ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΦΟΔΙΑΣΤΙΚΗΣ ΑΛΥΣΙΔΑΣ I. Διάλεξη 12η. Αναδυόμενες τεχνολογίες (Logistics 4.0)

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΦΟΔΙΑΣΤΙΚΗΣ ΑΛΥΣΙΔΑΣ I Διάλεξη 12 η : Αναδυόμενες τεχνολογίες (Logistics 4.0) Δρ. Β. Ζεϊμπέκης (vzeimp@fme.aegean.gr) Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης Πανεπιστήμιο Αιγαίου Copyright 2019

Ατζέντα Logistics 4.0& IoT: Ορισμός& Χαρακτηριστικά Τεχνολογίες logistics 4.0 σε αποθηκευτικούς χώρους Τεχνολογίες logistics 4.0 στις μεταφορές/ city logistics 2

Logistics 4.0 IoT: Τα μέσα για το ψηφιακό μετασχηματισμό των εταιριών Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί το μεγαλύτερο πονοκέφαλο για τις σύγχρονες επιχειρήσεις δεδομένου ότι αποτελεί τη νέα τάση, την οποία καλούνται να υιοθετήσουν οι σύγχρονες εταιρίες Για έναν επιτυχημένο ψηφιακό μετασχηματισμό, είναι σημαντικό μια εταιρία να συλλέγει, να αναλύει και να αξιοποιήσει ορθά την πληροφορία η οποία συνοδεύει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής τους, ενώ πιο σημαντικό απ όλα είναι η πληροφορία που χρησιμοποιείται να είναι άμεση και σε πραγματικό χρόνο. Για την επίτευξη των παραπάνω σημαντικό ρόλο παίζει η υιοθέτηση της έννοιας του Διαδικτύου των πραγμάτων(internet of Things- ΙοΤ), η οποία αποτελεί αποτέλεσμα της ραγδαίας τεχνολογικής εξέλιξης και επανάστασης στη Βιομηχανία(Industry 4.0) και κατ επέκταση στον κλάδο των logistics(logistics 4.0) Ένα σημαντικό πλήθος εταιριών, εκμεταλλευόμενοι τα αποτελέσματα της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης(industry 4.0) και τις τάσεις στο κλάδο της εφοδιαστικής αλυσίδας (π.χ. e-commerce, omni-channel, κλπ., έχουν επενδύσει σημαντικά κεφάλαια σε συστήματα, εφαρμογές και τεχνολογίες προκειμένου να μειώσουν το χρόνο διεκπεραίωσης των παραγγελιών τους και να αυξήσουν την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα των διαδικασιών τους 4

Οικοσύστημα IoT: Ορισμός Συστατικά - Χαρακτηριστικά Ο όρος Internet of Things ( ή αλλιώς Διαδίκτυο των Πραγμάτων) επινοήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 από τον επιχειρηματία Kevin Ashton συνιδρυτής του Auto-ID Center στο MIT. Aνακάλυψε τον τρόπο να συνδέσει τα αντικείμενα με το διαδίκτυο μέσω μιας ετικέτας RFID Το Internet of Things είναι μία έννοια που αφορά στα αντικείμενα της καθημερινότητάς μας από βιομηχανικές μηχανές μέχρι wearable συσκευές που χρησιμοποιούν ενσωματωμένους αισθητήρες για τη συλλογή δεδομένων και την ανάληψη συγκεκριμένης δράσης σε αυτά μέσα σε ένα δίκτυο. Οικοσύστημα IoT 5

Logistics 4.0: παράγοντες που οδήγησαν στην υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών και έξυπνων εφαρμογών Πολυπλοκότητα Εξειδικευμένες απαιτήσεις Αύξηση αναγκών της αγοράς Ανάπτυξη e-commerce Διεθνής ανταγωνισμός Αστάθεια αγοράς Logistics 4.0 Digitalization Smart Logistics Συχνές και μικρές παραγγελίες Μείωση κύκλου ζωής προϊόντων 6

