ΜΗΝΙΙΑΙΙΑ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΟΙΙΚΟΝΟΜΙΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΙΞΕΩΝ Εκδοση 2/9/2008 ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναθεώρησε προς τα κάτω τις εκτιμήσεις του για την παγκόσμια οικονομία για το 2008 και το 2009. Σύμφωνα με τα αναθεωρημένα στοιχεία, η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 3,9% το τρέχον έτος, έναντι εκτιμήσεων για 4,1% προηγουμένως, ενώ για το 2009 ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να διαμορφωθεί στο 3,7%, από 3,9% 8 πριν. ΗΠΑ: Αντιφατικά μηνύματα εκπέμπει η οικονομία των ΗΠΑ. Ενώ το ΑΕΠ διαμορφώθηκε υψηλότερα των προσδοκιών στο β τρίμηνο του έτους και το δολάριο ενισχύεται έναντι του ευρώ, ο πληθωρισμός τον Ιούλιο διαμορφώθηκε στο 5,6%, στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 17 ετών. ΕΥΡΩΖΩΝΗ: Η κρίση φαίνεται ότι μεταφέρεται στην Ευρωζώνη καθώς το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 0,2% το β τρίμηνο και ο δείκτης οικονομικού κλίματος διαμορφώθηκε στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας 15ετίας. Η υψηλή ισοτιμία ευρώ- δολαρίου και η εμμονή της ΕΚΤ στα υψηλά επιτόκια, έχουν μειώσει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της Ευρωζώνης. ΕΛΛΑΔΑ: Άνω του 4% προσδιορίζει το μέσο πληθωρισμό για το 2008 η ΤτΕ και ρυθμό ανάπτυξης λίγο πάνω από 3%. Πάνω από τους στόχους του Προϋπολογισμού διαμορφώνεται το δημόσιο χρέος, το οποίο στο α 6μηνο του έτους έφτασε τα 251,945 δισ. ευρώ. Η αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων για το ΑΕΠ, σε συνάρτηση με τον υψηλό πληθωρισμό και το υψηλό δημόσιο χρέος, υποχρέωσαν την κυβέρνηση να λάβει πρόσθετα φορολογικά- εισπρακτικά μέτρα. Ο ΙΙ Κ Ο Ν Ο Μ ΙΙ Κ Ε Σ Ε Ξ Ε Λ ΙΙ Ξ Ε ΙΙ Σ Η..Π..Α.. Ρυθμός ανάπτυξης: Πληθωρισμός: Αγορά κατοικιών: Υψηλότερα των προβλέψεων διαμορφώθηκε το ΑΕΠ των ΗΠΑ στο β τρίμηνο του έτους καθώς "έτρεξε" με ρυθμό 3,3%, έναντι εκτιμήσεων για αύξηση 2,7%. Βέβαια, η ανάπτυξη αυτή θα ήταν μόλις 0,2% εάν δεν υπήρχε η συρρίκνωση του εμπορικού ελλείμματος. Με βάση προηγούμενες, αρχικές εκτιμήσεις, το ΑΕΠ είχε "τρέξει" με ρυθμό της τάξεως του 1,9%. Στο 5,6%, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 17 ετών, διαμορφώθηκε ο ΔΤΚ στις ΗΠΑ τον Ιούλιο, γεγονός που ενισχύει τα επιχειρήματα υπέρ μιας πιο σφικτής νομισματικής πολιτικής από τη FED. Όσον αφορά τον δομικό πληθωρισμό, διαμορφώθηκε στο 2,5% τον Ιούλιο, οριακά πιο πάνω από το 2,4% του Ιουνίου. Ωστόσο, σύμφωνα με δηλώσεις του Προέδρου της Fed, oι πρόσφατες εξελίξεις στις τιμές των εμπορευμάτων και το δολάριο, σε συνδυασμό με την ήπια ανάπτυξη, θα οδηγήσουν σε μείωση του πληθωρισμού τόσο για το υπόλοιπο του 2008 όσο και το 2009. Οι πωλήσεις νέων κατοικιών τον Ιούλιο αυξήθηκαν κατά 2,4% στις 515.000, ύστερα από την αναπροσαρμοσμένη μέτρηση των πωλήσεων για τον Ιούνιο (503.000) η οποία αποτελεί και το χαμηλότερο επίπεδο από το Σεπτέμβριο του 1991. Σημειώνεται ότι προηγούμενες εκτιμήσεις έκαναν λόγο για διαμόρφωση των πωλήσεων στις 525.000 τον Ιούλιο. Οι πωλήσεις υφιστάμενων κατοικιών αυξήθηκαν κατά 3,1% τον Ιούλιο στα 5 εκατομμύρια, ύστερα από μείωσή τους κατά 2,8% τον Ιούνιο. Η άνοδος οφείλεται στη σημαντική πτώση των τιμών κατά 15,4% σύμφωνα με τον σχετικό δείκτη της S&P. Σε ετήσια βάση η πτώση των πωλήσεων διαμορφώθηκε στο 13,2%. 1
