ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ 7ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΟΤΕ, ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ, ΒΙΟΤΕΡ, ΑΕΓΕΚ 8 ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ ΙΚΤΙΝΟΣ, ALPHA ΓΚΡΙΣΙΝ, ΒΟΓΙΑΤΖΟΓΛΟΥ, ΛΟΔΙΣ 4ΑΡΘΡΟ ΕΡΜΗΝΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟ ΧΑ: ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΨΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Τι προκύπτει για τις τράπεζες και τη Σοφοκλέους γενικότερα, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής. Η επιτυχής αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας -και μάλιστα μιας μεγάλης έκδοσης με βάση τα τρέχοντα δεδομένα- διέψευσε μια ευρεία σειρά εκτιμήσεων και δυσοίωνων προβλέψεων γύρω από την εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά. Διάψευση πρώτη: Κάποιοι είχαν φοβηθεί ότι θα δημιουργηθεί μεγάλη υπερπροσφορά τίτλων και η μετοχή θα πέσει αρκετά κοντά στο επίπεδο της τιμής διάθεσης των νέων μετοχών. Κάτι τέτοιο θα έθετε σε κίνδυνο και την επιτυχία της έκδοσης. Η τρέχουσα τιμή των 20 περίπου ευρώ, αποτελεί μιας πρώτης τάξεως απάντηση. Διάψευση δεύτερη: Έλεγαν κάποιοι ότι μπορεί η αύξηση κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας να πετύχει, ωστόσο αυτό θα τραβήξει κεφάλαια από τις άλλες τραπεζικές μετοχές της Σοφοκλέους, οπότε ο κλάδος θα υποχρεωθεί σε κάμψη τιμών και όγκου συναλλαγών. Στην πράξη, έγινε το ακριβώς αντίθετο. Αρχικά η μετοχή της ΕΤΕ υπεραπέδωσε έναντι των υπολοίπων και στη συνέχεια ανέκαμψαν όλες μαζί. Διάψευση τρίτη: Η αύξηση κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας θα αναγκάσει και τις υπόλοιπες μεγάλες τράπεζες να προχωρήσουν, αργά ή γρήγορα, και εκείνες σε ανάλογες κινήσεις ενίσχυσης των κεφαλαίων τους και οι ξένοι θεσμικοί που δεν είναι σε θέση να επενδύσουν τόσα πολλά ρευστά διαθέσιμα στη Σοφοκλέους, θα μειώσουν τις θέσεις τους. Μέχρι σήμερα, οι άλλες τράπεζες έχουν διαψεύσει τα περί προσφυγής σε αυξήσεις κεφαλαίου, ωστόσο διάφορα σενάρια που κυκλοφορούν τις φέρνουν πότε το φθινόπωρο και πότε κατά το πρώτο εξάμηνο του 2010 να προχωρούν σε τέτοιες κινήσεις. Παρά τα σενάρια από τον Στέφανο Κοτζαμάνη αυτά, πτωτικές τάσεις στις μετοχές των τραπεζών δεν έχουμε δει. Τα νέα δεδομένα Ποιο λοιπόν είναι το συμπέρασμα από την επιτυχία του εγχειρήματος της Εθνικής Τράπεζας; Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι ρευστότητα στο διεθνές περιβάλλον υπάρχει, η οποία μάλιστα μπορεί κάλλιστα να τοποθετηθεί στο ελληνικό χρηματιστήριο, αρκεί να προσφερθούν τα κατάλληλα stories. Η αύξηση κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας δηλαδή, ενίσχυσε την ήδη ισχυρή κεφαλαιακή δομή του Ομίλου και έτσι οι επενδυτές έχουν πλέον έναν ακόμη λόγο να τοποθετηθούν σε μια τόσο ισχυρή τράπεζα. Το πιθανότερο μάλιστα είναι ότι κάτι αντίστοιχο θα επαναληφθεί σε περίπτωση που προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίου και οι υπόλοιπες τράπεζες. Άλλωστε, οι ελληνικές τράπεζες δεν διαθέτουν τοξικά προϊόντα και μάλιστα έχουν πολύ καλύτερους δείκτες χορηγήσεων προς