Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών

Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Έκδοση της 7/9/2011 ΗΠΑ: Μείωση του ρυθµού ανάπτυξης και βουτιά του δείκτη καταναλωτικής εµπιστοσύνης Οι προοπτικές για την οικονοµία των ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι δυσοίωνες, µε τις προβλέψεις για το ρυθµό ανάπτυξης φέτος και το 2012 να είναι αρκετά χαµηλές. Ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης στις ΗΠΑ κατέγραψε σηµαντική πτώση τον Αύγουστο, στις 44,5 µονάδες από 59,2 µονάδες τον Ιούλιο, αρκετά χαµηλότερα από τις προβλέψεις των αναλυτών. ΕΥΡΩΠΗ: Επιδείνωση του οικονοµικού κλίµατος στην ευρωζώνη Η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία επιβεβαίωσε την αρχική της εκτίµηση για το ΑΕΠ της ευρωζώνης του δευτέρου τριµήνου. Συγκεκριµένα, σε τριµηνιαία βάση, ο ρυθµός ανάπτυξης της ευρωζώνης περιορίστηκε στο 0,2% από 0,8% το προηγούµενο τρίµηνο. υσµενέστερα των προβλέψεων είναι και τα στοιχεία για τον δείκτη οικονοµικού κλίµατος στην ευρωζώνη. Συγκεκριµένα, ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος υποχώρησε τον Αύγουστο στο 98,3 από 103 τον προηγούµενο µήνα. Επίσης ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης υποχώρησε στο -16,5 από -11,2 τον προηγούµενο µήνα. ΕΛΛΑ Α: Σε αδιέξοδο η οικονοµία και πτωτική τάση για το Χ.Α. Σε αδιέξοδο οδηγήθηκαν οι συνοµιλίες της κυβέρνησης µε την τρόικα µετά το «όχι» της ελληνικής πλευράς στο αίτηµα για νέα µέτρα προκειµένου να καλυφθούν οι αποκλίσεις στον προϋπολογισµό. Μηνιαία Μεταβολή εικτών ιεθνών Χρηµατιστηρίων, Αύγουστος 2011-25.0% -20.0% -15.0% -10.0% -5.0% 0.0% NIKKEI-225 BEL20 CAC 40 DAX 30 FTSE 100 NASDAQ S&P 500 DJ 30 Μηνιαία Μεταβολή εικτών Χρηµατιστηρίου Αθηνών, Αύγουστος 2011-35.0% -30.0% -25.0% -20.0% -15.0% -10.0% -5.0% 0.0% SMI Τραπεζικός FTSE MARKET FTSE SMALL CAP FTSE MIDCAP FTSE ASE 20 Γ..Χ.Α. Στο Χρηµατιστήριο, οι φόβοι για νέα ύφεση ολοένα εντείνονται µε αποτέλεσµα να µην διαφαίνεται στον ορίζοντα διάθεση για ανάληψη επενδυτικού ρίσκου, παρά την ανοδική αναλαµπή λόγω του πρόσφατου Τραπεζικού deal. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Αύγουστος 2011 1

Οικονοµικές Εξελίξεις Παγκόσµια Οικονοµία Χώρες του ΟΟΣΑ Η οικονοµική ανάπτυξη στις περισσότερες ανεπτυγµένες οικονοµίες του πλανήτη επιβράδυνε περαιτέρω το β τρίµηνο σύµφωνα µε τα στοιχεία που δηµοσιοποίησε ο Οργανισµός Οικονοµικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Ο ΟΟΣΑ αναφέρει ότι η ανάπτυξη για τις 34 χώρες-µέλη του επιβράδυνε το β τρίµηνο στο 0,2% από 0,3% το α τρίµηνο του έτους. Όπως επισήµανε ο Οργανισµός είναι το τέταρτο διαδοχικό τρίµηνο βραδύτερης ανάπτυξης, ενώ ο ρυθµός της οικονοµικής επέκτασης έχει πλέον υποχωρήσει στα χαµηλότερα επίπεδα από το β τρίµηνο του 2009. Πηγή: ΟΟΣΑ Ισοτιµίες Νοµισµάτων Πτωτικά κινήθηκε το ευρώ έναντι του αµερικανικού νοµίσµατος κατά τη διάρκεια του µήνα, µε την ισοτιµία να διαµορφώνεται στα επίπεδα των 1,44 δολαρίων στο τελευταίο κλείσιµο του Αυγούστου. Αφορµή για την υποχώρηση η έντονη φηµολογία ότι η ΕΚΤ δεν θα προχωρήσει σε άλλες αυξήσεις επιτοκίων, µετά τις εκτιµήσεις για την διαµόρφωση