Υφιστάμενες προκλήσεις στο επιχειρηματικό τοπίο - Έλεγχος απόδοσης μηχανών -Προληπτική συντήρηση - Οργάνωση πλάνου παραγωγής - Διαχείριση αποθέματων - Έλεγχος και διαχείριση παγίων - Human-to-Machine interaction - Διαχείριση παγίων (π.χ. οχήματα) - Κατάσταση και θέση φορτίου -Συντήρηση οχημάτων - Εντοπισμός βλαβών - Έλεγχος κατάστασης οδηγού (π.χ. κόπωση) - Υπολογισμός στοιχείων: εκπομπές CO2, κυκλοφορία οχημάτω - Καταναλωτική συμπεριφορά και προφίλ καταναλωτή (μέσα κοινωνικής δικτύωσης) - Αποθέμα, πωλήσεις, ανάγκες πελατών - Εξυπηρέτηση πελατών, shopping experience Όλες οι παραπάνω πληροφορίες πρέπει να συλλέγονται αυτόματα και σε πραγματικό χρόνο, να επεξεργάζονται άμεσα και να γνωστοποιούνται στα στελέχη των επιχειρήσεων με στόχο την άμεση λήψη αποφάσεων! 7

Η αγορά του IoT: Στοιχεία και προβλέψεις 2017 2020-2025 2050 10 δις online συσκευές Βιομηχανίες που εφαρμόζουν ήδη IoT (early adopters) Βιομηχανικός εξοπλισμός (18%) Τηλεπικοινωνίες / Υψηλή τεχνολογία (17%) Αυτοκινητοβιομηχανίες (17%) Ηλεκτρονικά είδη: ευρείας κατανάλωσης & βιομηχανικά (17%) Αεροπορία και άμυνα (15%) Χρήση IoT για: Έλεγχο επιδόσεων προϊόντος Συντήρηση/ επισκευή προϊόντων και μηχανών Υποστήριξη πωλήσεων 34δις online συσκευές Επενδύσεις σε: Μεγαλύτερη επεξεργαστική ισχύ Μεγαλύτερους αποθηκευτικούς χώρους Εκπαίδευση σε εργαλεία analytics, με στόχο τη βελτίωση της χρήσης δεδομένων που λαμβάνονται από συσκευές συνδεδέμενες στο διαδίκτυο $ 6 τρις επενδύσεις μέχρι το 2022 σε IoT $ 13 τρις ROI:Θα αποφέρουν οι επενδύσεις σε IoT συσκευές μέχρι το 2025 Ειδικότερα στους τομείς: - Βιομηχανία: 35% των κατασκευαστών χρησιμοποιούν ήδη έξυπνους αισθητήρες, 10% θα υιοθετήσουν αυτή τη τεχνολογία το έπομενο έτος και 8% στα επόμενα 3 έτη - Μεταφορές: Πάνω από 220 εκατομ. οχήματα συνδεδέμενα ως το 2020 50 δις online συσκευές Πηγές: EKT, 2016; BI Intelligence, 2017; PwC, 2016 8

Βασικότερες εφαρμογές του IoT στα logistics 9

Η σημασία της τεχνολογίας ραδιοσυχνικής αναγνώρισης (RFID) στο οικοσύστημα ΙΟΤ Η Τεχνολογία Ραδιοσυχνικής Αναγνώρισης (Radio Frequency Identification, RFID): χρησιμοποιεί τα ραδιοκύματα (radio waves) με σκοπό......να αναγνωρίζει (identify), να εντοπίζει (track), να συλλέγει και να αποθηκεύει πληροφορίες (data capture)......έμψυχων και άψυχων αντικειμένων......αυτόματα Ένα σύστημα RFID βρίσκεται στα άκρα ενός πληροφοριακού συστήματος(information System) Ουσιαστικά, είναι ένας διαφορετικός τρόπος διασύνδεσης του συστήματος με αντικείμενα ενδιαφέροντός του 10

Αρχιτεκτονική ετικέτας RFID Κεραία Ολοκληρωμένο Κύκλωμα Σύνδεση μεταξύ κεραίας και ολοκληρωμένου κυκλώματος Υπόστρωμα πάνω στο οποίο βρίσκεται η κεραία 11

RFID στην αποθήκη και στο ράφι Upstream Downstream Διαχείριση Αποθεμάτων Ιχνηλασιμότητα και Πιστοποίηση Καλής Παράδοσης Διαχείριση Ραφιών και CRM 12

Πεδία εφαρμογής τεχνολογίας RFID Έλεγχος πρόσβασης / Συστήματα ασφάλειας Ηλεκτρονικές ταυτότητες (πρόσβαση σε κρίσιμες υποδομές) Κάρτες διοδίων Αντικλεπτικά (immobilizer, ρούχα, χαρτονομίσματα, κ.ά.) EAS Διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας Tαυτοποίηση προϊόντων Iχνηλασιμότητα ανάκληση Έλεγχος αποθέματος Μείωση κλοπών Αποδοτικότερες μεταφορές Ποιοτικός έλεγχος Πληροφόρηση καταναλωτή Υγεία Έλεγχος διανομής φαρμάκων Ταυτοποίηση ιατρικών δειγμάτων Συλλογή και μετάδοση βιομετρικών δεδομένων...και πολλά άλλα Ταυτοποίηση ζώων Συλλογή απορριμάτων POS/συστήματα ταχείας πληρωμής Συστήματα πρόσβασης/χρέωσης σε πολυχώρους Συστήματα διαχείρισης αποσκευών Χρονομέτρηση αθλητών Αποφυγή απαγωγών σε μικρά παιδιά(!) Διαχείριση βιβλιοθηκών 13

