4ο εαρ. Εξαμηνο, 2010-2011 Η αποτυπωση ως εργαλειο αναγνωρισης του δομημενου περιβαλλοντος Συστηματικη Αποτυπωση κτηριου ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΡΑΦΑΚΟΥ Αν. Καθηγ. της Σχολης Αρχιτεκτονων Ε.Μ.Π. Μαθημα 1ο Εικονογραφηση υπομνηση του μαθηματος που σχολιαζεται κατα την παρουσιαση
αρχιτεκτονικη αποτυπωση Διαδικασία μεθοδολογικά και εννοιολογικά αντίστροφη από εκείνη της αρχιτεκτονικής σύνθεσης, αποτελεί μέθοδο συστηματικής αποδόμησης του κτηρίου ή συνόλου, με στόχο την αποκάλυψη: -της δομής (συνθετική και λειτουργική συγκρότηση) και -της μορφής του (γεωμετρικά και κατασκευαστικά χαρακτηριστικά) Σε επίπεδο εφαρμογής, τα παραπάνω χαρακτηριστικά υπάρχοντος αρχιτεκτονικού έργου επιχειρείται να μεταφερθούν μέσα από τα μετρήσιμα στοιχεία τους και να απεικονιστούν σε σχέδια που προκύπτουν εκ των υστέρων. Κάθε είδος σχεδίου (κάτοψη, τομή, όψη, λεπτομέρεια) συμβάλλει με συγκεκριμένο τρόπο στη μεταφορά πληροφοριών για τη δομή και τη μορφή και τελικά την ανασύνθεση του έργου. Πηγές Υλικό αποτυπώσεων Μ. και Γ. Γραφάκου από: α. «Αρχιτεκτονική και οικοδομική αποτύπωση, ιστορική τεκμηρίωση συγκροτήματος σπιτιών στην Παλιά Πόλη Ρεθύμνου». β. «Ναύπλιο, ολοκληρωμένο πρόγραμμα Προστασίας της Παλιάς Πόλης». γ. Τζάκου Ε. Αναστασία, «Κεντρικοί οικισμοί της Σίφνου, Μορφή και εξέλιξη σε ένα παραδοσιακό σύστημα», Αθήνα 1979. δ, Αρχείο Μορφολογίας Σχολής Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π.
αρχιτεκτονικη αποτυπωση «Για την ιστορική - θεωρητική διερεύνηση των αρχιτεκτονικών έργων πρέπει να παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία τεκμηρίωσης της ιστορίας τους, του αρχιτεκτονικού ρυθμού, των κτιριοδομικών φάσεων και των νεώτερων επεμβάσεων σ αυτά, επομένως απαιτείται να έχει την απαραίτητη πληρότητα, λεπτομέρεια και ακρίβεια. Για την αξιολόγηση του αρχιτεκτονικού χαρακτήρα ενός συνόλου χρησιμοποιείται για την καταγραφή των αρχιτεκτονικών τύπων και μορφών που επικρατούν στο σύνολο αυτό. Στη περίπτωση αυτή αρκεί η συνοπτική τους αποτύπωση (χωρίς την ακριβέστατη αποτύπωση κάθε λεπτομέρειας, καθώς η σημασία της για το σύνολο δεν είναι καθοριστική). Στην εφαρμοσμένη αρχιτεκτονική. Είναι απαραίτητη για τη καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης ενός κτηρίου που πρόκειται να επισκευαστεί, να αλλάξει χρήση ή να επεκταθεί. Το είδος των επεμβάσεων σε συνδυασμό με τη σημασία του έργου καθορίζουν τον βαθμό λεπτομέρειας των απαιτούμενων στοιχείων. Π.χ. Για την αποκατάσταση της δομικής και στατικής επάρκειας ενός κτηρίου, δίνεται έμφαση στα κατασκευαστικά στοιχεία του κτηρίου. Η αποτύπωση δίνει τα απαραίτητα στοιχεία για την οικοδομική ανάλυσή του (κατακόρυφα και οριζόντια φέροντα στοιχεία - τοιχοποιίες, πατώματα στέγες - οικοδομικές λεπτομέρειες κλπ.) καθώς και τη διάγνωση της παθολογίας τους (βλάβες, φθορές, ρωγμές κ.ά.). Σε περιπτώσεις αποκαταστάσεων μνημείων και γενικά κτηρίων με στόχο την διατήρηση ή την επαναχρησιμοποίησή τους, η αποτύπωση εκτός από την πλήρη και λεπτομερή σχεδιαστική αναπαράσταση του έργου - με όλα τα κατασκευαστικά, ρυθμολογικά κλπ. στοιχεία συμπεριλαμβάνει και αυτά που απαιτούνται για την ιστορική κλπ. τεκμηρίωση καθώς και την αποτίμηση της αισθητικής ποιότητας του» (βλ. Αικ. Κρεμέζη, Εισαγωγικό σημείωμα στο μάθημα των Αρχιτεκτονικών Αποτυπώσεων)
αρχιτεκτονικη αποτυπωση Ο ρόλος της οριζόντιας τομής-κάτοψης Αποκάλυψη συνθετικών αρχών, χαράξεων, τυπολογικών χαρακτηριστικών
Κτήριο στην κορυφή οικοδομικού τετραγώνου. Τυπολογία διαχείρισης της αμβλείας γωνίας. Αθήνα: Πειραιώς και Μενάνδρου Οικία Τσοποτού 1870 (κατεδαφισμένη)
Ναύπλιο: ενετικό κτήριο στον Άη-Γιώργη.