του πληθωρισµού σε επίπεδα υψηλότερα του 2%. Ιαπωνία Σε Aa3 υποβάθµισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ιαπωνίας η Moody s από Aa2, επικαλούµενη τα µεγάλα ελλείµµατα του προϋπολογισµού και την αύξηση του κυβερνητικού χρέους από την παγκόσµια ύφεση του 2009. Υπολογίζεται ότι η Ιαπωνία πρέπει να επιτύχει αύξηση του ονοµαστικού ΑΕΠ κατά 3% ετησίως µέσω δοµικών µεταρρυθµίσεων προκειµένου να θέσει υπό έλεγχο το αυξανόµενο χρέος της. Ωστόσο, το ΑΕΠ εµφανίζεται µειωµένο για 3ο συνεχές 3µηνο, κατά -0,3% σε 3µηνιαία βάση το 2ο 3µηνο του 2011 (-1,3% σε ετήσια βάση), από πτώση κατά -0,9% το 1 ο 3µηνο του 2011 και -0,6% το 4ο 3µηνο του 2010. Σε ετήσια βάση το ΑΕΠ µειώθηκε κατά -1,0%, όπως και το 1ο 3µηνο του 2011. Η µείωση αυτή οφείλεται κυρίως στην πτώση της καταναλωτικής εµπιστοσύνης των νοικοκυριών και την µείωση των εξαγωγών, παρά την ταχύτατη ανάκαµψη της οικονοµίας από τον καταστροφικό σεισµό τον περασµένο Μάρτιο. Θετικός ρυθµός ανάπτυξης για την Ιαπωνία αναµένεται προς το τέλος του 2011 και τις αρχές του 2012. 1.5 1.45 1.4 1.35 1.3 Ισοτιµία Ευρώ- ολαρίου, 1/1/2011-6/9/2011 1.25 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Αύγουστος 2011 2

Εµπορεύµατα Πετρέλαιο Βουτιά σηµείωσε η τιµή του αργού πετρελαίου κατά τον Αύγουστο, ολισθαίνοντας στα $82.3/βαρέλι (19/8), καθώς αναζωπυρώθηκε στις αγορές η ανησυχία για την πορεία της παγκόσµιας ανάκαµψης µετά και τα αρνητικά µακροοικονοµικά στοιχεία στις ΗΠΑ. Ωστόσο, έπειτα από την οµιλία του προέδρου της Fed, Ben Bernanke, ο οποίος έδωσε µια πνοή αισιοδοξίας στην αξιολόγηση της οικονοµίας, περιορίστηκαν οι προηγούµενες απώλειες για τον Αύγουστο, µε την τιµή του αργού να διαµορφώνεται στις 31/8 στα $88.8/βαρέλι. Χρυσός Αλλεπάλληλα ρεκόρ σηµείωσε η τιµή του χρυσού κατά τον Αύγουστο, καθώς αναζωπυρώθηκαν οι φόβοι για επιβράδυνση της παγκόσµιας οικονοµίας. Μέσα σε λιγότερο από ένα µήνα, ξεπέρασε για το όριο των 1.800 δολαρίων/ουγγιά και στις 22/8 άγγιξε τα 1.911,46 δολάρια/ουγγιά, πετυχαίνοντας νέο ιστορικό υψηλό. Τιµή πετρελαίου Crude,1/1/2011-6/9/2011 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 Τιµή χρυσού,1/1/2011-6/9/2011 2000 1900 1800 1700 1600 1500 1400 1300 ΗΠΑ Ρυθµός Ανάπτυξηςοικονοµία των ΗΠΑ Προβλέψεις για την Στα 1,284 τρισ. δολάρια, φτάνοντας το 8,5% του ΑΕΠ, τοποθετεί το έλλειµµα των ΗΠΑ για το δηµοσιονοµικό έτος του 2011 το Γραφείο Προϋπολογισµού του Κογκρέσου (CBO). Το CBO σηµειώνει πως το τρίτο διαδοχικό έτος µε έλλειµµα άνω του 1 τρισ. δολ. θα οδηγήσει το ποσοστό χρέους ως προς το ΑΕΠ στο 67%, σηµειώνοντας ιστορικό υψηλό από το 1950. Σύµφωνα µε το CBO, οι προοπτικές για την οικονοµία των ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι δυσοίωνες, µε τις προβλέψεις για το ρυθµό ανάπτυξης φέτος και το 2012 να είναι αρκετά χαµηλές. Αγορά Κατοικιών Απροσδόκητη πτώση σηµείωσαν οι µεταπωλήσεις κατοικιών τον Ιούλιο, υποχωρώντας στο χαµηλότερο επίπεδο του έτους. Ειδικότερα, οι µεταπωλήσεις κατοικιών υποχώρησαν κατά 3,5% από τον προηγούµενο µήνα στο εποχικά προσαρµοσµένο µέγεθος των 4,67 εκατ. έναντι των 4,84 εκατ. που είχε διαµορφωθεί τον Ιούνιο, τη στιγµή που οι µέσες εκτιµήσεις των αναλυτών έκαναν λόγο για άνοδο των µεταπωλήσεων κατά 4%. Η µέση τιµή πώλησης διαµορφώθηκε στα 174.000 δολ. καταγράφοντας πτώση 4,4% σε ετήσια βάση. Οι κατοικίες προς πώληση υποχώρησαν στα 3,65 εκατ. από 3,72 εκατ. Το µέγεθος αυτό αντιπροσωπεύει προσφορά για διάστηµα 9,4 µηνών µε τον υφιστάµενο ρυθµό πωλήσεων από προσφορά 9,3 µηνών τον Ιούνιο. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Αύγουστος 2011 3

