Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 13 Σεπτεμβρίου 2017 (OR. en) 12165/17 ADD 3 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: Θέμα: WTO 191 SERVICES 28 FDI 17 COASI 133 Για τον Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Jordi AYET PUIGARNAU, Διευθυντής 13 Σεπτεμβρίου 2017 κ. Jeppe TRANHOLM-MIKKSEN, Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης SWD(2017) 290 final ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ που συνοδεύει το έγγραφο Σύσταση για απόφαση του Συμβουλίου για την έγκριση της έναρξης διαπραγματεύσεων σχετικά με τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με τη Νέα Ζηλανδία Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο SWD(2017) 290 final. συνημμ.: SWD(2017) 290 final 12165/17 ADD 3 ριτ DG C 1
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 13.9.2017 SWD(2017) 290 final ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ που συνοδεύει το έγγραφο Σύσταση για απόφαση του Συμβουλίου για την έγκριση της έναρξης διαπραγματεύσεων σχετικά με τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με τη Νέα Ζηλανδία {COM(2017) 469 final} {SWD(2017) 289 final}
Δελτίο συνοπτικής παρουσίασης Εκτίμηση επιπτώσεων σχετικά με τις συστάσεις για αποφάσεις του Συμβουλίου για την έγκριση της έναρξης διαπραγματεύσεων σχετικά με τις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία Γιατί; Ποιο είναι το πρόβλημα; Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης Η νέα εμπορική πολιτική της ΕΕ που περιγράφεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εμπόριο για όλους», ορίζει ότι η προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά την εμπορική πολιτική θα καταστεί αποδοτικότερη όσον αφορά την επίτευξη οικονομικών αποτελεσμάτων, θα είναι πιο διαφανής και θα προβάλλει όχι μόνο τα συμφέροντα αλλά και τις αξίες. Στους πρωταρχικούς αυτούς στόχους περιλαμβάνονται το εμπόριο και η διατηρήσιμη ανάπτυξη, καθώς και η προώθηση των αξιών και των προτύπων της ΕΕ (όπως η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των εργασιακών δικαιωμάτων, του περιβάλλοντος, της υγείας και των καταναλωτών) και η διευκόλυνση των συναλλαγών και των επενδύσεων για τις ΜΜΕ. Για την εκμετάλλευση του πλήρους δυναμικού των συναλλαγών, απαιτείται ένα φιλόδοξο πρόγραμμα πολυμερών και διμερών διαπραγματεύσεων. Στο γεγονός αυτό στηρίζεται η πρωτοβουλία που αποσκοπεί στην έναρξη διαπραγματεύσεων για τις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, η οποία περιλαμβάνεται μεταξύ των συγκεκριμένων πρωτοβουλιών που αναφέρονται στην ανακοίνωση «Εμπόριο για όλους». Οι όροι για την πρόσβαση των επιχειρήσεων της ΕΕ στις αγορές της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας είναι λιγότερο ευνοϊκοί συγκριτικά με τους όρους των επιχειρήσεων τρίτων χωρών οι οποίες έχουν συνάψει συμφωνίες ελευθέρων συναλλαγών (ΣΕΣ) με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Μολονότι η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία εφαρμόζουν γενικά χαμηλούς εισαγωγικούς δασμούς, για ορισμένα προϊόντα και οι δύο χώρες επιβάλλουν συγκριτικά υψηλούς δασμούς οι οποίοι συνδυάζονται και με μη δασμολογικά εμπόδια, όπως είναι οι διαφορετικοί κανόνες. Λόγω του περιορισμένου πεδίου των υφιστάμενων τομεακών συμφωνιών, τόσο με την Αυστραλία όσο και με τη Νέα Ζηλανδία, οι πρωταρχικοί στόχοι της ΕΕ που συνδέονται με τις συναλλαγές, δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν όσον αφορά την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, επειδή οι συναφείς ουσιώδεις και εκτελεστοί διμερείς κανόνες είναι ελάχιστοι, ενώ δεν υπάρχουν γενικά εργαλεία επιβολής τους στα πλαίσια των διμερών συναλλαγών και επενδύσεων. Τι αναμένεται να επιτευχθεί με την παρούσα πρωτοβουλία; Αναμένεται να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού με άλλες χώρες οι οποίες έχουν ήδη προτιμησιακή μεταχείριση λόγω των συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών που έχουν συνάψει με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Να αξιοποιηθεί το ανεκμετάλλευτο δυναμικό από τη βελτίωση των εμπορικών και επενδυτικών