Buy Smart+ Πράσινες Προμήθειες στην Ευρώπη Οχήματα
Περιεχόμενα Εισαγωγή Τεχνολογίες Σήμανση Κριτήρια Χρήσιμες Συμβουλές
Εισαγωγή
Εισαγωγή Κύριες Προκλήσεις Αντιμετώπιση Κλιματικής Αλλαγής - Το 20 % των εκπομπών CO 2 στην Ε.Ε. οφείλεται στις Οδικές Μεταφορές. Εκπομπές αέριων ρύπων: - Οι Οδικές Μεταφορές ευθύνονται για το 50 % των εκπομπών σωματιδίων - Οδηγία Πλαίσιο για την Ποιότητα του Αέρα Θόρυβος Οφέλη από τις πράσινες προμήθειες Προστασία περιβάλλοντος και κλίματος Απεξάρτηση από τις τιμές των ορυκτών καυσίμων Λιγότεροι περιορισμοί στην κυκλοφορία οχημάτων στ αστικά κέντρα, έως μέτρο αντιμετώπισης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης Βελτίωση της περιβαλλοντικής εικόνας του οργανισμού ή της επιχείρησης Οικονομικά οφέλη
Δραστηριότητα Επιβατικών Μεταφορών εντός ΕΕ Ρυθμός αύξησης επιβατοχιλιομέτρων (δισεκατομμύρια) Quelle: EEA Report No 2/2010 Η συνολική δραστηριότητα όλων των επιβατικών μέσων μεταφοράς στην ΕΕ-27, το έτος 2009, εκτιμάται σε συνολικά 6.503 δισεκατομμύρια επιβατοχιλιόμετρα, δηλαδή κατά μέσο όρο 13.063 χιλιόμετρα ανά άτομο.
Εκπομπές CO 2 καθ όλο τον κύκλο ζωής ενός οχήματος EEA: Term 2009
Κόστος Κύκλου Ζωής Αγορά - Τιμή αγοράς, - Έκπτωση - Οικονομικοί όροι - Όροι μίσθωσης - Κόστος αναβάθμισης Χρήση - Κόστος συντήρησης - Κόστος Εξοπλισμού - Φόροι - Ασφάλιση - Κόστος Καυσίμου Μεταπώληση - Αξία Μεταπώλησης Το κόστος καυσίμων αντιστοιχεί περίπου στο 50% του κόστους κύκλου ζωής, ωστόσο αυτό εξαρτάται από τη συχνότητα και τις συνθήκες οδήγησης
Τεχνολογίες
Συμβατικά Οχήματα Βενζινοκίνητα + Χαμηλές εκπομπές σωματιδίων και NO x - Υψηλότερη κατανάλωση καυσίμου /εκπομπές CO 2 σε σύγκριση με τα πετρελαιοκίνητα οχήματα - Απαγόρευση κυκλοφορίας παλαιών οχημάτων, που δε διαθέτουν ρυθμιζόμενο καταλυτικό μετατροπέα, σε ορισμένες ζώνες. Picture: H. Huppertz
Συμβατικά Οχήματα Πετρελαιοκίνητα + Χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου /εκπομπές σε σύγκριση με τα βενζινοκίνητα + / - Χαμηλές εκπομπές σωματιδίων αν χρησιμοποιηθούν κατάλληλα φίλτρα - Υψηλότερες εκπομπές NOx σε σύγκριση με τα βενζινοκίνητα οχήματα - Απαγόρευση της κυκλοφορίας οχημάτων με υψηλούς ρύπους σε ορισμένες ζώνες (π.χ. κέντρο πόλης) Picture: H.-G. Oed
Οχήματα φυσικού αερίου + Μηδενικές εκπομπές σωματιδίων + Χαμηλότερες εκπομπές NOx σε σχέση με τα πετρελαιοκίνητα + / - Χαμηλή εξοικονόμηση CO 2 σε σχέση με τα πετρελαιοκίνητα + / - Ο αριθμός σταθμών καυσίμου διαφέρει ανά περιοχή - Δεν είναι ευρέως διαθέσιμα στην αγορά
Οχήματα υγραερίου + Μηδενικές εκπομπές σωματιδίων + Χαμηλότερες εκπομπές NOx σε σχέση με τα πετρελαιοκίνητα + / - Ελάχιστη εξοικονόμηση CO 2 σε σχέση με τα πετρελαιοκίνητα + / - Ο αριθμός σταθμών καυσίμου διαφέρει ανά περιοχή - Δεν είναι ευρέως διαθέσιμα στην αγορά
