1 st EMUNI Research Souk 2009 (EMUNI ReS 2009)

1 st EMUNI Research Souk 2009 (EMUNI ReS 2009) The Euro-Mediterranean Student Research Multi-conference Unity and Diversity of Euro-Mediterranean Identities 9 June 2009 SEARCHING PERSONAL AND SOCIAL IDENTITIES THROUGH BIOGRAPHICAL TRAJECTORIES. THOUGHTS AND FEELINGS. Akrivou Evangelia, Azoidou Larisa, Chalatsoglou Maria, Feleki Kleoniki, Giamakidou Elsa, Gkodosidou Eirini, Gogos Stavros, Hatzifilippidou Ioanna, Kazakidou Sofia, Kleisiari Eirini, Kouti Eleni, Mamalioga Rozana, Papadopoulou Viky, Plakia Vivian, Skimpas Aggelos, Tsouni Natasa, Voukantsi Maria, Zerfeiridou Giota and Pantazis Pavlos. Department of Primary Education, School of Education, Aristotle University of Thessaloniki, 54124 Thessaloniki, GREECE E-mail: ANORIMOS_AE@YAHOO.COM ABSTRACT In a University Course entitled «The use of Biographical Approach» we lived experience and feelings that we wish to communicate and share with other students and professors. Using personal life documents we construct our family-tree through our familyhistory. As an end, we collect information about places of birth and residence, important dates, main occupation, moral and religious beliefs, political ideologies, financial statuses, family development, significant crisis and transitions. We search our roots in depth, helped by oral accounts of our parents, grandparents and great grandparents. We learn new and unexpected information for many unknown aspects of our family-history. We understand that the stories of our individual lives are interconnected with broader stories. All those small pieces of stories, in turn, are related to the great historical events of the 20 th century. We hear for the forced population exchange between Greece and Turkey after the First World War, the German occupation of Greece during the Second World War, the Greek Civil War and the refugees of those times, the liberation of Berlin by the Soviet Red Army at the end of the Second World War. Furthermore, we hear stories about the everyday worries of people. We finally realize that our stories are parts of other stories like the Russian doll, Babushka. Keywords: identities, educational auto/biography, life-story, critical reflection 1

ΑΝΑΕΖΣΩΝΣΑ ΠΡΟΩΠΘΙΔ ΙΑΘ ΙΟΘΝΩΝΘΙΔ ΣΑΤΣΟΣΖΣΔ ΜΔΩ ΒΘΟΓΡΑΥΘΙΩΝ ΣΡΟΦΘΩΝ. ΙΔΧΔΘ ΙΑΘ ΤΝΑΘΗΖΜΑΣΑ. 1. Ειςαγψγή. Μόλιρ άπφιςε σο εαπινό εξάμηνο, σην Σπίση 3 Υεβποταπίοτ 2009, εμείρ, οι 18 υοισήσπιερ και υοισησέρ σοτ Παιδαγψγικού Σμήμασορ Δημοσικήρ Εκπαίδετςηρ σοτ Απιςσοσελείοτ Πανεπιςσημίοτ, βπεθήκαμε ςε μία πανεπιςσημιακή αίθοτςα για να παπακολοτθήςοτμε ένα μάθημα με σίσλο «Η ΒΙΟΓΡΑΥΙΚΗ ΠΡΟΕΓΓΙΗ ΣΙ ΕΠΙΣΗΜΕ ΣΗ ΑΓΨΓΗ». Δεν γνψπιζόμαςσαν μεσαξύ μαρ. Όπψρ βπέθηκε εκ σψν τςσέπψν από σην έπετνά μαρ, ςφεδόν όλοι μαρ τποθέσαμε εκείνη ση ςσιγμή όσι πιθανόσασα θα ππόκεισαι για ένα ακόμα ανιαπό, ανούςιο και βαπεσό μάθημα -όπψρ σα πεπιςςόσεπα πανεπιςσημιακά μαθήμασα άλλψςσε- με κύπιο φαπακσηπιςσικό σο μονόλογο σοτ καθηγησή και εμάρ ςσο πόλο σοτ παθησικού ακποασή. τμμεσείφαμε ςσο μάθημα ψρ σο σέλορ, ψρ σιρ 19 Μαΐοτ. τν σψ φπόνψ, αποδείφσηκε όσι η απφική μαρ τπόθεςη διαχεύςσηκε ετφάπιςσα: Αποκομίςαμε γνώςειρ για σην επιςσημονική μέθοδο και για σιρ ζψέρ μαρ ενώ, ςτγφπόνψρ, βιώςαμε μια διαυοπεσική εμπειπία ακαδημαωκού μαθήμασορ, και 2

