Απαντήσεις Λύσεις σε Θέματα από την Τράπεζα Θεμάτων Μάθημα: Ιστορία Α Λυκείου Παρουσιάζουμε απαντήσεις σε επιλεγμένα Θέματα της Τράπεζας θεμάτων. Το αρχείο αυτό τις επόμενες ημέρες σταδιακά θα εμπλουτίζεται. Διαγώνισμα 1ο OΜΑΔΑ Α 1 ο ΘΕΜΑ 1.α. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, ως προς την ορθότητά τους, με την ένδειξη Σωστο ή Λα θος. 1. Η θρησκει α των Αιγυπτι ων η ταν πολυθει στικη. Σωστό 2. Ανω τατος α ρχοντας ενο ς μυκηναι κου ανακτο ρου η ταν ο βασιλευ ς. Λάθος 3. Η πο λη-κρα τος αποτελει ται απο το α στυ και την υ παιθρο χω ρα. Σωστό 4. Οι α ριστοι στις πο λεις κρα τη ασχολου νταν κυρι ως με το εμπο ριο και τη βιοτεχνι α. Λάθος 5. Κατα τον δευ τερο αποικισμο τα ελληνικα φυ λα εξαπλω θηκαν στις δυτικε ς ακτε ς της Μικρα ς Ασι ας. Λάθος 6. Κύριος εκφραστής της πανελλήνιας ιδέας ήταν ο Δημοσθένης. Λάθος 7. Στο συνε δριο της Κορι νθου (337 π.χ.) ε γινε πραγματικο τητα η πανελλη νια ε νωση. Σωστό 8. Οι βασιλικοι υπα λληλοι κατα τους ελληνιστικου ς χρο νους ανη καν στην ανω τερη κοινωνικη τα ξη. Λάθος 9. Οι δη μαρχοι, στην αρχαι α Ρω μη, υπερα σπιζαν τα συμφε ροντα των πληβει ων. Σωστό 10. Κατα την περι οδο της κυριαρχι ας του Οκταβιανου, η συ γκλητος ει χε ως αρμοδιο τητα τον διορισμο διοικητω ν σε ορισμε νες επαρχι ες. Σωστό 1.β. Να εξηγήσετε τους ακόλουθους ιστορικούς όρους: αυτονομι α, Ιωνικη επανα σταση, χορηγι α. αυτονομι α: βλ. σελίδες 84-85: Ανεξάρτητα από τον τρόπο λειτουργίας αυτάρκεια της πόλης τους.
Ιωνικη επανα σταση: βλ. σελίδες 96-97: Η ατυχής εξέγερση των ελλήνων εναντίον της Ελλάδας. χορηγία: βλ. σελίδες 102-103: Βασική πηγή εσόδων ενός θεατρικού έργου. 2 ο ΘΕΜΑ 2.α. Ποια άποψη έχει διατυπωθεί για την πολιτική οργάνωση του μυκηναι κού κόσμου και ποιος ήταν ο ανώτατος άρχοντας με βάση τις πληροφορίες της γραμμικής Β γραφής; Προσοχή: Πρέπει να γραφεί μόνο η πολιτική οργάνωση από τη σελίδα 68 του σχολικού βιβλίου: «Έχει διατυπωθεί η άποψη... ανακτορικό κέντρο, τις μυκήνες» και το απόσπασμα: «Για την οργάνωση κάθε μυκηναϊκού κράτους... δηλώνει τον ανώτατο άρχοντα». 2.β. Πώς ο αγροτικός νόμος που πρότεινε ο Τιβέριος Γράκχος βοηθούσε τους ακτήμονες; Απόσπασμα σχολικού βιβλίου σελίδα 195: «Ο Τιβέριος Γράκχος... δεν είχε έγγειο ιδιοκτησία». Διαγώνισμα 3ο ΟΜΑΔΑ Α 1ο ΘΕΜΑ 1.α. (Ι). Να αντιστοιχίσετε τα δεδομένα της Στήλης Α με εκείνα της Στήλης Β. Ε να στοιχείο από την Στήλη Α περισσεύει. Στήλη Α 1. Ζη νωνας 2. Αρι σταρχος o Σα μιος 3. Επι κουρος 4. Ισοκρα της 5. Νε αρχος 6. Τιβε ριος Γρα κχος Στήλη Β β. στωικη φιλοσοφι α γ. σφαιρικο τητα της γης - ε. πανελλη νια ιδε α δ. παρα πλους ακτω ν Ινδικου ωκεανου α. αγροτικο ς νο μος
