ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΚΟ ΗΜΕΙΩΜΑ ΟΙ ΝΕΕ ΠΟΙΝΙΚΕ ΡΤΘΜΙΕΙ ΓΙΑ ΣΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΑΔΙΚΗΜΑΣΑ 1. Σο αντικείμενο τησ ρφθμιςησ Α. ΟΙ ΝΕΕ ΡΤΘΜΙΕΙ: ΕΙΑΓΩΓΗ Με το άρκρο 3 του ςχεδίου νόμου επαναρρυκμίηονται : α) Το ποινικό αδίκθμα τθσ μθ καταβολισ λθξιπρόκεςμων. β) Το αδίκθμα τθσ φοροδιαφυγισ για παράλειψθ υποβολισ ι υποβολι ανακριβοφσ διλωςθσ ςτθ φορολογία ειςοδιματοσ, εφόςον από τθν παράλειψθ ι τθν ανακρίβεια τθσ διλωςθσ δεν αποδόκθκε ο οφειλόμενοσ φόροσ. γ) Το αδίκθμα τθσ φοροδιαφυγισ για μθ απόδοςθ ι ανακριβι απόδοςθ Φ.Π.Α. και παρακρατοφμενων φόρων, τελϊν ι ειςφορϊν. 2. Η πάταξη τησ φοροδιαφυγήσ: ζνα αίτημα κοινωνικήσ δικαιοςφνησ Τθν ελλθνικι αγορά τθ χαρακτθρίηουν χρόνιεσ και ςοβαρζσ πακογζνειεσ. Αυτό είναι φανερό ςε όλουσ. Η μθ πλθρωμι, είτε των λθξιπροκζςμων χρεϊν, είτε του Φ.Π.Α., είτε θ απόκρυψθ ειςοδιματοσ και θ φοροαποφυγι και φοροδιαφυγι με τθ χριςθ πλαςτϊν και εικονικϊν τιμολογίων ςυνιςτοφν ςθμαντικό μζροσ τθσ πακογζνειασ αυτισ: Οι ςυνεπείσ φορολογοφμενοι και οι ςυνεπείσ επιχειριςεισ υφίςτανται ακζμιτο ανταγωνιςμό από τουσ επιτθδευματίεσ και τισ επιχειριςεισ που φοροδιαφεφγουν. Κατά ςυνζπεια, θ κρίςθ που περνάει θ χϊρα επιβαρφνει περιςςότερο και κυρίωσ τουσ ειλικρινείσ φορολογοφμενουσ. Η «ατιμωρθςία» ςε περιόδουσ μεγάλθσ οικονομικισ κρίςθσ αμβλφνει τθ φορολογικι ςυνείδθςθ και των ςυνεπϊν φορολογουμζνων και πολλαπλαςιάηει τα φαινόμενα φοροδιαφυγισ. Η ανοχι τθσ φοροδιαφυγισ εξομοιϊνεται με υπόθαλψή τησ και οδθγεί όχι μόνο ςε καταςτροφικά αποτελζςματα για τα δθμοςιονομικά του κράτουσ, αλλά και ςε ανιςότθτα κατά παράβαςθ του Συντάγματοσ, αφοφ τελικά θ κφρια ςυνειςφορά ςτα δθμόςια ζςοδα προζρχεται από τθ μιςκωτι εργαςία, που ςε περίοδο φφεςθσ επίςθσ πλιττεται με τθν αφξθςθ τθσ ανεργίασ. Β. ΟΙ ΒΑΙΚΕ ΑΛΛΑΓΕ: ΜΤΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕ Η εκτεταμζνθ φοροδιαφυγι αποτελεί βαςικό παράγοντα τθσ δθμοςιονομικισ κρίςθσ. Το υφιςτάμενο επί δεκαετίεσ κεςμικό πλαίςιο, όχι μόνο δεν αποτρζπει τθ φοροδιαφυγι, αλλά τθ ςυντθρεί και τθν ενκαρρφνει: α. Η μη εφαρμογή του δικαίου Αν και θ φοροδιαφυγι και ςτο ειςόδθμα και ςτο Φ.Π.Α. και μζςω πλαςτϊν και εικονικϊν, κακϊσ και θ μθ καταβολι λθξιπρόκεςμων χρεϊν προσ το Δθμόςιο προβλζπεται να 1