Υβριδικά Οχήματα + Σημαντική εξοικονόμηση καυσίμου κατά την οδήγηση σε συνθήκες κυκλοφοριακής συμφόρησης + Χαμηλότερες εκπομπές CO 2 ως και 30 % σε σύγκριση με τα συμβατικά οχήματα - Περιορισμένο δυναμικό εξοικονόμησης καυσίμου για υπεραστική οδήγηση - Δεν είναι ευρέως διαθέσιμα στην αγορά
Ηλεκτρικά οχήματα + Μηδενικές εκπομπές αερίων + Μηδενικός θόρυβος + Χαμηλό κόστος λειτουργίας/κόστος καυσίμου (μειωμένο κατά 80 % σε σύγκριση με τα βενζινοκίνητα οχήματα) - Μεγάλη διάρκεια φόρτισης και περιορισμένη διαθεσιμότητα στην αγορά - Περιορισμένη αυτονομία σε χιλιόμετρα - Δεν μπορούν να χαρακτηριστούν φιλικά προς το περιβάλλον στην περίπτωση που φορτίζονται από ηλεκτρισμό που προέρχεται από ορυκτά καύσιμα - Μικρή διάρκεια ζωής μπαταριών (ιδιαίτερα σε συνθήκες χαμηλών θερμοκρασιών) Πηγή: www.hybridcars.com
Βιοκαύσιμα + Πλεονεκτούν έναντι των ορυκτών καυσίμων όσον αφορά την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής - Κανένα πλεονέκτημα όσον αφορά τις εκπομπές αέριων ρύπων - Η αυτούσια χρήση «βιοκαυσίμων» είναι περιορισμένη, καθώς είναι τεχνικά εφικτή σε ελάχιστα οχήματα Bild: AboutPixel.de
Τεχνολογίες του Μέλλοντος Βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς Οχήματα Υδρογόνου
Σήμανση
Σήματα Πρότυπα Εκπομπών Καυσαερίων για Μηχανοκίνητα Οχήματα (Ευρωπαϊκά Πρότυπα) Ευρωπαϊκό Σήμα Οικονομίας Καυσίμου Γαλάζιος Άγγελος
Ταξινόμηση ελαστικών Τα Ελαστικά ευθύνονται για το 20 με 30 % της κατανάλωσης καυσίμου των οχημάτων Η ενεργειακή σήμανση των ελαστικών ισχύει από το Νοέμβριο του 2012 Σχετικοί Κανονισμοί είναι οι 1222/2009/EΚ και 1235/2011/EΕ Αφορούν ελαστικά επιβατικών οχημάτων καθώς και ελαστικά ελαφρών επαγγελματικών οχημάτων. Το σήμα παρέχει πληροφορίες σχετικά με την αντίσταση κύλισης των ελαστικών (οικονομία καυσίμου), την επίδοση κρατήματος σε βρεγμένο έδαφος και τον εξωτερικό θόρυβο κύλισης. Η διαφορά μεταξύ των ενεργειακών κλάσεων Ε και Α αναφορικά με την οικονομία καυσίμου, αγγίζει σχεδόν το 40%!
Κριτήρια
Οδηγίες & Κριτήρια Σύμφωνα με την Οδηγία 2009/33/EΚ για την προώθηση των καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών οχημάτων οδικών μεταφορών: Στους όρους προσφορών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις καθώς και το λειτουργικό κόστος των οχημάτων. Έτσι πρέπει να ενσωματώνονται οι παρακάτω παράμετροι: Ενεργειακή κατανάλωση, Εκπομπές CO 2, Εκπομπές NO x, NMHC και σωματιδίων. Για να συμπεριληφθούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις στη διαδικασία προμήθειας οχημάτων, θα πρέπει ν ακολουθηθούν κοινοί κανόνες για τον υπολογισμό του κόστους καθ όλο κύκλου ζωής του οχήματος. Περισσότερες πληροφορίες: www.cleanvehicle.eu