βγήκαμε με θεσικά ςτναιςθήμασα από ατσή ση ςτνδιδαςκαλία. 2. Πποςδοκίερ από σο μάθημα. Τποθέςειρ επγαςίαρ Μιλώνσαρ με σην οπολογία σηρ επιςσημονικήρ έπετναρ, θα λέγαμε όσι σα απφικά επψσήμασα και οι τποθέςειρ μαρ για σο μάθημα πποςδιοπίζονσαν από σιρ πποηγούμενερ εμπειπίερ μαρ. Έσςι, βλέπονσαρ ςσον κασάλογο σψν πποςυεπόμενψν μαθημάσψν σον σίσλο, δεν μαρ έκανε κάποια ιδιαίσεπη ενσύπψςη. Οπιςμένοι από μαρ υανσαςσήκαμε όσι έφει να κάνει με σιρ βιογπαυίερ διάυοπψν ανθπώπψν. Όηακ, ιμηπόκ, πνςημδηάβαζα ημκ θαηάιμγμ με ηα μαζήμαηα πμο είπα μπνμζηά μμο θαη έπνεπε κα επηιέλς, αοηό πμο μμο έδςζε κα θαηαιάβς ήηακ όηη ζα αζπμιεζμύμε, ζα δηαβάζμομε θαη ζα μάζμομε βημγναθίεξ είηε παηδαγςγώκ, είηε πμηεηώκ(!!!). (Ναηάζα) Γπηιέγμκηάξ ημ είπα ηεκ εκηύπςζε πςξ ζα πνόθεηηαη γηα έκα ηοπηθό δαζθαιμθεκηνηθό μάζεμα, αθμύ μ ηνόπμξ δηδαζθαιίαξ ηςκ μαζεμάηςκ είκαη πημ απνόζςπμξ, θαη πενίμεκα όηη, ςξ ζοκήζςξ, μ θαζεγεηήξ γηα δομ ηνεηξ ώνεξ ζα μμκμιμγεί. Απμθάζηζα κα πάς ζημ πνώημ μάζεμα κα ημ παναθμιμοζήζς. Η αιήζεηα είκαη όηη ήμμοκ 3

θάπςξ δηζηαθηηθή θαη ζθεθηόμμοκ όηη ακ δεκ με εκζμοζηάζεη δεκ ζα ημ έπαηνκα θαζώξ μη πανέεξ μμο από ηε ζπμιή δεκ ζα ημ έπαηνκακ θαη ζα έκμηςζα άβμια με άημμα πμο δεκ λένς θαιά. Γηώηα 3. Σο ππώσο μάθημα H απφική μαρ τπόθεςη, ποτ ςτνοχιζόσαν ςσο «μία από σα ίδια», άπφιςε να ανασπέπεσαι από σο ππώσο κιόλαρ μάθημα. Βέβαια, ππέπει να σονίςοτμε όσι απφικά ςσαθήκαμε καφύποπσα απένανσι ςε κάσι καινούπιο και ππψσόγνψπο ποτ υαινόσαν να ξεδιπλώνεσαι μπποςσά μαρ. Η αιήζεηα είκαη πςξ ηεκ πνώηε μένα αηζζακόμμοκ θάπςξ άβμια, θάπςξ πενίενγα!! Γηώηα Μπαίκμκηαξ ζηεκ μμάδα αοημύ ημο μαζήμαημξ δεκ θνύβς όηη ανπηθά θμβήζεθα θαη με λέκηζε ιηγάθη ε όιε δηαδηθαζία ημο μαζήμαημξ. Ο ιόγμξ ήηακ όηη, μέπνη ηόηε, δεκ είπα εληζημνήζεη πμηέ μπνμζηά ζε θάπμημ θμηκό πνμζςπηθά μμο βηώμαηα, νίδεξ, ηαοηόηεηα θαη εμπεηνίεξ. Καζώξ επίζεξ μέπνη ζηηγμήξ ζημ ζογθεθνημέκμ ημήμα ημο παηδαγςγηθμύ δεκ οπήνλε πμηέ θακέκα πανόμμημ μάζεμα/ζεμηκάνημ θαηά ηεκ γκώμε μμο, αθμύ μ ηνόπμξ δηδαζθαιίαξ ηςκ μαζεμάηςκ είκαη πημ απνόζςπμξ. 4

Μανία Β. Σηεκ ανπή, κα μμμιμγήζς, ήμμοκ ανθεηά επηθοιαθηηθή ζπεηηθά με ηε θύζε θαη ηεκ πμνεία ημο μαζήμαημξ. Γίπα άγπμξ θαη αγςκία θαζώξ ιόγς ημο ζεμηκανηαθμύ ημο παναθηήνα είκαη ανθεηά δηαθμνεηηθό από ηα οπόιμηπα μαζήμαηα ημο ημήμαηόξ μαξ, αιιά ζογπνόκςξ θαη πμιύ εκδηαθένμκ. Γιέκε Όμςξ από ηεκ πνώηε θηόιαξ ώνα ακηηιήθζεθα όηη πνόθεηηαη κα ζομβεί θάηη ελαηνεηηθά εκδηαθένμκ θαη πνςημπμνηαθό ζε όια ηα πνόκηα ηεξ θμίηεζεξ μμο ζηε Παηδαγςγηθή ζπμιή. Λάνα Σημ πνώημ μάζεμα με εκζμοζίαζε μ ηνόπμξ με ημκ μπμίμ ζα γηκόηακ ημ μάζεμα: Ήμαζηε ιίγα άημμα, θαζόμαζηε ζε θύθιμ θαη ζομμεηέπμομε εκενγά ζημ μάζεμα γηα ηεκ αθνίβεηα θάκμομε εμείξ ημ μάζεμα. Μόκμ θαη μόκμ βιέπμκηαξ ημκ ηνόπμ πμο ζα γηκόηακ ημ μάζεμα θαη πςνίξ κα πνμιάβεη μ θ. Πακηαδήξ κα μαξ πεη θάπμηα πνάγμαηα γηα ημ πενηεπόμεκό ημο, εγώ απμθάζηζα όηη ζα ημ πάνς. Πάκηα μκεηνεοόμμοκ κα πάνς έκα μάζεμα όπμο ζα ζομμεηείπα εκενγά θαη δοζηοπώξ ακ θαη μη πενηζζόηενμη θαζεγεηέξ μμο πάκηα οπμζηήνηδακ ηεκ εκενγό ζομμεημπή ηςκ θμηηεηώκ ζημ μάζεμα, -άιιςζηε έηζη μαξ πνμηείκμοκ κα δηδάλμομε θαη εμείξ ζημ μέιιμκ-, 5

