ΕΛΛΑΔΑ 1 2 0 0 8 /fvutnvih παντύ Ανάπτυξη yta άλυς. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ GPHIKEYMATQH ΕίΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΠΕΑΕΚ EYPDRAÏKHBi& H ΣΥΙΚΡΗΗΑΤ8Α0ΤΗΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΗΠΝΙΚΟ TAMÊIÛ ΕΥΡΟΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΜΥΙΗΣ Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης Μελέτη Σκπιμότητας «Τεχνική υπστήριξη και δικτυακές υπηρεσίες» για τ Τμήμα Πληρφρικής με Εφαρμγές στη Βιϊατρική, τυ Πανεπιστημίυ Στερεάς Ελλάδς στα πλαίσια τυ έργυ «Διεύρυνση της Τριτβάθμιας Εκπαίδευσης - Πανεπιστήμι Στερεάς Ελλάδς (2004-2006)», υπέργ 1 «Τμήμα Πληρφρικής με εφαρμγές στην Βιϊατρική» Επιστημνικός Υπεύθυνς: Βαρυτάς Δημήτρις Λέκτρας Τμήματς Πληρφρικής και Τηλεπικινωνιών Εθνικύ και Καπδιστριακύ Πανεπιστημίυ Αθηνών Φεβρυάρις 2006 Τελευταία ενημέρωση: Αύγυστς 2006
Πίνακας Περιεχμένων 1. Εισαγωγή 4 2. Σκπιμότητα...5 3. Απαιτήσεις - πόρι 8 3.1. Απαιτήσεις 8 3.2. Πόρι 10 3.2.1. Ανθρώπινι πόρι 10 3.2.2. Υλικτεχνική υπδμή 11 3.2.3. Τηλεπικινωνιακή υπδμή 12 3.2.4. Χρόνς υλπίησης 13 3.2.5. Οικνμικί πόρι. 14 4. Αναλυτική Περιγραφή 16 4.1. Διαχείριση και υπστήριξη Δικτύυ Δεδμένων 16 4.1.1. Κέντρ Διαχείρισης Δικτύυ Δεδμένων 16 4.1.2. Δμή και ργάνωση Κέντρυ Διαχείρισης Δικτύυ Δεδμένων 16 4.2. Υπηρεσίες 18 4.2.1. Βασικές Υπηρεσίες. 18 4.2.1.1. Σύνδεση στ Δίκτυ Δεδμένων 18 4.2.1.2. Υπηρεσία Ονόματς Περιχής Αρμδιότητας (DNS) 18 4.2.1.3. Υπηρεσία Ηλεκτρνικύ Ταχυδρμείυ 19 4.2.1.4. Υπηρεσία Λιστών μέσω Ηλεκτρνικής Αλληλγραφίας (mailing lists) 21 4.2.1.5. Υπηρεσία Ηλεκτρνικύ Ταχυδρμείυ μέσω τυ Παγκόσμιυ Ιστύ (Web mail) 22 4.2.1.6. Υπηρεσία Απμακρυσμένης Σύνδεσης (Dial Up) 23 4.2.1.7. Υπηρεσία Φιλξενίας Διαδικτυακών Τόπων (Web hosting) 25 4.2.1.8. Υπηρεσία Μεταφράς Αρχείων (FTP) 25 4.2.1.9. Υπηρεσία Απμακρυσμένης Επιφάνειας Εργασίας ή Απμακρυσμένυ Κελύφυς 26 4.2.2. Πρηγμένες Υπηρεσίες. 26 4.2.2.1. Υπηρεσία Ασύγχρνης Τηλεκπαίδευσης 26 4.2.2.2. Υπηρεσία Σύνδεσης στ Ασύρματ Δίκτυ 28 4.2.2.3. Υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης δικτύυ (IP) 29 4.2.3. Υπηρεσίες Υπστήριξης Χρηστών (Help Desk) 30 5. Πρσέγγιση Υλπίησης Έργυ 32 5.1. Εργασίες 32 5.1.1. Συντνισμός και παρακλύθηση 32 Σελίδα 2 από 46
5.1.2. Σχεδίαση 32 5.1.3. Πρμήθεια εξπλισμύ. 32 5.1.4. Ανάπτυξη και παρχή βασικών δικτυακών υπηρεσιών 33 5.1.5. Α νόπτυξη και παρχή πρηγμένων δικτυακών υπηρεσιών... 33 5.1.6. Εκπαίδευση. 33 5.1.7. Πιλτική λειτυργία 35 5.2. Χρνδιάγραμμα 35 6. Συμπεράσματα 37 7. Αναφρές...38 8. Παράρτημα...39 8.1. Τιμλόγηση ψηφιακών γραμμών μέσω HellasCOM 39 8.2. Τιμλόγηση ψηφιακών γραμμών μέσω Hellaspac (Χ25) 42 8.3. Τιμλόγηση ψηφιακών γραμμών μέσω Hellaspac (Frame relay) 43 8.4. Δρόση ΔΙΟΔΟΣ 45 Σελίδα 3 από 46
1. Εισαγωγή Η παρύσα μελέτη έχει ως στόχ την πρετιμασία ενός έργυ υπδμής πληρφρικής για τ Τμήμα Πληρφρικής με Εφαρμγές στη Βιϊατρική τυ Πανεπιστημίυ Στερεός Ελλάδς, τ πί θα έχει σαν αντικείμεν την παρχή υπηρεσιών δικτύυ στ εκπαιδευτικό και διικητικό πρσωπικό καθώς και τυς φιτητές τυ Ιδρύματς για τις ανάγκες διεκπεραίωσης των εργασιών και υπχρεώσεων τυς εντός αυτύ. Οι υπηρεσίες πυ παρυσιάζνται εδώ καλύπτυν τ βασικό πυρήνα των υπηρεσιών δικτύωσης μέσω συστημάτων και εφαρμγών πυ βρίσκνται ήδη σε λειτυργία σε αντίστιχα δίκτυα άλλων Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Πρώτς στόχς της μελέτης είναι η καταγραφή των αναγκών και των διαθέσιμων πόρων τυ Τμήματς Πληρφρικής με Εφαρμγές στη Βιϊατρική τυ Πανεπιστημίυ Στερεάς Ελλάδς πυ άπτνται των δικτυακών υπηρεσιών. Εν συνεχεία καταγράφνται ι βασικές υπηρεσίες πυ θεωρύνται αναγκαίες για την ανάπτυξη και λειτυργία τυ Δικτύυ Δεδμένων τυ Πανεπιστημίυ και πρτείννται κάπιες πρηγμένες υπηρεσίες πυ μπρύν να υλπιηθύν κατά τα επόμενα χρόνια, με την περαιτέρω ανάπτυξη τυ Τμήματς την εύρεση διαθέσιμων πόρων. Η παρύσα μελέτη καταλήγει με συγκεκριμένη πρσέγγιση για την εκτέλεση τυ έργυ, ώστε να είναι δυνατή η άμεση πρώθηση τυ. Σελίδα 4 από 46