Απασχόληση: Εμπιστοσύνη καταναλωτών: Θετικές ήταν οι εξελίξεις στον τομέα απασχόλησης, με τον αριθμό των αμερικανών που υπέβαλαν αίτηση επιδόματος ανεργίας κατά την εβδομάδα που έληξε στις 23.8.08 να υποχωρεί κατά 10.000, στις 425.000. Δεδομένου ότι η άνοδος αυτή έρχεται μετά από πολύμηνη συνεχή πτώση, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται τα στοιχεία που θα ανακοινωθούν στις 5/9. Ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος στις ΗΠΑ αυξήθηκε στο 56,9 από 51,9 τον Ιούλιο, έναντι προβλέψεων για διαμόρφωσή του στις 53 μονάδες. Η αύξηση αποδίδεται στην πτώση της τιμής του πετρελαίου και στην ανάκαμψη της ισοτιμίας του δολαρίου. ΙΙΣΟΤΙΙΜΙΙΕΣ ΝΟΜΙΙΣΜΑΤΩΝ Στη διάρκεια του Αυγούστου, το ευρώ «έσπασε» το πολύ σημαντικό σημείο στήριξης των 1,54 δολαρίων ωθούμενο κυρίως από την σημαντική διόρθωση των τιμών του πετρελαίου καθώς και από σχόλια αμερικανικών οικονομικών αξιωματούχων σχετικά με τις πληθωριστικές πιέσεις που εξακολουθούν να υφίστανται στην αμερικάνικη οικονομία με την FED να κρατά στάση αναμονής για πιθανή λήψη μέτρων. Μια σειρά θετικών στοιχείων για την αμερικάνικη οικονομία σε συνδυασμό με δηλώσεις του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας περί αυξανόμενων κινδύνων που απειλούν την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας συνέβαλαν στο ήδη αρνητικό κλίμα για το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα. Χαρακτηριστικό μάλιστα της πτώσης του ευρωπαϊκού νομίσματος είναι ότι στις 08/08 σημειώθηκε η μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων επτάμιση ετών έναντι του δολαρίου, καθώς από τα 1,5330 δολάρια διαπραγματεύτηκε έως τα χαμηλά των 1,4995 δολαρίων. Η καθοδική πορεία συνεχίστηκε και τον υπόλοιπο μήνα φθάνοντας μέχρι τα χαμηλά των 1,4570 περίπου δολαρίων. Αντίστοιχη ήταν και η πτώση του ευρώ γεν μέχρι τα 159,70 γεν περίπου. και έναντι του ιαπωνικού γεν από τα επίπεδα των 169 περίπου Συνεχίστηκε η σημαντική πτώση της ισοτιμίας της στερλίνας ως προς το ευρώ, λόγω των ιδιαίτερα ασταθών συνθηκών που επικρατούν στην βρετανική οικονομία, εξαιτίας και της σημαντικής κρίσης στην αγορά των ακινήτων. ΙΙσσοοτ Ι τι ιιμμί ίίαα ΕΕυυρρώώ -- - ΔΔοολλααρρί ίίοουυ,,, 11/ // 11/ // 22 0000 88- --22/ // 99/ // 22 00 0088 ΙΙσσοοτ Ι τι ιιμμί ίίαα ΕΕυυρρώώ -- - ΓΓεενν,,, 11/ // 11/ // 22 00 0088- -- 22/ // 99/ // 22 00 0088 1,65 175 1,6 1,55 1,5 170 165 160 155 1,45 150 1,4 145 1,35 140 1/1 /2008 31/1/2008 1/3 /2008 31/3/2008 30/4/2008 30/5/2008 29/6/2008 29/7/2008 28/8/2008 1/1/2008 31/1/ 2008 1/3/2008 31/3/ 2008 30/4/ 2008 30/5/ 2008 29/6/ 2008 29/7/ 2008 28/8/ 2008 2
