ICAP GROUP S.A. ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΣΤΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΑΣΥΝΕΠΕΙΑΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2018
Πίνακας Περιεχομένων ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ... 6 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΑΣΥΝΕΠΕΙΑΣ ΤΟΥΣ ΕΠΟΜΕΝΟΥΣ 12 ΜΗΝΕΣ... 6 Υπόδειγμα: Εταιρείες με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στη Βιομηχανία.. 6 Υπόδειγμα: Εταιρείες με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στο Εμπόριο... 7 Υπόδειγμα: Εταιρείες με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στις Υπηρεσίες... 8 Υπόδειγμα: Εταιρείες χωρίς δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις σε όλους τους κλάδους της Οικονομίας... 8 Υπόδειγμα: Εταιρείες που δεν υποχρεούνται δημοσίευσης Οικονομικών καταστάσεων σε όλους τους κλάδους της Οικονομίας... 9 ICAP GROUP A.E. Επίδραση Μακροοικονομικών Δεικτών στα Ποσοστά Ασυνέπειας 2
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην υποκείμενη Έκθεση, η ICAP προχώρησε στην επανεξέταση των προβλέψεων των ποσοστών ασυνέπειας των Ελληνικών Επιχειρήσεων, με βάση τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα μακροοικονομικά στοιχεία. Σκοπός της Έκθεσης είναι η σύγκριση των αποτελεσμάτων της επανεξέτασης με την υπάρχουσα πρόβλεψη, που χρησιμοποιείται σε κάθε υπόδειγμα της ICAP (μακροοικονομική προσαρμογή) και ο σχεδιασμός αν χρειαστεί των απαραίτητων ενεργειών. Τα κυριότερα συμπεράσματα της ανάλυσης, παρουσιάζονται συνοπτικά παρακάτω: Αναφορικά με το υπόδειγμα «Εταιρείες με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στον τομέα της Βιομηχανίας», η τρέχουσα πρόβλεψη ποσοστού ασυνέπειας παρουσίασε οριακή απόκλιση της τάξης του 0,05% από την προ υπάρχουσα πρόβλεψη στο εν λόγω υπόδειγμα, Η σύγκριση των δύο προβλέψεων στο υπόδειγμα «Εταιρείες με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στον τομέα του Εμπορίου», παρουσίασε επίσης μικρή απόκλιση της τάξης του 0,93%, Το υπόδειγμα «Εταιρείες με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στον τομέα των Υπηρεσιών» δεν παρουσίασε απόκλιση, Στο υπόδειγμα «Εταιρειών που θα έπρεπε αλλά δεν έχουν δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις σε όλους τους κλάδους της Οικονομίας» δεν παρουσιάστηκε απόκλιση, Στο υπόδειγμα «Εταιρειών που δε θα έπρεπε να έχουν δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις σε όλους τους κλάδους της Οικονομίας» παρουσιάστηκε οριακή απόκλιση της τάξης του 0,08% μεταξύ της τρέχουσας πρόβλεψης του ποσοστού ασυνέπειας των επιχειρήσεων και της υπάρχουσας πρόβλεψης που χρησιμοποιείται από το συγκεκριμένο υπόδειγμα. Τα ευρήματα που προέκυψαν παραμένουν στη λίστα ελέγχου της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης για δεύτερη συνεχόμενη περίοδο. Παρότι δεν προκαλούν ανησυχία λόγω των συντηρητικότερων εκτιμήσεων που λαμβάνονται ICAP GROUP A.E. Επίδραση Μακροοικονομικών Δεικτών στα Ποσοστά Ασυνέπειας 3