ηειηθά όιμη θαηέιεγακ κα θάκμοκ μη ίδημη ημ μάζεμα θαη εμείξ κα είμαζηε «παζεηηθμί» αθνμαηέξ. Μανία Χ. Με μεγάιε μμο πανά δηαπίζηςζα πςξ όιεξ αοηέξ μη θακηαζηώζεηξ μμο πενί βημγναθηώκ παηδαγςγώκ θαη πμηεηώκ ήηακ ιακζαζμέκεξ -ηη ακαθμύθηζε πμο δεκ ζα μάζμομε με ηε μέζμδμ ηεξ απμζηήζηζεξ δηάθμνα πνήζημα αιιά ίζςξ θαη άπνεζηα πνάγμαηα, ζε έκα αθόμε μάζεμα όπςξ ηα οπόιμηπα! Ναηάζα Αναλύονσαρ απγόσεπα σην απφική επιυτλακσική μαρ ςσάςη, αποκομίςαμε καινούπια γνώςη: Ξέποτμε σώπα όσι κάθε σι καινούπιο, απποςδόκησο και αππόοπσο δεν αποδεικνύεσαι τποφπεψσικά ανοίκειο και υοβικό. 4. Σα επόμενα μαθήμασα. Ανπηθά έκηςζα άβμια κα θάζμμαη ζε θύθιμ μπνμζηά ζε άημμα ηα πενηζζόηενα από ηα μπμία δεκ γκώνηδα θαζόιμο θαη κα πνέπεη κα μηιήζς γηα ημκ εαοηό μμο. Ωζηόζμ από ημ δεύηενμ μάζεμα, μπόηε θαη είπαμε γκςνηζηεί με ηα παηδηά, ε αμεπακία αοηή έπαρε κα οπάνπεη θαη πηα έκηςζα άκεηα θαη όηη είμαη ζε μηα μεγάιε πανέα όπμο ζοδεηάμε. Μανία Χ. 6

Μεηά θαζώξ πενκμύζε μ θαηνόξ άνπηζα κα ένπμμαη πημ θμκηά με ηα παηδηά θαη κα γκςνηδόμαζηε θαιύηενα! Έπμομε δεζεί πμιύ θαη είμαζηε ζακ μηθμγέκεηα. Σοκεηδεημπμίεζα πςξ με ημοξ πενηζζόηενμοξ "ηα βνίζθμομε". Γηώηα Σηε ζοκέπεηα όμςξ, άνπηζα κα κηώζς πημ άκεηα. Γκςνίζηεθα με άιιμοξ ζομθμηηεηέξ μμο, θαη έηζη ζε πμιύ ζύκημμμ πνμκηθό δηάζηεμα θαηάθενα κα λεπενάζς ηηξ ανπηθέξ ακαζημιέξ θαη επηθοιάλεηξ μμο. Γιέκε Γγώ δεκ ήμμοκ ζημ μάζεμα από ηεκ πνώηε θμνά, αιιά, από ηεκ πνώηε ζηηγμή πμο μπήθα ζηεκ αίζμοζα θαηάιαβα πςξ δεκ πνόθεηηαη γηα έκα ηοπηθό μάζεμα πακεπηζηεμίμο, όπμο ζοκήζςξ μ θαζεγεηήξ μηιά αθαηάπαοζηα θαη μη θμηηεηέξ αθμύκ παζεηηθά. Ακηηζέηςξ, πνόθεηηαη γηα έκα μάζεμα ημ μπμίμ δηεθπεναηώκεηαη εοπάνηζηα ζηα πιαίζηα μηαξ άθνςξ θηιηθήξ αημόζθαηναξ. Έιιε Η πποηγούμενη σοποθέσηςη σηρ Έλληρ εικονογπαυεί σο κλίμα ποτ είφε ήδη δημιοτπγηθεί ςσην ομάδα με σην πάποδο σψν μαθημάσψν. 7

