Ζρευνα για τη Φοροδιαφυγή

Transcript

1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΣΗΡΙΟ ΣΗ ΕΛΛΑΔΑ Ζρευνα για τη Φοροδιαφυγή «Μελζτθ τθσ ςυμπεριφοράσ και των χαρακτθριςτικϊν του φορολογοφμενου» Ιοφνιοσ 2011

2 Η ταστότητα της έρεσνας ΣΤΠΟ ΕΡΕΤΝΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΤΝΑ ΠΟΟΣΙΚΗ ΕΡΕΤΝΑ ΜΕ ΣΗ ΧΡΗΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΤ ΕΡΩΣΗΜΑΣΟΛΟΓΙΟΤ ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΑΘΗΝΩΝ/ ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΡΕΤΝΑ 17/5/ /5/2011 ΜΕΘΟΔΟ ΔΕΙΓΜΑΣΟΛΗΨΙΑ ΣΤΧΑΙΑ ΔΕΙΓΜΑΣΟΛΗΨΙΑ ΜΕΓΕΘΟ ΔΕΙΓΜΑΣΟ ΣΟ ΜΕΓΕΘΟ ΣΟΤ ΔΕΙΓΜΑΣΟ ΑΝΕΡΧΕΣΑΙ Ε 1969 ΑΣΟΜΑ ΑΝΩ ΣΩΝ 18 ΕΣΩΝ ΣΤΠΙΚΟ ΣΑΣΙΣΙΚΟ ΦΑΛΜΑ ΣΟ ΣΤΠΙΚΟ ΦΑΛΜΑ ΤΠΟΛΟΓΙΖΕΣΑΙ Ε +/- 2,21 ΚΑΙ Ε ΔΙΑΣΗΜΑ ΕΜΠΙΣΟΤΝΗ 95% 2

3 Η ΠΡΟΘΕΗ των πολιτϊν εξετάςτθκε μζςω τθσ πρόταςθσ: 3

4 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Αν μου δινόταν θ ευκαιρία να αποκρφψω μζροσ των ειςοδθμάτων μου, κα το ζκανα.» 4

5 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Αν μου δινόταν θ ευκαιρία να αποκρφψω μζροσ των ειςοδθμάτων μου, κα το ζκανα.» 5

6 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Στο παρελκόν, όταν μου δινόταν θ ευκαιρία να αποκρφψω μζροσ των ειςοδθμάτων μου, το ζκανα.» 6

7 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Στο παρελκόν, όταν μου δινόταν θ ευκαιρία να αποκρφψω μζροσ των ειςοδθμάτων μου, το ζκανα.» 7

8 τάςθ απζναντι ςτθ φοροδιαφυγι 8

9 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Γενικά μου αρζςει θ ιδζα τθσ απόκρυψθσ ειςοδθμάτων από τθν εφορία.» 9

10 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Γενικά μου αρζςει θ ιδζα τθσ απόκρυψθσ ειςοδθμάτων από τθν εφορία.» 10

11 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Γενικά μου αρζςει θ ιδζα τθσ απόκρυψθσ ειςοδθμάτων από τθν εφορία.» Ανάλυςη ανά επίπεδο εκπαίδευςησ 11

12 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Γενικά μου αρζςει θ ιδζα τθσ απόκρυψθσ ειςοδθμάτων από τθν εφορία.» Ανάλυςη ανά οικονομική κατάςταςη 12

13 Βακμόσ αντίλθψθσ για τισ ςυνζπειεσ τθσ φοροδιαφυγισ ι ΑΤΣΟΓΝΩΙΑ 13

14 Η ΑΤΣΟΓΝΩΙΑ των πολιτϊν απζναντι ςτθ φοροδιαφυγι αξιολογικθκε αξιοποιϊντασ τθν ακόλουκθ πρόταςθ: 14

15 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Στθν περίπτωςθ που κα προςπακιςω να αποκρφψω μζροσ των ειςοδθμάτων μου, πιςτεφω ότι είμαι πλιρωσ ενιμεροσ για τα κετικά και τα αρνθτικά του εγχειριματοσ αυτοφ.» 15

16 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Στθν περίπτωςθ που κα προςπακιςω να αποκρφψω μζροσ των ειςοδθμάτων μου, πιςτεφω ότι είμαι πλιρωσ ενιμεροσ για τα κετικά και τα αρνθτικά του εγχειριματοσ αυτοφ.» 16

17 Η άποψθ του περιβάλλοντόσ τουσ για τθ φοροδιαφυγι ι 17

18 υνολικι αντίλθψθ του ατόμου για τθν κοινωνικι πίεςθ που δζχεται ωσ προσ το να εκδθλϊςει ι όχι τθ ςυμπεριφορά 18

19 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Κανζνασ από εκείνουσ που είναι ςθμαντικοί άνκρωποι του περιβάλλοντόσ μου δε ςυμφωνεί με τθν απόκρυψθ των ειςοδθμάτων μου.» 19