Βασικότερες εφαρμογές του IoT εντός ενός αποθηκευτικού χώρου Οι καινοτόμες εφαρμογές και οι αλληλεπιδράσεις (Human-to-Machine και Machine-to- Machine) σε συνδυασμό με την εκμετάλλευση της πραγματικής και άμεσης πληροφορίας μπορούν να οδηγήσουν σε εξοικονόμηση κόστους, σε καλύτερα επίπεδα ιχνηλασιμότητας, σε μείωση λαθών, σε αυξημένα επίπεδα ευελιξίας και αποδοτικότητας. 15

Βασικότερες εφαρμογές του IoT: Παραλαβές εμπορευμάτων με τη χρήση RFID Οι ασύρματες συσκευές ανάγνωσης συλλέγουν δεδομένα από τις ετικέτες των παλετών που παραλαμβάνονται στους αποθηκευτικούς χώρους, μέσω των ραμπών εκφόρτωσης. Τα δεδομένα που συλλέγονται περιέχουν πληροφορίες σχετικά με τον όγκο και τις διαστάσεις των προϊόντων που παραλαμβάνονται, ενώ υπάρχει η δυνατότητα για αποστολή των εν λόγω πληροφοριών στο σύστημα διαχείρισης των αποθηκευτικών χώρων(wms) για περαιτέρω επεξεργασία και αποθήκευση. Με αυτή τη δυνατότητα περιορίζεται σημαντικά ο χρόνος παραλαβής των προϊόντων διότι δεν πραγματοποιείται πλέον χειρωνακτική καταμέτρηση και σάρωση των ετικετών των παραλαμβανόμενων παλετών ή και κιβωτίων Μέσω χρήσης καμερών στα σημεία εισόδου των προϊόντων(ράμπες εκφόρτωσης) δίνεται η δυνατότητα για εντοπισμό ποιοτικών αλλοιώσεων ή ζημιών, κατά τη διάρκεια της σάρωσης των ετικετών των παλετών 16

Video 1: Χρήση RFID σε αποθήκη 17

Βασικότερες εφαρμογές του IoT: Διαχείριση αποθεμάτων Η σημερινή διαχείριση αποθεμάτων στους περισσότερους αποθηκευτικούς χώρους είναι χρονοβόρα με αυξημένη πιθανότητα λάθους, δεδομένου ότι απαιτείται από τους εργαζόμενους να σαρώσουν ένα προς ένα όλα τα αντικείμενα (μέσω ενός τερματικού) Η πολυπλοκότητα και ο αυξημένος απαιτούμενος χρόνος αποτελούν βασικούς παράγοντες οι οποίοι κάνουν σύνθετη και δαπανηρή την παρακολούθηση των προϊόντων στο εσωτερικό ενός αποθηκευτικού χώρου Εκμεταλλευόμενες τις νέες τεχνολογίες οι εταιρίες μπορούν να χρησιμοποιήσουν μη επανδρωμένα οχήματα σε συνδυασμό με προηγμένους αισθητήρες(ετικέτες RFID), έτσι ώστε να καταφέρουν να βελτιώσουν σημαντικά την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα της απογραφής Η χρήση αισθητήρων επιτρέπει στα μη επανδρωμένα οχήματα να κινούνται με υψηλά επίπεδα ασφάλειας στο εσωτερικό των αποθηκευτικών χώρων να εντοπίζουν το απόθεμα και να προσδιορίζουν την τοποθεσία του καθώς επίσης και άλλα χαρακτηριστικά του 18

