ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Αθήνα, 27/05/2010 Αριθ. Πρωτ. 145 Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η Eξεταστέας Ύλης ακαδημαϊκού έτους 2009 2010 EAΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Ανακοινώνεται στους φοιτητές ότι η εξεταστέα ύλη των μαθημάτων θα είναι η κατωτέρω: Καθηγητής Αντώνης Μωυσίδης Μάθημα (510044): Μορφές και μετασχηματισμοί της κοινωνικής και ΕΠ ΕΣ 3 ΔΜ 3 ΕΕ Κύκλος: 2 Χώρος και Κοινωνία οικονομικής οργάνωσης του ελληνικού αγροτικού χώρου Εξεταστέα Υλη: H εξεταστέα ύλη και οι θεματικές ενότητες που τη συγκροτούν αφορούν στην κοινωνική και οικονομική οργάνωση του ελλαδικού χώρου στην περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με έμφαση στις έγγειες σχέσεις και τον κοινοτισμό, στις κοινωνικές και παραγωγικές συλλογικότητες που αναλύονται από τον Κ. Καραβίδα (Τσελιγκάτο, Πατρυιά, Τσιφλίκι κλπ.), στην αγροτική οικογένεια στην ιστορική της διάσταση, στις σύγχρονες συλλογικές μορφές οργάνωσης και διεκδίκησης των αγροτών, όπως οι Συνεταιρισμοί, οι Αγροτικοί Σύλλογοι και το Αγροτικό διεκδικητικό και Πολιτικό Κίνημα, στο ρόλο της κοινωνικής οικονομίας στην ύπαιθρο, στις Πληθυσμιακές μετακινήσεις και τη Μετανάστευση στον Αγροτικό Χώρο και τέλος σε θέματα κοινωνικής ανασύνθεσης που απορρέουν από τις σύγχρονες εξελίξεις στον ελληνικό αγροτικό και ευρύτερο ύπαιθρο χώρο. Φάκελος Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Καθηγητής Σάββας Ρομπόλης Μάθημα (510034): Εισαγωγή στα δημόσια οικονομικά Οι Δημόσιοι φορείς και ο Δημόσιος τομέας στα Μικτά οικονομικά συστήματα. Το μέγεθος της Δραστηριότητας των Δημόσιων φορέων. Το Αντικείμενο της Δημόσιας Οικονομικής. Σχέση της Δημόσιας Οικονομικής με τους άλλους κλάδους της οικονομικής επιστήμης. Σχέση της Δημόσιας Οικονομικής με άλλες Επιστήμες.
Το οικονομικό πρόβλημα και οι βασικές επιδιώξεις των σύγχρονων κοινωνιών. Μορφές και μέσα παρέμβασης των δημόσιων φορέων. Πολιτικός Μηχανισμός Λήψης αποφάσεων. Δημόσιος Προϋπολογισμός. Δημόσια Παροχή και ρύθμιση των μη ιδιωτικών αγαθών. Δημόσια παραγωγή και επιχειρηματική δραστηριότητα. Αξιολόγηση και επιλογή των δημόσιων δαπανών με βάση το κόστος και το όφελος τους. Διαχρονική εξέλιξη των δημόσιων δαπανών. Γενικά για την φορολογία. Φορολογία Εισοδήματος : Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων. Φορολογία Εισοδήματος : Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων. Φόροι Περιουσίας. Φόροι Δαπάνης. Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.). Δημόσιος Δανεισμός και Δημόσιο Χρέος. Η Μετακύλιση των φόρων: Άμεσοι φόροι και εισφορές στην Κοινωνική ασφάλιση. Η Μετακύλιση των φόρων: Έμμεσοι φόροι. Μακρο-οικονομικές επιδράσεις των Δημοσιονομικών μέσων. Δημοσιονομική Αποκέντρωση. Φορολογική εναρμόνιση σε οικονομικές ενώσεις. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Μάθημα (510076): Τα οικονομικά της υγείας Έννοια και Αντικείμενο των οικονομικών της υγείας. Υγεία και η Ευρωπαϊκή Ατζέντα της πολιτικής υγείας. Θεσμικές μεταρρυθμίσεις και οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα. Το αγαθό «Υγεία». Η θεωρία του καταναλωτή για τη ζήτηση υπηρεσιών υγείας. Παραγωγικότητα και οικονομική αποδοτικότητα σε περιφερειακό επίπεδο. Το νοσοκομείο, ο οίκος της ελπίδας. Οικονομικοί στόχοι της λειτουργίας των νοσοκομείων. Αγορά εργασίας και προγραμματισμός του υγειονομικού δυναμικού. Το υγειονομικό δυναμικό στην Ελλάδα. Η υγειονομική μονάδα στο σύστημα υγείας. Ιδιαιτερότητες στην Διοίκηση των νοσοκομείων. Η οργάνωση και λειτουργία των νοσοκομειακών σχηματισμών. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Όλγα Στασινοπούλου Μάθημα (510017): Θεωρητικές προσεγγίσεις της κοινωνικής πολιτικής και του κράτους πρόνοιας ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΕΕ Μάθημα κορμού Εξεταστέα ύλη για τις εξετάσεις του Ιουνίου 2010 Η εξέλιξη του θεωρητικού υπόβαθρου της κοινωνικής πολιτικής η σημασία κλασσικών και σύγχρονων διανοητών των κοινωνικών επιστημών.
