Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος Δολαπτσόγλου Χριστίνα ΤΕΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ ΔΡΑΜΑ 2019 Chr. Dolaptsoglou
Γονιμότητα Εδάφους Θρεπτικά στοιχεία για τα φυτά Για την ολοκλήρωση ενός κύκλου ζωής των φυτών απαιτούνται 16 στοιχεία Ανάλογα με την ποσότητα των θρεπτικών στοιχείων που απορροφάτε από τα φυτά αυτά διαχωρίζονται σε: - Μακροστοιχεία: N, P, K, Ca, Mg, S - Μικροστοιχεία: Fe, Mn, Zn, Cu, B, Mo, Cl - Ιχνοστοιχεία: Co, Na, Si, Vd, Ni - Τα C, O και H υπάρχουν παντού και προσλαμβάνονται σε μεγάλες ποσότητες από το νερό και τον αέρα 2
Ονομασία στοιχείου Συμβολισμός Μορφή πρόσληψης από τα φυτά Άνθρακας C CO 2 (κυρίως από τα φύλλα) Οξυγόνο O CO 2 (κυρίως από τα φύλλα), Η 2 Ο, O 2 Υδρογόνο H Η 2 Ο, Η + Άζωτο N ΝΗ 4+, ΝΟ - 3 Ασβέστιο Ca Ca 2+ Κάλιο K K + Μαγνήσιο Mg Mg 2+ Φώσφορος P H 2 PO 4-, HPO 2-4 Θείο S SO 2-4 Χλώριο Cl Cl - Σίδηρος Fe Fe 2+, Fe 3+ Βόριο B H 3 BO 3 Μαγγάνιο Mn Mn 2+ Ψευδάργυρος Zn Zn 2+ Χαλκός Cu Cu 2+ Μολυβδαίνιο Mo MoO 2-4 3
Γονιμότητα εδάφους Τα κύρια θρεπτικά στοιχεία είναι το N, P και το Κ. Επίσης, απαραίτητα στοιχεία για την ανάπτυξη της αμπέλου είναι το Zn, B και Mn. Η άμπελος συγκρινόμενη με άλλα καλλιεργούμενα φυτά είναι περισσότερο απαιτητική σε κάλιο (Κ) και μαγνήσιο (Mg) Πηγές θρεπτικών στοιχείων: α) Μητρικό πέτρωμα (ορυκτά) β) Οργανική ουσία γ) Λίπανση 4
Γονιμότητα εδάφους Στοιχείο Ρόλος του στοιχείου στην ανάπτυξη του φυτού Συστατικά του φυτού που περιέχουν το στοιχείο Συμπτώματα έλλειψης του στοιχείου Σχόλια Ν Πολύ σημαντικός ρόλος στην ανάπτυξη του φυτού (φύλλα, βλαστοί, ράγες) χλωροφύλλη, DNA, RNA, αμινοξέα, πρωτεΐνες - παραγωγής -χλώρωση των κατώτερων φύλλων -μικρά φύλλα, λεπτοί βλαστοί Η υπερλίπανση με Ν μεγάλη της βλάστησης και της παραγωγής καθώς και της γονιμότητας (λόγω σκίασης των λανθανόντων οφθαλμών από τους βλαστούς σχηματισμούg των ανθικών καταβολών) Ρ Συμβάλει στην ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και ευνοεί την ωρίμανση των ραγών DNA, RNA, βοηθάει στην αποταμίευση ενέργειας - φωτοσύνθεσης - καρπόδεσης και παραγωγής - φύλλα με περιφερειακό πορφυρό χρώμα Η Ρ δεν παρατηρείται συχνά στην άμπελο 5
Τροφοπενία N plantpro.gr 6
Τροφοπενία N plantpro.gr 7
Τροφοπενία N ypaithros.gr 8
Τροφοπενία P plantpro.gr 9