Video 2: Unmanned Aerial Vehicle (UAV) 19

Βασικότερες εφαρμογές του IoT: Παρακολούθηση εξοπλισμού διαχείρισης εμπορευμάτων ΤοΙοΤμπορείναοδηγήσειμιαεταιρίαστηβέλτιστηδιαχείρισηκαιτωνπάγιων στοιχείων της Συνδέοντας όλα τα μηχανήματα και τα οχήματα ενός αποθηκευτικού χώρου με ένα κεντρικό σύστημα, δίνεται η δυνατότητα στους διαχειριστές τους να μπορούν μέσω του ΙοΤ να τα παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο Οι διαχειριστές των αποθηκευτικών χώρων λαμβάνουν ειδοποιήσεις σχετικά με το ποσοστό χρήσης και την κατάσταση των οχημάτων, οπότε είναι σε θέση να γνωρίζουν σε πραγματικό χρόνο ποια μηχανήματα χρησιμοποιούνται υπερβολικά ή ποια μηχανήματα είναι αδρανή, καθώς επίσης και μια σειρά πληροφοριών που σχετίζονται με τη συντήρηση των εν λόγω μηχανημάτων 20

Βασικότερες εφαρμογές του IoT: Autonomous Mobile Robots (AMR) Τα αυτοματοποιημένα ρομποτικά συστήματα αποτελούν μια ευρέως διαδεδομένη και αποδοτική λύση για τις εγκαταστάσεις logistics, καθώς κινούνται με ταχύτητες μεγαλύτερες των 1,5 m/sec και έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν προϊόνταμεσυνολικόβάροςπουξεπερνάτα600kg Τα εν λόγω οχήματα είναι εξοπλισμένα με αισθητήρες, για την αποφυγή συγκρούσεων καθώς επίσης και με ευφυή συστήματα επικοινωνίας για την ανταλλαγή πληροφοριών, δεδομένων και εντολών με τα αντίστοιχα πληροφοριακά συστήματα των εγκαταστάσεων στις οποίες κινούνται Η κίνηση τους στο χώρο είναι αυτοματοποιημένη με αποτέλεσμα ο αποθηκευτικός χώρος να μπορεί να λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο και 365 ημέρες το έτος Σήμερα εταιρίες όπως η Amazon (Kiva Robots) και η Alibaba χρησιμοποιούν τέτοιου είδους συστήματα στις εγκαταστάσεις τους, σημειώνοντας σημαντικούς ρυθμούς αύξησης των επιπέδων παραγωγικότητας 21

Video 3: Autonomous Mobile Robots (AMR) 22

Βασικότερες εφαρμογές του IoT: Robotic arms Οι ρομποτικοί βραχίονες χρησιμοποιούνται αρκετά χρόνια σε γραμμές συναρμολόγησης προϊόντων καθώς επίσης σε σύγχρονους αποθηκευτικούς χώρους για διαδικασίες όπως η συλλογή και η συσκευασία Οι βραχίονες διαθέτουν πολλαπλούς βαθμούς ελευθερίας κινήσεων ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις είναι εξοπλισμένες με αναγνώστες barcode, RFID ή ακόμη και με συστήματα καμερών για την αναγνώριση των προϊόντων / εμπορευμάτων Τα εν λόγω συστήματα μπορούν να συλλέξουν, να τοποθετήσουν μέσα σε κιβώτια ή ακόμη και να διακινήσουν προϊόντα/ εμπορεύματα(με διαφορετικό βάρος, όγκο και σχήμα) με μηχανική υποβοήθηση ή/και μέσω κενού αέρος (vacuum) Εκμεταλλευόμενες την ευελιξία και την ταχύτητα των εν λόγω συστημάτων, ένα σημαντικό πλήθος εταιριών που διαχειρίζονται προϊόντα κυρίως σε επίπεδο τεμαχίου (φάρμακο, καλλυντικά, τσιγάρα, ανταλλακτικά, υποδήματα, κλπ.), χρησιμοποιούν τις εν λόγω τεχνικές λύσεις σε συνδυασμό με ταινιόδρομους ή ραουλόδρομους 23

Video 4: Robotic arms 24

Βασικότερες εφαρμογές του IoT: Robotic Exoskeleton Suits Με το εν λόγω ρομποτικό σύστημα θα δίνεται η δυνατότητα στους εργαζόμενους να «φορούν» εξωτερικούς σκελετούς και να σηκώνουν μέσω ρομποτικής υποβοήθησης φορτία μέχρι 90kg Μετηχρήσητωνσυγκεκριμένωνσκελετώνπέρααπότηραγδαίαμείωσητων προβλημάτων των εργαζόμενων τα οποία σχετίζονται με τις μυοσκελετικές παθήσεις (ΜΣΠ), δίνεται η δυνατότητα στις εταιρίες για μείωση του χρόνου διεκπεραίωσης των φορτώσεων και των εκφορτώσεων, καθώς επίσης και για επίτευξη μεγαλύτερου βαθμού ευελιξίας Πρόκειται για συστήματα διαχείρισης εμπορευμάτων τα οποία διαθέτουν την ευελιξία ενός ανθρώπου και την αντοχή ενός μηχανήματος Ήδη εταιρίες που ασχολούνται με ρομποτικά συστήματα, όπως η Sarcos Robotics έχουν ήδη σχεδιάσει και αναπτύξει εξωτερικούς σκελετούς με προηγμένη τεχνολογία ρομποτικής, ενώ μια σειρά από μεγάλες εταιρίες όπως η BMW, η General Electric, η Caterpillar και η Delta Air Lines εξετάζουν την εφαρμογή τους στις εγκαταστάσεις τους 25

