ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Ανάπτυξης 2011/0307(COD) 6.6.2012 ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ανάπτυξης προς την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που τροποποιεί την οδηγία 2004/109/ΕΚ για την εναρμόνιση των προϋποθέσεων διαφάνειας αναφορικά με την πληροφόρηση σχετικά με εκδότες των οποίων οι κινητές αξίες έχουν εισαχθεί προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά και την οδηγία 2007/14/ΕΚ (COM(2011)0683 C7-0380/2011 2011/0307(COD)) Συντάκτρια γνωμοδότησης: Fiona Hall AD\904419.doc PE487.944v02-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PA_Legam PE487.944v02-00 2/9 AD\904419.doc
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ Το στοιχείο της οδηγίας για τη διαφάνεια το οποίο παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Επιτροπή Ανάπτυξης είναι το άρθρο 6, αλλά οι λεπτομέρειες των τροπολογιών που προτείνει η συντάκτρια γνωμοδότησης περιλαμβάνονται στο σχέδιο γνωμοδότησης σχετικά με τη λογιστική οδηγία, δεδομένου ότι η οδηγία για τη διαφάνεια παραπέμπει στη λογιστική οδηγία. Η νομοθεσία της ΕΕ δεν απαιτεί σήμερα από τις εταιρείες να γνωστοποιούν τις πληρωμές προς κυβερνήσεις στις χώρες όπου αναπτύσσουν δραστηριότητα, μολονότι οι πληρωμές αυτές, ιδίως στον εξορυκτικό κλάδο και στον κλάδο της υλοτομίας, ενδέχεται να αντιπροσωπεύουν σημαντικό μέρος των εσόδων μιας χώρας, ιδίως στην περίπτωση των χωρών που έχουν άφθονους φυσικούς πόρους. Από το 2007, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά να υποβληθούν προτάσεις για ευρεία και διεξοδική αποκάλυψη των πληροφοριών αυτών. Μέσω της αναθεώρησης τόσο της οδηγίας για τη διαφάνεια όσο και της λογιστικής οδηγίας τον Οκτώβριο του 2011, η Επιτροπή πρότεινε ότι οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον εξορυκτικό κλάδο ή στην υλοτομία πρωτογενών δασών πρέπει να αποκαλύπτουν σε ετήσια βάση τις πληρωμές προς κυβερνήσεις σε κάθε χώρα, όταν οι πληρωμές συνδέονται με ορισμένο έργο και όταν είναι σημαντικές για την αποδέκτρια κυβέρνηση. Η απαίτηση αυτή θα αφορούσε περιοριστικά τις μεγάλες εταιρείες και όλες τις οντότητες δημόσιου συμφέροντος. Οι προτάσεις της Επιτροπής ακολουθούν τον νόμο Dodd Frank των ΗΠΑ, ο οποίος ψηφίστηκε τον Ιούλιο του 2010 και απαιτεί από τις εταιρείες του εξορυκτικού κλάδου (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ορυκτά και μεταλλεύματα) που έχουν καταχωρηθεί στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC) να δημοσιοποιούν τις πληρωμές προς κυβερνήσεις ανά χώρα και ανά έργο. Η πρόταση θα αξιοποιήσει επίσης την υπάρχουσα εθελοντική Πρωτοβουλία Διαφάνειας Εξορυκτικών Βιομηχανιών. Η αποκάλυψη των πληρωμών αυτών προς κυβερνήσεις θα μπορούσε να παράσχει καίριες πληροφορίες σχετικά με τη ροή των εσόδων, ώστε να είναι σε θέση οι φορείς της κοινωνίας των πολιτών και οι πολίτες σε χώρες που συχνά έχουν άφθονους φυσικούς πόρους αλλά είναι φτωχές να ελέγχουν καλύτερα τα πεπραγμένα των κυβερνήσεών