υπόψη στα υποδείγματα, θα διερευνηθούν πιθανές προσαρμογές που θα επέφεραν τη βέλτιστη απόδοση των υποδειγμάτων. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ICAP έχει αναπτύξει διαφορετικά υποδείγματα πιστωτικού κινδύνου για τις εταιρίες, με βάση τη νομική μορφή, το μέγεθος, τη διαθεσιμότητα των οικονομικών στοιχείων και τον τομέα δραστηριότητάς τους: Αξιολόγηση Εταιρειών με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στο μοντέλο της Βιομηχανίας, Αξιολόγηση Εταιρειών με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στο μοντέλο του Εμπορίου, Αξιολόγηση Εταιρειών με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στο μοντέλο των Υπηρεσιών, Αξιολόγηση Εταιρειών που θα έπρεπε αλλά δεν έχουν δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις σε όλους τους κλάδους της Οικονομίας, Αξιολόγηση Εταιρειών που δε θα έπρεπε να έχουν δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις σε όλους τους κλάδους της Οικονομίας, Ο πιστωτικός κίνδυνος είναι εξαιρετικά προ-κυκλικός, καθώς μειώνεται τις περιόδους ανάπτυξης και αυξάνεται τις περιόδους ύφεσης. Επομένως η σχέση μεταξύ οικονομικού κύκλου και ποσοστού ασυνέπειας, είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την εκτίμηση του πιστωτικού κινδύνου. Οι κύριες πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για την εξαγωγή των μακροοικονομικών δεικτών είναι οι ακόλουθες: Eurostat Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) Τράπεζα της Ελλάδος ΟΟΣΑ Ευρωπαϊκή Επιτροπή ΕΚΤ ICAP GROUP A.E. Επίδραση Μακροοικονομικών Δεικτών στα Ποσοστά Ασυνέπειας 4
Παγκόσμια Τράπεζα Οι μακροοικονομικοί δείκτες εξετάστηκαν, προκειμένου να αξιολογηθεί η σχέση τους με το ποσοστό ασυνέπειας σε κάθε ένα από τα υποδείγματα της ICAP. Η αξιολόγησή τους περιελάμβανε το στάδιο της μονομεταβλητής και πολυμεταβλητής ανάλυσης: Στο στάδιο της μονομεταβλητής ανάλυσης, εξετάστηκε η σχέση του κάθε μακροοικονομικού δείκτη με το ποσοστό ασυνέπειας των εταιρειών, Στο στάδιο της πολυμεταβλητής ανάλυσης, μέσω της βηματικής μεθόδου επιλογής μεταβλητών, προσδιορίστηκε ο βέλτιστος συνδυασμός δύο ή περισσοτέρων μακροοικονομικών δεικτών για να εξηγηθεί η μεταβολή του ποσοστού ασυνέπειας. Οι μακροοικονομικοί δείκτες που βρέθηκαν στατιστικά σημαντικοί σε όλα τα υποδείγματα της ICAP, για την πρόβλεψη του ποσοστού ασυνέπειας για τους επόμενους 12 μήνες, είναι: Ποσοστό Ανεργίας, Ακαθάριστο Εθνικό Διαθέσιμο Εισόδημα και Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης ICAP GROUP A.E. Επίδραση Μακροοικονομικών Δεικτών στα Ποσοστά Ασυνέπειας 5
ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ Οι τιμές των μακροοικονομικών δεικτών που ήταν διαθέσιμες έως τον Ιούλιο του 2018 παρουσιάζονται παρακάτω. Πίνακας 1 Μακροοικονομικοί Δείκτες Ιούλιος 2018 Μακροοικονομικοί Δείκτες Ιούλιος 2018 Τιμή Ακαθάριστο Εθνικό Διαθέσιμο Εισόδημα (σε εκ ) 1 43,833 Δείκτης Ανεργίας (%) 2 20,70 Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης 3-52.40 Πηγές: 1 Eurostat, 2017 Q4 2 ΕΛΣΤΑΤ, Οκτώβριος 2017 3 European Commission (DG ECFIN), Ιούλιος 2018 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΑΣΥΝΕΠΕΙΑΣ ΤΟΥΣ ΕΠΟΜΕΝΟΥΣ 12 ΜΗΝΕΣ Όπως αναφέρθηκε, η ανάλυση 1 επιβεβαιώνει την υψηλή συσχέτιση μεταξύ μακροοικονομίας και πιστωτικού κινδύνου, ειδικά με το ποσοστό ανεργίας, το ακαθάριστο εθνικό διαθέσιμο