Ψηφιακά σκουπίδια. Ερευνητική εργασία Α Λυκείου. Πειραματικό Λύκειο Πανεπιστημίου Πατρών

Ψηφιακά σκουπίδια Ερευνητική εργασία Α Λυκείου Πειραματικό Λύκειο Πανεπιστημίου Πατρών

Πίκαθαξ Πενηεπμμέκςκ Κεθάιαημ 1 Ιζημνία ηεξ ρεθηαθήξ ηεπκμιμγίαξ θαη μη εθανμμγέξ ηεξ... 3 1.1 Πη είκαη ε ρεθηαθή ηεπκμιμγία;... 3 1.2 Δοαδηθυ ζφζηεμα ανίζμηζεξ... 4 1.3 Ζζημνία ηεξ Σεθηαθήξ Πεπκμιμγίαξ... 6 1.4 Ιεηάβαζε απυ ηεκ ακαιμγηθή ζηεκ ρεθηαθή ηεπκμιμγία... 9 1.5 Γθανμμγέξ ηεξ ρεθηαθήξ ηεπκμιμγίαξ Οφγπνμκεξ ρεθηαθέξ ζοζθεοέξ... 11 1.5.1 Σεθηαθή θςημγναθηθή μεπακή... 11 1.5.2 MP3 player... 11 1.5.3 Φμνεηυξ Ρπμιμγηζηήξ... 12 1.5.4 Γπίγεηα ρεθηαθή ηειευναζε... 12 1.5.5 Πειευναζε ογνχκ θνοζηάιιςκ LCD... 13 1.5.6 Ηηκεηυ ηειέθςκμ... 14 1.6 Μηθμκμμηθέξ θαη θμηκςκηθέξ επηπηχζεηξ ηεξ ρεθηαθήξ ηεπκμιμγίαξ... 14 Κεθάιαημ 2 Γπηπηώζεηξ ηςκ ρεθηαθώκ ζθμοπηδηώκ... 17 2.1 Γηζαγςγή... 17 2.2 Αιήζεηα Νμφ πάεη μ οπμιμγηζηήξ ζμο υηακ πεζάκεη;... 17 2.1.1 Πμ μεγαιφηενμ ρεθηαθυ κεθνμηαθείμ... 19 2.1.2 νυκηεξ παζήζεηξ... 20 2.1.3 Ε ηςνηκή θαηάζηαζε... 20 2.2 Μ απχηενμξ ζθμπυξ... 22 2.2.1 ια γηα ημ θένδμξ... 22 2.2.2 Ε εηήζηα αφλεζε αγγίδεη ημ 10%... 23 2.2.3 Γλάγεη ε Γιιάδα ζηεκ Ηίκα;... 24 1

2.2.4 Γοζφκε πςιεηχκ θαη θαηακαιςηχκ... 24 2.3 Πη πνμθαιμφκ μη ημληθέξ μοζίεξ ηςκ οπμιμγηζηχκ... 26 2.4 Πμ ακηίθηοπμ ζηα ηνυθημα θαη ημ κενυ... 28 Κεθάιαημ 3 Ακαθύθιςζε ρεθηαθώκ ζοζθεοώκ... 30 3.1 Γηζαγςγή... 30 3.2 Ακαθφθιςζε... 32 3.3 Πυπμη Ακαθφθιςζεξ... 33 3.4 Απμηειέζμαηα Ακαθφθιςζεξ ζηε χνα μαξ... 33 3.5 Γπελενγαζία μζυκεξ... 35 3.6 Πη ακαθοθιχκμομε;... 37 3.7 Νμο Ιπμνμφμε κα Ακαθοθιχζμομε... 37 3.8 Οηαηηζηηθά Απμηειέζμαηα Ένεοκαξ... 39 3.9 Απμηειέζμαηα Ένεοκαξ... 45 4. Βηβιημγναθία... 48 2

Κεθάιαημ 1 Ιζημνία ηεξ ρεθηαθήξ ηεπκμιμγίαξ θαη μη εθανμμγέξ ηεξ 1.1 Ση είκαη ε ρεθηαθή ηεπκμιμγία; Αθμφμε θαζεμενηκά γφνς μαξ ηε ιέλε «ρεθηαθυξ» θαη παναιιαγέξ ηεξ. π.π. ρεθηαθυ ηειέθςκμ, ρεθηαθυξ ήπμξ, ρεθηαθά ειεθηνμκηθά, ρεθημπμίεζε, θιπ. Έπμομε υμςξ ακανςηεζεί ηη πναγμαηηθά ζεμαίκεη ε ιέλε «ρεθηαθυξ»; Ηαη ανπή δηαπηζηχκμομε υηη ε ιέλε αοηή πανάγεηαη απυ ηε ιέλε «ρεθίμ». Ε ιέλε «ρεθίμκ» ζηα ανπαία ειιεκηθά ζήμαηκε πεηναδάθη ή παιίθη θαη μπμνεί κα ζεςνεζεί ςξ ημ δμμηθυ ζημηπείμ με ημ μπμίμ μπμνμφμε κα πηίζμομε μεγαιφηενεξ θαηαζθεοέξ. Απυ ημ ειεθηνμκηθυ ιεληθυ ημο Ηέκηνμο Γιιεκηθήξ Γιχζζαξ [1] απμμμκχκμομε ημοξ αθυιμοζμοξ μνηζμμφξ γηα ημοξ υνμοξ «ρεθίμ» θαη «ρεθηαθυξ»: ρεθίμ ημ : (digit) ημ θαζέκα απυ ηα δέθα (0-9) γναθηθά ζφμβμια ηςκ ανηζμχκ: Aνηζμυξ με έκα ρεθίμ, μμκμρήθημξ. ρεθηαθόξ -ή -ό : (digital) (ειεθηνμκ.) πμο επελενγάδεηαη ηηξ πιενμθμνίεξ πμο ημο δημπεηεφμκηαη πνεζημμπμηχκηαξ ανηζμεηηθά ρεθία ή εηδηθά ζήμαηα: Σεθηαθυ ηειέθςκμ. Αξ δμφμε θαη ημκ υνμ «ακαιμγηθυξ» απυ ημ ίδημ ιεληθυ: ακαιμγηθόξ -ή -ό (analog) (πιενμθ.) ~ οπμιμγηζηήξ, πμο πνεζημμπμηεί θοζηθά μεγέζε, π.π. μήθμξ, ηάζε, βάνμξ, γηα κα εθθνάζεη ανηζμμφξ. 3