τους. Η ενίσχυση της διαφάνειας θα μπορούσε να προωθήσει μια καλύτερη διακυβέρνηση, να αποτρέψει τη διαφθορά, να βελτιώσει τη λογοδοσία των εταιρειών και ταυτόχρονα να επιτρέπει στους επενδυτές να αποφασίζουν περισσότερο τεκμηριωμένα. Η συντάκτρια γνωμοδότησης επιδοκιμάζει σθεναρά την πρόταση της Επιτροπής σαν σημαντικό βήμα προόδου στην κατεύθυνση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, αλλά θεωρεί ότι ορισμένα σημεία έχουν ιδιαίτερη σπουδαιότητα σε σχέση με την ανάπτυξη. Κατά συνέπεια, η συντάκτρια γνωμοδότησης προτείνει να αλλάξει ο ορισμός του έργου, να καταργηθούν οι εξαιρέσεις και να συμπεριληφθεί ένα όριο σημαντικότητας. Επιπλέον, ενώ η συντάκτρια γνωμοδότησης αναγνωρίζει την κρίσιμη σημασία της διαφάνειας στους κλάδους της εξόρυξης και της υλοτομίας από πρωτογενή δάση, πιστεύει ότι το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας θα έπρεπε να είναι ευρύτερο, δεδομένου ότι χρειάζεται βελτίωση της λογοδοσίας σε όλους τους κλάδους. Η συντάκτρια γνωμοδότησης προτείνει συνεπώς να γνωστοποιούν όλοι οι βιομηχανικοί κλάδοι τις πληρωμές ανά χώρα και να δημοσιοποιούνται AD\904419.doc 3/9 PE487.944v02-00
πρόσθετα χρηματοοικονομικά στοιχεία, ώστε να βοηθούνται τόσο τα κράτη μέλη της ΕΕ όσο και οι αναπτυσσόμενες χώρες να μειώσουν τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή σε όλους τους κλάδους. Αυτό συνάδει με τη θέση που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Μάρτιο του 2011 στο πλαίσιο της έκθεσης της Eva Joly σχετικά με τη συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες για την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στον φορολογικό τομέα, όπου αναφερόταν ότι η γνωστοποίηση ανά χώρα πρέπει να έχει ευρεία βάση, να περιλαμβάνει τα κέρδη προ φόρων και τα κέρδη μετά τους φόρους και να καλύπτει όλους τους κλάδους. Στην περίπτωση των εξορυκτικών βιομηχανιών και του κλάδου της υλοτομίας, η γνωστοποίηση των πληρωμών από τις επιχειρήσεις πρέπει να γίνεται ανά έργο. ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ Η Επιτροπή Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να ενσωματώσει στην έκθεσή της τις ακόλουθες τροπολογίες: Τροπολογία 1 Πρόταση οδηγίας Αιτιολογική σκέψη 7 Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή (7) Προκειμένου να υπάρχει αυξημένη διαφάνεια όσον αφορά τις πληρωμές που καταβάλλονται στις κυβερνήσεις, οι εκδότες των οποίων οι κινητές αξίες είναι εισηγμένες προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά και οι οποίοι ασκούν δραστηριότητες στους κλάδους της εξόρυξης ή της υλοτομίας από πρωτογενή δάση θα πρέπει να γνωστοποιούν σε χωριστή έκθεση, σε ετήσια βάση, τις πληρωμές που καταβάλλουν στις κυβερνήσεις στις χώρες στις οποίες δραστηριοποιούνται. Η έκθεση θα πρέπει να περιλαμβάνει τύπους πληρωμών συγκρίσιμους με εκείνους που γνωστοποιούνται σύμφωνα με την Πρωτοβουλία Διαφάνειας Εξορυκτικών Βιομηχανιών (ΠΔΕΒ) και θα παρέχουν στην κοινωνία των πολιτών πληροφορίες προκειμένου να