ΙΙσσοοτ Ι τι ιιμμί ίίαα ΕΕυυρρώώ -- - ΣΣτ τεερρλλί ίίννααςς,,, 11/ // 11/ // 22 0000 88- --22/ // 99/ // 22 00 0088 0,82 0,8 0,78 0,76 0,74 0,72 0,7 0,68 1/1/08 31/1/08 1/3/08 31/3/08 30/4/08 30/5/08 29/6/08 29/7/08 28/8/08 ΕΥΡΩΖΩΝΗ-- ΕΥΡΩΠΑΪΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Ρυθμός ανάπτυξης: Πληθωρισμός, Προσφορά Χρήματος: Επιτόκια: Συρρίκνωση του ΑΕΠ της Ευρωζώνης κατά 0,2% σημειώθηκε στο β 3μηνο του έτους, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Eurostat. Στην ΕΕ, αντίστοιχα ο ρυθμός ανάπτυξης επιβραδύνθηκε κατά 0,1% σε τριμηνιαία βάση. Σε ετήσια βάση το ΑΕΠ της Ευρωζώνης έτρεξε με 1,5% και με 1,7% στην ΕΕ. Σημαντική μείωση σημείωσε ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη τον Αύγουστο φτάνοντας στο 3,8% από 4% τον Ιούλιο, σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις της Eurostat. Ο δείκτης προσφοράς χρήματος, Μ3 συνέχισε να κινείται πτωτικά φτάνοντας το 9,3% τον Ιούλιο από 9,5% τον Ιούνιο. Παρά τις ενδείξεις οικονομικής επιβράδυνσης στην Ευρωζώνη, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να διατηρήσει αμετάβλητο το παρεμβατικό της επιτόκιο, στο 4,25%, κατά τη συνεδρίαση της 4/9. Απομακρύνονται όμως οι προηγούμενες προβλέψεις για αύξηση των επιτοκίων, ενώ δεν λείπουν οι προσδοκίες για μείωση των επιτοκίων στο άμεσο μέλλον. Γερμανία: Κατά 0,5% μειώθηκε το ΑΕΠ της Γερμανίας σε τριμηνιαία βάση στο β 3μηνο του έτους, έναντι προβλέψεων για μείωση κατά 1%. Σε ετήσια βάση, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,7%. Κατά 8,4 μονάδες βελτιώθηκε ο δείκτης οικονομικού κλίματος του ινστιτούτου ZEW στη Γερμανία, φτάνοντας τις -55,5 μονάδες για τον Αύγουστο, έναντι -63,9 μονάδων τον Ιούλιο και εκτιμήσεων για διαμόρφωσή του στις -62 μονάδες. Πτώση, μεγαλύτερη της αναμενόμενης, σημείωσε ο δείκτης επιχειρηματικής εμπιστοσύνης Ifo στη Γερμανία. Ο δείκτης διαμορφώθηκε στις 94,8 μονάδες τον Αύγουστο, στα χαμηλότερα επίπεδα τριών ετών, από 97,5 μονάδες τον Ιούλιο, έναντι προβλέψεων για διαμόρφωσή του στις 97,1 μονάδες. Γαλλία: Στο 7,6%, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 1992 διαμορφώθηκε η ανεργία στη Γερμανία τον Αύγουστο, καθώς ο αριθμός των ανέργων, μειώθηκε κατά 40 χιλιάδες στα 3,2 εκατομμύρια. Κατά 0,3% μειώθηκε το ΑΕΠ της Γαλλίας σε τριμηνιαία βάση στο β 3μηνο του έτους λόγω της μείωσης των επενδύσεων και της πτώσης των εξαγωγών. Σε ετήσια βάση το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,1%. Σύμφωνα με προβλέψεις της κεντρικής τράπεζας της χώρας η αύξηση του ΑΕΠ στο γ 3μηνο προβλέπεται να είναι οριακή, 0,1%. 3
M. Βρετανία: Δείκτης Οικονομικού Κλίματος: Στάσιμη παρέμεινε στο β 3μηνο του έτους η βρετανική οικονομία καθώς η ανάπτυξη διαμορφώθηκε στο 0%. Στις αναθεωρημένες προβλέψεις του για την οικονομία της Μ. Βρετανίας το ΔΝΤ κάνει λόγο για ρυθμό αύξησης 1,4% για το 2008 (από1,8%) και 1,1% για το 2009 (από 1,7%). Βασικός παράγοντας της οικονομικής επιβράδυνσης είναι η αρνητική πορεία της αγοράς των ακινήτων. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι τον Αύγουστο, για δέκατο συνεχόμενο μήνα, οι τιμές των ακινήτων μειώθηκαν με τον ταχύτερο ρυθμό σχεδόν 20 ετών. Επιπλέον, τον Ιούλιο οι εγκρίσεις ενυπόθηκων δανείων υποχώρησαν στις 33.000, από 35.000 τον Ιούνιο. Πρόκειται για τα χαμηλότερα επίπεδα που καταγράφονται από το 1993 όταν η κεντρική τράπεζα της χώρας ξεκίνησε να δημοσιοποιεί τα στοιχεία για τα ενυπόθηκα δάνεια. Πτωτικά κινήθηκε για έναν ακόμη μήνα ο δείκτης οικονομικού κλίματος τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην ΕΕ όπου κατέγραψε ρεκόρ 15ετίας. Εξαίρεση στην γενικότερη πτωτική τάση των επιμέρους δεικτών αποτέλεσαν οι οριακές αυξήσεις των δεικτών των υπηρεσιών (+2 μονάδες) και του κατασκευαστικού κλάδου (+1 μονάδα) στην Ευρωζώνη και η οριακή βελτίωση του δείκτη εμπιστοσύνης καταναλωτών τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην ΕΕ (+ 1 μονάδα). Μ.Ο έτους 2007 2008 2005 2006 2007 Δεκ. Ιαν. Φεβ. Μαρ. Απρ. Μαϊ. Ιούν. Ιούλ. Αύγ. EE 99,7 107,3 111,8 105,8 103,3 100,3 101,9 98,0 96,7 94,5 88,8 86,9 Ευρωζώνη 98,1 108,9 109,0 103,4 101,7 100,2 99,6 97,1 97,1 94,8 89,5 88,8 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή ΔΙΙΕΘΝΗΣ ΟΙΙΚΟΝΟΜΙΙΑ Ρυθμός ανάπτυξης: Πετρέλαιο: Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναθεώρησε προς τα κάτω τις εκτιμήσεις του για την παγκόσμια οικονομία για το 2008 και το 2009. Σύμφωνα με τα αναθεωρημένα στοιχεία, η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 3,9% το τρέχον έτος, έναντι εκτιμήσεων για 4,1% προηγουμένως, ενώ για το 2009 ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να διαμορφωθεί στο 3,7%, από 3,9% πριν. Το ΔΝΤ δεν αναθεώρησε τις εκτιμήσεις για τους ρυθμούς ανάπτυξης των ΗΠΑ το 2008 (1,3%), προβλέπει, ωστόσο, βραδύτερους ρυθμούς (0,7% έναντι προηγούμενης πρόβλεψης 0,8%) για το 2009. Όσον αφορά την Ευρωζώνη, το ΔΝΤ εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα διαμορφωθεί στο 1,4%, από 1,7% που είχε προβλέψει τον Ιούλιο. Απαισιόδοξες είναι οι προβλέψεις και για το 2009, καθώς αναμένεται ρυθμός ανάπτυξης 0,9% (προηγούμενη πρόβλεψη: 1,2%). Η τιμή του πετρελαίου εξακολούθησε να κινείται πτωτικά τον Αύγουστο περνώντας από τα επίπεδα των 124 δολ./ βαρέλι στα 115,5 δολ./βαρέλι στο τέλος του μήνα. Η πτώση συνεχίστηκε και τις δύο πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου με την τιμή να κινείται κάτω από τα 110 δολ./βαρέλι κατά την συνεδρίαση της 2/9, λόγω των ενδείξεων ότι ο τυφώνας Γουστάβος δεν προκάλεσε μεγάλες καταστροφές στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στον Κόλπο του Μεξικού, αλλά και λόγω της αναμενόμενης μείωσης της ζήτησης σε ΗΠΑ και Ευρώπη. ΤΤι ιιμμήή ππεετ τρρεελλααί ίίοουυ CCr ruu dd ee,,, 11/ // 11/ // 2200 0088- -- 22/ // 99/ // 22 00 00 88 150 140 130 120 110 100 90 80 4