Γπμμέκςξ μ υνμξ «ακαιμγηθυξ» πνεζημμπμηείηαη ζηεκ ηεπκμιμγία υηακ ζέιμομε κα πενηγνάρμομε έκα ζφζηεμα πμο δέπεηαη, πνεζημμπμηεί, επελενγάδεηαη θαη πανάγεη μεγέζε ζε ακαιμγηθέξ ηημέξ, δει. ζοκεπυμεκεξ ηημέξ. Ακηίζεηα, μ υνμξ «ρεθηαθυξ» πενηγνάθεη έκα ζφζηεμα πμο παίνκεη ηημέξ απυ μηα μμάδα ζογθεθνημέκςκ ηημχκ ή δηαθνηηχκ ηημχκ. Ακ θμηηάλμομε γφνς μαξ ζα δηαπηζηχζμομε υηη ε θφζε πανάγεη μυκμ ακαιμγηθά μεγέζε, π.π. ημ θφμα ηεξ ζάιαζζαξ, ε θίκεζε εκυξ θιαδημφ ζημ θφζεμα ημο ακέμμο, ε μεηαβμιή ηεξ ζενμμθναζίαξ ζηε δηάνθεηα ηεξ εμέναξ, ε μεηαβμιή ηεξ επεηηθήξ πίεζεξ ημο αένα ιυγς ηεξ μμηιίαξ ή ηεξ μμοζηθήξ πμο αθμφμε. Γηαηί ιμηπυκ ζοκεπχξ ζήμενα αζπμιμφμαζηε θαη εκδηαθενυμαζηε γηα ηα ρεθηαθά ζοζηήμαηα θαη ηεκ ρεθηαθή ηεπκμιμγία; Αζθαιχξ θάπμημη ζμβανμί ιυγμη ζα οπάνπμοκ. Αξ ημοξ ακαθαιφρμομε. Ήνζε ιμηπυκ ε χνα κα λεθηκήζμομε ηε δηενεφκεζή μαξ. 1.2 Δοαδηθό ζύζηεμα ανίζμηζεξ Πμ δεθαδηθό ζύζηεμα ανίζμεζεξ [2] έπεη θονηανπήζεη ζηηξ θαζεμενηκέξ επηθμηκςκίεξ θαη ηηξ ζοκαιιαγέξ ηςκ ακζνχπςκ. Γηα ημκ ζπεμαηηζμυ ηςκ ανηζμχκ πνεζημμπμημφκηαη δέθα ρεθία, ηα γκςζηά μαξ: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 θαη 9. Γηα ημ ιυγμ αοηυ άιιςζηε ιέγεηαη «δεθαδηθυ» θαη ιέμε υηη ε βάζε ημο είκαη ημ δέθα. Αοηυ ζεμαίκεη υηη ζε θάζε ανηζμυ πμο ακαπανίζηαηαη ζε αοηυ ημ ζφζηεμα, θάζε ρεθίμ ημο πμιιαπιαζηάδεηαη επί ημ 10, ορςμέκμ ζε δφκαμε πμο ακηηζημηπεί ζηε ζέζε ημο ρεθίμο αοημφ. Γηα πανάδεηγμα μ ανηζμυξ 1245 ακαιφεηαη ςξ: 1245 (10) = (1 10 3 ) + (2 10 2 ) + (4 10 1 ) + (5 10 0 ) Έκα άιιμ ζφζηεμα ανίζμεζεξ είκαη ημ δοαδηθό [3], ημ μπμίμ ακαπανηζηά ανηζμεηηθέξ ηημέξ πνεζημμπμηχκηαξ δφμ μυκμ ρεθία, ημ 0 θαη ημ 1. Αοηυ ζεμαίκεη υηη ε βάζε είκαη μ ανηζμυξ δφμ θαη θάζε ανηζμυξ 4

ζπεμαηίδεηαη ζε δοκάμεηξ ημο δφμ. Γηα πανάδεηγμα μ ανηζμυξ 1245 (10), ζημ δοαδηθυ ζφζηεμα γνάθεηαη ςξ 10011011101 (2), ημ μπμίμ πνμθφπηεη ςξ: 10011011101 (2) = (1 2 10 ) + (0 2 9 ) + (0 2 8 ) + (1 2 7 ) + (1 2 6 ) + (0 2 5 ) + (1 2 4 ) + (1 2 3 ) + (1 2 2 ) + (0 2 1 ) + (1 2 0 ) Πμ δοαδηθυ ζφζηεμα πνεζημμπμηείηαη γηα ηεκ επελενγαζία θαη απμζήθεοζε ηεξ ρεθηαθήξ πιενμθμνίαξ ζηα ρεθηαθά ζοζηήμαηα, αθνηβχξ επεηδή ανθμφκ δφμ μυκμ θαηαζηάζεηξ γηα κα πενηγνάρμοκ ηα ρεθία ημο. Έκα πανυμμημ ζφζηεμα είκαη μ θώδηθαξ Morse [4], ζημκ μπμίμ ηα μεκφμαηα γνάθμκηαη με έκα αιθάβεημ ηςκ 26 γναμμάηςκ ηεξ Αγγιηθήξ γιχζζαξ, ηα μπμία υμςξ πενηγνάθμκηαη με δφμ μυκμ ζφμβμια, ηεκ ηειεία (.) θαη ηεκ παφια (-). Ν.π. ημ γνάμμα S απμδίδεηαη με ημκ ζοκδοαζμυ «...» θαη ημ γνάμμα Μ με ημκ ζοκδοαζμυ: «---». Άνα ε ιέλε SOS 1 ακαπανίζηαηαη απυ ηε ζομβμιμζεηνά «... ---...». Οηεκ επηζηήμε ηςκ οπμιμγηζηχκ ημ bit [5] πνεζημμπμηείηαη ςξ ε ζημηπεηχδεξ μμκάδα πιενμθμνίαξ. Έκα bit μνίδεηαη ςξ μηα πμζυηεηα ε μπμία μπμνεί κα έπεη μυκμ δφμ δοκαηέξ ηημέξ, ημ 0 θαη ημ 1, ηα μπμία θαη μκμμάδμκηαη δοαδηθά ρεθία. Ε ιέλε bit ζηα αγγιηθά πνμθφπηεη απυ ημκ ζοκδοαζμυ ηςκ ιέλεςκ BInary digit, αιιά θονημιεθηηθά ζεμαίκεη θαη «μηθνμζθμπηθυ ημήμα, θμμμαηάθη». Οηα ειιεκηθά έπεη απμδμζεί ςξ δοθίμ απυ ηε ζφκημεζε ηςκ ιέλεςκ ΔΤαδηθυ ρεφιο, υνμξ υμςξ πμο δεκ έπεη πνεζημμπμηεζεί θαζυιμο ζηε βηβιημγναθία. Μη δφμ ηημέξ πμο μπμνεί κα πάνεη έκα bit μπμνμφκ κα ενμεκεοζμφκ ςξ ιμγηθέξ ηημέξ (αιεζέξ/ρεοδέξ, καη/υπη), ςξ αιγεβνηθά πνυζεμα (+/ ), ςξ θαηαζηάζεηξ (εκενγυ/ακεκενγυ, on/off) ή γεκηθά ςξ μπμηαδήπμηε άιιε ηδηυηεηα πμο μπμνεί κα πάνεη μυκμ δφμ ηημέξ. Ε ακηηζημηπία μεηαλφ αοηχκ ηςκ δφμ ηημχκ θαη ηεξ θοζηθήξ θαηάζηαζεξ ηεξ ζοζθεοήξ, είκαη απιά ζέμα ζφμβαζεξ. νεζημμπμηχκηαξ έκα ειεθηνμκηθυ θφθιςμα είκαη πμιφ εφθμιμ κα δεμημονγήζμομε αοηέξ ηηξ δφμ θαηαζηάζεηξ, ζοκήζςξ ςξ αγςγή / με-αγςγή ειεθηνηθμφ νεφμαημξ ή ςξ φπανλε / απμοζία μαγκεηηθμφ πεδίμο. 1 Save our souls 5