Σην ίδια εμπειπία πποςκομίζει και η Έλςα, ποτ επίςηρ όσαν ήπθε βπήκε ήδη σην ομάδα μαρ δομημένη και αναυέπεσαι ςσο μάθημα ψρ εξήρ: Θα ήζεια κα ημ είπα παναθμιμοζήζεη από ημ πνώημ μάζεμα, θη αοηό γηαηί θάζε μάζεμα είκαη δηαθμνεηηθό, εκ μένεη αοηόκμμμ, πνμζθένμκηαξ θάζε θμνά θαηκμύνηεξ εμπεηνίεξ θαη ζοκαηζζήμαηα. Έιζα 5. Η διαδικαςία σοτ μαθήμασορ Τμ πνώημ παναθηενηζηηθό ημο ζογθεθνημέκμο μαζήμαημξ πμο με εκζμοζίαζε είκαη ημ γεγμκόξ όηη γηα ηε δηελαγςγή ημο είκαη ακαγθαία ε εκενγεηηθή ζομμεημπή μαξ. Γπηπιέμκ, μμο άνεζε μ μηθνόξ ανηζμόξ ηςκ ζομμεηεπόκηςκ θαζώξ όιμη γκςνηζηήθαμε πμιύ θαιά θαη ακαπηύλαμε μηα μηθεηόηεηα. Τέιμξ, ημ γεγμκόξ όηη θαζόμαζηε έηζη πμο μ έκαξ βιέπεη ημκ άιιμ είκαη πμιύ ζεμακηηθό, θαη πναγμαηηθά με θάκεη κα αηζζάκμμαη μέιμξ μηαξ δεμέκεξ μμάδαξ. Σμθία Σο μάθημα έγινε με ση μοπυή ςεμιναπίοτ ςσο οποίο όλερ και όλοι είφαμε ιςόσιμη ςτμμεσοφή. Με ατσόν σον σπόπο διασηπήςαμε σην ασομικόσησά μαρ και σην σατσόσησά μαρ, 8

φψπίρ να γινόμαςσε αππόςψπερ μονάδερ όπψρ ςτνηθίζεσαι ςσα πεπιςςόσεπα θεψπησικά μαθήμασα. Εκεί έγκεισαι και η διαυοπεσικόσησα σοτ μαθήμασορ. Ένα ςημανσικό ςσοιφείο ςση ςτνεπγαςία μαρ είναι όσι ατσή επεκσείνεσαι και εκσόρ πανεπιςσημίοτ. Μποπέςαμε να αναπσύξοτμε διαπποςψπικέρ ςφέςειρ σόςο μεσαξύ μαρ όςο και με σον καθηγησή. Σο ενδιαυέπον μαρ για σο ανσικείμενο ήσαν οτςιαςσικό και εμβαθύναμε απκεσά ςε ατσό, καθώρ σο μάθημα, έσςι όπψρ διεξαγόσαν, ςτνδύαζε ακαδημαωκέρ γνώςειρ και πποςψπικά βιώμασα. τνειδησοποιήςαμε όσι ο άνθπψπορ είναι ανσικείμενο σηρ ιςσοπίαρ, αλλά και δημιοτπγόρ σηρ. Ατσό σο πεσύφαμε αναλύονσαρ σην πποςψπική μαρ ιςσοπία μέςα ςση γενικόσεπη ιςσοπία και γέυτπα ςε ατσό σο επίσετγμά μαρ ήσαν ο καθηγησήρ μαρ. Σο μάθημα διεξαγόσαν με καθαπά ομαδοςτνεπγασική μαθησοκενσπική μέθοδο με σην οποία διαμοπυώθηκε άμεςη και γνήςια αλληλεπίδπαςη μεσαξύ σψν μελών σηρ ομάδαρ και σοτ καθηγησή ςτμπεπιλαμβανομένοτ ςσην ομάδα. Φαπακσηπιςσικό σοτ σπόποτ διεξαγψγήρ σοτ μαθήμασορ είναι όσι ςε κάθε ςτνάνσηςη τπήπφε έναρ διαυοπεσικόρ ςτνσονιςσήρ από εμάρ ποτ επιλεγόσαν από σην ίδια σην ομάδα. Μέςψ ατσού σοτ μαθήμασορ διετπύναμε σοτρ πνετμασικούρ και κοινψνικούρ μαρ οπίζονσερ και 9

ςτνειδησοποιήςαμε όσι σο διδάςκειν δεν είναι μια διαδικαςία απλήρ μεσάδοςηρ γνώςηρ, αλλά μια ομαδική ςτν-διαμόπυψςη παιδαγψγικού φαπακσήπα. Όπψρ είπε ο σαύπορ, Καηά ηεκ ηαπεηκή μμο άπμρε, έκαξ από ημοξ ζεμακηηθόηενμοξ ιόγμοξ πμο θάκμοκ ημ ζογθεθνημέκμ μάζεμα ηόζμ εκδηαθένμκ είκαη αοηό πμο είπε μ θαζεγεηήξ ζημ πνώημ ζεμηκάνημ θαη ημ επακέιαβε θη άιιεξ θμνέξ (ακ ημ απμηοπώκς ζςζηά): «ημ μάζεμα δεκ είκαη μόκμ δηθό μμο, αιιά όιςκ μαξ, όιςκ αοηώκ πμο ζομμεηέπμοκ ζηα ζεμηκάνηα-μαζήμαηα». Σομμεηέπμομε θαη ζοκενγαδόμαζηε όιμη μαξ, άιιμξ ιηγόηενμ θαη άιιμξ πενηζζόηενμ θαη θονίςξ θάκμομε δηάιμγμ, ζοδεηάμε, θάηη πμο -θαθά ηα ρέμαηα- δεκ ηζπύεη ζηα πενηζζόηενα από ηα οπόιμηπα μαζήμαηα. Δε γκώνηδα θακέκα από ηα οπόιμηπα παηδηά πνηκ ένζς ζημ μάζεμα θαη παίνμμαη πμιύ πμο ηα γκώνηζα θαη πιενμθμνήζεθα γηα ηηξ ηζημνίεξ ηςκ πνμγόκςκ ημοξ. 6. Η οτςία σοτ μαθήμασορ Σο μάθημά μαρ είναι έναρ σπόπορ να κοισάξοτμε σον κόςμο. Πιο ςψςσά: έναρ άλλορ σπόπορ για να κοισάξοτμε ση ςφέςη μαρ με σον κόςμο. 10