εισόδημα και τον δείκτη εμπιστοσύνης των καταναλωτών. Η σχέση μεταξύ ποσοστού ασυνέπειας και μακροοικονομικών δεικτών παρατίθεται σε κάθε υπόδειγμα. Υπόδειγμα: Εταιρείες με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στη Βιομηχανία Οι εκτιμήσεις παραμέτρων των μακροοικονομικών δεικτών που βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές, είναι ο δείκτης ανεργίας, το ακαθάριστο εθνικό διαθέσιμο εισόδημα και ο δείκτης εμπιστοσύνης των καταναλωτών. Το ποσοστό ανεργίας συνδέεται θετικά με το ποσοστό ασυνέπειας, ενώ το ακαθάριστο εθνικό διαθέσιμο εισόδημα και ο δείκτης εμπιστοσύνης των καταναλωτών συνδέονται αρνητικά. 1 Η αναλυτική προσέγγιση παρουσιάζεται στο έγγραφο Macroeconomics Impact on Default Rates Model Development November 2014 ICAP GROUP A.E. Επίδραση Μακροοικονομικών Δεικτών στα Ποσοστά Ασυνέπειας 6
Λαμβάνοντας υπόψη τις πιο πρόσφατα διαθέσιμες τιμές των μακροοικονομικών δεικτών, το προβλεπόμενο ποσοστό ασυνέπειας και τα 95% επίπεδα εμπιστοσύνης είναι: Πίνακας 2 Πρόβλεψη ποσοστού ασυνέπειας Υπόδειγμα Βιομηχανία με δημοσιευμένες Οικ. καταστάσεις Ιούλιος 2018 95% Διάστημα Εμπιστοσύνης Πρόβλεψη Ποσοστού Ασυνέπειας Κατώτερο Όριο Ανώτερο Όριο 21,41% 19,33% 23,50% Η προσαρμογή που χρησιμοποιείται επί του παρόντος στο υπόδειγμα είναι 23,55%, η οποία υπερβαίνει οριακά το πάνω όριο του 95% του διαστήματος εμπιστοσύνης που σχηματίζεται από την πρόβλεψη ποσοστού ασυνέπειας τον Ιούλιο 2018. Αυτή η ένδειξη θα μπορούσε να υποδηλώνει, πως η 12-μηνη πρόβλεψη ποσοστού ασυνέπειας κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα από το 23,55%. Υπόδειγμα: Εταιρείες με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στο Εμπόριο Οι εκτιμήσεις παραμέτρων των μακροοικονομικών δεικτών που βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές, είναι ο δείκτης ανεργίας, το ακαθάριστο εθνικό διαθέσιμο εισόδημα και ο δείκτης εμπιστοσύνης των καταναλωτών. Tο ποσοστό ανεργίας συνδέεται θετικά με το ποσοστό ασυνέπειας, ενώ το ακαθάριστο εθνικό διαθέσιμο εισόδημα και ο δείκτης εμπιστοσύνης των καταναλωτών συνδέονται αρνητικά. Λαμβάνοντας υπόψη τις πιο πρόσφατα διαθέσιμες τιμές των μακροοικονομικών δεικτών, το προβλεπόμενο ποσοστό ασυνέπειας και τα 95% επίπεδα εμπιστοσύνης είναι: Πίνακας 3 Πρόβλεψη ποσοστού ασυνέπειας Υπόδειγμα Εμπόριο με δημοσιευμένες Οικ. καταστάσεις Ιούλιος 2018 95% Διάστημα Εμπιστοσύνης Πρόβλεψη Ποσοστού Ασυνέπειας Κατώτερο Όριο Ανώτερο Όριο 13,82% 12,06% 15,57% ICAP GROUP A.E. Επίδραση Μακροοικονομικών Δεικτών στα Ποσοστά Ασυνέπειας 7
Η προσαρμογή που χρησιμοποιείται επί του παρόντος στο υπόδειγμα είναι 16,50%, η οποία υπερβαίνει το πάνω όριο του 95% του διαστήματος εμπιστοσύνης που σχηματίζεται από την πρόβλεψη. Αυτή η ένδειξη θα μπορούσε να υποδηλώνει, πως η 12-μηνη πρόβλεψη ποσοστού ασυνέπειας κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα από το 16,50%. Υπόδειγμα: Εταιρείες με δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις στις Υπηρεσίες Οι εκτιμήσεις παραμέτρων των μακροοικονομικών δεικτών που βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές είναι ο δείκτης ανεργίας και το ακαθάριστο εθνικό διαθέσιμο εισόδημα. Tο