ΙΙΑΠΩΝΙΙΑ Ρυθμός ανάπτυξης: Πληθωρισμός: Εξαγωγές: Πτώση κατά 0,6% σε τριμηνιαία βάση σημείωσε το ΑΕΠ της Ιαπωνίας το β 3μηνο του έτους. Σε ετήσια βάση, η πτώση διαμορφώνεται στο 2,4%. Η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης οφείλεται στην μείωση της εγχώριας ζήτησης και την πτώση της εξαγωγικής δραστηριότητας. Πάνω από το 2% για πρώτη φορά σε μία δεκαετία διαμορφώθηκε ο πληθωρισμός στην Ιαπωνία λόγω της αύξησης των τιμών των τροφίμων και της βενζίνης. Ο δομικός πληθωρισμός, που δεν περιλαμβάνει τα νωπά τρόφιμα, διαμορφώθηκε στο 2,4% σε ετήσια βάση τον Ιούλιο (Ιούνιος: 1,9%). Αυξημένες κατά 8,1% σε ετήσια βάση ήταν οι εξαγωγές της Ιαπωνίας τον Ιούλιο. Οι εξαγωγές προς την Κίνα ξεπέρασαν τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, καθιστώντας την Κίνα την σημαντικότερη αγορά για τα ιαπωνικά προϊόντα. Ωστόσο, οι εισαγωγές το ίδιο διάσημα αυξήθηκαν 18,2%, με αποτέλεσμα το εμπορικό πλεόνασμα της Ιαπωνίας να διαμορφωθεί στα 91,1 δισ. γεν. ΕΛΛΑΔΑ Προβλέψεις της ΤτΕ για την ελληνική οικονομία: Πληθωρισμός: Δημόσιο Χρέος: Λιανικές Πωλήσεις: Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών: Άνω του 4% προσδιορίζει το μέσο πληθωρισμό για το 2008 η ΤτΕ και ρυθμό ανάπτυξης λίγο πάνω από 3%. Η ΤτΕ επισημαίνει ότι το δυσμενές εξωτερικό περιβάλλον επιβάλλει εντονότερες προσπάθειες για την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών προβλημάτων και των διαρθρωτικών αδυναμιών, οι οποίες έχουν αρνητικό αντίκτυπο σε μεγέθη όπως το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και το δημόσιο χρέος. Η αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων για το ΑΕΠ, σε συνάρτηση με τον υψηλό πληθωρισμό και το υψηλό δημόσιο χρέος, υποχρέωσαν την κυβέρνηση να λάβει πρόσθετα φορολογικά- εισπρακτικά μέτρα. Μετά από τρεις μήνες παραμονής του στο 4,9%, πτωτικά αναμένεται να κινηθεί ο πληθωρισμός τον Αύγουστο, στα επίπεδα του 4,7% - 4,8% σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΕΣΥΕ. Ο ετήσιος μέσος πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί στα επίπεδα του 4,5%, αρκετά υψηλότερα από τον στόχο του 3,5% που είχε θέσει αρχικά η κυβέρνηση. Σύμφωνα με στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2008 το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης διαμορφώθηκε σε 251,945 δισ. ευρώ, ψηλότερα από τις προβλέψεις του προϋπολογισμού για διαμόρφωσή του στα 250,278 δισ. ευρώ το 2008. Αύξηση 4,6% εμφάνισε ο Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο τον Ιούνιο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, έναντι αύξησης 7,6% την αντίστοιχη περίοδο του 2007. Η αύξηση του Δείκτη Κύκλου Εργασιών, προήλθε από την αύξηση του Δείκτη της κατηγορίας καταστημάτων ειδών διατροφής, κατά 5,6%, και από την αύξηση του Δείκτη της κατηγορίας καταστημάτων ειδών εκτός διατροφής, κατά 3,8 %. Μείωση του εμπορικού ελλείμματος κατά 4,7%, σημειώθηκε στο εξάμηνο Ιανουαρίου - Ιουνίου φέτος, σύμφωνα με την ΕΣΥΕ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μείωση των εισαγωγών κατά 2,7% και στην άνοδο των εξαγωγών κατά 1,6%,. Σύμφωνα με την ΕΣΥΕ ειδικά τον Ιούνιο σημειώθηκε αύξηση των εξαγωγών 7,5%. Στο εξάμηνο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2008 το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου διαμορφώθηκε στα 17.098,8 εκατ. ευρώ έναντι των 17.942,1 εκατ. ευρώ, που είχε διαμορφωθεί κατά το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2007. 5