Video 5: Robotic Exoskeleton Suits 26

Βασικότερες εφαρμογές του IoT κατά τη διάρκεια της μεταφοράς (Line haul transportation) Οι καινοτόμες εφαρμογές και οι αλληλεπιδράσεις (Human-to-Machine και Machine-to- Machine) σε συνδυασμό με την εκμετάλλευση της πραγματικής και άμεσης πληροφορίας μπορούν να οδηγήσουν σε εξοικονόμηση κόστους, σε καλύτερα επίπεδα ιχνηλασιμότητας, σε μείωση λαθών, σε αυξημένα επίπεδα ευελιξίας και αποδοτικότητας. 28

Σύστημα υποβοηθούμενης οδήγησης (Assisted highway trucking) (1/2) Σε αντίθεση με το παραδοσιακό υπολογιστή ταξιδιού(cruise control) με βάση τον οποίο ο οδηγός καθορίζει μια συγκεκριμένη ταχύτητα, οι νέες εφαρμογές και τεχνολογίες λαμβάνουν υπόψη και τις αποστάσεις μεταξύ του οχήματος και των προπορευόμενων οχημάτων, προκειμένου να ταξιδεύει με ασφάλεια Πέρααπόταυψηλάεπίπεδαασφάλειας,οιδοκιμέςέχουν δείξειότιμπορείνα επιτευχθεί και σημαντική εξοικονόμηση καυσίμων κατά 5%- 10% Mercedes-Benz Future Truck 2025 Πηγή: Daimler, 2018 29

Σύστημα υποβοηθούμενης οδήγησης (Assisted highway trucking) (2/2) Τα οχήματα διαθέτουν κάμερες, ραντάρ και αισθητήρες μεγάλης εμβέλειας, ενώ παράλληλα είναι εξοπλισμένα με κάμερες για τον εντοπισμό πεζών ή άλλων αντικειμένων Πηγή: Daimler, 2018 30

Truck platooning (Διμοιρία ή κομβόι οχημάτων) Ένα κομβόι / διμοιρία οχημάτων (truck platooning) αποτελείται από 2 ή περισσότερα οχήματα το ένα πίσω από το άλλο και με συγκεκριμένες αποστάσεις μεταξύ τους Σε αυτή την περίπτωση το πρώτο όχημα οδηγείται παραδοσιακά από οδηγό, ενώ η κίνηση των οχημάτων που ακολουθούν εξαρτάται από το πρώτο όχημα του κομβόι. Ο οδηγός του πρώτου οχήματος ρυθμίζει την ταχύτητα και την κατεύθυνση ολόκληρου του κομβόι, ενώ οι οδηγοί των οχημάτων που ακολουθούν δεν πραγματοποιούν καμία ενέργεια (χρόνος ανάπαυσης) Με το συγκεκριμένο τρόπο οδήγησης αυξάνονται τα επίπεδα ασφάλειας ενώ παράλληλα μειώνεται η κατανάλωση καυσίμου κατά 15%, δεδομένου της μείωσης του αεροδυναμικού συντελεστή των οχημάτων 2 3 1 32

Παρακολούθηση θέσης και συνθηκών μεταφοράς (Location and condition monitoring) Τα παραδοσιακά συστήματα τηλεματικής διαθέτουν ποικιλία αισθητήρων. Παρ όλα αυτά στις περισσότερες περιπτώσεις οι εταιρίες χρησιμοποιούν τις εν λόγω τεχνικές λύσεις μεμονομένα Πηγή: DHL, 2015 SmartSensor: Παρέχει πλήρη παρακολούθηση θερμοκρασίας και υγρασίας ενώ διαθέτει ενδείξεις για θερμοκρασιακό Shock Η πρόσφατη ανάπτυξη έξυπνων εφαρμογών και καινοτόμων τεχνολογιών (cloud computing, blockchain) επιτρέπει την ένωση όλων αυτών των τηλεματικών μονάδων κατά μήκος ολόκληρης της εφοδιαστικής αλυσίδας (μέσω χρήσης ανοιχτής πλατφόρμας), παρέχοντας με αυτό τον τρόπο end-to-end έλεγχο απο όλα τα εμπλεκόμενα μέρη Πηγή: Bluesurge, 2018 33