Με σιρ αυηγήςειρ ζψήρ και με σα γενεογπάμμασά μαρ, κάναμε όλοι μαζί μεγάλα και άκπψρ ενδιαυέπονσα σαξίδια. Υέπαμε βιβλία, βπήκαμε και είδαμε -οπιςμένοι για ππώση υοπά- παλιέρ υψσογπαυίερ και άλλα οικογενειακά κειμήλια και σεκμήπια ζψήρ. Σαξιδέχαμε μαζί με σοτρ γονείρ μαρ, σ αδέλυια μαρ, σιρ γιαγιάδερ και σοτρ παππούδερ μαρ, σοτρ ππο-παππούδερ μαρ και σιρ ππογιαγιάδερ ςε παλιόσεποτρ και νεόσεποτρ ιςσοπικούρ φπόνοτρ και ιςσοπικούρ φώποτρ. Η Λάπα μαρ πήγε ςσοτρ Πόνσιοτρ σοτ Κατκάςοτ. Κι από εκεί, μαζί με σοτρ γονείρ σηρ, όσαν η ίδια ήσαν πενσάφπονο κοπίσςι, πήγαμε ςσην Καπέλια, πολύ βόπεια σηρ Ρψςίαρ ςφεδόν ςσα ςύνοπα με Υινλανδία. Ένα μέπορ μαγετσικό, ςαν να ζούςερ ςε παπαμύθι ήσαν όσαν ακούγαμε ση Λάπα να μιλάει για σην Καπέλια. Η Λάπα θα ήθελε πολύ να ξαναπάει εκεί, ςση Υινλανδία, για να ςτνανσήςει σον Άγγελο, σην Κλεονίκη και ση Μαπία, ποτ ςε δύο μήνερ υεύγοτν για ένα εξάμηνο με σο ππόγπαμμα Erasmus. Η Γιώσα δεν πάει μαζί σοτρ. Θα βπίςκεσαι σο επόμενο εξάμηνο ςσην Πάνσοβα. Υσάςαμε ακόμα και μέφπι σο Βεπολίνο με σον Κόκκινο σπασό. Εκεί γπάυσηκε σο σέλορ σοτ πολέμοτ ςσιρ 8 Μάη 11

σοτ 1945 με σα ςσπασεύμασα σοτ Ζούκοβ, σοτ Ρακαςόυςκη και σοτ Κόνεβ να κασαλαμβάνοτν σο κσήπιο σοτ Ράιφςσαγκ. Ο παππούρ σηρ Λάπαρ ήσαν ςσο ςσπασό σοτ Κόνεβ. Εξήνσα σόςα φπόνια μεσά, ςτνανσήςαμε ςσο Βεπολίνο σην Έλλη, μέλορ σηρ ομάδαρ μαρ, ποτ ήσαν εκεί πέπτςι με σο ππόγπαμμα Erasmus, και μαρ είπε όσι σηρ απέςει πολύ να πεππασάει ςση Λεψυόπο Under den Linden, ξέπεσε, ςση Λεψυόπο τπό σαρ Υιλύπαρ. Με σην αυήγηςη σηρ Ελένηρ για σο παππού σηρ και σον πασέπα σηρ, ποτ είναι κτππιακήρ κασαγψγήρ ξαναθτμηθήκαμε σο ππαξικόπημα ενανσίον σοτ Μακαπίοτ ςσην Κύππο και σην ειςβολή σψν Σούπκψν ςσο νηςί σο καλοκαίπι σοτ 1974. Με σην Έλςα πήγαμε ςσην Σπαπεζούνσα όποτ σο 1898 γεννήθηκε ο ππο-πάππορ σηρ, ο οποίορ απουοίσηςε από σο πεπίυημο Υπονσιςσήπιο σηρ Σπαπεζούνσαρ, ςφολείο σηρ ελληνικήρ ομογένειαρ, ποτ ςτνέβαλε σα μέγιςσα ςσην καλλιέπγεια σηρ εθνικήρ ςτνείδηςηρ σψν Ελληνοπονσίψν. Σον κτνηγούςαν οι Σούπκοι, και μια νύφσα, ςσην πποςπάθειά σοτ να αποδπάςει, επιφείπηςε να επιβιβαςσεί ς ένα σπένο, σο οποίο βπιςκόσαν εν κινήςει. Δεν σα κασάυεπε όμψρ, και σο αποσέλεςμα ήσαν να 12