Κύριες προσεγγίσεις στο κράτος πρόνοιας νεοφιλελευθερισμός, σοσιαλδημοκρατία, μαρξισμός, φεμινισμός, μεταδομισμός, θεωρίες της κοινωνικής κατασκευής. Η εξειδίκευση των κύριων προσεγγίσεων σε διαφορετικά πεδία της κοινωνικής πολιτικής Βασικές αρχές αναγνώρισης και σεβασμού. Η θεωρητική κατανόηση της κοινωνικής πολιτικής στα πλαίσια της Ε.Ε. και της παγκοσμιοποίησης. Θεωρητικές προσεγγίσεις στη φροντίδα Εννοιολόγηση, κοινωνική κατανομή και οργάνωση της κοινωνικής φροντίδας η σημασία της ανεπίσημης φροντίδας στην οικογένεια. Φροντίδα και εξάρτηση. Lewis, G., Gewirtz, S. και Clarke, J. επιμ., 2007. Κοινωνική πολιτική. Μία άλλη προσέγγιση. Αθήνα: Gutenberg. Ειδικότερα τα κεφάλαια: Εισαγωγή, 1,2,3,4,8,9,10,12,13,21,22 Στασινοπούλου, Ο., 1996. Ζητήματα σύγχρονης κοινωνικής πολιτικής. Αθήνα: Gutenberg. Ειδικότερα τα κεφάλαια: Μέρος Ι : κεφ. 1,2,5 Μέρος!!: κεφ. Από κεφ. 4 μέχρι το τέλος. Τρόπος εξετάσεων: Οι εξετάσεις γίνονται γραπτά χωρίς ελεύθερη χρήση βιβλίων και βοηθημάτων. Μάθημα (510149): Συγκριτική κοινωνική πολιτική ) ΥΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΕΕ Μάθημα κορμού Εξεταστέα ύλη Ιουνίου 2010 Κριτική προσέγγιση της ανάπτυξης, των μεθόδων και των κύριων μοντέλων της συγκριτικής κοινωνικής πολιτικής, με αναφορά σε διαφορετικά συστήματα, από την οπτική της οριοθέτησης και διαπλοκής φορέων του δημόσιου και ιδιωτικού χώρου, τυπικών και άτυπων μορφών φροντίδας, όπως διαμορφώνονται σε διαφορετικά κοινωνικοπολιτικά και πολιτισμικά πλαίσια. θεωρητικά μοντέλα προνοιακών καθεστώτων, με κύρια αναφορά στο κράτος και την κοινωνία των πολιτών σε διαφορετικά συστήματα κοινωνικής πολιτικής στην Ευρώπη και επιλεγμένες χώρες του δυτικού καπιταλιστικού κόσμου. Τα διαφορετικά καθεστώτα του καπιταλισμού της ευημερίας κατά τον Esping- Andersen, η ανάλυση και κατάταξη των διαφορετικών κρατών προνοίας στα καθεστώτα αυτά. Αξιοποίηση και κριτική του έργου του Esping-Andersen. Συγκριτικές έρευνες από την οπτική του φύλου και της οικογενειακής πολιτικής Καθεστώτα τρίτου τομέα.- η συγκριτική διάσταση στο ρόλο των ΜΚΥΟ και του εθελοντικού τομέα και της σχέσης τους με το κράτος. Συγκριτική προσέγγιση της κοινωνικής πολιτικής στις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, από τη νέα οπτική της κοινωνικής ανάπτυξης. Espring-Andersen, G., 2006. Οι τρεις κόσμοι του καπιταλισμού της ευημερίας. Αθήνα:Ελληνικά Γράμματα. Επικέντρωση στις βασικές έννοιες, την μέθοδο σύγκρισης και τα κύρια επιχειρήματα. Οι πίνακες με τα στοιχεία από τα συνταξιοδοτικά συστήματα χρησιμεύουν μόνο για την κατανόηση της συγκριτικής μεθόδου και δεν συμπεριλαμβάνονται στην αναγκαία γνώση. Επειδή ο φάκελος έχει καθυστερήσει πολύ, παρακαλώ να διαβάσετε τα κείμενα που θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του τμήματος. Τρόπος εξετάσεων Οι εξετάσεις θα γίνουν γραπτά χωρίς ελεύθερη χρήση βιβλίων και βοηθημάτων.
Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μαρία Καραμεσίνη Μάθημα (510043): Οικονομικές θεωρίες της κοινωνικής πολιτικής ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ3 ΕΕ Μάθημα κορμού Εξεταστέα ύλη Κοινωνικοί στόχοι και εναλλακτικοί τρόποι οικονομικής οργάνωσης. Σπανιότητα πόρων, κόστος ευκαιρίας και οικονομική αποτελεσματικότητα. Δίκαιη διανομή της ευημερίας και κοινωνική δικαιοσύνη. Πολιτικοφιλοσοφικά θεωρητικά ρεύματα για την κοινωνία και την κρατική παρέμβαση και η στάση τους απέναντι στο κοινωνικό κράτος. Οικονομικές θεωρίες της κοινωνικής πολιτικής (κλασικοί, νεοκλασικοί, Κέυνς, μαρξιστές). Νεοκλασική θεωρία της κοινωνικής ευημερίας. Αποτελεσματική κατονομή πόρων για την παραγωγή ενός προϊόντος, άριστη κατανομή των κοινωνικών πόρων κατά Παρέτο. Αποτυχίες της αγοράς και θεωρητική δικαιολόγηση της κρατικής παρέμβασης. Μαρξιστική θεωρία του κράτους και πολιτική οικονομία του κοινωνικού κράτους. Η σχέση μεταξύ αποτελεσματικότητας και κοινωνικής δικαιοσύνη. Μορφές κρατικής παρέμβασης για την επίτευξη οικονομικής αποτελεσματικότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης στα πεδία της κοινωνική ασφάλισης, της εκπαίδευσης, της υγειονομική περίθαλψης, της κοινωνική φροντίδας και της στέγασης. Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Μάθημα (510045): Εισοδηματικές ανισότητες και φτώχεια ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ3 ΕΕ Κύκλος 3 Υποενότητα: Φτώχεια και εισοδηματικές ανισότητες Εισόδημα και πλούτος Ανισότητες και φτώχεις/ Ορισμοί, δείκτες. Δίκαιη ή κοινωνικά επιθυμητή διανομή εισοδήματος. Πολιτική αναδιανομής του εισοδήματος Θεωρίες της φτώχειας και της διανομής του προσωπικού εισοδήματος από εργασία Μέτρηση της οικονομικής ανισότητας - εμπειρική διερεύνηση των ανισοτήτων και της φτώχειας. Ο διάλογος για την παγκόσμια φτώχεια και η διεθνής πολιτική κατά της φτώχειας. Πολιτικές κατά της φτώχειας στη Νότια Ευρώπη Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Αναπληρωτής καθηγητής Ιορδάνης Ψημμένος Μάθημα (510146): Οργάνωση και λειτουργία οργανισμών ΕΠ ΕΣ 3 ΔΜ 3 ΕΕ Κύκλος: 1 Υποενότητα: Εργασία, απασχόληση
Οργάνωση εργασίας και ορισμοί. Θεωρητικές προσεγίσεις λειτουργίας οργανισμών. Γραφειοκρατία. Τεϊλορισμός-Φορντισμός στη λειτουργία των οργανισμών (το παράδειγμα των ΔΕΚΟ). Οργάνωση και λειτουργία των κοινωνικών υπηρεσιών. Ανεπίσημες διακριτικές πρακτικές διεύθυνσης και χειραγώγησης των στελεχών των οργανισμών. Οργανωτική κουλτούρα. Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει προφορικά. Μάθημα (510078) Ηλικία και κοινωνική πολιτική ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΕΕ Κύκλος 3 Υποενότητα: Ειδικές πληθυσμικές ομάδες Ιστορική αναδρομή της Κοινωνιολογίας των γενεών-ηλικιών. Θεωρητικές προσεγγίσεις. Η κοινωνιολογική έρευνα για τις ηλικίες. Παιδική εργασία, έρευνα και κοινωνική πολιτική. Εξαναγκαστική παιδική εργασία: μετανάστευση πολιτισμικές ομάδες. Τρίτη ηλικία: κοινωνικές ανισότητες και κοινωνική πολιτική. Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει προφορικά Αναπληρωτής καθηγητής Ιωάννης Κουζής Μάθημα (510097): Θεσμοί εργατικής συμμετοχής και κοινωνικός διάλογος - Η έννοια της εργατικής συμμετοχής - Οι θεωρίες περί εργατικής συμμετοχής - Εργατική συμμετοχή και συνδιοίκηση - Εργατική συμμετοχή, εργατικός έλεγχος, αυτοδιαχείρηση και κοινωνικοποίηση - Δικαιώματα και αρμοδιότητες εργατικής συμμετοχής - Θεσμοί εργατικής συμμετοχής και συνδικάτα - Εργατική συμμετοχή στο καπιταλιστικό σύστημα - Η ιστορική πορεία της εργατικής συμμετοχής στην Ελλάδα - Οι θεσμοί εργατικής συμμετοχής στην Ελλάδα. Αποτίμηση - Η εργατική συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ενωση - Εννοια και μορφές κοινωνικού διαλόγου - Συναινετικά και ανταγωνιστικά συστήματα κοινωνικών σχέσεων - Η θεωρία των κοινωνικών εταίρων. Η σχετική συζήτηση - Κοινωνικός διάλογος και Ευρωπαϊκή Ενωση - Ο κοινωνικός διάλογος στην Ελλάδα.Περιεχόμενο. Αποτίμηση - Ο ρόλος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής(ΟΚΕ) - Ο κοινωνικός διάλογος στην Ελλάδα σε αποκενρωμένο και τοπικό επίπεδο.απολογισμός Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει προφορικά Μάθημα (510096): Σύγχρονες τάσεις στον τομέα των εργασιακών σχέσεων - Οι αιτίες των αλλαγών στην απασχόληση και στις εργασιακές σχέσεις - Τα χαρακτηριστικά του μεταπολεμικού προτύπου εργασίας - Η έννοια και οι άξονες της ευελιξίας της εργασίας - Οι μορφές ευελιξίας του όγκου της απασχόλησης(ευελιξία των απολύσεων) - Οι μορφές ευελιξίας του περιεχομένου της απασχόλησης - Οι μορφές ευελιξίας του εργάσιμου χρόνου
- Οι μορφές ευελιξίας των αποδοχών - Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την απασχόληση και τις εργασιακές σχέσεις - Η ευελιξία της εργασίας στην ελληνική αγορά εργασίας και οι αλλαγές από τις αρχές της δεκαετίας του '90 μέχρι και τα πρόσφατα μέτρα - Η συζήτηση για την flexicurity - Oι επιπτώσεις της ευελιξίας στις εργασιακές σχέσεις Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει προφορικά Αναπληρώτρια καθηγήτρια Αικατερίνη Μιχαλοπούλου Μάθημα (510142): Στατιστική συμπερασματολογία (ΕΠ) ΕΠ ΕΣ4 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Μεθοδολογία Παράμετροι και στατιστικά. Ορισμοί: μηδενική υπόθεση, κρίσιμη περιοχή, επίπεδο στατιστικής σημασίας, σφάλματα τύπου Ι και ΙΙ, ισχύς ελέγχου. Έλεγχος υποθέσεων: η διωνυμική κατανομή, βήματα κατά τους ελέγχους, έλεγχος για το μη τυχαίο, έλεγχοι ενός μόνο δείγματος που ενέχουν μέσους και αναλογίες. Κεντρικό Οριακό Θεώρημα. Κατανομή Student-t. Εκτίμηση σημείου και διαστήματος. Μεροληψία και αποτελεσματικότητα. Διαστήματα εμπιστοσύνης. Προσδιορισμός μεγέθους δείγματος. Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Μάθημα (510022): Στατιστική ΙΙ: δειγματοληπτική θεωρία και πρακτική ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΕΕ Μάθημα κορμού Στοιχεία Θεωρίας Πιθανοτήτων: η a priori πιθανότητα, ενδεχόμενο, δειγματικός χώρος, μαθηματικές ιδιότητες των πιθανοτήτων, δεσμευμένη πιθανότητα, στατιστική ανεξαρτησία, δείγμα με ή χωρίς επανατοποθέτηση, μεταθέσεις, αναμενόμενη τιμή και ροπές, στατιστική ανεξαρτησία και τυχαία δειγματοληψία. Δειγματοληψία: πληθυσμός, δείγμα, δειγματοληπτικό πλαίσιο, δειγματοληπτικός λόγος, απλή τυχαία δειγματοληψία, συστηματική δειγματοληψία, στρωματοποιημένη δειγματοληψία, αναλογική και δυσανάλογη στρωματοποιημένη δειγματοληψία, δειγματοληψία συστάδων, μη τυχαία δειγματοληψία, μη δειγματοληπτικά σφάλματα, μη αποκρίσεις, μέγεθος του δείγματος. Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Επίκουρη καθηγήτρια Δέσποινα Παπαδοπούλου ΜΑΘΗΜΑ (510053): Κοινωνικά δικαιώματα και κοινωνική πολιτική ΥΠ ΕΣ1 Μ: 3 ΕΕ