2. Σκπιμότητα Σκπός της παρύσας μελέτης είναι να πρσδιρίσει τις βασικές παραμέτρυς τυ υπό ανάπτυξη Δικτύυ Δεδμένων τυ Τμήματς Πληρφρικής με εφαρμγές στην Βιϊατρική τυ Πανεπιστημίυ Στερεάς Ελλάδς και να καταγράψει τα πικίλα χαρακτηριστικά, τις αρχές λειτυργίας, την ανάπτυξη και ργάνωση των βασικών και πρηγμένων υπηρεσιών πυ αυτό θα πρσφέρει στην ακαδημαϊκή κινότητα τυ Ιδρύματς. Στις επόμενες παραγράφυς παρυσιάζεται αναλυτικότερα η σκπιμότητα τυ έργυ ενώ στα επόμενα κεφάλαια παρατίθενται ι επιμέρυς λεπτμέρειες πυ την στιχειθετύν. Α ναγκαιότητα Η ανάπτυξη τυ Δικτύυ Δεδμένων και η παρχή των βασικών και πρηγμένων υπηρεσιών θα συμβάλει άμεσα στην ενίσχυση της διαδικασίας μάθησης των φιτητών, στην υπστήριξη τυ έργυ τυ διδακτικύ και επιστημνικύ πρσωπικύ καθώς και στην πραγωγή των ερευνητικών και αναπτυξιακών στόχων τυ Ιδρύματς. Ακόμη, ι παρεχόμενες δικτυακές υπηρεσίες υψηλής ταχύτητας θα απτελέσυν πρωταρχικό παράγντα για την διασφάλιση πιτικής εκπαιδευτικής διαδικασίας. Πι συγκεκριμένα, μέσω των καταγραφόμενων υπηρεσιών αναμένεται: Δημιυργία νέων δυναττήτων παραγωγής και ργάνωσης πληρφριών και εκπαιδευτικύ υλικύ. Δυνατότητα ηλεκτρνικής ργάνωσης, απθήκευσης και παρυσίασης τυ εκπαιδευτικύ υλικύ, ανεξάρτητα από τυς περιριστικύς παράγντες τυ χώρυ και τυ χρόνυ της κλασσικής διδασκαλίας. Διαθεσιμότητα και πρόσβαση σε πρηγμένα εργαλεία και υλικά υπστήριξης της διδασκαλίας όπως ψηφιακές βιβλιθήκες, βάσεις δεδμένων, πλυμεσικό υλικό, επιμρφωτικό υλικό πιτικύ επιπέδυ κλπ. Επικινωνία των χρηστών (εκπαιδευτών, φιτητών) μέσω πικίλων ασύγχρνων και σύγχρνων μρφών υπηρεσιών και κατάργηση γεωγραφικών περιρισμών μέσω Συμμετχής σε εξ' απστάσεως συναντήσεις Σελίδα 5 από 46
Συμμετχής σε μαδικές δραστηριότητες Πικιλία επιλγών ως πρς τν τρόπ, τ ρυθμό, τν χρόν και τις μεθόδυς μάθησης. Διάδση και διάχυση της ερευνητικής και τεχνλγικής γνώσης πυ παράγεται στ Ίδρυμα μέσω της σύγχρνης ή ασύγχρνης πρβλής επιλεγμένων δραστηριτήτων τυ (π.χ. ημερίδες, διαλέξεις, συνέδρια, σεμινάρια κλπ) Πρώθηση της ερευνητικής και τεχνλγικής συνεργασίας μεταξύ των ερευνητικών μάδων πυ θα δραστηριπιύνται στ Τμήμα με αντίστιχες μάδες άλλων ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα και στ εξωτερικό, σύνδεση με διεθνή επιστημνικά πρόγραμμα, σημαντικύς ργανισμύς και δίκτυα. Μεταφρά τεχνγνωσίας από διακεκριμένυς επιστήμνες τυ εξωτερικύ τόσ πρς τυς φιτητές όσ πρς τα μέλη της ακαδημαϊκής κινότητας τυ Ιδρύματς. Ενίσχυση των ργάνων διίκησης και των διικητικών και ργανωτικών διαδικασιών τυ Ιδρύματς με δεδμένη την γεωγραφική διασπρά των Τμημάτων τυ. Συμβλή στην απτελεσματική χάραξη στρατηγικής τυ Τμήματς (αλλά και τυ Ιδρύματς κατ' επέκταση) καθώς η ανικτή επικινωνία με τυς απφίτυς τυ θα εφδιάσει τ Τμήμα / Ίδρυμα με μηχανισμύς πρόβλεψης και δείκτες αξιλόγησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Συμβλή στην περιφερειακή επιστημνική και τεχνλγική ανάπτυξη, πρβλή και ανάπτυξη της ευρύτερης περιχής. Πηγές χρηματδότησης Η ανάπτυξη τυ Δικτύυ Δεδμένων κατά την αρχική φάση λειτυργίας τυ δεν θα επιβαρύνει τν τακτικό πρϋπλγισμό τυ Ιδρύματς καθώς ι απαραίτητι πόρι πρέρχνται σε μεγάλ βαθμό από τ έργ «Τηλεματικές Υπηρεσίες στ Πανεπιστήμι Στερεάς Ελλάδς» στα πλαίσια της πρόσκλησης 98, μέτρ 1.2 τυ Επιχειρησιακύ Πργράμματς «Κινωνία της Πληρφρίας» και ανέρχνται στα 96.700. Με μεγάλη πιθανότητα, τ πσό αυτό θα καλύψει τις ανάγκες για την ανάπτυξη των βασικών υπηρεσιών ενώ για την ανάπτυξη των πρηγμένων υπηρεσιών θα Σελίδα 6 από 46