τιμωροφνται ποινικά εδϊ και πολλά χρόνια, εντοφτοισ οι ςχετικζσ διατάξεισ δεν εφαρμόςτθκαν με μεκοδικότθτα και ςτοχευμζνα, ςτα πλαίςια ενόσ προγράμματοσ καταπολζμθςθσ τθσ φοροδιαφυγισ και για το λόγο αυτό δεν λειτοφργθςαν αποτρεπτικά μζχρι ςιμερα. Το αντίκετο: αδικαιολόγθτα «επιεικείσ» διατάξεισ που εμφιλοχϊρθςαν ςτο κεςμικό πλαίςιο δθμιοφργθςαν μια γενικευμζνθ αντίλθψθ «ατιμωρθςίασ» και απετζλεςαν ςθμαντικι αιτία διόγκωςθσ τθσ φοροδιαφυγισ. Παράδειγμα: Με τον Κϊδικα Φορολογίασ Ειςοδιματοσ του 1994 (άρκρο 95), θ μθ απόδοςθ Φ.Π.Α. ι άλλων παρακρατοφμενων, εφόςον υπερζβαινε τισ 100.000 δραχμζσ (δθλ. 300 ευρϊ), προβλεπόταν να τιμωρείται με φυλάκιςθ μζχρι 6 μινεσ και με χρθματικι ποινι τουλάχιςτον 100.000 δραχμϊν, ενϊ το αδίκθμα ΘΕΩΡΟΤΝΣΑΝ ΠΑΝΣΟΣΕ ΑΤΣΟΦΩΡΟ. Με το ν. 2523/1997, το αυτόφωρο ςτο Φ.Π.Α. καταργικθκε. Περαιτζρω, με τισ γενικζσ διατάξεισ του Ποινικοφ Κϊδικα, όπωσ τροποποιικθκαν κατά τθν τελευταία δεκαετία, θ μετατροπι τθσ ποινισ και θ αναςτολι εκτζλεςθσ τθσ ποινισ τθσ φυλάκιςθσ ςχεδόν ςε κάκε περίπτωςθ που θ ποινι είναι κάτω από 5 χρόνια φυλάκιςθ, ςυνετζλεςε ςε ςθμαντικό βακμό όχι μόνο να μθ λειτουργοφν αποτρεπτικά οι ςχετικζσ διατάξεισ, αλλά αντίκετα να ευνοοφν τθν εκτεταμζνθ φοροδιαφυγι και φοροαποφυγι, αφοφ ςυμφζρει τον φοροδιαφεφγοντα ακόμθ και ςτθν περίπτωςθ που οδθγείται ςτο ποινικό δικαςτιριο, αντί να πλθρϊνει το φόρο, να εξαγοράηει τθν ποινι του και να ςυνεχίηει τθ δραςτθριότθτά του. Παράδειγμα: Ζνασ οφειλζτθσ του Δθμοςίου που οφείλει για παράδειγμα λθξιπρόκεςμο χρζοσ 10 εκατομμφρια ευρϊ, προβλζπεται ςιμερα να τιμωρείται με ποινι φυλάκιςθσ 1 τουλάχιςτον ζτουσ. Όταν κα οδθγθκεί ςτο δικαςτιριο, θ μεγαλφτερθ δυνατι ποινι που μπορεί να του επιβλθκεί είναι τα 5 ζτθ (ςυνικωσ, 2 ζωσ 3 ζτθ) και θ εκτζλεςθ τθσ ποινισ αναςτζλλεται ςχεδόν πάντοτε για τα επόμενα 3 ζτθ. Ακόμθ και αν δεν αναςταλεί θ εκτζλεςθ τθσ ποινισ, μετατρζπεται υποχρεωτικά ςε χρήμα με ποςό εξαγοράσ από 3 ευρϊ τθν θμζρα (και με τισ προςαυξιςεισ από 5,5 ευρϊ τθν θμζρα). Αυτό πρακτικά ςθμαίνει ότι κι αν ακόμθ καταδικαςτεί κάποιοσ με τθν πολφ βαριά (και ςπάνια) ποινι των 4 ετϊν, καταβάλει 82.500 ευρϊ και αφινεται ελεφκεροσ και απαλλαγμζνοσ από τθν υποχρζωςι του προσ τθν Πολιτεία. Πρόκειται περί μθ αποτρεπτικοφ κεςμικοφ πλαιςίου που όχι μόνο ενκαρρφνει τθ μθ πλθρωμι των φόρων, αλλά ευνοεί αυτοφσ που ζχουν οικονομικι επιφάνεια (ςτισ λίγεσ περιπτϊςεισ που αυτοί οδθγοφνται ςτθ δικαιοςφνθ), «να πλθρϊνουν και να φεφγουν». β. Η μη απόδοςη ΦΠΑ και η αγορά Στουσ παρακρατοφμενουσ φόρουσ δθλ. κυρίωσ ςτον Φ.