1 Άσκηση Παιδαγωγικής Ηγεσίας: Από την αρχή μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς, μια καθημερινή προτεραιότητα Δρ. Γεωργία Πασιαρδή (Διευθύντρια) Α' Δημοτικό Σχολείο Γερίου ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΔΙΚΤΥΟΥ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΟΙΚΕΙΟΥ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗ Δρ. Ανδρέα Κυθραιώτη Νοέμβριος 2013 1
2
To Παιδαγωγικό, Δομικό, και Επιχειρηματικό Στυλ Ηγεσίας αποτελούν απαραίτητα στοιχεία αυτού του κοκτέιλ μιξ ηγεσίας ανεξάρτητα από το συγκείμενο 3
Το Συμμετοχικό Στυλ Ηγεσίας και το Στυλ Ανάπτυξης Προσωπικού αφορούν περισσότερο την εκάστοτε κατάσταση και το εκάστοτε συγκείμενο 4
5 Παιδαγωγική Ηγεσία 1 2 Εισαγωγή (έννοια, σημασία, σκοπός) Άσκηση παιδαγωγικής ηγεσίας (στην αρχή, στη διάρκεια και στο τέλος της σχολικής χρονιάς) 3 Παρατήρηση διδασκαλίας (γιατί και πώς;)
6 Παιδαγωγική ηγεσία Είναι μια σειρά από καθημερινές ενέργειες, συμπεριφορές των διευθυντών που στοχεύουν στην προαγωγή της αποτελεσματικής διδασκαλίας και της μάθησης στην τάξη συναδελφικότητας και της συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών και στη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων
7 Αντικαθιστώντας ένα «μέτριο» διευθυντή με ένα «εξαιρετικό» διευθυντή σε ένα μέτριο σχολείο, μπορεί να βελτιωθούν οι επιδόσεις των μαθητών πάνω από 20% (αποτελέσματα μετανάλυσης 69 ερευνών μεταξύ 1978 και 2001) (Barber, 2009)
8
9 School leaders improve teaching and learning indirectly and most powerfully through their influence on staff motivation, commitment and working conditions
10
11 We didn t change the kids. We changed what we did in the classroom. Jim Sweeney, Superintendent Sacramento City Unified School District June 25, 1999 If we keep doing the same things we always have done, we will get the same outcomes!
12
13
Δρ. Γεωργία Πασιαρδή 14
15 Βοήθεια, στήριξη στην οργάνωση, διοίκηση της τάξης Συστηματική παρακολούθηση της προόδου των μαθητών Επίσημες, ανεπίσημες επισκέψεις στις τάξεις/αλληλοπαρατήρηση διδασκαλίας Bοήθεια, στήριξη στον προγραμματισμό μαθημάτων Εξασφάλιση απαραίτητων πόρων στην εργασία Ενέργειες παιδαγωγικού ηγέτη Εγκαθίδρυση προγράμματος ενδοσχολικής επιμόρφωσης Προώθηση συνεργασίας, αλληλεπίδρασης και αναστοχασμού
16 Τέσσερις ρόλοι παιδαγωγικού ηγέτη 1 Υπεύθυνος για την εξασφάλιση μέσων και υλικών (provider) 2 3 Ειδικός σε θέματα διδασκαλίας και μάθησης (instructional resource) TEACHER OF TEACHERS Ρυθμιστής της επικοινωνίας (κοινωνός και παροχέας πληροφοριών) 4 Ενεργός και Ορατή παρουσία στη ζωή της σχολικής κοινότητας, (visible presence)
17 Το σχολείο χρειάζεται ηγέτη ο οποίος θα διατηρεί άμεση επαφή με τις πραγματικότητες του σχολείου/της αίθουσας διδασκαλίας και την καθημερινή δουλειά του εκπαιδευτικού
Παιδαγωγική Ηγεσία (instructional leadership) 18 1 2 3 Ενέργειες με την έναρξη της σχολικής χρονιάς Ενέργειες στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς Ενέργειες με τη λήξη της σχολικής χρονιάς
19 Ενέργειες με την έναρξη της σχολικής χρονιάς Βασικές ενέργειες «κλειδιά» *για αποτελεσματική διδασκαλία *για την οργάνωση και διαχείριση της τάξης Προγραμματισμός εργασίας στην τάξη Καθιέρωση συστήματος συνεργασίας/επικοινωνίας/συντονισμού μεταξύ εκπαιδευτικών, εκπαιδευτικών και διεύθυνσης, σχολικών επιτροπών Διαμόρφωση και εφαρμογή κοινής πολιτικής για σημαντικά θέματα π.χ. κατ οίκον διδασκαλία, αξιοποίηση μαθησιακού χρόνου Διάγνωση μαθησιακών αναγκών αρχική αξιολόγηση, καταγραφή μαθησιακού προφίλ