Τουρισμός: Αύξηση των αφίξεων από το εξωτερικό εμφανίζουν τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης. Όμως τα έσοδα από τον τουρισμό και γενικότερα η κίνηση στις τουριστικές περιοχές εμφανίζουν πτώση, λόγω μικρότερης διάρκειας παραμονής τόσο των ξένων όσο και των Ελλήνων επισκεπτών. Α Ν Α Σ Κ Ο Π Η Σ Η Α Γ Ο Ρ Ω Ν ΔΙΙΕΘΝΗ ΧΡΗΜΑΤΙΙΣΤΗΡΙΙΑ Σχετικά βελτιωμένο ήταν το κλίμα τον Αύγουστο στις διεθνείς κεφαλαιαγορές, με τους χρηματιστηριακούς δείκτες να ανακάμπτουν ελαφρά. Η διατήρηση της τιμής του πετρελαίου κάτω από τα 120 δολάρια το βαρέλι συνέβαλε στη βελτίωση του κλίματος. Ωστόσο, τα στοιχεία διεθνώς ενισχύουν τις απόψεις για την υλοποίηση μιας επενδυτικής στρατηγικής με αμυντικά χαρακτηριστικά. Μηνιαία μεταβολή δεικτών διεθνών χρηματιστηρίων, Αύγουστος 2008 NIKKEI-225 SMI BEL20 CAC 40 DAX 30 FTSE 100 NASDAQ S&P 500 DJ 30-4,00% -2,00% 0,00% 2,00% 4,00% 6,00% 29/12/06 31/12/07 31/3/08 30/6/08 31/7/08 29/8/08 Μεταβολή από 31/12/07 DJ 30 12.463,1513.264,8212.262,8911.350,0111.378,0211.543,96-13,63% S&P 500 1.418,30 1.468,36 1.322,70 1.280,00 1.267,38 1.282,83-12,64% NASDAQ 2.415,29 2.652,28 2.279,10 2.292,98 2.325,55 2.367,52-10,74% Ftse 100 6.310,90 6.456,90 5.702,10 5.625,90 5.411,90 5.636,60-12,70% DAX 30 6.681,13 8.067,32 6.534,97 6.418,32 6.479,56 6.422,30-20,39% CAC 40 5.617,71 5.614,08 4.707,07 4.434,85 4.392,36 4.482,60-20,15% BEL20 4.454,16 4..127,47 3.719,52 3.168,22 2.994,38 3.136,00-24,02% SMI 8.785,74 8.484,46 7.224,31 6.958,51 7.141,21 7.238,74-14,68% NIKKEI-225 17.225,8315.307,7812.525,5413.481,3813.376,8113.072,87-14,60% 2700 2600 2500 2400 2300 2200 2100 ΔΔι ιιαακκύύμμααννσσηη ΔΔε εί ίίκκτ τηη NN aa ss dd aa qq,,, 11 // / 11 // / 22 00 00 88 -- - 22 99 // / 88 // / 22 00 00 88 1500 1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 ΔΔι ιιαακκύύμμααννσσηη ΔΔε εί ίίκκτ τηη SS && PP,,, 11 // / 11 // / 22 00 00 88 -- -22 99 // / 88 // / 22 00 00 88 2000 1100 6
ΔΙΙΕΘΝΗΣ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ,, ΕΠΙΙΤΟΚΙΙΑ Τα οικονομικά στοιχεία της τελευταίας περιόδου για την ευρωπαϊκή οικονομία υποδηλώνουν εξασθένηση χωρίς σημάδια άμεσης ανάκαμψης. Το γεγονός αυτό οδήγησε κάποιους αναλυτές να μιλήσουν μέχρι και για πιθανή μείωση των ευρωπαϊκών επιτοκίων, κάτι που όμως διαψεύστηκε άμεσα από μέλη της ΕΚΤ. Η απόδοση των 10-ετών ευρωπαϊκών ομολόγων κινήθηκε καθοδικά τον μήνα Αύγουστο αφού από το επίπεδο του 4,36% στο οποίο διαπραγματευόταν την πρώτη ημέρα του μήνα άγγιξε το 4,11% στις 26 Αυγούστου, για να κλείσει τελικά στο 4,17% την τελευταία ημέρα του μήνα. Η απόδοση των 10-ετών αμερικανικών ομολόγων αντίστοιχα κινήθηκε καθοδικά αφού από το 4,05% υψηλό του μήνα το οποίο άγγιξε στις 6 Αυγούστου βρέθηκε να διαπραγματεύεται στο επίπεδο του 3,77% στις 27/8 για να κλείσει τελικά στο 3,81% την τελευταία ημέρα του μήνα. Η διαφορά της απόδοσης των 10-ετών αμερικανικών και ευρωπαϊκών ομολόγων συνέχισε να συρρικνώνεται και το μήνα Αύγουστο αφού ενώ διαπραγματευόταν στο επίπεδο των -42 μβ στις αρχές του μήνα, άγγιξε το επίπεδο των -27 μβ στις 11/8 για να κλείσει τελικά στις 36 μβ στις 29 Αυγούστου. Καμπύλη απόδοσης αμερικανικών και ευρωπαϊκών ομολόγων, 29-8-2008 Σύγκριση καμπύλης απόδοσης ομολόγων αναφοράς Eυρωζώνης στις 29-8-2008 και στις 31-7-2008 Σύγκριση καμπύλης απόδοσης ομολόγων αναφοράς ΗΠΑ στις 29-8-2008 και στις 31-7-2008 7