Π.Α., οι ςυνζπειεσ τθσ μθ εφαρμογισ των διατάξεων για τθν απόδοςι τουσ είναι ακόμθ πιο ςοβαρζσ. Πρόκειται για κατάδθλθ υπεξαίρεςθ χρθμάτων του Δθμοςίου που φτάνει μζχρι το 40% κάκε χρόνο. Η μθ απόδοςθ Φ.Π.Α. οφείλεται ςε μεγάλο ποςοςτό και ςτθν απόκρυψθ τθσ ςυναλλαγισ, πράγμα που ςθμαίνει ότι ςυντελείται και άλλθ φοροδιαφυγι με τθν απόκρυψθ ειςοδιματοσ. Ακοφγονται φωνζσ ότι «κα γονατίςει θ αγορά, κα καταςτραφοφν οι μικρομεςαίεσ επιχειριςεισ», ότι «δεν μπορεί το Δθμόςιο να αξιϊνει τον Φ.Π.Α., όταν χρωςτάει το ίδιο» κ.λπ. Όμωσ, το επιχείρθμα να χρθςιμοποιείται ο Φ.Π.Α. που πρζπει να επιςτραφεί ςτο Δθμόςιο, ωσ κεφάλαιο κίνθςθσ των επιχειριςεων ι των επιτθδευματιϊν είναι όχι μόνο 2
εςφαλμζνο, αλλά καταςτροφικό για τθ χϊρα. Ακόμθ κι αν πιςτϊνεται το τίμθμα ςε μία ςυναλλαγι με μεταχρονολογθμζνεσ επιταγζσ, ο Φ.Π.Α. δεν πρζπει να πιςτϊνεται. Στισ περιπτϊςεισ που χρωςτάει το Δθμόςιο (όχι μόνο επιςτροφι Φ.Π.Α., αλλά και επιςτροφι ειςοδιματοσ ι τίμθμα από προμικεια ι εργολαβικό αντάλλαγμα από δθμόςιο ζργο), με τισ διατάξεισ που προτείνονται και ο ςυμψθφιςμόσ είναι δυνατόσ (ϊςτε να «εξοφλείται» ο Φ.Π.Α. που οφείλεται) και θ ποινικι δίωξθ δεν αςκείται. Συνεπϊσ, τα επιχειριματα αυτά δεν ευςτακοφν και δεν πρζπει να προβάλλονται. γ. Φοροδιαφυγή, ιςότητα και άλλεσ ανάλογεσ ποινζσ Το αίτθμα καταπολζμθςθσ τθσ φοροδιαφυγισ είναι αίτημα για κοινωνική δικαιοςφνη και αφορά τη ςωτηρία τησ χϊρασ. Στο πλαίςιο αυτό δεν μπορεί να γίνεται διάκριςθ ιδίωσ ςτουσ παρακρατοφμενουσ φόρουσ (δθλ. ςτο Φ.Π.Α.) από ποιο ποςό και πάνω διαπράττεται ποινικό αδίκθμα. Η κλοπι είναι κλοπι ανεξαρτιτωσ αξίασ. Το αν το ποςό είναι μικρό ι μεγάλο λαμβάνεται υπόψθ για τθν επιμζτρθςθ τθσ ποινισ και όχι για το αν αποτελεί αδίκθμα ι όχι. Προβάλλονται ιςχυριςμοί ότι δικεν οι ποινζσ που προβλζπονται είναι εξοντωτικζσ και ότι είναι δυςανάλογεσ με τθν κοινωνικι απαξία των αδικθμάτων τθσ φοροδιαφυγισ. Ωσ προσ το τελευταίο, αυτοί που ιςχυρίηονται κάτι τζτοιο, καλό κα είναι να απευκυνκοφν ςτα κοινωνικά ςτρϊματα εκείνα