ακπψσηπιαςσεί σο πόδι σοτ. Σο 1922 μαζί με άλλοτρ ππόςυτγερ κασέυθαςε ςσην Καλαμαπιά Θεςςαλονίκηρ και από εκεί κασέληξε ς ένα φψπιό σψν εππών, σην Σπιανσαυτλλιά. Σαξιδέχαμε Θεςςαλονίκη-Κψνςσανσινούπολη δια θαλάςςηρ σο 1907, με σον ππο-παππού σηρ Μαπίαρ, ο οποίορ ψρ νατσικόρ σαξίδετε και μεσέυεπε εμποπεύμασα ςσην Πόλη. Η Γιώσα, η Κλεονίκη, η Λάπα, η Μαπία, η Έλςα, και όφι μόνον ατσέρ, έφοτν πονσιακή κασαγψγή. Οι ιςσοπίερ όςψν έφοτν Πονσιακή, ή Πολίσικη, ή Μικπαςιασική και Θπακιώσικη κασαγψγή, όπψρ η Ιψάννα, είναι ςαν «βίοι παπάλληλοι». Αυηγήςειρ από ση Μικπαςιασική κασαςσπουή, βίψςη σπαγικών κασαςσάςεψν, αναγκαςσική εγκασάλειχη σψν «αληςμόνησψν πασπίδψν» και εγκασάςσαςη ςσην Ελλάδα. Από σην Σπαπεζούνσα, ση αμχούνσα, σα Μάλγαπα, σην Κεπαςούνσα, σην Πόλη, ση μύπνη, σα ύλλασα και ση άνσα, ςσην Καςσοπιά, ςσην Κπύα Βπύςη Γιαννισςών, ςσο Παπανέςσι Δπάμαρ, ςσα Νέα ύλλασα, ςσην Κασεπίνη, ςσο Κάσψ Νετποκόπι ςσο Καπαμποτπνάκι, ςση Νέα εβάςσεια 13

Ο μπαμπάρ σηρ Γιώσαρ μάλιςσα, είναι μοτςικόρ και παίζει βέβαια, πονσιακή λύπα. Μία γπαμμή κασαγψγήρ σηρ Νασάςαρ και σηρ ουίαρ, μαρ πήγε ςσην Ανδπιανούπολη. Με σην αναγκαςσική ανσαλλαγή σψν πληθτςμών ση δεκαεσία σοτ 20 οι ππόγονοι σηρ ουίαρ από ση Βύςςα σηρ Ανδπιανούποληρ εγκασαςσάθηκαν ςσον Έβπο όποτ έφσιςαν ση Νέα Βύςςα. Σα Κόμαπα είναι σο φψπιό ποτ μεγάλψςε η γιαγιά σηρ, ενώ ο παππούρ σηρ μεγάλψςε ςση Νέα Βύςςα. Όσαν πανσπεύσηκαν ο παππούρ πήγε ςαν ςώγαμππορ ςσα Κόμαπα. Οι ππόγονοι σηρ Νασάςαρ με σην ανσαλλαγή σψν πληθτςμών εγκασαςσάθηκαν ςσο Διδτμόσειφο. Μαρ έδειξε και ψπαίερ υψσογπαυίερ η Νασάςα από σο Διδτμόσειφο και από σην Παπαβόλα σηρ Αισψλοακαπνανίαρ, φψπιό κασαγψγήρ σοτ πασέπα σηρ. Μία αδεπυή σηρ ππογιαγιάρ σηρ Νασάςαρ φάθηκε ςσο καπάβι όσαν επφόσαν ςσην Ελλάδα από ση Μικπά Αςία οικογενειακώρ, σο 1922 με ση μικπαςιασική κασαςσπουή. Ήσαν μικπό κοπίσςι και η σύφη σηρ αγνοείσο. Κανείρ δεν ξέπει σι απέγινε. Αν πνίγηκε, αν κασέβηκε ςε άλλο λιμάνι 14

Οπιςμένερ αυηγήςειρ μαρ πήγαν ακόμη πιο πίςψ, ςσο 1803, ςσην κασαςσπουή σοτ οτλίοτ από σον Αλή-Παςά. Η Ειπήνη-Φπτςοβαλάνση μαρ μίληςε για ση ζψή ςσην Παπαδημή, ένα απβανισοφώπι ςση Ροδόπη. Η Βίκτ γεννήθηκε ςσην Σαςκένδη. Σα ακούςμασα διηγήςεψν σοτ παππού και σηρ γιαγιάρ σηρ Βίκτρ, μαρ πήγαν ςσο Γπάμμο ςσα 1949, ςσιρ αιμασηπέρ μάφερ σοτ Εμυτλίοτ Πολέμοτ, κι από κεί ςσην πποςυτγιά: Δτππάφιο, Οδηςςόρ, Σαςκένδη. Κι ο αδελυόρ σηρ γιαγιάρ σηρ Ειπήνηρ βπέθηκε ςσην Σαςκένδη από σο 1949 ψρ σο 1966. Αληθινόρ εμυύλιορ, αυού ακούςαμε εμπλοκέρ ανθπώπψν μαρ ς ατσόν κι από σιρ δτο πλετπέρ. Η Μαπία, έφει πίζερ από σην Άνψ κοιλάδα σοτ ποσαμού σπτμώνα. Ο πασέπαρ σηρ είναι «ςσαπσςοβίσηρ», ποτ ςημαίνει όσι κασάγεσαι από σο φψπιό σάπσςοβο. Σο σάπσςοβο σον 19 ο αιώνα, και ςσιρ απφέρ σοτ πποηγούμενοτ αιώνα, ππιν ση φάπαξη σψν ςημεπινών ελληνοβοτλγαπικών ςτνόπψν ήσαν ένα από σα ελληνικά κένσπα σηρ πεπιοφήρ ατσήρ, ποτ είναι η ςημεπινή ΝΔ Βοτλγαπία. Η Έλλη, μαρ διηγήθηκε σιρ ιςσοπίερ σοτ παππού σηρ από ση ςτμμεσοφή σοτ ςσον Ελληνο-Ισαλικό πόλεμο. Απόγνψςη 15