καταθέσεις σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Οι ελληνικές τράπεζες μάλιστα -ιδίως στην περίπτωση που καταφέρουν να αντιμετωπίσουν με σχετικά ικανοποιητικό τρόπο το μέτωπο των μη εξυπηρετούμενων δανείων- θα μπορούσαν να βγουν από την κρίση, πολύ ενωρίτερα από τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας. Γι αυτό άλλωστε και προσελκύουν το έντονο ενδιαφέρον των επενδυτών. Προσοχή όμως: πολλά θα κριθούν από τη γενικότερη διεθνή χρηματιστηριακή τάση, αλλά και από το κατά πόσο οι ελληνικές τράπεζες θα καταφέρουν να αποφύγουν τις μεγάλες επισφάλειες στο β εξάμηνο. ΧW Οι συντελεστές της ΧΡΗΜΑ Week σας εύχονται καλό καλοκαίρι και ανανεώνουν το ραντεβού μαζί σας για το Σεπτέμβριο
2 ΤΑ ΝΕΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ Κανένα σοβαρό μέτρο δεν στερείται θυσιών και αντιδράσεων. Αυτό όμως που γενικότερα απουσιάζει, είναι η πολιτική της κυβέρνησης για την αναβάθμιση των δημόσιων συγκοινωνιών Οι νέες κυβερνητικές ρυθμίσεις που ανακοινώθηκαν για τα αυτοκίνητα, δεν μας εξέπληξαν. Είχαν αρκετά κοινά σημεία με τις προτάσεις των εισαγωγέων-αντιπροσώπων αυτοκινήτων, αλλά και τη γενικότερη πρακτική που επικρατεί σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: κίνητρα για ανανέωση του στόλου, κίνητρα για απόσυρση των παλαιών (και ρυπογόνων) αυτοκινήτων, επιπλέον επιβάρυνση των αυτοκινήτων που -θεωρητικά τουλάχιστον- ρυπαίνουν περισσότερο, κ.λπ. Αναμφίβολα αυτά τα μέτρα θα επηρεάσουν θετικά το περιβάλλον, αναμφίβολα επίσης θα επιφέρουν και κόστος τόσο για ορισμένους ιδιοκτήτες αυτοκινήτων, όσο και για ολόκληρη την οικονομία. Γιατί ακόμη και αν επιβεβαιωθεί τελικά ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς ότι τελικά δεν θα προκύψει θέμα με τα δημόσια οικονομικά, προφανές είναι θα υπάρξει σημαντικό θέμα με το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Και αυτό γιατί ένα πολύ σημαντικό ποσό θα φύγει από τις τσέπες των Ελλήνων προς το εξωτερικό (αυτοκίνητα δεν παράγουμε ), μειώνοντας ακόμη περισσότερο τα χρήματα που θα διαθέσει ο Έλληνας για τα προϊόντα που παράγονται μέσα στην Ελλάδα. Κάτι τέτοιο, ιδίως σε περιόδους κρίσεως, δεν είναι ό,τι καλύτερο θα θέλαμε. Αυτό που επίσης θα πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι δεν διαπιστώσαμε την υπαρξη γενικότερης φιλοσοφίας της κυβέρνησης, γύρω από το αυτοκίνητο και γενικότερα τις συγκοινωνίες. Κατά πόσο δηλαδή ανησυχεί η κυβέρνηση ότι με τους ρυθμούς που πάμε, σε λίγα χρόνια τα αυτοκίνητα στην Αττική δεν θα μπορούν να κυκλοφορήσουν; Και αν όντως συμμερίζεται αυτή την ανησυχία, με ποιο τρόπο σκέφτεται να χειριστεί το όλο θέμα; Θα δημιουργούμε μια νέα Αττική Οδό κάθε τέσσερα χρόνια; Κανείς δηλαδή δεν είναι εναντίον του αυτοκινήτου. Το αντίθετο μάλιστα και μέτρα όπως αυτά της κυβέρνησης βρίσκονται προς τη σωστή κατεύθυνση, ακόμη και αν θίγουν πολλούς, ακόμη και αν μερικές φορές είναι κοινωνικά άδικα. Ίσως μάλιστα, το μεγάλο κόστος συντήρησης που συνεπάγεται και θα συνεπάγεται ακόμη περισσότερο- η διατήρηση του αυτοκινήτου να αναγκάσει πολλούς από τους συμπολίτες μας να αποχωριστούν το αυτοκίνητο, διαψεύδοντας