European Ombudsman Απόφαση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή για περάτωση της έρευνας επί της αναφοράς 702/2011/ANA κατά του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) Ιστορικό της αναφοράς 1. Η παρούσα υπόθεση αφορά εικαζόμενες παρατυπίες σχετικά με διαγωνισμό που διοργανώθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ). Ο εν λόγω διαγωνισμός (EMEA/AD/224) ήταν για θέση επιστημονικού διοικητικού υπαλλήλου (βαθμός AD6) στην Μονάδα του ΕΟΦ για προεξουσιοδότηση όσον αφορά την αξιολόγηση των φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση, ασφάλεια και αποτελεσματικότητα ή επιστημονική παροχή συμβουλών και ορφανά φάρμακα [1]. 2. Η προκήρυξη του διαγωνισμού δημοσιεύτηκε στις 7 Απριλίου 2006. Ο ενδιαφερόμενος υπέβαλε αίτηση και κλήθηκε σε γραπτή εξέταση, συνέντευξη αξιολόγησης καθώς και προφορική εξέταση ώστε να αξιολογηθούν οι γνώσεις του σε τρίτη γλώσσα. 3. Στις 20 Νοεμβρίου 2006, ο ΕΟΦ ενημέρωσε τον ενδιαφερόμενο ότι το όνομά του έχει εγγραφεί στον πίνακα επιτυχόντων. Ο ΕΟΦ τον ενημέρωσε επίσης ότι «ο εν λόγω πίνακας θα ισχύει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2007 αν και είναι πιθανόν η ισχύς του να επεκταθεί εφόσον το απαιτούν οι ανάγκες του οργανισμού. Για όσο χρονικό διάστημα ο εν λόγω πίνακας παραμένει σε ισχύ, ο οργανισμός μπορεί να προσφέρει συμβόλαιο σε υποψηφίους που έχουν επιτύχει, των οποίων τα προσόντα και η επαγγελματική πείρα ανταποκρίνονται καλύτερα στις απαιτήσεις των κενών θέσεων στα ενδιαφερόμενα τμήματα του οργανισμού. Στο πλαίσιο αυτό, η υποψηφιότητά σας θα εξετασθεί με την δέουσα προσοχή κάθε φορά που θα υπάρξει κενή θέση προς πλήρωση για την οποίαν διαθέτετε τα τυπικά προσόντα.» 4. Με επιστολές με ημερομηνία 14 Δεκεμβρίου 2007 και 19 Δεκεμβρίου 2008, ο ΕΟΦ ενημέρωσε τον ενδιαφερόμενο ότι η ισχύς του πίνακα επιτυχόντων είχε επεκταθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2008 και 31 Δεκεμβρίου 2009 αντίστοιχα. 5. Κατά την διάρκεια της περιόδου ισχύος του πίνακα επιτυχόντων, ο ενδιαφερόμενος ήρθε σε επαφή τρεις φορές με τον ΕΟΦ μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) (μία φορά το 2006 και δύο φορές το 2009) με σκοπό να λάβει πληροφορίες για τις πιθανότητες πρόσληψής του. 6. Μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου το οποίο απεστάλη στις 3 Μαρτίου 2009, ο ΕΟΦ 1
ενημέρωσε τον ενδιαφερόμενο ότι θα ήταν δύσκολο να του παράσχει ενδείξεις ως προς το εάν θα του έκανε κρούση προς πρόσληψη, διότι ενδεχόμενη πρόσληψη εξαρτάται από τις διαθέσιμες προς πλήρωση θέσεις, τα διαθέσιμα κονδύλια καθώς και από τις αλλαγές στην εσωτερική δομή του ΕΟΦ οι οποίες επρόκειτο να υλοποιηθούν στο άμεσο μέλλον. Ο ΕΟΦ ζήτησε από τον ενδιαφερόμενο να επικοινωνήσει ξανά μαζί του στα μέσα Ιουνίου του 2009. Στις 16 Ιουνίου 2009, ο ενδιαφερόμενος ήρθε σε επαφή με τον ΕΟΦ. Την ίδια ημέρα ο ΕΟΦ ενημέρωσε τον ενδιαφερόμενο ότι η αναδιάρθρωση δεν θα περατωνόταν πριν από τον Οκτώβριο του 2009. 7. Τον Ιανουάριο του 2010, ο ενδιαφερόμενος, επειδή δεν είχε λάβει οιαδήποτε νέα από τον ΕΟΦ, επικοινώνησε μαζί του. Ο οργανισμός τον ενημέρωσε ότι η ισχύς του πίνακα επιτυχόντων δεν είχε επεκταθεί. 8. Στις 22 Φεβρουαρίου 2010, ο ενδιαφερόμενος προσέφυγε κατά της απόφασης του ΕΟΦ να μην του προσφέρει μία κατάλληλη θέση. Στην επιστολή του, ο ενδιαφερόμενος υποστήριξε ότι η διαδικασία πρόσληψης που ακολουθήθηκε από τον ΕΟΦ δεν έδειξε τον δέοντα σεβασμό στους υποψηφίους. Κατήγγειλε έλλειψη διαφάνειας όσον αφορά το γεγονός ότι, σε αντίθεση με τον EPSO, ο ΕΟΦ δεν δημοσίευσε τον πίνακα επιτυχόντων. Ο ενδιαφερόμενος εξέφρασε επίσης την άποψη ότι δεν ενημερώθηκε για την κατάταξή του στον πίνακα επιτυχόντων, πράγμα το οποίο τον απέτρεψε από το να προβεί σε ενημερωμένη απόφαση όσον αφορά το επαγγελματικό και προσωπικό του μέλλον. Ζήτησε από τον ΕΟΦ: α) να επανεξετάσει την υποψηφιότητά του, β) να του παράσχει αντίγραφο του φακέλου του, συμπεριλαμβανομένων των βαθμών του, των ονομάτων των υποψηφίων στον πίνακα επιτυχόντων καθώς και την σειρά κατάταξής τους και, γ) να τον ενημερώσει εάν οιοσδήποτε υποψήφιος από τον πίνακα επιτυχόντων έχει πράγματι προσληφθεί από τον ΕΟΦ. 9. Στις 18 Μαρτίου 2010, ο ΕΟΦ ενημέρωσε τον ενδιαφερόμενο ότι η προσφυγή του εμπίπτει στο πλαίσιο της διαδικασίας βάσει του άρθρου 90 του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης και ότι θα εξεταστεί σύμφωνα με την χρονική προθεσμία που προβλέπεται σχετικά. Σε συνέχεια του σχετικού αιτήματος του ενδιαφερόμενου, ο ΕΟΦ απέστειλε αντίγραφο του φακέλου του με την απάντησή του. 10. Με επιστολή της 19ης Απριλίου 2010, ο ενδιαφερόμενος προχώρησε σε δεύτερη προσφυγή ενώπιον του ΕΟΦ. Στην εν λόγω προσφυγή κατήγγειλε ότι, παρά το γεγονός ότι ο ΕΟΦ του είχε αποστείλει τον φάκελό του, δεν του έστειλε τον κατάλογο των υποψηφίων που πραγματικά προσελήφθησαν, και προέβαλε την άποψη ότι δεν είχε υπάρξει σωστή αντιμετώπισή του. Παρουσίασε τους ακόλουθους λόγους για την δεύτερη προσφυγή του: α) Η κατάταξη των υποψηφίων στη συνέχεια της διαδικασίας επιλογής δεν είχε γίνει σεβαστή. Το λιγότερο 4 υποψήφιοι με χαμηλότερη βαθμολογία από αυτόν είχαν προσληφθεί. β) Οι συνεντεύξεις με «εσωτερικούς» υποψηφίους πραγματοποιήθηκαν από άτομα τα οποία γνώριζαν προσωπικά τους υποψηφίους. 2