Μάθηµα κορµού Εξεταστέα ύλη Η ύλη του μαθήματος περιλαμβάνει τις βασικές αρχών πάνω στις οποίες δοµείται το σύγχρονο κοινωνικό κράτος και το κράτος πρόνοιας, σε συνάρτηση µε τα κοινωνικά δικαιώµατα που το διέπουν στο πλαίσιο των διαµορφούµενων κανόνων κοινωνικής πολιτικής. Στο µάθηµα εξετάζεται η κοινωνική πολιτική σε σχέση με τα κοινωνικά δικαιώματα, οι έννοιες, τα μοντέλα των κρατών πρόνοιας, η ιδιότητα του πολίτη και τα δικαιώματα στα επίμερους πεδία της κοινωνικής πολιτικής (εργασιακές σχέσεις, κοινωνική ασφάλεια, ισότητα ευκαιριών, µετανάστευση, υγεία κα), υπό το φως των ασκούµενων πολιτικών σε εθνικό και ευρωπαικό επίπεδο και υπό την επίδραση του διεθνούς περιβάλλοντος. Τρόπος εξέτασης: Το μάθημα εξετάζεται προφορικά ΜΑΘΗΜΑ (510121): Εθνική ταυτότητα και κοινωνικός δεσμός ΕΠ ΕΣ3 Μ: 3 ΕΕ Γενικό µάθηµα Υποενότητα: Θεωρία Εξεταστέα ύλη Η ύλη του μαθήματος περιλαμβάνει τις έννοιες του έθνους, της εθνικής ταυτότητας και του κοινωνικού δεσµού καθώς και των εννοιών που άπτονται αυτών. Στο µάθηµα θα εξεταστούν οι όροι κατασκευής του έθνους και των εθνικών ταυτοτήτων, των συλλογικών ταυτοτήτων γενικότερα και του κοινωνικού δεσµού ως του σηµαντικότερου παράγοντα διαµόρφωσης της κοινωνικής συνοχής. Επίσης θα δοθεί έµφαση στον τρόπο που η διαφορετική φύση του κοινωνικού δεσµού της κάθε εθνικής κοινωνίας κατασκευάζει διαφορετικού τύπου έθνη κράτη και οδηγεί σε διαφορετικού τύπου ανάπτυξη. Τύποι εθνών: πολιτικό πολιτισμικό. Τρόπος εξέτασης Η εξέταση θα γίνει προφορικά Επίκουρος καθηγητής Κανάκης Λελεδάκης Μάθημα (510410): Άτομο και κοινωνία (ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ) ΜΑΘΗΜΑ (510119): Σύγχρονες κοινωνικές θεωρίες ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΕΕ Θα ζητηθεί η απάντηση σε τρία θέματα από τα δώδεκα παρακάτω:
1. Θεωρία ορθολογικής επιλογής 2. Συμβολική διαντίδραση 3. Ο δομολειτουργισμός του Parsons 4. Δομισμός: Levi-Strauss 5. Δομικός Μαρξισμός: L. Althusser 6. Μεταδομισμός: Foucault 7. Mεταδομισμός: Derrida/Laclau 8. Η θεωρία του Κ. Καστοριάδη 9. Η θεωρία της δομοποίησης του Giddens 10. Bourdieu: οι έννοιες του habitus και του πεδίου 11. Η δομή ως ανοικτό σύστημα: Luhmann 12. Η θεωρία της επικοινωνιακής δράσης: Habermas H βιβλιογραφία για κάθε ενότητα βρίσκεται στο περίγραμμα του μαθήματος που έχει διανεμηθεί (και θα αναρτηθεί και στην ιστοσελίδα του Τμήματος) Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Επίκουρος καθηγητής Χρίστος Μπάγκαβος Μάθημα (510114): Δημογραφία της σύγχρονης Ελλάδας (ΕΠ) ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Πληθυσμός Ιστορική αναδρομή των δημογραφικών εξελίξεων στον Ελληνικό χώρο. Η δημογραφική μετάβαση (μετασχηματισμός) στην Ελλάδα. Η εξέλιξη της γεννητικότητας και της γονιμότητας. Προσδιοριστικοί παράγοντες της γεννητικότητας. H εξέλιξη και οι προσδιοριστικοί παράγοντες της θνησιμότητας. H εσωτερική και η εξωτερική (διεθνής) μετανάστευση. Η διάθρωση του πληθυσμού κατά ηλικίες. Οικογένεια και νοικοκυριό στην Ελλάδα. Η περιφερειακή διάσταση των δημογραφικών εξελίξεων. Η διάσταση του φύλου και της ηλικίας. Ελλάδα και Ευρώπη: σύγκλιση ή/και απόκλιση των δημογραφικών εξελίξεων; Δημογραφικές προοπτικές στην Ελλάδα. Οι επιπτώσεις των δημογραφικών εξελίξεων στην Ελλάδα - Διαφορές με τις χώρες της Ε.