Πληθωρισµός Ο πληθωρισµός τον Ιούλιο διατηρήθηκε στο 3,6%, όπως και τον προηγούµενο µήνα. Οι τιµές καταναλωτή σηµείωσαν άνοδο 0,5% σε εποχιακά προσαρµοσµένη βάση από τον προηγούµενο µήνα, καταγράφοντας τη µεγαλύτερη µηνιαία άνοδο από τον περασµένο Μάρτιο. Είχε προηγηθεί πτώση 0,2% των τιµών τον Ιούνιο από το Μάιο. Καταναλωτική Εµπιστοσύνη Ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης που καταρτίζει το Πανεπιστήµιο του Μίσιγκαν διολίσθησε αναπάντεχα τον Αύγουστο στις 54,9 µονάδες έναντι 63,7 µονάδων που είχε διαµορφωθεί τον Ιούλιο. Η µέτρηση του Αυγούστου είναι η χαµηλότερη που έχει καταγραφεί τα τελευταία 30 χρόνια. Η πτώση αυτή αποδίδεται στην υποχώρηση των χρηµατιστηριακών τιµών, τη πιθανότητα εκδήλωσης στάσης πληρωµών από το δηµόσιο και τα υψηλά επίπεδα ανεργίας. Ευρωζώνη - Ευρωπαϊκή Ένωση Ρυθµός Ανάπτυξης Το ευρωπαϊκό ΑΕΠ αναπτύχθηκε ελαφρώς λιγότερο απ όσο αναµενόταν στο β τρίµηνο του 2011. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της Eurostat, η ανάπτυξη της ευρωζώνης βελτιώθηκε κατά 0,2% σε σχέση µε το α τρίµηνο και 1,7% σε σχέση µε το β τρίµηνο του 2010. Οι αναλυτές περίµεναν άνοδο 0,3% στο τρίµηνο και 1,8% στο 12µηνο. Σηµειώνεται ότι στο α τρίµηνο του 2011, το ευρωπαϊκό ΑΕΠ είχε αναπτυχθεί 0,8% στο τρίµηνο και 2,5% στο 12µηνο. Γερµανία Ρυθµός Ανάπτυξης Σηµαντική επιβράδυνση παρουσίασε η γερµανική οικονοµία το β 3µηνο του έτους. Σύµφωνα µε τα προσωρινά στοιχεία που ανακοίνωσε η γερµανική στατιστική υπηρεσία, ο ρυθµός ανάπτυξης στο β' τρίµηνο διαµορφώθηκε στο 0,1%, από 1,3% στο α' τρίµηνο. Σηµειώνεται ότι σύµφωνα µε τα προηγούµενα στοιχεία, ο ρυθµός ανάπτυξης στο α' τρίµηνο ήταν στο 1,5%. Γερµανία Οικονοµικό Κλίµα ραµατική µείωση σηµείωσε ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος του ZEW, τον Αύγουστο φτάνοντας στις -37,6 µονάδες από -15,1 τον προηγούµενο µήνα, ενώ οι αναλυτές προέβλεπαν µικρότερη επιδείνωση στο -25. Επιπλέον, αιφνιδιαστική υποχώρηση κατέγραψε τον Αύγουστο και ο δείκτης επιχειρηµατικής εµπιστοσύνης Ifo. Ο δείκτης διαµορφώθηκε στις 108,7 µονάδες έναντι εκτιµήσεων για διαµόρφωσή του στις 111 µονάδες. Βασικοί παράγοντες για την επιδείνωση των δύο δεικτών είναι η επιβράδυνση της αµερικανικής αλλά και της γερµανικής οικονοµίας και η κρίση χρέους της ευρωζώνης και οι συνεπακόλουθες αναταραχές στις διεθνείς αγορές. Κύπρος Μετά την υποβάθµιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Κύπρου από S&P και Moody's σε ΒΒΒ+ και Baa1 αντίστοιχα, σειρά είχε και η Fitch, η οποία έκανε ανάλογη υποβάθµιση από Α- σε BBB. Επιπρόσθετα, η S&P έθεσε σε "creditwatch negative" την αξιολόγησή της για την Κύπρο, κίνηση που σηµατοδοτεί το ενδεχόµενο περαιτέρω υποβάθµισης. Ο οίκος κατέστησε σαφές ότι δεν θεωρεί την δηµοσιονοµική θέση της χώρας διατηρήσιµη, µετά τη διάσπαση του κυβερνητικού συνασπισµού και επιπλέον αµφισβητεί ευθέως το στόχο της κυπριακής κυβέρνησης για µείωση του χρέους ως ποσοστό επί του ΑΕΠ στο 2,5% το 2012. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Αύγουστος 2011 4

