Ηλεκτρονικό Ταχυδροµείο Για τη διαχείριση του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου έχουν αναπτυχθεί διάφορα προγράµµατα µε τα οποία είστε σε θέση να στείλετε τα µηνύµατά σας, να δείτε αυτά που σας έχουν στείλει, να δηµιουργήσετε φακέλους που να καταχωρείτε εκεί µηνύµατα που σας λαµβάνετε κλπ. Τα προγράµµατα αυτά µπορεί να είναι εγκατεστηµένα στον κεντρικό υπολογιστή που είναι συνδεδεµένος στο Internet, οπότε για να τα χρησιµοποιήσετε πρέπει να συνδεθείτε στον υπολογιστή αυτό, ή µπορεί να είναι εγκατεστηµένα στον προσωπικό σας υπολογιστή. Στην πρώτη περίπτωση ανήκει το πρόγραµµα pine ενώ στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν τα προγράµµατα Netscape Mail,Outlook Express, Microsoft Outlook ιαχείριση Ηλεκτρονικού Ταχυδροµείου µε το pine Το pine είναι ένα πρόγραµµα διαχείρισης του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου που είναι εγκατεστηµένο στους κεντρικούς υπολογιστές του Πανεπιστηµίου. Με αυτό µπορείτε εύκολα να στείλετε ηλεκτρονικά µηνύµατα, να διαβάσετε αυτά που σας έχουν στείλει, να οργανώσετε τα µηνύµατα σας σε φακέλους ανάλογα µε τον αποστολέα, το περιεχόµενό τους ή ότι άλλο κρίνετε σκόπιµο κ.α. Για να ενεργοποιήσετε το pine πρέπει πρώτα να µπείτε στον κεντρικό υπολογιστή που έχει ανοιχτεί ο λογαριασµός σας, χρησιµοποιώντας κάποιο πρόγραµµα προσοµοίωσης τερµατικού (PUTTY-ssh), να γράψετε /usr/local/bin/pine µετά σύµβολο συστήµατος και να πατήσετε Enter. Τη πρώτη φορά που θα ενεργοποιήσετε το pine θα εµφανιστούν κάποια µηνύµατα στην οθόνη σας που αφορούν το πρόγραµµα και τις εργασίες που αυτό κάνει για την εύρυθµη λειτουργία του. Μπορείτε να απαλλαγείτε από τα µηνύµατα αυτά πατώντας Enter. Η πρώτη οθόνη Η πρώτη οθόνη του pine (εικόνα 1) είναι ο κύριος κατάλογος των επιλογών του (main menu). Οι επιλογές του pine εµφανίζονται κατακόρυφα και δίπλα σε κάθε µία υπάρχει µια µικρή περιγραφή για το τι κάνει. Μπορείτε να επιλέξετε µια από τις επιλογές αυτές µε δύο τρόπους : είτε πατώντας το πλήκτρο που υπάρχει µπροστά από την επιλογή (π.χ. το πλήκτρο Q για Quit) είτε µετακινώντας µε τα πλήκτρα κίνησης (βέλη) την ανάστροφα φωτισµένη γραµµή στην επιλογή που θέλετε και στην συνέχεια πατώντας Enter. ΣΕΛΙ Α 1 ΑΠΟ 7
Στην πάνω δεξιά γωνία εµφανίζεται ο αριθµός των µηνυµάτων που περιέχονται στον φάκελο INBOX. Στον φάκελο αυτό καταχωρείται κάθε µήνυµα που έρχεται για εσάς και µένει εκεί µέχρι να το διαγράψετε ή να το µετακινήσετε σε κάποιον άλλον φάκελο. Στο κάτω µέρος της οθόνης εµφανίζονται κάποιες επιπλέον εντολές που και αυτές επιλέγονται πατώντας το πλήκτρο που εµφανίζεται πριν από αυτές. Η εντολή OTHER CMDS (other commands) εµφανίζει στο κάτω µέρος της οθόνης κάποιες άλλες εντολές που δεν χωρούσαν να εµφανιστούν. Αποστολή µηνύµατος (compose message) Για να στείλετε εσείς ένα ηλεκτρονικό γράµµα πρέπει να επιλέξετε την δεύτερη επιλογή από τον κυρίως κατάλογο. Έτσι θα εµφανιστεί η οθόνη αποστολή µηνύµατος (εικόνα 2). ΣΕΛΙ Α 2 ΑΠΟ 7