ροών μεταξύ της ΕΕ και της Αυστραλίας, καθώς και μεταξύ της ΕΕ και της Νέας Ζηλανδίας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη μείωση των υφιστάμενων εμποδίων στις συναλλαγές και τις επενδύσεις, λαμβάνοντας υπόψη την ευαισθησία της ΕΕ για τον γεωργικό τομέα, καθώς και μέσω της διερεύνησης μιας μακρόπνοης κανονιστικής συνεργασίας σε επιλεγμένους τομείς, ανάλογα με την περίπτωση. Να δημιουργηθεί ένα νέο πλαίσιο με ολοκληρωμένες, προοδευτικές και επικαιροποιημένες σειρές κανόνων για τις εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις ΕΕ-Αυστραλίας και ΕΕ-Νέας Ζηλανδίας, σύμφωνα με τις πολιτικές συμφωνίες-πλαίσια που έχουν συναφθεί πρόσφατα με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, αντίστοιχα. Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ; Οι κύριοι στόχοι της πολιτικής παρέμβασης έχουν δύο πτυχές: αφενός τη βελτίωση των ειδικών όρων για την προώθηση των εμπορικών και επενδυτικών σχέσεων της ΕΕ με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, και αφετέρου την εφαρμογή των γενικών στόχων της πολιτικής της ΕΕ για το εμπόριο, όπως ορίζονται στην ανακοίνωση «Εμπόριο για όλους». Σύμφωνα με το άρθρο 3 σε συνδυασμό με το άρθρο 207 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), μόνον η ΕΕ μπορεί να διαπραγματευθεί συμφωνίες συναλλαγών. Σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), η αρχή της επικουρικότητας δεν εφαρμόζεται στους τομείς που υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ. Β. Λύσεις Ποιες νομοθετικές και μη νομοθετικές επιλογές πολιτικής έχουν εξεταστεί; Υπάρχει προτιμώμενη επιλογή ή όχι; Γιατί; Αναλύθηκαν τρεις επιλογές πολιτικής. Σύμφωνα με την επιλογή Α («βασικό σενάριο») το τρέχον πλαίσιο παραμένει, αλλά αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια σχετική επιδείνωση των διμερών εμπορικών σχέσεων, ενώ δεν θα επιτυγχάνονταν οι στόχοι. 2
Η επιλογή Β περιλαμβάνει το βασικό σενάριο και τη βελτίωση της εφαρμογής των υφιστάμενων τομεακών διμερών συμφωνιών ή περαιτέρω τομεακές συμφωνίες με βάση τις υπάρχουσες διμερείς τομεακές συμφωνίες. Η επιλογή Β δεν αναπτύχθηκε περαιτέρω, επειδή δεν είναι πολιτικά βιώσιμη ούτε για την Αυστραλία ούτε για τη Νέα Ζηλανδία. Η επιλογή Γ προβλέπει δύο παράλληλες σύγχρονες και ολοκληρωμένες συμφωνίες με την Αυστραλία και την Νέα Ζηλανδία. Αυτές θα συνεπάγονταν σημαντική προσπάθεια για την εξάλειψη των δασμολογικών και μη δασμολογικών φραγμών, την απελευθέρωση και τη διευκόλυνση των υπηρεσιών και των επενδύσεων, την προστασία των επενδύσεων και πρόβλεψη για περαιτέρω κανονιστική συνεργασία, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τις υφιστάμενες ευαισθησίες και εξαιρέσεις. Η επιλογή αυτή διαιρείται σε επιμέρους επιλογές, ανάλογα με το επίπεδο φιλοδοξίας των στόχων: Γ1) συντηρητικό σενάριο με μερική ελευθέρωση και Γ2) σενάριο με αυξημένη ελευθέρωση το οποίο περιλαμβάνει και την πλήρη ελευθέρωση των εισαγωγικών δασμών για τα εμπορεύματα. Η επιλογή Γ ενισχύθηκε από τις παράλληλες συζητήσεις με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία για τον καθορισμό του πεδίου εφαρμογής των μελλοντικών συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών. Η προτιμώμενη επιλογή για την ΕΕ είναι η επιλογή Γ2, τροποποιημένη, αφού ληφθούν υπόψη ορισμένες σημαντικές ευαισθησίες σχετικά με τους γεωργικούς υποτομείς, όπως προκύπτει και από την ανάλυση της εκτίμησης των επιπτώσεων. Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή; Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι αρχές της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας, αντίστοιχα, υποστηρίζουν την επιλογή Γ, ως την πλέον επωφελή και για τις δύο πλευρές. Η πλειονότητα των ενδιαφερόμενων μερών του επιχειρηματικού τομέα είναι επίσης υπέρ των νέων συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία για την περαιτέρω ενίσχυση των οικονομικών δεσμών. Σημαντική εξαίρεση αποτελούν επιχειρηματικοί φορείς ορισμένων γεωργικών υποτομέων της ΕΕ, οι οποίοι δεν είναι υπέρ της πλήρους ελευθέρωσης των συγκεκριμένων προϊόντων. Τα ενδιαφερόμενα μέρη, μη κερδοσκοπικοί φορείς του τομέα, υπογράμμισαν τη σημασία της διατήρησης υψηλού επιπέδου προτύπων για τον κοινωνικό, περιβαλλοντικό, καταναλωτικό και άλλους τομείς, και της διαφύλαξης του δικαιώματος των κυβερνήσεων να νομοθετούν, στοιχεία τα οποία είναι σύμφωνα με τους στόχους πολιτικής της ΕΕ για τις ΣΕΣ. Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής; Η προτιμώμενη επιλογή πολιτικής έχει γενικά θετικό οικονομικό αντίκτυπο για την ΕΕ, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Για την ΕΕ, η επιλογή αυτή εκτιμάται ότι θα προκαλέσει μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ κατά περίπου 0,02 %, η οποία, δεδομένου του μεγέθους της οικονομίας της ΕΕ, θεωρείται σημαντική (4,9 δισ. EUR) σε μακροπρόθεσμη βάση. Το μέγεθος της οικονομικής ευημερίας θα αυξηθεί κατά 4,8 δισ. EUR σε μακροπρόθεσμη βάση. Για την Αυστραλία, το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 0,20 % (4,2 δισ. EUR) και το μέγεθος της οικονομικής ευημερίας κατά 1,8 δισ. EUR μακροπρόθεσμα. Για τη Νέα Ζηλανδία, το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 0,52 % (1,3 δισ. EUR) και το μέγεθος της οικονομικής ευημερίας κατά 0,6 δισ. EUR μακροπρόθεσμα. Το αποτέλεσμα της επιλογής αυτής θα είναι ένα γενικό μεγάλο οικονομικό όφελος, ενώ ταυτόχρονα θα έχουν ληφθεί υπόψη τα ευαίσθητα σημεία των επιμέρους τομέων της γεωργίας. Οι κοινωνικές επιπτώσεις (ιδίως στους μισθούς και στην απασχόληση) είναι πιθανόν να είναι ελαφρώς θετικές στην ΕΕ, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Οι συνολικές επιπτώσεις στα οικονομικά και κοινωνικά ανθρώπινα δικαιώματα (επαρκές βιοτικό επίπεδο, δικαίωμα στην εργασία, κοινωνική προστασία), καθώς και σε άλλα δικαιώματα που απορρέουν από την αύξηση του επιπέδου ευημερίας αναμένεται να είναι θετικά. Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής; Ως συνήθης συνέπεια της μείωσης των εμπορικών φραγμών, η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας θα έχει ως αποτέλεσμα ελαφρώς υψηλότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (CO 2 ) (αύξηση κατά 0,38 % στην Αυστραλία και κατά 0,64 % στη Νέα Ζηλανδία, και κατά 0,04 % στην ΕΕ), και μείωση στον υπόλοιπο κόσμο, με αποτέλεσμα την οριακή αύξηση μακροπρόθεσμα σε παγκόσμια κλίμακα. Η ΕΕ σκοπεύει να συμπεριλάβει στη συμφωνία διατάξεις σχετικά με αρχές περιβαλλοντικής προστασίας, σε ένα κεφάλαιο περί εμπορίου και διατηρήσιμης ανάπτυξης. Η ελευθέρωση των συναλλαγών ενδέχεται να οδηγήσει σε φαινόμενα μεταβατικής ανεργίας (ανακατανομή) σε ορισμένους τομείς. Ειδικότερα, η διευρυμένη πρόσβαση στην αγορά στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την αγροτική απασχόληση μικρών γεωργών στην ΕΕ. Πώς θα επηρεαστούν οι μεγάλες, οι μικρομεσαίες και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις; Η προτιμώμενη επιλογή πολιτικής θα συμπεριλάβει συνολική μείωση των φραγμών για τα αγαθά και τις υπηρεσίες για τις εξαγωγές και τις επενδύσεις της ΕΕ στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Οι διατάξεις για την απλούστευση των τελωνειακών και διοικητικών διαδικασιών είναι προς όφελος των μικρών εξαγωγέων και, επομένως, είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ). 3
Επιπλέον, οι διατάξεις που θα προβλέπουν διμερή συνεργασία για τη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ σε πληροφορίες αναμένεται να βελτιώσουν τη διαφάνεια. Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικητικές αρχές; Δεν αναμένονται σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις από τις ΣΕΣ. (Οι άμεσες επιπτώσεις στον προϋπολογισμό της ΕΕ θα είναι αρνητικές, λόγω διαφυγόντων δασμολογικών εσόδων.) Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις; Όχι. Δ. Παρακολούθηση Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική; Μετά τη σύναψη, την έναρξη ισχύος και την εφαρμογή, οι νέες ΣΕΣ θα παρακολουθούνται, με τη βοήθεια των δεικτών παρακολούθησης. Οι τακτικές διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη θα διασφαλίσουν την αποτελεσματική παρακολούθηση της εφαρμογής τους. Οι ΣΕΣ θα αξιολογηθούν αφού θα έχουν εφαρμοστεί για επαρκές χρονικό διάστημα ώστε να υπάρχουν αξιόπιστα δεδομένα. 4