που επί δεκαετίεσ ςθκϊνουν το βάροσ των δθμοςίων εςόδων: ςτουσ μιςκωτοφσ, ςτουσ ςυνταξιοφχουσ και ςτουσ νομοταγείσ επιχειρθματίεσ και επιτθδευματίεσ. Ωσ προσ το δυςανάλογο των προτεινόμενων ποινϊν, πρζπει να λθφκοφν υπόψθ και τα εξισ: Υπάρχουν ςιμερα αδικιματα λιγότερο επικίνδυνα για το κοινωνικό ςφνολο ι τουλάχιςτον εξίςου επικίνδυνα κατ αποτζλεςμα με το αδίκθμα τθσ φοροδιαφυγισ που τιμωροφνται με τισ ίδιεσ ι βαρφτερεσ ποινζσ από τισ προτεινόμενεσ με το ςχζδιο νόμου για τα εγκλιματα τθσ φοροδιαφυγισ: α. θ κλοπι τιμωρείται από το 1 ευρϊ και αν θ ςυνολικι αξία των αντικειμζνων τθσ κλοπισ υπερβαίνει το ποςό των 73.000 ευρϊ, με κάκειρξθ μζχρι 10 χρόνια. β. θ υπεξαίρεςθ τιμωρείται από το 1 ευρϊ και αν θ ςυνολικι αξία των ιδιοποιουμζνων υπερβαίνει το ποςό των 73.000 ευρϊ, με κάκειρξθ μζχρι 10 χρόνια. γ. θ απάτθ τιμωρείται από το 1 ευρϊ και με κάκειρξθ μζχρι δζκα χρόνια, αν το περιουςιακό όφελοσ ι θ προξενθκείςα ηθμία υπερβαίνει ςυνολικά το ποςό των 73.000 ευρϊ. δ. Σε όλεσ τισ παραπάνω περιπτϊςεισ εγκλθμάτων, αν η πράξη ςτρζφεται κατά του Δημοςίου τιμωρείται ωσ κακοφργθμα και επιβάλλεται κάκειρξθ μζχρι 20 χρόνια, αν το ποςό ξεπερνά τα 15.000 ευρϊ. Αν ςυντρζχουν και άλλεσ επιβαρυντικζσ περιςτάςεισ (όπωσ π.χ. όταν ο ζνοχοσ εξακολοφκθςε επί μακρό χρόνο τθν εκτζλεςθ του εγκλιματοσ ι το αντικείμενό του είναι ιδιαίτερα μεγάλθσ αξίασ), επιβάλλεται θ ποινι τθσ ιςόβιασ κάκειρξθσ. Οι διατάξεισ αυτζσ ΙΧΤΟΤΝ ΑΠΟ ΣΟ 1950 (ν. 1608/1950). Τα εγκλιματα τθσ φοροδιαφυγισ, αν και προςομοιάηουν με τα εγκλιματα αυτά που τιμωροφνται με βαρφτατεσ ποινζσ, εντοφτοισ παρζμειναν επί χρόνια και ςτο ακαταδίωκτο και ςτο ατιμϊρητο. Δθμιουργικθκε ζτςι θ πεποίκθςθ, ότι αν και το να κλζψεισ 100.000 3
ευρϊ από το Δθμόςιο Ταμείο είναι ζγκλθμα που μπορεί να τιμωρθκεί με ΙΣΟΒΙΑ, το να κλζβεισ ςυςτθματικά Φ.Π.Α. πολλαπλάςιασ αξίασ είναι κάτι θεμιτό που «βοθκάει τθν αγορά». Λοιπόν, δεν βοηθάει την αγορά. Καταςτρζφει την αγορά, καταςτρζφει τη φορολογική ςυνείδηςη, καταςτρζφει τη χϊρα. 1. ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΜΑ α. Φφςη του αδικήματοσ -Ποινζσ Γ. ΟΙ ΝΕΕ ΡΤΘΜΙΕΙ ΑΝΑΛΤΣΙΚΑ Θεςπίηεται ωσ διαρκζσ και επομζνωσ, ωσ ςυνεχζσ αυτόφωρο, το αδίκθμα τθσ μθ καταβολισ λθξιπρόκεςμων χρεϊν προσ το Δθμόςιο, αλλά με χρόνο τζλεςθσ του αδικιματοσ το χρονικό διάςτθμα από τθν παρζλευςθ των τεςςάρων μθνϊν από τότε που ζγιναν λθξιπρόκεςμα μζχρι τθ ςυμπλιρωςθ χρόνου ίςου με το 1/3 τθσ προκεςμίασ παραγραφισ. Δθλαδι για χρονικό διάςτθμα 20 μθνϊν από τότε που παριλκε χρόνοσ 4 μθνϊν από τθν θμερομθνία που κατζςτθςαν λθξιπρόκεςμα (Παράδειγμα: χρζοσ που ζγινε λθξιπρόκεςμο τθν 31-1-2011. Από τθν 1-6-2011 αρχίηει να «μετράει» το 20μθνο του αυτοφϊρου που λιγει ςτισ 28-3-2012). Αυξάνονται οι ποινζσ: Μζχρι 5.000 ευρϊ δεν υπάρχει ποινικό αδίκθμα Από 5.000 10.000 ευρϊ, επιβάλλεται φυλάκιςθ ζωσ 1 ζτοσ. Από 10.000 50.000 ευρϊ, επιβάλλεται φυλάκιςθ 6 τουλάχιςτον μινεσ. Από 50.000 ζωσ 150.000 ευρϊ, επιβάλλεται φυλάκιςθ 1 τουλάχιςτον ζτοσ. Από 150.000 ευρϊ και άνω, επιβάλλεται φυλάκιςθ 3 τουλάχιςτον ζτθ. Εάν το ποςό που οφείλεται ςτο Δθμόςιο εξοφλθκεί μζχρι τθν εκδίκαςθ τθσ υπόκεςθσ ςε οποιονδιποτε βακμό, θ πράξθ μπορεί να κρικεί ατιμϊρθτθ. Ο Προϊςτάμενοσ τθσ αρμόδιασ Δ.Ο.Υ. ι του Τελωνείου υποβάλει αίτθςθ με πίνακα χρεϊν προσ τον Ειςαγγελζα Πρωτοδικϊν τθσ ζδρασ τθσ Δ.Ο.Υ. ι του Τελωνείου, ο οποίοσ αςκεί τθν ποινικι δίωξθ. Αν δεν υποβλθκεί τζτοια αίτθςθ, δεν αςκείται ποινικι δίωξθ. Αν θ αίτθςθ υποβλθκεί μζςα ςτο χρονικό διάςτθμα των 20 μθνϊν που το αδίκθμα είναι αυτόφωρο, ο ειςαγγελζασ κρίνει κατά πόςο κα τον παραπζμψει να δικαςτεί με τθν αυτόφωρθ διαδικαςία δθλαδι χωρίσ καμμία προδικαςία ςτο ακροατιριο του μονομελοφσ ι του τριμελοφσ πλθμμελειοδικείου, ανάλογα, ςυνικωσ ςε δικάςιμο μετά από 15 θμζρεσ. Αν υποβλθκεί αίτθςθ, αλλά ζχει παρζλκει το 20μθνο του αυτοφϊρου, τότε ο ειςαγγελζασ εάν δεν διατάξει προανάκριςθ, μπορεί να παραπζμψει τον κατθγοροφμενο με κλθτιριο κζςπιςμα απευκείασ ςτο ακροατιριο. 2. ΑΔΙΚΗΜΑ ΦΟΡΟΔΙΑΦΤΓΗ ΣΟ ΕΙΟΔΗΜΑ 4
α. Φφςη του αδικήματοσ -Ποινζσ Θεςπίηεται ωσ διαρκζσ και επομζνωσ ωσ ςυνεχζσ αυτόφωρο, το αδίκθμα τθσ φοροδιαφυγισ με τθν παράλειψθ υποβολισ ι τθν υποβολι ανακριβοφσ διλωςθσ ςτθ φορολογία ειςοδιματοσ, εφόςον από τθν παράλειψθ ι των ανακρίβεια τθσ διλωςθσ δεν αποδόκθκε ο οφειλόμενοσ φόροσ. Μζχρι 15.000 ευρϊ δεν υπάρχει ποινικό αδίκθμα. Από 15.000 150.000 ευρϊ, επιβάλλεται φυλάκιςθ τουλάχιςτον 1 ζτουσ. Από 150.000 ευρϊ και άνω, επιβάλλεται από 5 ωσ 20 χρόνια κάκειρξθ. Χρόνοσ τζλεςθσ του αδικιματοσ αυτοφ είναι το χρονικό διάςτθμα από τθν θμζρα κατά τθν οποία για πρϊτθ φορά όφειλε να ενεργιςει ο υπαίτιοσ μζχρι τθ ςυμπλιρωςθ χρόνου αντίςτοιχου με το 1/3 τθσ κατά περίπτωςθ προβλεπόμενθσ προκεςμίασ παραγραφισ, δθλαδι ςτα πλθμμελιματα 20 μινεσ και ςτα κακουργιματα 5 χρόνια από τότε που παρζλειψε να υποβάλει ι υπζβαλε ανακριβι διλωςθ. Ο Προϊςτάμενοσ τθσ αρμόδιασ Δ.