Δξεπλεηηθή εξγαζία ηνπ Β3 Γεληθνύ Λπθείνπ Λεπηνθαξπάο ρνιηθό έηνο: 2014-2015 Τπεύζπλνο θαζεγεηήο: Κακβίζηνο Δπάγγεινο ΠΔ0402
Οη νκάδεο Φαξκαθνηξίθηεο Παληαδήο Γεκήηξεο Παπατσάλλνπ Θαλάζεο Ταληήο Αληώλεο Beautiful Creatures Τζηνππιή Άλλα Παηνύιηα Μαξία Σθξέηα Ισάλλα Real Crew Παπαγεσξγίνπ Βαζηιηθή Τθάηζνβα Κσλζηαληίλα Χξπζάθε Φαλή Χξπζάθε Μαξίλα No Name Μηρσινύ Γεσξγία Χαηδή Διέλε Νηάζηνπ Βαζηιηθή Φαξκάθε Άλλα-Μαξία Χακνκειάθηα Μηραινύ Διεπζεξία-Μαξία Χαηδόγινπ Γεκήηξεο Παξιαπάλνο Θαλάζεο Μπισλέξνο Κσλζηαληίλνο Team Perfume Μπαθάιε Διέλε Παπαδεκεηξίνπ Γξεγόξεο Παπαληθνιάνπ Δηξήλε Σαξαθαηζηάλνπ Βνύια
Ιζηνξία Αξσκαηηθώλ-Φαξκαθεπηηθώλ θπηώλ Η ρξήζε ησλ θπηώλ γηα θαξκαθεπηηθνύο ζθνπνύο είλαη ηόζν παιηά όζν θαη ν πνιηηηζκόο θαη ε πξώηε γλσζηή γξαπηή αλαθνξά γηα ζεξαπεπηηθά θπηά έξρεηαη από ηνπο Σνπκέξηνπο ην 2200 π.χ. Ο παηέξαο ηεο Ιαηξηθήο, ν Έιιελαο Ιππνθξάηεο θαηέγξαςε πεξίπνπ 400 είδε βνηάλσλ πνπ ε ρξήζε ηνπο ήηαλ γλσζηή θαηά ηνλ 5ν αηώλα π.χ. θαη ν Γηνζθνπξίδεο θαηά ηνλ πξώην κ.χ. αηώλα έγξαςε κηα βνηαληθή ρξεζηκνπνηώληαο 600 θπηά. Απηό ην έξγν ήηαλ βάζε γηα πνιιέο κεηαγελέζηεξεο βνηαληθέο έξεπλεο.
Σξόπνη Υξήζεο θαη Γνζνινγία Αηζέξησλ Διαίσλ Σηελ αξσκαηνζεξαπεία - ηδηαίηεξα ζηελ θιηληθή - ε δνζνινγία ησλ ζπζηαηηθώλ παίδεη ζεκαληηθό ξόιν, ηόζν γηα ηελ απνηειεζκαηηθόηεηα ησλ κηγκάησλ όζν θαη γηα ηελ εμαζθάιηζε ηεο αζθαινύο ρξήζεο ησλ αηζέξησλ ειαίσλ. Οη κέζνδνη ρξήζεο από ην βηβιίν "The Fragrant Mind" ηεο παγθνζκίνπ θήκεο θιηληθήο αξσκαηνζεξαπεύηξηαο Valerie Ann Worwood Μπάλην, Νηνπο, Σδαθνύδη, άνπλα, Μαζάδ, Μαληήιη ή ραξηνκάληειν, Δηζπλνέο, Μπσι, Λύρλνη, Καινξηθέξ, Τγξνπνηεηήο, Απνζκεηηθό, Σδάθη, Μεηαμσηά ή ράξηηλα ινπινύδηα, Μαμηιάξη, Ρνπρηζκόο, Άξσκα, Κόζκεκα, Κξέκεο
Καηάινγνο Αξσκαηηθώλ Βνηάλσλ