το «όνειρο» μιας οικογένειας να διαθέτει δύο ή και περισσότερα αυτοκίνητα, ή το να διαθέτουν δικό τους αυτοκίνητο και άτομα χαμηλών εισοδημάτων Το σίγουρο όμως είναι ότι πάνω από το αυτοκίνητο, υπάρχουν οι δημόσιες συγκοινωνίες, οι οποίες θα πρέπει να αναβαθμιστούν και να μειώσουν δραστικά την ανάγκη πολλών συμπολιτών μας να αποκτήσουν αυτοκίνητο. Γι αυτό τον τόσο σημαντικό τομέα, πολύ λίγα πράγματα έχουμε ακούσει από τις κυβερνήσεις τις τελευταίες δεκαετίες. ΧW
3 LAMDA DEVELOPMENT ΥΨΗΛΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ, ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΕΝ ΑΝΑΜΟΝΗ Η διοίκηση της εταιρείας τοποθετεί την έναρξη νέων επενδύσεων από το 2010 και μετά, ενώ για την ώρα επικεντρώνεται στη βελτίωση του προφίλ των τριών εμπορικών κέντρων που αποτελούν το «βαρύ πυροβολικό» της. από την Στεφανία Σούκη Έχοντας στα ταμεία της διαθέσιμα της τάξεως των 250 εκατ. ευρώ εν μέσω κρίσης, η Lamda Development δεν βιάζεται να προχωρήσει σε νέες επενδύσεις. Η εταιρεία, λόγω της οικονομικής κρίσης, έχει «παγώσει» το επενδυτικό της πρόγραμμα, ύψους 408 εκατ. ευρώ, σε Ελλάδα και Βαλκάνια και έχει επικεντρωθεί στη συνεχή βελτίωση του προφίλ των τριών εμπορικών κέντρων που αποτελούν το βαρύ πυροβολικό της, αλλά και στη μείωση των λειτουργικών της εξόδων τουλάχιστον κατά 20% έως το τέλος του έτους. Ήδη για το πρώτο εξάμηνο του 2009 η επισκεψιμότητα του κοινού στο The Mall Athens, το πιο επιτυχημένο εμπορικό κέντρο στην Ελλάδα σημείωσε αύξηση κατά 22% σε ετήσια βάση, ενώ και τα δείγματα του Ιουλίου είναι θετικά, αφού οι εκπτώσεις έχουν ανεβάσει τις πωλήσεις των καταστημάτων. Στο Golden Hall, οι κινήσεις ενίσχυσης του προφίλ, αποδίδουν σε συνδυασμό με τη μεγάλη διαφημιστική καμπάνια και τις πρωτοβουλίες για δωρεάν πάρκινγκ κατά τη διάρκεια των εκπτώσεων. Θετικά από πλευράς αριθμού επισκεπτών κινείται και το Mediteranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη. ΝΕΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Στην παρούσα φάση, η εταιρεία ασχολείται κυρίως με μελέτες για νέα έργα, ώστε να είναι έτοιμη να προχωρήσει στην υλοποίηση νέων projects όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Η διοίκηση τοποθετεί την έναρξη νέων επενδύσεων από το 2010 και μετά, διαθέτοντας στο χαρτοφυλάκιό της σημαντικά ακίνητα στην Ελλάδα και αλλού στα Βαλκάνια. Παρ όλα αυτά, ο Όμιλος διατηρεί το βασικό του δίκτυο στη Ρουμανία, στη Βουλγαρία και τη Σερβία με σκοπό την επιδίωξη συμφωνιών προπωλήσεων και προενοικιάσεων των προγραμματισμένων αναπτύξεων (για τις περισσότερες από τις οποίες έχουν ήδη εκδοθεί άδειες), ενώ διατηρεί ενδιαφέρον και για επέκταση στην αγορά της Τουρκίας, η οποία πιθανότατα θα είναι ο επόμενος σταθμός. Οι προβλέψεις της διοίκησης για τις οικονομικές επιδόσεις του τρέχοντος έτους αναφέρουν ότι για το 2009 τα επαναλαμβανόμενα EBITDA του ομίλου θα ξεπεράσουν τα 30 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή αξία ενεργητικού (NAV) θα διαμορφωθεί στα περυσινά επίπεδα, ήτοι στα 485,8 εκατ. ευρώ. Τα υψηλά διαθέσιμα της εταιρείας μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανά πάσα στιγμή, αφ ενός για την εκμετάλλευση ευκαιριών που μπορεί να προκύψουν σε Ελλάδα και Βαλκάνια, αφ ετέρου για τη χρηματοδότηση του επενδυτικού προγράμματος στην περίπτωση που το επιτρέψουν οι συνθήκες. ΧW