Γονιμότητα εδάφους Στοιχείο Ρόλος του στοιχείου στην ανάπτυξη του φυτού Συστατικά του φυτού που περιέχουν το στοιχείο Συμπτώματα έλλειψης του στοιχείου Σχόλια Κ -Ευνοεί τη φυσιολογική λειτουργία των φύλλων και ριζών -Ευνοεί την ποιότητα των ραγών (σάκχαρα, καλό χρώμα, επιτάχυνση ωρίμανσης) -Ευνοεί την καλύτερη ωρίμανση των κληματίδων - την αντοχή σε ξηρασία, ψύχος - παγετός συστατικό ζώντων κυττάρων - κακή ανάπτυξη κληματίδων (μικροί βλαστοί και φύλλα) - την αντοχή σε παγετό - ασθένειες - έντονοι χλωρωτικοί μεταχρωματισμοί με ακανόνιστο σχήμα που νεκρώνουνονται και προχωρούν στο εσωτερικό του ελάσματος - καρούλιασμα προς τα κάτω πολύ απαραίτητο στοιχείο για την άμπελο 10
Τροφοπενία Κ Περιφερειακή νέκρωση των φύλλων Kali-gmbh.com 11
Τροφοπενία Κ plantpro.gr 12
Γονιμότητα εδάφους Στοιχεί ο Ca Mg Ρόλος του στοιχείου στην ανάπτυξη του φυτού -Είναι απαραίτητο σε μεγάλες ποσότητες στην κυτταρική διαίρεση -Απαραίτητο στην ποιότητα των καρπών ( πλαστικότητας) -απαραίτητο στην ανάπτυξη ακροριζίων - αντοχή σε καύσωνα, ασθένειες -Συστατικό χλωροφύλλης απαραίτητο για τη φωτοσύνθεση -Περιέχεται σε πολλά ένζυμα και ενεργοποιεί πολλά από αυτά Συμπτώματα έλλειψης του στοιχείου περιορίζεται η αύξηση ριζών και βλαστών Λευκές ποικιλίες: -περιφερειακή και μεσονεύρια χλώρωση στα κατώτερα φύλλα Κόκκινες ποικιλίες: -ερυθρός μεσονεύριος μεταχρωματισμός Σχόλια -Ελλιπής θρέψη σε Ca όταν ph χαμηλό (3.5-5.5) -Συσσώρευση Ca χλώρωση (λόγω έλλειψης Fe), τροφοπενίες Fe, Mg, B, K - Επειδή είναι δυσκίνητο στο έδαφος τροφοδοτούμε το φυτό κατά την εγκατάσταση -Πολύ απαραίτητο στοιχείο για το αμπέλι -Υποπτευόμαστε έλλειψη σε όξινα εδάφη που έχουν δεχθεί άφθονες ποσότητες Κ 13
Τροφοπενία Mg plantpro.gr plantpro.gr Λευκές ποικιλίες Κόκκινες ποικιλίες 14
Γονιμότητα εδάφους Στοιχεί ο B Fe Ρόλος του στοιχείου στην ανάπτυξη του φυτού -Σημαντικό στη διαπνοή -Σημαντικό στο σχηματισμό κυτταρικών τοιχωμάτων -Προάγει την πρόσληψη νερού από τις ρίζες Παίρνει μέρος στην: -σύνθεση χλωροφύλλης -σύνθεση χλωροπλαστών -ομαλή ανάπτυξη ριζικού συστήματος Συμπτώματα έλλειψης του στοιχείου -παραμορφωμένακατσαρά με μεσονεύρια χλώρωση φύλλα - παραγωγής φυτομάζας -νέκρωση ακραίων οφθαλμών -βραχυγονάτωση -μικρές άνισες ράγες Στα τρυφερά φύλλα παρατηρείται λεπτό δίκτυο πράσινων νεύρων με έλασμα κίτρινο ή υπόλευκο Σχόλια -Σοβαρά προβλήματα έλλειψης Β σε όξινα-αμμώδη εδάφη -Σε αλκαλικά εδάφη Τα συμπτώματα έλλειψης : -παρουσία CaCO 3 -παρουσία συγκέντρωσης Ca ++ (σε αλκαλικό ph) - χρήσης φωσφορικών λιπασμάτων Σε περίπτωση έλλειψης Fe μπορούμε να προσθέσουμε χηλικό Fe 15
