ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2013-2014 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: Εκεί που είσαι ήμουνα κι εδώ που είμαι. ίσως έλθεις! ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 1. Μπακούρου Κυριακή (συντονίστρια) (ΠΕ06) 2. Καλή Ελένη (ΠΕ02) 3. Αποστολοπούλου Βικτωρία (ΠΕ04.02)
Α. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ 1) Πιστεύετε ότι η διδακτική ύλη των βιβλίων είναι κατάλληλη για να διδάσκετε τα παιδιά; 2) Πιστεύετε ότι τα παλιά βιβλία ήταν καλύτερα από τα σημερινά; 3) Ποια πρέπει να είναι η κατάρτιση των καθηγητών; 4) Ποια είναι η καλύτερη μέθοδος διδασκαλίας κατά τη γνώμη σας; 5) Πιστεύετε στην καλή σχέση δασκάλων και μαθητών; 6) Πιστεύετε ότι η χρήση χιούμορ είναι καλή μέθοδος διδασκαλίας; 7) Πιστεύετε ότι θα πρέπει να γίνονται διακρίσεις ανάμεσα στους μαθητές ανάλογα με τις ικανότητές τους; 8) Πιστεύετε ότι η μόρφωση είναι ό,τι πιο σημαντικό για την πορεία ενός ανθρώπου στη ζωή; 9) Πιστεύετε ότι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια προσφέρουν κάποιο είδος μόρφωσης; 10) Πιστεύετε ότι για να πετύχει κάποιος μαθητής στη ζωή θα πρέπει να διαβάζει πάρα πολύ; Ή είναι πιο σημαντικό να γίνει ένας συνειδητοποιημένος πολίτης με πειθαρχία, αλληλεγγύη, ανοχή; ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ 1) Προετοιμάζεστε πολλή ώρα για το μάθημα της επόμενης μέρας; 2) Xρησιμοποιείτε προτζέκτορα ή κάποιο άλλο είδος τεχνολογίας; 3) Με ποιους τρόπους διδάσκετε τους μαθητές σας; 4) Πιστεύετε ότι διδάσκετε το μάθημά σας με σωστό τρόπο; 5) Πιστεύετε ότι το μάθημα που διδάσκετε είναι κατανοητό στους μαθητές σας; ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΑΞΗΣ 1) Πώς θα αντιμετωπίζατε ένα κακό συμβάν στην τάξη; 2) Πώς αντιδράτε στην αδιαφορία των μαθητών; 3) Πώς αντιδράτε σε μια ανυπάκουη τάξη; 4) Πώς αντιμετωπίζετε ένα παιδί που θέλει να κάνει μόνο την υποχρεωτική εκπαίδευση; 5) Κάνετε διακρίσεις; 6) Πώς συμπεριφέρεστε σε ένα μαθητή που δεν σας συμπαθεί; 7) Πώς συμπεριφέρεστε σε ένα μαθητή που συμπαθείτε; 8) Αν είχατε ένα παιδί με ειδικές ανάγκες στην τάξη, πώς θα το αντιμετωπίζατε; 9) Θα προσπαθούσατε να λύσετε το πρόβλημα ενός μαθητή εντός σχολικής ώρας; 10) Eίστε ενθαρρυντικοί με τους μαθητές σας;
11) Χαμογελάτε, λέτε καλημέρα και μπράβο; 12) Πώς καταπολεμάτε την πλήξη στην τάξη; BAΘMOI-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 1) Με ποια κριτήρια βάζετε βαθμούς; 2) Κρίνετε πιο πολύ τους μαθητές από τη συμπεριφορά τους ή από το βαθμό του διαγωνίσματος; 3) Πιστεύετε ότι ο βαθμός είναι μέσο επαίνου; ΑΠΟΒΟΛΕΣ-ΤΙΜΩΡΙΑ 1) Δίνετε συχνά αποβολές; 2) Νιώθετε ενοχές μετά από μια αποβολή; 3) Κρίνετε σωστό να βγάλετε ένα μαθητή έξω με την πρώτη αφορμή; 4) Θεωρείτε καλό μέσο για τη βελτίωση της συμπεριφοράς των μαθητών την αποβολή; 5) Πιστεύετε στην τιμωρία; 6) Ποια η αντίδρασή σας αν κάποιος χρησιμοποιούσε κινητό στην τάξη ή αν κάποιος αντέγραφε σε διαγώνισμα; 7) Θεωρείτε σωστό να φωνάζετε στους μαθητές; ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ 1) Ποιες θεωρείτε επαινετές συμπεριφορές; 2) Πιστεύετε στη σεμνή ενδυμασία; 3) Ενοχλήστε με το μάσημα τσίχλας; ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ 1) Πόσα χρόνια διδάσκετε το μάθημα σας; 2) Αγαπάτε τη