Ο ΥΣΣΕΑΣ 2005 Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος 3 ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ 2 ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΛΕΣΒΟΥ ΦΟΡΜΑ 4 ου ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Α) Γενικά Στοιχεία 1. άσκαλοι(ες): οκιµάκη Μαρία, Μπαλοθιάρη Βασιλεία 2. Τόπος, χρόνος, αριθµός µαθητών πιλοτικού προγράµµατος Σχολείο Ηµεροµηνία ιδακτική Τάξη/ Αριθµός Ώρα Τµήµα Μαθητών 3 ο. Σ. 21/3/2005 1 η -2 η Στ 1 24 Ιεράπετρας 2 ο.σ. Μυτιλήνης 21/3/2005 1 η -2 η Στ 1 24 Β) Περιγραφή Μαθήµατος 1. Τίτλος Μαθήµατος: Ανάθεση οµαδικών εργασιών στους µαθητές 2. Ένταξη µαθήµατος στο αναλυτικό πρόγραµµα - Τάξη: Στ - ιδακτική Ενότητα: Μικρασιατική Καταστροφή Η τραγωδία του Νέου Ελληνισµού
- ιδακτικοί στόχοι: α) Να αδελφοποιηθούν οι οµάδες της τοπικής µε τις οµάδες της αποµακρυσµένης τάξης και να τηλεσυνεργαστούν στον καταµερισµό αρµοδιοτήτων. Ειδικότερα µέσω των δραστηριοτήτων που θα ανατεθούν στις οµάδες στόχοι είναι: Οι µαθητές: α) Να εξασκηθούν στην έρευνα και στην αναζήτηση πληροφοριών από προφορικές µαρτυρίες, στο διαδίκτυο και σε βιβλιοθήκες. β) Να εξασκηθούν στην παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου µε το να κρατούν σηµειώσεις, να συνδιαλέγονται µεταξύ τους, για να είναι ικανοί να υποστηρίξουν µε επιχειρήµατα τις απόψεις της οµάδας τους ή τις προσωπικές τους απόψεις στην παρουσίαση της εργασίας τους και στην τελική συζήτηση. γ) Να κατανοήσουν καλύτερα τη θεµατική ενότητα που επεξεργαζόµαστε και να έχουν ενεργητική συµµετοχή στη µελέτη της. - Μεθοδολογία ιδακτικής προσέγγισης: Τηλεσυνεργασία ίνονται τα φύλλα εργασιών, τα οποία έχουν ετοιµάσει οι δασκάλες των δύο τάξεων και στα οποία οι µαθητές καλούνται να εργαστούν οµαδοσυνεργατικά. Τα παιδιά κάθε τάξης χωρίζονται σε έξι οµάδες των τεσσάρων ατόµων. Η επιλογή του θέµατος µε το οποίο θα ασχοληθεί η κάθε οµάδα θα γίνει βάσει του ενδιαφέροντος των παιδιών. Κάθε δραστηριότητα ανατίθεται από κοινού σε δύο οµάδες µαθητών, από τις οποίες η µία είναι από την αποµακρυσµένη τάξη και η άλλη από την τοπική και οι οποίες θα αδελφοποιηθούν. Με τη διδακτική αυτή προσέγγιση οι µαθητές συµµετέχουν ενεργητικά στην εκπαιδευτική διαδικασία, ενώ ο ρόλος του δασκάλου διαφοροποιείται και από παρουσιαστήςπαντογνώστης ασκεί ένα ρόλο βοηθητικό και διαµεσολαβητικό σε µια προσπάθεια καθοδήγησης και διευκόλυνσης των µαθητών να προσεγγίσουν µε διερευνητικό και βιωµατικό τρόπο τη γνώση. ιαµορφώνουµε τις συνθήκες, ώστε οι µαθητές να αισθάνονται ότι συν-σκηνοθετούν, ότι συµµετέχουν στο σχεδιασµό της