Τροφοπενία B Kali-gmbh.com Kali-gmbh.com 16
Τροφοπενία Fe Kali-gmbh.com 17
Τροφοπενία Fe Kali-gmbh.com 18
Γονιμότητα εδάφους Στοιχείο Ρόλος του στοιχείου στην ανάπτυξη του φυτού Συμπτώματα έλλειψης του στοιχείου Σχόλια Mn αντοχή φυτών σε ασθένειες Χλώρωση μεταξύ νεύρων στα νεαρά φύλλα Σε ph μειώνεται η διαθεσιμότητα του (υδροξείδια) Zn -Μεσονεύρια χλώρωση στα νεαρά φύλλα -Μικροφυλλία -Αραιοί βότρεις με λίγες και παραμορφωμένες ράγες -Χειμερινοί ψεκασμοί με θεϊκό ψευδάργυρο (Zn) -Υπερλίπανση με Ρ και Ν δρουν ανταγωνιστικά προς Zn -Σε ph διαθεσιμότητα Όλα τα μέταλλα πιο ευκίνητα σε χαμηλό ph 19
Τροφοπενία Mn Kali-gmbh.com 20
Τροφοπενία Zn Kali-gmbh.com Ontario Grape IPM 21
Τροφοπενία Zn Ontario Grape IPM Μικροφυλλία χλώρωση στα νεαρά φύλλα 22
Ξήρανση ράχης Οφείλεται στη διαταραχή της σχέσης καλίουασβεστίου-μαγνησίου Παρουσιάζεται την περίοδο της ωρίμανσης των βοτρύων Σε περίπτωση μεγάλης προσβολής, η απώλεια της παραγωγής μπορεί να είναι ιδιαίτερα υψηλή Στο ακραίο τμήμα του βότρυ οι ράγες μαραίνονται (μη τροφοδότηση με νερό) και στη συνέχεια η ράχη συρρικνώνεται και τελικά ξεραίνεται.
Ξήρανση ράχης Ευνοϊκές συνθήκες Υψηλές θερμοκρασίες και βροχοπτώσεις την περίοδο της βλάστησης μέχρι την άνθηση Χαμηλές θερμοκρασίες και έντονες βροχοπτώσεις από την άνθηση ως την ωρίμανση Υπερβολική χρήση καλιούχων λιπασμάτων ή έλλειψη καλίου (σε ελαφρά και φτωχά σε οργανική ουσία εδάφη)
Ξήρανση ράχης Διαταραχή της σχέσης Κ Ca Mg Farmacon Blog 25
Ξήρανση ράχης Kali-gmbh.com 26
Πίνακας τρόπων μέτρησης Ν, Κ, Ρ Στοιχείο Ιοντική μορφή στοιχείου που προσδιορίζεται Διαλύτης εκχύλισης στοιχείου στο έδαφος Όργανο-μέθοδος ανίχνευσης στοιχείου Ν NO 3-2 KCl Φασματοφωτόμετρο στα 210 και 270nm Ν NH 4 + KCl + Δ* Χρωματομετρικώς με φασματοφωτόμετρο στα 650nm Ν NH 4 + Kjeldahl πέψη/απόσταξη/τιτλοδό τηση Μονάδες μέτρησης ppm όπου N-NO 3 - = 14/62 ppm όπου N-NH 4 + = 14/18 ppm Κ K + CH 3 COONH + 4 Φλογοφωτόμετρο ppm ή meq/lt όπου 1meq K + = 39/1 mg Ρ P NaHCO 3 Φασματοφωτόμετρο (μέθοδος P-Olsen) στα 822nm ppm *Δ = διάλυμα για χρώση του δ/τος 27