(ΙΙ). Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, ως προς την ορθότητά τους, με την ένδειξη Σωστο ή Λα θος. 1. Ο Ερι κος Σλη μαν πραγματοποι ησε ανασκαφε ς στις Μυκη νες. Σωστό 2. Ο βασιλια ς της ομηρικη ς εποχη ς για τη λη ψη σημαντικω ν αποφα σεων συγκαλου σε σε συ νοδο το πλη θος. Λάθος 3. Ο Βοιωτικο ς η Κορινθιακο ς πο λεμος τελει ωσε με τη συ ναψη της Ανταλκιδει ου ειρη νης. Σωστό 4. Τα χειρο γραφα της βιβλιοθη κης της Περγα μου η ταν γραμμε να σε παπυ ρους. Λάθος 5. Στη δικαιοδοσι α της λοχι τιδας φυλη ς η ταν η ψη φιση των νο μων της Ρω μης και η εκλογη των κατω τερων αρχο ντων. Λάθος 1.β. Να δώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω όρων: γεωμετρικη τε χνη, ηγεμονι α (principatus). γεωμετρικη τε χνη: βλ. σελίδα 83: Η τέχνη των ομηρικών χρόνων μικροτεχνίας. ηγεμονι α (principatus): βλ. σελίδα 208: Το πολίτευμα και οι στρατιωτικές μεταρρυθμίσεις από τον τίτλο του πρώτου πολίτη (princeps) 2ο ΘΕΜΑ 2.α. Να αναφέρετε τους οικονομικούς λόγους που οδήγησαν στην κρίση τις ομηρικές κοινότητες στα τέλη του 9ου π. Χ. αι. Απόσπασμα σχολικού βιβλίου σελίδα 87: Η κρίση του ομηρικού κόσμου πέρα από την εκμετάλλευση της γης. 2.β. Με ποια με τρα ο Περικλη ς ενι σχυσε το δημοκρατικο πολι τευμα της Αθη νας; Απόσπασμα σχολικού βιβλίου σελίδα 101: Η ενίσχυση του δημοκρατικού το οποίο αποτελούσε χώρο παιδείας για τους Αθηναίους.
Διαγώνισμα 5ο ΟΜΑΔΑ Α 1ο ΘΕΜΑ 1.α. (I). Να επιλέξετε και να γράψετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ερωτήσεις: 1. Οι Ελληνες δεν ήταν αντιμέτωποι με τους Πέρσες: α. στη μάχη της Ιμέρας. β. στη μάχη των Πλαταιών. γ. στη μάχη του Μαραθώνα. δ. στη ναυμαχία του Αρτεμισίου. 2. Όταν ιδρυ θηκε η Α Αθηναι κη Συμμαχι α: α. το συμμαχικό ταμείο μεταφερόταν κάθε χρόνο σε διαφορετική πόλη-σύμμαχο της Αθήνας. β. το συμμαχικό ταμείο βρισκόταν στην Αθήνα. γ. το συμμαχικό ταμείο βρισκόταν στη Δήλο. δ. το συμμαχικό ταμείο βρισκόταν στους Δελφούς. 3. Εκπρόσωπος της δημοκρατικής παράταξης στην αρχαία Αθήνα ήταν: α. ο Εφιάλτης. β. ο Κίμων. γ. ο Πεισίστρατος. δ. ο Περίανδρος. 4. Δεν ήταν λειτουργία στη δημοκρατική Αθήνα ο θεσμός: α. της χορηγίας. β. των θεωρικών. γ. της εστίασης. δ. της τριηραρχίας. 5. Ήταν αντίθετος με την πολιτική της πανελλήνιας ιδέας: α. ο Μ. Αλέξανδρος. β. ο Δημοσθένης. γ. ο Ισοκράτης. δ. ο Φι λιππος Β. (ΙΙ). Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις ως προς την ορθότητά τους, γράφοντας τη λέξη σωστό ή λάθος δίπλα από τον αριθμό που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση. 1. Οι Αιγύπτιοι γνώρισαν το πολεμικό άρμα από τον λαό των Υξώς. Σωστό