γ) Οι συνεντεύξεις έλαβαν χώρα σε μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς οι πρώτες άρχισαν στις 3 Αυγούστου 2006, ενώ οι επόμενες διεξήχθησαν από τις 21 Σεπτεμβρίου 2006 έως τις 6 Νοεμβρίου 2006. Όλοι οι υποψήφιοι που μετείχαν στις συνεντεύξεις στις 3 Αυγούστου 2006 προσελήφθησαν από τον ΕΟΦ. δ) Υπάρχει λάθος όσον αφορά τον υπολογισμό της βαθμολογίας του, δεδομένου ότι αναφέρεται ότι αυτή ανέρχεται σε 68 βαθμούς, ενώ το σύνολο των βαθμών του είναι 68,5. 11. Ο ενδιαφερόμενος καταλήγει στην επιστολή του αναφέροντας ότι θεωρούσε την διαδικασία ως άκυρη και μη αξιόπιστη. Επιπλέον, είχε την εντύπωση ότι το όνομά του είχε περιληφθεί στον πίνακα επιτυχόντων χωρίς καμία πιθανότητα να εξεταστεί η δυνατότητα πρόσληψής του. Ο ενδιαφερόμενος ζήτησε να λάβει τα ονόματα των υποψηφίων οι οποίοι πράγματι προσελήφθησαν από τον εν λόγω κατάλογο. 12. Στην απάντησή του με ημερομηνία 4 Μαΐου 2010, ο ΕΟΦ εξήγησε ότι σύμφωνα με τους γενικούς όρους που διέπουν τη διαδικασία πρόσληψης, αντίγραφο των οποίων επεσύναψε, η συμπερίληψη σε πίνακα επιτυχόντων δεν εγγυάται την πρόσληψη. Ο ΕΟΦ επεσήμανε ότι δεν δημοσιεύει τους πίνακες επιτυχόντων για λόγους προστασίας των προσωπικών δεδομένων των ενδιαφερόμενων υποψηφίων. Δεν είναι υποχρεωτικό ένας πίνακας επιτυχόντων να κατατάσσει τους υποψηφίους σύμφωνα με την σειρά επιτυχίας. Όταν ένας πίνακας επιτυχόντων καταγράφει τους υποψηφίους σε ομάδες με βάση τη σειρά επιτυχίας, οι εν λόγω ομάδες ακολουθούνται για την πρόσληψη. Κατά πόσο όλες οι ομάδες επιτυχίας του πίνακα θα εξαντληθούν εξαρτάται από τον αριθμό υποψηφίων στον πίνακα επιτυχόντων και τον αριθμό θέσεων προς πλήρωση. Ο ΕΟΦ εξήγησε ότι οι βαθμοί που έλαβαν οι επιμέρους υποψήφιοι έχουν σχέση με την απόφαση εάν το όνομα ενός υποψηφίου θα εγγραφεί στον πίνακα επιτυχόντων. Μόλις εκπονηθεί ο εν λόγω πίνακας επιτυχόντων, οι ομάδες επιτυχίας πρέπει να γίνουν σεβαστές, αλλά οι επιμέρους βαθμολογίες δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαδικασία πρόσληψης. 13. Σε ό,τι αφορά τον εν λόγω διαγωνισμό, ο ΕΟΦ επισήμανε ότι «ο πίνακας επιτυχόντων είχε 23 υποψηφίους. Είχε μία ομάδα επιτυχίας με βαθμολογία άριστα και οι υπόλοιποι υποψήφιοι αποτελούσαν την ομάδα επιτυχίας με καλή/επαρκή βαθμολογία. Τρεις από τους υποψηφίους στην ομάδα επιτυχίας με βαθμολογία άριστα προσελήφθησαν από τον εν λόγω πίνακα επιτυχόντων. Ο άλλος υποψήφιος από την ομάδα με βαθμολογία άριστα προσελήφθη, όμως το εν λόγω άτομο προσελήφθη από διαφορετικό πίνακα επιτυχόντων επειδή το όνομά του ευρισκόταν ταυτόχρονα σε έναν άλλο πίνακα επιτυχόντων εν ισχύει. Από την ομάδα επιτυχίας με καλή/επαρκή βαθμολογία του εν λόγω πίνακα επιτυχόντων έξι επιπλέον υποψήφιοι προσελήφθησαν. Η κατάταξη όσον αφορά την ομάδα επιτυχίας των υποψηφίων στον πίνακα επιτυχόντων είχε τηρηθεί.» 14. Ο ΕΟΦ ανέφερε περαιτέρω ότι όλοι οι υποψήφιοι είχαν την ίδια αντιμετώπιση στη διαδικασία επιλογής και ότι οι διαδικασίες οργανώνονται με σκοπό να εξασφαλίσουν ίση μεταχείριση. Ο ΕΟΦ υπογράμμισε ότι, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση μεταχείριση, μέλος της Επιτροπής Προσωπικού εμπλέκεται στη διαδικασία πρόσληψης. Επιπλέον, ο ΕΟΦ εξήγησε ότι το σύστημα αξιολόγησης καθώς και οι ερωτήσεις της συνέντευξης είχαν προετοιμαστεί εκ των προτέρων. Οι υποψήφιοι υποβλήθηκαν στις ίδιες ερωτήσεις με σκοπό να υπάρξει σύγκριση κάθε υποψηφίου με το ζητούμενο προφίλ. 3
15. Τέλος, ο ΕΟΦ επιβεβαίωσε ότι η τελική βαθμολογία του ενδιαφερόμενου ήταν πράγματι 68,5 και συμπεριέλαβε στην απάντησή του αντίγραφο της βαθμολογίας. 16. Με επιστολή με ημερομηνία 12 Μαΐου 2010, ο ενδιαφερόμενος ενημέρωσε τον ΕΟΦ ότι δεν έλαβε οιοδήποτε από τα επισυναπτόμενα έγγραφα. Στις 20 Μαΐου 2010, ο ΕΟΦ διαβίβασε στον ενδιαφερόμενο τα έγγραφα τα οποία έλειπαν. 17. Στις 15 Μαρτίου 2011, ο ενδιαφερόμενος υπέβαλε την παρούσα αναφορά στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή. Αντικείμενο της έρευνας 18. Ο Διαμεσολαβητής προχώρησε σε έρευνα σε ό,τι αφορά τους ακόλουθους ισχυρισμούς και αξιώσεις: Ισχυρισμοί: (1) Ο EMA δεν επελήφθη των ζητημάτων που άπτονται αφενός στην πιθανή σύγκρουση συμφερόντων των μελών της επιτροπής επιλογής και αφετέρου του χρονικού ορίζοντα της διαδικασίας επιλογής. Kατά συνέπεια, ο ΕΜΑ παρέβη την αρχή της ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων. (2) Ο ΕΜΑ δεν χειρίστηκε τη διαδικασία του εν λόγω διαγωνισμού σύμφωνα με την αρχή της διαφάνειας. Αξιώσεις: (1) Ο EMA οφείλει να χειρίζεται τις διαδικασίες επιλογής προσωπικού σύμφωνα με τις αρχές της ορθής διοίκησης. (2) Ο EMA οφείλει να προσλάβει τον ενδιαφερόμενο σε ανάλογη θέση χωρίς αναίτια καθυστέρηση. 19. Στην επιστολή του προς τον ΕΟΦ σχετικά με την έναρξη της παρούσας έρευνας, ο Διαμεσολαβητής σημείωσε, σε ό,τι αφορά τον πρώτο ισχυρισμό του ενδιαφερόμενου, ότι όπως διαφαίνεται από τα αποδεικτικά στοιχεία που υποβλήθηκαν από τον ενδιαφερόμενο, μέλη της επιτροπής επιλογής που πραγματοποίησαν τις συνεντεύξεις είχαν επαγγελματική σχέση με κάποιους από τους υποψηφίους. Σύμφωνα με τις ισχύουσες διαδικασίες του, ο ΕΟΦ ζήτησε από όλα τα μέλη της επιτροπής επιλογής να συμπληρώσουν δήλωση περί σύγκρουσης συμφερόντων (ΔΣΣ). Ο Διαμεσολαβητής επικρότησε ότι ο ΕΟΦ διαθέτει διαδικασία ώστε να αναγνωρίζει πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων και ότι η διαδικασία αυτή είχε τηρηθεί στην εν λόγω διαδικασία επιλογής. Παρέμενε όμως ασαφές, με ποιο 4
