Μέρος 1 Πρόγραμμα LIFE: Δράση για το Κλίμα Σπυριδούλα Ντεμίρη Εμπειρογνώμονας Κλιματικής Αλλαγής Greek LIFE Task Force ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΑΜΕΙΟ Λευκωσία, 13 Δεκεμβρίου 2018
Στόχοι και προτεραιότητες για το Κλίμα Αποδοτική χρήση ενέργειας χαμηλότερων εκπομπών Πιο καθαρές και ισορροπημένες επιλογές μετακινήσεων Περιβαλλοντικά φιλικές χρήσεις γης και γεωργία Λιγότερες εκπομπές από όλους τους τομείς της οικονομίας Αύξηση της αειφορίας των πόλεων Αύξηση των κλιματικά ανθεκτικών κοινοτήτων Μετριασμός ΚΑ (CCM) Προσαρμογή στην ΚΑ (CCA)
Δομή LIFE 3.456,7 εκατ. [2014-2020] 2 υποπρογράμματα Περιβάλλον (75%) 55% Φύση/Βιοποικιλότητα (2014-2017) 60.5% Φύση/Βιοποικιλότητα (2018-2020) Δράση για το Κλίμα (25%) 450 εκατ. (2014-2017) > 413 εκατ. (2018-2020) Περιβάλλον Περιβάλλον & Αποδοτικότητα Πόρων Φύση & Βιοποικιλότητα Διακυβέρνηση & Πληροφόρηση Δράση για το Κλίμα Μετριασμός Κλιματικής Αλλαγής Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή Διακυβέρνηση & Πληροφόρηση
Υπο-πρόγραμμα Δράση για το Κλίμα Αλλαγές του Νέου ΠΠΕ Κάθε Τομέας Προτεραιότητας περιλαμβάνει έναν αριθμό τομέων ευρωπαϊκής πολιτικής ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την περίοδο 2018-2020 Οι ετήσιες προσκλήσεις αναφέρουν πιο λεπτομερείς τομείς εργασιών 1-στάδιο (2018)
Μετριασμός - Νομοθετική βάση Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών: Παραγωγή ενέργειας Βιομηχανία Διεθνείς αερομεταφορές Effort Sharing Decision (ESD) Effort Sharing Regulation (ESR) Μεταφορές Οικιακός Γεωργία Φθοριούχα ΑτΘ, κλπ. Βάση αναφοράς: 2005
Τρέχουσα πορεία στην ΕΕ Δράσεις σε Ευρωπαϊκό επίπεδο: - EU ETS (περίπου 45% συνολικών εκπομπών) - Πολιτικές ευρωπαϊκής εμβέλειας Ανάγκη για δράσεις σε Εθνικό επίπεδο: - Μεταφορές - Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων - Συστήματα θέρμανσης-ψύξης - Αγροτικός τομέας - Τομέας χρήσεων γης Πηγή: European Environment Agency (EEA), 2018
Εκπομπές ΑτΘ-Κλάδοι Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Κινητικότητα Χαμηλών Εκπομπών (2016): 1/ Αύξηση αποδοτικότητας του συστήματος μεταφορών 2/ Επιτάχυνση της ευρείας χρήσης εναλλακτικών πηγών ενέργειας χαμηλών εκπομπών (προηγμένα βιοκαύσιμα, ηλεκτρική ενέργεια, υδρογόνο, κ.λ.π.) 3/ Μετάβαση προς την χρήση οχημάτων μηδενικών εκπομπών
Άλλοι σημαντικοί τομείς εκτός ΣΕΔΕ Αγροτικός τομέας και Χρήσεις γης Κανονισμός LULUCF 2021-2030 Κανόνας μη δέσμευσης Συνεισφορά της ΚΑΠ σε κλιματικούς στόχους Φθοριούχα αέρια Υποκατάστατα που υποβαθμίζουν την στοιβάδα του όζοντος Μεγάλο GWP Κανονισμός της ΕΕ για φθοριούχα αέρια (517/2014): Μείωση HFCs κατά σχεδόν 80% μέχρι 2030 Τροπολογία Kigali (2016)
1. Τομείς που δεν καλύπτονται από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ): Μεταφορές και καύσιμα Γεωργία Κατασκευές (πχ ενεργειακή απόδοση κτηρίων) Χρήσεις γης αλλαγές χρήσεων γης και δασοκομία (ΧΓΑΧΓΔ) 2. Λογιστική καταγραφή και μείωση ΑτΘ για ΧΓΑΧΓΔ 3. Πρακτικές διαχείρισης γης με αντίκτυπο σε εκπομπές/απορροφήσεις Μέτρα για δράσεις σε δάση, έδαφος και γεωργία που συνεισφέρουν στους στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων Ρόλος υγροτόπων και τυρφώδων εκτάσεων και προβλήματα υποβάθμισης του εδάφους *Τομείς εργασιών 2018