χρειαστύν μικρότερα πσά στα επόμενα χρόνια συναρτήσει και των αναγκών πυ θα πρκύπτυν με την αύξηση τυ αριθμύ των φιτητών. Σημειώνεται ότι η συμμετχή τυ Πανεπιστημίυ σε άλλες δράσεις και αναπτυξιακά πργράμματα τυ Περιφερειακύ Επιχειρησιακύ Πργράμματς Στερεάς Ελλάδς, της Κινωνίας της Πληρφρίας και της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνλγίας αναμένεται να εξασφαλίσει σημαντικά κνδύλια για την ανάπτυξη τυ βασικύ Δικτύυ Δεδμένων στα επόμενα χρόνια. Ακόμη, η σύσταση και λειτυργία τυ Κέντρυ Διαχείρισης Δικτύυ Δεδμένων, ως ξεχωριστής λειτυργικής μνάδας τυ Ιδρύματς, θα δώσει επιπλέν δυνατότητες για χρηματδότηση τόσ από τν τακτικό πρϋπλγισμό όσ και από εθνικά και ευρωπαϊκά ερευνητικά και αναπτυξιακά πργράμματα. Χρνδιάγραμμα Καθώς απώτατς στόχς είναι να τεθεί και διατηρηθεί τ Δίκτυ Δεδμένων σε λειτυργία, η μελέτη αυτή εκτός από καταγραφή των υπηρεσιών, καταστρώνει και σχέδι υλπίησης τυ. Πι συγκεκριμένα, σε επόμενη παράγραφ παρυσιάζνται αναλυτικότερα ι φάσεις υλπίησης τυ έργυ καθώς και ι ενέργειες πυ θα πρέπει να πραγματπιηθύν πρκειμένυ να επιτευχθεί στόχς κάθε φάσης. Τέλς, πρτείνεται ένα χρνδιάγραμμα εργασιών τ πί θα πρέπει να ελέγχεται στις συναντήσεις εργασίας τυ φρέα υλπίησης τυ έργυ με τν επιστημνικό υπεύθυν τυ Ιδρύματς πρκειμένυ να μην υπάρχυν καθυστερήσεις εις βάρς της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σελίδα 7 από 46
Μελέτη σκπιμότητας «Τεχνική Υπστήριξη κι Δικτυακές Υπηρεσίες» 3. Απαιτήσεις - πόρι Στις επόμενες παραγράφυς καταγράφνται ι βασικές απαιτήσεις καθώς και ι διαθέσιμι πόρι πυ αφρύν την υλπίηση τυ Δικτύυ Δεδμένων πυ θα παρέχει τις υπηρεσίες πυ θα αναφερθύν σε επόμεν κεφάλαι. 3.1. Απαιτήσεις Αντικείμεν τυ έργυ θεωρείται, αρχικά, η δημιυργία τυ Δικτύυ Δεδμένων πυ θα παρέχει τις βασικές και πρηγμένες δικτυακές υπηρεσίες στ αναθέτν Τμήμα τυ Πανεπιστημίυ Στερεάς Ελλάδας και ι ανάγκες αυτύ βρίσκνται κατά κύρι λόγ στ στόχαστρ της παρύσας μελέτης. Εξέταση όμως των πρπτικών πυ ανίγνται και των μελλντικών αναγκών τυ Ιδρύματς, μας δείχνει ότι αυτή δε θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με απόλυτη ανεξαρτησία από τα υπόλιπα Τμήματα καθώς κάτι τέτι κάθε άλλ παρά βέλτιστη εκμετάλλευση των πόρων θα απτελύσε. Η συλλγική αντιμετώπιση των αναγκών τυ Ιδρύματς, από την άλλη πλευρά, δεν είναι δυνατή καθώς δεν υπάρχει εκ των πρτέρων συνλική μελλντική εικόνα τυ. Επίσης η αναμνή κατάστρωσης ενός συνλικύ πλάνυ θα δηγύσε σε καθυστέρηση της υλπίησης ακόμα και για τ αναθέτν Τμήμα. Μια αναγκαία συνθήκη για να είναι λειτυργικό τ υπό ανάπτυξη Δίκτυ Δεδμένων είναι η ύπαρξη ενός συνόλυ απαιτήσεων πυ δεν πρέπει για κανένα λόγ να απυσιάζυν ή να αγνύνται. Οι βασικές απαιτήσεις είναι: Διαθεσιμότητα. Η διαθεσιμότητα τυ υπό ανάπτυξη Δικτύυ Δεδμένων απτελεί πρωταρχικό παράγντα στην σχεδίαση τυ καθώς μέρς τυ εξπλισμύ (υλικό / λγισμικό) μπρεί ανά πάσα στιγμή να παρυσιάσει βλάβη. Οι κεντρικί εξυπηρετητές τυ Ιδρύματς, βρίσκνται μέσα σε ειδικά διαμρφωμένα χώρ και υπστηρίζνται από μηχάνημα αδιάλειπτης παρχής ηλεκτρικύ ρεύματς (UPS) εξασφαλίζντας έτσι την συνεχή λειτυργία τυς ακόμα και κατά την διάρκεια σύντμων διακπών ρεύματς. Ωστόσ, η υψηλή διαθεσιμότητα, δηλαδή η αδειάληπτη λειτυργία τυ Δικτύυ 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδμάδα, απαιτεί πέραν της κατάλληλης δικτυακής υπδμής, εξελιγμένα εργαλεία παρακλύθησης και εντπισμύ πρβλημάτων καθώς και επαρκές και ειδικευμέν πρσωπικό, για την υπστήριξη, διαχείριση και συνεχή έλεγχ τυ. Ακόμη, επιβάλλει την απτελεσματική αντιμετώπιση εκτάκτυ περιστατικύ απώλειας εξπλισμύ με Σελίδα 8 από 46
την διαθεσιμότητα ισδύναμυ εξπλισμύ. Γίνεται επμένως σαφές ότι η εξασφάλιση υψηλής διαθεσιμότητας συνεπάγεται υψηλό κόστς. Για τν λόγ αυτό δεν πρκρίνεται η υψηλή διαθεσιμότητα ως στόχς για την παρύσα φάση λειτυργίας τυ Ιδρύματς. Αντίθετα, η υψηλή διαθεσιμότητα, μόν τις ώρες λειτυργίες τυ Ιδρύματς (12 ώρες ημερησίως, 5 ημέρες την εβδμάδα), απτελεί μια πρώτη βάση με δεδμένες τις απαιτήσεις και τις ανάγκες των χρηστών τυ Δικτύυ αλλά και την υπδμή σε υλικό και ανθρώπιν δυναμικό τυ Ιδρύματς. Ασφάλεια. Η πρστασία έναντι μη εξυσιδτημένων χρηστών, η υιθέτηση μέτρων ασφαλείας και γενικότερα καθρισμός της πλιτικής ασφάλειας τυ Ιδρύματς είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη τυ Δικτύυ Δεδμένων καθώς ι ζημιές πυ μπρύν να πρκληθύν είναι πλύ μεγάλες και συχνά ανεπανόρθωτες. Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα απειλών για την ασφάλεια τυ Δικτύυ Δεδμένων είναι: Μη εξυσιδτημένη χρήση. Επιχειρείται πρσπέλαση στις υπηρεσίες τυ Δικτύυ από μη εξυσιδτημένυς χρήστες. Άρνηση εευπη ρέπκκκ. Τ Δίκτυ Δεδμένων δεν ανταπκρίνεται στ απαιτύμεν επίπεδ εξυπηρέτησης ή/και λειτυργικότητας. Ενεργός παρακλύθηση. Επιχειρείται τρππίηση ή εξαγωγή ανταλασσμένων δεδμένων στ Δίκτυ. Ο ενεργός παρεμβλέας μπρεί να εντπισθεί πι εύκλα, αλλά μπρεί και να πρκαλέσει μεγαλύτερη ζημία στ δίκτυ. IoL Πρόκεται για λγισμικό πυ σχεδιάζεται για να πρκαλέσει πρβλήματα στην μαλή λειτυργία τυ συστήματς. Ο τρόπς λειτυργίας τυς είναι η επαναλαμβανόμενη αντιγραφή τυς σε σημεία πυ ήδη βρίσκνται καταχωρημένα άλλα δεδμένα. Στα πλαίσια καθρισμύ της πλιτικής ασφαλείας τυ Ιδρύματς πρτείνεται να εξετασθύν ι ακόλυθι μηχανισμί: Απαγόρευση χρήσης μη εξυσιδτημένυ λγισμικύ. Έλεγχς για αρχεία πυ εισέρχνται στ σύστημα από εξωτερικύς δίσκυς ή δίκτυα. Σελίδα 9 από 46
Ελεγχς τυ λγισμικύ πυ χρησιμπιείται, των αρχείων και των απθηκευτικών μέσων. Έλεγχς των μηνυμάτων ηλεκτρνικύ ταχυδρμείυ τόσ στν κεντρικό εξυπηρετητή ηλεκτρνικύ ταχυδρμείυ όσ και στυς σταθμύς εργασίας. Κατάστρωση εναλλακτικών σχεδίων επιχειρησιακής λειτυργίας σε περίπτωση υπλειτυργίας τυ Δικτύυ λόγω ζημιών. Εκπαίδευση των χρηστών τυ Δικτύυ για την αντιμετώπιση των ιών. 3.2. Πόρι Μια πλύ σημαντική παράμετρς για την σχεδίαση τυ συστήματς απτελεί η καταγραφή, εκτίμηση και διαχείριση των πόρων πυ διατίθενται για την υλπίηση τυ. Οι πόρι είναι: ανθρώπικι πόρι υλικτεχνική υπδμή τηλεπικινωνιακή υπδμή. ικνμικί πόρι χρόνς υλπίησης. Οι παραπάνω κατηγρίες έχυν ειδικύς περιρισμύς και απαιτείται μια σχεδιαστική πρσέγγιση πυ θα μεγιστπιήσει την αξιπίηση τυς. 3.2.1. Ανθρώπινι πόρι Τ αναθέτν Τμήμα διαθέτει 2 τεχνικύς πλήρυς απασχόλησης επιφρτισμένυς με την συντήρηση και παρακλύθηση της εύρυθμης λειτυργίας των εργαστηρίων τυ Τμήματς καθώς και την τεχνική υπστήριξη σε επίπεδ υλικύ και λγισμικύ. Η λειτυργία τυ Δικτύυ Δεδμένων αναμένεται να σηματδτήσει και την σύσταση τυ Κέντρυ Διαχείρισης τυ τ πί εκτιμάται ότι θα απασχλήσει στην αρχική φάση λειτυργίας τυ τυλάχιστν 5 άτμα με ρόλυς και αρμδιότητες πυ περιγράφνται πι αναλυτικά στην παράγραφ 4.1.1. Τ Κέντρ Διαχείρισης αναμένεται να απτελέσει ξεχωριστή μνάδα τυ Ιδρύματς και για τν λόγ αυτό δεν θα επιβαρύνει ικνμικά άμεσα τ Τμήμα. Επιπλέν, στα πλαίσια τυ έργυ «Τηλεματικές Υπηρεσίες στ Πανεπιστήμι Στερεάς Ελλάδς» αναμένεται να Σελίδα 10 από 46
απασχληθύν άλλι 5 εξειδευμένι τεχνικί, με σύμβαση έργυ, ι πί θα αναλάβυν την ανάπτυξη των βασικών υπηρεσιών τυ Δικτύυ. Με τα παραπάνω δεδμένα εκτιμάται ότι τ ανθρώπιν δυναμικό τυ Τμήματς είναι επαρκές για την αρχική περίδ λειτυργίας τυ Δικτύυ Δεδμένων. Ωστόσ, η αναμενόμενη μελλντική ανάπτυξη τυ Δικτύυ και των παρεχόμενων υπηρεσιών εκτιμάται κατά την εμπειρία τυ μελετητή ότι θα διπλασιάσει κατ'ελάχιστ τν αριθμό των απασχλύμενων στ Κέντρ Διαχείρισης. 3.2.2. Υλικτεχνική υπδμή Τ Ίδρυμα διαθέτει τν ακόλυθ εξπλισμό ως βασική υπδμή για την ανάπτυξη τυ Δικτύυ Δεδμένων: 4 εξυπηρετητές τεχνλγίας Intel 64bit συνδευόμενι από λγισμικό συστήματς Microsoft ι πίι αναμένεται να καλύψυν τις ανάγκες για: Εξυπηρετητή Διαδικτύυ (Web Server) Εξυπηρετητή ηλεκτρνικύ ταχυδρμείυ Εξυπηρετητή αρχείων Εξυπηρετητή διαχείρισης και αυθεντικπίησης χρηστών Εξυπηρετητή απμακρυσμένης πρόσβασης 1 network switch 1 κνσόλα διαχείρισης Ακόμη, λειτυργύν 2 εργαστήρια υπλγιστών με 35 σταθμύς εργασίας (συνλικά) ι πίι αναμένεται να εφδιαστύν με τ λειτυργικό σύστημα WindowsXP Professional, τ πί παρέχει πλύ καλές δυνατότητες δικτύωσης σε δίκτυα, πυ εξυπηρετύν μικρές μάδες χρηστών (workgroups). Για την καλύτερη λειτυργία τυ εργαστηρίυ αναμένεται να χρησιμπιηθεί τπικός εξυπηρετητής πυ θα αναλάβει την κεντρική διαχείριση τυ τπικύ δικτύυ όσ και την απδτική παρχή κατανεμημένων υπηρεσιών και διαμιρασμό των πόρων τυ σε όλυς τυς σταθμύς εργασίας. Συμπληρωματικός δικτυακός εξπλισμός πυ κρίνεται απαραίτητς για την λειτυργία τυ Δικτύυ Δεδμένων περιλαμβάνει: Μεταγωγείς (switches) για την διαχείριση της κίνησης πυ πρέρχεται από την λειτυργία των εργαστηρίων και των λιπών υπηρεσιών τυ Ιδρύματς. Με Σελίδα 11 από 46