Σύστημα προληπτικής συντήρησης πάγιων στοιχείων (Predictive asset lifecycle management) Η χρήση έξυπνων αισθητήρων σε συνδυασμό με την υιοθέτηση ευφυών συστημάτων μεταφορών (ITS), παρέχει τη δυνατότητα για συλλογή σε πραγματικό χρόνο στοιχείων που σχετίζονται με τη λειτουργική κατάσταση των οχημάτων Η δυνατότητα συλλογής στοιχείων σε πραγματικό χρόνο παρέχει πληροφορίες σχετικά με το ποσοστό χρήσης ή μη ενός οχήματος/τρέιλερ σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο Παράλληλα, μέσω των συγκεκριμένων συστημάτων είναι δυνατή η υιοθέτηση προληπτικών συστημάτων συντήρησης του στόλου μιας εταιρείας Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί το πρόγραμμα συντήρησης κατ απαίτηση (MoDe-Maintenance on Demand), το οποίο πραγματοποιήθηκε σεσυνεργασίατηςvοlvoμετηdhlκαι τοοποίοέχειτηδυνατότηταγιακάθε όχημα του στόλου οχημάτων, να προβλέπει και να αποφασίζει αυτόνομα πότε και σε ποιο σημείο ενός οχήματος απαιτείται συντήρηση Πηγή: DHL, 2015 34

Εφαρμογή αύξηση επιπέδου ασφάλειας και υγιεινής (Health and safety) Οι εταιρίες κατασκευής οχημάτων, εκμεταλλευόμενες τις αναδυόμενες τεχνολογίες της Logistics 4.0 εποχής, διαθέτουν πλέον τα μέσα για τη βελτίωση των επιπέδων ασφάλειας κατά τη διάρκεια της οδήγησης Η εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης του προσώπου και πιο συγκεκριμένα των ματιών του οδηγού επιτρέπουν στα έξυπνα συστήματα να αναγνωρίζουν τις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι οδηγοί χρειάζονται κάποιο διάλλειμα εξαιτίας της κόπωσης Στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν Rating Verbal descriptions ενδείξεις για κόπωση του οδηγού 1 Extremely alert το σύστημα προειδoποιεί τον οδηγό 2 Very alert μέσω alert, για άμεση παύση του 3 Alert ταξιδιού του και ανάπαυσή του Η ένταση και ο βαθμός της επικινδυνότητας των alerts είναι κλιμακωτά και εξαρτώνται απο το επίπεδο κόπωσης το οποίο θα αναγνωρίσουν οι κάμερες στο πρόσωπο του οδηγού 4 Fairly alert 5 Neither alert nor sleepy 6 Some signs of sleepiness 7 Sleepy, but no effort to keep alert 8 Sleepy, some effort to keep alert 9 Very sleepy, great effort to keep alert, fighting sleep Πηγή: Sahayadhas et al., 2018 35

Optimized collection from mail boxes Το Διαδίκτυο των Πραγμάτων επιτρέπει τη χρήση έξυπνων θυρίδων μέσω των οποίων επιτυγχάνεται η βελτιστοποίηση του last mile Αισθητήρες οι οποίοι είναι τοποθετημένοι στο εσωτερικό των θυρίδων, έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν εάν οι θυρίδες είναι άδειες. Στις περιπτώσεις όπου οι θυρίδες είναι άδειες ενημερώνονται αυτόματα οι διακινητές (delivery persons), προκειμένου να μην επισκεφτούν τις άδειες θυρίδες (εξοικονόμηση κόστους και χρόνου, βελτιστοποίηση διαδρομών) Εκτός από την αναγνώριση των δεμάτων, οι νέες logistics 4.0 έξυπνες εφαρμογές έχουν τη δυνατότητα για ενημέρωση του παραλήπτη κατά τη χρονική στιγμή όπου οι διακινητές τοποθετήσουν το δέμα στη θυρίδα του παραλήπτη. Η ενημέρωση μπορεί να πραγματοποιηθεί με τη χρήση μηνύματος DHL Paketkastenfor Parcel Delivery Postybell Smart Mailbox Πηγή: DHL, 2015 36