2. Κατά τον πρώτο αποικισμό ελληνικά φύλα μετακινήθηκαν προς τη Δύση. Λάθος 3. Στους ελληνιστικούς χρόνους οι πολίτες διαδραμάτιζαν σημαντικό ρόλο στην άσκηση της εξουσίας. Λάθος 4. Οι πληβείοι κατά την περίοδο της βασιλείας στην αρχαία Ρώμη δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα. Σωστό 5. Ο Ιουστινιανός με μια σειρά από διατάγματα προσπάθησε να περιορίσει τους δυνατούς. Σωστό 1.β. Να εξηγήσετε τους παρακάτω όρους : βασιλια ς (ομηρικών κοινωνιών), ισονομι α, στενοχωρι α. βασιλια ς (ομηρικών κοινωνιών): βλ. σελ. 81: «Έτσι, οι φυλετικοί αρχηγοί περίοδο ειρήνης.» ισονομι α: βλ. σελ. 94: «Σε κάθε πολίτη ισονομία.» στεχνοχωρι α: βλ. σελ. 88-89: «Τα αίτια που συνέβαλαν στην ίδρυση των αποικιών ήταν η στενοχωρία γης.» 2ο ΘΕΜΑ 2.α. Ποια ήταν η κοινωνική οργάνωση του μυκηναι κού κόσμου; Απόσπασμα σχολικού βιβλίου σελίδα 68-69: «Στην κοινωνική ιεραρχία... απλούς πολίτες» και από σελίδα 69: «Για την οργάνωση κάθε μυκηναϊκού κράτους ανώτατο άρχοντα.» 2.β. Πώς ο Οκταβιανός ισχυροποίησε την κεντρική εξουσία χωρίς να προκαλέσει τα δημοκρατικά αισθήματα των Ρωμαίων; Απόσπασμα σχολικού βιβλίου σελίδα 206: «Η ισχυροποίηση της κεντρικής εξουσίας μπορούσε κάποιος να αποσπάσει μέχρι εκείνη τη στιγμή.»
Διαγώνισμα 6ο ΟΜΑΔΑ Α 1ο ΘΕΜΑ 1.α. (I). Να αντιστοιχίσετε στοιχεία της στήλης Α με στοιχεία της στήλης Β. Ε να στοιχείο της Στήλης Α περισσεύει: Στήλη Α 1. Αριστοτέλης 2. Δημοσθένης 3. Ηρόδοτος 4. Αρχιμήδης 5. Σοφοκλής 6. Ιπποκράτης Στήλη Β Β. φιλόσοφος Γ. ρήτορας Δ. ιστορικός - Α. δραματικός ποιητής Ε. ιατρική (II). Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, ως προς την ορθότητά τους, με την ένδειξη Σωστο ή Λα θος. 1. Η Αίγυπτος την περίοδο του Μέσου Βασιλείου για δύο περίπου αιώνες στο μεγαλύτερο μέρος της είχε κατακτηθεί από τους Υξώς. Σωστό 2. Μία επίπτωση του πελοποννησιακού πολέμου ήταν η ανάμειξη των Περσών στα εσωτερικά θέματα του ελληνικού κόσμου. Σωστό 3. Εμπνευστής της πανελλήνιας ιδέας ήταν ο Φίλιππος Β. Λάθος 4. Η Δωδεκάδελτος συνέβαλε στην ισχυροποίηση των πατρικίων. Λάθος 5. Ο Μ. Κωνσταντίνος, όταν έμεινε μονοκράτορας, έδωσε απολυταρχικότερο χαρακτήρα στο πολίτευμα απ ό,τι ο Διοκλητιανός. Σωστό 1.β. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων: γεωμετρική τέχνη, πληβείοι. «γεωμετρική τέχνη»: Απόσπασμα σχολικού βιβλίου σελίδα 83: «Η τέχνη των ομηρικών χρόνων μικροτεχνίας.» «πληβείοι»: Απόσπασμα σχολικού βιβλίου σελίδα 172: «Πληβείοι ήταν όλοι οι νεότεροι κάτοικοι τους επιτρέπονταν να νυμφευτούν με γυναίκες από την τάξη των πατριίων.»
2ο ΘΕΜΑ 2.α. Ποιες λύσεις δόθηκαν για να αντιμετωπιστεί η οικονομική κρίση του ομηρικού κόσμου; Να αναφέρετε χαρακτηριστικές περιπτώσεις πόλεων-κρατών που εφάρμοσαν κάποια από τις προαναφερθείσες λύσεις. Απόσπασμα σχολικού βιβλίου σελίδα 87-88: «Η αντιμετώπιση της κρίσης με την ίδρυση αποικιών.» 2.β. Ποια μορφή απέκτησε η ελληνική γλώσσα την ελληνιστική εποχή και πού χρησιμοποιήθηκε; Απόσπασμα σχολικού βιβλίου σελίδα 142-143: «Η οικουμενικότητα του ελληνικού πολιτισμού Η βίβλος είναι γραμμένη σε αυτή τη γλώσσα.»