τρόπο ο ΕΟΦ έλαβε υπόψη τις πληροφορίες που περιέχονται στις δηλώσεις περί σύγκρουσης συμφερόντων. Προκειμένου να διευκολυνθεί στην έρευνά του, όσον αφορά τον πρώτο ισχυρισμό του ενδιαφερομένου, ο Διαμεσολαβητής ζήτησε από τον ΕΟΦ να διευκρινίσει πώς έλαβε υπόψη τις εν λόγω δηλώσεις (ΔΣΣ) στην συγκεκριμένη διαδικασία πρόσληψης. 20. Στην αναφορά του, ο ενδιαφερόμενος ισχυρίστηκε επίσης ότι ο ΕΟΦ δεν σεβάστηκε την κατάταξη των υποψηφίων και εξέφρασε την άποψη ότι υποψήφιοι με χαμηλότερη συνολική βαθμολογία απ ό,τι ο ίδιος είχαν προσληφθεί από τον ΕΟΦ. Επιπλέον, ο ενδιαφερόμενος ισχυρίστηκε ότι, εάν η συνολική βαθμολογία δεν είναι σημαντική, είναι δύσκολο να αιτιολογηθεί για ποιο λόγο ήταν τόσο λεπτομερής (με προσέγγιση πρώτου δεκαδικού ψηφίου). Ο ενδιαφερόμενος αντιπαρέθεσε την προσέγγιση του ΕΟΦ με διαγωνισμούς της EPSO στους οποίους οι ομάδες επιτυχίας διαμορφώνονται μετά τις γραπτές εξετάσεις και δεν περιέχουν την απόδοση των υποψηφίων στην προφορική εξέταση. Επιπλέον, ο ενδιαφερόμενος ισχυρίστηκε ότι η συνολική βαθμολογία του είχε υπολογιστεί λανθασμένα, και αναγραφόταν ως 68 βαθμοί αντί για 68,5. 21. Ο Διαμεσολαβητής σημείωσε ότι, στην απάντησή του της 4ης Μαΐου 2010, ο ΕΟΦ εξήγησε ότι οι συνολικές βαθμολογίες που έχουν δοθεί στους υποψηφίους με βάση την απόδοσή τους στην διαδικασία επιλογής λαμβάνονταν υπόψη μόνο προκειμένου να προσδιοριστεί εάν οι υποψήφιοι θα συμπεριλαμβανόταν στον πίνακα επιτυχόντων. Ο ΕΟΦ περιέλαβε στον πίνακα επιτυχόντων αυτούς τους υποψήφιους με ελάχιστη βαθμολογία τους 60 βαθμούς. Κατόπιν δημιούργησε δύο ομάδες επιτυχίας, την ομάδα επιτυχίας με άριστους υποψήφιους, για αυτούς οι οποίοι είχαν 80 βαθμούς και πλέον και την ομάδα επιτυχίας των υπόλοιπων υποψηφίων των οποίων η βαθμολογία κυμαινόταν μεταξύ 60 και 79 βαθμών. Υπήρξε κατάταξη των υποψηφίων, αλλά μόνο μεταξύ των ομάδων και η προτεραιότητα δόθηκε στην ομάδα επιτυχίας με βαθμολογία άριστα. 22. Ως εκ τούτου, στην επιστολή του με την οποία άρχιζε η παρούσα έρευνα, ο Διαμεσολαβητής ενημέρωσε τον ενδιαφερόμενο ότι θεωρούσε ότι οι εξηγήσεις του ΕΟΦ σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ελήφθησαν υπόψη οι βαθμολογίες των υποψηφίων στον διαγωνισμό ήταν λογικές. Για το λόγο αυτό ο εν λόγω ισχυρισμός δεν θα συμπεριλαμβανόταν στην έρευνά του. 23. Ο Διαμεσολαβητής ενημέρωσε περαιτέρω τον ενδιαφερόμενο ότι αν και αρχικά ο ΕΟΦ είχε λανθασμένα εκτιμήσει ότι η βαθμολογία του ανερχόταν σε 68 μονάδες αντί 68,5, το γεγονός αυτό δεν επηρέαζε την κατάταξή του στον πίνακα επιτυχόντων και την οικεία ομάδα επιτυχίας. Κατά την άποψη του Διαμεσολαβητή, δεν υπήρχε ανάγκη, ως εκ τούτου, να ζητηθεί η γνωμοδότηση του ΕΟΦ επί του εν λόγω θέματος. Η έρευνα 24. Στις 16 Μαΐου 2011, ο Διαμεσολαβητής ζήτησε από τον ΕΟΦ τη γνωμοδότησή του όσον αφορά τους ισχυρισμούς και τις αξιώσεις του ενδιαφερομένου οι οποίες αποτελούσαν μέρος της έρευνας. Στις 24 Ιουλίου 2011, ο ΕΟΦ απέστειλε την άποψή του, την οποία 5
προώθησε στον ενδιαφερόμενο για παρατηρήσεις. Στις 27 Σεπτεμβρίου 2011, ο ενδιαφερόμενος υπέβαλε τις παρατηρήσεις του. 25. Στις 26 Οκτωβρίου 2011, ο Διαμεσολαβητής αποφάσισε να προβεί σε πρόσθετες έρευνες και κάλεσε τον ΕΟΦ να παράσχει περαιτέρω λεπτομέρειες όσον αφορά τις πληροφορίες που περιελάμβανε η γνωμοδότησή του καθώς και ορισμένες διευκρινίσεις. Στις 30 Νοεμβρίου 2011, ο ΕΟΦ απέστειλε την απάντησή του η οποία διαβιβάστηκε στον ενδιαφερόμενο για παρατηρήσεις. Στις 27 Ιανουαρίου 2012, ο ενδιαφερόμενος υπέβαλε τις περαιτέρω παρατηρήσεις του. 26. Στις 17 Ιουλίου 2013, οι υπηρεσίες του Διαμεσολαβητή ήρθαν σε επαφή με τον ενδιαφερόμενο με σκοπό να συζητήσουν την πιθανότητα επίτευξης φιλικού διακανονισμού με τον ΕΟΦ. Οι υπηρεσίες του Διαμεσολαβητή περιέγραψαν το περιεχόμενο της πρότασης φιλικού διακανονισμού την οποίαν μπορούσε να υποβάλει ο Διαμεσολαβητής. Ο ενδιαφερόμενος απάντησε ότι η πρόταση φιλικού διακανονισμού με παρόμοιο περιεχόμενο δεν τον ικανοποιούσε. Ανάλυση του Διαμεσολαβητή Προκαταρκτικές παρατηρήσεις 27. Ως προκαταρκτική παρατήρηση θα πρέπει να επισημανθεί ότι τόσο στις αρχικές όσο και στις μετέπειτα παρατηρήσεις του, ο ενδιαφερόμενος ζήτησε από τον Διαμεσολαβητή να καταστήσει όλη την αλληλογραφία που αφορά την αναφορά του διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του. Στην απάντησή του στο αίτημα του Διαμεσολαβητή για περαιτέρω πληροφορίες, ο ΕΟΦ υποστήριξε ότι δεν υφίσταται δημόσιο συμφέρον για δημοσιοποίηση παρόμοιων πληροφοριών στην ιστοσελίδα του Διαμεσολαβητή. 28. Θα πρέπει να υπενθυμισθεί ότι ο Διαμεσολαβητής δημοσιεύει τους ισχυρισμούς και τις αξιώσεις τις οποίες ερευνά στην ιστοσελίδα του κατά την χρονική στιγμή της έναρξης της έρευνας για νέα αναφορά. Δημοσιεύει επίσης όλες τις αποφάσεις που περατώνουν την έρευνά του επί αναφοράς. Επιπλέον, ο Διαμεσολαβητής δημοσιεύει τα σχέδια των συστάσεών του καθώς και τις ειδικές εκθέσεις. 29. Ο Διαμεσολαβητής σημειώνει ότι το αίτημα του ενδιαφερομένου προχωρά πέραν από την συνήθη πρακτική. Όμως, ο ενδιαφερόμενος δεν έχει προβάλει οιαδήποτε ουσιαστικά επιχειρήματα για ποιο λόγο ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει να παρεκκλίνει από την συνήθη πρακτική του στην παρούσα περίπτωση. Εν πάση περιπτώσει, ο Διαμεσολαβητής παρατηρεί ότι η δημοσιοποίηση όλης της αλληλογραφίας σχετικά με την αναφορά εμφανίζεται να έρχεται σε αντίθεση με το ίδιο αίτημα του ενδιαφερομένου προς τον Διαμεσολαβητή, να εξεταστεί δηλαδή η αναφορά του εμπιστευτικά. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι δεν υπάρχουν, ως εκ τούτου, λόγοι για τους οποίους ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει να δώσει συνέχεια στο αίτημα του ενδιαφερομένου. 6