4. Βελτίωση λειτουργίας ΣΕΔΕ και βιομηχανικής παραγωγής με υψηλό ενεργειακό αντίκτυπο και εκπομπές 5. Φθοριούχα αέρια 6. Παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων από τις αρχές σχετικές με ΑτΘ *Τομείς εργασιών 2018
Προσαρμογή - Νομοθετική βάση Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Προσαρμογή στην KA Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή Νόμος 4414/2016, ΦΕΚ Α 149, Άρθρα 42-45 Περιφερειακά Σχέδια Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ), εξειδίκευση νόμου 11258/2017 Εθνικό Συμβούλιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, Υπ. Απόφαση 34768/2017 Συμφωνία των Παρισίων Ρόλος των πόλεων Σύμφωνο των Δημάρχων
Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Προσαρμογή στην ΚΑ (2013) Προώθηση δράσης από τα Κράτη Μέλη (Εθνικές Στρατηγικές) και δράσεων σε πόλεις (Σύμφωνο Δημάρχων) Δράσεις για εισαγωγή της έννοιας της ανθεκτικότητας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για βασικούς τομείς (γεωργία, αλιεία) και πολιτική συνοχής. Ασφάλεια υποδομών, προώθηση της χρήσης ασφάλισης έναντι φυσικών & ανθρωπογενών καταστροφών Βελτίωση διαδικασιών λήψης αποφάσεων (Climate-Adapt) Η Στρατηγική αξιολογήθηκε θετικά το 2018. Σύνδεση προσαρμογής με αειφόρο ανάπτυξη και μείωση κινδύνου καταστροφών. Πίνακες βαθμολόγησης ανά ΚΜ.
Το Σύμφωνο των Δημάρχων Δράσεις σε τοπικό επίπεδο Συμβατό με την Ευρωπαϊκή πολιτική: Υπογραφή ένταξης Δήμου 2008-2015: Πακέτο Ενέργεια και Κλίμα 2020 Υπογραφή ένταξης Δήμου μετά το 2015: Πλαίσιο Ενέργεια και Κλίμα 2030 & Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Κλιματική Αλλαγή Ολοκληρωμένη προσέγγιση (CCM & CCA) <2 χρόνια από την ένταξη πρέπει να έχει συνταχθεί το Sustainable Energy (and Climate) Action Plan Ελλάδα: 156 εντάξεις Δήμων 126 με σχέδιο δράσης 12 με στόχους και για 2030 17 με στόχους για αύξηση ανθεκτικότητας
1. Αστική προσαρμογή και χωροταξικός σχεδιασμός για μείωση επιπτώσεων ΚΑ 2. Ανθεκτικότητα υποδομών, συμπερ/νων: a. δικτύου γαλάζιας-πράσινης υποδομής b. προσεγγίσεων με βάση το οικοσύστημα 3. Βιώσιμη διαχείριση υδάτων (σε περιοχές επιρρεπείς στην ξηρασία), διαχείριση πλημμυρών και παράκτιων ζωνών *Τομείς εργασιών 2018
4. Ανθεκτικότητα γεωργίας, δασοκομίας και τουρισμού μεταξύ άλλων και σε νησιωτικές και ορεινές περιοχές 5. Στήριξη των εξόχως απόκεντρων περιοχών της ΕΕ: ετοιμότητα για ακραία καιρικά φαινόμενα κυρίως στις παράκτιες περιοχές *Τομείς εργασιών 2018
Διακυβέρνηση και Πληροφόρηση Τομείς πολιτικής LIFE 1. Ανάπτυξη και εφαρμογή εθνικών στρατηγικών για ενέργεια και κλίμα με ορίζοντα το 2030 και/ή στρατηγικές έως το 2050 2. Ενθάρρυνση της αλλαγής συμπεριφοράς, ενσωμάτωση των δράσεων για τη μείωση των εκπομπών και την ενεργειακή απόδοση σε διάφορους τομείς 3. Αξιολόγηση λειτουργίας ΣΕΔΕ της ΕΕ 4. Ανάπτυξη ικανοτήτων, ευαισθητοποίηση σχετικά με τα φθοριούχα αέρια σε επίπεδο τελικών χρηστών και αλυσίδας διανομής εξοπλισμού 5. Παρακολούθηση, εκτίμηση και εκ των υστέρων αξιολόγηση της πολιτικής για το κλίμα 6. Ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών & ευαισθητοποίησης για την προσαρμογής δραστηριότητες