Διαδικασία τοποθέτησης των δεμάτων σε θυρίδες Ο διανομέας εισάγει τα στοιχεία του στο σύστημα Επιλογή παραλήπτη απο τη βάση δεδομένων Μια άδεια θυρίδα ανοίγει και ο διανομέας τοποθετεί το δέμα Ο διανομέας επιβεβαιώνει τη τοποθέτηση του δέματος στη θυρίδα και μια ειδοποίηση (email, sms) φτάνει στον παραλήπτη Ο παραλήπτης λαμβάνει ειδοποίηση ότι μπορεί να παραλάβει το δέμα του 37

Διαδικασία παραλαβής των δεμάτων από θυρίδες Ο παραλήπτης λαμβάνει ειδοποίηση ότι μπορεί να παραλάβει το δέμα του Ο παραλήπτης φθάνει στο Smart Locker Ο παραλήπτης εισάγει τον κωδικό που έλαβε μέσω της ειδοποίησης Η έξυπνη θυρίδα με την εισαγωγή του κωδικού ανοίγει αυτόματα και ο παραλήπτης παραλαμβάνει το δέμα του Το σύστημα των Smart lockers επιβεβαιώνει την παραλαβή του δέματος και αποστέλει email ολοκλήρωσης της παράδοσης Με την ολοκλήρωση της διανομής και τη λήψη του email το σύστημα εκδίδει τις αντίστοιχες λίστες και εκθέσεις ολοκλήρωσης διανομής 38

Υποστηρικτικά οχήματα για αστική διανομή (Support vehicles for letter and parcel deliveries) Η ύπαρξη αυτόνομων οχημάτων για αστική μεταφορά η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλή συχνότητα επισκέψεων με μικρές ποσότητες, μειώνει σημαντικά το χρόνο περπατήματος των εργαζόμενων διανομής και συμβάλει στη δημιουργία αποδοτικότερων μοντέλων διανομής Η χρήση αυτόνομων οχημάτων κατά τη διάρκεια του Last mile αυξάνει την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα της διανομής. Τα εν λόγω οχήματα διαθέτουν εργονομικό σχεδιασμό ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ηλεκτροκίνητα Τοενλόγωόχημαέχειτηδυνατότητανα προσεγγίζει το εκάστοτε σημείο διανομής, αυτόνομα, με αποτέλεσμα ο εργαζόμενος διανομής να μην χρειάζεται να επιστρέφει στο σημείο όπου έχει σταθμεύσει το όχημα, αλλά να κατευθύνεται προς το επόμενο σημείο παράδοσης και το όχημα να τον περιμένει σε αυτό το σημείο προκειμένου να παραλάβει από αυτό τα προς παράδοση προϊόντα UK's first driverless grocery delivery service launched by Ocado 39

Αυτόνομα οχήματα αστικής διναομής (self-driving parcel / delivery robots) Η ύπαρξη αυτόνομων οχημάτων ή ρομποτικών συστημάτων για τη διανομή δεμάτων και κιβωτίων εντός των αστικών ιστών αποτελεί μια από τις πιο καινοτόμες εφαρμογές του last mile logistics Τα αυτόνομα οχήματα τα οποία έχουν τη δυνατότητα μεταφοράς προϊόντων υπό ελεγχόμενες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας αναλαμβάνουν πλήρως τη διανομή των προϊόντων στους τελικούς παραλήπτες Αναλυτικότερα, το κάθε όχημα μεταφέρει αυτόνομα και με τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας τα δέματα στους τελικούς παραλήπτες ενώ για προστασία από κλοπές όλα τα οχήματα είναι εξοπλισμένα με συστήματα εντοπισμού θέσης GPS Με την παράδοση των δεμάτων στις προκαθορισμένες διευθύνσεις, οι παραλήπτες μπορούν να επιβεβαιώσουν την παραλαβή των δεμάτων και με τη χρήση μια εφαρμογής σε ένα smartphone, μπορούνναστείλουντοόχημαπίσωστηβάσητου 41

Μη επανδρωμένα αεροσκάφη Unmanned Aerial Vehicles UAVs Η χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών για τη μεταφορά και διανομή προϊόντων στο εσωτερικό μεγάλων εγκαταστάσεων (από σταθμό εργασίας σε σταθμό εργασίας), αλλά και τη διανομή προϊόντων από ένα κέντρο διανομής σε έναν τελικό πελάτη, έχει οδηγήσει σημαντικό πλήθος εταιριών (Amazon, UPS, Walmart, Dominos, κλπ.) στην περαιτέρω διερεύνηση της εν λόγω ιδέας προκειμένου να ενταχθεί στα σύγχρονα επιχειρησιακά μοντέλα Πλέον, έχουν ξεκινήσει μια σειρά από πιλοτικές δοκιμές προκειμένου να καταφέρουν να αντιμετωπίσουν να λύσουν τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζονται μέχρι σήμερα στη διανομή του τελευταίου μιλίου (last mile delivery) 42

