ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ Α ΕΒΔΟΜΑΔΑ (5-9/10/2015) ΤΗΣ Β ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ «ΜΑΖΙ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ» Η πρώτη εβδομάδα του δεύτερου κύκλου της Εκπαίδευσης «ΜΑΖΙ & ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ» πραγματοποιήθηκε από τις 5 έως τις 9 Οκτωβρίου 2015 στο Πρότυπο Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης «Πόρτα Ανοιχτή» της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών, με 30 συμμετέχοντες και 15 επιπλέον άτομα με αναπηρία, μέλη της Καλλιτεχνικής Λέσχης.
Δευτέρα 5 Οκτωβρίου 2015 Με την έναρξη της εκπαίδευσης, η ομάδα του προγράμματος ARTABILITY καλωσόρισε τους συμμετέχοντες και τους ενημέρωσε για την δεκαπενθήμερη εκπαίδευση και τους στόχους της, για τις συνολικές δράσεις του προγράμματος ARTABILITY και για το πρόγραμμα «ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ». Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να συστηθούν μεταξύ τους, και μια και συμμετέχουν σε καλλιτεχνικό πρόγραμμα, η γνωριμία έγινε με εικαστικό τρόπο, ζωγραφίζοντας δηλαδή ο καθένας ένα στοιχείο της φύσης που αντιπροσώπευε την ταυτότητά του. Το κλίμα έγινε ακόμα πιο ζεστό με τη δραστηριότητα «Τραγουδάμε μαζί». Αρχικά μοιράστηκαν κρουστά όργανα, τα οποία δημιούργησαν μία αυτοσχέδια ορχήστρα γεμάτη ρυθμό, και στη συνέχεια τραγουδήσαμε όλοι μαζί, με συνοδεία κιθάρας, γνωστά και αγαπημένα τραγούδια.
Ακολούθησε η προβολή της ταινίας «Flying High», στην οποία παρουσιάζονται αντιπροσωπευτικά και αξέχαστα στιγμιότυπα από τα βιωματικά σεμινάρια που έχει οργανώσει η Εταιρεία Προστασίας Σπαστικών όλα αυτά τα χρόνια. Κατόπιν ακολούθησε συζήτηση. Το Εργαστήριο Ζωγραφικής «Σχεδιάζουμε μαζί το ταξίδι μας», με την καθοδήγηση της δασκάλας ζωγραφικής Κρίστα Μπέεκε, ξεκίνησε με την απαγγελία του ποιήματος του Ζακ Πρεβέρ «Μετά το σχολείο». Κατόπιν οι συμμετέχοντες φαντάστηκαν ένα ταξίδι που θα ήθελαν να κάνουν, όχι απαραίτητα με την κυριολεκτική του διάσταση, και στη συνέχεια χωρίστηκαν σε ομάδες και αποτύπωσαν το ταξίδι της φαντασίας τους σε μία ομαδική ζωγραφιά που περιελάμβανε τα «ταξίδια» όλων των μελών της κάθε ομάδας. Όλα τα έργα που φιλοτεχνήθηκαν παρουσιάστηκαν με πολύ πρωτότυπο τρόπο, όπως για παράδειγμα με ένα τραγούδι που δημιουργήθηκε από μία ομάδα, εμπνευσμένο από το θέμα του Εργαστηρίου. Η μέρα ολοκληρώθηκε με την ομιλία της Δάφνης Οικονόμου «Μαθαίνοντας από τον άνθρωπο με αναπηρία», η οποία κατέθεσε τις προσωπικές της εμπειρίες ως μητέρα παιδιού με αναπηρία. Η ομιλία δημιούργησε πληθώρα συναισθημάτων στους ακροατές και προκάλεσε μία όμορφη συζήτηση με ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις και σημαντικά ερωτήματα.