Γαλλία Σε 1,75% από 2,25% υποβάθµισε τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη του 2012 η κυβέρνηση της Γαλλίας. Προς τα κάτω αναθεωρήθηκαν και οι προβλέψεις για την ανάπτυξη του 2011 και συγκεκριµένα στο 1,75% από 2%. Ο Γάλλος Πρωθυπουργός, Φρανσουά Φιγιόν ανέφερε ότι η κυβέρνηση θα αναζητήσει επιπρόσθετες περικοπές 11 δισ. ευρώ για το 2012, προκειµένου να επιτύχει τον στόχο για µείωση του ελλείµµατος στο 4,5%. Η επιβράδυνση της ανάπτυξης εγείρει ανησυχίες για την δυνατότητα της Γαλλίας να ελέγξει το τεράστιο έλλειµµα στον προϋπολογισµό και να παραµείνει στην βαθµίδα AAA, στην οποία την τοποθετούν οι οίκοι αξιολόγησης. Μ. Βρετανία Λίγο υψηλότερα του αναµενοµένου διαµορφώθηκε ο πληθωρισµός στη Βρετανία τον Ιούλιο. Σύµφωνα µε τα στοιχεία, ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε στο 4,4% τον Ιούλιο έναντι 4,2% τον Ιούνιο. Επιπλέον, οι εκτιµήσεις των αναλυτών έκαναν λόγο για αύξηση του δείκτη τιµών καταναλωτή σε ποσοστό 4,3% σε ετήσια βάση. Ο αριθµός των ανέργων που λαµβάνουν επίδοµα αυξήθηκε κατά 37.000 τον Ιούλιο φτάνοντας στα 1,564 εκατ. Το ποσοστό της ανεργίας ανήλθε στο 7,9% κατά το τρίµηνο που ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο, έναντι 7,7% του τριµήνου που προηγήθηκε έως τον Μάιο. είκτης Οικονοµικού Κλίµατος Πτωτικά συνέχισε να κινείται και τον Αύγουστο ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος στην Ευρωζώνη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πτώση γενικεύτηκε σε όλους τους επιµέρους δείκτες µε τον κλάδο των κατασκευών να είναι ο λιγότερο επηρεασµένος από το αρνητικό κλίµα που έχει διαµορφωθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση εµφανίζεται για τον Αύγουστο στην χαµηλότερη τιµή έτους. Μ.Ο. έτους 2011 2008 2009 2010 Ιαν. Φεβρ. Μάρ. Απρ. Μαι. Ιούν. Ιούλ. Αυγ. EE 91,7 79,3 101,74 105,8 107,2 107,4 105,1 105,4 104,6 102,3 97,3 Ευρωζώνη 92,3 80,3 100,78 106,8 107,9 107,3 106,1 105,5 105,4 103,0 98,3 Ελλάδα ΑΕΠ Ύφεση 6,9% κατέγραψε η ελληνική οικονοµία το β τρίµηνο 2011, καθιστώντας ανέφικτη την επάνοδο της οικονοµίας σε θετικούς ρυθµούς ανάπτυξης στα τέλη του έτους. Τραπεζικό Σύστηµα Τραπεζική χρηµατοδότηση του εγχώριου ιδιωτικού τοµέα Σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για την πορεία του ΑΕΠ, η συρρίκνωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος διαµορφώθηκε στο 6,9% στο δεύτερο τρίµηνο, από 8,1% που ήταν στο πρώτο τρίµηνο του έτους και 4% που ήταν πέρυσι στο δεύτερο τρίµηνο. Η συρρίκνωση του ΑΕΠ αποδίδεται κυρίως στη µείωση της κατανάλωσης και στην κάµψη των επενδύσεων, ενώ κανένας κλάδος της ελληνικής οικονοµίας δεν έχει µείνει ανέπαφος. Ο ετήσιος ρυθµός ανόδου της συνολικής χρηµατοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τοµέα παρέµεινε τον Ιούλιο του 2011 αµετάβλητος σε σύγκριση µε τον προηγούµενο µήνα στο -1,2% ( εκέµβριος 2010: 0,0%). Συνολικά, τον Ιούλιο του 2011, η καθαρή ροή της χρηµατοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τοµέα ήταν θετική και ίση µε 13 εκατ. ευρώ (Ιούλιος 2010: αρνητική καθαρή ροή - 126 εκατ. ευρώ). Παρά τη µικρή ανάκαµψη σε σχέση µε το πρώτο τρίµηνο του έτους η αισιοδοξία παραµένει συγκρατηµένη καθώς οι επόµενοι µήνες θα είναι δυσκολότεροι και φαντάζει απίθανο να επιτευχθεί ο ετήσιος στόχος για ύφεση της τάξης του 3,8%. Οι προβλέψεις για τα ποσοστά της ανεργίας είναι δυσοίωνες και από Σεπτέµβριο θα τεθούν σε πλήρη εφαρµογή τα νέα µέτρα λιτότητας, πλήττοντας έτσι την κατανάλωση και το εισόδηµα που θα κατευθυνόταν στην κατανάλωση. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Αύγουστος 2011 5

Εκτέλεση Προϋπολογισµού Σύµφωνα µε τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισµού για το 7µηνο Ιανουαρίου- Ιουλίου 2011 το έλλειµµα διαµορφώνεται στα 15,6 δισ. ευρώ, αυξηµένο κατά 25% σε σχέση µε το 7µηνο 2010 που ήταν 12,5 δισ. ευρώ. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισµού ανήλθαν σε 26,8 δισ. ευρώ µειωµένα κατά 6,4% σε σύγκριση µε τα έσοδα 2010. Η υστέρηση οφείλεται, σύµφωνα µε το ΥΠΟΙΚ, στη µεγαλύτερη της προβλεπόµενης ύφεση, στη µη επανάληψη των εισπράξεων τελών κυκλοφορίας, στις µειωµένες εισπράξεις από την παρακράτηση φόρου εισοδήµατος φυσικών προσώπων και τέλος στις αυξηµένες επιστροφές φόρων. Η παρούσα υστέρηση προβλέπεται να αντιµετωπιστεί το επόµενο πεντάµηνο µέσω των φορολογικών ρυθµίσεων που περιέχονται στους εφαρµοστικούς νόµους του Μεσοπρόθεσµου Προγράµµατος. Εµπορικό Ισοζύγιο Σύµφωνα µε τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το µήνα Ιούνιο 2011, το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου χωρίς πετρελαιοειδή παρουσίασε µείωση 21,6% και συνολική αξία 1.632,7 εκατ. ευρώ έναντι 2.082,3 εκατ. ευρώ κατά τον ίδιο µήνα του έτους 2010. Η αξία των εισαγωγών χωρίς τα πετρελαιοειδή, κατά τον µήνα Ιούνιο 2011 ανήλθε στα 2.978,3 εκατ. ευρώ έναντι 3.368,6 εκατ. ευρώ κατά τον ίδιο µήνα του έτους 2010 παρουσιάζοντας µείωση 11,6%. Η αξία των εξαγωγών χωρίς τα πετρελαιοειδή, κατά τον µήνα Ιούνιο 2011 ανήλθε στα 1.345,6 εκατ. ευρώ έναντι 1.286,3 εκατ. ευρώ κατά τον ίδιο µήνα του έτους 2010 παρουσιάζοντας αύξηση 4,6%. Παράλληλα, η συνολική αξία των εισαγωγών χωρίς πετρελαιοειδή, κατά το χρονικό διάστηµα Ιανουαρίου-Ιουνίου 2011 ανήλθε στα 16.502,6 εκατ. ευρώ έναντι 19.407,2 εκατ. ευρώ κατά το ίδιο διάστηµα του έτους 2010, παρουσιάζοντας µείωση 15,0%. Η συνολική αξία των εξαγωγών χωρίς πετρελαιοειδή, κατά το αντίστοιχο χρονικό διάστηµα ανήλθε στα 7.671,1 εκατ. ευρώ έναντι 6.871,8 εκατ. ευρώ κατά το ίδιο διάστηµα του έτους 2010, παρουσιάζοντας αύξηση 11,6%. είκτης Οικονοµικού Κλίµατος Στις 73,7 µονάδες διαµορφώθηκε ο δείκτης Οικονοµικού Κλίµατος τον Αύγουστο. Η ανάκαµψη οφείλεται στις βελτιωµένες προσδοκίες για τον κλάδο των υπηρεσιών, αλλά κυρίως στην σηµαντικότατη βελτίωση του δείκτη καταναλωτικής εµπιστοσύνης, λόγω και της εξασφάλισης του δεύτερου πακέτου χρηµατοδοτικής στήριξης της ελληνικής οικονοµίας µε απόφαση του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου. Μικρή άνοδο και για τον κλάδο της βιοµηχανίας, ενώ ελαφρώς πτωτικά κινήθηκαν λιανικό εµπόριο και κατασκευές. είκτης Οικονοµικού Κλίµατος Μ.