βάση τν αριθμό των σταθμών εργασίας θεωρείται ότι απαιτύνται 2 switches άνω των 16 θυρών. Δρμλγητές (routers) μαζί με τα απαραίτητα interfaces για την διασύνδεση τυ τπικύ δικτύυ με τ διαδίκτυ. Απαιτείται 1 router της ικγένειας Cisco 2800 καθώς δεν αναμένεται μεγάλς όγκς κίνησης κατά τα πρώτα χρόνια λειτυργίας τυ Ιδρύματς. Είναι επιθυμητό, δρμλγητής πυ θα απκτηθεί να έχει την δυνατότητα να δυλέψει και ως firewall. Δρμλγητής απμακρυσμένης πρόσβασης (dîalup router) και συμπληρωμτικύ εξπλισμύ (modems κλπ) για την παρχή της σχετικής υπηρεσίας στα μέλη της ακαδημαϊκής κινότητας. Λιπό δικτυακό υλικό ( επιπλέν δμημένη καλωδίωση, racks κλπ) Μικρός αριθμός (5-10) σταθμών εργασίας σε περιβάλλν Linux Σύστημα Διαχείρισης Δικτύυ (Network Management System) 3.2.3. Τηλεπικινωνιακή υπδμή Η τηλεπικινωνιακή υπδμή αφρά στη φυσική διασύνδεση των συστημάτων με τυς τελικύς χρήστες μέσω τυ διαδικτύυ αλλά και μεταξύ τυς όταν αυτά βρίσκνται απμακρυσμένα χωρικά. Σημειώνεται ότι δεν θεωρείται τηλεπικινωνιακή υπδμή η τπική δικτύωση η (Ethernet lombps), γνωρίζντας ότι η καλωδιακή υπδμή βρίσκεται στην περιχή 100/lOOOMBps και τα στιχεία δικτύυ (ενεργητικά και παθητικά) σε ρυθμό loombps. Τ Ίδρυμα θα απκτήσει πρόσβαση στ διαδίκτυ μέσω τυ Εθνικύ Δικτύυ Έρευνας και Τεχνλγίας (ΕΔΕΤ/GRNET) τ πί είναι επιφρτισμέν με την παρχή υπηρεσιών υψηλής χωρητικότητας σε όλη την Ακαδημαϊκή, Ερευνητική και εκπαιδευτική κινότητα. Για την διασύνδεση τυ Ιδρύματς με κάπι κόμβ τυ ΕΔΕΤ (πλησιέστερι κόμβι, σύμφωνα με την τπλγία τυ, η Λάρισα και η Αθήνα) απαιτείται η μίσθωση ενός τηλεπικινωνιακύ κυκλώματς («μισθωμένη γραμμή»). Τέτια τηλεπικινωνιακά κυκλώματα είναι (ενδεικτικά): Μισθωμένα Ψηφιακά Κυκλώματα Hellascom (2,4-1,920 Kbps) Μισθωμένα Ψηφιακά Κυκλώματα PCM (2Mbps) Κυκλώματα τύπυ Hellaspac I (Χ.25) Σελίδα 12 από 46
Κυκλώματα τύπυ Hellaspac II (Frame Relay) Λαμβάνντας υπόψη τυς πίνακες τυ Παραρτήματς (κόστς μισθωμένων κυκλωμάτων) καθώς και τις περιρισμένες ανάγκες σε εύρς ζώνης τυ υπό ανάπτυξη δικτύυ (λόγω τυ μικρύ αριθμύ χρηστών) πρτίνεται η μίσθωση γραμμής Hellascom 512Mbps, ώστε να συνδεθεί τ Ίδρυμα με τν πλησιέστερ κόμβ τυ ΕΔΕΤ (Λάρισα) με τ συνδευόμεν κόστς πυ πρκύπτει ως εξής: Πίνακας 1: Κόστς πρτεινόμενης λύσης α/α Περιγραφή τέλυς Κόστς 1. Πάγι τέλς σύνδεσης 2.075,36 /άκρ χ 2 = 4.150,72 2. Μηνιαί μίσθωμα 2.1. Σταθερό μηνιαί μίσθωμα ανά άκρ 172,55 /άκρ χ2 = 345,1 2.2. Μεταβλητό μηνιαί μίσθωμα (απόσταση Λάρισας - Λαμίας σε ευθεία: ~ 80km) 251,65 + l,83 /km χ (80-70)km = 269,95 : Όπως πρκύπτει από τν παραπάνω πίνακα τ κόστς χρήσης της μισθωμένης αυτής γραμμής από τ Ίδρυμα είναι 615,05 / μήνα έχντας καταβάλλει και 4.150,72 ως πάγι τέλς. Τ κόστς αυτό αναμένεται να επιβαρύνει τν τακτικό πρϋπλγισμό τυ Ιδρύματς. Κατά τα επόμενα χρόνια, με την αύξηση τυ αριθμύ των χρηστών καθώς και τν εμπλυτισμό και αναβάθμιση των υπηρεσιών πρτίνεται η αναβάθμιση της γραμμής από τα 512kbps στα 1920kbps. 3.2.4. Χρόνς υλπίησης Τ χρνδιάγραμμα υλπίησης τυ βασικύ Δικτύυ Δεδμένων είναι επιθυμητό να συμβαδίσει με τ αντίστιχ τυ έργυ «Τηλεματικές Υπηρεσίες στ Πανεπιστήμι Στερεάς Ελλάδς» στα πλαίσια της πρόσκλησης 98, μέτρ 1.2 τυ Επιχειρησιακύ Πργράμματς «Κινωνία της Πληρφρίας». Πι συγκεκριμένα, τ έργ αυτό έχει διάρκεια 1 χρόν και αναμένεται να λκληρωθεί στ τέλς τυ 2006. Αντίθετα, ι πρηγμένες δικτυακές υπηρεσίες μπρύν να υλπιηθύν σε μεταγενέστερ χρόν όταν αυξηθύν ι ανάγκες των χρηστών αλλά και όταν εξικνμηθύν ι απαραίτητι πόρι. Λαμβάνντας υπόψη όλα αυτά πρτείνεται η διάκριση τυ συνλικύ έργυ σε 2 φάσεις ως εξής: Φάση Α: σύσταση και δημιυργία Κέντρυ Διαχείρισης Δικτύυ Δεδμένων και παρχή βασικών δικτυακών υπηρεσιών, διάρκειας 6 μηνών Σελίδα 13 από 46