Ο.Υ. ι τθσ υπθρεςίασ που διενιργθςε τον ζλεγχο (π.χ. ΣΔΟΕ, ΔΕΚ ι ΠΕΚ) ι Προϊςτάμενοσ τθσ Γενικισ Δ/νςθσ Φορολογικϊν Ελζγχων καλεί το φορολογοφμενο ςε διοικθτικι επίλυςθ τθσ διαφοράσ. Αν αςκιςει προςφυγι ςτα διοικθτικά δικαςτιρια, θ ποινικι δίωξθ δεν αρχίηει προτοφ να τελεςιδικιςει θ απόφαςθ του διοικθτικοφ δικαςτθρίου. Αν δεν αςκθκεί προςφυγι, θ ποινικι δίωξθ αρχίηει μόλισ περάςουν 60 θμζρεσ για τθν άςκθςι τθσ. Εξαιρετικά, ςτα κακουργήματα αυτήσ τησ περίπτωςησ, ο Ειςαγγελζασ Οικονομικοφ Εγκλήματοσ μπορεί να παραγγείλει την άμεςη άςκηςη ποινικήσ δίωξησ, χωρίσ δηλαδή να αναμζνεται τελεςίδικη απόφαςη από τα διοικητικά δικαςτήρια ή ακόμη και χωρίσ να παρζχεται δυνατότητα ςυμβιβαςμοφ ςτο φορολογοφμενο. ΓΙΑΣΙ αυτό; Γιατί οι διαφορζσ που ανακφπτουν ςτθ φορολογία του ειςοδιματοσ είναι πολφπλοκεσ και ςφνκετεσ και δεν επιτρζπουν ςυνικωσ τθ διεξαγωγι ποινικισ δίκθσ, χωρίσ να ζχει ξεκακαριςτεί από τα διοικθτικά (φορολογικά) δικαςτιρια, θ διαφορά. Σε εξαιρετικζσ περιπτϊςεισ, όμωσ, όταν κατά τθν κρίςθ του Ειςαγγελζα Οικονομικοφ Εγκλιματοσ, θ διαφορά ωσ προσ το φορολογικό τθσ κομμάτι είναι απλή και το αδίκθμα που ζχει τελεςτεί τιμωρείται ςε βακμό κακουργιματοσ, δθλαδι ο φόροσ που δεν αποδόκθκε υπερβαίνει τισ 150.000 ευρϊ, ο Ειςαγγελζασ μπορεί να ηθτιςει την άμεςη άςκηςη ποινικήσ δίωξησ, οπότε, επειδι πρόκειται για κακοφργθμα, μποροφν να εφαρμόηονται τα εξισ: Αν δεν ζχει παρζλκει θ πενταετία του διαρκοφσ και αυτοφϊρου από τότε που δεν υπζβαλε ι υπζβαλε ανακριβι διλωςθ, ο αρμόδιοσ Ειςαγγελζασ πρωτοδικϊν μπορεί να εκδϊςει ζνταλμα ςφλλθψθσ. Ο ςυλλθφκείσ οδθγείται ςτον Ειςαγγελζα το αργότερο μζςα ςε 24 ϊρεσ από τθ ςφλλθψι του. 5