Ναύπλιο: το ενετικό κτήριο στον Άη-Γιώργη.
Ανίχνευση της τυπολογίας ατελούς οικοδομικού τετραγώνου στο μεσαιωνικό ιστό. Ρέθυμνο: συγκρότημα κατοικιών στο ιστορικό κέντρο.
Ρέθυμνο: Σχέση σκαριφήματος και τελικού σχεδίου.
Ρέθυμνο: Σχέση σκαριφήματος και τελικού σχεδίου.
αρχιτεκτονικη αποτυπωση Ο ρόλος της τομής Η δομή στην τρίτη διάσταση Ανίχνευση της σχέσης συνθετικών αρχών και κατασκευής
Σχέση σκαριφήματος και τελικού σχεδίου Ρέθυμνο: Σχέση συνθετικών αρχών και κατασκευής. «Τυποποίηση» ανοιγμάτων.
Ρέθυμνο: Ο ρόλος της τομής
Ρέθυμνο: Ο ρόλος της τομής
Β Α Α- Α Β Α Ρέθυμνο, Ο ρόλος της τομής: Σχέση με το ύπαιθρο σε ένα δύσκολο οικοδομικό τετράγωνο Β- Β
αρχιτεκτονικη αποτυπωση Ο ρόλος του σχεδίου της όψης και η φωτογραφία : η νοητή και η αντιληπτική εικόνα Σχέση συνθετικών αρχών, μορφολογικών χαρακτηριστικών και κατασκευής
Σχέση της όψης με την τομή
Α Β Κατασκευαστικές μαρτυρίες χρονολόγησης: Α: λαξευτοί μαρμάρινοι γωνιόλιθοι Β: τσιμεντόλιθοι
Οικία Τσοποτού. Όψεις σχεδιασμένες σε κλίμακα 1:50 Γειτονιά της Απολλωνίας στη Σίφνο. Όψη σχεδιασμένη για εκτύπωση σε μικρό μέγεθος.
Το σχέδιο της όψης και η φωτογραφία
αρχιτεκτονικη αποτυπωση Τα σχέδια των λεπτομερειών: η εμβάθυνση
Η Πλάκα Στοιχεία προσδιορισμού του αρχιτεκτονικού χαρακτήρα της. Φωτογραφίες από: «Ο αρχιτεκτονικός χαρακτήρας της Πλάκας: Τα κτίρια του πυρήνα του ιστορικού αθηναϊκού κέντρου». (Μ. Γραφάκου-Ε. Μαΐστρου), «Επτά Ημέρες» της εφημ. Η Καθημερινή φ. 23-6-1996.
Η Πλάκα Οικία Church. Πυργόσπιτο της τελευταίας φάσης της τουρκοκρατίας (πριν την αποκατάστασή του)
Η Πλάκα Το «οθωνικό» αρχοντικό Λασάνη στην οδό Διογένους. Μουσείο λαϊκών μουσικών οργάνων (συλλογή Φ. Ανωγειανάκη)
Η Πλάκα Λαϊκό σπίτι στην οδό Τριπόδων (πριν την αποκατάστασή του)
Η Πλάκα
Η Πλάκα
Η Πλάκα Δείγμα όψιμου νεοκλασικισμού στην οδό Αιόλου
Η Πλάκα Σπίτι με νεοκλασικό μέτωπο προς το δρόμο και λαϊκό χαγιάτι προς την εσωτερική αυλή.