ΕΛΛΑΔΑ-- ΑΓΟΡΕΣ Αποδόσεις 10ετών ομολόγων. Στο 4,88 διαμορφώθηκε στο τέλος του Αυγούστου η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου. Η διαφορά έναντι του γερμανικού και του αμερικάνικού 10ετούς βρέθηκε στις 71 και τις 107 μονάδες βάσης αντίστοιχα. Χρηματιστήριο Αθηνών 2005 2006 2007 2008 30/12 29/12 31/12 31/1 29/2 31/3 30/4 30/5 30/6 31/7 29/8 ΗΠΑ 4,39 4,70 4,03 3,6 3,51 3,41 3,73 4,06 3,97 3,95 3,81 Γερμανίας 3,30 3,94 4,33 3,94 3,89 3,90 4,12 4,40 4,55 4,35 4,17 Ελλάδας 3,53 4,20 4,63 4,30 4,33 4,46 4,59 4,96 5,28 4,99 4,88 Tον Αύγουστο o Γ.Δ. οδηγήθηκε σε απώλειες της τάξης του 3%, ενώ από την αρχή του χρόνου οι συσσωρευμένες απώλειες ξεπερνούν το 36%. Η δημοσίευση των αποτελεσμάτων του α 6μήνου καθώς και η εκτίμηση των επιπτώσεων των νέων φορολογικών μέτρων ήταν τα κύρια σημεία στα οποία έστρεψε την προσοχή της η αγορά. Η επιβεβαίωση των εκτιμήσεων των αναλυτών για τα μεγέθη του εξαμήνου και η μη ύπαρξη μεγάλων αρνητικών εκπλήξεων μπορεί να μην έδωσαν την απαραίτητη ώθηση για μια ανοδική εκτόνωση, λειτούργησαν ωστόσο ανασταλτικά στην εκδήλωση πιέσεων σε τίτλους που διατήρησαν έτσι μια σχετικά θετική εικόνα. Από την άλλη πλευρά, μέρος των εμπλεκομένων της αγοράς έμεινε στο περιθώριο καθώς τα νέα φορολογικά μέτρα και αυτά που αφορούν το Χρηματιστήριο θεωρήθηκε ότι θα αυξήσουν τις εκροές, ειδικά για βραχυπρόθεσμα κεφάλαια που αναζητούν ευνοϊκό περιβάλλον για γρήγορες και αφορολόγητες υπεραξίες. Τεχνικά, ο Γενικός Δείκτης παρέμεινε εντός των ορίων της συσσώρευσης (3100 3500) για όγδοη συνεχή εβδομάδα. Η κίνηση της αγοράς είναι αργή, ενώ συνοδεύεται με τζίρους που από εβδομάδα σε εβδομάδα φθίνουν. Εντούτοις, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η σχετική σταθερότητα της αγοράς σε αυτά τα επίπεδα έχει βελτιώσει την αρχικά αρνητική εικόνα. 31/12/07 31/3/08 30/6/08 31/7/08 29/8/08 Μεταβολή από 31/12/07 Γ.Δ.Χ.Α. 5.178,83 3.985,97 3.439,71 3.394,64 3.292,69-36,42% FTSE ASE 20 2.752,48 2.061,04 1.845,64 1.863,48 1.810,00-34,24% FTSE mid 40 6.264,66 4.896,41 4.291,88 4.133,54 3.936,47-37,16% FTSE smallcap 80 1.057,38 888,72 844,56 787,82 769,19-27,26% FTSE 140 6.219,28 4.702,58 4.207,61 4.209,53 4.079,87-34,40% Τραπεζικός 7.296,42 5.306,12 4.727,35 4.945,28 4.729,47-35,18% Μηνιαία μεταβολή δεικτών Χρηματιστηρίου Αθηνών, Αύγουστος 2008 Τραπεζικός FTSE 140 FTSE Smallcap 80 FTSE MID 40 FTSE ASE 20 Γ.Δ.Χ.Α. -5,00% -4,00% -3,00% -2,00% -1,00% 0,00% 8
Γενικός Δείκτης 1/1/2008 1/9/2008 5500 5000 4500 4000 3500 3000 2900 2800 2700 2600 2500 2400 2300 2200 2100 2000 1900 1800 1700 1600 1500 ASE FTSE20 1/1/2008 1/9/2008 Δείκτης Τραπεζών 1/1/2008 1/9/2008 8000 7500 7000 6500 6000 5500 5000 4500 4000 3500 3000 9