4 ΕΡΜΗΝΕΥΟΝΤΑΣ ΤOΝ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟ Ο ισολογισμός -σε συνάρτηση με τον λογαριασμό αποτελεσμάτων και την κατάσταση ταμειακής ροής- αποτελεί σημαντικό εργαλείο, καθώς βοηθά τους επενδυτές να αποκτήσουν γνώση μιας επιχείρησης, του τρόπου λειτουργίας και του τομέα δραστηριοποίησης της. από την Ιωάννα Πέτρου Ηλία Λειτουργός ΧΑΚ Oι οικονομικές καταστάσεις αποτελούν το σημαντικότερο σύνολο οικονομικών δεδομένων, με βάση το οποίο μπορούν να υποστηριχτούν χρηματοοικονομικές αποφάσεις και επενδυτικές επιλογές. Επιπλέον, η εκτίμηση των στοιχείων που περιέχουν αυτές οι οικονομικές καταστάσεις επιτρέπουν τον προσδιορισμό της αξίας της επιχείρησης και προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες στη μελέτη του δανεισμού και αυτονομίας της επιχείρησης Ο ισολογισμός, επίσης γνωστός ως «δήλωση οικονομικής κατάστασης», αποκαλύπτει σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή τα περιουσιακά στοιχειά που έχει στη διάθεσή της η εταιρεία και τα οποία της ανήκουν, τις υποχρεώσεις που έχει η εταιρεία έναντι τρίτων καθώς και την καθαρή θέση της επιχείρησης. Ο Ισολογισμός μαζί με τον Λογαριασμό Αποτελεσμάτων και την Κατάσταση Ταμειακών Ροών αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο στην αποτύπωση της οικονομικής κατάστασης οποιασδήποτε επιχείρησης. Εάν είστε μέτοχος μιας επιχείρησης, είναι σημαντικό να καταλαβαίνετε πώς ο ισολογισμός είναι δομημένος, πώς να τον αναλύσετε και πώς να τον διαβάσετε. Είναι εξίσου σημαντικό να αντιληφθείτε, ότι ένας ισολογισμός είναι ένα στιγμιότυπο της οικονομικής θέσης της επιχείρησης σε μια ενιαία συγκεκριμένη στιγμή. Στο άρθρο αυτό η οικονομική ανάλυση του ισολο-
5 Είναι σημαντικό ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης να αντιλαμβάνεται ότι ο ισολογισμός αποτελεί ένα «στιγμιότυπο» της οικονομικής θέσης της επιχείρησης σε μια συγκεκριμένη στιγμή. γισμού θα περιορισθεί στη διάρθρωση των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού. ΠΩΣ Ο ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ Ο ισολογισμός χωρίζεται σε τρία μέρη όπου όλα τα στοιχεία ταξινομούνται στις βασικές κατηγορίες του ενεργητικού, των υποχρεώσεων και των ιδίων κεφαλαίων.σύμφωνα με την πιο κάτω εξίσωση, το ενεργητικό είναι το αποτέλεσμα της πρόσθεσης μεταξύ των υποχρεώσεων και των ιδίων κεφαλαίων, από αυτό διαφαίνεται ότι το αποτέλεσμα του πρώτου μέρους του Ισολογισμού πρέπει να ισούνται με το υπόλοιπο μέρος. Συγκεκριμένα ο πιο κάτω τύπος αποτελεί τον κύριο μηχανισμό που διαμορφώνει τον ισολογισμό. ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ (=) ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ (+) ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ή ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ (-) ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ (=) ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ Το ενεργητικό είναι το στοιχείο που μια εταιρεία χρησιμοποιεί για να λειτουργεί την επιχείρησή της, ενώ τα στοιχεία του παθητικού δηλαδή οι υποχρεώσεις και τα ίδια κεφάλαια είναι οι δύο πηγές που καλούνται να υποστηρίξουν τα στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης. Επιπλέον ο ισολογισμός παρουσιάζει, σε μια δεδομένη στιγμή, τα περιουσιακά στοιχεία, φυσικά και χρηματοοικονομικά, που έχει στη διάθεσή της η επιχείρηση, καθώς και τις πηγές κεφαλαίων που της επιτρέπουν να χρηματοδοτήσει την απόκτησή τους. Παραδείγματα Ενεργητικού : > η περιουσία της (χρηματοοικονομικά, ακίνητα/ άυλα, συμμετοχές σε άλλες εταιρίες εταιρείες). > η ποσότητα και η αξία των αποθεμάτων της. > οι απαιτήσεις που έχει από τρίτους (εμπορικά και άλλα εισπρακτέα) > πόσα και ποια είναι τα χρηματικά διαθέσιμα (το ταμείο και τα χρήματα στις τράπεζες). Παραδείγματα Υποχρεώσεων: > Δανεισμός > Τραπεζικά παρατραβήγματα > χρεώστες και προπληρωμές > αναβαλλόμενη φορολογία Παραδείγματα ιδίων κεφαλαίων Η καθαρή θέση της εταιρείας, είναι έτσι όπως διαμορφώνεται η κατάσταση από την πιο πάνω εξίσωση (σύνολο ενεργητικού μείον σύνολο υποχρεώσεων > Μετοχικό Κεφάλαιο > Αποθεματικά Τόσο το ενεργητικό όσο και οι υποχρεώσεις, στον πίνακα του Ισολογισμού διαχωρίζονται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες ως εξής, το κυκλοφορούν ενεργητικό και το μη κυκλοφορούν ενεργητικό, βραχυπρόθεσμες και μη βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. Η βασική διαφορά που διακρίνεται μεταξύ των δυο κατηγοριών είτε αυτό αφορά στοιχεία ενεργητικού ή στοιχεία παθητικού είναι ότι στην περίπτωση των μη βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων και του μη κυκλοφορούντος ενεργητικού τα στοιχεία που περιλαμβάνονται αφορούν εκείνα τα στοιχειά που θα υπάρχουν για διάστημα μεγαλύτερο της μιας χρήσης σε αντίθεση με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο κυκλοφορούν ενεργητικό και βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις όπου αφορούν απαιτήσεις και υποχρεώσεις που θα αποπληρωθούν κατά την επόμενη χρήση. Οικονομική Θέση της Εταιρείας Η διαμόρφωση της οικονομικής θέσης της εταιρείας όπως αυτή απεικονίζεται διαμέσου των οικονομικών καταστάσεων της επιχείρησης, επηρεάζεται από τις αποφάσεις της διοίκησης. Απώτερος σκοπός της διοίκησης είναι το καλό νοούμενο συμφέρον της επιχείρησης με πρωταρχικό στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη και συνέχιση της εταιρείας. Υπάρχουν παρά πολύ λόγοι γιατί είναι χρήσιμο να αναλύεται τον Ισολογισμό. Μια ανάλυση του ισολογισμού μπορεί να φανεί χρήσιμη όταν προβαίνουμε σε αποτίμηση της ικανότητας της εταιρείας να συνεχίσει να λειτουργεί ως δρώσα οικονομική μονάδα στο εγγύς μέλλον, για παράδειγμα, εάν οι τρέχουσες υποχρεώσεις της εταιρείας υπερβαίνουν το τρέχων ενεργητικό της τότε αυτός ο παράγοντας πιθανό να θεωρηθεί ως ένδειξη ότι η εταιρεία μπορεί να μην είναι σε θέση να αντιμετωπίσει της υποχρεώσεις της όπως αυτές δημιουργούνται. Κατ επέκταση εάν οι υποχρεώσεις μιας εταιρείας υπερβαίνουν τα ιδία κεφαλαία της τότε αυτό πιθανό να θεωρηθεί