Θα μπμνμφζαμε υμςξ κα παναζηήζμομε ημοξ ανηζμμφξ ζημκ οπμιμγηζηή με ημ δεθαδηθυ ζφζηεμα, ακηί ημο δοαδηθμφ; Φοζηθά θαη ζα μπμνμφζαμε! μςξ αοηυ δεκ είκαη απμδμηηθυ επεηδή ζα έπνεπε κα θαηαζθεοάζμομε έκα θοζηθυ μέζμ πμο κα πανηζηάκεη 10 δηαθμνεηηθέξ θαηαζηάζεηξ. Αοηυ απαηηεί πμιφ αθνηβυηενα ειεθηνμκηθά θοθιχμαηα θαη είκαη πμιφ πημ δφζθμιμ κα πνεζημμπμηεζεί (π.π. κα γίκμοκ ανηζμεηηθέξ πνάλεηξ ζε αοηυ). Έηζη, ιμηπυκ ζηεκ επηζηήμε ηςκ οπμιμγηζηχκ θαη ηςκ επηθμηκςκηχκ έπεη επηθναηήζεη ημ δοαδηθυ ζφζηεμα ανίζμηζεξ θαη ε άιγεβνα πμο πνεζημμπμηείηαη μκμμάδεηαη άιγεβνα Boole (Boolean Algebra) [6], πνμξ ηημή ημο George Boole (1815-1864) [7], πμο ηεκ πανμοζίαζε ημ 1847. 1.3 Ιζημνία ηεξ Φεθηαθήξ Σεπκμιμγίαξ Απυ ηεκ ανπαηυηεηα μ άκζνςπμξ πνμζπάζεζε, θαη πμιιέξ θμνέξ ηα θαηάθενε με μεγάιε επηηοπία, κα θαηαζθεοάζεη οπμιμγηζηηθέξ μεπακέξ, γηα ημκ βμεζμφκ ζε πμημηηθά πμιφπιμθμοξ ή πμζμηηθά μγθχδεηξ οπμιμγηζμμφξ. Ναναδείγμαηα ηέημηςκ θαηαζθεοχκ ένπμκηαη ζημ θςξ είηε απυ ηηξ ζοζηεμαηηθέξ ανπαημιμγηθέξ ακαζθαθέξ είηε απυ ηφπε, υπςξ γηα πανάδεηγμα μ «αζηνμιάβμξ ηςκ Ακηηθοζήνςκ» [8], πμο απμηειεί έκακ εθπιεθηηθήξ ζφιιερεξ θαη μεπακηθήξ αθνίβεηαξ μεπακηζμυ μέηνεζεξ ηεξ ζέζεξ ηςκ αζηενηχκ ζημ μονάκημ ζηενέςμα. Νανυμμημοξ μεπακηζμμφξ είπακ επηκμήζεη θαη άιιμη ανπαίμη πμιηηηζμμί. Μη πνχηεξ (ανπέγμκεξ ζε ζπέζε με ηε ζεμενηκή ημοξ μμνθή) οπμιμγηζηηθέξ μεπακέξ θαηαζθεοάζηεθακ θαηά ηεκ Ακαγέκκεζε θαη είπακ ηε δοκαηυηεηα εηζαγςγήξ ανηζμεηηθχκ δεδμμέκςκ, επελενγαζία ημοξ με ηηξ απιέξ ανηζμεηηθέξ πνάλεηξ θαη έλμδμ ημο απμηειέζμαημξ. Ήηακ δε ελ' μιμθιήνμο θαηαζθεοαζμέκεξ απυ μεπακηθά ελανηήμαηα (γνακάδηα, ηνμπμφξ, θιπ), αθμφ δεκ είπακ αθυμα εθεονεζεί ηα ειεθηνμκηθά ελανηήμαηα. 6

(α) (β) Οπήμα 1 Μη πνχημη μεπακηθμί οπμιμγηζηέξ. (α) Μ Αζηνμιάβμξ ηςκ Ακηηθοζήνςκ (Ανπαία Γιιάδα, 87 μ..), (β) Ε δηαθμνηθή μεπακή ημο Charles Babbage (Αγγιία, 1822) Ιία απυ ηηξ πνχηεξ οπμιμγηζηηθέξ μεπακή, με μμνθή πανυμμηα με ηε ζεμενηκή, θαηαζθεοάζηεθε ζηα μέζα ηεξ δεθαεηίαξ ημο 1940 ζηηξ Εκςμέκεξ Νμιηηείεξ γηα πμιεμηθμφξ ζθμπμφξ (ENIAC, 1946) [9]. Ακηίζημηπα, θαη μη Βνεηακκμί οπυ ημκ δηάζεμμ μαζεμαηηθυ Alan Turing [10] είπακ θαηαζθεοάζεη ηεκ οπμιμγηζηηθή μεπακή Bombe [11], με ηεκ μπμία «έζπαγακ» ημοξ θνοπημγναθηθμφξ θχδηθεξ επηθμηκςκίαξ ηςκ Γενμακχκ. Ε ιήλε ημο Β' Ναγθυζμημο Νμιέμμο έθενε ναγδαία ελέιηλε ζημ πχνμ ηςκ Ειεθηνμκηθχκ Ρπμιμγηζηχκ (Ε/Ρ), μη μπμίμη ανπηθά πνμμνίδμκηακ γηα ενεοκεηηθμφξ ζθμπμφξ (υπςξ γηα πανάδεηγμα ε ζπάζε ημο αηυμμο), εκχ ημ θφνημ ηεπκηθυ παναθηενηζηηθυ ημοξ ήηακ ε πνεζημμπμίεζε ηςκ ειεθηνμκηθώκ ιοπκηώκ [12] ζακ βαζηθυ ελάνηεμα γηα ιεηημονγία ημοξ. Αοηυ είπε ζακ απμηέιεζμα οπενβμιηθά μεγάιεξ θοζηθέξ δηαζηάζεηξ, ορειή θαηακάιςζε εκένγεηαξ θαη ζεμακηηθή παναγςγή ζενμυηεηαξ. Γπίζεξ ημ πνυγναμμα ημ μπμίμ «έηνεπε» μ Ε/Ρ θαζμνηδυηακ απυ ημ ζοκδοαζμυ ηςκ θαιςδηχζεςκ, με απμηέιεζμα ε αιιαγή πνμγνάμμαημξ ιεηημονγίαξ κα απαηηεί ηεκ αιιαγή ηςκ θαιςδηχζεςκ αοηχκ. 7

