيقه اسيد استيك به حجم 0/1 ميلي ليتر بر كيلوگرم وزن بدن با غلظت %0/6 تزريق شد و بلافاصله پس از تزريق درون صفاقي اسيد استيك تعداد انقباضات شكمي (به گونه اي كه هر دو پاي موش كاملا كشيده گردد) به مدت 30 دقيقه شمارش گرديد در ضمن هر حيوان فقط يكبار مورد استفاده قرار گرفت (19). در گروه كنترل نيز بعد از تزريق درون صفاقي سالين تست ريتينگ انجام شد. تست تيل فليك test) :(Tail flick اين آزمايش با استفاده از دستگاه پرش دم مدل TF-5500 ساخت شركت برج صنعت ايران بر اساس مدل اراي ه شده قبلي انجام شد (20). شدت نور مورد استفاده برابر با 7 بود (درجه

121 مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان دوره بيستم شماره 2 تابستان 1392 شماره مسلسل 68 روي دستگاه) و از مدت زمان مرجع 10 ثانيه به عنوان زمان قطعي نوردهي time) (Cut off استفاده شد يعني چنانچه حيوان تا مدت 10 ثانيه پس از تابش نور سوزان دم خود را نمي كشيد به منظور جلوگيري از آسيب بافتي محرك قطع مي شد. حيوان به صورت افقي در محفظه مخصوص نگهداري حيوانات قرار گرفته بود و دم آن آزاد بود. مدت زمان تاخير در كشيدن دم در سه مرتبه و به فاصله دو دقيقه قبل و 20 دقيقه بعد از تزريق دارو يا عصاره اندازه گيري شد و ميانگين آنها به عنوان زمان تاخير قبل و بعد از دارو محسوب و ثبت گرديد همچنين مورفين به صورت درون صفاقي به حيوانات تزريق شده و زمان پس كشيدن دم در آنها ثبت شد. داروها: مورفين سولفات 10mg/ml و نالوكسان 0/4mg/ml از دارو پخش (ايران) و اسيد استيك %2/5 از شركت Merck آلمان تهيه شد. تجزيه و تحليل آماري: داده ها به صورت Mean±S.E.M اراي ه شد و از تحليل واريانس يك طرفه و به دنبال آن از آزمون Tukey استفاده گرديد. پس از به دست آوردن اطلاعات از گروه هاي آزمايشي مختلف نتايج بدست آمده تجزيه و تحليل و 0.05>P به عنوان شاخص معني دار بودن مطرح گرديد. براي تحليل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتايج: يافته هاي اين مطالعه نشان مي دهد كه تزريق دوز 100 ميلي گرم بر كيلوگرم عصاره هيدروالكلي گياه عشقه در مقايسه با گروه كنترل در تست ريتينگ اثر معني داري در كاهش درد ندارد اما مقايسه تعداد ريتينگ در بين گروه هاي عصاره با دوز 200 و 300 ميلي گرم به ازاي هر كيلو گرم و مورفين نسبت به گروه كنترل كاهش معني داري را نشان داد (0.01>P) (نمودار 1). تزريق دوز 100 ميلي گرم بر كيلوگرم عصاره هيدروالكلي گياه عشقه در مقايسه با گروه كنترل در تست تيل فليك نيز اثر معني داري در كاهش درد نداشت اما مقايسه ميانگين زمان تاخير بين گروه هاي مورد آزمايش با دوزهاي 200 و (0.01>P) 300 و مورفين و نالوكسان+عصاره (0.001>P) 200 در مرحله بعد از تزريقات نسبت به گروه كنترل اختلاف معني داري نشان داد. به دنبال آن آزمون آماري مشخص كرد كه گروه دريافت كننده مورفين و نالوكسان+ عصاره 200 زمان تاخير بيشتري نسبت به گروه كنترل در مقايسه با ساير گروه ها دارد (0.001>P) (نمودار 2 ). نمودار 1: ميانگين تعداد ريتينگ موش صحرايي نر با غلظت هاي مختلف عصاره ي برگ گياه عشقه در آزمون اسيد استيك و مقايسه آن با گروه نالوكسان+ عصاره و مورفين. :Cont گروه كنترل hh200 hh100 و hh300 به ترتيب: گروه هاي دريافت كننده عصاره ي برگ گياه عشقه با دوز 200mg/kgو 100mg/kg :Morph.300mg/kg گروه دريافت كننده مورفين :nal+hh گروه دريافت كننده نالوكسان و عصاره برگ گياه عشقه با دوز.200mg/kg ### ## ** و 0.001>P 0.01>P در مقايسه با گروه كنترل. 0.01>P در مقايسه با گروه.nal+hh Before After نمودار 2: مقايسه زمان پرش دم در بين گروه هاي مورد * و P<0.001 P<0.05 آزمايش قبل و بعد از تيمار. *** نسبت به مرحله بعد از تزريق در همان ### ## # گروه. 0.05>P 0.01>P و 0.001>P نسبت به گروه كنترل در مرحله بعد از تزريق بحث: شماري از تركيبات طبيعي در طب سنتي بسياري از كشورها مورد استفاده قرار مي گيرند. استفاده از گياهان دارويي به عنوان تركيباتي با منشاء طبيعي با اثرات جانبي كم و به جاي درمان هاي شيميايي به نظر مطلوب تر مي آيند (21).