A. Ισχυρισμός ότι ο ΕΟΦ παρέβη την αρχή ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων Επιχειρήματα που παρουσιάστηκαν στον Διαμεσολαβητή 30. Ο ενδιαφερόμενος ισχυρίζεται ότι δεν έχει τηρηθεί η αρχή ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων διότι: α) υφίστανται συγκρούσεις συμφερόντων δεδομένης της ύπαρξης εσωτερικών υποψηφίων οι οποίοι υποβλήθηκαν σε συνέντευξη από μέλη του προσωπικού του ΕΟΦ με τους οποίους έχουν επαγγελματική σχέση, και β) λόγω του χρόνου πραγματοποίησης των συνεντεύξεων δεδομένου ότι προσελήφθησαν όλοι οι υποψήφιοι με τους οποίους πραγματοποιήθηκαν οι συνεντεύξεις κατά τη διάρκεια του πρώτου γύρου της διαδικασίας επιλογής στις 3 Αυγούστου 2006, ο οποίος πραγματοποιήθηκε σχεδόν δύο μήνες πριν από τον επόμενο γύρο συνεντεύξεων. 31. Σε ό,τι αφορά το σημείο α), ο ΕΟΦ ισχυρίστηκε στην γνωμοδότησή του ότι σε όλα τα στάδια της διαδικασίας επιλογής, συμπεριλαμβανομένων των συνεντεύξεων, τα μέλη της επιτροπής επιλογής τα οποία είχαν ιεραρχική σχέση με συγκεκριμένους υποψηφίους δεν συμμετείχαν στην εξέταση. Αυτό ίσχυσε στην περίπτωση του κ. Χ (3 υποψήφιοι) και της κ. Υ (1 υποψήφιος). Σε ό,τι αφορά τις εν λόγω περιπτώσεις ο ΕΟΦ παρατήρησε ότι η εξέταση πραγματοποιήθηκε από τα άλλα μέλη της επιτροπής επιλογής και ότι με αυτόν τον τρόπο ελήφθη η αντίστοιχη απόφαση. 32. Επιπλέον, ο ΕΟΦ υποστήριξε ότι οι συνεντεύξεις περιελάμβαναν την εξέταση τεσσάρων ευρέων θεμάτων συζήτησης και ότι η αξιολόγηση κάθε υποψηφίου σε κάθε θέμα αποφασίστηκε από τα μέλη της επιτροπής με συναινετικό τρόπο. Η αξιολόγηση των υποψηφίων με ιεραρχική σχέση με μέλος της επιτροπής επιλογής ελήφθη με συναινετική απόφαση από τα άλλα μέλη της επιτροπής επιλογής. 33. Στις παρατηρήσεις του, ο ενδιαφερόμενος ισχυρίστηκε ότι η απάντηση του ΕΟΦ ήταν πολύ γενικής φύσεως. Πράγματι, ο ενδιαφερόμενος συμπεριέλαβε βαθμολογικό πίνακα από τον οποίο προέκυπτε ότι τα προαναφερθέντα δύο μέλη της επιτροπής επιλογής αξιολόγησαν τέσσερεις υποψηφίους με τους οποίους είχαν επαγγελματική σχέση, όπως δήλωναν στις σχετικές δηλώσεις τους (ΔΣΣ). 34. Στις πρόσθετες έρευνές του, ο Διαμεσολαβητής ζήτησε από τον ΕΟΦ να διευκρινίσει περαιτέρω τον τρόπο με τον οποίο τα αρμόδια μέλη της επιτροπής επιλογής συμμετείχαν στην διαδικασία αξιολόγησης. Ο Διαμεσολαβητής σημείωσε ότι ενώ, σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση των επίσημων τίτλων και προσόντων, τα σχετικά μέλη της επιτροπής επιλογής είχαν αποκλειστεί τελείως («δεν συμμετείχαν στην εξέταση») η κατάστασή του ήταν λιγότερο σαφής σε σχέση με τη διαδικασία συνεντεύξεων. Ειδικότερα, το επιμέρους δελτίο αξιολόγησης του ενδιαφερομένου και το αντίστοιχο συλλογικό λογιστικό φύλλο αξιολόγησης, εάν εξετάζονταν από κοινού έδιδαν την εντύπωση ότι κάθε ένα από τα τέσσερα μέλη της επιτροπής επιλογής αξιολόγησαν την απόδοση κάθε υποψηφίου στον τομέα που καλυπτόταν από τα εν λόγω μέλη. Ο Διαμεσολαβητής ζήτησε ως εκ τούτου από 7
τον ΕΟΦ να διασαφηνίσει κατά πόσο κάθε μέλος της επιτροπής επιλογής διεξήγαγε μόνο του τις συνεντεύξεις σε για τα θέματα του τομέα του. Σε περίπτωση που αυτό ισχύει, ο ΕΟΦ κλήθηκε να διευκρινίσει τι εννοεί με τη δήλωσή του ότι «τα άλλα μέλη της επιτροπής επιλογής έλαβαν απόφαση συναινετικά όσον αφορά τα διάφορα στοιχεία των συνεντεύξεων» 35. Ο Διαμεσολαβητής επέστησε περαιτέρω την προσοχή του ΕΟΦ στο γεγονός ότι ο ενδιαφερόμενος ισχυριζόταν επίσης ότι: β) ο ΕΟΦ δεν κατάφερε να χειριστεί σωστά την χρονική στιγμή που θα έπρεπε να εξεταστούν οι υποψήφιοι κατά την διαδικασία επιλογής. Ο Διαμεσολαβητής παρέπεμψε στο επιχείρημα του ενδιαφερομένου ότι οι υποψήφιοι οι οποίοι εξετάστηκαν κατά τον πρώτο γύρο της διαδικασίας επιλογής στις 3 Αυγούστου 2006, και ο οποίος διεξήχθη δύο μήνες σχεδόν πριν τον επόμενο γύρο συνεντεύξεων, είχαν όλοι προσληφθεί. 36. Στην απάντησή του στις περαιτέρω έρευνες του Διαμεσολαβητή ο ΕΟΦ επεσήμανε σχετικά με το θέμα: α) ότι η απαίτηση συλλογικής λήψης απόφασης έχει επιβληθεί στην επιτροπή επιλογής, όσον αφορά τη διαδικασία συνεντεύξεων, με σκοπό να υπάρξει εγγύηση ότι όλοι οι υποψήφιοι θα τύχουν δίκαιης και ισότιμης μεταχείρισης. Ο ΕΟΦ παρατήρησε επίσης ότι κάθε δήλωση περί σύγκρουσης συμφερόντων των μελών ήταν διαθέσιμη σε όλα τα μέλη της επιτροπής επιλογής. 37. Ο ΕΟΦ εξήγησε περαιτέρω τη δήλωση στην γνωμοδότησή του ότι, κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων, η αξιολόγηση κάθε τομέα για κάθε επιμέρους υποψήφιο αποφασιζόταν από τα μέλη της επιτροπής επιλογής με συναινετικό τρόπο. Ισχυρίστηκε ότι η λήψη αποφάσεως με συναινετικό τρόπο συνεπάγεται, πρώτον, ότι τα μέλη της επιτροπής επιλογής δεν διεξήγαγαν συνεντεύξεις στους τομείς ευθύνης τους ατομικά, αλλά ότι όλα τα μέλη της επιτροπής επιλογής ήταν παρόντα κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων με τους υποψηφίους για κάθε τομέα. Δεύτερον, αυτό έχει ως αποτέλεσμα ότι η αξιολόγηση των υποψηφίων δεν ενέπιπτε στην αποκλειστική αρμοδιότητα επιμέρους μέλους της επιτροπής επιλογής. Κάθε μέλος της επιτροπής επιλογής έδινε την βαθμολογία του σχετικά με έναν υποψήφιο και η τελική βαθμολογία θα αποτελούσε αποτέλεσμα ανοικτής και συλλογικής συζήτησης μεταξύ όλων των μελών της επιτροπής επιλογής. Υπό το φως των ανωτέρω, ενώ κάθε μέλος της επιτροπής επιλογής διαδραμάτισε ρόλο στη διαδικασία, η συμβολή του (της) υπόκειται σε μία διαδικασία «ελέγχου και ισορροπιών» της συλλογικής απόφασης όσον αφορά την τελική βαθμολόγηση. 38. Ο ΕΟΦ εξέφρασε επίσης την άποψη ότι ο ισχυρισμός του ενδιαφερομένου περί άδικης και διακριτικής μεταχείρισης θα έπρεπε να στηρίζεται σε συγκεκριμένα στοιχεία και όχι απλά να προκύπτει ή να ερμηνεύεται με βάση την υποκειμενική ανάγνωση ορισμένων εγγράφων. Ο ΕΟΦ επισήμανε ότι ήταν ασαφές τι είδους άδικης ή διακριτικής μεταχείρισης ισχυρίστηκε ότι υπέστη ο ενδιαφερόμενος κατά τη διάρκεια της διαδικασίας συνέντευξης και κατά ποιον τρόπο η φερόμενη σύγκρουση συμφερόντων θα μπορούσε να έχει ως απτό αποτέλεσμα την παραβίαση των υποχρεώσεων περί δίκαιης και ισότιμης μεταχείρισης των διαφόρων υποψηφίων κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων. 39. Σε ό,τι αφορά το σημείο β), ο ΕΟΦ παρατήρησε ότι οι συνεντεύξεις διεξήχθησαν στις 3 Αυγούστου 2006, 21 Σεπτεμβρίου 2006, 25 Σεπτεμβρίου 2006, 26 Σεπτεμβρίου 2006, 27 8
