Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Στ ΗΜΟΤΙΚΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Σουζάννα-Μαρία Νικολάου Ασηµίνα Βατσίτση Νταίζη-Μαργαρίτα ανιηλίδου Βασιλική Πασχαλιώρη Ã ƒ À Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Στ ΗΜΟΤΙΚΟΥ Βιβλίο ασκάλου ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚ ΟΣΕΩΣ Ι ΑΚΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΑΘΗΝΑ
ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Σουζάννα-Μαρία Νικολάου, Λέκτορας Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων Ασηµίνα Βατσίτση, Εκπαιδευτικός Α/θµιας Εκπαίδευσης Νταίζη-Μαργαρίτα ανιηλίδου, Σχολική Σύµβουλος Α/θµιας Εκπαίδευσης Βασιλική Πασχαλιώρη, Εκπαιδευτικός Α/θµιας Εκπαίδευσης Η συγγραφική οµάδα συνεργάστηκε µε την κ. Χαρίκλεια Μποζώνη, Εκπαιδευτικό Α/θµιας Εκπαίδευσης, κατά τη διάρκεια της συγγραφής του βιβλίου. Ελένη Καρατζιά-Σταυλιώτη, Επικ. Καθηγήτρια του Πανεπιστηµίου Πατρών Σταµάτης Βούλγαρης, Σχολικός Σύµβουλος Α/θµιας Εκπαίδευσης Αθανάσιος Γιαννίκας, Σχολικός Σύµβουλος Α/θµιας Εκπαίδευσης Σπύρος Γούσης, Σκιτσογράφος-Εικονογράφος Μαρία Αλιφεροπούλου, Φιλόλογος ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ Αλεξάνδρα Κουλουµπαρίτση, Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (2006-2008) ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ Αρετή Καραθανάση, τ. Μόνιµη Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (2003-2006) ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ Ασπασία Οικονόµου, Εκπαιδευτικός Β/θµιας Εκπαίδευσης (2005-2008) ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ Ουρανία Πρεσβέλου-Ακτύπη, τ. Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (2004-2005) Μαρία Παπαχρήστου, Εκπαιδευτικός Β/θµιας Εκπαίδευσης (2003-2004) ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΠΡΟΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Σπύρος Γούσης, Σκιτσογράφος-Εικονογράφος ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ - MULTIMEDIA A.E..../ ππ/ Ó ÚÁÂÈ 2.2.1/ ÙËÁÔÚ Ú ÍÂˆÓ 2.2.1. : «Ó ÌfiÚʈÛË ÙˆÓ appleúôáú ÌÌ ÙˆÓ ÛappleÔ ÒÓ Î È Û ÁÁÚ Ê Ó ˆÓ ÂÎapple È Â ÙÈÎÒÓ apple Î ÙˆÓ» π ø π π π À ËÌ ÙÚÈÔ. µï Ô ÌfiÙÈÌÔ ıëáëù ÙÔ... Úfi ÚÔ ÙÔ È ÁˆÁÈÎÔ πóûùèùô ÙÔ Ú ÍË Ì ٠ÙÏÔ: «ÁÁÚ Ê Ó ˆÓ È Ï ˆÓ Î È apple Ú ÁˆÁ appleôûùëúèîùèîô ÂÎapple È Â ÙÈÎÔ ÏÈÎÔ Ì ÛË ÙÔ Î È Ù ÁÈ ÙÔ ÌÓ ÛÈÔ» appleèûùëìôóèîfi Àapple ı ÓÔ ŒÚÁÔ ÂÒÚÁÈÔ apple Ì Ô ÏÔ ÙÔ È ÁˆÁÈÎÔ πóûùèùô ÙÔ Ó appleïëúˆù appleèûùëìôóèîfi Àapple ı ÓÔ ŒÚÁÔ ÂÒÚÁÈÔ ÈÎÔÓfiÌÔ Ì Ô ÏÔ ÙÔ È ÁˆÁÈÎÔ πóûùèùô ÙÔ ŒÚÁÔ Û Á ÚËÌ ÙÔ ÔÙÔ ÌÂÓÔ 75% applefi ÙÔ Úˆapple Îfi ÔÈÓˆÓÈÎfi ÌÂ Ô Î È 25% applefi ÂıÓÈÎÔ applefiúô. 4 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΑΛΟΥ ΣΤ ΗΜΟΤΙΚΟΥ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ EIΣAΓΩΓH... 