(α) (β) Οπήμα 1.2 Μη πνχηεξ ειεθηνμκηθέξ οπμιμγηζηηθέξ μεπακέξ (α) ENIAC (ΕΝΑ, 1946), (β) Bombe (Ι. Βνεηακία, 1940) Πα παναθηενηζηηθά αοηά άνπηζακ κα ελαιείθμκηαη θαηά ηε δεθαεηία ημο 1950 με ηεκ θαζμνηζηηθή έιεοζε ημο ηνακδίζημν [13], ημ μπμίμ εθεονέζεθε ημ 1950 ζηα δηάζεμα ενγαζηήνηα Bell Labs [14] ηεξ Αμενηθάκηθεξ εηαηνείαξ ΑΠ&Π (ζήμενα ηεξ Alcatel Lucent), θαη είπε ζακ θφνηα παναθηενηζηηθά ηηξ μηθνέξ θοζηθέξ ημο δηαζηάζεηξ θαη ηε παμειή θαηακάιςζε εκένγεηαξ. Έηζη δυζεθε χζεζε ζηε πνεζημμπμίεζε ηςκ Ειεθηνμκηθχκ Ρπμιμγηζηχκ ζε ζηναηηςηηθέξ, εμπμνηθέξ θαη μεηεςνμιμγηθέξ εθανμμγέξ. Οηε δεθαεηία ημο 1960 εμθακίζηεθακ ζπεηηθά εοέιηθηεξ θαη ηζπονέξ, αιιά θαη ανθεηά θηιηθέξ απέκακηη ζημοξ πνήζηεξ, οπμιμγηζηηθέξ μεπακέξ, πμο ήηακ δοκαηυ κα εγθαηαζηαζμφκ ζε επηπεηνήζεηξ, μνγακηζμμφξ, πακεπηζηήμηα θαη ηκζηηημφηα, αιιά ημ μηθμκμμηθυ ημοξ θυζημξ ήηακ ζεμακηηθά ορειυ θαη αοηυ δεκ επέηνεπε ηε πνήζε ημοξ απυ μεμμκςμέκμοξ πνήζηεξ ή απυ μηθνέξ επηπεηνήζεηξ. Ννςημπυνμη ζε αοηή ηεκ πμνεία ήηακ μη εηαηνείεξ IBM θαη DEC, με ηεκ πνχηε κα οπάνπεη ςξ ζήμενα ζακ μία απυ ηηξ μεγαιφηενεξ εηαηνείεξ ημο θυζμμο, εκχ ε δεφηενε έπεη απμννμθεζεί απυ ηεκ Compaq θαη αοηή με ηεκ ζεηνά ηεξ απυ ηεκ Hewlett-Packard. 8

Ε ζοκεπήξ πνμζπάζεηα ζμίθνοκζεξ ημο οιηθμφ θαη ζομπίεζεξ ημο μηθμκμμηθμφ θυζημοξ μδήγεζακ ζηεκ ακάπηολε ηεξ επηζηήμεξ ηεξ Μηθνμειεθηνμκηθήξ [15], ε έιεοζε ηεξ μπμίαξ, ζηα μέζα ηεξ δεθαεηίαξ ημο 1970, μδήγεζε ζηε ζεαμαηηθή ελάπιςζε πμο παναηενείηαη ηα ηειεοηαία πνυκηα. Πμ επίηεογμα ηεξ Ιηθνμειεθηνμκηθήξ είκαη ε θαηαζθεοή εκυξ ελαηνεηηθά μεγάιμο ανηζμμφ ηνακδίζημν επάκς ζε μία μηθνμζθμπηθή επηθάκεηα πονηηίμο, οιμπμηχκηαξ έηζη πμιφπιμθα ειεθηνμκηθά θοθιχμαηα με παμειυ μηθμκμμηθυ θυζημξ. Μ βαζμυξ «ζομπφθκςζεξ» ηςκ ειεθηνμκηθχκ ελανηεμάηςκ παναθηενίδεη ηεκ επμπή μαξ ςξ ηεξ Πμιύ Τρειήξ Κιίμαθαξ Οιμθιήνςζεξ (VLSI Very Large Scale Integration) [16]. Οήμενα μη ζοκζήθεξ είκαη ηεπκηθά χνημεξ χζηε κα μηιάμε, υπη μυκμ γηα εονεία πνήζε ηεξ πιενμθμνηθήξ ζηεκ παναγςγηθή θαη μηθμκμμηθή δηαδηθαζία, αιιά θαη γηα ηεπκεηή κμεμμζφκε (artificial intelligence) [17], γηα νμμπμηηθή (robotics) [18], γηα πμιομέζα (multimedia) [19], γηα επηθμηκςκία ακζνχπμο θαη οπμιμγηζηή ζε θοζηθή γιχζζα (natural language communication with computers) [20], γηα παγθυζμηα δίθηοα οπμιμγηζηχκ (worldwide networks), υπςξ ημ Δηαδίθηομ (Internet) [21], πμο απμηειεί ημκ θαηαιφηε ηςκ ζοκηειμφμεκςκ αιιαγχκ, θ.α. 1.4 Μεηάβαζε από ηεκ ακαιμγηθή ζηεκ ρεθηαθή ηεπκμιμγία H μεηάβαζε απυ ηεκ ακαιμγηθή ηεπκμιμγία ζηεκ ρεθηαθή, έπεη επηθναηήζεη κα απμδίδεηαη με ημκ υνμ Φεθηαθή Γπακάζηαζε [22]. Ε ρεθηαθή επακάζηαζε λεθίκεζε ημ 1980 θαη ζοκεπίδεηαη μέπνη θαη ζήμενα. Γμμέζςξ, μ υνμξ αοηυξ ακαθένεηαη επίζεξ ζηηξ ζανςηηθέξ αιιαγέξ ηηξ μπμίεξ επέθενε ε πιενμθμνηθή θαη ε ηεπκμιμγία ηςκ επηθμηκςκηχκ θαηά ηε δηάνθεηα ημο δεφηενμο μηζμφ ημο 20μο αηχκα. Ε Σεθηαθή Γπακάζηαζε ζεμαημδυηεζε πανάιιεια θαη ηεκ έκανλε ηεξ Γπμπήξ ηεξ Νιενμθμνίαξ [23]. 9