اثر ضددردي گياه عشقه سعيد محمدي و همكاران 122 اين كه درد نمي تواند در حيوانات به طور مستقيم مورد ارزيابي قرار گيرد به خوبي اثبات شده است و فقط مي توان آن را به وسيله آزمايش پاسخ آنها تخمين زد (22). در اين مطالعه از تست ريتينگ و تيل فليك به منظور بررسي اثر ضد دردي عصاره هيدروالكلي گياه عشقه استفاده گرديد. يكي از مهم ترين تست هايي كه به منظور غربالگري تركيبات ضد دردي احتمالي استفاده مي شود تست ريتينگ مي باشد كه در آن از اسيد استيك رقيق شده استفاده مي شود (23) و به منظور ارزيابي فعاليت ضد دردي محيطي استفاده ميگردد (24). در مطالعه حاضر تزريق عصاره هيدروالكلي گياه عشقه در تست ريتينگ سبب كاهش معني داري در تعداد ريتينگ (انقباضات شكمي) در مقايسه با گروه كنترل گرديد. با توجه به اين مسي له مي توان اثرات ضد دردي محيطي را براي عصاره گياه عشقه پيشنهاد كرد. مطالعات قبلي اثرات ضد التهابي گياه عشقه را به اثبات رسانده اند (7) در اين مدل به نظر مي رسد كه اثرات ضد دردي محيطي گياه عشقه به طور غير مستقيم به وسيله مدياتورهاي داخلي نظير برادي كينين سرتونين هيستامين مادهp و پروستاگلاندين ها ايجاد شده باشد چرا كه همه اين مدياتورها با تحريك نورون هاي دردزاي محيطي در ارتباط مي باشند (19). تست ريتينگ با افزايش پروستاگلاندين E 2 و پروستاگلاندين F 2α در ارتباط است (25) پروستاگلاندين ها يك عامل اصلي در التهاب محسوب مي شوند همچنين پروستاگلاندين ها سبب تحريك رسپتورهاي درد به صورت مستقيم و بالابردن حساسيت آنها به ساير عوامل مانند برادي كينين مي گردند (26 27) بنابراين ممكن است عصاره گياه عشقه باعث كاهش سنتز و ترشح پروستاگلاندين ها شده باشد. عصاره عشقه داراي ساپونين هاي تري ترپنوي يدي مي باشد (28) و از طرفي اثرات ضد التهابي و ضد دردي ساپونين هاي تري ترپنوي يدي گزارش شده است (17 29) همچنين تري ترپنوي يدها سبب مهار سنتز آنزيم القايي نيتريك اكسايد و سنتز سيكلواكسيژناز- 2 مي گردند (29) بنابراين مي توان نتيجه گرفت كه عصاره عشقه حداقل بخشي از اثر ضد دردي خود را با مهار نيتريك اكسايد و نيز مهار سنتز سيكلواكسيژناز- 2 بر جاي گذاشته است. از تركيبات مهم ديگر گياه عشقه فلاونوي يدها مي باشند (30) فلاونوي يدها اثرات ضد دردي و ضد التهابي دارند و تاثير مستقيم آن ها بر سنتز پروستاگلاندين ها به طور قطع مشخص شده است (31) بنابراين بخش ديگري از اثرات ضد دردي گياه عشقه را مي توان به وجود فلاونوي يدها نسبت داد. تركيبات شيميايي موجود در گياه عشقه نظير آلكالوي يدها منبعي از تركيبات مسي ول فعاليت هاي وسيع درماني در چندين گياه دارويي مي باشند (30) همچنين مطالعات قبلي نشان داده اند كه عصاره هاي آلكالوي يدي حداقل در قسمتي از سيستم هاي تسكيني مخدري نقش دارند (32) از سويي گزارشات متفاوتي اثرات ضد دردي آلكالوي يدها را تاييد كرده است (33) بنابراين به نظر مي رسد بخشي از اثرات ضد دردي عصاره هيدروالكلي گياه عشقه مرتبط با ساپونين هاي تري ترپنوي يدي فلاونوي يدها و آلكالوي يدها باشد. فعاليت ضد دردي عصاره در تست ريتينگ توسط نالوكسان مهار مي شود (19) كه با نتايج حاصله از مطالعه حاضر مطابقت دارد. نالوكسان يكي از داروهاي آنتاگونيست سيستم اوپيوي يدي مي باشد كه