από σα κπτοπαγήμασα ςσα βοτνά σηρ Αλβανίαρ, απεγνψςμένη επίθεςη ςσον ισαλικό ςσπασό για σην απόκσηςη σπουίμψν, θπαύςμασα ςσα πόδια από σιρ βολέρ σοτ ισαλικού πτποβολικού Λίγο μεσά ήπθε η γεπμανική κασοφή. Ση ζήςαμε με σην αυήγηςη σηρ Ροζάναρ για σον παππού σηρ σον Ηλία. Παππούδερ-γιαγιάδερ από σην Ξτλούπολη Θεςςαλονίκηρ κι από σο Ξηπόμεπο σηρ Αισψλοακαπνανίαρ. Η οικογένεια σψν ππο-παππούδψν -η οικογένεια σψν Μαςςαλέψνήσαν από σιρ ππώσερ οικογένειερ Ελλήνψν χαπάδψν ποτ παλιννόςσηςαν από ση Μαςςαλία σηρ Γαλλίαρ, και τιοθέσηςαν σο όνομα σηρ πόληρ ψρ επίθεσο επειδή σο δικό σοτρ είφε φαθεί. Ο πασέπαρ σηρ γιαγιάρ σηρ Ροζάναρ εκσελέςσηκε ςση Θεςςαλονίκη από σοτρ Γεπμανούρ ενσελώρ αναίσια. Και ο σαύπορ μαρ αυηγήθηκε όσι και ςσο Δομένικο, φψπιό σοτ Ολύμποτ, είφαν εκσελεςσεί πεπίποτ 60 πασπιώσερ από σοτρ Γεπμανούρ κασακσησέρ ςσην κασοφή για σην ανσιςσαςιακή σοτρ δπάςη. Ο παππούρ σοτ σαύποτ, σαύπορ κι ατσόρ, από σην οπεινή Καπδίσςα, πολέμηςε ςσον Β Παγκόςμιο Πόλεμο, ενώ ςσον Α Παγκόςμιο πόλεμο έφαςε δτο μεγαλύσεποτρ αδελυούρ σοτ, σα ονόμασα σψν οποίψν αναγπάυονσαι 16

ςσην κενσπική πλασεία σοτ φψπιού. Ο πποπάππορ σοτ ήσαν από σοτρ ππώσοτρ Θεςςαλούρ ποτ μεσανάςσεταν ςσην Αμεπική ςσιρ απφέρ σοτ 20οτ αιώνα. Ο Άγγελορ γεννήθηκε ςσο Μαλακάςι, ένα Βλαφοφώπι σηρ ανασολικήρ Πίνδοτ. Είναι πεπήυανορ για ση βλάφικη κασαγψγή σοτ. Ξέπει και Βλάφικα. Όσαν έυσαςε η ώπα να πάει Γτμνάςιο αναγκάςσηκαν να κασεβούν ςσα Σπίκαλα με σην μησέπα σοτ έσςι ώςσε να μποπέςει να πάει εκεί ςφολείο. Όπψρ οι βλάφοι, έσςι και ο Άγγελορ σοτρ φειμώνερ πήγαινε ςσα Σπίκαλα ςφολείο και σο καλοκαίπι γτπνούςε πίςψ ςσο βοτνό. Η γιαγιά σοτ έλεγε φαπακσηπιςσικά για σον πηγαιμό σοτ ςσα Σπίκαλα: «Για καλύσεπα!». Δηλαδή, για να έφει ένα καλύσεπο μέλλον. Όπψρ «για καλύσεπα» κασέβαιναν ςσα φειμαδιά οι βλάφοι. ση ςτνέφεια, για σιρ ςποτδέρ σοτ ήπθε ςση Θεςςαλονίκη. Άλλο ένα κομμάσι σηρ ζψήρ σοτ, ποτ θτμίζει απκεσά σιρ μεσακινήςειρ σψν βλάφψν ςση βαλκανική. Θέλοτμε να πποςθέςοτμε εδώ όσι ο Άγγελορ ςση Θεςςαλονίκη αγόπαςε ένα ζετγάπι ψπαία ππάςινα 1 πάνινα παπούσςια. Σον ςτνσπόυεταν ψρ ππόςυασα. Σάφει πολτ-πεππασήςει. Αλλά, νομίζοτμε, θα σα κπασήςει για πολύ ακόμα. Οι ςτμυοισησέρ σοτ γπάχαμε πάνψ ς 1 Για ηη ζημειολογία ηων πράζινων πάνινων παπουηζιών: Αυηό είναι μια άλλη ενδιαθέρουζα ιζηορία για ηο νεολαιίζηικο κίνημα ζηην Ελλάδα ηην ηελευηαία ηριεηία 17