Ε. Δημογραφικές εξελίξεις και πολιτικές. Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Μάθημα (510409): Συγκριτική δημογραφική και πληθυσμιακή πολιτική (Ευρώπη και Κόσμος) (ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ) Επίκουρη καθηγήτρια Μαρία Κορασίδου Μάθημα (510016): Ιστορία της κοινωνικής πολιτικής Ι
ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΕΕ Μάθημα κορμού Η Μεσαιωνική Δύση αντιμέτωπη με τους φτωχούς - Ο «μεγάλος εγκλεισμός» των φτωχών κατά τον 17 ο αιώνα - Από την επαιτεία στο κοινωνικό ζήτημα Φιλελευθερισμός και φτώχεια Αγαθοεργία, φιλανθρωπική δράση και εξαθλίωση εργοδοτική κηδεμονία (19 ος αιώνας) Φτώχεια και κοινωνικές πολιτικές στη Γαλλία και τη Μεγάλη Βρετανία (19 ος αι.-αρχές του 2 0 ου αι.) Εργατικό κίνημα/η πρόκληση του σοσιαλισμού Κοινωνικός φιλελευθερισμός/πρώτοι κοινωνικοί νόμοι Γυναικεία εργασία/ διεκδίκηση του δικαιώματος της εργασίας/τα πρώτα δικαιώματα των γυναικών M. Foucault/πειθαρχική εξουσία/πανοπτισμός- Η φτώχεια/πρόκληση για τις σύγχρονες κοινωνίες Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Μάθημα (510039): Ιστορία της κοινωνικής πολιτικής II ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Η ελληνική κοινωνία απέναντι στους φτωχούς της στις πρώτες μετεπαναστατικές δεκαετίες-φτώχεια και φιλανθρωπία στην Αθήνα το δεύτερο μισό του 19 ου αιώνα-πρόνοια και ηθικοποίηση των φτωχών παιδιών-οι γυναίκες και τα κορίτσια του λαού: θεμέλιο του λαϊκού σπιτιού-κοινωνικές και επαγγελματικές δομές στον Πειραιά (1860-1910). Μια κοινωνία σε εξέλιξη, μια πόλη με δυναμική-το προφίλ των Πειραιωτών αστών- Η γέννηση της τοπικής δημόσιας σφαίρας-εργατική πολιτική στο Μεσοπόλεμο- Παιδική εργασία στη βιομηχανία και τη βιοτεχνία (1870-1940) και προστατευτικός νομοθετικός παρεμβατισμός- Εργασία των γυναικών στη βιομηχανία (19 ος -20 ος αι.) και κοινωνική προστατευτική νομοθεσία-το προσφυγικό ζήτημα και η αντιμετώπισή του- Η συγκρότηση του ελληνικού εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος στο Μεσοπόλεμο- Ο Ελ. Βενιζέλος, το ΔΓΕ και η δημιουργία των πρώτων ασφαλιστικών θεσμών (ΙΚΑ)-Ο φεμινισμός της Εφημερίδος των Κυριών (1887-1907)-Ο φεμινισμός του Μεσοπολέμου. Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Επίκουρη καθηγήτρια Γεωργία Πετράκη Μάθημα (510117): Εισαγωγή στις ποιοτικές ερευνητικές μεθόδους ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΕΕ Μάθημα κορμού 1. Διευκρινήσεις εννοιών: Μέθοδος/Μέθοδοι/Τεχνικές/Μεθοδολογία 2. Η θεωρητική συζήτηση για τη μεθοδολογία της κοινωνικής έρευνας 3. Ταξινόμηση ποιοτικών μεθόδων έρευνας 4. Προγραμματισμός και σχεδιασμός της ποιοτικής έρευνας 5. Παραγωγή ποιοτικών δεδομένων: συνέντευξη, παρατήρηση 6. Επιλογή πληθυσμού 7. Κατάταξη, οργάνωση και ταξινόμηση ποιοτικών δεδομένων 8. Παραγωγή ερμηνειών και εξηγήσεων Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων.