از فعال شدن رسپتورهاي اوپيوي يدي جلوگيري مي كند (35). در تست تيل فليك تزريق درون صفاقي نالوكسان تاثيري بر اثر ضد دردي عصاره هيدروالكلي گياه عشقه نداشت در حاليكه در تست ريتينگ تزريق نالوكسان توانست اثر ضد دردي عصاره را كاهش دهد بنابراين عصاره اين گياه حداقل بخشي از اثرات خود را از طريق گيرنده اوپيوي يدي اعمال نموده و بخش ديگري را از طريق سيستم سيكلواكسيژناز اعمال مي كند. به نظر مي رسد عصاره اين گياه با تاثير بر سيستم اعصاب مركزي و محيطي مي تواند اثر ضد دردي خود را اعمال كند. تست تيل فليك از مهم ترين پارامترها در ارزيابي فعاليت ضد دردي مي باشد (36). نتايج مطالعات قبلي انجام شده بر روي گياهان Hedera rhombea (برگ) و Araliaceae و ريشه) از خانواده (برگ Panax ginseng نشان داده است كه عصاره اين گياهان داراي اثرات ضد دردي مركزي مي باشند (37 38). نتايج مطالعه كنوني نشان داد كه تزريق عصاره هيدروالكلي عشقه موجب كاهش درد ناشي از محرك حرارتي در آزمون تيل فليك گرديد. از آنجا كه تست تيل فليك به منظور بررسي

123 مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان دوره بيستم شماره 2 تابستان 1392 شماره مسلسل 68 10. Eguale T, Tilahun G, Debella A, Feleke A, Makonnen E. Haemonchus contortus: In vitro and in vivo anthelmintic activity of aqueous and hydro-alcoholic extracts of Hedera helix. Exp Parasitol 2007; 116: 340 5. 11. Trute A, Gross J, Mutschler E, Nahrstadt A. In vitro antispasmodic compounds of the dry extract obtained from Hedera helix. Planta Med 1997; 63: 125 9. 12. Huntley A, Ernst E. Herbal medicines for asthma: Asystematic review. Thorax 2000; 55(11): 925 9. 13. Mandade RJ, Choudhuri A, Mashirkar V, Sakarkar D. Analgesic and anti-inflammatory activities of hedera helix leaf extract. Pharmacie Globale (IJCP) 2010; 24: 112-7. 14. Hegener O, Prenner L, Runkel F, Baader S.L, Kappler J, Häberlein H. Dynamics of beta2- adrenergic receptor-ligand complexes on living cells. Biochemistry 2004; 43: 6190 9. 15. Trute A. [Characterization and quantitative analysis spasmolytic active secondary metabolites in dry extracts of hedera helix folium].ph.d. Thesis. University of Muenster, 1996 (Germany). 16. List PH, Horhammer L. [Hager's handbook of pharmaceutical practice]. 3rd ed. Berlin: Springer Verlag, 2008; 125-6 (Germany). 17. De Araujo FVS, Coelho de Souza AN, Morais SM, Santos CF, Leal Cardoso JH. Antinociceptive effects of the essential oil of alpinia zerumbet on mice. Phytomedicine 2005; 12: 482-6. 18. Zimmermann M. Ethical guidelines for investigations of experimental pain in conscious animals. Pain 1983; 16: 109 11. 19. Collier HOJ, Dinneen LC, Johnson CA, Schneider C. The abdominal constriction response and its suppression by analgesic drugs in the mouse. Br J Pharmacol 1968; 32: 295 310. 20. D Amour FE, Smith DL. A method of determining loss of pain sensation. J Pharmacol Exp Ther 1941; 27: 74 7. 