Αν κρίνεται αιτιολογθμζνα ότι αν αφεκεί ελεφκεροσ είναι πικανϊσ να διαπράξει και άλλα εγκλιματα μπορεί να διαταχκεί θ προςωρινι του κράτθςθ (προφυλάκιςθ). Ακολοφκωσ, διατάςςεται τακτικι ανάκριςθ. Κατά τα λοιπά, ακολουκείται θ διαδικαςία που προβλζπει ο ΚΠΔ προκειμζνου περί κακουργθμάτων. Αν ζχει παρζλκει θ 5ετία του αυτοφϊρου, ακολουκείται θ ίδια διαδικαςία πλθν του εντάλματοσ ςφλλθψθσ από τον Ειςαγγελζα. 3. ΑΔΙΚΗΜΑ ΦΟΡΟΔΙΑΦΤΓΗ ΣΟΝ ΦΠΑ α. Φφςη του αδικήματοσ -Ποινζσ Θεςπίηεται ωσ διαρκζσ και επομζνωσ ωσ ςυνεχζσ αυτόφωρο, το αδίκθμα τθσ φοροδιαφυγισ για μθ απόδοςθ ι ανακριβι απόδοςθ Φ.Π.Α., Φ.Μ.Υ. και λοιπϊν παρακρατοφμενων φόρων, τελϊν ι ειςφορϊν. Από 1-3.000 ευρϊ, επιβάλλεται φυλάκιςθ τουλάχιςτον 10 θμερϊν. Από 3.000 75.000 ευρϊ, επιβάλλεται φυλάκιςθ τουλάχιςτον 1 ζτουσ. Από 75.000 ευρϊ και άνω, επιβάλλεται από 5 ωσ 20 χρόνια κάκειρξθ. Χρόνοσ τζλεςθσ του αδικιματοσ είναι το χρονικό διάςτθμα από τθν θμζρα κατά τθν οποία για πρϊτθ φορά όφειλε να ενεργιςει ο υπαίτιοσ μζχρι τθ ςυμπλιρωςθ χρόνου αντίςτοιχου με το 1/3 τθσ κατά περίπτωςθ προβλεπόμενθσ προκεςμίασ παραγραφισ, δθλαδι ςτα πλθμμελιματα 20 μινεσ και ςτα κακουργιματα 5 χρόνια από τότε που δεν απζδωςε ι απζδωςε ανακριβϊσ Φ.Π.Α., Φ.Μ.Υ. κ.λπ. τα κακουργήματα θ μθνυτιρια αναφορά υποβάλλεται από το όργανο που ζκανε τον ζλεγχο αμζςωσ, χωρίσ να παρζχεται προκεςμία για ςυμβιβαςμό και ανεξάρτθτα αν αυτόσ αςκιςει προςφυγι ςτα διοικθτικά (φορολογικά) δικαςτιρια. Κατά τα λοιπά, ακολουκείται θ ίδια διαδικαςία (ανάλογα με το εάν ζχει παρζλκει ι όχι ο χρόνοσ τζλεςθσ του αδικιματοσ ωσ αυτοφϊρου), που ακολουκείται και ςτα κακουργιματα του ειςοδιματοσ. ε εξαιρετικζσ περιπτϊςεισ θ μθνυτιρια αναφορά υποβάλλεται αμζςωσ και ςτα πλημμελήματα των αδικημάτων αυτϊν, όταν ο ζλεγχοσ με βάςθ τον οποίο διαπιςτϊκθκαν είχε διαταχκεί για τθν θμερομθνία που διενεργικθκε, με απόφαςθ του Υπουργοφ Οικονομικϊν. τισ άλλεσ περιπτϊςεισ των πλημμελημάτων δθλ. όταν το αδίκθμα διαπιςτϊκθκε με τουσ κοινοφσ ελζγχουσ που διενεργοφνται, θ μθνυτιρια αναφορά υποβάλλεται μζςα ςε ζνα μινα αφοφ περάςουν οι 60 θμζρεσ για το διοικθτικό ςυμβιβαςμό τθσ διαφοράσ. Στα πλθμμελιματα, αν θ ποινικι δίωξθ αςκθκεί μζςα ςτο χρόνο του αυτοφϊρου (20 μινεσ), ο ειςαγγελζασ κρίνει κατά πόςο κα τον παραπζμψει να δικαςτεί με τθν αυτόφωρθ διαδικαςία δθλαδι χωρίσ καμμία προδικαςία ςτο ακροατιριο του μονομελοφσ ι του τριμελοφσ πλθμμελειοδικείου, ανάλογα, ςυνικωσ ςε δικάςιμο μετά από 15 θμζρεσ. Αν ζχει παρζλκει το 20μθνο του αυτοφϊρου, τότε ο ειςαγγελζασ εάν δεν διατάξει προανάκριςθ, μπορεί να παραπζμψει τον κατθγοροφμενο με κλθτιριο κζςπιςμα απευκείασ ςτο ακροατιριο. 6