Τρίτη 6 Οκτωβρίου 2015 Η δεύτερη μέρα ξεκίνησε με την ομιλία της Δάφνης Οικονόμου με τίτλο «Το παιχνίδι της φαντασίας», κατά την οποία αναλύθηκε η σημασία της ενθάρρυνσης και της αξιοποίησης της φαντασίας σε οποιαδήποτε ανθρώπινη δραστηριότητα, αλλά και πιο συγκεκριμένα στο παιχνίδι ως μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας. Ακολούθησε η ομαδική δραστηριότητα με τίτλο «Ανταλλαγή εμπειριών», για την οποία είχε ζητηθεί εκ των προτέρων από τους συμμετέχοντες να σκεφτούν κάποια σημαντική τους ανάμνηση από την παιδική τους ηλικία και να την μοιραστούν με την ομάδα με όποιο τρόπο επιθυμούσαν (αφήγηση ιστορίας, μουσική, ποίημα, ζωγραφιά, φωτογραφία, αντικείμενο). Μέσα από αυτή τη βιωματική εμπειρία, η οποία έφερε στην επιφάνεια έντονα συναισθήματα, ενισχύθηκε η συναισθηματική εγγύτητα των συμμετεχόντων. Η μέρα ολοκληρώθηκε με τη δραστηριότητα «Ακούω μουσική», κατά την οποία ακούστηκε αρχικά το «Pachelbel s Canon in D majore», και στη συνέχεια εξέφρασε ο καθένας ξεχωριστά τις εικόνες που του ενέπνευσε το άκουσμα της συγκεκριμένης μελωδίας, χρησιμοποιώντας το λόγο, την κίνηση και τη ζωγραφική. Τα εικαστικά έργα που φιλοτεχνήθηκαν ενσωματώθηκαν στα έργα της προηγούμενης μέρας και η ομάδα αποχώρησε ενθουσιασμένη με τα αποτελέσματα της προσπάθειάς της.
Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2015 Η τρίτη μέρα ξεκίνησε με μία ακόμα ομιλία της φυσικοθεραπεύτριας Βάσως Κυριακού με θέμα «Η σημασία του παιχνιδιού», κατά την οποία αναλύθηκε η συμβολή του παιχνιδιού στην πολυεπίπεδη ανάπτυξη του ατόμου, και η σχέση του με τη φαντασία και την καλλιτεχνική δημιουργία. Στη συνέχεια ακολούθησε η δραστηριότητα «Παιχνίδια στην αυλή», υπό την καθοδήγηση του εργοθεραπευτή Ευάγγελου Βασαλάκη και της γυμνάστριας ειδικής φυσικής αγωγής Ελένης Ναζίρη. Για μία περίπου ώρα οργανώθηκε με βιωματικό τρόπο η εξοικείωση με μία σειρά παιχνιδιών, τα οποία προωθούν την καλλιτεχνική δημιουργία, την ενεργοποίηση άγνωστων κινητικών δυνατοτήτων του σώματός μας, την επικοινωνία, τη συνεργασία, και εν τέλει τη μάθηση, καθώς και τη χαρά της νίκης και την τόνωση της αυτοεκτίμησης, μέσα από τον ευγενή αλλά και διασκεδαστικό ανταγωνισμό. Στο ίδιο κλίμα πραγματοποιήθηκε και η επόμενη δραστηριότητα «Χορεύουμε και παίζουμε μαζί», όπου έγιναν ασκήσεις γνωριμίας και εμπιστοσύνης μέσα από πρωτότυπα κινητικά παιχνίδια, τα οποία συντόνισε η χορογράφος/ χοροδιδάσκαλος Ελένη Φορτώση.