Διαγώνισμα 7ο ΟΜΑΔΑ Α 1ο ΘΕΜΑ (I). Να επιλέξετε και να γράψετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Οι μεγάλες πυραμίδες στην Γκίζα κατασκευάστηκαν κατά την περίοδο: α. του Αρχαίου Βασιλείου της Αιγύπτου. β. του Μέσου Βασιλείου της Αιγύπτου. γ. του Νέου Βασιλείου. δ. της ενσωμάτωσης της Αιγύπτου στην περσική αυτοκρατορία. 2. Ο άνακτας της μυκηναϊκής εποχής ήταν : α. διοικητής περιφέρειας. β. ανώτατος άρχοντας. γ. ευγενής σε ρόλο ακολούθου. δ. αρχιτεχνίτης των μυκηναϊκών ανακτόρων. 3. Στα αριστοκρατικά καθεστώτα την εξουσία κατείχαν: α. οι πλούσιοι. β. οι πλούσιοι με τους ευγενείς. γ. οι βασιλείς. δ. οι ευγενείς. 4. Τη μακεδονική φάλαγγα συγκροτούσαν: α. οι τοξότες. β. οι ιππείς. γ. οι ακοντιστές. δ. οι πεζέταιροι. 5. Οι δήμαρχοι της αρχαίας Ρώμης ήταν: α. άρχοντες εκλεγμένοι από τη σύγκλητο. β. κληρονομικοί άρχοντες. γ. άρχοντες εκλεγμένοι για την προστασία των πληβείων. δ. άρχοντες που κατάρτιζαν τον κρατικό προϋπολογισμό.
(II). Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, ως προς την ορθότητά τους, με την ένδειξη Σωστό ή Λάθος. 1. Οι φαραώ της Αιγύπτου αναφέρονταν σε πλήθος επιγραφών ως θεοί. Σωστό 2. Μία από τις προϋποθέσεις ύπαρξης της αρχαίας ελληνικής πόλης κράτους ήταν η αυτονομία της. Σωστό 3. Η Α Αθηναι κη συμμαχι α ει χε αρχικα ως ε δρα την Αθη να. Λάθος 4. Οι δικαιοδοσίες του βασιλιά της αρχαίας Ρώμης ελέγχονταν από δύο πολιτικά σώματα, τη σύγκλητο και την εκκλησία του λαού. Σωστό 5. Ο Μ. Κωνσταντίνος έδωσε στο ρωμαϊκό πολίτευμα δημοκρατικότερο χαρακτήρα απ ό,τι ο Διοκλητιανός. Λάθος 1.β. Να αποδώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω ιστορικών όρων: βασιλεύς (μυκηναϊκη ς εποχη ς), ισονομι α, γυμνασιαρχι α. Βασιλεύς (μυκηναι κής εποχής) βλ. σελ. 69 «Στους Μυκηναϊκούς λιγότερο τιμητικός άρχοντα» Ισονομία βλ. σελ. 94 «Σε κάθε πολίτη ισονομία» γυμνασιαρχία βλ. σελ. 102 «Βασική πηγή εσόδου τιμητικό συγχρόνως χαρακτήρα» και σελ. 102 «Η γυμνασιαρχία στα Παναθήναια» 2ο ΘΕΜΑ 2.α. Ποιος ήταν ο ρόλος του πλήθους, των δημιουργών και των δούλων στο πλαίσιο λειτουργίας του ομηρικού «οίκου»; βλ. σελ. 81 «Ανεξάρτητοι από τον οίκο πολέμους ή την πειρατεία». 2.β. Ποιο ήταν το σύστημα διακυβέρνησης στα ελληνιστικά βασίλεια και ποιες συνέπειες είχε για τον πολίτη; βλ. σελ. 128 «Το σύστημα διακυβέρνησης στα ελληνιστικά βασίλεια μόνο για το ατομικό του συμφέρον».