Α Αγγειηθή - γηα ηόλσζε, θιέγκα, ζπαζκνύο, θνπζθώκαηα, ηπκπαληζκό, ξεπκαηηζκνύο, αξζξίηηδα Αγξηκόλην - γηα πνλόιαηκν, ιαξπγγίηηδα, θαξπγγίηηδα, ακπγδαιίηηδα, νπιίηηδα, άθζεο, πιεγέο, κπθεηηάζεηο, ηξαύκαηα, εκηθξαλίεο, δηάξξνηα Αιόε - γηα δηαβήηε, ηξαύκαηα, αληηζεςία, έθδεκα, έγθαπκα, ηόλσζε Ακακειίδα - γηα θηξζνύο, αηκνξξαγίεο, αληηζεςία, πνλνθεθάινπο, δεξκαηίηηδεο, ζηνκαηίηηδα, ακπγδαιίηηδα Αςηζηά ή Αξηεκηζία - γηα δηαβήηε, αθαλόληζηε έκκελνο ξύζε, εκεηνύο
Β Βαζηιηθόο - γηα πνλνθεθάινπο, λεύξα, άθζεο, ζπαζκνύο, ζηνκαρόπνλν Βαιεξηάλα - γηα εξεκηζηηθό, αππλίεο, λεύξα Βάιζακν ή παζόρνξην - γηα ηξαύκαηα, αληηζεςία, πόλνπο, αππλίεο, θιεγκνλέο, εξεκηζηηθό
Γ Γατδνπξάγθαζν - γηα θίξξσζε ηνπ ήπαηνο, απνηνμίλσζε ηνπ ζπθσηηνύ Γαξύθαιιν - γηα πνλόδνλην, δπζπεςία, απνιύκαλζε, λαπηία, αληηζεςία Γιπθάληζνο - γηα θνιηθνύο, ρσλεπηηθό, αδπλάηηζκα, θνηιηαθά άιγε, αέξηα Γιπθόξηδα - γηα θιεγκνλέο
Βόηαλα Οιύκπνπ Ο Όιπκπνο είλαη έλαο απέξαληνο βνηαληθόο θήπνο Τα ζεκαληηθόηεξα αξσκαηηθά θπηά είλαη: ν κατληαλόο, ν δπόζκνο, ην ζθόξδν, ην θξεκκύδη, ε ξίγαλε, ε δάθλε, ε καληδνπξάλα, ην δεληξνιίβαλν, ην θαζθόκειν, ε ιεβάληα, ε βαιεξηάλα, ε κέληα, ην ρακνκήιη, ε κνιόρα, ην βάιζακν, ην ζπκάξη, ε ηζνπθλίδα, ην κειηζζόρνξην θαη ηόζα άιια. Αμίδεη εδώ λα αλαθέξνπκε θαη ζπάληα ελδεκηθά είδε πνπ απνηεινύλ θπηηθό ιείςαλν ηεο επνρήο ησλ παγεηώλσλ.
Μέζνδνη Δμαγσγήο Αηζέξησλ Διαίσλ από ηα Βόηαλα
Απόζηαμε Η δηαδηθαζία ηεο απόζηαμεο πξαγκαηνπνηείηαη κε εηδηθέο ζπζθεπέο, ηνπο απνζηαθηήξεο, πνπ επηηπγράλνπλ ην δέζηακα ηνπ κέξνπο ηνπ θπηνύ κέρξη λα δεκηνπξγεζεί αηκόο θαη ζηε ζπλέρεηα ηελ ςύμε ηνπ αηκνύ κέρξη απηόο λα πγξνπνηεζεί. Τν λεξό έρεη ηελ ηθαλόηεηα λα δηνρεηεύεη ηα αηζέξηα έιαηα. Λόγσ ηνπ βάξνπο ηνπ κέλεη ζην βάζνο ηνπ δνρείνπ, ελώ ην αηζέξην έιαην πνπ επηπιέεη ζπιιέγεηε.
