ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Ακνύηδαο Κπξηάθνο Επίθνπξνο Καζεγεηήο
300.000 άηνκα θάλνπλ ζθη θάζε ρξόλν ζηα ειιεληθά ρηνλνδξνκηθά θέληξα. 80.000 από απηά δέρνληαη νη εγθαηαζηάζεηο ηνπ Παξλαζζνύ. 2000 αηπρήκαηα ην ρξόλν είλαη ν απνινγηζκόο από ηηο «θαξακπόιεο» ζηηο ιεπθέο πίζηεο ησλ ειιεληθώλ ρηνλνδξνκηθώλ θέληξσλ. Πάλσ από ην 30% ησλ πεξηζηαηηθώλ θαηαγξάθνληαη ζηα Κειάξηα θαη ηε Φηεξόιαθθα, ηα δύν θέληξα ηνπ Παξλαζζνύ πνπ δέρνληαη ην κεγαιύηεξν αξηζκό ρηνλνδξόκσλ. 600 ζθηέξ ηξαπκαηίδνληαη εηεζίσο ζηα ρηνλνδξνκηθά θέληξα ηνπ Παξλαζζνύ. Οη ζπγθξνύζεηο θαη νη πηώζεηο από απώιεηα ηζνξξνπίαο απνηεινύλ ηηο βαζηθέο αηηίεο αηπρεκάησλ ζηα ειιεληθά ρηνλνδξνκηθά θέληξα. «Σηε ρώξα καο ζπκβαίλεη ην παξάδνμν γηα ηα παγθόζκηα δεδνκέλα λα ηξαπκαηίδνληαη πνιινί ζθηέξ θαηά ηελ απνβίβαζή ηνπο από ηνπο ελαέξηνπο αλαβαηήξεο (ιηθη)». Πξόθεηηαη γηα έλα απνθιεηζηηθά ειιεληθό θαηλόκελν, πνπ νθείιεηαη ζε επηπνιαηόηεηα αιιά θαη έιιεηςε ηερληθήο, αθνύ νη πεξηζζόηεξνη επίδνμνη ρηνλνδξόκνη πξνζπαζνύλ λα κάζνπλ ζθη κόλνη ηνπο ή από θίινπο αληί λα θάλνπλ καζήκαηα κε δάζθαιν».
Αύμεζε ησλ αηπρεκάησλ παξαηεξείηαη όηαλ επηθξαηνύλ θαιέο θαηξηθέο ζπλζήθεο θαζώο ε θαιή νξαηόηεηα επηηξέπεη ηελ αλάπηπμε κεγαιύηεξεο ηαρύηεηαο ζηηο πίζηεο, κε απνηέιεζκα λα μεζαξξεύνπλ αθόκα θαη νη αξράξηνη ζθηέξ. Πην επηθίλδπλν είλαη ην καιαθό ρηόλη, «πνύδξα» πνπ θαιύπηεη ηηο πίζηεο όηαλ ρηνλίδεη είηε ε «ζνύπα», ε νπνία δεκηνπξγείηαη όηαλ καιαθώλεη ην ρηόλη ιόγσ βξνρήο. Αληίζεηα ζην ζθιεξό ρηόλη κεηώλεηαη ν θίλδπλνο αηπρήκαηνο γηαηί ηα πέδηια θαη ε ζαλίδα ηνπ snowboard ζηξίβνπλ πην εύθνια. Σε ζρέζε κε ην παξειζόλ έρνπλ απμεζεί ζηελ Ειιάδα νη θξαληαθέο θαθώζεηο, κεηά από ζύγθξνπζε δύν ή πεξηζζόηεξσλ ρηνλνδξόκσλ, θαηλόκελν ζην νπνίν ζπκβάιιεη ε αλάπηπμε κεγάισλ ηαρπηήησλ κε ηα πέδηια λέαο γεληάο (ηύπνπ carving). Σε ηέηνηα πεξηζηαηηθά πεξηζζόηεξν θηλδπλεύνπλ ηα παηδηά, πνπ πέθηνπλ πάλσ ζε ελήιηθεο, θαη γη απηό άιισζηε επηβάιιεηαη λα θνξνύλ θξάλνο. Σηελ Ειιάδα δπζηπρώο ε ρξήζε θξάλνπο παξακέλεη πξναηξεηηθή, αληίζεηα κε ηελ Ιηαιία όπνπ επηβάιιεηαη βάζεη λόκνπ.
Εκτόσ Ελλάδασ Σύμφωνα με τα ςτατιςτικϊ ςτοιχεύα τησ Εθνικόσ Ένωςησ Χιονοδρομικών ΗΠΑ, ςε 1.000 χιονοδρόμουσ αντιςτοιχούν τρύα ςοβαρϊ ατυχόματα. των Στο εξωτερικό η ημερόςια κϊρτα χιονοδρομύασ παρϋχει πλόρη αςφαλιςτικό κϊλυψη ςε περύπτωςη ατυχόματοσ, αρκεύ ο ςκιϋρ να βρύςκεται εντόσ πύςτασ ό χαραγμϋνησ διαδρομόσ. Στη χώρα μασ δωρεϊν εύναι μόνο η παροχό πρώτων βοηθειών ςτο βουνό.