ποσοστό ανεργίας συνδέεται θετικά με το ποσοστό ασυνέπειας, ενώ το ακαθάριστο εθνικό διαθέσιμο εισόδημα συνδέεται αρνητικά. Λαμβάνοντας υπόψη τις πιο πρόσφατα διαθέσιμες τιμές των μακροοικονομικών δεικτών, το προβλεπόμενο ποσοστό ασυνέπειας και τα 95% επίπεδα εμπιστοσύνης είναι: Πίνακας 4 Πρόβλεψη ποσοστού ασυνέπειας Υπόδειγμα Υπηρεσίες με δημοσιευμένες Οικ. καταστάσεις Ιούλιος 2018 Πρόβλεψη Ποσοστού Ασυνέπειας 95% Διάστημα Εμπιστοσύνης Κατώτερο Όριο Ανώτερο Όριο 12,16% 10,59% 13,73% Η προσαρμογή που χρησιμοποιείται επί του παρόντος στο υπόδειγμα είναι 13,70%, η οποία συμπεριλαμβάνεται στο 95% του διαστήματος εμπιστοσύνης που σχηματίζεται από την πρόβλεψη. Υπόδειγμα: Εταιρείες χωρίς δημοσιευμένες Οικονομικές καταστάσεις σε όλους τους κλάδους της Οικονομίας Οι εκτιμήσεις παραμέτρων των μακροοικονομικών δεικτών που βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές, είναι η ο δείκτης ανεργίας και το ακαθάριστο εθνικό διαθέσιμο εισόδημα. ICAP GROUP A.E. Επίδραση Μακροοικονομικών Δεικτών στα Ποσοστά Ασυνέπειας 8
Tο ποσοστό ανεργίας συνδέεται θετικά με το ποσοστό ασυνέπειας, ενώ το ακαθάριστο εθνικό διαθέσιμο εισόδημα συνδέεται αρνητικά. Λαμβάνοντας υπόψη τις πιο πρόσφατα διαθέσιμες τιμές των μακροοικονομικών δεικτών, το προβλεπόμενο ποσοστό ασυνέπειας και τα 95% επίπεδα εμπιστοσύνης είναι: Πίνακας 5 Πρόβλεψη ποσοστού ασυνέπειας Υπόδειγμα Χωρίς δημοσιευμένες Οικ. καταστάσεις σε όλους τους κλάδους της Οικονομίας Ιούλιος 2018 Πρόβλεψη Ποσοστού Ασυνέπειας 95% Διάστημα Εμπιστοσύνης Κατώτερο Όριο Ανώτερο Όριο 25,20% 20,75% 29,66% Η προσαρμογή που χρησιμοποιείται επί του παρόντος στο υπόδειγμα είναι 27,24%, η οποία ανήκει στο 95% του διαστήματος εμπιστοσύνης που σχηματίζεται από την πρόβλεψη. Υπόδειγμα: Εταιρείες που δεν υποχρεούνται δημοσίευσης Οικονομικών καταστάσεων σε όλους τους κλάδους της Οικονομίας Οι εκτιμήσεις παραμέτρων των μακροοικονομικών δεικτών που βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές είναι η ο δείκτης ανεργίας, το ακαθάριστο εθνικό διαθέσιμο εισόδημα και ο δείκτης εμπιστοσύνης των καταναλωτών. Tο ποσοστό ανεργίας συνδέεται θετικά με το ποσοστό ασυνέπειας, ενώ το ακαθάριστο εθνικό διαθέσιμο εισόδημα και ο δείκτης εμπιστοσύνης των καταναλωτών συνδέονται αρνητικά. Λαμβάνοντας υπόψη τις πιο πρόσφατα διαθέσιμες τιμές των μακροοικονομικών δεικτών, το προβλεπόμενο ποσοστό ασυνέπειας και τα 95% επίπεδα εμπιστοσύνης είναι: Πίνακας 6 Πρόβλεψη ποσοστού ασυνέπειας Υπόδειγμα Μη υποχρέωσης δημοσίευσης Οικ. καταστάσεων σε όλους τους κλάδους της Οικονομίας Ιούλιος 2018 Πρόβλεψη Ποσοστού Ασυνέπειας 95% Διάστημα Εμπιστοσύνης Κατώτερο Όριο Ανώτερο Όριο 17,10% 14,51% 19,68% ICAP GROUP A.E. Επίδραση Μακροοικονομικών Δεικτών στα Ποσοστά Ασυνέπειας 9
Η προσαρμογή που χρησιμοποιείται επί του παρόντος στο υπόδειγμα είναι 19,76%, η οποία υπερβαίνει οριακά το πάνω όριο του 95% του διαστήματος εμπιστοσύνης που σχηματίζεται από την πρόβλεψη. Αυτή η ένδειξη θα μπορούσε να υποδηλώνει, πως η 12-μηνη πρόβλεψη ποσοστού ασυνέπειας κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα από το 19,76%. ICAP GROUP A.E. Επίδραση Μακροοικονομικών Δεικτών στα Ποσοστά Ασυνέπειας 10