20 Ενέργειες στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς Συστηματική παρακολούθηση δεκαπενθήμερου προγραμματισμού εργασίας εκπαιδευτικών και παροχή ανατροφοδότησης Προγραμματισμένες συναντήσεις (Προγραμματισμός εργασίας σε μακροεπίπεδο και μικροεπίπεδο, ημερήσια σχέδια μαθημάτων, συζήτηση για θέματα διδασκαλίας-μάθησης, κτλ.) ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ Παρακολούθηση της μαθησιακής προόδου των μαθητών στα τετράδια (a viable snapshot) Παρακολούθηση της προόδου των μαθητών με διάφορους τρόπους (ενδιάμεση γραπτή αξιολόγηση,και συζήτηση των αποτελεσμάτων)
21 Ενέργειες στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς Σύντομες επισκέψεις στις τάξεις (τρίλεπτη περιδιάβαση, «walk throughs», «μαθησιακός περίπατος») Προγραμματισμένες επισκέψεις στην τάξη (Εστιασμένη παρατήρηση διδασκαλίας) Ανταλλαγές επισκέψεων (αλληλοπαρατήρηση διδασκαλίας) Εγκαθίδρυση συστήματος ενδοσχολικής επιμόρφωσης σε θέματα διδασκαλίας και μάθησης
22 Απόκτηση ευελιξίας Ο εκπαιδευτικός σταδιακά αποκτά την ικανότητα να βλέπει και να ενεργεί περισσότερο ευέλικτα στη δική του διδακτική προσέγγιση Απόκτηση ρεαλισμού Ο εκπαιδευτικός σταδιακά συνειδητοποιεί πιο εύκολα την πραγματικότητα μιας τάξης (διακρίνει το εφικτό από το επιθυμητό). Απόκτηση ενσυναίσθησης Ο εκπαιδευτικός αποκτά την ικανότητα να βλέπει τα γεγονότα από διαφορετικές οπτικές γωνίες και να εξηγεί το λόγο υιοθέτησης κάποιων τακτικών. Απόκτηση αυτοπεποίθησης Ο εκπαιδευτικός μαθαίνει να εμπιστεύεται τη διαίσθησή του και να διακρίνει τι είναι σωστό και τι είναι λάθος
23 Απόκτηση αυτάρκειας Ο εκπαιδευτικός συνειδητοποιεί ότι το προφίλ του ως εκπαιδευτικού οικοδομείται, ενισχύεται μέσα από τις εμπειρίες της παρακολούθησης και του συνεχούς αναστοχασμού (ερμηνεία γεγονότων και λήψη αποφάσεων). Ανάπτυξη ενθουσιασμού Ο εκπαιδευτικός γίνεται πιο ενθουσιώδης και θέλει να υιοθετήσει, να δοκιμάσει αυτά που παρατήρησε αφήνοντας πίσω οποιοδήποτε φόβο ή ανησυχία Καθιέρωση σχέσεων συνεργασίας Διαμόρφωση κατεύθυνσης Ο εκπαιδευτικός αναγνωρίζει ότι η συνεργασία με τους συναδέλφους είναι απαραίτητη στο εκπαιδευτικό επάγγελμα (πρακτική στήριξης από συνάδελφο σε συνάδελφο) Ο εκπαιδευτικός μέσω της παρατήρησης συναδέλφων, αναγνωρίζει χαρακτηριστικά και πρακτικές που θα ήθελε να δοκιμάσει στη δική του τάξη. Αυτοαξιολόγηση αυτοβελτίωση
24
Τρίλεπτη περιδιάβαση 25 Are students on task? Are they focused on the lesson? Are they paying attention to the teacher? What instructional practices were used in the classroom? Did they engaged students in the lesson? How safe was the classroom? Are there any health and safety concerns? Downey, et.al (2004)
26 Ενέργειες με τη λήξη της σχολικής χρονιάς Καθιέρωση σύστημα αξιολόγησης της προόδου των μαθητών σε σχολική βάση Συζήτηση αποτελεσμάτων Ανατροφοδότηση Αναστοχασμός
27
28
29 Βιβλιογραφία Coldren, A. & Spillane, J. (2007). Making connections to Teaching Practice: the Role of Boundary Practices in Instructional Leadership. Educational Policy, 21(2), 369-396 Whitaker, T. (2012). What Great Principals Do Differently: New York: Eye on Education Zepeda, S. (2007). The principal as Instructional Leader. New York: Eye on Education