Σεπτεμβρίου 2006 και 26 Οκτωβρίου 2006. Ο ΕΟΦ εξέφρασε την άποψη, ότι όπως περιγράφεται ανωτέρω, όλα τα μέλη της επιτροπής επιλογής έπρεπε να είναι παρόντα όταν διεξάγονταν οι συνεντεύξεις, αλλά ότι δεν είχαν απαλλαγεί από τα άλλα τους επαγγελματικά καθήκοντα. Ως αποτέλεσμα, δεν ήταν δυνατόν να καθοριστούν οι συνεντεύξεις εντός συντομότερου χρονικού διαστήματος. Ο ΕΟΦ εξήγησε ότι κάθε υποψήφιος αξιολογήθηκε στη συνέντευξη σύμφωνα με προκαθορισμένη δομή και ερωτήσεις προετοιμασμένες εκ των προτέρων, ώστε να εξασφαλιστεί ότι η συνέντευξη ήταν η ίδια για κάθε υποψήφιο. 40. Στις παρατηρήσεις του ο ενδιαφερόμενος εξέφρασε την άποψη ότι ο ΕΟΦ παρείχε αντικρουόμενες πληροφορίες σε σχέση με πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων ορισμένων μελών της επιτροπής επιλογής. Ο ενδιαφερόμενος παρατήρησε ότι κατά την άποψή του ο ΕΟΦ ισχυρίστηκε ότι σε σχέση με υποψήφιους με τους οποίους ο κ. Χ και η κ. Υ είχαν ιεραρχική σχέση, τα άλλα μέλη της επιτροπής επιλογής έλαβαν την απόφαση συναινετικά. Στην απάντησή του σχετικά με τις πρόσθετες έρευνες του Διαμεσολαβητή, ο ΕΟΦ ισχυρίστηκε ότι όλα τα μέλη της επιτροπής επιλογής ήσαν παρόντα στις συνεντεύξεις με τους υποψήφιους για κάθε επιμέρους θέμα. 41. Τέλος, ο ενδιαφερόμενος ισχυρίστηκε ότι ο ΕΟΦ δεν απάντησε στην ερώτησή του για ποιο λόγο δεν όρισε ένα εξωτερικό μέλος στην επιτροπή επιλογής με σκοπό να εξασφαλίσει ότι οι εσωτερικοί υποψήφιοι δεν θα απολάμβαναν πλέον ευνοϊκής μεταχείρισης στην επιλογή ορισμένων υποψηφίων προς πρόσληψη. Η εκτίμηση του Διαμεσολαβητή 42. Προκαταρκτικά, θα πρέπει να επισημανθεί ότι πρέπει να υπάρξει διαφοροποίηση μεταξύ της αξιολόγησης υποψηφίου σε διαδικασία επιλογής και την ενδεχόμενη πρόσληψη από την αρμόδια για τους διορισμούς αρχή [2]. Ο ΕΟΦ διευκρίνισε δεόντως στις πληροφορίες τις οποίες διαβίβασε ότι οι υποψήφιοι δεν απολαμβάνουν οιουδήποτε νομικού δικαιώματος όσον αφορά την πρόσληψή τους ακόμη και αν συμπεριληφθούν σε πίνακα επιτυχόντων [3]. Ο ενδιαφερόμενος δεν αμφισβήτησε το γεγονός αυτό. Όμως, το ουσιώδες στοιχείο της αναφοράς του ενδιαφερομένου είναι ότι ο ΕΟΦ παραβίασε την αρχή της ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων στη διαδικασία επιλογής και ως εκ τούτου επηρέασε τις πιθανότητες του ενδιαφερομένου για πιθανή πρόσληψή του από τον πίνακα επιτυχόντων. 43. Αξιολογώντας τον υπό εξέταση ισχυρισμό, ο Διαμεσολαβητής επισημαίνει πρώτον ότι το άρθρο 20 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ προβλέπει ότι «όλοι είναι ίσοι ενώπιον του νόμου». Δεύτερον, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνώρισε την αρχή της ισότητας ως γενική αρχή του δικαίου της Ένωσης η οποία, «απαιτεί ότι παρόμοιες καταστάσεις δεν θα αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο εκτός εάν η εν λόγω διαφοροποίηση δικαιολογείται αντικειμενικά» [4]. Τρίτον, σε ό,τι αφορά την εφαρμογή της εν λόγω αρχής στις διαδικασίες πρόσληψης, το πλαίσιο ελέγχου ορίζεται στο να διαπιστωθεί κατά πόσον έχουν τηρηθεί [5] οι διαδικαστικοί κανόνες, ειδικότερα αυτοί οι οποίοι προβλέπονται στον Κανονισμό Υπηρεσιακής Κατάστασης καθώς και η προκήρυξη του διαγωνισμού. 9
44. Εξετάζοντας την πρώτη πτυχή του ισχυρισμού (πιθανή σύγκρουση συμφέροντος), προκύπτει από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν στον Διαμεσολαβητή ότι όλα τα μέλη της επιτροπής επιλογής υπέβαλαν δηλώσεις ΔΣΣ. Προκύπτει επίσης - και στο σημείο αυτό τα δύο μέρη δεν διαφωνούν ότι ορισμένα μέλη της επιτροπής επιλογής είχαν επαγγελματική ιεραρχική σχέση με ορισμένους υποψηφίους οι οποίοι εργαζόντουσαν στον ΕΟΦ το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. 45. Ο Διαμεσολαβητής υπογραμμίζει ότι, ως θέμα χρηστής διοικητικής συμπεριφοράς, τα θεσμικά όργανα έχουν συμφέρον να εξασφαλίζουν ότι καταβάλλεται κάθε προσπάθεια για να αποφευχθεί η δημιουργία εντυπώσεων ότι σε έναν διαγωνισμό ο οποίος είναι ανοιχτός τόσο σε εσωτερικούς όσο και εξωτερικούς υποψηφίους, οι τελευταίοι βρίσκονται σε μειονεκτική θέση. 46. Ο ΕΟΦ εξήγησε ότι με σκοπό να εξασφαλίσει την ισότητα μεταχείρισης μεταξύ των υποψηφίων, συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών υποψηφίων, καθιστά τις δηλώσεις ΔΣΣ των επιμέρους μελών της επιτροπής επιλογής διαθέσιμες σε όλα τα άλλα μέλη. Επιπλέον, ο ΕΟΦ προσέθεσε ότι η επιτροπή επιλογής λαμβάνει τις αποφάσεις της με συναινετικό τρόπο και ότι ένα μέλος της επιτροπής προσωπικού εμπλέκεται στην διαδικασία επιλογής. 47. Ο Διαμεσολαβητής σημειώνει ότι ο ενδιαφερόμενος δεν αμφισβητεί, κατ αρχήν, το γεγονός ότι ο ΕΟΦ υιοθέτησε ορισμένα μέτρα για να εξασφαλίσει ίση μεταχείριση των υποψηφίων. Όμως, ο ενδιαφερόμενος ισχυρίστηκε ότι: α) υπάρχει αντίφαση στο συλλογισμό του ΕΟΦ σε σχέση με την συλλογική διαδικασία λήψης αποφάσεων της επιτροπής επιλογής (βλ. παράγραφο 40 ανωτέρω) και β) προκύπτει από το δικό του δελτίο αξιολόγησης και από το συλλογικό λογιστικό φύλλο αξιολόγησης ότι, δεδομένου ότι κάθε μέλος της επιτροπής επιλογής είναι αρμόδιο για ένα από τους εξεταζόμενους τομείς, τα μέλη προχώρησαν σε συνεντεύξεις με όλους τους υποψηφίους συμπεριλαμβανομένων αυτών σε ιεραρχική σχέση με μέλη της επιτροπής (βλ. παράγραφο 33 ανωτέρω). 