καθίστανται οι κυβερνήσεις χωρών πλούσιων σε φυσικούς πόρους υπόλογες για τα έσοδα που έχουν από την εκμετάλλευση φυσικών πόρων. Η πρωτοβουλία είναι επίσης Τροπολογία (7) Προκειμένου να υπάρχει αυξημένη διαφάνεια όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες σε τρίτες χώρες, και ειδικότερα τις πληρωμές που καταβάλλονται στις κυβερνήσεις, οι εκδότες των οποίων οι κινητές αξίες είναι εισηγμένες προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά θα πρέπει να γνωστοποιούν ανά χώρα, ως τμήμα της ετήσιας έκθεσης που περιέχει τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις, τις πληρωμές που καταβάλλουν στις κυβερνήσεις στις χώρες στις οποίες δραστηριοποιούνται. Η δημοσιοποίηση παρόμοιων στοιχείων επιδιώκει να δώσει στους επενδυτές την δυνατότητα να λαμβάνουν καλύτερα τεκμηριωμένες αποφάσεις, βελτιώνοντας με τον τρόπο αυτό την εταιρική διακυβέρνηση και την εταιρική λογοδοσία και συμβάλλοντας στη συγκράτηση της φοροδιαφυγής. Η έκθεση πρέπει να περιλαμβάνει γνωστοποιήσεις σε ανά χώρα βάση. Προκειμένου για εκδότες που PE487.944v02-00 4/9 AD\904419.doc
συμπληρωματική προς το Σχέδιο Δράσης FLEGT της ΕΕ (Επιβολή της δασικής νομοθεσίας, Διακυβέρνηση και Εμπόριο) και τον κανονισμό για την ξυλεία, βάσει των οποίων απαιτείται από τους εμπορευομένους προϊόντα ξυλείας να επιδεικνύουν τη δέουσα επιμέλεια ώστε να παρεμποδίζεται η εισαγωγή παράνομης ξυλείας στην αγορά της ΕΕ. Οι λεπτομερείς απαιτήσεις ορίζονται στο κεφάλαιο 9 της οδηγίας 2011/.../ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. δραστηριοποιούνται στους κλάδους της εξόρυξης ή της υλοτομίας από πρωτογενή δάση, η έκθεση πρέπει επίσης να αποσαφηνίζει το συγκεκριμένο έργο ή τα συγκεκριμένα έργα με τα οποία συνδέονται αυτές οι πληρωμές, βασιζόμενοι στις απαιτήσεις γνωστοποίησης της Πρωτοβουλίας Διαφάνειας Εξορυκτικών Βιομηχανιών (ΠΔΕΒ), ώστε να παρέχουν στην κοινωνία των πολιτών πληροφορίες βάσει των οποίων θα μπορούν να καθίστανται οι κυβερνήσεις χωρών πλούσιων σε φυσικούς πόρους υπόλογες για τα έσοδα που έχουν από την εκμετάλλευση φυσικών πόρων. Η πρωτοβουλία είναι επίσης συμπληρωματική προς το Σχέδιο Δράσης FLEGT της ΕΕ (Επιβολή της δασικής νομοθεσίας, Διακυβέρνηση και Εμπόριο) και τον κανονισμό για την ξυλεία, βάσει των οποίων απαιτείται από τους εμπορευομένους προϊόντα ξυλείας να επιδεικνύουν τη δέουσα επιμέλεια ώστε να παρεμποδίζεται η εισαγωγή παράνομης ξυλείας στην αγορά της Ένωσης. Οι λεπτομερείς απαιτήσεις ορίζονται στο κεφάλαιο 9 της οδηγίας 2011/.../ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Τροπολογία 2 Πρόταση οδηγίας Αιτιολογική σκέψη 7 α (νέα) Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή Τροπολογία (7α) Σε πολλά μέρη του πλανήτη, όπως λόγου χάρη στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, οι ένοπλες συγκρούσεις συνδέονται στενά με τα κέρδη από την παράνομη εκμετάλλευση μεταλλευμάτων. Η διάρρηξη αυτού του δεσμού θα συμβάλει στην μείωση της συχνότητας και της έντασης των συγκρούσεων. Μια λύση θα ήταν να υποχρεωθούν εκείνοι οι εκδότες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που AD\904419.doc 5/9 PE487.944v02-00