21. Verpoorte R. Exploration of nature s chemodiversity: the role of secondary metabolites as leads in drug development. Drug Discov Today 1999; 3: 232 8. 22. Le Bars D, Gozariu M, Cadden S. Animal models of nociception. Pharmacol Rev 2001; 53: 628 51. 23. Negus SS, Vanderah TW, Brandt MR, Bilsky EJ, Becerra L, Borsook D. Preclinical assessment of candidate analgesic drugs: recent advances and future challenges. J Pharmacol Exp Ther 2006; 319: 507 14. 24. Gene RM, Segura L, Adzet T, Marin E, Inglesias J. Heterotheca inuloides: anti-inflammatory and analgesic effects. J Ethnopharmacol 1998; 60: 157 62. 25. Derardt R, Jougney S, Delevalcee F, Falhout M. Release of prostaglandins E and F in an algo- رفلكس هاي نخاعي و شناسايي مسير ضد دردي مركزي استفاده مي شود (22 39) مي توان پيشنهاد كرد كه عصاره عشقه داراي اثرات ضد دردي مركزي مي باشد. نتيجه نهايي: نتايج حاصل از تست هاي ريتينگ و تيل فليك اثرات ضد دردي گياه عشقه را تاييد مي نمايد بنابراين مي توان اثرات ضد دردي محيطي و مركزي را براي عصاره پيشنهاد كرد اما استفاده از آن به عنوان يك داروي تسكين دهنده درد نياز به تحقيقات تكميلي در زمينه فارماكولوژي و سم شناسي مواد موثره در گياه دارد. به علاوه شناخت دقيق مكانيسم هاي فيزيولوژيك درگير نيز مي تواند گامي به سوي يافتن داروهاي بهتر براي تسكين درد باشد. سپاسگزاري: اين مقاله منتج از پژوهشي است كه با استفاده از حمايت مالي دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان و همكاري صميمانه پرسنل آزمايشگاه فيزيولوژي گروه زيست شناسي دانشكده علوم پايه اجرا گرديده است. بدينوسيله مراتب تقدير و تشكر خود را از تمامي همكاران و كساني كه در اين امر ما را ياري نموده اند اعلام مي داريم. منابع : 1. Berne RM, Levy MN, Koeppen BM, Stanton BA. Principles of physiology. 4th ed. Philadelphia: Mosby, 2006: 101-3, 106-7. 2. Gard P. Human Pharmacology. London: CRC Press, 2000: 40-3. 3. Chevalier MH. The encyclopedia of medicinal plant. London: Dorling Kindersley, 1996:171. 4. Blumenthal M. Herbal Medicine. 2nd ed. Austin: Integrative Medicine Communications, 2000; 419-23. 5. Baytop T. Therapy with medicinal plants in Turkey past and present. 2nd ed. Istanbul: Istanbul university, 1984; 225-6. 6. Metcalfe DJ. Biological flora of the British Isles. Hedera helix L. J Ecol 2005; 93: 632 45. 7. Suleyman H, Mshvildadze V, Gepdiremen A, Elias R. Acute and chronic anti-inflammatory profile of the ivy plant (Hedera helix) in rats. Phytomedicine 2003; 10(5): 370-4. 8. Holzinger F, Chenot JF. Systematic review of clinical trials assessing the effectiveness of Ivy leaf, (Hedera helix) for acute upper respiratory tract infections. ecam 2011; 12: 9-14. 9. Julien J, Gasquet M, Maillard C, Balansard G, Timon DP. Extracts of the Ivy plant, Hedera helix and their anthelmintic activity on liver Xukes. Planta Med 1985; 51: 205 8.