Έθζιηςε Η κέζνδνο απηή ρξεζηκνπνηείηαη κόλν γηα ηα εζπεξηδνεηδή θξνύηα. Σε θαηάιιεια δνρεία, πνπ θέξνπλ αηρκεξέο πξνεμνρέο, νη θινύδεο ή ηα θύιια ζπλζιίβνληαη κέρξη πνπ δηαιύνληαη νη ειαηνθόξνη αδέλεο ηνπ θπηνύ, νπόηε απνδίδεηαη ην αγλό αηζέξην έιαην.
Δθρύιηζε Η εθρύιηζε πξαγκαηνπνηείηαη κε ηε βνήζεηα ελόο δηαιύηε. Τν θπηό αλακεηγλύεηαη κε ηνλ δηαιύηε ή δεζηαίλεηαη κέρξη ην αηζέξην έιαην λα εμαρζεί από ην θπηό ζηνλ δηαιύηε. Σηε ζπλέρεηα θηιηξάξεηαη θαη δηαρσξίδεηαη ην αηζέξην έιαην. (Τν κεηνλέθηεκα απηήο ηεο κεζόδνπ είλαη όηη ην αηζέξην έιαην δελ είλαη ηειείσο θαζαξό).
Δλδείμεηο Αληελδείμεηο (Πξνθπιάμεηο) Τα αηζέξηα έιαηα έρνπλ πνιιέο επεξγεηηθέο ηδηόηεηεο θαη βνεζνύλ απνηειεζκαηηθά ζηελ αληηκεηώπηζε ζπλήζσλ ελνριήζεσλ θαη ζπκπησκάησλ αζζελεηώλ. Γελ παύνπλ όκσο λα είλαη δξαζηηθέο νπζίεο θαη γηα ην ιόγν απηό ν ρεηξηζκόο ησλ αηζέξησλ ειαίσλ ζπληζηάηαη λα γίλεηαη κε πξνζνρή. Όζνλ αθνξά ηα παξαγόκελα κείγκαηα πξέπεη λα ηεξνύληαη νη πξνηεηλόκελεο δνζνινγίεο θαη λα ιακβάλνληαη πάληα ππόςε νη θαλόλεο αζθαινύο ρξήζεο ηνπο. Τα πεξηζζόηεξα αηζέξηα έιαηα όηαλ ρξεζηκνπνηνύληαη ζηηο ζσζηέο αλαινγίεο είλαη απνιύησο αθίλδπλα. Ωζηόζν θάπνηα παξνπζηάδνπλ απμεκέλε ηνμηθόηεηα. Σπληζηάηαη ζηε ρξήζε ησλ αηζέξησλ ειαίσλ λα αθνινπζνύληαη νη νδεγίεο εθπαηδεπκέλνπ αξσκαηνζεξαπεπηή.
Οδεγίεο γηα αζθαιή ρξήζε Όια ηα πξντόληα αξσκαηνζεξαπείαο θαη ηα αηζέξηα έιαηα πξέπεη λα θπιάζζνληαη ζε αζθαιή ρώξν καθξηά από παηδηά θαη δώα. Τα αηζέξηα έιαηα είλαη εύθιεθηα. Κξαηήζηε ηα καθξηά από ηελ θσηηά. Απνθύγεηε ηελ επαθή κε ηα κάηηα. Σε πεξίπησζε πνπ αηζέξηα έιαηα έξζνπλ ζε επαθή κε ηα κάηηα μεπιύλεηε θαιά κε άθζνλν λεξό θαη αλαδεηήζηε ηαηξηθή ζπκβνπιή. Μελ ρξεζηκνπνηείηε ηα αηζέξηα έιαηα αδηάιπηα ζην δέξκα θαη κελ αιιάδεηε ηηο αλαινγίεο ησλ ζπζηαηηθώλ ζηηο πξνηεηλόκελεο ζπληαγέο. Πξηλ ηε ρξήζε θάζε πξντόληνο αξσκαηνζεξαπείαο εθαξκόδεηε κηα πνζόηεηα ζε κηα κηθξή πεξηνρή ηνπ ζώκαηνο (ζπλήζσο ζην εζσηεξηθό ηνπ αγθώλα) θαη πεξηκέλεηε 24 ώξεο. Αλ εθδεισζεί εξεζηζκόο ή αιιεξγηθή αληίδξαζε