εργάζονται με μεταλλεύματα προερχόμενα από περιοχές που πλήττονται ή ενδέχεται να πληγούν από συγκρούσεις να επιδεικνύουν τη δέουσα επιμέλεια προκειμένου να διασφαλίζουν ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού τους δεν έχουν καμία σχέση με τις εμπόλεμες παρατάξεις. Είναι εξίσου σαφές ότι οποιαδήποτε πρωτοβουλία κινούμενη σε αυτό το πνεύμα οφείλει να σεβαστεί απολύτως τα συμφέροντα των τοπικών ενδιαφερόμενων φορέων αλλά και ότι η ΠΔΕΒ αλλά και οι συστάσεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης περί δέουσας επιμέλειας στον έλεγχο και υπεύθυνης διαχείρισης της αλυσίδας εφοδιασμού μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμα σημεία αναφοράς. Προκειμένου να γίνει περισσότερο σαφής τούτη η ενδεχόμενη λύση, είναι σημαντική η περαιτέρω διερεύνηση σε επίπεδο Ένωσης της σκοπιμότητας και του ενδεχόμενου αντίκτυπου μιας παρόμοιας υποχρέωσης. Τροπολογία 3 Πρόταση οδηγίας Άρθρο 1 σημείο 5 Οδηγία 2004/109/ΕΚ Άρθρο 6 Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή Τροπολογία Άρθρο 6 Άρθρο 6 Έκθεση για τις πληρωμές στις κυβερνήσεις Τα κράτη μέλη απαιτούν από τους εκδότες οι οποίοι δραστηριοποιούνται στους κλάδους της εξόρυξης ή της υλοτομίας από πρωτογενή δάση, όπως ορίζονται στ [...], να καταρτίζουν, σύμφωνα με το κεφάλαιο 9 της οδηγίας 2011/../ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*), έκθεση για τις πληρωμές τις οποίες καταβάλλουν στις κυβερνήσεις σε ετήσια βάση. Η έκθεση δημοσιεύεται Έκθεση για τις πληρωμές στις κυβερνήσεις Τα κράτη μέλη απαιτούν από όλους τους εκδότες, να καταρτίζουν, σύμφωνα με το κεφάλαιο 9 της οδηγίας 2011/.../ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(*), έκθεση για τις πληρωμές τις οποίες καταβάλλουν στις κυβερνήσεις καθώς και πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τις χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες που ασκούν σε τρίτες χώρες, ως τμήμα των ετήσιων PE487.944v02-00 6/9 AD\904419.doc
το αργότερο έξι μήνες μετά τη λήξη κάθε οικονομικού έτους και παραμένει διαθέσιμη στο κοινό τουλάχιστον για πέντε έτη. Οι πληρωμές προς τις κυβερνήσεις αναφέρονται σε ενοποιημένη βάση. χρηματοοικονομικών τους καταστάσεων. Η έκθεση δημοσιεύεται το αργότερο έξι μήνες μετά τη λήξη κάθε οικονομικού έτους και παραμένει διαθέσιμη στο κοινό. Οι πληρωμές προς τις κυβερνήσεις αναφέρονται σε ενοποιημένη βάση. Τροπολογία 4 Πρόταση οδηγίας Άρθρο 1 σημείο 5 α (νέο) Οδηγία 2004/109/ΕΚ Άρθρο 6 α (νέο) Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή Τροπολογία (5α) Παρεμβάλλεται το ακόλουθο Άρθρο 6α: «Άρθρο 6α Αρχές που διέπουν την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις πληρωμές που καταβάλλονται στις κυβερνήσεις Για λόγους διαφάνειας και προστασίας των επενδυτών, τα κράτη μέλη απαιτούν την εφαρμογή των ακολούθων αρχών κατά