48. Ο Διαμεσολαβητής θεωρεί ότι οι εξηγήσεις του ΕΟΦ σχετικά με την λήψη απόφασης της επιτροπής επιλογής στο στάδιο των συνεντεύξεων είναι πράγματι όχι επαρκώς σαφείς. Σύμφωνα με τον Διαμεσολαβητή, οι δηλώσεις του ΕΟΦ που διατυπώνονται στη γνωμοδότησή του μπορούν να ερμηνευθούν ότι, ενώ η διαδικασία λήψεως απόφασης με συναινετικό τρόπο μεταξύ όλων των μελών της επιτροπής επιλογής αποτελούσε τον κανόνα, αυτό δεν ίσχυσε σε περιπτώσεις στις οποίες οι υποψήφιοι που συμμετείχαν σε συνεντεύξεις είχαν ιεραρχική σχέση με μέλος της επιτροπής επιλογής. Στις περιπτώσεις αυτές, τα άλλα μέλη της επιτροπής επιλογής αποφάσιζαν συναινετικά. Οι δηλώσεις του ΕΟΦ στην απάντησή του για τις πρόσθετες έρευνες του Διαμεσολαβητή αφήνουν, όμως, να εννοηθεί ότι τα μέλη της επιτροπής επιλογής σε ιεραρχική σχέση με υποψήφιο συμμετείχαν στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων. Σε ό,τι αφορά το σημείο α), ως εκ τούτου, ο ενδιαφερόμενος δικαιούται να παρατηρεί ότι εμφανίζεται να υπάρχει αντίφαση μεταξύ των δηλώσεων στις οποίες προέβη ο ΕΟΦ. 49. Όσον αφορά το σημείο β), ο Διαμεσολαβητής σημειώνει ότι, όπως προκύπτει από το δελτίο αξιολόγησης του ενδιαφερομένου και το συλλογικό λογιστικό φύλλο αξιολόγησης, τα ονόματα του κ. X και της κ. Y εμφανίζονται ως μέλη της επιτροπής επιλογής που 10
πραγματοποίησε τις συνεντεύξεις, έκαστο εξ αυτών με αρμοδιότητα για έναν θεματικό τομέα κατά της διάρκεια της συνέντευξης. Ακόμη και αν αυτά τα μέλη της επιτροπής επιλογής συμμετείχαν στην αξιολόγηση των υποψηφίων και, όπως ήδη αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο, απαιτούνται περαιτέρω διευκρινίσεις σχετικά από τον ΕΟΦ, αυτό δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι δεν υπήρχε εγγύηση ίσης μεταχείρισης για τους υποψήφιους στην διαδικασία επιλογής. Όμως, ο ΕΟΦ δεν διευκρίνισε επαρκώς για ποιο λόγο η πιθανή ή πραγματική συμμετοχή στο στάδιο των συνεντεύξεων αυτών των μελών της επιτροπής επιλογής που βρισκόταν σε ιεραρχική σχέση με ορισμένους υποψηφίους δεν είχε ως αποτέλεσμα να μην υπάρξει άνιση αντιμετώπιση των υποψηφίων. 50. Σε ό,τι αφορά την δεύτερη πτυχή του ισχυρισμού (χρονικό διάστημα κατά το οποίο διεξήχθησαν οι συνεντεύξεις), ο Διαμεσολαβητής θεωρεί ότι ο ΕΟΦ παρείχε πειστικές εξηγήσεις για το γεγονός ότι οι συνεντεύξεις διεξήχθησαν κατά τη διάρκεια περιόδου περίπου τριών μηνών. Επιπλέον, εξήγησε τα μέτρα τα οποία είχαν ληφθεί (προκαθορισμένη δομή και προετοιμασμένες ερωτήσεις) ώστε να εξασφαλιστούν ίσες συνθήκες ανταγωνισμού για τους υποψηφίους. 51. Όμως και παρά το γεγονός ότι ο Διαμεσολαβητής επέστησε την προσοχή του στο στοιχείο αυτό, ο ΕΟΦ δεν απάντησε στον ισχυρισμό του ενδιαφερόμενου ότι όλοι αυτοί οι υποψήφιοι των οποίων οι συνεντεύξεις πραγματοποιήθηκαν κατά τον πρώτο γύρο της διαδικασίας επιλογής στις 3 Αυγούστου 2006 έχουν τελικά προσληφθεί. 52. Υπό το φως των ανωτέρω, ο Διαμεσολαβητής εξέφρασε την άποψη ότι ο ΕΟΦ απέτυχε: i) να διευκρινίσει επαρκώς τον ακριβή ρόλο που διαδραμάτισαν τα μέλη της επιτροπής επιλογής τα οποία διατηρούσαν ιεραρχική σχέση με ορισμένους υποψηφίους κατά το στάδιο των συνεντεύξεων της διαδικασίας επιλογής και για ποιο λόγο η πιθανή ή ουσιαστική συμμετοχή τους δεν είχε ως αποτέλεσμα οι υποψήφιοι να έχουν άνιση μεταχείριση και (ii) να απαντήσει ικανοποιητικά στον ισχυρισμό του ενδιαφερόμενου ότι όλοι οι υποψήφιοι των οποίων οι συνεντεύξεις πραγματοποιήθηκαν τον Αύγουστο του 2006 προσελήφθησαν τελικά από τον ΕΟΦ. 53. Στο πλαίσιο αυτών των περιστάσεων, ο Διαμεσολαβητής εξέτασε τη δυνατότητα να προβεί, σύμφωνα με το άρθρο 3, παράγραφος 5 του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασής του σε πρόταση φιλικού διακανονισμού (βλ. τμήμα Γ κατωτέρω). B. Ισχυρισμός ότι ο ΕΟΦ απέτυχε να χειριστεί τη διαδικασία πρόσληψης σύμφωνα με την αρχή της διαφάνειας Επιχειρήματα που παρουσιάστηκαν στον Διαμεσολαβητή 54. Προς υποστήριξη του εν λόγω ισχυρισμού, ο ενδιαφερόμενος εξέφρασε την άποψη ότι δεν ενημερώθηκε για την ύπαρξη ομάδων επιτυχίας καθώς και για τη σχετική κατάταξή του. 11
Επιπλέον δεν του κοινοποιήθηκαν τα ονόματα αυτών των υποψηφίων οι οποίοι τελικά προσελήφθησαν. 55. Στην γνωμοδότησή του ο ΕΟΦ ισχυρίστηκε ότι απάντησε πλήρως στις επιστολές του ενδιαφερομένου και του έδωσε πλήρες αντίγραφο του φακέλου υποψηφιότητάς του. Επίσης, επεσήμανε ότι διεξήγαγε την εν λόγω διαδικασία επιλογής σύμφωνα με την αρχή της διαφάνειας. 56. Στη παρατηρήσεις του, ο ενδιαφερόμενος επεσήμανε ότι επειδή ο ΕΟΦ δεν τον ενημέρωσε για την απόφασή του να κατατάξει τους υποψηφίους ανάλογα με την σειρά επιτυχίας τους και δεν του παρείχε τα ονόματα των επιτυχόντων υποψηφίων, το επιχείρημα του ΕΟΦ ότι είχε τηρήσει την αρχή της διαφάνειας ήταν αβάσιμο. 57. Στις πρόσθετες έρευνές του ο Διαμεσολαβητής ζήτησε από τον ΕΟΦ να απαντήσει στα συγκεκριμένα επιχειρήματα του ενδιαφερόμενου σε ό,τι αφορά την απόφασή του να τοποθετήσει του επιτυχόντες υποψηφίους σε ομάδες επιτυχίας καθώς και στο αίτημά του να παράσχει τα ονόματα αυτών των υποψηφίων οι οποίοι τελικά προσελήφθησαν. 58. Στην απάντησή του ο ΕΟΦ επισήμανε ότι όταν υφίσταται ένας μεγάλος αριθμός υποψηφίων οι οποίοι υποβλήθηκαν σε συνεντεύξεις, όπως ίσχυε στην συγκεκριμένη περίπτωση, μπορεί να αναμένεται ότι αυτό θα οδηγούσε σε έναν μακροσκελή πίνακα επιτυχόντων. Η πρακτική του ΕΟΦ ήταν να συμπεριλάβει κάθε υποψήφιο που ικανοποίησε τα κριτήρια επιλογής στον πίνακα επιτυχόντων, ακόμα και αν ο εν λόγω πίνακας θα υπερέβαινε πιθανότατα τις ανάγκες πρόσληψης που ήταν γνωστές κατά τη χρονική στιγμή της σύνταξής του. Επειδή ήταν ιδιαίτερα πιθανό να υπάρξει ένας μακροσκελής πίνακας επιτυχόντων, η επιτροπή επιλογής αποφάσισε να κατατάξει τους επιτυχόντες υποψήφιους σε ομάδες επιτυχίας. 