δουλειά σας; Ή την κάνετε για τα λεφτά; 3) Σας αφήνει κάποια ηθική ικανοποίηση; 4) Tι σας έκανε να αποφασίσετε να γίνετε καθηγητής; 5) Θεωρείτε τον εαυτό σας πετυχημένο; 6) Τι θα κάνατε αν ακούγατε ότι το μάθημά σας ήταν βαρετό; 7) Σας έχουν προσβάλει ποτέ οι μαθητές σας; 8) Tι ιδέα είχατε για το σχολείο όταν ήσασταν μαθητής -τρια; 9) Πώς νιώθετε τώρα που είστε δάσκαλος; 10) Πώς θα νιώθατε αν κάποιος μαθητής σας έκανε παρατήρηση για μια άσχημη αντίδρασή σας; 11) Πώς θα αισθανόσασταν εάν ένας μαθητής σας σας διόρθωνε στο ίδιο το αντικείμενό σας; 12) Όταν ήσασταν στην ηλικία μας, κάνατε αυτά που κάναμε εμείς; Kαι αν ναι, γιατί μας λέτε να μην τα κάνουμε αφού έχετε περάσει από αυτή τη φάση;
13) Διδάσκετε το μάθημά σας με τον σωστό τρόπο; Αν ναι, δικαιολογήστε το. 14) Έχετε σκεφτεί ποτέ αν θα σας άρεσε να είχατε έναν καθηγητή σαν εσάς; 15) Έχετε έρθει ποτέ στην θέση μας, ή σκέφτεστε ποτέ μήπως κάνατε ή είπατε κάτι που δεν έπρεπε; Μήπως μας πιέζετε με τις πολλές ασκήσεις; 16) Αν ήσουν στην ηλικία μας, θα σου άρεσε να έχεις έναν αυστηρό καθηγητή; Αν όχι, γιατί να αρέσει σε εμάς;
Β. ΕΚΘΕΣΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ «Εκεί που είσαι ήμουνα κι εδώ που είμαι ίσως έλθεις!» ΜΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ Στις 7 Μαΐου 2014 οι μαθητές και μαθήτριες του Μουσικού Σχολείου Πατρών, οι οποίοι συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Αγωγής Σταδιοδρομίας «Εκεί που είσαι ήμουνα κι εδώ που είμαι ίσως έλθεις!» και στα πλαίσια του προγράμματος αυτού, συμμετείχαν σε μία γόνιμη και δημιουργική συζήτηση διάλογο με καθηγητές του σχολείου μας γενικής αλλά και μουσικής παιδείας. Θέμα της συζήτησης, όπως και του προγράμματος άλλωστε, ήταν οι σχέσεις μαθητών και καθηγητών όπως αυτές εξελίσσονται μέσα στην καθημερινή διδακτική πράξη αλλά και τα βήματα που πρέπει να γίνουν και από τις δύο πλευρές για μια πιο ουσιαστική και αποδοτική σχέση. Οι μαθητές ακολουθώντας το ερωτηματολόγιο που οι ίδιοι συνέταξαν σε προηγούμενες συναντήσεις με τους επιβλέποντες καθηγητές του προγράμματος, έθεσαν στους παριστάμενους καθηγητές ερωτήσεις για τον τρόπο που οργανώνουν τη δουλειά τους σε καθημερινή βάση, για το πώς αξιολογούν τους μαθητές τους, για το πώς επιβάλλουν τις ποινές και με ποιες προϋποθέσεις, για τη διαχείριση διάφορων καταστάσεων μέσα στη σχολική τάξη. Οι συνάδελφοι καθηγητές ανταποκρίθηκαν με ενδιαφέρον και ειλικρίνεια στις ερωτήσεις των μαθητών μας ενώ οι μαθητές με θάρρος έθεσαν τους προβληματισμούς τους και άκουσαν με προσοχή όσα χαροποιούν ή και προβληματίζουν τους δασκάλους τους. Τα οφέλη από μία τέτοια συνάντηση πολλά. Κατά πρώτον, μαθητές και καθηγητές μέσα στο σχολικό χώρο αλλά έξω από τα όρια της σχολικής τάξης συναντήθηκαν, ανοίχτηκαν, γνωρίστηκαν. Κατά δεύτερον, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να μιλήσουν για το εντατικό