اثر ضددردي گياه عشقه سعيد محمدي و همكاران 124 genic reaction and its inhibition. Eur J Pharmacol 1980; 51: 17 24. 26. Hochian P, Capet C, Colin R. Digestive complications of aspirin. Rev Med Intern 2000; 21: 50-9 27. Toker G, Kupeli E, Memisoglu M, Yesilada E. Flavonoids with antinociceptive and antiinflammatory activities from the leaves of Tilia argentea (silver linden). J Ethnopharmacol 2004; 95(2-3): 393-7 28. Bedir E, Kirmizipekmez H, Sticher O, Calis I. Triterpene saponins from the fruits of Hedera helix. Phytochemistry 2000; 53: 905 9. 29. Suh N, Honda T, Finlay HJ, Barchowsky A, Williams C, Benoit NE, et al. Novel triterpenoids suppress inducible nitric oxide synthase (inos) and inducible cyclooxygenase (COX-2) in mouse macrophages. Cancer Res 1998; 58: 717 23. 30. Debella A. Manual for phytochemical screening of medicinal plants. Ethiop Health Nutr Res Inst 2002; 84: 33 37. 31. Alcaraz MG, Houli RS. Action of flavonoids and the novel anti-inflammatory flavone, Hyperlactin-8-Glucoside, on prostaglandin biosynthesis and inactivation. Biochem Pharmacol 1985; 34(14): 2477-82. 32. Farouk L, Laroubi A, Aboufatima R, Benharref A, Chait A. Evaluation of the analgesic effect of alkaloid extract of Peganum harmala L, Possible mechanisms involved. J Ethnopharmacol 2008; 115: 449-54. 33. Reanmongkol W, Subhadhirasakul S, Thienmontree S, Thanyapanit K, Kalnaowakul J, Sengsui S. Antinociceptive activity of the alkaloid extract from Kopsia macrophylla leaves in mice. Songklanakarin J Sci Technol 2005; 27: 509-16. 34. Borras MC, Becerra L, Ploghaus A, Gostic JM, Dasilva A, Gonzalez RG, et al. FMRI measurement of cns responses to naloxone infusion and subsequent mild noxious thermal stimuli in healthy volunteers. JN Physiol 2004; 91(6): 2723-33. 35. Hunskaar S, Hole K. The formalin test in mice: dissociation between inflammatory and noninflammatory pain. Pain 1987; 30: 103 14. 36. Beirth A, Santos ARS, Rodrigues ALS, Creczynski-Pasa TB, Calixto JB. Spinal and supraspinal antinociceptive action of dipyrone in formalin, capsaicin and glutamate tests. Study of the mechanism of action. Eur J Pharmacol 1998; 345: 233 45. 37. Saito H, Morita M, Takagi K. Pharmacological studies of Panax ginseng leaves. JPN J Pharmacol 1973; 23: 43-49 38. Lee IR, Kim JS, Lee SH. Pharmacological activities of leaves of Hedera rhombea Bean. Korean J Pharmacol 1992; 23: 34 42. 39. Jensen TS, Yaksh TL. Comparison of antinociceptive action of morphine in the periaqueductal gray, medial and paramedial in rat. Brain Res 1986; 363: 99 113.

مجله 2013 علمي دانشگاه, Summer علوم No.2, پزشكي و Vol.20 خدمات بهداشتي درماني همدان Sciencesدوره Medical بيستم of شماره 2 University تابستان of Hamadan 1392 شماره Journal مسلسل 125 Scientific 68 125 Original Article Antinociceptive Effect of Hydroalcoholic Leaf Extract of Hedera helix in Male Rat M. Mahmoudi, Ph.D. * ; S. Mohammadi, M.Sc. ** ; S. Shahidi, Ph.D. *** Received: 14.1.2013 Accepted: 21.5.2013 Abstract Introduction & Objective: The consumption of chemical compounds and medicinal herbs are different ways to control pain. On the other hand, the complications of chemical drugs and their expensiveness cause people to use herbal medicines The aim of this study was to investigate the antinociceptive effect of hydroalcoholic leaf extract of Hedera helix in male rats. Materials & Methods: In this experimental study, 36 adult male rats were divided into 6 groups: control, morphine (1mg/kg), Hedera helix extract (100, 200, 300mg/kg, i.p.) and naloxone (1mg/kg) with Hedera helix extract (200 mg/kg). The analgesic effects of Hedera helix extract were assessed with writhing and tail flick tests. Results: The results of this study showed that doses of 200 and 300mg/kg of Hedera helix extract decreased pain significantly. However, dose of 300mg/kg of Hedera helix extract showed more antinociceptive effect of Hedera helix extract. The naloxone and Hedera helix extract combination increased the number of writhing compared with the Hedera helix extract group. Conclusion: In this study analgesic effect of the hydroalcoholic extract of Hedera helix was observed. The antinociceptive effect of extract was probably occurred by activation of opioid system. (Sci J Hamadan Univ Med Sci 2013; 20 (2):119-125) Keywords: Hedera helix / Pain / Plants, Medicinal / Rats --------------------------------- * Assistant Professor, Department of Biology, School of Basic Science Islamic Azad University, Hamadan, Iran. ** M.Sc. in Physiology, Islamic Azad University, Hamadan, Iran. (mohammadi.saeed53@gmail.com) *** Associate Professor, Department of Physiology, School of Medicine Hamadan University of Medical Sciences & Health Services, Hamadan, Iran.