Ηεκηνηθυ νυιμ ζηεκ ρεθηαθή επακάζηαζε απμηειεί ε μαδηθή παναγςγή θαη ε εονεία πνήζε ηςκ ρεθηαθχκ ιμγηθχκ θοθιςμάηςκ θαη μη ηεπκμιμγίεξ πμο βαζίδμκηαη ζε αοηά, υπςξ μ Ε/Ρ, ημ θηκεηυ ηειέθςκμ, ε ζοζθεοή θαλ (ηειεμμμηυηοπμ), θιπ. Ε Σεθηαθή Γπακάζηαζε έδςζε ηεκ έκανλε γηα ηε μαδηθή παναγςγή ηςκ ρεθηαθχκ ειεθηνμκηθχκ οπμιμγηζηχκ, ημο πνμζςπηθμφ Ε/Ρ θαη εηδηθυηενα ημο μηθνμεπελενγαζηή [24], ε ζηαδηαθή ελέιηλε ημο μπμίμο ζε απυδμζε (υπςξ πενηγνάθεηαη ζημκ Κυμμ ημο Moore [25]), έθακε ηα οπμιμγηζηηθά ζοζηήμαηα κα εκζςμαηςζμφκ ζε μηα πιεζχνα ζοζθεοχκ, αθυμα θαη θαζεμενηκήξ πνήζεξ. Ακάιμγεξ ζεμαζίαξ ήηακ θαη ε ακάπηολε ηςκ ηειεπηθμηκςκηαθχκ ηεπκμιμγηχκ, υπςξ ε δηθηφςζε οπμιμγηζηχκ, ημ Δηαδίθηομ θαη ε ρεθηαθή ακαμεηάδμζε. Πα θηκεηά ηειέθςκα Πνίηεξ Γεκηάξ (3G), ε θμηκςκηθή δηείζδοζε ηςκ μπμίςκ αολήζεθε με γεςμεηνηθή πνυμδμ ηε δεθαεηία ημο 2000, έπαηλε επίζεξ πάνα πμιφ μεγάιμ νυιμ ζηεκ ρεθηαθή επακάζηαζε, θαζχξ πανέπμοκ ηαοημπνυκςξ δηαζθέδαζε, επηθμηκςκία θαη ζφκδεζε ζημ δηαδίθηομ. πςξ ακαθένζεθε ζηεκ πνμεγμφμεκε πανάγναθμ, ε ρεθηαθή ηεπκμιμγία εθεονέζεθε θαηά ηε δηάνθεηα ημο δεφηενμο μηζμφ ημο 20μο αη. μ.. (ανπέξ 1950) εκχ ε εονεία μηθμκμμηθή οημζέηεζή ηεξ έγηκε μεηά ηεκ εθεφνεζε ημο πνμζςπηθμφ οπμιμγηζηή ζηε δεθαεηία ημο 1980. Ε ρεθηαθή επακάζηαζε ακηηθαηέζηεζε ηεκ πνμτπάνπμοζα ηεπκμιμγία θαη ηεκ μεηέηνερε απυ ακαιμγηθή ζε ρεθηαθή. Ιε ημ ηνυπμ αοηυ έγηκε εθηθηή ε δεμημονγία πμιιαπιχκ ακηηγνάθςκ πακμμμηυηοπςκ με ημ ανπηθυ. Έηζη, ζηηξ ρεθηαθέξ επηθμηκςκίεξ, μεδεκίζηεθακ μη απχιεηεξ πιενμθμνίαξ θαηά ηε μεηάδμζε ημο ζήμαημξ. Οημ ημμέα ηςκ πμιομέζςκ, ε ρεθηαθή επακάζηαζε άιιαλε νηδηθά ηεκ απμζήθεοζε ηςκ πιενμθμνηχκ. Έηζη ακηί κα πνεζημμπμημφκηαη δηαθμνεηηθά μέζα γηα ηεκ απμζήθεοζε ηςκ δεδμμέκςκ (πανηί γηα ηηξ ιέλεηξ, θςκμγναθηθέξ εγγναθέξ γηα ημκ ήπμ, θηιμ γηα ηεκ εηθυκα), ηα δεδμμέκα απμζεθεφμκηαη ζε δοαδηθή ρεθηαθή μμνθή ε μπμία είκαη άμεζα απμζεθεφζημε θαη εφθμια μεηαθένζημε ζε δηάθμνα μέζα. Ζζάληαξ ζεμαζίαξ, είκαη θαη ημ επίηεογμα ηεξ αζφνμαηεξ μεηαθμνάξ, πνυζβαζεξ θαη επελενγαζίαξ ηςκ πιενμθμνηχκ μεηαλφ ηςκ μέζςκ. 10

1.5 Γθανμμγέξ ηεξ ρεθηαθήξ ηεπκμιμγίαξ ύγπνμκεξ ρεθηαθέξ ζοζθεοέξ 1.5.1 Φεθηαθή θςημγναθηθή μεπακή Ε ρεθηαθή θςημγναθηθή μεπακή [26] είκαη ζοζθεοή ε μπμία θαηαγνάθεη εηθυκεξ με ειεθηνμκηθυ ηνυπμ, ζε ακηίζεζε με ηεκ ζομβαηηθή (ακαιμγηθή) θςημγναθηθή μεπακή. Μη πενηζζυηενεξ ρεθηαθέξ μεπακέξ μηθνμφ μεγέζμοξ μπμνμφκ, εθηυξ ηςκ θςημγναθηχκ, κα θαηαγνάρμοκ ήπμ θαη ηαηκία βίκηεμ. Οημ Δοηηθυ θυζμμ, μη ρεθηαθέξ θςημγναθηθέξ μεπακέξ έπμοκ ήδε λεπενάζεη ζε πςιήζεηξ ηηξ μεπακέξ με θηιμ, ακαγθάδμκηαξ ημοξ πενηζζυηενμοξ θαηαζθεοαζηέξ κα εγθαηαιείρμοκ ηεκ παναγςγή ηςκ δεφηενςκ. Ρπάνπμοκ ιυγμη πμο ζομβάιιμοκ ζε αοηυ. 1.5.2 MP3 player Πμ MPEG-1 Audio Layer 3, γκςζηυ θαη ςξ ΜΡ3 [27], είκαη έκα δεμμθηιέξ πνυηοπμ ρεθηαθήξ θςδηθμπμίεζεξ ήπμο, ημ μπμίμ βαζίδεηαη ζηεκ απςιεζηηθή ζομπίεζε [28] μέζς εκυξ αιγμνίζμμο ζπεδηαζμέκμο κα μεηχκεη δναζηηθά ημ πιήζμξ ηςκ ρεθηαθχκ δεδμμέκςκ πμο απαηημφκηαη γηα ηεκ πενηγναθή εκυξ ήπμο, μ μπμίμξ ςζηυζμ ζοκεπίδεη κα αθμφγεηαη απυ ημοξ πενηζζυηενμοξ αθνμαηέξ ζακ πηζηή ακαπαναγςγή ημο πνςηυηοπμο. Αοηυ γίκεηαη πνεζημμπμηχκηαξ ροπμαθμοζηηθά μμκηέια ηεξ ακζνχπηκεξ αθμήξ γηα κα απμννίρεη ημήμαηα ή πενημπέξ ημο επεηηθμφ θάζμαημξ πμο δεκ αθμφεη ημ ακζνχπηκμ αοηί θαη θαηαγνάθμκηαξ ηεκ οπυιμηπε πνήζημε αθμοζηηθά πιενμθμνία με απμηειεζμαηηθυ θαη απμδμηηθυ ηνυπμ. 11