59. Ο ΕΟΦ σημείωσε ότι κάθε υποψήφιος ο οποίος κλήθηκε για συνέντευξη είχε λάβει κοινοποίηση με επιστολή κατά πόσον το όνομά του (της) συμπεριλαμβανόταν στον πίνακα επιτυχόντων. Όμως, δεν αποτελούσε πρακτική του ΕΟΦ να δημοσιεύει τους πίνακες επιτυχόντων για λόγους εμπιστευτικότητας και με γνώμονα το συμφέρον κάθε υποψηφίου. Επιπλέον, ο ΕΟΦ παρατήρησε ότι, σε περιπτώσεις που ο πίνακας επιτυχόντων αποτελείται από ομάδες επιτυχίας, όπως στην παρούσα περίπτωση, οι υποψήφιοι δεν ενημερώνονται όσον αφορά την ομάδα επιτυχίας στην οποία έχουν τοποθετηθεί. 60. Ο ΕΟΦ πρόσθεσε ότι οι υποψήφιοι στον πίνακα επιτυχόντων δεν ενημερώνονται όταν άλλοι υποψήφιοι από τον εν λόγω πίνακα έχουν προσληφθεί. Για λόγους εμπιστευτικότητας, τα ονόματα αυτών των προσώπων δεν διαβιβάστηκαν στον ενδιαφερόμενο. Όμως, ένα τροποποιημένο αντίγραφο του πίνακα επιτυχόντων διαβιβάστηκε στον ενδιαφερόμενο. 61. Στις περαιτέρω παρατηρήσεις του ο ενδιαφερόμενος εξέφρασε την άποψη ότι ήταν ανακριβής ο ισχυρισμός του ΕΟΦ ότι τα ονόματα των υποψηφίων στον πίνακα επιτυχόντων δεν του είχαν διαβιβαστεί για λόγους εμπιστευτικότητας. Ο ενδιαφερόμενος επεσήμανε ότι στην αναφορά του είχε συμπεριλάβει αντίγραφο του πίνακα επιτυχόντων με τα ονόματα 12
των υποψηφίων τον οποίον θα μπορούσε να κατέχει μόνον εάν τον είχε λάβει από τον ΕΟΦ. Ως εκ τούτου, ο ΕΟΦ δεν είχε κανένα συμφέρον να αρνηθεί να του παράσχει τα ονόματα των υποψηφίων οι οποίοι τελικά προσελήφθησαν. Ο ενδιαφερόμενος ισχυρίστηκε ότι είναι δυνατόν να υποτεθεί ότι ο λόγος για τον οποίο ο ΕΟΦ δεν δημοσιοποίησε τα εν λόγω ονόματα είναι ότι δεν είχε τηρήσει την σειρά επιτυχίας κατά την πρόσληψη των υποψηφίων. Η εκτίμηση του Διαμεσολαβητή 62. Ο Διαμεσολαβητής σημειώνει ότι στις πρόσθετες παρατηρήσεις του ο ενδιαφερόμενος εξέφρασε την άποψη ότι επειδή είχε λάβει αντίγραφο του πίνακα επιτυχόντων συμπεριλαμβανομένων των ονομάτων όλων των επιτυχόντων υποψηφίων από τον ΕΟΦ, η δήλωση του τελευταίου ότι δεν δημοσιεύει τα ονόματα δεν είναι ακριβής. Επιπλέον, ο ενδιαφερόμενος ισχυρίστηκε ότι, επειδή τα εν λόγω ονόματα του ήταν πλέον γνωστά, δεν υφίσταται πλέον κανένα συμφέρον για την μη αποκάλυψη των υποψηφίων οι οποίοι προσελήφθησαν. 63. Ο Διαμεσολαβητής θεωρεί ότι πρέπει να υπάρξει διάκριση μεταξύ, αφενός, της δημοσίευσης του πίνακα επιτυχόντων και αφετέρου, της παροχής πληροφοριών στον ενδιαφερόμενο, ο οποίος είναι επιτυχών υποψήφιος του οποίου το όνομα συμπεριλαμβάνεται στον εν λόγω πίνακα αλλά ο οποίος τελικά δεν προσελήφθη, σχετικά με τις ομάδες επιτυχίας και τα ονόματα στον πίνακα επιτυχόντων. Η παρούσα υπόθεση αφορά πληροφορίες που δόθηκαν συγκεκριμένα σε υποψηφίους σε διαγωνισμούς κατά τη διαδικασία πρόσληψης, παρά πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν και έγιναν διαθέσιμες στο ευρύ κοινό. Το γεγονός ότι ο ενδιαφερόμενος εμφανίζεται να έχει λάβει αντίγραφο του πίνακα επιτυχόντων από τον ΕΟΦ, δεν σημαίνει ότι ο ΕΟΦ ήταν υποχρεωμένος να δημοσιεύσει τον πίνακα αυτό. 64. Όσον αφορά την πληροφορία για την τοποθέτηση σε ομάδες επιτυχίας, ο Διαμεσολαβητής σημειώνει ότι στην επιστολή του στις 18 Μαρτίου 2010, ο ΕΟΦ παρείχε λεπτομερή πληροφόρηση, συμπεριλαμβάνοντας αντίγραφο του πίνακα επιτυχόντων, ο οποίος εμπεριείχε τα ονόματα όλων των υποψηφίων κατανεμημένα σε ομάδες επιτυχίας με βαθμολογία «άριστα» και ομάδες επιτυχίας με βαθμολογία «ικανοποιητικά». Στην εν λόγω επιστολή καθώς και στις απαντήσεις στην παρούσα έρευνα ο ΕΟΦ εξήγησε επίσης την πρακτική της επιτροπής επιλογής για την κατάταξη των υποψηφίων σε ομάδες επιτυχίας. 65. Ο Διαμεσολαβητής θεωρεί ότι με αυτόν τον τρόπο ο ΕΟΦ έδωσε επαρκείς εξηγήσεις για την απόφαση της επιτροπής επιλογής να χρησιμοποιήσει ομάδες επιτυχίας και ότι παρείχε στον ενδιαφερόμενο επαρκή πληροφόρηση. 66. Ωστόσο, ο Διαμεσολαβητής σημειώνει ότι ο ΕΟΦ δεν εξήγησε γιατί η εν λόγω πληροφορία δεν θα μπορούσε να είχε διαβιβαστεί στους υποψηφίους τη στιγμή κατά την οποία αυτοί είχαν συμπεριληφθεί στον πίνακα επιτυχόντων. Κατά την άποψη του Διαμεσολαβητή, θα ήταν σημαντικό να γνωρίζουν σε ποια ομάδα επιτυχίας είχε εγγραφεί το όνομά τους, πόσες ομάδες επιτυχίας υφίστανται καθώς και πόσοι υποψήφιοι 13
περιλαμβάνονται στην καθεμία. Πράγματι, αυτού του είδους οι πληροφορίες θα μπορούσαν να παράσχουν στους υποψηφίους χρήσιμες ενδείξεις σχετικά με την πιθανότητα πρόσληψής τους. Η παράλειψη του ΕΟΦ να παράσχει αυτές τις πληροφορίες στους επιτυχόντες υποψηφίους όταν συντάχθηκε ο πίνακας επιτυχόντων σημαίνει ότι η διαδικασία πρόσληψης δεν ήταν τόσο διαφανής όσο θα μπορούσε και θα έπρεπε να ήταν. 67. Όπως προαναφέρθηκε, ο Διαμεσολαβητής θεωρεί ότι ο ΕΟΦ παρείχε ικανοποιητικές εξηγήσεις για την απόφαση της επιτροπής επιλογής να κατατάξει τους επιτυχόντες υποψηφίους σε δύο διαφορετικές ομάδες επιτυχίας στον πίνακα επιτυχόντων. Σημειώνει επίσης το επιχείρημα του ΕΟΦ ότι η κατάταξη μεταξύ των εν λόγω δύο ομάδων είχε τηρηθεί όταν πραγματοποιήθηκαν οι προσλήψεις υποψηφίων και ότι η βαθμολογία την οποία έλαβαν κατά τις εξετάσεις δεν ελήφθη πλέον υπόψη κατά το στάδιο αυτό. Όμως, ο ΕΟΦ δεν αναφέρθηκε ρητά στον ισχυρισμό του ενδιαφερομένου ότι το λιγότερο τέσσερεις υποψήφιοι οι οποίοι είχαν λάβει μικρότερη βαθμολογία από ό,τι ο ίδιος προσελήφθησαν από τον ΕΟΦ. Όσον αφορά και αυτό το σημείο, ο Διαμεσολαβητής εκφράζει την άποψη ότι ο ενδιαφερόμενος δικαιούται σαφέστερες και περισσότερο ενημερωτικές