6 Η μελέτη του ισολογισμού βοηθά στην κατανόηση του κατά πόσον υπάρχει ενδεχόμενο η επιχείρηση να αντιμετωπίσει προβλήματα ρευστότητας. Σε μια τέτοια περίπτωση, μπορεί να αναγκαστεί να πουλήσει σημαντικά περιουσιακά στοιχεία σε πολύ χαμηλές τιμές. ως ένδειξη ότι η εταιρεία ενδεχομένως κατά την διαμόρφωση της πολιτικής χρηματοδότησης της παίρνει περισσότερο χρηματοδοτικό κίνδυνο και ως εκ τούτου δημιουργείται το ερώτημα κατά ποσόν η εταιρεία θα είναι σε θέση να κάλυψη τις πληρωμές των επιτοκίων της. Επιπλέον από τον ισολογισμό διαφαίνεται η ικανότητα της εταιρείας να δανείζεται, για παράδειγμα, εάν μια εταιρεία έχει ακίνητη περιουσία αυτή θα μπορούσε χρησιμοποιηθεί ως πρόσθετη εγγύηση δανεισμού. Πιο κάτω ακολουθούν κάποια παραδείγματα που θα σας φανούν χρήσιμα σε σχέση με το τι πρέπει να κοιτάζεται σε ένα ισολογισμό: > Πρέπει να κατανοήσεις κατά πόσον η επιχείρηση μπορεί να ανταποκριθεί έναντι των υποχρεώσεων της και εάν τίθεται θέμα πτώχευσης. > Πρέπει να κατανοήσεις κατά πόσον υπάρχει το ενδεχόμενο η επιχείρηση να αντιμετωπίσει προβλήματα ρευστότητας. Εάν η επιχείρηση είναι ανίκανη να ανταποκριθεί στις τρέχουσες υποχρεώσεις της, αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αναγκαστεί να πουλήσει σημαντικά περιουσιακά στοιχειά σε πολύ χαμηλές τιμές. > Πρέπει να γνωρίζεις κατά πόσον η επιχείρηση αντιμετωπίζει πρόβλημα στο να προβεί σε νέες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. > Πρέπει να κατανοήσεις πόσο αποδοτική σε επίπεδο λειτουργίας είναι μια επιχείρηση. > Πρέπει να σταθμίσεις πόσα θα πρέπει να «πληρώσεις» για την περιουσία και τις υποχρεώσεις της επιχείρησης που σκοπεύεις να επενδύσεις. Οι δημόσιες εταιρείες είναι υποχρεωμένες δια νόμου να παρουσιάζουν τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις. Οι επενδυτές πρέπει κατά την λήψη της απόφασης τους για την διαμόρφωση της επενδυτικής πολιτικής τους να έχουν υπόψη τους να επενδύουν σε εταιρείες με ελεγμένες τις οικονομικές τους καταστάσεις. Προτείνουμε πρώτου προχωρήσετε σε ανάλυση των οικονομικών καταστάσεων να διαβάσετε την έκθεση ανεξάρτητων ελεγκτών. Οι εξωτερικοί ελεγκτές είναι συνήθως απαιτητικοί, αυστηροί και ασυμβίβαστοι. Μια γνώμη χωρίς επιφύλαξη αποτελεί ένδειξη ότι ο ισολογισμός δίνη λίθινη και δίκαιη εικόνα των οικονομικών καταστάσεων της οντότητας και ως εκ τούτου ο επενδυτής θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει με αξιοπιστία των ελεγμένο ισολογισμό ως βάση για την αξιολόγηση του. Μία γνώμη με επιφύλαξη ή αναφορά σε έμφαση θέματος θα πρέπει να σας προβληματίσει και να ασχοληθείτε εις βάθος με το πόσο σοβαρή μπορεί να είναι μια τέτοια παρατήρηση προτού αποφασίσετε κατά πόσον να προχωρήσετε ή όχι με την συγκεκριμένη επένδυση. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ο ισολογισμός σε συνάρτηση με τον λογαριασμό αποτελεσμάτων και την κατάσταση ταμειακής ροής αποτελούν ένα σημαντικό εργαλείο για τους επενδυτές για να τους βοηθήσει να αποκτήσουν την επίγνωση σε μια επιχείρηση, τον τρόπο λειτουργίας της και τον τομέα της δραστηριοποίησης της. Ο σκοπός του ισολογισμού είναι να δοθεί στους χρήστες μια ιδέα της οικονομικής θέσης της επιχείρησης γνωστοποιώντας συνάμα τις οφειλές και τις εισπράξεις της εταιρείας. Είναι σημαντικό όλοι οι επενδυτές να γνωρίζουν πώς να χρησιμοποιούν, να αναλύουν και να διαβάζουν ένα Ισολογισμό. Η ανάλυση και η αξιολόγηση του ισολογισμού είναι αναμενόμενο να εκλαμβάνεται διαφορετικά από τον κάθε χρήστη. ΧW
ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ > ΟΤΕ < 7 Δεν μπορεί να εκμεταλλευθεί το ανοδικό ρεύμα στο ταμπλό και κινείται μάλλον πλάγια. Υπάρχουν βέβαια φόβοι για επιδείνωση στο β εξάμηνο των ήδη μέτρων λειτουργικών επιδόσεων στο πρώτο μισό του έτους, αλλά στην περιοχή των 10,5 ευρώ και με την συμμετοχή της Deutsche Telekom, πολλοί υποστηρίζουν ότι ο τίτλος αποτελεί μεσομακροπρόθεσμη ευκαιρία. > Τεχνική Ολυμπιακή < Μετά από ένα διάστημα στασιμότητας και «βολές πανταχόθεν» εναντίον της διοίκησης της εισηγμένης, το χαρτί ξανασηκώθηκε και έγραψε την προηγούμενη εβδομάδα κέρδη 11,4%. Αν πάντως δεν υπάρξει πώληση περιουσιακού στοιχείου, ή αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο για το Πόρτο Καρράς, από τα θεμελιώδη δεν αναμένεται κάποιο σημαντικό θετικό νέο. > Δημόσιες προτάσεις < Δρομολογούνται και άλλες, αλλά οι αντιδράσεις από τους μετόχους μειοψηφίας φουντώνουν. Το θεσμικό πλαίσιο που έχει ρίζες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν θα το εφάρμοζε ούτε καν ο Στάλιν στην πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση! Δεν είναι λίγοι οι μικροεπενδυτές που διστάζουν για το λόγο αυτό να «ακουμπήσουν» περιφέρεια > Jumbo < Σας είχαμε επισημάνει τον τίτλο και δικαιωθήκαμε, καθώς από τις 13/7 έχει κερδίσει γύρω στο 1 ευρώ. Παρόλα αυτά όμως, το P/E του τίτλου κυμαίνεται γύρω στο 10, δείκτης καθόλου απαγορευτικός για ενίσχυση θέσεων και μακρόχρονο επενδυτικό ορίζοντα. > Σφακιανάκης < Το νέο θεσμικό πλαίσιο για την αγορά αυτοκινήτου ανταποκρίνεται σε μεγάλο βαθμό στα αιτήματα των αντιπροσώπων και των εισαγωγέων αυτοκινήτων, καθώς καθιστούν φτηνότερη την απόκτηση του αυτοκινήτου και ακριβότερη τη χρήση του. Μια τέτοια εξέλιξη αναμένεται να ευνοήσει τις πωλήσεις νέων αυτοκινήτων (απαξιώνει την αξία των μεταχειρισμένων) και άρα ευνοεί και την πορεία της εισηγμένης εταιρείας που με προβλεπόμενα φετινά καθαρά κέρδη γύρω στα 6 εκατ. ευρώ, διαπραγματεύεται με κεφαλαιοποίηση 72,4 εκατ. (12 P/E). > ΒΙΟΤΕΡ < Μετά από εντονότατες πιέσεις στο ταμπλό, τώρα τελευταία άρχισε να σηκώνει κεφάλι, ίσως και με αφορμή τη διατήρηση του πτυχίου της 7 ης τάξης. Στα 25,3 εκατ. η κεφαλαιοποίηση. > ΑΕΓΕΚ < Θυμάστε το ράλι της μετοχής, για το οποίο σας είχαμε προειδοποιήσει να προσέχετε; «Εξαφανίστηκε», καθώς η μετοχή έχασε γύρω στο 50% της αξίας της. Μήπως όμως παραμένει και σ αυτά τα επίπεδα, υπερτιμημένη; > Κατασκευές < Οι μεγάλες δυνάμεις του κλάδου (ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και J&P Άξαξ) έχουν σημειώσει παράλληλη και έντονα ανοδική πορεία κατά το τελευταίο εξάμηνο. Εξακολουθούν όμως και παραμένουν από τις ισχυρές επιλογές της Σοφοκλέους, λόγω του ότι συγκαταλέγονται στις λίγες μετοχές που συνδυάζουν προοπτικές ανάπτυξης και ισχυρά αμυντικά χαρακτηριστικά.