Φάση Β: παρχή πρηγμένων δικτυακών υπηρεσιών σε δύ επιμέρυς φάσεις: Φάση Β1 : παρχή υπηρεσίας ασύγχρνης τηλεκπαίδευσης, διάρκειας 6 μηνών, στα πλαίσια τυ παραπάνω έργυ Φάση Β2: παρχή λιπών πρηγμένων υπηρεσιών, διάρκειας 12 μηνών, στα πλαίσια άλλων πργραμμάτων τυ Ιδρύματς Οι υπηρεσίες πυ θα αναπτυχθύν σε κάθε φάση θα αναλυθύν στις επόμενες παραγράφυς. Σημειώνεται ότι στν πργραμματισμό αυτό θα πρέπει να συνυπλγιστύν ι αναγκαίες συμπληρωματικές πρμήθειες υπδμής και υπηρεσιών ι πίες θα πρέπει να λκληρωθύν με τ πέρας τυ πραναφερθέντς έργυ. 3.2.5. Οικνμικί πόρι Όπως πραναφέρθηκε ι ικνμικί πόρι πυ θα διατεθύν για την υλπίηση τυ βασικύ Δικτύυ Δεδμένων πρέρχνται σε μεγάλ βαθμό από τ έργ «Τηλεματικές Υπηρεσίες στ Πανεπιστήμι Στερεάς Ελλάδς» και ανέρχνται στα 96.700. Στν Πίνακα 2 παρατίθεται αναλυτικά η κατανμή τυ διαθέσιμυ πρϋπλγισμύ καθώς και η εκτίμηση για τις ανάγκες πυ ενδεχμένως θα πρκύψυν κατά την διάρκεια υλπίησης τυ έργυ. α/α 1. Πίνακας 2: Συγκεντρωτικός πρϋπλγισμός Περιγραφή Φάση Α: σύσταση και δημιυργία Κέντρυ Διαχείρισης Δικτύυ Δεδμένων και παρχή βασικών δικτυακών υπηρεσιών Επιμέρυς κόστς ( ) Συνλικό κόστς ( ) 1.1. 5 τεχνικί 6 A/M 1.500 45.000 2. Φάση Β1 : παρχή υπηρεσίας ασύγχρνης τηλεκπαίδευσης, διάρκειας 2.1. 4 τεχνικί 6 A/M 1.500 36.000 3. Φάση Β2: παρχή λιπών πρηγμένων υπηρεσιών 3.1. 3 τεχνικί 12 A/M 1.500 54.000 4. Μεταγωγείς 24 θυρών 2 600 1.200 5. Δρμλγητής 1 1.200 1.200 Σελίδα 14 από 46
6. Εξπλισμός για dial up (δρμλγητής, interface, modem κλπ) * 4.500 7. Βασικός εξπλισμός για ασύρματ δίκτυ 2 7.1. Ασύρματη γέφυρα (54Mbps) 1 1.300 1.300 7.2. Κεραία (παγκατευθυντική) 2 1.300 2.600 7.3. 8. Λιπός εξπλισμός (καλωδίωση, πρσαρμγείς κλπ) Βασικός εξπλισμός για την αίθυσα σύγχρνης τηλεκπαίδευσης 3 8.1. Πρβλείς 2 4.000 8.000 8.2. Οπτικπιητής 1 2.500 2.500 8.3. Ακυστικό σύστημα (Ενισχυτής - μεικτής ήχυ - ηχεία) 500 2.000 8.4. Φρητός υπλγιστής 1 1.500 1.500 8.5. Ασύρματα μικρόφωνα 2 1.000 2.000 8.6. Σύστημα set-top Η.320/Η/323/Τ.120 με ενσωματωμένη PTZ κάμερα 1 6.000 6.000 ΣΥΝΟΛΟ 168.300 Στ παραπάνω πσό θα πρέπει να συνυπλγιστεί και τ κόστς χρήσης (πάγι και λειτυργικό) της μισθωμένης γραμμής όπως αυτό περιγράφεται στην παράγραφ 3.2.3. Τέλς, θα πρέπει να συνυπλγιστεί ένα μικρό πσό (~3.000 ) πυ περιλαμβάνει συμπληρωματικό εξπλισμό (UPS, racks, επιπλέν switches, πρσαρμγείς, κάρτες δικτύυ κλπ) πυ ενδεχμένως θα πρκύψει κατά την φάση υλπίησης τυ έργυ. 1 0 πρϋπλγισμός περιέχει περιθώρι ασφαλείας. Καλύτερη εκτίμηση θα πρκύψει κατά την φάση σύνταξης τυ τεύχυς διακήρυξης. 2 Ο πρϋπλγισμός περιέχει περιθώρι ασφαλείας. Καλύτερη εκτίμηση θα πρκύψει κατά την φάση σύνταξης τυ τεύχυς διακήρυξης. 3 Ο πρϋπλγισμός περιέχει περιθώρι ασφαλείας. Καλύτερη εκτίμηση θα πρκύψει κατά την φάση σύνταξης τυ τεύχυς διακήρυξης. Σελίδα 15 από 46
4. Αναλυτική Περιγραφή 4.1. Διαχείριση και υπστήριξη Δικτύυ Δεδμένων 4.1.1. Κέντρ Διαχείρισης Δικτύυ Δεδμένων Η ανάπτυξη, παρχή και υπστήριξη τυ συνόλυ των δικτυακών υπηρεσιών και υπδμών, η απδτικότερη χρήση τυ δικτύυ και η εισαγωγή νέων τεχνλγιών στην διικητική και εκπαιδευτική δραστηριότητα είναι ι βασικί στόχι τυ υπό υατασΐ] Κέντρυ Διαχείρισης Δικτύυ Δεδμένων. Βασικές δραστηριότητες τυ, πυ βηθύν στην επίτευξη των ανωτέρω στόχων, εκτιμάται ότι θα είναι: Εγκατάσταση νέων τμημάτων δμημένης καλωδίωσης, ενεργών στιχείων και λγισμικύ συστημάτων δικτύυ και εφαρμγών. Συντήρηση δμημένης καλωδίωσης (σε συνεργασία με την τεχνική υπηρεσία τυ Ιδρύματς και τυς υπευθύνυς εργαστηρίων), ενεργών στιχείων και λγισμικύ πυ απαιτεί συνεχή συντήρηση ή/και αναβάθμιση. Διαχείριση καλωδιακών κόμβων, ενεργών στιχείων και εφαρμγών. Πι συγκεκριμένα, έλεγχς και παρακλύθηση των συνθηκών λειτυργίας (φόρτς, στατιστικά στιχεία, βλάβες) των ενεργών στιχείων και βασικών δικτυακών εφαρμγών είναι απαραίτητς για την απδτική λειτυργία τυ Δικτύυ Δεδμένων Παρχή βασικών και πρηγμένων δικτυακών υπηρεσιών στην ευρύτερη ακαδημαϊκή κινότητα τυ Ιδρύματς. Οι υπηρεσίες αυτές παρατίθενται και αναλύνται στην παράγραφ 4.2. Εκπαίδευση της ακαδημαϊκής κινότητας τυ Ιδρύματς σε θέματα πυ αφρύν την χρήση και τις πρσφερόμενες υπηρεσίες τυ Δικτύυ Δεδμένων. 4.1.2. Δμή και ργάνωση Κέντρυ Διαχείρισης Δικτύυ Δεδμένων Τ Κέντρ Διαχείρισης Δικτύυ Δεδμένων, απτελώντας αυτόνμη μνάδα τυ Ιδρύματς, πρέπει να έχει την δική τυ δμή, ργάνωση και διίκηση. Λαμβάνντας υπόψη την λειτυργία αντίστιχων κέντρων άλλων Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων εκτιμάται ότι ι παρακάτω κατηγρίες/ρόλι θα επωμιστύν τ βάρς των διαφόρων διαδικασιών: Σελίδα 16 από 46