7 1η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Το Άτοµο και η Κοινωνία Εν τητα α : Η οικογένεια Κεφάλαιο 1ο: Η οικογένεια, τα µέλη της και οι µεταξ τους σχέσεις... 19 Κεφάλαιο 2ο: Ρ λοι, δικαιώµατα και υποχρεώσεις των µελών της οικογένειας... 20 Α. Η µορφή της οικογένειας... 20 Β. Ρ λοι και οργάνωση... 21 Γ. ικαιώµατα και υποχρεώσεις... 21 Κεφάλαιο 3ο: υσκολίες που αντιµετωπίζει η οικογένεια... 22 Εν τητα β : Το Εκπαιδευτικ Σ στηµα Κεφάλαιο 1ο: Το εκπαιδευτικ σ στηµα και το σχολείο... 24 Κεφάλαιο 2ο: Ένα σχολείο για λους... 27 Εν τητα γ : Η Εκκλησία Κεφάλαιο 1ο: Η εκκλησία της Ελλάδος... 30 Κεφάλαιο 2ο: Άλλα θρησκε µατα στην Ελλάδα... 32 Εν τητα δ : Οργάνωση κοινωνικής και πολιτικής ζωής Κεφάλαιο 1ο: Οι ήµοι και οι Κοιν τητες στην Ελλάδα... 34 Κεφάλαιο 2ο: Οργάνωση ιοίκηση των ήµων και Κοινοτήτων... 36 Κεφάλαιο 3ο: Οι εκλογές στο ήµο... 38 Κεφάλαιο 4ο: Η οικονοµική οργάνωση των ήµων... 39 Κεφάλαιο 5ο: Οργανωµένες οµάδες Σ λλογοι... 40 ΕΝΟΤΗΤΑ Β. Το Άτοµο και η Πολιτεία Εν τητα α : Κράτος και πολίτευµα Κεφάλαιο 1ο: Το Κράτος...44 Κεφάλαιο 2ο: Το πολίτευµα και οι µορφές του... 44 Κεφάλαιο 3ο: Το ηµοκρατικ Πολίτευµα... 45 Κεφάλαιο 4ο: Οι λειτουργίες της κρατικής εξουσίας... 47 Κεφάλαιο 5ο: Το ελληνικ Σ νταγµα... 49 Εν τητα β : Κράτος και πολίτης Κεφάλαιο 1ο: ικαιώµατα και υποχρεώσεις του πολίτη... 53 Κεφάλαιο 2ο: Πνευµατικά δικαιώµατα... 55 Κεφάλαιο 3ο: Πολιτική άµυνα και Πολιτική προστασία... 56 Κεφάλαιο 4ο: Η ενηµέρωση του πολίτη... 56 3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Το Άτοµο και η Ευρωπαϊκή Ένωση Εν τητα α : Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα Κεφάλαιο 1ο: Η Ευρωπαϊκή Ένωση: ργανα και λειτουργίες της... 59 Κεφάλαιο 2ο: Η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση... 62 Κεφάλαιο 3ο: Σχέσεις µεταξ των κρατών-µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης... 63 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΑΛΟΥ ΣΤ ΗΜΟΤΙΚΟΥ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εν τητα β : Οι Ευρωπαίοι πολίτες Κεφάλαιο 1ο: Λαοί και πολιτισµοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης... 65 Κεφάλαιο 2ο: ικαιώµατα και υποχρεώσεις των Ευρωπαίων πολιτών... 66 4η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Το Άτοµο και η ιεθνής Κοιν τητα Εν τητα α : ιεθνείς Οργανισµοί και Οργανώσεις Κεφάλαιο 1ο: Παγκ σµια Προβλήµατα... 70 Κεφάλαιο 2ο: Ο ρ λος των ιεθνών Οργανισµών... 71 Εν τητα β : Τα ανθρώπινα δικαιώµατα Κεφάλαιο 1ο: Η Οικουµενική ιακήρυξη των ικαιωµάτων του Ανθρώπου... 76 Κεφάλαιο 2ο: Τα ικαιώµατα του παιδιο... 78 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 80 Η συγγραφική οµάδα επιθυµεί να εκφράσει τις ευχαριστίες της στον κ. ηµήτριο Γκ λα και τον κ. Μανώλη Μακράκη, για τη συµβολή τους στη διασφάλιση φωτογραφικο υλικο. 6 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΑΛΟΥ ΣΤ ΗΜΟΤΙΚΟΥ