Ο. έτους 2010 2011 2008 2009 2010 Οκτ. Νοέµ. εκ. Ιαν. Φεβρ. Μαρ. Απρ. Μαι. Ιούν. Ιούλ. Αυγ. Ελλάδα 88,9 64,7 67,8 74,9 74,8 73,7 76,1 79,4 78,4 74,2 74,0 70,0 70,9 73,7 είκτης Καταναλωτικής Εµπιστοσύνης Μ.Ο. έτους 2010 2011 2008 2009 2010 Οκτ. Νοέµ. εκ. Ιαν. Φεβρ. Μαρ. Απρ. Μαι. Ιούν. Ιούλ. Αυγ. Ελλάδα -46-46 -63,4-72,4-69,0-75,4-72,1-67,3-66,2-70,0-68,5-75,0-76,8-71,2 EE -17-23 -12,8-11,5-11,0-12,1-12,6-12,4-12,8-13,9-10,7-10,9-12,4-16,8 Ευρωζώνη -18-25 -13,9-10,9-9,4-11,0-11,2-10,0-10,6-11,6-9,9-9,7-11,2-16,5 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Αύγουστος 2011 6

ιεθνή Χρηµατιστήρια Ο Αύγουστος έκλεισε µε απώλειες 4,4% για τον Dow Jones, ενώ ο S&P 500 υποχώρησε σε ποσοστό 5,7%. Με βάση τα παραπάνω στοιχεία η αγορά συµπλήρωσε τέσσερις διαδοχικούς µήνες απωλειών. Ισχυρές πιέσεις δέχθηκαν οι επενδύσεις υψηλού κινδύνου, κυρίως λόγω ανησυχίας για επιβράδυνση της παγκόσµιας οικονοµίας και αβεβαιότητας για την αποτελεσµατική αντιµετώπιση της κρίσης χρέους. Στην Ευρώπη αρνητικό το Λονδίνο (-8,6%), αρνητικό το Παρίσι (CAC -11,3%), αρνητική και η Γερµανία (DAX -19,2), καθώς οι αβεβαιότητες που προκαλεί η κρίση κρατικού χρέους των περιφερειακών χωρών, καθώς και ορισµένα µακροοικονοµικά νέα περιορίζουν τη διάθεση ανάληψης κινδύνου. Γίνεται καθαρό ότι τα χρηµατιστήρια αναζητούν πλέον ξεκάθαρες λύσεις σε σύντοµο χρονικό διάστηµα, αφού η κρίση χρέους έχει προσβάλει πλέον και τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ανατροφοδοτώντας την ανασφάλεια και την αβεβαιότητα µε µπαράζ υποβαθµίσεων και µείωσης των προσδοκιών για ανάπτυξη. ιακύµανση είκτη Nasdaq, 1/1/2011-2/9/2011 3000 2900 2800 2700 2600 2500 2400 2300 2200 1400 1350 1300 1250 1200 ιακύµανση είκτη S&P, 1/1/2011-2/9/2011 1150 1100 1050 1000 31/12/09 31/12/10 29/4/2011 31/5/2011 30/6/2011 29/7/2011 31/8/2011 Μεταβολή από 31/12/10 DJ 30 10.428,05 11.577,51 12.810,54 12.569,79 12.414,34 12.143,24 11.613,53 0.31% S&P 500 1.115,10 1.257,64 1.363,61 1.345,20 1.320,64 1.292,28 1.218,89-3.08% NASDAQ 2.269,15 2.652,87 2.873,54 2.835,30 2.773,52 2.756,38 2.579,46-2.77% FTSE 100 5.412,88 5.899,94 6.069,90 5.989,99 5.945,71 5.815,19 5.394,53-8.57% DAX 30 5.957,43 6.914,19 7.514,36 7.293,69 7.376,24 7.158,77 5.784,85-16.33% CAC 40 3.936,33 3.804,78 4.106,92 4.006,94 3.982,21 3.672,77 3.256,76-14.40% BEL20 2.511,62 2.578,60 2.768,34 2.687,71 2.572,58 2.427,09 2.267,88-12.05% SMI 6.545,91 6.436,04 6.539,70 6.554,71 6.187,07 5.783,35 5.528,52-14.10% NIKKEI-225 10.546,44 10.228,92 9.849,74 9.693,73 9.816,09 9.833,03 8.955,20-12.45% Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Αύγουστος 2011 7