Επιστημνικός υπεύθυνς Δικτύυ Δεδμένων: θα πρέρχεται από τα μέλη ΔΕΠ τυ Τμήματς / Ιδρύματς και θα λαμβάνει κατά κύρι λόγ τις απφάσεις για την αναπτυξιακή στρατηγική τυ Δικτύυ. Τεχνικός υπεύθυνς Δικτύυ Δεδμένων: θα πρέρχεται κατά πρτίμηση από τα μόνιμα Διικητικά στελέχη τυ Τμήματς / Ιδρύματς και θα έχει την επίβλεψη των μάδων υπστήριξης και συντήρησης τυ Δικτύυ Δεδμένων και των υπηρεσιών. Οι μάδες αυτές θα έχυν την δική τυ δμή (πρϊστάμενς, εργαζόμενι πλήρυς/μερικής απασχόλησης, εκπαιδευόμενι φιτητές) και θα διαχωρίζνται ανάλγα με τ κύρι αντικείμεν απασχόλησης τυς ως εξής: Ουάδα Καλώδια^ Υπδυηα Έχει ως κύρι αντικείμεν την δμημένη καλωδίωση, τυς αντίστιχυς κατανεμητές, αλλά και τα συστήματα παρχής ηλεκτρικής τρφδσίας και κλιματισμύ τυ δικτύυ. Ουάδα Ενεργών Στιγείων: Έχει ως κύρι αντικείμεν τν έλεγχ τυ υλικύ και λγισμικύ των hubs, δρμλγητών, switches, modems και γενικά κάθε ενεργής συσκευής τυ δικτύυ. Ουάδα Υπηρεσιών: Έχει ως κύρι αντικείμεν την ανάπτυξη και παρχή όλων των δικτυακών υπηρεσιών πυ πρσφέρει τ Κέντρ στυς χρήστες τυ Δικτύυ Δεδμένων Διικητική υπστήριξη Δικτύυ Δεδμένων: αναφέρεται στα στελέχη εκείνα τυ Τμήματς / Ιδρύματς τα πία θα αναλάβυν την διικητική υπστήριξη (στατιστικά στιχεία κίνησης, διαχείριση των ανακινώσεων κλπ) τυ Δικτύυ και των πρσφερόμενων υπηρεσιών. Κατά την πρώτη φάσης λειτυργίας τυ Δικτύυ και με δεδμέν τν μικρό αριθμό των χρηστών αναμένεται να απασχληθύν 2 στελέχη πλήρυς απασχόλησης. Τεχνική υπστήριξη Δικτύυ Δεδμένων και υπηρεσιών (Help Desk): αναφέρεται στα στελέχη εκείνα τυ Τμήματς / Ιδρύματς τα πία θα αναλάβυν τις γενικές διαδικασίες συντήρησης των υπλγιστικών και πληρφριακών συστημάτων τυ Δικτύυ καθώς και τυ εξπλισμύ (ενεργών και παθητικών διατάξεων). Κατά την πρώτη φάσης λειτυργίας τυ Δικτύυ και με δεδμέν τν μικρό αριθμό των χρηστών αναμένεται να απασχληθύν 2 στελέχη πλήρυς απασχόλησης. Περισσότερες λεπτμερείς Σελίδα 17 από 46
Μελέτη σκπιμότητας «Τεχνική Υπστήριξη και Δικτυκές Υπηρεσίες» για τν ρόλ και τις αρμδιότητες της τεχνικής υπστήριξης δίννται σε ξεχωριστή παράγραφ. 4.2. Υπηρεσίες Στις επόμενες παραγράφυς καταγράφνται ι υπηρεσίες πυ θα υπστηρίξει τ Δίκτυ Δεδμένων τυ Πανεπιστημίυ Στερεάς Ελλάδς. Η διάκριση σε βασικές και πρηγμένες υπηρεσίες έγινε με κύρι γνώμνα τυς διαθέσιμυς ικνμικύς πόρυς αλλά και τ χρνδιάγραμμα υλπίησης τυ Δικτύυ Δεδμένων. 4.2.1. Βασικές Υπηρεσίες 4.2.1.1. Σύνδεση στ Δίκτυ Δεδμένων Η Υπηρεσία Σύνδεσης στ Δίκτυ Δεδμένων παρέχει την δυνατότητα στα μέλη τυ Πανεπιστημίυ Στερεάς Ελλάδς να απκτήσυν πρόσβαση με τις τις πρσφερόμενες δικτυακές υπηρεσίες είτε τυ δικτύυ τυ Πανεπιστημίυ είτε τυ Διαδικτύυ. Η Υπηρεσία αυτή είναι πρώτη σε πρτεραιότητα πυ πρέπει να αναπτυχθεί πρκειμένυ να είναι στη συνέχεια δυνατή η πρόσβαση στις δικτυακές υπηρεσίες και η περαιτέρω αξιπίηση τυς από τυς χρήστες των υπλγιστικών συστημάτων και λιπών συσκευών. Σημαντικές παράμετρι της υπηρεσίας είναι η ασφάλεια (χρήση DMZ (DeMilltarized Zone) για την αντιμετώπιση εξωτερικών απειλών), η διαχείριση των IP διευθύνσεων (μέθδς Network Address Translation (NAT) για την αντιστίχιση ίδιων IP διευθύνσεων σε περισσότερα τυ ενός τερματικών τυ δικτύυ ή χρήση πραγματικών IP διευθύνσεων) σύμφωνα με τν διαθέσιμ αριθμό τυς κλπ, 4.2.1.2. Υπηρεσία Ονόματς Περιχής Αρμδιότητας (DNS) Η υπηρεσία νόματς περιχής αρμδιότητας (Domain Name System) έχει ως αντικείμεν: την εύρεση ενός δικτυακύ τόπυ με την χρήση «φιλικών» αλφαριθμητικών νμάτων πυ νμάζνται πλήρως πιστπιημένα νόματα περιχής (fully qualified domain names - FQDN) αντί μιας διεύθυνσης IP. την απθήκευση και συντήρηση μιας βάσης δεδμένων των FQDN και των αντίστιχων IP διευθύνσεων για όλυς τυς δικτυακύς τόπυς. τν εντπισμό ενός δικτυακύ τόπυ με την αντιστίχηση τυ FQDN με την IP διεύθυνση έτσι ώστε να μπρεί να ξεκινήσει η επικινωνία μαζί τυ. Σελίδα 18 από 46