1.5.3 Φμνεηόξ Τπμιμγηζηήξ Μ θμνεηόξ οπμιμγηζηήξ (Laptop/Notebook) είκαη έκαξ ειεθηνμκηθυξ οπμιμγηζηήξ μηθνμφ μεγέζμοξ θαη βάνμοξ, με εφθμιε μεηαθενζημυηεηα θαη εκενγεηαθή αοημκμμία. Ακήθεη ζημοξ οπμιμγηζηέξ ηεηάνηεξ γεκηάξ θαη εκζςμαηχκεη πμιιέξ θαη θαηκμηυμεξ ηεπκμιμγίεξ με πνμζηηυ πιέμκ θυζημξ. Ηάπμηεξ απυ αοηέξ είκαη ε μζυκε ογνχκ θνοζηάιιςκ (Liquid Crystal Display, LCD) πμο οιμπμηείηαη με δηάθμνμοξ ηνυπμοξ εθ ηςκ μπμίςκ γκςζηυηενμξ θαη ζοκεζέζηενμξ ζήμενα είκαη ε ηεπκμιμγία TFT (Thin Film Transistor), μκμμαδυμεκε θαη ςξ active matrix LCD technology. Οηα ζεηηθά ημο ζεμεία μπμνμφμε κα ζομπενηιάβμομε ηεκ ενγμκμμηθή θαηαζθεοή ημο, ηεκ θμνεηυηεηα θαη ημοξ μεγάιμοξ πνυκμοξ αοημκμμίαξ πμο πανέπμοκ μη ζφγπνμκμη ηφπμη μπαηανηχκ. Οηα ανκεηηθά ζεμεία ακήθμοκ ε μεγάιμο θυζημοξ ακαβάζμηζε ημο θαη ε ζπεηηθά πενημνηζμέκε, ζε ζπέζε με ηα επηηναπέδηα ζοζηήμαηα, θαη ε εοαηζζεζία πμο πανμοζηάδεη ιυγς ηεξ ορειήξ ζοννίθκςζεξ ηςκ ειεθηνμκηθχκ ημο θοθιςμάηςκ. 1.5.4 Γπίγεηα ρεθηαθή ηειεόναζε Ε επίγεηα ρεθηαθή ηειευναζε [32] (DTTV ή DTT) είκαη μηα εθανμμγή ηεξ ρεθηαθήξ ηεπκμιμγίαξ πμο πανέπεη μεγαιφηενμ ανηζμυ θακαιηχκ θαη θαιφηενε πμηυηεηα εηθυκαξ θαη ήπμο (AC3, Dolby ρεθηαθυ) μέζς μηαξ ζομβαηηθήξ θεναίαξ ακηί μηαξ δμνοθμνηθήξ ζφκδεζεξ. Ε ιήρε ηεξ επίγεηαξ ρεθηαθήξ ηειευναζεξ DTTV γίκεηαη μέζς ζπεηηθμφ δέθηε. Αοηυξ μπμνεί κα έπεη ηε μμνθή μηαξ μηθνήξ επηηναπέδηαξ ζοζθεοήξ ή κα είκαη εκζςμαηςμέκμξ (ζηεκ ηειευναζε). Μ ρεθηαθυξ δέθηεξ απμθςδηθμπμηεί ημ ζήμα πμο ιαμβάκεηαη μέζς μηαξ ζομβαηηθήξ θεναίαξ. 12

Πα μθέιε ηεξ ρεθηαθήξ μεηάδμζεξ γηα ηα θακάιηα είκαη πμιιά θαη πμηθίια. Πμ βαζηθυ πιεμκέθηεμα ηεξ ρεθηαθήξ ηειευναζεξ είκαη ε βειηίςζε ηεξ πμηυηεηαξ ηεξ εηθυκαξ θαη ημο ήπμο. Οογθεθνημέκα οπάνπεη ζηαζενή πμηυηεηα εηθυκαξ θαη ελάιεηρε θαηκμμέκςκ υπςξ αοηά ηεξ ζυιςζεξ, ηςκ πμιιαπιχκ εηδχιςκ θαη ημο ζμνφβμο ("πημκημφ"). Οηε πχνα μαξ ηδηαίηενα ςθειεμέκμη ζα είκαη μη θάημηθμη ηςκ κεζηχκ, αθμφ ε ζάιαζζα πνμθαιεί μεγάια πνμβιήμαηα ζηε μεηάδμζε ημο ακαιμγηθμφ ζήμαημξ. Πέιμξ, ημ θυζημξ ηεξ ρεθηαθήξ μεηάδμζεξ είκαη μηθνυηενμ απυ ημ θυζημξ ηεξ ακαιμγηθήξ. 1.5.5 Σειεόναζε ογνώκ θνοζηάιιςκ LCD Ε ηειευναζε ογνχκ θνοζηάιιςκ ή ηειευναζε LCD [34] είκαη έκαξ ηφπμξ ηειευναζεξ, ε μζυκε ηεξ μπμίαξ βαζίδεηαη ζηεκ ηεπκμιμγία ογνχκ θνοζηάιιςκ. Γίκαη ε πημ δηαδεδμμέκε ηεπκμιμγία ηειεμνάζεςκ ηα ηειεοηαία πνυκηα, λεπενκχκηαξ ηεκ παιαηυηενε ηεπκμιμγία θαζμδηθμφ ζςιήκα (CRT), αιιά θαη ηεκ ακηαγςκηζηηθή, ζφγπνμκε ηεπκμιμγία πιάζμα. Πμ θςξ ανπηθά πανάγεηαη απυ ιαμπηήνεξ θζμνηζμμφ πμο βνίζθμκηαη πίζς απυ ηεκ μζυκε θαη θαηεοζφκεηαη πνμξ ημοξ ογνμφξ θνοζηάιιμοξ. Πα ηειεοηαία πνυκηα άνπηζε ε δηάζεζε ζηεκ αγμνά ηειεμνάζεςκ LCD πμο πνεζημμπμημφκ θςημεθπέμπμοζεξ δηυδμοξ (LED), ακηί γηα ιαμπηήνεξ θζμνηζμμφ ςξ πεγέξ θςηυξ, θαζχξ πνμζθένμοκ ζεμακηηθά πιεμκεθηήμαηα, υπςξ αολεμέκμ πνςμαηηθυ εφνμξ, μεγάιε δηάνθεηα δςήξ θαη βαζφηενμ μαφνμ. Μη ογνμί θνφζηαιιμη ιεηημονγμφκ ςξ θςημθνάθηεξ θαη θαζμνίδμοκ ημ πμζυ ημο θςηυξ πμο ζα πενάζεη δηα μέζμο ηεξ μζυκεξ πνμξ ημκ ζεαηή. Δηαθμνεηηθά θίιηνα ζε θάζε οπμ-ζημηπείμ (subpixel) δίκμοκ ηα ηνία βαζηθά πνχμαηα θαη μ ζοκδοαζμυξ ημοξ δεμημονγεί ημκ πνςμαηηζμυ ημο εηθμκμζημηπείμο (pixel).ηαηαζθεοάδμκηαη ζε δηάθμνεξ δηαζηάζεηξ, με 13