20 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Κανζνασ από εκείνουσ που είναι ςθμαντικοί άνκρωποι του περιβάλλοντόσ μου δε ςυμφωνεί με τθν απόκρυψθ των ειςοδθμάτων μου.» 20

21 Ικανότθτα φοροδιαφυγισ 21

22 Αντιλαμβανόμενοσ ζλεγχοσ τθσ ςυμπεριφοράσ αντικατοπτρίηει τθν αντίλθψθ του ατόμου για τον ζλεγχο που ζχει επάνω ςτθ ςυμπεριφορά 22

23 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Άμα κζλω να αποκρφψω τα ειςοδιματά μου από τθν Εφορία μπορϊ να το πραγματοποιιςω.» 23

24 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Άμα κζλω να αποκρφψω τα ειςοδιματά μου από τθν Εφορία μπορϊ να το πραγματοποιιςω.» 24

25 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Άμα κζλω να αποκρφψω τα ειςοδιματά μου από τθν Εφορία μπορϊ να το πραγματοποιιςω.» Ανάλυςη ανά επίπεδο εκπαίδευςησ 25

26 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Άμα κζλω να αποκρφψω τα ειςοδιματά μου από τθν Εφορία μπορϊ να το πραγματοποιιςω.» Ανάλυςη ανά οικονομική κατάςταςη 26

27 Ηκικι ςτάςθ απζναντι ςτθ φοροδιαφυγι 27

28 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Η απόκρυψθ ειςοδθμάτων από τθν Εφορία είναι τόςο ςοβαρι πράξθ, όςο θ κλοπή.» 28

29 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Η απόκρυψθ ειςοδθμάτων από τθν Εφορία είναι τόςο ςοβαρι πράξθ, όςο θ κλοπή.» 29

30 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Η απόκρυψθ ειςοδθμάτων από τθν Εφορία είναι τόςο ςοβαρι πράξθ, όςο θ διακίνηςη ναρκωτικών.» 30

31 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Η απόκρυψθ ειςοδθμάτων από τθν Εφορία είναι τόςο ςοβαρι πράξθ, όςο θ διακίνηςη ναρκωτικών.» 31

32 Αντιλαμβανόμενοσ κίνδυνοσ και ρίςκα ςε ςχζςθ με τθ φοροδιαφυγι 32

33 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Θα είμαι ευχαριςτθμζνοσ να πάρω το ρίςκο να εξαπατιςω τθν Εφορία ςχετικά με το φψοσ των ειςοδθμάτων μου, προςπακϊντασ να πλθρϊςω λιγότερουσ φόρουσ, ακόμθ και αν υπάρχει ο κίνδυνοσ να με ελζγξει θ Εφορία και να πλθρϊςω πρόςτιμο.» 33

34 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Θα είμαι ευχαριςτθμζνοσ να πάρω το ρίςκο να εξαπατιςω τθν Εφορία ςχετικά με το φψοσ των ειςοδθμάτων μου, προςπακϊντασ να πλθρϊςω λιγότερουσ φόρουσ, ακόμθ και αν υπάρχει ο κίνδυνοσ να με ελζγξει θ Εφορία και να πλθρϊςω πρόςτιμο.» 34

35 Πικανότθτα εντοπιςμοφ φοροδιαφυγισ 35

36 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Επειδι υπάρχει μικρι πικανότθτα να εντοπιςτοφν αυτοί που αποκρφπτουν τα ειςοδιματά τουσ, οι περιςςότεροι φοροδιαφεφγουν.» 36

37 Βακμόσ υμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Επειδι υπάρχει μικρι πικανότθτα να εντοπιςτοφν αυτοί που αποκρφπτουν τα ειςοδιματά τουσ, οι περιςςότεροι φοροδιαφεφγουν.» 37

38 Προςωπικι εξαπάτθςθ τθσ Εφορίασ ι 38

39 Μζτρο Προςωπικισ Φοροδιαφυγισ 39

40 Απαντιςτε κετικά ι αρνθτικά ςτθν πιο κάτω πρόταςθ: «Δεν ζχω μζχρι τϊρα προςπακιςει να εξαπατιςω τθν Εφορία ςχετικά με τα ειςοδιματά μου και τουσ οφειλόμενουσ φόρουσ.» 40

41 Απαντιςτε κετικά ι αρνθτικά ςτθν πιο κάτω πρόταςθ: «Δεν ζχω μζχρι τϊρα προςπακιςει να εξαπατιςω τθν Εφορία ςχετικά με τα ειςοδιματά μου και τουσ οφειλόμενουσ φόρουσ.» 41

42 Προςωπικζσ απόψεισ για τθ φοροδιαφυγι 42

43 Εκιμικι υμπεριφορά 43

44 Βακμόσ ςυμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Θεωρϊ ότι είμαι θκικά υποχρεωμζνοσ να δθλϊνω όλα τα ειςοδιματά μου και να πλθρϊνω όλουσ τουσ φόρουσ μου.» 44

45 Βακμόσ ςυμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Θεωρϊ ότι είμαι θκικά υποχρεωμζνοσ να δθλϊνω όλα τα ειςοδιματά μου και να πλθρϊνω όλουσ τουσ φόρουσ μου.» 45