Μάθημα (510030): Κοινωνική και επαγγελματική κινητικότητα ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΕΕ Μάθημα κορμού 1. Εννοιολογικός προσδιορισμός της κινητικότητας 2. Μορφές της κινητικότητας 3. Κοινωνική στρωμάτωση και κοινωνική κινητικότητα 4. Εργασία και Επάγγελμα: Κοινωνικές διαστάσεις 5. Η κοινωνική κινητικότητα σε θεωρητικό και εφαρμοσμένο επίπεδο 6. Κοινωνικές διαρθρώσεις και κοινωνική κινητικότητα στην Ελλάδα 7. Προσδιοριστικούς παράγοντες και συνέπειες της Κοινωνικής Κινητικότητας Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Επίκουρος καθηγητής Σπύρος Σακελλαρόπουλος Μάθημα (510147): Πολιτική θεωρία ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΕΕ 1) Θεωρίες Πολιτικής Εξουσίας 2) Μορφές κρατικής εξουσίας 3) Έννοια του Πολιτικού Συστήματος 4) Θεωρία του Πολιτικού Κόμματος 5) Τυπολογία των Κομμάτων 6) Συστήματα Πολιτικών κομμάτων 7) Πολιτικά Κόμματα και εκλογικά Συστήματα 8) Πολιτική Αντιπροσώπευση 9) Θεωρίες Κομματικής δομής 10) Θεωρίες εκλογικής Συμπεριφοράς Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Μάθημα (510004): Εισαγωγή στη νεοελληνική κοινωνία ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΕΕ 1) Όροι Συγκρότησης του Νεοελληνικού Κράτους 2) Η αγροτική κοινωνία τον 19 ο αιώνα 3) Η οικονομία τον 19 ο αιώνα
4) Πολιτικές Δυνάμεις τον 19 ο αιώνα 5) Το Παροικιακό φαινόμενο 6) Η μετανάστευση τον 19 ο αιώνα 7) Η οικονομία στην μεσοπόλεμο 8) Το προσφυγικό ζήτημα 9) Κατοχή και Εμφύλιος 10) Πολιτικές δυνάμεις στην μετεμφυλιακή Ελλάδα 11) Η οικονομία μετά τον Εμφύλιο 12) Η διακοπή του κοινοβουλευτισμού 1949-1967 13) Η πτώση της Δικτατορίας και η τομή της Μεταπολίτευσης Β) Φάκελος Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Λέκτορας Μαρία Συμεωνάκη Λέκτορας Κ. Δημουλάς* Μάθημα (510024): Μέθοδοι σχεδιασμού, ελέγχου και αξιολόγησης προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Κοινωνική πολιτική και κοινωνικός σχεδιασμός. Ιστορική εξέλιξη του κοινωνικού σχεδιασμού. Μοντέλα προσέγγισης του κοινωνικού σχεδιασμού. Είδη κοινωνικού σχεδιασμού. Η διαδικασία του κοινωνικού σχεδιασμού. Τα βασικά στάδια της ακολουθίας του κοινωνικού σχεδιασμού και το περιεχόμενό τους. Η χρήση δεικτών στο σχεδιασμό προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής. Ανάλυση κόστους/οφέλους. Ανάλυση κόστους/αποτελέσματος. Η σημασία της αξιολόγησης στα προγράμματα κοινωνικής πολιτικής. Βασικές διαστάσεις και σκοποί της αξιολόγησης. Μεθοδολογικές προσεγγίσεις της αξιολόγησης. Περιεχόμενο, διαδικασίες και είδη αξιολόγησης. Ιστορική εξέλιξη της αξιολόγησης στην κοινωνική πολιτική. Αρχές δεοντολογίας στην αξιολόγηση. Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. *Εκκρεμεί ο διορισμός του Μάθημα (510408): Πληροφορική: SPSS II (ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ) EΠ ΕΣ4 ΔΜ: 3 EΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Μεθοδολογία To μάθημα εξετάζεται με εργασία που εμπίπτει στις παρακάτω θεματικές περιοχές. Ανάλυση διασποράς (One-way ANOVA) Απλή γραμμική συσχέτιση και παλινδρόμηση Πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση Ανάλυση ποιοτικών δεδομένων Ανάλυση χρονοσειρών Διακρίνουσα ανάλυση Ερωτηματολόγια και SPSS Ανάλυση παραγόντων Εφαρμογές
Λέκτορας Ελένη Πρόκου Μάθημα (510075): Κοινωνικές διαστάσεις της εκπαιδευτικής πολιτικής (ΕΠ) ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Εκπαίδευση Ι. Εκπαιδευτική Πολιτική Εκπαιδευτική πολιτική: επιστημολογικές επισημάνσεις Ο ιστορικός και κοινωνικός τόπος της εκπαιδευτικής πολιτικής: εξέταση της σχέσης κράτους, κοινωνίας και εκπαίδευσης Η εκπαιδευτική πολιτική σε διεθνές επίπεδο και στην Ελλάδα: ιστορική επισκόπηση, σύγχρονες τάσεις Οι επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης Από τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό στο σχεδιασμό εκπαιδευτικών προγραμμάτων Πολιτικές στη διά βίου μάθηση Πολιτικές στην ανώτατη εκπαίδευση Διαπολιτισμικότητα και εκπαιδευτική πολιτική ΙΙ. Η Εκπαιδευτική Πολιτική των Διεθνών Οργανισμών Διεθνείς οργανισμοί και εκπαιδευτική πολιτική στην Ευρώπη Ένας νέος κοινωνιακός τύπος Η κοινωνία της γνώσης Διά βίου μάθηση Η κάθετη διάσταση Η πορεία προς μια Ευρωπαϊκή εκπαιδευτική πολιτική Η ενδοενωσιακή Ευρωπαϊκή εκπαιδευτική πολιτική Η διευρωπαϊκή εκπαιδευτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης Διά βίου μάθηση Η οριζόντια διάσταση Υλικό μαθήματος: Συγγράμματα: - Σταμέλος, Γ., 2009. Εκπαιδευτική Πολιτική. Αθήνα: Διόνικος. Τσαούσης, Δ.