εκδεηθηηθή γθάμα απυ 10 ίκηζεξ έςξ θαη 70, εκχ ζε πενημνηζμέκε δηάζεζε ή θαη ςξ αζθήζεηξ ηεπκμιμγίαξ οπάνπμοκ ζοζθεοέξ πμο λεπενκμφκ ηηξ 100 ίκηζεξ. Υαναθηενίδμκηαη από μεγάιε θςηεηκόηεηα, ελαηνεηηθά ιεπηή θαηαζθεοή θαη ειάπηζηε αθηηκμβμιία. 1.5.6 Κηκεηό ηειέθςκμ Κηκεηό ηειέθςκμ ή απιά θηκεηό, μκμμάδεηαη θαηά θφνημ ιυγμ ημ ηειέθςκμ πμο δεκ ελανηάηαη απυ θοζηθή θαιςδηαθή ζφκδεζε με δίθηομ πανμπήξ ηειεθςκίαξ θαη δεκ ελανηάηαη απυ θάπμηα ημπηθή αζφνμαηε ζοζθεοή εθπμμπήξ ναδημθςκηθμφ ζήμαημξ παμειήξ ζοπκυηεηαξ. Πα θηκεηά ηειέθςκα πνεζημμπμημφκ ηεπκμιμγία θορειχκ (cells) θαη εθπέμπμοκ ζε ορειέξ ζοπκυηεηεξ. Γηα ηεκ εθπμμπή θαη ιήρε ηςκ ζεμάηςκ πνεζημμπμηείηαη πιέμκ, απμθιεηζηηθά ρεθηαθή ηεπκμιμγία με θςδηθμπμίεζε. 1.6 Οηθμκμμηθέξ θαη θμηκςκηθέξ επηπηώζεηξ ηεξ ρεθηαθήξ ηεπκμιμγίαξ Ιε ηεκ εμθάκηζε μπμημοδήπμηε κέμο μέζμο επηθμηκςκίαξ, μ ημμέαξ ηεξ ακζνχπηκεξ επηθμηκςκίαξ ακαμθηζβήηεηα επενεάδεηαη. Ε επίδναζε αοηή πεγάδεη θονίςξ απυ ηεκ ηεπκμιμγία ημο κέμο μέζμο. Οε ηη επίπεδμ μπμνεί ε ηεπκμιμγία ημο Δηαδηθηφμο κα αιιάλεη ημκ ηνυπμ με ημκ μπμίμ επηθμηκςκμφκ θαη πιενμθμνμφκηαη μαδηθά μη άκζνςπμη; Ρπάνπμοκ δηαθμνεηηθέξ θαη ακηηθνμουμεκεξ πνμζεγγίζεηξ πάκς ζημ ζέμα. Πμ Δηαδίθηομ ή Ίκηενκεη είκαη έκα επηθμηκςκηαθυ δίθηομ, πμο επηηνέπεη ηεκ ακηαιιαγή δεδμμέκςκ μεηαλφ μπμημοδήπμηε δηαζοκδεδεμέκμο οπμιμγηζηή. Ε ηεπκμιμγία ημο είκαη θονίςξ βαζηζμέκε ζηεκ δηαζφκδεζε επημένμοξ δηθηφςκ ακά ημκ θυζμμ θαη πμιοάνηζμα ηεπκμιμγηθά πνςηυθμιια επηθμηκςκίαξ [29], υπςξ ημ TCP/IP [30]. Οηεκ πημ ελεηδηθεομέκε θαη 14