8 ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ > Επίλεκτος Στα 21,3 εκατ. ευρώ η κεφαλαιοποίηση της εισηγμένης, πολύ υψηλή με βάση την κλωστοϋφαντουργική της δραστηριότητα και τις προοπτικές της. Υπάρχει βέβαια και η άδεια για το φωτοβολταϊκό πάρκο των 9,99 MW στη Θεσσαλία, ωστόσο η Επίλεκτος θα πρέπει να χρηματοδοτήσει μια σαφώς υψηλή επένδυση και να δούμε τον τρόπο που θα γίνει, καθώς και από τη μητρική (εισηγμένη) δεν περισσεύουν τόσα πολλά κεφάλαια. > Τράπεζα Κύπρου Δεν επηρεάστηκε αρνητικά η τιμή της μετοχής της, παρά τις μειώσεις επιτοκίων που εξήγγειλε την προηγούμενη εβδομάδα σε Κύπρο και Ελλάδα. Αντίθετα, η τιμή του τίτλου συνέχισε την ανιούσα, επηρεαζόμενη από το γενικότερο κλίμα. > Eurobank Properties Έχει αποφέρει σημαντικές αποδόσεις τους τελευταίους μήνες, με αποτέλεσμα το discount από την καθαρή αξία του ενεργητικού της (NAV) να είναι πλέον μειωμένο σε σχέση με το παρελθόν. Η είσοδος τόσο της MIG Real Estate, όσο και άλλων εταιρειών του κλάδου, αναμένεται να τονώσει γενικότερα το ενδιαφέρον για τον θεσμό. > Ικτίνος Κέρδη γύρω στο 50% έχει καταγράψει ο τίτλος το τελευταίο εξά- μηνο στο ταμπλό, δικαιώνοντάς μας όταν σας μιλούσαμε γι αυτόν. Η πορεία μάλιστα της μετοχής δεν επηρεάστηκε αρνητικά, ούτε και από τη ρευστοποίηση ενός μικρού πακέτου (300.000) μετοχών από τον βασικό μέτοχο κ. Ε. Χαϊδά τον Ιούνιο. > Πετζετάκις Άλλη μια προσπάθεια διάσωσης της εταιρείας φαίνεται ότι ξεκινά, άλλο ένα μίνι ράλι στο ταμπλό. Οψόμεθα > SingularLogic Άλλη μια μετοχή για την οποία σας είχαμε μιλήσει με πολύ θετικά λόγια και δικαιωνόμαστε: Από τις 10/7 έως την περασμένη Παρασκευή, ο τίτλος ξεκίνησε από τα 2 ευρώ και έκλεισε στα 2,69! (κεφαλαιοποίηση 112,7 εκατ. ευρώ). Άλλοι αναμένουν πολύ καλά αποτελέσματα εξαμήνου, ενώ άλλοι βλέπουν το περισσευούμενο ταμείο και κάνουν σκέψεις για εξαγορές. > Περσέας Στο +16,7% την Παρασκευή η μετοχή του τίτλου, επηρεάστηκε ενδεχομένως από τα κερδοφόρα αποτελέσματα εξαμήνου. Η τόσο μεγάλη ωστόσο άνοδος συντελέστηκε μόλις με 2.000 τεμάχια > Βογιατζόγλου Systems Συγκαταλέγεται στις μετοχές που δεν συμμετείχαν στο γενικότερο rebound των τελευταίων μηνών. Με την τρέχουσα κεφαλαιοποίηση στα 13,2 εκατ. ευρώ και την καθαρή θέση υπερδιπλάσια, είναι υγιής, με περυσινά καθαρά κέρδη μετά από φόρους 2,82 εκατ. ευρώ. Θα υπάρξει βέβαια, σημαντικός επηρεασμός από την κρίση και αυτό θα φανεί και στις λογιστικές καταστάσεις του 2009, ωστόσο οι καλές εταιρείες πολύ συχνά βγαίνουν ενισχυμένες όταν κατακάθεται η σκόνη της κρίσης. > Alpha Γκρίσιν Άλλη μια μετοχή που δεν ευνοήθηκε από την χρηματιστηριακή ανάκαμψη των τελευταίων μηνών, παρά τις σημαντικές (και έγκαιρες) προσπάθειες που έκανε για τον περιορισμό των λειτουργικών της δαπανών. Στα 15 εκατ. ευρώ η κεφαλαιοποίηση, με πτώση κατά 5,5% την εβδομάδα που μας πέρασε. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚO ΑΜΥΝΤΙΚO ΧΑΡΤΟΦΥΛAΚΙΟ Τράπεζες Εθνική, Κύπρου Ενέργεια ΔΕΗ, Motor Oil, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή Τηλεπικοινωνίες ΟΤΕ Πληροφορική Inform Λύκος, SingularLogic, Profile Εμπορικές Jumbo, Fourlis, Rilken Λοιπές MIG, Ιασώ, Sciens, ΥΓΕΙΑ Lamda Development, Autohellas Ορυκτά S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Κατασκευές ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, J&P ΑΒΑΞ Προς εξέταση Μevaco, Pasal, Byte ΓΕΚΕ, Μινέρβα, Folli-Follie, Sprider, Γενική Εμπορίου