εκπαιδευτικής διαδικασίας και δεν την υφίστανται παθητικά. -Αναµενόµενα αποτελέσµατα: Οι µαθητές. θα αναπτύξουν συνεργατικό πνεύµα και αλληλελεγγύη, θα ασκηθούν στην επιλογή, στον έλεγχο και στη διασταύρωση της πληροφορίας και στην αποτελεσµατική της χρήση. Επίσης θα ασκηθούν στο να συσκέπτονται και να συναποφασίζουν για την απάντηση της οµάδας τους και θα αναπτύξουν ικανότητα λογικής ερµηνείας των γεγονότων και κριτικής σκέψης. - οµή Μαθήµατος: Αναλυτική περιγραφή επιµέρους βηµάτων της τηλεδιάσκεψης: α) Επιλογή θεµάτων για διερεύνηση από τις οµάδες µαθητών. β) Αδελφοποίηση οµάδων της τοπικής και της αποµακρυσµένης τάξης. γ) Τηλεσυνεργασία µεταξύ αδελφοποιηµένων οµάδων για καταµερισµό αρµοδιοτήτων. δ) Ολοκλήρωση διερευνήσεων ραστηριότητες Μαθητών: Οι µαθητές οδηγούνται σε πηγές πληροφόρησης καθοδηγούµενοι από τον ίδιο το δάσκαλο, διεξάγουν έρευνες και πραγµατοποιούν επισκέψεις εκτός σχολείου. Επίσης επεξεργάζονται τα όσα είδαν, άκουσαν και συνθέτουν δικά τους κείµενα. 1) Στην πρώτη δραστηριότητα η καταγραφή του ιστορικού γεγονότος γίνεται από δύο οπτικές γωνίες, ενός Έλληνα ιστορικού και ενός Τούρκου ιστορικού. Η µία από τις αδελφοποιηµένες οµάδες αναλαµβάνει να καταγράψει το ιστορικό γεγονός από την πλευρά του Έλληνα ιστορικού και η άλλη από την πλευρά του Τούρκου ιστορικού.
Με τη δραστηριότητα αυτή τα παιδιά γίνονται ερευνητές, προσπαθούν να ακολουθήσουν τα βήµατα εργασίας ενός ιστορικού και γίνονται παραγωγοί ιστορικών κειµένων. Μαθαίνουν πώς να οργανώνουν και πώς να παρουσιάζουν την ιστορική τους γνώση, γνώµη και αντίληψη των ιστορικών γεγονότων. Παράλληλα διαπιστώνουν τις διαφορετικές οπτικές µε τις οποίες προσεγγίζονται και ερµηνεύονται τα γεγονότα και οι συνέπειες του µικρασιατικού πολέµου από τους ιστορικούς των εµπλεκόµενων λαών. 2) Στη δεύτερη δραστηριότητα η µία από τις αδελφοποιηµένες οµάδες αναλαµβάνει να συγκεντρώσει υλικό από διάφορες πηγές για να φτιάξει ένα λεύκωµα µε τα ήθη και τα έθιµα των προσφύγων και ένα ανθολόγιο της µουσικής τους παράδοσης (µε χορούς, τραγούδια, µουσικά όργανα), ενώ η άλλη ένα βιβλίο συνταγών και ένα λεύκωµα µε ενδυµασίες, έπιπλα, σκεύη, εργαλεία και άλλα κειµήλια των προσφύγων. Με αυτή τη δραστηριότητα επιδιώκεται να γνωρίσουν την καθηµερινή ζωή, τη λαογραφία, τον πολιτισµό των ανθρώπων αυτών και τη δράση τους στην πολιτιστική ζωή της σύγχρονης Ελλάδας. 