Η δμή τυ DNS είναι ιεραρχική και δεν υπάρχει ένας μεμνωμένς εξυπηρετητής πυ να είναι υπεύθυνς για την παρακλύθηση όλως των δικτυακών τόπων. Κάθε φρέας διαθέτει τν δικό τυ εξυπηρετητή, πίς επικινωνεί με κάπιν εξυπηρετητή πυ βρίσκεται ιεραρχικά σε υψηλότερ επίπεδ πρκειμένυ να πρσπελάσει κάπι δικτυακό τόπ. Στ παρακάτω σχήμα φαίνεται η δμή τυ DNS: root(.).net.com gr org uoa ucg <TMHMA1> <TMHMA2> Σχήμα 1: Δμή DNS Στην Ελλάδα, τν χώρ νμάτων.gr τν διαχειρίζεται τ Ινστιτύτ Πληρφρικής τυ Ιδρύματς Τεχνλγίας και Έρευνας (ΙΠ - ΓΓΕ). Πι συγκεκριμένα, τ Τμήμα Διαχείρισης Ονμάτων Internet (GR-Hostmaster) τυ ΙΠ - ΓΓΕ είναι υπεύθυν για την λειτυργία τυ μητρώυ τυ χώρυ,gr, υπό την εππτεία της Εθνικής Επιτρπής Τηλεπικινωνιών και Ταχυδρμείων (απόφαση Ε.Ε.Τ.Τ. υπ 1 αρ. 268/73 της 25-11- 2002 και απόφαση Ε.Ε.Τ.Τ. υπ' αρ. 351/76 της 15-4-2005). Σύμφωνα με τα στιχεία τυ ΙΠ - ΓΓΕ τ Ίδρυμα έχει κατχυρώσει τ domain ucg.gr με ημερμηνία δημιυργίας την 2/2/2005 και ημερμηνία λήξης την 1/2/2007. Για την ανανέωση της χρήσης τυ νόματς αυτύ θα πρέπει τ Ίδρυμα να απευθυνθεί σε κάπιν εξυσιδτημέν καταχωρητή (σχετική λίστα δίνεται στην διεύθυνση της Ε.Ε.Τ.Τ. http://www.eett.gr/ar paaes/teiec/ Domainnames/kataxorites/list katahoriton.php). Άλλες πληρφρίες για τ domain name με κατάληξη.gr δίννται στην διεύθυνση http://www.ar. 4.2.1.3. Υπηρεσία Ηλεκτρνικύ Ταχυδρμείυ Η υπηρεσία Ηλεκτρνικύ Ταχυδρμείυ έχει ως αντικείμεν την ανάπτυξη των πληρφριακών συστημάτων για την δημιυργία και διαχείριση λγαριασμών ηλεκτρνικών διευθύνσεων (mail address) με τελικύς απδέκτες τυς χρήστες τυ Σελίδα 19 από 46
Πανεπιστημίυ Στερεάς Ελλάδς. Ένα τυπικό σύστημα Ηλεκτρνικύ Ταχυδρμείυ απτελείται από δύ βασικές συνιστώσες: Λγισμικό πελάτη (Client): Αναπτύσσεται στυς τελικύς χρήστες ώστε να έχυν την δυνατότητα σύνθεσης, παραλαβής, απστλής και ανάγνωσης των μηνυμάτων Λγισμικό εξυπηρετητή (Server): Αναπτύσσεται στν κεντρικό εξυπηρετητή ώστε να απθηκευτύν και να μεταφερθύν τα μηνύματα μέσω τυ δικτύυ. Βασικί παράμετρι της υπηρεσίας Ηλεκτρνικύ Ταχυδρμείυ είναι: Χώρς απθήκευσης των μηνυμάτων Όρι μεγέθυς μηνύματς (σε MB) πυ μπρεί να σταλεί / ληφθεί Επιτρεπόμενι τύπι αρχείων πυ μπρύν να απσταλύν / ληφθύν Διαθεσιμότητα της υπηρεσίας: 24 ώρες την ημέρα / 7 ημέρες της εβδμάδας Ένα σύστημα Ηλεκτρνικύ Ταχυδρμεί χρησιμπιεί μια από τις δύ ακόλυθες αρχιτεκτνικές: Αρχιτεκτνική μιραζόμενων αρχείων (Shared-file): Σε αυτήν την περίπτωση τ λγισμικό τυ πελάτη αναλαμβάνει όλη την δραστηριότητα πυ αφρά την διαχείριση των μηνυμάτων και εξυπηρετητής δρα υσιαστικά ως ένας παθητικός εξυπηρετητής αρχείων. Πι συγκεκριμένα, όταν φτάσει ένα μήνυμα για τν χρήστη, τ λγισμικό τυ πελάτη ειδπιεί τν εξυπηρετητή για αυτή την άφιξη και όταν αυτό βρεθεί αναλαμβάνει να τ παραδώσει στν χρήστη. Τυπικό παράδειγμα αυτής της αρχιτεκτνικής είναι τ σύστημα Microsoft Mail 3.x. Αρχιτεκτνική πελάτη/εξυπηρετητή (Client/server): Σε αυτήν την περίπτωση η διαχείριση των μηνυμάτων γίνεται από κινύ. Παράδειγμα τέτιας αρχιτεκτνικής είναι συνδυασμός Microsoft Exchange Server/Microsoft Outlook. Η πλέν διαδεδμένη αρχιτεκτνική είναι δεύτερη με σημαντικότερα πλενεκτήματα την χαμηλότερη επιβάρυνση τυ δικτύυ, την επεκτασιμότητα καθώς και την μεγαλύτερη ασφάλεια. Τ κύρι μεινέκτημα είναι η ανάγκη για επεξεργαστή υψηλότερων υπλγιστικών επιδόσεων από την αρχιτεκτνική shared-file. Τ λγισμικό Microsoft Exchange Server είναι συμβατό με όλα τα πρότυπα και πρωτόκλλα ηλεκτρνικής αλληλγραφίας πυ έχυν αναπτυχθεί, όπως: Σελίδα 20 από 46