Στην οθόνη αυτή καλείστε να συµπληρώσετε στην επικεφαλίδα του µηνύµατος : την διεύθυνση του παραλήπτη, στο πεδίο To : (αν υπάρχουν περισσότεροι από ένας παραλήπτες γράψτε τις διευθύνσεις τους χωρισµένες µε κόµµα π.χ. m12@ionio.gr, m34@ionio.gr) τις διευθύνσεις αυτών που θέλετε να κοινοποιηθεί το γράµµα σας, Cc : (και εδώ µπορείτε να γράψετε περισσότερες από µία διευθύνσεις αρκεί να τις χωρίζεται µεταξύ τους µε κόµµα) τα αρχεία που θέλετε να συνοδεύουν το γράµµα σας, Attchmnt : (attachment). Αν για παράδειγµα έχετε γράψει κάτι, το έχετε αποθηκεύσει σε ένα αρχείο και θέλετε να το στείλετε και αυτό µαζί µε το γράµµα σας, δεν χρειάζεται να το ξαναγράψετε. Γράφετε το όνοµα του αρχείου σαν attachment και όταν στείλετε το γράµµα σας αυτό θα συνοδεύεται από το περιεχόµενο του αρχείου το θέµα του µηνύµατός σας, Subject : Από όλα τα παραπάνω πρέπει να συµπληρώσετε την διεύθυνση του παραλήπτη, ενώ όλα τα υπόλοιπα είναι προαιρετικά. Τέλος κάτω από τη γραµµή Message Text γράφετε το κείµενο του µηνύµατός σας. Στο κάτω µέρος της οθόνης εµφανίζονται µια σειρά από εντολές οι οποίες εκτός από το πλήκτρο επιλογής τους έχουν το σύµβολο ^. Το σύµβολο αυτό είναι το πλήκτρο control (Ctrl) και σηµαίνει ότι για να επιλέξετε µία εντολή πρέπει πριν πατήσετε το πλήκτρο επιλογής της να κρατάτε πατηµένο και το πλήκτρο control. Έτσι λοιπόν αφού έχετε γράψει το µήνυµά σας, για να το στείλετε, πρέπει να επιλέξετε την εντολή Send στο κάτω µέρος της οθόνης. Αυτό γίνεται κρατώντας πατηµένο το πλήκτρο control και πιέζοντας ταυτόχρονα το πλήκτρο X. To pine θα σας ρωτήσει αν είστε σίγουρος ότι θέλετε να στείλετε το µήνυµα (Send message?) και αν πατήσετε το πλήκτρο y (yes) το µήνυµά σας θα σταλεί και θα αποθηκευτεί στο φάκελο sent-mail όπου αποθηκεύονται τα µηνύµατα που έχετε στείλει. Αν µετανιώσατε και δεν θέλετε να στείλετε το µήνυµα που µόλις γράψατε επιλέξτε την εντολή Cancel. Ανάγνωση µηνυµάτων (folder index) Για να δείτε ένα κατάλογο των µηνυµάτων που περιέχονται στο φάκελο που έχετε ενεργοποιήσει (η ενεργοποίηση καταλόγων περιγράφεται παρακάτω) πρέπει να επιλέξετε την επιλογή FOLDER INDEX από το κυρίως κατάλογο του pine. Ο φάκελος που είναι ενεργός κάθε στιγµή, καθώς και ο αριθµός των µηνυµάτων που περιέχει, εµφανίζεται στο πάνω δεξιό µέρος της οθόνης. Κάθε φορά που ενεργοποιείτε το pine εξ ορισµού ενεργοποιείται και ο φάκελος INBOX που περιέχει τα νέα µηνύµατα που έρχονται. Ένα παράδειγµα καταλόγου µηνυµάτων φακέλου είναι αυτό που φαίνεται στην εικόνα 3. ΣΕΛΙ Α 3 ΑΠΟ 7
Στο επάνω δεξί µέρος της οθόνης φαίνεται το όνοµα του φακέλου που εξετάζετε και σε ποιο µήνυµα είναι τοποθετηµένη η ανάστροφα φωτισµένη γραµµή. Ο κατάλογος των µηνυµάτων αποτελείται από τις εξής στήλες : κατάσταση : η κατάσταση του µηνύµατος µπορεί να είναι κενό ή να περιέχει το γράµµα D αν έχετε σηµειώσει το µήνυµα για διαγραφή (µε την εντολή Delete) ή να περιέχει το γράµµα N αν το µήνυµα είναι καινούριο και δεν το έχετε διαβάσει ακόµα ή να περιέχει το γράµµα A αν έχετε απαντήσει στο µήνυµα αυτό (χρησιµοποιώντας την εντολή Reply). Αν η κατάσταση του µηνύµατος είναι + τότε το µήνυµα απευθύνεται κατευθείαν σε εσάς και δεν σας κοινοποιείται (Cc) ή δεν σας ήρθε επειδή είστε µέλος κάποιας λίστας. αριθµός : ο αύξων αριθµός του µηνύµατος στον φάκελο ηµεροµηνία αποστολής : η ηµεροµηνία αποστολής του µηνύµατος αποστολέας : το όνοµα ή η ηλεκτρονική διεύθυνση του αποστολέα µέγεθος : ο αριθµός στις παρενθέσεις δηλώνει τον αριθµό των χαρακτήρων που περιέχονται στο µήνυµα ΣΕΛΙ Α 4 ΑΠΟ 7