Υπολογισμός κόστους κύκλου ζωής Σύμφωνα με την Οδηγία 2009/33/EΚ: Το κόστος κατανάλωσης καυσίμου καθ όλο τον κύκλο ζωής του οχήματος (Κατανάλωση καυσίμου) x (Κόστος καυσίμου) x (Χιλιόμετρα κύκλου ζωής) Το κόστος που προκύπτει λόγω των εκπομπών CO 2 και άλλων αέριων ρύπων καθ όλο τον κύκλο ζωής του οχήματος (Χιλιόμετρα κύκλου ζωής) x (Εκπομπές σε gr/km) x (Κόστος ανά γραμμάριο)
Υπολογισμός του κόστους ζωής Υπολογισμοί λειτουργικού κόστους βάσει της Οδηγία 2009/33/EΚ: Παράμετροι επιβατικών πετρελαιοκίνητων οχημάτων σύμφωνα με το Τιμές πρότυπο EURO 5 Καύσιμο l/100 km 4,8 5,2 5,6 5,9 1,6 EUR/l CO 2 g/km 130 140 150 160 0,03 EUR/kg NOx g/km 0,18 0,18 0,18 0,18 0,0044 EUR/g NMHC g/km 0 0 0 0 0,001 EUR/g PM (αιωρούμενα σωματίδια) g/km 0,005 0,005 0,005 0,005 0,087 EUR/g Διανυόμενα χιλιόμετρα km*1000 200 200 200 200 κατά τη διάρκεια ζωής Κόστος Καυσίμου EUR 15 360 16 640 17 920 18 880 Κόστος εκπομπών CO 2 EUR 780 840 900 960 Κόστος άλλων εκπομπών EUR 245 245 245 245 Συνολικό κόστος EUR 16 385 17 725 19 065 20 085
Κριτήρια ΠΔΣ της Ε.Ε. για τις Μεταφορές Εκδόθηκαν το 2012 Κριτήρια για επιβατικά αυτοκίνητα: Τα βασικά κριτήρια βασίζονται στις εκπομπές CO 2 καθώς και σε περιορισμούς που αφορούν εκπομπές άλλων αέριων ρύπων. Τα αναλυτικά κριτήρια περιλαμβάνουν επιπρόσθετες απαιτήσεις όπως για παράδειγμα συστήματα παρακολούθησης, ενδείξεις για την πίεση των ελαστικών, την κατανάλωση καυσίμου ή τις στροφές ανά λεπτό (ΣΑΛ), καθώς και το θόρυβο, την πίεση και την αντίσταση κύλισης των ελαστικών.
Κριτήρια ΠΔΣ της ΕΕ για τις Μεταφορές Κριτήρια για οχήματα δημόσιων μεταφορών και απορριμματοφόρα: Πρέπει να συμμορφώνονται με τα πρότυπα για τα φιλικά προς το περιβάλλον οχήματα που καθορίζονται στην Οδηγία 2005/55/EK. Τα αναλυτικά κριτήρια απαιτούν συμμόρφωση με τα πρότυπα EURO 6 που αναφέρονται στις εκπομπές αέριων ρύπων, στο σημείο τοποθέτησης της εξάτμισης (στην αντίθετη πλευρά από την πλευρά της πόρτας των επιβατών), στη χρήση ελαίων κινητήρα χαμηλού ιξώδους με βιοδιασπώμενα στοιχεία, στη μέγιστη αντίσταση κύλισης και στη σήμανση των ελαστικών. Επιπρόσθετοι βαθμοί πρέπει να δίνονται για τη χρήση εναλλακτικών καυσίμων. Τα κριτήρια είναι διαθέσιμα στην παρακάτω ιστοσελίδα: http://ec.europa.eu/environment/gpp/eu_gpp_criteria_en.htm
Συμβουλές
Πρακτικές συμβουλές για την προμήθεια οχημάτων Είναι απαραίτητη η αγορά του οχήματος; Σκεφτείτε τη χρήση των δημόσιων μέσων μεταφοράς, το συνεπιβατισμό ή τη συμμετοχή σε συστήματα κοινής χρήσης οχημάτων (car-sharing) προτού προβείτε σε αγορά νέου οχήματος Μάθετε περισσότερα για την οικονομία καυσίμου και τις περιβαλλοντικές επιδόσεις του οχήματος: Κάνετε χρήση του εργαλείου υπολογισμού κόστους κύκλου ζωής που καθορίζεται στην Οδηγία 2009/33/EΚ Ποιο καύσιμο να επιλέξετε; Συμβατικά καύσιμα (βενζίνη και πετρέλαιο), φυσικό αέριο, υβριδικά και ηλεκτρικά οχήματα.