46 Διαφκορά και Φοροδιαφυγι 46

47 Βακμόσ ςυμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Σε ζνα κράτοσ που παρουςιάηει μεγάλο βακμό διαφκοράσ ίςωσ είναι καλφτερα να φοροδιαφεφγει κάποιοσ.» 47

48 Βακμόσ ςυμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Σε ζνα κράτοσ που παρουςιάηει μεγάλο βακμό διαφκοράσ ίςωσ είναι καλφτερα να φοροδιαφεφγει κάποιοσ.» 48

49 Βακμόσ ςυμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Σε ζνα κράτοσ που παρουςιάηει μεγάλο βακμό διαφκοράσ ίςωσ είναι καλφτερα να φοροδιαφεφγει κάποιοσ.» Ανάλυςη ανά οικονομική κατάςταςη 49

50 Φοροδιαφυγι ωσ απαξίωςθ του πολίτθ ςτουσ κανόνεσ τθσ θκικισ 50

51 «Πιςτεφετε ότι θ φοροδιαφυγι ωσ απαξίωςθ του πολίτθ ςτουσ κανόνεσ τθσ θκικισ και τθσ ςυνζπειασ ςτισ υποχρεϊςεισ του, αποτελεί φαινόμενο παρακμισ τθσ κοινωνίασ;» 51

52 «Πιςτεφετε ότι θ φοροδιαφυγι ωσ απαξίωςθ του πολίτθ ςτουσ κανόνεσ τθσ θκικισ και τθσ ςυνζπειασ ςτισ υποχρεϊςεισ του, αποτελεί φαινόμενο παρακμισ τθσ κοινωνίασ;» 52

53 Φοροδιαφυγι, ςπάταλο κράτοσ και θκικι 53

54 Βακμόσ ςυμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Πιςτεφω ότι θ φοροδιαφυγι είναι θκικι πράξθ, όταν το μεγαλφτερο μζροσ των φόρων που ειςπράττει θ Πολιτεία, το ςπαταλά άςκοπα.» 54

55 Βακμόσ ςυμφωνίασ με τθν πρόταςθ: «Πιςτεφω ότι θ φοροδιαφυγι είναι θκικι πράξθ, όταν το μεγαλφτερο μζροσ των φόρων που ειςπράττει θ Πολιτεία, το ςπαταλά άςκοπα.» 55

56 φνταξθ τθσ φορολογικισ διλωςθσ 56

57 «Η ζλλειψθ διαφάνειασ ςτθ διαχείριςθ του δθμοςίου χριματοσ και οι οικονομικζσ πράξεισ που ςυνδζονται με κακοδιαχείριςι του, όπωσ είναι θ υπόκεςθ τθσ Siemens, του Βατοπεδίου, του Χρθματιςτθρίου και των αποκεμάτων των αςφαλιςτικϊν ταμείων, ςασ επθρεάηουν κάπωσ όταν αποφαςίηετε να ςυντάξετε τθ φορολογικι ςασ διλωςθ;» 57

58 «Η ζλλειψθ διαφάνειασ ςτθ διαχείριςθ του δθμοςίου χριματοσ και οι οικονομικζσ πράξεισ που ςυνδζονται με κακοδιαχείριςι του, όπωσ είναι θ υπόκεςθ τθσ Siemens, του Βατοπεδίου, του Χρθματιςτθρίου και των αποκεμάτων των αςφαλιςτικϊν ταμείων, ςασ επθρεάηουν κάπωσ όταν αποφαςίηετε να ςυντάξετε τθ φορολογικι ςασ διλωςθ;» 58

59 Η φοροδιαφυγι είναι οικονομικό ι θκικό πρόβλθμα; 59

60 «Από τισ ενζργειεσ που προωκεί θ Κυβζρνθςθ, πιςτεφετε ότι αντιμετωπίηει τθ φοροδιαφυγι ωσ οικονομικό ι ωσ θκικό πρόβλθμα;» 60

61 «Από τισ ενζργειεσ που προωκεί θ Κυβζρνθςθ, πιςτεφετε ότι αντιμετωπίηει τθ φοροδιαφυγι ωσ οικονομικό ι ωσ θκικό πρόβλθμα;» 61

62 Πϊσ θ κυβζρνθςθ αντιμετωπίηει τουσ πολίτεσ ωσ προσ τθ φοροδιαφυγι 62

63 «Πιςτεφετε ότι θ Κυβζρνθςθ αντιμετωπίηει πιο ευνοϊκά ζναν προνομιοφχο ι πλοφςιο που φοροδιαφεφγει ςε ςφγκριςθ με ζναν φτωχό ι μικρομεςαίο;» 63

64 «Πιςτεφετε ότι θ Κυβζρνθςθ αντιμετωπίηει πιο ευνοϊκά ζναν προνομιοφχο ι πλοφςιο που φοροδιαφεφγει ςε ςφγκριςθ με ζναν φτωχό ι μικρομεςαίο;» 64