απνθύγεηε ηελ ρξήζε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ πξντόληνο. Οξηζκέλα αηζέξηα έιαηα κπνξνύλ λα πξνθαιέζνπλ θσηνεπαηζζεζία. Σπληζηάηαη λα ζπκβνπιεύεζηε πηζηνπνηεκέλν αξσκαηνζεξαπεπηή ή ηνλ θαξκαθνπνηό ζαο πξηλ ηελ έθζεζε ζηνλ ήιην ή ζε solarium. Σε πεξίνδν εγθπκνζύλεο ή ζειαζκνύ λα ζπκβνπιεύεζηε ηνλ γηαηξό ζαο ή ηνλ θαξκαθνπνηό ζαο πξηλ ηελ ρξήζε νπνηνπδήπνηε αηζέξηνπ ειαίνπ. Οη πξνηεηλόκελεο ζπληαγέο είλαη ζπλήζσο θαηάιιειεο κόλν γηα ελήιηθεο θαη παηδηά άλσ ησλ 12 εηώλ. Γηα κηθξόηεξεο ειηθίαο παηδηά λα ζπκβνπιεύεζηε πηζηνπνηεκέλν αξσκαηνζεξαπεπηή.
ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΘΘΕΡΘΩΝ ΕΛΑΘΩΝ Τα αηζέξηα έιαηα θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο απνζεθεύζεσο, εθόζνλ νη ζπλζήθεο δελ είλαη θαιέο, πθίζηαηαη νξηζκέλεο αιινηώζεηο. Οη θπξηόηεξνη παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ πνηόηεηα ησλ αηζέξησλ ειαίσλ είλαη: 1. ε ζεξκνθξαζία απνζεθεύζεσο. 2. ην θσο, ηα αηζέξηα έιαηα γηα λα πξνζηαηεπηνύλ από ηελ επίδξαζε ηνπ θσηόο πξέπεη λα δηαηεξνύληαη κέζα ζε αδηαθαλή δνρεία. 3. ην λεξό, ζηα αηζέξηα έιαηα πξηλ από ηελ απνζήθεπζή ηνπο πξέπεη λα γίλεηαη απνκάθξπλζε ηεο πγξαζίαο αθόκα θαη ζε ίρλε (μήξαλζε). 4. αέξαο, γηα λα απνθεύγνληαη αιινηώζεηο από ηελ επίδξαζε ηνπ αέξα, ηα δνρεία ζηα νπνία θπιάγνληαη ηα αηζέξηα έιαηα πξέπεη λα θιείλνπλ αεξνζηεγώο. 5. δνρεία απνζεθεύζεσο, πξέπεη λα είλαη γπάιηλα ή κεηαιιηθά από αλνμείδσην ράιπβα θαη δελ πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνύληαη πιαζηηθά ή μύιηλα δνρεία. ΦΡΟΝΟΣ ΖΩΗΣ ΑΘΘΕΡΘΩΝ ΕΛΑΘΩΝ Τν πεξηζζόηεξα θπηηθά έιαηα απνζεθεύνληαη ζην ςπγείν, απηό βνεζά ζηελ παξάηαζε ηεο δηάξθεηαο δσήο ηνπο. Τα έιαηα πνπ απνζεθεύνληαη ζην ςπγείν κπνξεί λα ζηεξενπνηεζνύλ ή λα ζνιώζνπλ. Πξηλ ηε ρξήζε ηνπο ζα πξέπεη λα επηζηξέςνπλ ζηε ζεξκνθξαζία δσκαηίνπ γηα ηελ απνθαηάζηαζε ησλ θπζηθώλ ηδηνηήησλ ηνπο. Σπλήζσο ηα αηζέξηα έιαηα έρνπλ κηα δηάξθεηα δσήο από 12 σο 24 κήλεο. Πξνζζήθε βηηακίλεο Ε παξαηείλεη ηε δηάξθεηα δσήο ησλ αηζέξησλ ειαίσλ.