Πρακτικές συμβουλές για την προμήθεια οχημάτων Λάβετε υπόψη τις εκπομπές αέριων ρύπων (ενημερωθείτε για τα πρότυπα EURO standards): Από τις αρχές του 2012, όλα τα νέα επιβατικά οχήματα θα πρέπει να συμβαδίζουν με τα πρότυπα EURO 5 (υποχρεωτική χρήση φίλτρων σωματιδίων στα πετρελαιοκίνητα οχήματα) Από το Σεπτέμβριο του 2015, όλα τα νέα επιβατικά οχήματα θα πρέπει να συμβαδίζουν με τα πρότυπα EURO 6. Ήδη ορισμένα επιβατικά οχήματα συμβαδίζουν με τα πρότυπα αυτά, γι αυτό και θα πρέπει να προτιμώνται έναντι άλλων οχημάτων. Αντίστοιχα πρότυπα (EURO 6) έχουν θεσπιστεί και για τα φορτηγά οχήματα
Συμβουλές κατά τη χρήση οχημάτων Διασφάλιση ποιότητας και έλεγχος πίεσης ελαστικών Λιπαντικά χαμηλού ιξώδους (Υψηλής λιπαντικής ισχύος) Τακτική συντήρηση οχήματος Οικολογική Οδήγηση: Οδηγείτε ομαλά και προβλέψτε την κυκλοφοριακή ροή Εκκινήστε αμέσως, χωρίς προθέρμανση της μηχανής Μην κάνετε σπατάλη καυσίμου Αποφύγετε τη χρήση του κλιματιστικού
Οφέλη από την Οικολογική Οδήγηση Μείωση Κατανάλωσης Καυσίμου & Προστασία Περιβάλλοντος Η εκπαίδευση στην οικολογική οδήγηση μπορεί να μειώσει την κατανάλωση καυσίμου κατά περίπου 20% αμέσως μετά την εκπαίδευση και κατά περίπου 5% μακροπρόθεσμα. Επίσης, η εξοικονόμηση καυσίμου και επομένως η μείωση των εκπομπών CO 2 μέσα στην πόλη μπορεί να φτάσει το 12%. Επίπεδα θορύβου Ένα όχημα στις 4.000 στροφές (ΣΑΛ) παράγει την ίδια ποσότητα θορύβου με 32 οχήματα ιδίου τύπου που ταξιδεύουν με την ίδια ταχύτητα στις 2.000 στροφές ανά λεπτό στροφές (ΣΑΛ). Πηγή: www.ecodrive.org Κόστος και Ασφάλεια Η οικολογική οδήγηση μπορεί να μειώσει τα οδικά ατυχήματα καθώς και το κόστος που προκύπτει από αυτά κατά 25 30 %
Παράδειγμα καλής πρακτικής- Berliner Verkehrsbetriebe (BVG) Από το 1998 η εταιρεία BVG μειώνει τις εκπομπές του στόλου λεωφορείων της με την εγκατάσταση φίλτρων σωματιδίων. Ο καταλύτης και το φίλτρο αυτοκαθαρισμού συνέβαλαν στην κατακράτηση του 96% του συνόλου των εκπεμπόμενων σωματιδίων. Από το 1998 τα λεωφορεία είναι εξοπλισμένα με το σύστημα CRT και εκπέμπουν χαμηλότερες εκπομπές από αυτές που προβλέπονται από το πρότυπο EURO 5. Τα λεωφορεία πρέπει να πληρούν τα πρότυπα EEV (Enhanced Environmentally friendly Vehicle. Από το 1998 μέχρι το 2004 Οι εκπομπές CO μειώθηκαν από τα 14.237 gr/kwh στα 1.478 gr/kwh (90% μείωση) Οι εκπομπές υδρογονανθράκων μειώθηκαν, για το σύνολο του στόλου, από τα 3.419 gr/kwh στα 58 gr/kwh (98 % μείωση) Περισσότερα παραδείγματα καλής πρακτικής: http://www.buy-smart.info/good-practice-examples/vehicles2/vehicles4
Πληροφορίες Εργαλειοθήκη Ε.Ε. για τις «Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις» http://ec.europa.eu/environment/gpp/first_set_en.htm Ευρωπαϊκό Οικολογικό Σήμα http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/index_en.htm Γαλάζιος Άγγελος www.blauer-engel.de/ Buy Smart www.buy-smart.info Διαδικτυακή Πύλη για τα Καθαρά Οχήματα www.cleanvehicle.eu Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Μεταφορές& Περιβάλλον http://ec.europa.eu/environment/air/transport/road.htm EcoWill www.ecodrive.org
Επικοινωνία Ιστότοπος: www.buy-smart.info Επικοινωνία: Περιφερειακό Ενεργειακό Κέντρο Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΕΚΚΜ) ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε.- Αναπτυξιακή Εταιρεία Ο.Τ.Α. Ανατολικής Θεσσαλονίκης E-mail: reacm@anatoliki.gr info@anatoliki.gr Τηλ.: +30 2310463930-1 1 BEA Γερμανία 2 BSU Γερμανία 3 CA Γερμανία 4 CEA Κύπρος 5 CONSIP Ιταλία 6 Ekodoma Λετονία 7 ENEA Ιταλία 8 Energiaklub Ουγγαρία 9 ESS Σουηδία 10 ESV Αυστρία 11 Icemenerg Ρουμανία 12 KREA Λιθουανία 13 RAEE Γαλλία 14 REACM Ελλάδα 15 REGEA Κροατία 16 SEC Βουλγαρία 17 SEVEn Τσεχία 18 ZRMK Σλοβενία