ιεθνής Αγορά Οµολόγων Το αρνητικό κλίµα στις αγορές συνεχίζεται, καθώς οι προτάσεις που διατυπώνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν δείχνουν να καθησυχάζουν τις ανησυχίες για την κρίση χρέους στην ευρωζώνη. Οι ανησυχίες στην ευρωζώνη σε συνδυασµό µε τον προβληµατισµό για την παγκόσµια ανάπτυξη οδηγούν τους επενδυτές στην ασφάλεια των γερµανικών και των αµερικανικών οµολόγων. Στο χαµηλότερο ιστορικά επίπεδο υποχώρησαν οι αποδόσεις των 10 ετών και 2ετών οµολόγων των ΗΠΑ εντός του Αυγούστου καθώς τα αρνητική στοιχεία για την πορεία της οικονοµίας των ΗΠΑ οδήγησαν σε σηµαντικές απώλειες τα χρηµατιστήρια διεθνώς. Ανασκόπηση Αγορών Σύγκριση καµπύλης απόδοσης οµολόγων αναφοράς ΗΠΑ στις 1/8/11 και στις 31/8/11 Σύγκριση καµπύλης απόδοσης οµολόγων αναφοράς Ευρωζώνης στις 1/8/11 και στις 31/8/11 Οι αποδόσεις διεύρυναν την πτώση τους µετά την ανακοίνωση του δείκτη µεταποιητικής δραστηριότητας της Philadelphia Fed, ο οποίος υποχώρησε περαιτέρω στις -30,7 µονάδες τον Αύγουστο από 3,2 τον Ιούλιο και -7,7 τον Ιούνιο, διολισθαίνοντας στο χαµηλότερο επίπεδο από το Μάρτιο του 2009. Ελλάδα - Αγορά Οµολόγων Νέα ανοδικά ρεκόρ κατέγραψε η διαφορά της απόδοσης των ελληνικών και των γερµανικών 10ετών οµολόγων ξεπερνώντας τις 1500 µ.β. στο τέλος του Αυγούστου. ιαφορά απόδοσης ελληνικών- γερµανικών 10ετών οµόλογων 1/1/2011-7/9/2011 Η ανοδική πορεία των αποδόσεων των ελληνικών 10ετών συνεχίστηκε και τις πρώτες ηµέρες του Σεπτεµβρίου φτάνοντας στο επίπεδο-ρεκόρ του 18,94% στις 7/9. Αποδόσεις 10ετών Οµολόγων 2009 2010 2011 31/12 31/12 31/3 30/6 29/7 31/8 ΗΠΑ 3,84 3,30 3,47 3,16 2,80 2,22 Γερµανίας 3,38 2,96 3,35 3,02 2,54 2,22 Ελλάδας 5,77 12,46 12,74 15,97 14,48 17,39 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Αύγουστος 2011 8

Ελλάδα - Χρηµατιστήριο Αθηνών Καταστροφικός για τη χρηµατιστηριακή αγορά αποδείχθηκε ο Αύγουστος, καθώς "χάθηκαν" 10,726 δισ. ευρώ από τη συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς, ενώ ο Γενικός είκτης κατέγραψε µεγάλες απώλειες της τάξης του 23,9%. Ο τραπεζικός κλάδος ήταν ο αδύναµος κρίκος της αγοράς, µε τον τραπεζικό δείκτη να καταγράφει µηνιαίες απώλειες 33,5%. Μέσα στον Αύγουστο ο Γενικός είκτης επέστρεψε σε επίπεδα που είχε να "δει" από το Φθινόπωρο του 1996 και ο τραπεζικός δείκτης σε επίπεδα Ιανουαρίου 1993. Πάντως τον Αύγουστο, παρά το ιδιαίτερα αρνητικό κλίµα κατεγράφη η µεγαλύτερη άνοδος την ιστορία του ελληνικού χρηµατιστηρίου, στη συνεδρίαση της 29ης Αυγούστου (+14,37%), άνοδο που πυροδότησε η ανακοίνωση του deal µεταξύ Alpha Bank και Eurobank. Γενικός είκτης, 1/1/2011 6/9/2011 1800 1700 1600 1500 1400 1300 1200 1100 1000 900 31/12/2010 1/3/2011 30/4/2011 29/6/2011 28/8/2011 1700 1500 1300 είκτης Τραπεζών, 1/1/2011 6/9/2011 1100 900 700 500 31/12/10 31/3/2011 31/5/2011 30/6/2011 29/7/2011 31/8/2011 Μεταβολή από 31/12/10 Γ..Χ.Α. 1.413,94 1.535,19 1.309,46 1.279,06 1.204,15 915.98-35.22% FTSE ASE 20 663,10 706,10 587,26 575,08 526,11 385.98-41.79% FTSE midcap 1.498,57 1.553,14 1.299,98 1.211,79 1.192,18 930.34-37.92% FTSE smallcap 254,41 271,96 248,58 258,91 260,09 201.29-20.88% είκτης Αγοράς (πρώην FTSE 140) 1.497,09 1.591,18 1.328,03 1.297,55 1.195,23 881.64-41.11% Τραπεζικός 1.250,99 1.255,81 974,44 977,95 850,39 573.76-54.14% Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Αύγουστος 2011 9