θέµα : το θέµα του µηνύµατος (όσο µπορεί να εµφανιστεί στην οθόνη) Επιλέγετε ένα από τα µηνύµατα τοποθετώντας την ανάστροφα φωτισµένη γραµµή (χρησιµοποιώντας τα βέλη) στο µήνυµα αυτό. Αν θέλετε να το διαγράψετε επιλέγετε την εντολή Delete (πλήκτρο D ) οπότε και εµφανίζετε το γράµµα D στην κατάσταση του µηνύµατος (διαγράφετε µόνο κατά την έξοδό σας για την περίπτωση που αναιρέσετε την διαγραφή αργότερα Undelete). Αν θέλετε να µετακινήσετε το µήνυµα σε κάποιον άλλον φάκελο επιλέγετε την εντολή Save (πλήκτρο S ) οπότε το pine σας ρωτά σε ποιο φάκελο θέλετε να γίνει η µετακίνηση (αν δεν επιλέξετε κανένα φάκελο τα µηνύµατα µετακινούνται εξ ορισµού στο φάκελο saved-messages). Για να δείτε το περιεχόµενο κάποιου µηνύµατος πρέπει πρώτα να τοποθετήσετε την ανάστροφη φωτισµένη γραµµή στο µήνυµα που θέλετε και να πατήσετε Enter ή να επιλέξετε την εντολή ViewMsg (view message) πατώντας το πλήκτρο V. Εµφανίζεται τότε το περιεχόµενο του µηνύµατος (εικόνα 4). Στην οθόνη αυτή αν το µήνυµα δεν χωρά στην οθόνη τότε µε τις εντολές PrevPage και NextPage (πλήκτρα - και κενό) βλέπετε το επόµενο ή το προηγούµενο κοµµάτι αντίστοιχα. Με την εντολή Index (πλήκτρο Ι ) επιστρέφετε στη λίστα των µηνυµάτων του φακέλου ενώ µε την εντολή Main Menu (πλήκτρο Μ ) επιστρέφετε στον κυρίως κατάλογο του pine. ΣΕΛΙ Α 5 ΑΠΟ 7
Λίστα φακέλων (folder list) Για να δείτε µια λίστα των φακέλων του pine (αυτούς που υπάρχουν εξ ορισµού και αυτούς που τυχόν δηµιουργήσατε) πρέπει να επιλέξετε την επιλογή FOLDER INDEX από τον κυρίως κατάλογο του. Εξ ορισµού υπάρχουν τρεις φάκελοι : INBOX (όπου καταχωρούνται τα µηνύµατα που έρχονται για εσάς), sent-mail (όπου καταχωρούνται τα µηνύµατα που στέλνετε) και saved-messages (όπου καταχωρούνται όσα µηνύµατα επιλέγετε την εντολή Save χωρίς να ορίσετε όνοµα φακέλου). Στην οθόνη αυτή (εικόνα 5) µπορείτε να επιλέξετε ένα φάκελο χρησιµοποιώντας τα βέλη του πληκτρολογίου ή τις εντολές PrevFldr και NextFldr. Αφού έχετε επιλέξει κάποιον µπορείτε να δείτε το περιεχόµενό του µε την εντολή ViewFldr (πλήκτρο V ή πατώντας απλά Enter), να τον διαγράψετε µε την εντολή Delete ή να του αλλάξετε όνοµα µε την εντολή Rename. Τέλος µπορείτε να δηµιουργήσετε νέους φακέλους µε την εντολή Add. Βιβλίο διευθύνσεων (address book) Επειδή µερικές φορές είναι δύσκολο να θυµάστε τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις το pine σας δίνει τη δυνατότητα να τις αποθηκεύετε στο βιβλίο διευθύνσεων, δίνοντάς τους µάλιστα κάποιο όνοµα που είναι εύκολο για σας να το θυµηθείτε. Για να δείτε το περιεχόµενο του βιβλίου διευθύνσεων επιλέγετε την επιλογή ADDRESS BOOK από τον κυρίως κατάλογο του pine. ΣΕΛΙ Α 6 ΑΠΟ 7
Στο βιβλίο διευθύνσεων κάθε εγγραφή αποτελείται από το συνθηµατικό (πρώτη στήλη) το όνοµα του κατόχου της διευθύνσεως (δεύτερη στήλη) και τη διεύθυνση (τελευταία στήλη). Αν στην οθόνη αποστολής µηνύµατος (εικόνα 2) γράψετε στο πεδίο του παραλήπτη ένα από τα συνθηµατικά του βιβλίου διευθύνσεων τότε θα εµφανιστεί αυτόµατα το όνοµα και η ηλεκτρονική διεύθυνση όπως είναι καταχωρηµένα στην αντίστοιχη εγγραφή του βιβλίου διευθύνσεων. Μπορείτε να προσθέστε εγγραφές µε την εντολή Add, να αλλάξετε κάποια στοιχεία µε την εντολή Edit (αφού προηγουµένως επιλέξετε µε τα βέλη το στοιχείο που θέλετε να αλλάξετε) ή να διαγράψετε κάποια εγγραφή µε την εντολή Delete. Τέλος για να επιστρέψετε στον κυρίως κατάλογο του pine επιλέξτε την εντολή Main Menu. ΣΕΛΙ Α 7 ΑΠΟ 7