ατσά διάυοπα ψπαία λόγια, ςσο πλαίςιο ή ςσο πεπιθώπιο σοτ μαθήμασορ πάνσα. Η Βίβιαν μαρ μίληςε για σον έναν παππού σηρ και σα αδέλυια σοτ, ποτ είφαν ψρ επάγγελμα, σο φσίςιμο πέσπινψν ςπισιών και σην πλακόςσπψςη ατλών. Από εκεί πήπαν και σο νέο σοτρ επίθεσο ψρ «Πλακιάδερ» Σο γεγονόρ ατσό είναι ςημανσικό διόσι ατσό σο επίθεσο ακολοτθεί σο γένορ ακόμη και ςήμεπα. σην ιςσοπία σηρ οικογένειάρ σηρ τπάπφοτν μεσαναςσεύςειρ ςσην Αμεπική, ςσο Κογκό, ςση Νόσια Αυπική και ςσο Παπίςι. 7. τμπεπάςμασα Κλείνονσαρ, ατσή σην ανακοίνψςη, θα λέγαμε όσι με σο μάθημα και σην έπετνα ςτνειδησοποιήςαμε όσι ο άνθπψπορ είναι ιςσοπία. Για σην πεπαισέπψ κασανόηςη και επεξήγηςη ατσήρ σηρ τπόθεςηρ δανειςσήκαμε σην ανάλτςη σοτ Βενςόν νσε Γκοτλζάκ (Vincent de Gaulejac) ο οποίορ φπηςιμοποιώνσαρ σην ψπαία παπομοίψςη σηρ μπάμποτςκαρ, θεψπεί όσι ένα άσομο είναι πποωόν διαδοφικών ςφέςεψν: Η πποςψπική ιςσοπία ενόρ ασόμοτ εμπεπιέφεσαι ςε (και εμπεπιέφει) μια οικογενειακή ιςσοπία, η οποία με ση ςειπά σηρ 18

εμπεπιέφεσαι ςε (και εμπεπιέφει) μια κοινψνική ιςσοπία. Ο νσε Γκοτλζάκ ειςάγει σπειρ διαυοπεσικέρ διαςσάςειρ σηρ ιςσοπίαρ σοτ ανθπώποτ. Εν ολίγοιρ, ο άνθπψπορ μποπεί να κασανοηθεί ψρ εξήρ: (α) ψρ παπάγψγο σηρ ιςσοπίαρ. Σο άσομο παπάγεσαι από σιρ διάυοπερ βαθμίδερ ιςσοπικών γεγονόσψν. Από γεγονόσα πποςψπικά ποτ διαμοπυώνοτν σην ανεπανάληπση και μοναδική βιογπαυία σοτ, αλλά και από γεγονόσα ποτ είναι κοινά ςσιρ επόμενερ βαθμίδερ σοτ κοινψνικού όποτ ςτμμεσέφει σο άσομο, δηλαδή ςσην οικογένεια, ςσο πεπιβάλλον σοτ, ςσον επαγγελμασικό και σαξικό σοτ φώπο, κ.ο.κ. (β) ψρ δπψν παπάγψν σηρ ιςσοπίαρ. Σο άσομο είναι, σατσόφπονα, παπαγψγόρ σηρ ιςσοπίαρ. Παπεμβαίνει ςση δική σοτ ιςσοπία ψρ τποκείμενο μιαρ διαλεκσικήρ κίνηςηρ ανάμεςα ς ατσό ποτ είναι και ς ατσό ποτ γίνεσαι. (γ) ψρ παπαγψγόρ ιςσοπιών. Σο άσομο με σο υανσαςιακό σοτ, ση μνήμη, σην ομιλία και σα γπαπσά σοτ, αναςτγκποσεί σο παπελθόν, ςαν να ήθελε, επειδή δεν μποπεί να ελέγξει σην ποπεία ατσού σοτ παπελθόνσορ (θα πποςθέσαμε εδώ: και εκείνοτ σοτ μέλλονσορ), να γίνει σοτλάφιςσον κύπιορ σοτ νοήμασόρ σοτ. 19

Και, σελετσαίο, πλην όμψρ όφι λιγόσεπο ςημανσικό για μαρ: Μάθαμε πώρ η έπετνα, η διδαςκαλία και η μάθηςη μποπούν να γίνοτν απόλατςη 8. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΑ Bertaux, D, (Ed.) 1981. Biography and Society: The Life History Approach in the Social Sciences, International Sociological Association. London: Sage. Gaulejac, V. D. 1987. La Nevrose de Classe. Paris: Hommes et Groupes. Chamberlayne, P. et al., (Eds.) 2000. The Turn to Biographical Methods in Social Science, London: Routledge. Mills C.W. 1959. The Sociological Imagination, New York: Oxford University Press. Monteagudo, J.-G. 2005. Educational Autobiography in a University Context. Paper presented at Life History and Biography Network (ESREA) Conference. Anghiari, Italy, 3-6 March. Navridis, K. 1994. Clinical social psychology.athens: Papazisis. [in Greek: Νατπίδηρ, Κ. 1994. Κλινική Κοινψνική Χτφολογία, Αθήνα: Παπαζήςηρ]. Pantazis, P. 2004. From the subjects to the subject. The biographical approach in the psychosocial research. Athens: Ellinika Grammata. [In Greek: Πανσαζήρ Π., Από σα Τποκείμενα ςσο Τποκείμενο. Η Βιογπαυική Πποςέγγιςη ςσην Χτφοκοινψνική Έπετνα, Αθήνα, Ελληνικά Γπάμμασα, 2004]. 20

21