,Ελλάδα - Αµοιβαία Κεφάλαια Το συνολικό ενεργητικό της ελληνικής αγοράς Α/Κ διαµορφώθηκε στα 6,56 δις από 7,03 δις τον προηγούµενο µήνα, µειωµένο κατά 6,77%, παρόλο που καταγράφηκαν εισροές 47,15 εκατ. Οι µεγαλύτερες εκροές καταγράφηκαν στα Οµολογιακά Α/Κ ( -56,74 εκατ.), ενώ οι µεγαλύτερες εισροές παρατηρήθηκαν στα Α/Κ ιαχείρισης ιαθεσίµων Εσωτερικού ( 139,35 εκατ.), πιθανότατα από χρήµατα τα οποία εισήλθαν στο σύστηµα ύστερα από τη συµφωνία της 21ης Ιουλίου. Funds of Funds 9.75% Μικτά 14.74% Σύνθεση Συνόλου Α/Κ στις 31/12/10 ιαχείρισης Σύνθετα ιαθεσίµων 13.73% 15.05% Μετοχικά Οµολογιακά 24.10% 22.64% Η ελληνική αγορά Α/Κ απώλεσε 500 εκατ., από την υποτίµηση των αξιών, ιδιαίτερα λόγω της έντονης πτώσης των µετοχών. Η εµπιστοσύνη των επενδυτών είναι στο χαµηλότερο σηµείο και ως εκ τούτου δεν αναµένεται µεσοπρόθεσµα καµία ουσιαστική µεταβολή στα υπό διαχείριση κεφάλαια. Funds of Funds 8.97% Σύνθετα 15.20% Σύνθεση Συνόλου Α/Κ στις 31/8/11 ιαχείρισης ιαθεσίµων 17.11% Μικτά 14.42% Οµολογιακά 23.33% Μετοχικά 20.97% ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (ποσά σε ευρώ) 31/12/2010 29/7/2011 31/8/2011 Μεταβολή Μεταβολή (1) (2) (3) (3)/(1) (3)/(2) ιαχείρισης ιαθεσίµων 1.206.282.389,26 975.359.008,31 1.121.998.105,42-6.99% 15.03% Μετοχικά 1.932.066.289,90 1.697.777.231,51 1.374.986.684,48-28.83% -19.01% Οµολογιακά 1.814.484.117,78 1.633.561.236,55 1.529.467.737,83-15.71% -6.37% Μικτά 1.181.262.364,20 1.060.515.810,26 945.736.972,19-19.94% -10.82% Funds of Funds 781.190.171,46 656.993.743,72 588.113.371,73-24.72% -10.48% Σύνθετα 1.100.350.986,39 1.008.692.430,65 996.283.272,52-9.46% -1.23% ΣΥΝΟΛΟ 8.015.636.318,99 7.032.899.461,00 6.556.586.144,17-18.20% -6.77% Πηγή: Ένωση Θεσµικών Επενδυτών Σηµείωση: Από τις 11/7/2011 ισχύει νέα κατηγοριοποίηση των Α/Κ. Τα κείµενα της Ανασκόπησης επιµελήθηκαν οι Π. Τριανταφύλλου, Χρ. Μπεκιάρη και Η. Βαλαρούτσος. Τρόπος χρήσης Μηνιαίας Ανασκόπησης Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών- Αποκλεισµός ευθύνης: Το παρόν δελτίο δηµοσιεύεται µόνο για ενηµερωτικούς σκοπούς και βασίζεται σε πληροφορίες που προέρχονται από έγκυρους χρηµατοπιστωτικούς οργανισµούς και αναλυτές και στις οποίες το ευρύ κοινό έχει άµεση πρόσβαση. Οι πληροφορίες που παρέχονται µε το παρόν δελτίο στους χρήστες/ επισκέπτες µέσω του διαδικτυακού µας τόπου, δεν αποτελούν σε καµία περίπτωση, ευθέως ή εµµέσως, παρότρυνση, συµβουλή ή προτροπή για τη διενέργεια οποιασδήποτε επενδυτικής ή άλλης πράξεως µε οικονοµικό αποτέλεσµα. Η παροχή των στοιχείων και των πληροφοριών έχει καθαρά ενηµερωτικό χαρακτήρα και εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια των χρηστών/ επισκεπτών να ενεργήσουν, αφού αξιολογήσουν τις παρεχόµενες πληροφορίες, κατά τη κρίση τους, βασιζόµενοι στην προσωπική τους βούληση, αποκλειόµενης οποιασδήποτε δικής µας ευθύνης, σύµφωνα και µε τους γενικούς όρους και επισηµάνσεις που περιέχονται στην ιστοσελίδα της Attica Bank. Μετά τη δηµοσίευση του δελτίου, είναι δυνατόν να επέλθουν αλλαγές και διαφοροποιήσεις στις πληροφορίες και τα στοιχεία που περιέχονται σε αυτό. Η Attica Bank ενδέχεται να έχει εκδώσει εκθέσεις που αποκλίνουν ή διαφοροποιούνται από τα στοιχεία που παρατίθενται στο παρόν δελτίο. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Αύγουστος 2011 10