3) Στην τρίτη δραστηριότητα η µία από τις αδελφοποιηµένες οµάδες γράφει και δραµατοποιεί τη σκηνή της τραγικής νύχτας που κάηκε η Σµύρνη και η άλλη τη σκηνή του ερχοµού της οικογένειας στο λιµάνι του Πειραιά. Με αυτή τη δραστηριότητα οι µαθητές παράγουν θεατρικό λόγο και σχεδιάζουν την πλοκή του σεναρίου. Αναζητούν χαρακτήρες-ρόλους και δηµιουργούν το κατάλληλο σκηνικό για το συγκεκριµένο τόπο, χρόνο και γεγονός. ραµατοποιώντας το θεατρικό έργο βιώνουν τις τραγικές στιγµές του ξεριζωµού των προσφύγων. 4) Στην τέταρτη δραστηριότητα η µία από τις αδελφοποιηµένες οµάδες γράφει την περίληψη του µυθιστορήµατος και το χαρακτηρισµό των προσώπων-πρωταγωνιστών, ενώ η άλλη περιγράφει τους χώρους όπου κινείται το µυθιστόρηµα και τους συγκρίνει µε την εικόνα που παρουσιάζουν σήµερα. Μέσα από την απόλαυση της ανάγνωσης ενός λογοτεχνικού κειµένου, ενισχύονται οι εµπειρίες των µαθητών όσον αφορά τη θεµατική ενότητα που διδάσκονται και βρίσκονται πιο κοντά στην ατµόσφαιρα της εποχής. 5) Στην πέµπτη δραστηριότητα η µία από τις αδελφοποιηµένες οµάδες ερευνά τον τρόπο αποκατάστασής και ενσωµάτωσης των προσφύγων και τον τρόπο µε τον οποίο τους δέχτηκε το ελληνικό κράτος και οι Έλληνες. Επίσης ερευνά πως συνέβαλαν στην οικονοµική και πνευµατική ανάπτυξη της Ελλάδας µε τον ερχοµό τους. Οι µαθητές της άλλης οµάδας ψάχνουν και βρίσκουν συνοικίες Μικρασιατών προσφύγων που βρίσκονται στη πόλη τους και συγκρίνουν τις συνθήκες ζωής τους κατά τις πρώτες ηµέρες της εγκατάστασής τους µε τις σηµερινές. Με αυτή τη δραστηριότητα επιδιώκεται µέσω της ανάλυσης των πληροφοριών που έχουν συλλέξει η κατανόηση της έκτασης του προσφυγικού προβλήµατος, των ενεργειών του ελληνικού κράτους για αποκατάσταση των προσφύγων και της προσπάθειας των προσφύγων για ενσωµάτωση στη νέα πατρίδα. Επίσης επιδιώκεται µέσα από τις εµπειρικές τους γνώσεις και την έρευνά τους να διαπιστώσουν πως ζούσαν οι πρόσφυγες τα πρώτα χρόνια του ξεριζωµού τους και πως είναι σήµερα οι συνθήκες ζωή τους. 6) Στην έκτη δραστηριότητα η µία από τις αδελφοποιηµένες οµάδες αναλαµβάνει να ερευνήσει την άποψη των συµµαθητών της για τις εµπειρίες των Μικρασιατών προσφύγων και των σηµερινών µεταναστών που ζουν στη χώρα µας, ενώ η άλλη να διαπιστώσει µέσα από έρευνα αν υπάρχουν οµοιότητες και διαφορές ανάµεσα στις εµπειρίες που βίωσαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες και σε αυτές που βιώνουν σήµερα οι µετανάστες στη χώρα µας. Με αυτή τη δραστηριότητα οι µαθητές εξοικειώνονται στο να κατασκευάζουν ερωτηµατολόγια, να παίρνουν συνεντεύξεις από πρόσωπα, να επεξεργάζονται τα δεδοµένα και να καταλήγουν σε συµπεράσµατα. Ακόµα είναι πιθανόν να µετασχηµατίσουν τη στάση τους απέναντι στους µετανάστες.
-Συνδυασµός µε άλλα µέσα διδασκαλίας: Φύλλα εργασίας