Διανομή με τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών: Μελέτη περίπτωσης Amazon Η Amazon κατάφερε να κατασκευάσει μη επανδρωμένα αεροσκάφη τα οποία πετούσανσεύψοςτοοποίοδενξεπερνούσετα122μέτρακαιπαρέδιδανμε απόλυτη ασφάλεια δέματα με βάρος το οποίο δεν ξεπερνούσε τις 55 λίβρες σεαπόσταση10μιλίωναπότοκέντροδιανομήςτηςεταιρείαςκαισεχρόνο ο οποίος σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις ήταν χαμηλότερος των 30 λεπτών Η εν λόγω υπηρεσία (διανομή με τη χρήση drones) παρέχεται μόνο σε συγκεκριμένη κατηγορία πελατών(prime Air), ενώ η Amazon το 2017 κατάφερε να πραγματοποιήσει πάνω από 5 δισεκατομμύρια παραδόσεις σε εκλεκτούς πελάτες(amazon PrimeAir) με τη χρήση Drones 43

Διανομή με τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών: Μελέτη περίπτωσης Dominos HεταιρείαDominosτο2016παρέδωσετηνπρώτηpizzaμετηχρήσηdroneσε ένα ζευγάρι στη Νέα Ζηλανδία, τονίζοντας ότι η χρήση των μη επανδρωμένων οχημάτων θα αποτελέσει βασικό συστατικό στοιχείο της στρατηγικής της για τις μελλοντικές παραδόσεις 45

Έξυπνοι τρόποι υοθέτησης της ιδέας για διανομή πρϊόντων με τη χρήση Drone amazon flying warehouse Ανατροφοδοσία 47

Έξυπνοι τρόποι υοθέτησης της ιδέας για διανομή πρϊόντων με τη χρήση Drone 48

Προκλήσεις & Εμπόδια Προκλήσεις Συνεχώς αυξανόμενη σύνδεση συσκευών στο Διαδίκτυο Υψηλή υιοθέτηση κινητών(mobile) συσκευών/ τερματικών Ύπαρξη αξιόπιστων αισθητήρων με χαμηλό κόστος αγοράς Υψηλές επενδύσεις σε IoT εφαρμογές τα επόμενα χρόνια Εμπόδια Σημαντικά θέματα με κενά ασφάλειας Διαχείριση/ διαφύλαξη προσωπικών δεδομένων(gdpr) Προβλήματα στην υλοποίηση των εν λόγω τεχνολογιών Τεχνολογικός κατακερματισμός (μεγάλος αριθμός τεχνολογιών και συστημάτων) 49

Συμπεράσματα Το υφιστάμενο επίπεδο τεχνολογικών λύσεων και εφαρμογών είναι ικανό, στις περισσότερες περιπτώσεις να καλύψει τις σύγχρονες και απαιτητικές ανάγκες του κλάδου των logistics Ο τεχνολογικός κατακερματισμός και η πληθώρα τεχνολογιών και συστημάτων θα πρέπει να ληφθούν υπόψη από τις επιχειρήσεις δεδομένου ότι θα πρέπει η επιλογή τους να πραγματοποιηθεί με συγκεκριμένα κριτήρια τα οποία αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές ανάγκες της εταιρίας Η προτυποποίηση και η εκπαίδευση των εργαζόμενων και των συνεργατών στα νέα δεδομένα της εποχής, αποτελούν έναν ακόμη παράγοντα για την ομαλή και επιτυχημένη εξοικείωση με τις τεχνολογίες και τις εφαρμογές της 4 ης βιομηχανικής επανάστασης Το κόστος επένδυσης που απαιτείται για τον πλήρη μετασχηματισμό αποτελεί έναν ακόμη σημαντικό παράγοντα ο οποίος πρέπει να μελετηθεί και να προβλεφθεί Στην Ελλάδα, οι επενδύσεις στη βιομηχανία παρουσιάζουν σημαντική πτώση τα τελευταία χρόνια ενώ η μειωμένη ρευστότητα λειτουργεί ως τροχοπέδη στη ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων 50