Γ., 2007. Η Εκπαιδευτική Πολιτική των Διεθνών Οργανισμών. Αθήνα: Gutenberg. - Γράβαρης, Δ. & Παπαδάκης, Ν., επιμ., 2005. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Πολιτική: Μεταξύ Κράτους και Αγοράς. Αθήνα: Σαββάλας. Σταμέλος, Γ. & Βασιλόπουλος, Α., 2004. Ευρωπαϊκή Εκπαιδευτική Πολιτική. Αθήνα: Μεταίχμιο. Σημειώσεις: ΟΧΙ Φάκελος: ΟΧΙ Παρατηρήσεις: - Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Μάθημα (510074):. Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης (ΕΠ) ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Εκπαίδευση Ι. Η προσέγγιση του Emile Durkheim και οι σύγχρονοι ντυρκεμιανοί Emile Durkheim Οι σύγχρονοι ντυρκεμιανοί (D. Hargreaves & B. Bernstein) ΙΙ. Η φονξιοναλιστική προσέγγιση της εκπαίδευσης Τα θεμέλια της κοινωνικής τάξης
Η εκπαίδευση ως κοινωνικοποίηση (T. Parsons) Η εκπαίδευση ως επιλογή (R. Turner, E. Hopper) ΙII. Η μαρξιστική ανάλυση της εκπαίδευσης 1) Η μαρξιστική ανάλυση της εκπαίδευσης και οι θεωρίες της άμεσης αναπαραγωγής - S. Bowles & H. Gintis, Το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο - R. Miliband και οι στρουκτουραλιστές μαρξιστές: Ν. Πουλαντζάς, S. Hall, L. Althusser. Ο P. Bourdieu 2) Η μαρξιστική ανάλυση της εκπαίδευσης και οι θεωρίες περί αντίστασης, σχετικής αυτονομίας και βολονταρισμού - M. Apple, H. Giroux, P. Willis 1V. Η μικρο-ερμηνευτική προσέγγιση Οι προκείμενες των μικρο-προσεγγίσεων Παραλλαγές των μικρο-προσεγγίσεων: το έργο του D. Hargreaves (η θεωρία της συμβολικής διαντίδρασης και οι εφαρμογές της στη σχολική τάξη) V. Η νέα κοινωνιολογία της εκπαίδευσης Προσέγγιση της εκπαιδευτικής γνώσης και της εκπαιδευτικής αποτυχίας VI. Η βεμπεριανή θεώρηση Η βεμπεριανή κοινωνιολογία και το έργο των R. King, R. Collins και M. Archer Υλικό μαθήματος: Συγγράμματα: - Blackledge, D. & Hunt, B., 2004. Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. Αθήνα: Μεταίχμιο. - Καντζάρα, Β., 2008. Εκπαίδευση και Κοινωνία: Κριτική Διερεύνηση των Κοινωνικών Λειτουργιών της Εκπαίδευσης. Αθήνα: Πολύτροπον. Σημειώσεις: ΟΧΙ Φάκελος: ΟΧΙ Παρατηρήσεις: - Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Λέκτορας Ηρακλής Μαυρίδης Μάθημα (510151) : Κοινωνιολογία της γνώσης και θεωρίες της ιδεολογίας ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Θεωρία 1. Φάκελος : Ιδεολογία και Ιδεολογικοί μηχανισμοί του Κράτους. Η Γερμανική Ιδεολογία. Ιδεολογία και Ουτοπία. Παραδοσιακή και κριτική θεωρία. 2. Βιβλία: Επικοινωνία, Γνώση και Ιδεολογία. Οι ιδεολογίες και η αναπαραγωγή της κοινωνίας. Το πρόβλημα της κοινωνιολογίας της γνώσης. Τα θεμέλια της γνώσης στην καθημερινή ζωή. Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά με τη χρήση βιβλίων και σημειώσεων Μάθημα (510153): Επιστημολογικές και φιλοσοφικές θεμελιώσεις της κοινωνικής πολιτικής ΕΠ ΕΣ4 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Θεωρία
1. Εισαγωγή. Ωφελιμισμός. Φιλελεύθερη Ισότητα. Κοινοτισμός. Η Θεωρία της ιδιότητας του πολίτη. Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά με τη χρήση βιβλίων και σημειώσεων Καθηγητής Θ. Σακελλαρόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Χ. Οικονόμου Μάθημα (510055): Διεθνής και ευρωπαϊκή κοινωνική πολιτική (ΕΠ) 1. Θ. Σακελλαρόπουλος «Υπερεθνικές κοινωνικές πολιτικές την εποχή της παγκοσμιοποίησης», ΚΡΙΤΙΚΗ 2001, σελ. 17-272 2. Θ. Σακελλαρόπουλος «Ζητήματα κοινωνικής πολιτικής», ΔΙΟΝΙΚΟΣ, ΤΟΜΟΣ Α σελ. 41-113 και 145-206 ΤΟΜΟΣ Β σελ. 15-74 και 169-207 Εξετάσεις: Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει προφορικά Από τη Γραμματεία