Διαγώνισμα 8ο ΟΜΑΔΑ Α 1ο ΘΕΜΑ 1.α. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, ως προς την ορθότητά τους, με την ένδειξη Σωστό ή Λάθος. 1. Η οικοδόμηση μεγάλων έργων στην αρχαία Αίγυπτο βασιζόταν μόνο στην εργασία δούλων. Λάθος 2. Τα ελληνικά φύλα κατά τον πρώτο αποικισμό κατευθύνθηκαν στη Ν. Ιταλία. Λάθος 3. Η λέξη τύραννος ήταν πιθανόν λυδικής προέλευσης. Σωστό 4. Αφορμή για τους περσικούς πολέμους στάθηκε η ατυχής εξέγερση των Ελλήνων της Ιωνίας. Σωστό 5. Η αρχαία φιλοσοφική σκέψη ιδίως από τα μέσα του 5ου αι. π. Χ. τοποθέτησε στο κέντρο του ενδιαφέροντός της τον άνθρωπο. Σωστό 6. Το κέντρο βάρους του ελληνικού κόσμου κατά την ελληνιστική εποχή μετακινήθηκε ανατολικά. Σωστό 7. Η ποίηση της ελληνιστικής εποχής συχνά υμνούσε τα πρόσωπα και τις πράξεις των βασιλέων Σωστό 8. Οι δήμαρχοι αναδείχθηκαν ως νέα εξουσία στη Ρώμη εκπροσωπώντας τους πληβείους. Σωστό 9. Η φρατρική εκκλησία στην αρχαία Ρώμη ήταν η συνέλευση των πατρικίων που έχασε τη δύναμή της την περίοδο της δημοκρατίας. Σωστό 10. Όλη η νομοθεσία του Ιουστινιανού ήταν γραμμένη στην ελληνική γλώσσα. Λάθος 1.β. Να αποδώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων ιστορικών όρων: μυκηναι κός πολιτισμός, αγροτικός νόμος. Μυκηναι κός πολιτισμός: Βλ. σελ. 65: «Στην ηπειρωτική Ελλάδα κατά την ύστερη εποχή του Χαλκού (1600 1100 π. Χ.) «πολύχρηστος Μυκήνη» ότι αναφέρεται στα ομηρικά Έπη» Αγροτικός νόμος: Βλ. σελ. 195: «Ο Τιβέριος Γράκχος όταν εκλέχτηκε δήμαρχος (133 π.χ.) πρότεινε την ψήφιση του αγροτικού νόμου Δεν επιτρεπόταν όμως σε καμία περίπτωση η κατοχή της γης να ξεπερνά στο σύνολο τα 1000 πλέθρα».
2ο ΘΕΜΑ 2.α. Πώς επηρέασε η κρίση του ομηρικού κόσμου, στα τέλη του 9ου αι. π. Χ., τον ρόλο του βασιλιά και των ευγενών; Βλ. σελ. 87: «Προς τα τέλη του 9 ου αι. π.χ. οι ομηρικές ικανότητες γι αυτό ονομάστηκαν και ιππείς». 2.β. Να εξηγήσετε ποια ήταν τα έσοδα που είχε το αθηναι κό κράτος την εποχή του Περικλή από τη φορολογία και τις εισφορές των συμμάχων. Βλ. σελ. 101 102: Για πρόλογο: Τα έσοδα του αθηναϊκού κράτους την περίοδο του Περικλή προέρχονταν από την εκμετάλλευση: α) των μεταλλείων, β) τη φορολογία, γ) τις εισφορές των συμμάχων, δ) τις έκτακτες εισφορές. β)την εποχή του Περικλή άμεση φορολογία δεν υπήρχε στην Αθήνα ίσως εφαρμόστηκε σε στιγμές μεγάλης κρίσης. Μόνο οι εγκατεστημένοι από άλλες πόλεις στην Αθήνα πλήρωναν φόρο, το μετοίκιο, 12 δραχμές το χρόνο για τους άνδρες και 6 δραχμές για τις γυναίκες, εάν είχαν εισοδήματα. Σημαντικό έσοδο του κράτους ήταν η έμμεση φορολογία, που επιβαλλόταν για τα εισαγόμενα προϊόντα από τα αθηναϊκά λιμάνια και κυρίως από τον Πειραιά. γ)οι εισφορές των συμμάχων, όταν το συμμαχικό ταμείο μεταφέρθηκε στην Αθήνα (454 π.χ.) ανέρχονταν σε απόθεμα 8.000 ταλάντων, το 445 π.χ. σε 9.700 τάλαντα και πριν την έναρξη του Πελοποννησιακού Πολέμου (431 π.χ.) σε 6.000 τάλαντα. Εκτός όμως από τις τακτικές αυτές εισφορές, οι Αθηναίοι επέβαλλαν στους συμμάχους πολλές φορές έκτακτη φορολογία, κυρίως με τη μορφή πολεμικών αποζημιώσεων. Επιμέλεια: Γεώργιος Ν. Θεοδωράκης