Αμοιβαία Κεφάλαια Στη διάρκεια του Αυγούστου, το συνολικό ενεργητικό των Α/Κ μειώθηκε κατά 0,87%. Τις μεγαλύτερες απώλειες σημείωσαν τα Μικτά (-9,83%) και Μετοχικά (-4,26%). Σημαντικά ενισχυμένο ήταν το ενεργητικό των Ομολογιακών Εξωτερικού το οποίο αυξήθηκε κατά 13,01%. Όσον αφορά τα μερίδια, σημαντικές απώλειες σημείωσαν τα μικτά Α/Κ με τα μερίδια να μειώνονται κατά 15,13%. ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ (ποσά σε ευρώ) 31/12/2007 31/7/2008 29/8/2008 Μεταβολή Μεταβολή (1) (2) (3) (3)/(2) (3)/(1) Διαχείρισης Διαθεσίμων 8.000.632.495,63 6.954.236.021,34 6.860.557.596,91-1,35% -14,25% Μετοχικά 5.996.051.481,35 4.312.536.805,89 4.128.832.816,46-4,26% -31,14% Εσωτερικού 4.564.325.186,51 3.173.762.331,60 3.072.387.779,91-3,19% -32,69% Εξωτερικού 1.431.726.294,84 1.141.774.474,29 1.056.445.036,55-7,47% -26,21% Ομολογιακά 5.725.789.629,90 4.128.430.481,76 4.495.057.992,46 8,88% -21,49% Εσωτερικού 1.434.564.075,37 1.282.515.342,37 1.278.948.150,35-0,28% -10,85% Εξωτερικού 4.291.225.554,53 2.845.915.139,39 3.216.109.842,11 13,01% -25,05% Μικτά 2.725.755.688,77 2.276.623.862,74 2.052.769.767,63-9,83% -24,69% Funds of Funds 2.047.356.728,40 1.064.081.593,63 1.036.168.761,62-2,62% -49,39% ΣΥΝΟΛΟ 24.495.586.024,05 18.735.908.765,36 18.573.386.935,08-0,87% -24,18% Πηγή: Ένωση Θεσμικών Επενδυτών Σύνθεση Συνόλου Α/Κ στις 31/12/2007 Σύνθεση Συνόλου Α/Κ στις 29/8/2008 Μικτά 11,82% Funds of Funds 6,25% Διαχείρισης Διαθεσίμων 36,40% Μικτά 11,05% Funds of Funds 5,58% Διαχείρισης Διαθεσίμων 36,94% Ομολογιακά 21,39% Μετοχικά 24,13% Ομολογιακά 24,20% Μετοχικά 22,23% Το δελτίο επιμελήθηκαν οι Π. Τριανταφύλλου, Λ. Μπάρλας, Ι. Μητρουλάκη και Αθ. Σταθάς υπό τον συντονισμό του Χρ. Καλαμπόκη, Γενικού Διευθυντή Οικονομικών, Διοικητικών Υπηρεσιών και Κεφαλαιαγορών-Χρηματαγορών. Τρόπος χρήσης Μηνιαίας Ανασκόπησης Οικονομικών Εξελίξεων- Αποκλεισμός ευθύνης: Το παρόν δελτίο δημοσιεύεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και βασίζεται σε πληροφορίες που προέρχονται από έγκυρους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και αναλυτές και στις οποίες το ευρύ κοινό έχει άμεση πρόσβαση. Οι πληροφορίες που παρέχονται με το παρόν δελτίο στους χρήστες/ επισκέπτες μέσω του διαδικτυακού μας τόπου, δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση, ευθέως ή εμμέσως, παρότρυνση, συμβουλή ή προτροπή για τη διενέργεια οποιασδήποτε επενδυτικής ή άλλης πράξεως με οικονομικό αποτέλεσμα. Η παροχή των στοιχείων και των πληροφοριών έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια των χρηστών/ επισκεπτών να ενεργήσουν, αφού αξιολογήσουν τις παρεχόμενες πληροφορίες, κατά τη κρίση τους, βασιζόμενοι στην προσωπική τους βούληση, αποκλειόμενης οποιασδήποτε δικής μας ευθύνης, σύμφωνα και με τους γενικούς όρους και επισημάνσεις που περιέχονται στην ιστοσελίδα της Τράπεζας Αττικής. Μετά τη δημοσίευση του δελτίου, είναι δυνατόν να επέλθουν αλλαγές και διαφοροποιήσεις στις πληροφορίες και τα στοιχεία που περιέχονται σε αυτό. Η Τράπεζα Αττικής ενδέχεται να έχει εκδώσει εκθέσεις που αποκλίνουν ή διαφοροποιούνται από τα στοιχεία που παρατίθενται στο παρόν δελτίο. 10