Ακολούθησε η παράσταση «Ιθάκη, μακρύ ταξίδι επιστροφής» από τη θεατρική ομάδα της Καλλιτεχνικής Λέσχης. Την παράσταση εισήγαγε η Τζωρτζίνα Κόκλα με την ομιλία της «Ο θίασος της Τρίτης», στην οποία παρουσιάστηκε ο τρόπος που δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε αυτή η μακροχρόνια θεατρική ομάδα. Μετά την παράσταση ακολούθησε συζήτηση που αφορούσε τα συστατικά μίας παράστασης, αναλύοντας το καθένα από αυτά ξεχωριστά (ιδέα, κείμενο, διασκευή, σκηνοθεσία, κίνηση/χορογραφία, μουσική, σκηνογραφία). Οι συμμετέχοντες, στο σύνολό τους, εξέφρασαν ενθουσιασμό, συγκίνηση και θαυμασμό για το θέαμα που παρακολούθησαν. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ίδια συναισθήματα εξέφρασε και η ηθοποιός Αμαλία Μουτούση, η οποία παρακολούθησε και εκείνη την παράσταση. Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2015 Η τέταρτη μέρα ξεκίνησε δυναμικά με τραγούδια και παίξιμο μουσικών οργάνων από όλους τους συμμετέχοντες, με τη συμμετοχή της χορωδίας της Πόρτας Ανοιχτής. Η μέρα συνεχίστηκε με την κατάθεση επαγγελματικών εμπειριών του καλλιτεχνικού χώρου, από τον σκηνοθέτη Γιώργο Οικονόμου και την ηθοποιό Αμαλία Μουτούση. Μίλησαν για την τέχνη που υπηρετούν και για τους τρόπους αρμονικής συνύπαρξής της με άλλες τέχνες. Στη διάρκεια των ομιλιών αυτών υπήρξε συνεχής διάλογος
μεταξύ των ομιλητών και των συμμετεχόντων, ο οποίος συνετέλεσε στο να απαντηθούν πολλά και σημαντικά ερωτήματα. Στο δεύτερο μέρος της μέρας, σκηνοθετήθηκε και παρουσιάστηκε ένα θεατρικό δρώμενο με θέμα «Το ταξίδι», για το οποίο πηγή έμπνευσης στάθηκε το δράμα που βιώνουν οι πρόσφυγες των ημερών μας. Η αναπαράσταση αυτού του «ταξιδιού» έγινε με τρόπο πραγματικά ρεαλιστικό και συνάμα συγκλονιστικό. Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2015 Η τελευταία μέρα της εβδομάδας ξεκίνησε με την ομιλία της τεχνοκριτικού Ε. Ανδρεάδη με θέμα «Τι είναι η τέχνη για τον άνθρωπο», όπου αποδείχθηκε με ιδιαίτερα παραστατικό τρόπο η σχέση της τέχνης με τον άνθρωπο από τις απαρχές της ιστορίας του. Έγινε δε ιδιαίτερη αναφορά στις πανάρχαιες βραχογραφίες που έχουν ανακαλυφθεί στα σπήλαια Lascaux της Γαλλίας και Altamira της Ισπανίας. Στη συνέχεια ακολούθησε η δραστηριότητα «Μεταφράζω ένα θέμα και μία μουσική σε λόγο, κίνηση και τραγούδι», όπου στη βάση μίας μελωδίας και στίχων που γράφτηκαν για τους σκοπούς της Εκπαίδευσης από τη μουσικό Φραντζέσκα Βινάσσα, δημιουργήθηκε μία χορογραφία από τη χορογράφο Ελένη Φορτώση εμπνευσμένη από τα λόγια του τραγουδιού, με τίτλο «Μόνο η αγάπη μπορεί».
Η χορογραφία δομήθηκε σταδιακά, με τον καθένα να ανακαλύπτει αρχικά το χώρο του και στη συνέχεια το σώμα του μέσα σε αυτόν τον χώρο. Κατόπιν δημιουργήθηκαν ζευγάρια, στη συνέχεια σχηματίστηκαν μικρές ομάδες και στο τέλος ενώθηκαν όλοι μαζί σε μία μεγάλη, ενιαία ομάδα, αποτελώντας ένα σώμα, μία δύναμη. Ενδιάμεσα είχε γίνει αναφορά στην ιστορία της μάσκας και στη θεωρία του Carl Jung ότι ο καθένας από εμάς φέρει ένα προσωπείο, την «περσόνα» που αντιπροσωπεύει την εικόνα που θέλουμε να δείχνουμε προς τα έξω. Η θεωρία αυτή έδωσε και το έναυσμα στα μέλη της ομάδας να δημιουργήσουν τη δική τους «περσόνα», στολίζοντας με διάφορα υλικά μία μάσκα, την οποία και χρησιμοποίησαν στη χορογραφία που ακολούθησε, φορώντας την ο καθένας στο μοναχικό του χορό και αφαιρώντας την κατά την ένωσή του με τους υπόλοιπους χορευτές.
Η εβδομάδα έκλεισε με όλη την ομάδα να ανανεώνει το ραντεβού της για το δεύτερο πενθήμερο της Εκπαίδευσης με τρόπο καλλιτεχνικό, σχηματίζοντας έναν μεγάλο κύκλο και τραγουδώντας. Η Υπεύθυνη του Προγράμματος «ARTABILITY» Τζωρτζίνα Κόκλα