Τν 2009-10 πξνζήιζαλ 120.000 πεξίπνπ επηζθέπηεο εθ ησλ νπνίσλ πεξίπνπ 70.000 ρηνλνδξόκνη (πνζνζηό 60%) θαη θαηαγξάθεθαλ 457 πεξηζηαηηθά από ηα νπνία 207 ζνβαξά. Οη άλδξεο θαηέρνπλ ηα πξσηεία ζε ηξαπκαηηζκνύο κε πνζνζηό 65,21%, έλαληη 32,36% ησλ γπλαηθώλ, όρη κάιινλ ιόγσ θύινπ αιιά επεηδή νη άλδξεο εκθαλίδνπλ ζεκαληηθά κεγαιύηεξν πνζνζηό πξνζέιεπζεο ζην ΧΚΠ από όηη νη γπλαίθεο (60%- 40%). Τα ςυχνότερα ατυχόματα με ποςοςτό 53,14% αφορούν χιονοδρόμουσ μετρύου επιπϋδου, οι οπούοι ςτην προςπϊθειϊ τουσ να βελτιωθούν αυξϊνουν το όριο ταχύτητασ, επιχειρούν ςε μεγαλύτερεσ κλύςεισ και δοκιμϊζουν νϋεσ τεχνικϋσ με αποτϋλεςμα να αυξϊνεται και η ςυχνότητα τραυματιςμού. Από ϊποψη ςυςχϋτιςησ ποιότητασ χιονιού και ςυχνότητασ τραυματιςμών, το μαλακό χιόνι ςτισ πύςτεσ εύναι η κυριότερη αιτύα πρόκληςησ ατυχημϊτων με ποςοςτό 47,34%, αφού δημιουργεύ αςτϊθεια ςτο γλύςτρημα. Όςο αφορϊ την ςυχνότητα του εύδουσ των τραυματιςμών οι ςυνόθεισ κακώςεισ (θλϊςεισ, τραβόγματα, μώλωπεσ κτλ) υπερτερούν με ποςοςτό 82,12% ϋναντι των ςοβαρότερων καταγμϊτων (4,83%) και διαςτρεμμϊτων (13,04%). Οι ςκιϋρ παρουςιϊζουν μεγαλύτερη ςυχνότητα τραυματιςμών ςτο γόνατο.
Σεβαςμόσ προσ τουσ άλλουσ: Πρϋπει να ςυμπεριφερόμαςτε με τϋτοιο τρόπο ώςτε να μην ενοχλούμε η φϋρνουμε ςε κύνδυνο τουσ ϊλλουσ. Ελέγχουμε την ταχύτητα μασ: Προςαρμόζουμε την ταχύτητα μασ ανϊλογα με τισ δυνατότητεσ μασ, τισ εκϊςτοτε ςυνθόκεσ χιονιού, καιρού και ανϊλογα την κύνηςη που ϋχει η πύςτα
Επηινγή θαηεύζπλζεο : Ο skier-snowboarder πνπ είλαη κπξνζηά καο έρεη πάληα πξνηεξαηόηεηα. Πξέπεη λα δηαιέμνπκε ηελ πνξεία καο έηζη ώζηε λα κελ βάινπκε ζε θίλδπλν ηνλ πξνπνξεπόκελν. Πξνζπεξάζεηο: Μπνξνύκε λα πξνζπεξάζνπκε άιινπο skier-snowboarders από όπνηα κεξηά ζέινπκε αιιά αθήλνληαο ηνπο αξθεηό ρώξν ώζηε λα έρνπλ ηελ άλεζε λα θηλεζνύλ ρσξίο πξόβιεκα. Είζνδνο ζηελ πίζηα, μεθίλεκα: Όηαλ εηζεξρόκαζηε ζε κηα αζθαιηζκέλε πίζηα ε μαλαμεθηλάκε κεηά από κηα ζηάζε, ειέγρνπκε πξνο όιεο ηηο θαηεπζύλζεηο, θαη θηλνύκαζηε έηζη ώζηε λα κελ θηλδπλέςνπκε λα ζπγθξνπζηνύκε κε θάπνηνλ επεξρόκελν skier-snowboarder.
Σηακάηεκα ζηελ πίζηα: Πξέπεη λα απνθεύγνπκε λα ζηακαηάκε ε λα πεξπαηάκε ζε ζεκεία πνπ είλαη απόηνκα θαη ε νξαηόηεηα είλαη πεξηνξηζκέλε, εθηόο θη αλ είλαη απαξαίηεην. Σε πεξίπησζε πηώζεο ζε ηέηνην ζεκείν, ζα πξέπεη λα θηλεζνύκε ακέζσο πξνο ηελ άθξε ηεο πίζηαο. Πεξπαηώληαο ζηελ πίζηα: Όηαλ θηλνύκαζηε κε ηα πόδηα ζα πξέπεη λα ήκαζηε πάληα ζηελ άθξε ηεο πίζηαο. Σεβαζκόο ζηα ζήκαηα: Πξέπεη λα ζεβόκαζηε ηα ζήκαηα πνπ βξίζθνληαη ζηηο πίζηεο.
Βοήθεια: Σε περύπτωςη ατυχόματοσ καλούμαςτε όλοι να βοηθόςουμε. Ανταλλαγή ςτοιχείων: Σε περύπτωςη που ϋχουμε αναμιχθεύ ςε κϊποιο ατύχημα εύτε ευθυνόμαςτε εύτε όχι, δύνουμε τα ςτοιχεύα μασ ςτουσ υπεύθυνουσ του χιονοδρομικού.