Kλιμακτήριο-Εμμηνόπαυση Δημήτριος Βαβίλης Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας ΑΠΘ 3 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εφαρμοσμένης Φαρμακευτικής Θεσσαλονίκη 2017
«Η χορήγηση οιστρογόνων στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες καθυστερεί την γήρανση, βελτιώνει την γενική κατάσταση του οργανισμού και προσφέρει σαφή οφέλη στην σεξουαλική ζωή» Wilson RA. Feminine forever. Evans M. and Lippincott JB, New York 1966
Χορήγηση HRT στην εµµηνόπαυση Σε ποιες εµµηνοπαυσιακές γυναίκες; Πρακτικά σε όλες Για πόσο χρονικό διάστηµα; Για πολλά χρόνια Εάν έχουν παρέλθει αρκετά χρόνια από την τελευταία εµµηνορρυσία και δεν υπάρχουν πλέον εξάψεις, θα χορηγηθεί HRT; Ναι, γιατί υπάρχουν πολλά οφέλη από άλλα συστήµατα Υπάρχει φόβος για καρκινογένεση στον µαστό; Ναι, ο κίνδυνος είναι µικρός. Τα οφέλη υπερισχύουν συντριπτικά των πιθανών επιβλαβών επιπτώσεων Διάλεξη Καθηγητού κ. Leon Speroff 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαιευτικής-Γυναικολογίας, Αθήνα 1994
ΧV World Congress of Gynaecology and Obstetrics, Copenhagen 1997 Το ποσοστό µετεµµηνοπαυσιακών γυναικών στην Ευρώπη που παίρνει HRT είναι αρκετά µεγάλο και, κατά κάποιο τρόπο, αντίστοιχο εκείνου των νέων γυναικών που παίρνουν ορµονική αντισύλληψη.. αλλά διακόπτουν την HRT µετά από ένα χρόνο συνήθως ή κάνουν διακοπές κατά διαστήµατα Meeting on Menopause
... και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι αυτό το σκεύασμα δεν πρέπει να χορηγείται για πρωτογενή πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου Writing Group for the WHI, JAMA 2002
It seems that the recommendations of the WHI Writing Group are mainly focused on public rather than individual health Those data describe increased risk of on entire population, not the increased risk for individual women. M. Neves-e-Castro et al. On behalf of the EMAS. Maturitas 2002
No study of the size and scope of WHI will be free of criticism. However, we have particular concerns about the design of the WHI and the interpretation of the results. H.P.G. Shneider. On behalf of the Executive Committee of IMS. Climacteric 2002
Βασικές οδηγίες στην κλινική πράξη Κύρια ένδειξη: Κλιµακτηριακά συµπτώµατα (πχ αγγειοκινητικά και ουρογεννητικά) Όχι για πρωτογενή ή δευτερογενή πρόληψη CHD Πρόληψη οστεοπόρωσης: Εκτίµηση ωφέλειαςζηµιάς Η µικρότερη δυνατή δοσολογία Εξατοµίκευση Advisory Panel NAMS, Annual Meeting 2002, Menopause 2003
Updated EMAS statement EMAS board members, Maturitas 2008 Κύρια ένδειξη: Κλιµακτηριακά συµπτώµατα Η HRT ελαττώνει σηµαντικά την οστική απώλεια και τον κίνδυνο οστεοπορωτικών καταγµάτων Ηλικία 50-59: Ένα window of opportunity είναι πολύ πιθανόν να υπάρχει για ευεργετικά αποτελέσµατα στην καρδιαγγειακή νόσο. Ηλικία <70: Μικρή αύξηση του κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο, χαµηλής όµως κλινικής σηµασίας (τόσο για την ET όσο και για την EPT)...συνέχεια
Καρκίνος µαστού: αυξηµένος κίνδυνος (χρονοεξαρτώµενος). Υψηλότερος στην EPT Έλεγχος παραγόντων κινδύνου για καρκίνο µαστού και καρδιαγγειακή νόσο Lifestyle: Άσκηση, απώλεια βάρους, ελάττωση του αλκοόλ Έλεγχος και ρύθµιση παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο Τιµπολόνη: Αποτελεσµατική στην πρόληψη οστεοπορωτικών καταγµάτων. Αύξηση του κινδύνου για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο σε µεγάλες ηλικίες
Recent data support the initiation of HT around the time of menopause to treat menopause-related symptoms and to prevent osteoporosis in women of high risk fracture Position Statement on HT NAMS Advisory Panel Menopause 2012
Οδηγίες της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Κλιµακτηρίου και Μεταβολισµού, 2015