4. ΕΙΚΟΝΙΚΑ ΠΛΑΣΑ ΝΟΘΕΤΜΕΝΑ α. ΦΤΗ ΚΑΙ ΠΟΙΝΕ Ο χαρακτιρασ του αδικιματοσ παραμζνει ςτιγμιαίοσ. Από 1-3.000 ευρϊ, επιβάλλεται φυλάκιςθ τουλάχιςτον 3 μθνϊν. Από 3.000 150.000 ευρϊ, επιβάλλεται φυλάκιςθ τουλάχιςτον 1 ζτουσ. Από 150.000 ευρϊ και άνω, επιβάλλεται από 5 ωσ 20 χρόνια κάκειρξθ. Στα πλθμμελιματα, θ μθνυτιρια αναφορά υποβάλλεται μζςα ςε 1 μινα από τθν πάροδο άπρακτθσ τθσ προκεςμίασ διοικθτικοφ ςυμβιβαςμοφ, ανεξάρτητα αν αςκήθηκε προςφυγή ςτα διοικητικά (φορολογικά) δικαςτήρια. τα κακουργήματα, θ ποινικι δίωξθ αςκείται αμζςωσ, χωρίσ να του παρζχεται προκεςμία για ςυμβιβαςμό και ανεξάρτθτα από το αν ζχει αςκιςει προςφυγι ςτα διοικθτικά (φορολογικά) δικαςτιρια. Κατά τα λοιπά ακολουκείται θ διαδικαςία για τα μθ αυτόφωρα πλθμμελιματα και κακουργιματα. ΕΙΔΙΚΕ ΠΟΙΝΙΚΕ ΔΙΑΣΑΞΕΙ 1. Στα αδικιματα των παρακρατοφμενων (Φ.Π.Α., Φ.Μ.Υ. κ.λπ.), αν θ κατακράτθςθ των οφειλόμενων φόρων δεν υπερβαίνει το ζνα ζτοσ και καταβλθκοφν οι οφειλόμενοι φόροι, ο κατηγοροφμενοσ απαλλάςςεται. Επίςθσ, αν αυτόσ καταβάλει μετά τθ ςυμπλιρωςθ ζτουσ, αλλά προτοφ λιξει θ διαδικαςία του ποινικοφ δικαςτθρίου ςτον πρϊτο βακμό, του επιβάλλεται ποινι μειωμζνθ. 2. Στα αδικιματα του ειςοδιματοσ και των παρακρατοφμενων (Φ.Π.Α., Φ.Μ.Υ. κ.λπ.) λαμβάνεται υπόψθ για την επιμζτρηςη τησ ποινήσ ωσ επιβαρυντικόσ παράγοντασ, η διάρκεια τησ απόκρυψησ ή τησ παρακράτηςησ. 3. Στα πλθμμελιματα χωρεί μετατροπι ι αναςτολι τθσ ποινισ, εφόςον διαπράττονται για πρϊτθ φορά. Δεν χωρεί μετατροπή ή αναςτολή εκτζλεςησ τησ ποινήσ ςε περίπτωςη δεφτερησ και κάθε περαιτζρω υποτροπήσ. Η μετατροπι τθσ ποινισ, ςτισ περιπτϊςεισ που αυτό γίνεται με ελάχιςτο ποςό ανά θμζρα εξαγοράσ τα 20 ευρϊ και ανϊτατο τα 100 ευρϊ (αντί 3 ωσ 100 ευρϊ που ιςχφει ςιμερα). 4. Η διαδικαςία για τθν άςκθςθ ποινικισ δίωξθσ δεν αρχίηει, αν αυτόσ κατά του οποίου πρόκειται να αςκθκεί θ ποινικι δίωξθ ζχει κατά του Δθμοςίου βζβαιθ και εκκακαριςμζνθ απαίτθςθ, ποςοφ ίςου ι μεγαλφτερου από αυτό για το οποίο επρόκειτο να αςκθκεί θ ποινικι δίωξθ. 5. Στα κακουργιματα λαμβάνεται υπόψθ για τον αναςταλτικό χαρακτιρα τθσ ζφεςθσ, θ καταβολι από τον κατθγοροφμενο των οφειλομζνων φόρων, τελϊν ι ειςφορϊν με τισ κάκε είδουσ προβλεπόμενεσ προςαυξιςεισ, τζλθ και πρόςτιμα επί αυτϊν. 7