την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις πληρωμές που καταβάλλονται στις κυβερνήσεις: (α) υποβολή ενοποιημένης έκθεσης: η έκθεση σχετικά με τις πληρωμές που καταβάλλονται στις κυβερνήσεις αποτελεί τμήμα της ετήσιας οικονομικής έκθεσης και διατίθεται σε εύκολα προσβάσιμη και συγκρίσιμη μορφή ειδικότερα, επιτρέπει τη συσχέτιση των πληρωμών με έργα (β) ουσιαστική σημασία: οι πληρωμές θεωρούνται σημαντικές αν οποιαδήποτε πληρωμή ή δέσμη πληρωμών του ίδιου τύπου ανέρχεται σε ποσό μεγαλύτερο από 15.000 ευρώ (γ) υποβολή έκθεσης ανά έργο: η υποβολή έκθεσης πραγματοποιείται ανά έργο, λαμβανομένου υπόψη του τοπικού και περιφερειακού αντίκτυπου για τον σκοπό AD\904419.doc 7/9 PE487.944v02-00
του ορισμού ενός έργου ο ορισμός του έργου περιλαμβάνει κριτήρια όπως είναι η άδεια, η χρηματοδοτική μίσθωση, η παραχώρηση ή άλλη παρόμοια νομική συμφωνία (δ) καθολικότητα: όλοι οι εκδότες υπόκεινται στις απαιτήσεις υποβολής έκθεσης δεν επιτρέπονται εξαιρέσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν στρεβλώσεις και επιτρέπουν στους εκδότες να εκμεταλλευθούν χαλαρές απαιτήσεις διαφάνειας (ε) πληρότητα: αναφέρονται όλες οι σχετικές πληρωμές και τα εισοδήματα που καταβάλλονται στις κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένων των πληρωμών σε είδος, τις δαπάνες λειτουργίας και τις πληρωμές σε σημαντικούς παρόχους υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των πληρωμών για την παροχή υπηρεσιών από το κράτος (στ) συγκρισιμότητα: η υποβολή έκθεσης σχετικά με όλες τις πληρωμές που καταβάλλονται στις κυβερνήσεις πραγματοποιείται κατά τρόπον που επιτρέπει την εύκολη σύγκριση των δεδομένων που αφορούν τις διάφορες χώρες.» PE487.944v02-00 8/9 AD\904419.doc
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Τίτλος Έγγραφα αναφοράς Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια Γνωμοδότηση της Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια Συντάκτης(τρια) γνωμοδότησης Ημερομηνία ορισμού Τροποποίηση της οδηγίας 2004/109/EΚ για την εναρμόνιση των προϋποθέσεων διαφάνειας αναφορικά με την πληροφόρηση σχετικά με εκδότες των οποίων οι κινητές αξίες έχουν εισαχθεί προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά, καθώς και της οδηγίας 2007/14/ΕΚ της Επιτροπής COM(2011)0683 C7-0380/2011 2011/0307(COD) JURI 15.11.2011 DEVE 1.12.2011 Fiona Hall 14.2.2012 Εξέταση στην επιτροπή 14.5.2012 Ημερομηνία έγκρισης 4.6.2012 Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας +: : 0: 24 0 1 Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Thijs Berman, Ricardo Cortés Lastra, Corina Creţu, Véronique De Keyser, Nirj Deva, Leonidas Donskis, Charles Goerens, Eva Joly, Filip Kaczmarek, Gay Mitchell, Norbert Neuser, Birgit Schnieber-Jastram, Michèle Striffler, Alf Svensson, Keith Taylor, Ivo Vajgl, Iva Zanicchi Emer Costello, Enrique Guerrero Salom, Fiona Hall, Edvard Kožušník, Judith Sargentini, Horst Schnellhardt, Patrizia Toia Marisa Matias AD\904419.doc 9/9 PE487.944v02-00