απαντήσεις εκ μέρους του ΕΟΦ. 68. Ο Διαμεσολαβητής σημειώνει περαιτέρω ότι ο ΕΟΦ εξήγησε την άρνησή του να παράσχει στον ενδιαφερόμενο τα ονόματα αυτών των υποψηφίων από τον πίνακα επιτυχόντων οι οποίοι προσελήφθησαν επισημαίνοντας την τυποποιημένη πρακτική του καθώς και λόγους που αφορούν την εμπιστευτικότητα. Αν και, εκ πρώτης όψεως, οι λόγοι αυτοί δεν εμφανίζονται ως παράλογοι, ο Διαμεσολαβητής θεωρεί ότι θα ήταν χρήσιμο να υπενθυμίσει ότι ο ενδιαφερόμενος έχει λάβει, προφανώς από τον ίδιο τον ΕΟΦ, αντίγραφο του πίνακα επιτυχόντων και ως εκ τούτου έχει στη διάθεσή του όλα τα ονόματα των υποψηφίων που επέτυχαν. Δεδομένου ότι ο ΕΟΦ κατέστησε περαιτέρω σαφές ότι και οι τέσσερεις υποψήφιοι από την ομάδα επιτυχίας με βαθμολογία «άριστα» έχουν προσληφθεί από αυτόν, ο ενδιαφερόμενος φαίνεται ακόμη να γνωρίζει την ταυτότητα το λιγότερο ορισμένων από τους προσληφθέντες υποψηφίους. Στο πλαίσιο των περιστάσεων αυτών είναι ασαφές κατά πόσον οι λόγοι που προβάλλει ο ΕΟΦ για να μην κοινοποιήσει στον ενδιαφερόμενο τα ονόματα των προσληφθέντων υποψηφίων εξακολουθούν να ισχύουν. 69. Ενόψει των ανωτέρω, ο Διαμεσολαβητής εξέτασε τη δυνατότητα, σύμφωνα με το άρθρο 3, παράγραφος 5 του καταστατικού του να συμπεριλάβει τα προαναφερθέντα τρία θέματα σε πρόταση για φιλικό διακανονισμό (βλ. τμήμα Γ κατωτέρω). Γ. Η δυνατότητα υποβολής πρότασης φιλικού διακανονισμού 70. Ενόψει της ανωτέρω ανάλυσης, ο Διαμεσολαβητής εξέτασε κατά πόσον θα ήταν κατάλληλο να υποβάλει την ακόλουθη πρόταση φιλικού διακανονισμού στον ΕΟΦ: «Λαμβάνοντας υπόψη τις διαπιστώσεις του Διαμεσολαβητή, ο ΕΟΦ θα μπορούσε: α) να διευκρινίσει επαρκώς τον ακριβή ρόλο που διαδραμάτισαν τα μέλη της επιτροπής επιλογής 14
που βρισκόταν σε ιεραρχική σχέση με ορισμένους υποψηφίους κατά το στάδιο των συνεντεύξεων της εν λόγω διαδικασίας επιλογής καθώς και για ποιο λόγο η πιθανή ή ουσιαστική συμμετοχή τους δεν είχε ως αποτέλεσμα οι υποψήφιοι να έχουν άνιση μεταχείριση β) να επιληφθεί του ισχυρισμού του ενδιαφερόμενου ότι όλοι οι υποψήφιοι των οποίων οι συνεντεύξεις πραγματοποιήθηκαν τον Αύγουστο του 2006 προσελήφθησαν τελικά από τον ΕΟΦ γ) να επιληφθεί ρητά του ισχυρισμού του ενδιαφερόμενου ότι το λιγότερο τέσσερεις υποψήφιοι οι οποίοι έλαβαν μικρότερη βαθμολογία από τον ίδιο προσελήφθησαν από τον ΕΟΦ δ) να ενημερώνει τους επιτυχόντες υποψηφίους των οποίων τα ονόματα περιλαμβάνονται σε πίνακα επιτυχόντων για την ύπαρξη ομάδων επιτυχίας στον πίνακα επιτυχόντων, για τον αριθμό των υποψηφίων σε κάθε ομάδα επιτυχίας καθώς και την κατάταξή τους σε αυτόν ε) να επανεξετάσει το αίτημα του ενδιαφερόμενου να ενημερωθεί για τα ονόματα των υποψηφίων τους οποίους προσέλαβε ο ΕΟΦ από τον σχετικό πίνακα επιτυχόντων.» 71. Θα πρέπει να σημειωθεί, όμως, ότι η πρόταση φιλικού διακανονισμού μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο εάν ο ενδιαφερόμενος συμφωνεί με αυτή. Όμως, όπως προαναφέρθηκε, ο ενδιαφερόμενος ενημέρωσε τις υπηρεσίες του Διαμεσολαβητή ότι η πρόταση φιλικού διακανονισμού με τα προαναφερθέντα στοιχεία δεν θα τον ικανοποιούσε. Ο Διαμεσολαβητής καταλήγει συνεπώς στο συμπέρασμα ότι δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί φιλικός διακανονισμός στην παρούσα περίπτωση. 72. Όταν ένας φιλικός διακανονισμός δεν είναι δυνατός, ο Διαμεσολαβητής έχει τη δυνατότητα να απευθύνει σχέδιο συστάσεων στο ενδιαφερόμενο θεσμικό όργανο, σύμφωνα με το άρθρο 3, παράγραφος 6 του καταστατικού του. Θα πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι ο ενδιαφερόμενος προέβαλε αντιρρήσεις στην πλέον κατάλληλη λύση για την αντιμετώπιση των ελλείψεων που αναγνωρίστηκαν από τον Διαμεσολαβητή στην παρούσα περίπτωση, δηλ. την πρόταση του Διαμεσολαβητή για φιλικό διακανονισμό. Θα πρέπει περαιτέρω να σημειωθεί ότι η παρούσα περίπτωση αφορά διαδικασία επιλογής η οποία έλαβε χώρα το 2006. Δεν είναι επομένως καθόλου σαφές κατά πόσον οι ελλείψεις τις οποίες κατέγραψε ο Διαμεσολαβητής σε ό,τι αφορά την εν λόγω διαδικασία επιλογής επηρεάζουν και την τρέχουσα πρακτική του ΕΟΦ στον τομέα αυτό. Ενόψει των ανωτέρω, ο Διαμεσολαβητής θεωρεί ότι δεν δικαιολογούνται περαιτέρω έρευνες στην παρούσα αναφορά. Για τον λόγο αυτό περατώνει την εξέταση της υπόθεσης. 73. Ο Διαμεσολαβητής θεωρεί ότι θα ήταν παρ όλα ταύτα χρήσιμο εάν ο ΕΟΦ μπορούσε να του παράσχει διευκρινίσεις σχετικά με τα θέματα α) και δ) που περιγράφονται στο σημείο 70 ανωτέρω, έτσι ώστε να είναι σε θέση να γνωρίζει κατά πόσον υφίσταται ανάγκη για δράση εκ μέρους του σε ό,τι αφορά τις τρέχουσες διαδικασίες επιλογής του ΕΟΦ. Δ. Συμπέρασμα 15
Βάσει των ερευνών του επί της αναφοράς, ο Διαμεσολαβητής διατυπώνει το ακόλουθο συμπέρασμα: Δεν δικαιολογούνται περαιτέρω έρευνες στην παρούσα υπόθεση. Ο ενδιαφερόμενος και ο ΕΟΦ θα ενημερωθούν για την απόφαση αυτή. Καθηγητής Νικηφόρος Διαμαντούρος Στρασβούργο, 5 Αυγούστου 2013 [1] ΕΕ 2006 C 84 A, σ. 1. [2] Βλ. επίσης, Απόφαση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή που περατώνει την έρευνά του σχετικά με την αναφορά 258/2008/VIK κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παράγραφος 26. [3] Υπόθεση T-306/04 Luxem v Commission [2005] ECR-SC I-A-263 και II-1209, παράγραφος 22. [4] Από κοινού υποθέσεις 117/76 και 16/77 Ruckdeschel και άλλοι v Hauptzollamt Hamburg-St. Annen [1977] ECR 1753, παράγραφος 7. [5] Υπόθεση F-127/07 Coto Moreno v Commission, απόφαση της 11ης Σεπτεμβρίου 2008, παράγραφος 32; Υπόθεση T-72/ 01 Pyres v Commission [2003] ECR II-861, παράγραφοι 32 έως 42 και Υπόθεση T-165/03 Vonier v Commission [2004] ECR II-1575, παράγραφος 39. 16