πρόγραμμα που ακολουθούν εντός και εκτός σχολείου, για το λιγοστό ελεύθερο χρόνο που διαθέτουν αλλά και την ανάγκη τους να νιώθουν συχνότερα παιδιά. Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότεροι μαθητές είπαν ότι η τυχόν αδιαφορία ή ακόμη περισσότερο η όποια αναστάτωση που προκαλείται μέσα στην τάξη είναι αποτέλεσμα της πίεσης που νιώθουν και δεν πρέπει να τοποθετείται σε προσωπικό επίπεδο από τους διδάσκοντες. Οι μαθητές ζήτησαν δασκάλους καταρτισμένους, δίκαιους, αυστηρούς αλλά και με χιούμορ, δασκάλους συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, με υπευθυνότητα αλλά και κατανόηση απέναντι στους μαθητές τους. Τέλος, τόσο οι επιβλέποντες καθηγητές του προγράμματος όσο και οι παριστάμενοι στη συζήτηση συνάδελφοι είχαν πολλά να κερδίσουν. Εξάλλου, μέσα από τη θέση και την καλοπροαίρετη αντίθεση μόνο μία δημιουργική και ελπιδοφόρα σύνθεση μπορεί να προκύψει. Οι καθηγητές είχαν την ευκαιρία να δείξουν πόση προετοιμασία, κόπο και οργάνωση απαιτεί η κάθε διδακτική ώρα. Είχαν την ευκαιρία να μιλήσουν για όσα τους στεναχωρούν, τους προβληματίζουν αλλά και τους χαροποιούν καθημερινά μέσα στην τάξη. Είχαν τη δυνατότητα να μιλήσουν στους μαθητές τους για το πόσο δύσκολο είναι να αφήσουν έξω από την τάξη τα προσωπικά προβλήματά τους προκειμένου να σκύψουν με ενδιαφέρον πάνω στον κάθε μαθητή ξεχωριστά αλλά και ως σύνολο. Τέλος έγινε κατανοητό ότι το ελληνικό σχολείο έχει πολύ δρόμο ακόμα να διανύσει για να επιλύσει τα προβλήματά του. Ωστόσο, πρωτοβουλίες σαν τη συζήτηση που παρακολουθήσαμε μπορούν να οδηγήσουν σε μία ουσιαστική γνωριμία διδασκόντων και διδασκομένων και αυτό είναι σίγουρα το πρώτο μεγάλο βήμα.
Γ. Πώς όμως φαντάζονται τον ιδανικό δάσκαλο οι μαθητές μας; Ποιες είναι οι ιδιότητες εκείνες που αποδίδουν οι μαθητές στο σωστό και καλό δάσκαλο; Οι μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα μέσα από ερωτηματολόγια και γόνιμη συζήτηση ανάμεσά τους αλλά και με τους εκπαιδευτικούς του σχολείου μας κατέληξαν στα παρακάτω: Ο καλός εκπαιδευτικός 1. είναι πρόσχαρος χαρούμενος 2. είναι υπομονετικός 3. είναι πρόθυμος 4. είναι δραστήριος 5. είναι αυστηρός (όπου χρειάζεται) 6. προκαλεί το ενδιαφέρον των μαθητών του 7. κρατά αποστάσεις 8. είναι ευγενικός 9. είναι σαφής στις απαιτήσεις του 10. είναι κατανοητός 11. καταλαβαίνει τους μαθητές του 12. είναι ευπρεπής 13. είναι δίκαιος 14. δεν ξεσπά στους μαθητές 15. εφευρίσκει νέους τρόπους διδασκαλίας 16. είναι ήρεμος, πράος 17. δεν είναι ευερέθιστος 18. είναι σοβαρός και συνάμα αστείος 19. επαινεί ενθαρρύνει 20. είναι συνεπής με τους κανόνες
21. είναι γνώστης του αντικειμένου του 22. είναι επιμελής 23. δεν αργεί να έρθει στην τάξη 24. είναι συνεργάσιμος 25. είναι εξυπηρετικός 26. χρησιμοποιεί βιωματικούς τρόπους διδασκαλίας 27. έχει λογικές απαιτήσεις στο μάθημά του 28. χαρακτηρίζεται από πλουραλισμό στις γνώσεις του 29. σέβεται τη διαφορετικότητα των μαθητών του, όπου κι αν αυτή εντοπίζεται 30. συζητά με τους μαθητές του και εκτός μαθήματος 31. επιβάλλεται με την παρουσία του και τις γνώσεις του 32. δημιουργεί κλίμα εμπιστοσύνης στους μαθητές του 33. αντιμετωπίζει τα όποια προβλήματα προκύπτουν στις πραγματικές τους διαστάσεις και δεν καταφεύγει σε αυθαίρετες γενικεύσεις
Δ. Οι μαθητές και μαθήτριες που συμμετείχαν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα κλήθηκαν ανώνυμα να απαντήσουν σε 2 ερωτήματα: 1. Ποιες ήταν οι εντυπώσεις σας από τη συζήτηση που είχατε με τους εκπαιδευτικούς του σχολείου σας; 2. Θα σας άρεσε να είστε εκπαιδευτικοί; Παρατίθεται ενδεικτικά μία απάντηση ενώ το σύνολο των απαντήσεων των μαθητών βρίσκεται στο φάκελο του συγκεκριμένου προγράμματος.