πενηζζυηενμ πνεζημμπμημφμεκε μμνθή ημο, με ημοξ υνμοξ Δηαδίθηομ, (με θεθαιαίμ ημ ανπηθυ γνάμμα) πενηγνάθεηαη ημ παγθυζμημ πιέγμα δηαζοκδεδεμέκςκ οπμιμγηζηχκ θαη ηςκ οπενεζηχκ θαη πιενμθμνηχκ πμο πανέπεη ζημοξ πνήζηεξ ημο. Γηα κα λεπςνίδεη, ημ παγθυζμημ αοηυ δίθηομ γνάθεηαη με θεθαιαίμ ημ ανπηθυ "Δ". Οφμθςκα με ηεκ πνμζέγγηζε ηεξ ηκηενκεημθηιίαξ (έκα μείγμα θιαζηθήξ πιμοναιηζηηθήξ πνμζέγγηζεξ θαη ηεπκμιμγηθμφ κηεηενμηκηζμμφ [31]), ημ Δηαδίθηομ, αιιά θαη ε ρεθηαθή ηεπκμιμγία γεκηθυηενα, έπμοκ ηεκ ηθακυηεηα κα δεμημονγμφκ εηθμκηθμφξ «πχνμοξ», εηθμκηθέξ «θμηκυηεηεξ», υπμο παφμοκ κα οθίζηακηαη μη θμηκςκηθέξ θαη πμιηηηζηηθέξ δηαπςνηζηηθέξ γναμμέξ πμο οπάνπμοκ ζημκ πναγμαηηθυ θυζμμ θαη πμο ηα παναδμζηαθά μέζα επηθμηκςκίαξ αδοκαημφκ κα λεπενάζμοκ εφθμια. Ε επηθμηκςκία μέζς ημο Δηαδηθηφμο γίκεηαη άμεζε θαη αμθίδνμμε. Δίκεηαη ε δοκαηυηεηα ζε θάζε πνήζηε ειεθηνμκηθμφ οπμιμγηζηή ζοκδεδεμέκμο ζημ Δηαδίθηομ κα πιενμθμνεζεί αιιά θαη κα πιενμθμνήζεη ακηαιιάζζμκηαξ απυρεηξ μέζς εκυξ ζομμεημπηθυηενμο θαη ιηγυηενμ ειεγπυμεκμο δηαφιμο επηθμηκςκίαξ. Μη πνήζηεξ απμθημφκ μιμέκα θαη πενηζζυηενμ ηεκ ηδηυηεηα ημο παγθυζμημο πμιίηε. Ρπάνπεη έκημκε ηάζε, ήδε απυ ηεκ ανπή ηεξ εμθάκηζήξ ημο Δηαδηθηφμο, κα ζεςνείηαη έκα άθνςξ δεμμθναηηθυ μέζμ μαδηθήξ επηθμηκςκίαξ, ημ μπμίμ απμδηαμεζμιαβεί ηεκ επηθμηκςκία θαη θαζηζηά ηζπονυηενμ ημκ μέζμ άκζνςπμ, θαζχξ δίκεη ζημκ ηειεοηαίμ ηε δοκαηυηεηα πνυζβαζεξ ζε μεγάιμ υγθμ πιενμθμνηχκ ζογθεκηνςμέκςκ ζε έκα "πχνμ" θαη ηεκ δοκαηυηεηα ηεξ πνμζςπηθήξ επηιμγήξ ηςκ πιενμθμνηχκ αοηχκ. Οοκεπχξ, ε βαζηθή ζέζε ηεξ πνμζέγγηζεξ αοηήξ είκαη υηη ημ Δηαδίθηομ ζα εθδεμμθναηίζεη ηεκ θμηκςκία με ημ κα βειηηχζεη ηεκ επηθμηκςκία θαηανγχκηαξ ηεκ ακάγθε γηα δηαμεζμιάβεζε. Γπμμέκςξ, ζηηξ ζεηηθέξ επηπηώζεηξ πενηιαμβάκμκηαη ε μεγαιφηενε δηαζφκδεζε, ε δηεοθυιοκζε ζηεκ επηθμηκςκία θαη ε δεμυζηα θαη ειεφζενε έθζεζε πιενμθμνηχκ πμο θαηά ημ πανειζυκ ζα μπμνμφζακ κα θαηαπηεζημφκ πημ εφθμια απυ μιμθιενςηηθά θαζεζηχηα. Μη μηθμκμμηθέξ επηπηχζεηξ ηεξ ρεθηαθήξ επακάζηαζεξ οπήνλακ ηενάζηηεξ. Γηα πανάδεηγμα, πςνίξ ημκ Ναγθυζμημ Ζζηυ ε παγθμζμημπμίεζε δε ζα είπε θηάζεη ζημ ζεμενηκυ επίπεδμ. Ε ρεθηαθή επακάζηαζε άιιαλε 15

δναμαηηθά ημκ ηνυπμ με ημκ μπμίμ ζοκενγάδμκηαη μη επηπεηνήζεηξ με ημοξ ηδηχηεξ. Απυ ηε μηα ζηηγμή ζηεκ άιιε, μηθνέξ επηπεηνήζεηξ απέθηεζακ ιυγμ θαη πνυζβαζε ζε μεγάιεξ αγμνέξ. Ηαηκμφνγηεξ ηδέεξ υπςξ ε θαηά παναγγειία οπενεζίεξ θαη θαηαζθεοέξ (on demand) ζε ζοκδοαζμυ με ηε ναγδαία πηχζε ημο ηεπκμιμγηθμφ θυζημοξ, θαηέζηεζακ δοκαηέξ κέεξ θαηκμηυμεξ ζε υιμοξ ημμείξ ηεξ βημμεπακίαξ θαη ηεξ θαζεμενηκήξ δςήξ. Οηηξ ανκεηηθέξ επηπηώζεηξ πενηιαμβάκμκηαη ε οπενθυνηςζε πιενμθμνηχκ, μη εγθιεμαηίεξ ημο Δηαδηθηφμο, μ θμνεζμυξ ηςκ μέζςκ εκεμένςζεξ θαζχξ θαη ε δεμημονγία κέςκ μμνθχκ θμηκςκηθήξ δηθηφςζεξ. Οε μνηζμέκεξ πενηπηχζεηξ μάιηζηα, ε εονφηαηε δηάδμζε ηςκ οπμιμγηζηχκ ζηηξ εηαηνείεξ έθακε ημοξ οπαιιήιμοξ ιηγυηενμ παναγςγθμφξ επεηδή πνεζημμπμημφζακ ημοξ Ε/Ρ γηα πνμζςπηθή πνήζε(e-mail,παηπκίδηα,ζοκμμηιίεξ θιπ). Ε πνήζε ηςκ πνμζςπηθχκ οπμιμγηζηχκ υπςξ θαη άιιεξ ρεθηαθέξ δναζηενηυηεηεξ ζημ πχνμ ενγαζίαξ, πμο δεκ ζοκδέμκηαη με δμοιεηά, μδήγεζακ ζε ηζπονυηενεξ μμνθέξ παναβίαζεξ ηεξ ηδηςηηθήξ δςήξ, υπςξ ε θαηαγναθή ηεξ πιεθηνμιυγεζεξ θαη εθανμμγέξ θηιηνανίζμαημξ πιενμθμνηχκ (θαηαζθμπεοηηθυ ιμγηζμηθυ θαη ιμγηζμηθά ειέγπμο πενηεπμμέκμο). μςξ μη επηπηχζεηξ ηεξ ρεθηαθήξ ηεπκμιμγίαξ δεκ είκαη μυκμ μηθμκμμηθέξ θαη θμηκςκηθέξ αιιά αθμνμφκ θαη ημ πενηβάιιμκ. Οπεηηθά με αοημφ ημο είδμοξ ηηξ επηπηχζεηξ ζα αζπμιεζμφκ ακαιοηηθά μη επυμεκεξ δφμ μμάδεξ ζηεκ ζοκέπεηα ηεξ ενγαζίαξ. 16

Κεθάιαημ 2 Γπηπηώζεηξ ηςκ ρεθηαθώκ ζθμοπηδηώκ 2.1 Γηζαγςγή Μη πενηζζυηενμη απυ εμάξ έπμομε ζημ ζπίηη μαξ έκακ οπμιμγηζηή πμο έπεη παιηχζεη ή έπεη πνυβιεμα θαη ζοκήζςξ θμζηίδεη πμιιά πενηζζυηενα ε επηδηυνζςζή ημο απυ ηεκ αγμνά εκυξ θαηκμφνημο. Ηάπμημη απυ εμάξ έπμομε πεηάλεη ημκ οπμιμγηζηή μαξ ζημκ θάδμ ζθμοπηδηχκ πςνίξ κα γκςνίδμομε ημ πυζμ θαθυ πνμθαιμφμε. Ηαιυ ζα ήηακ ιμηπυκ πνηκ θάκμομε αοηυ κα ελεηάζμομε θαιφηενα μενηθά απυ ηα θμμμάηηα ημο γηα κα δηαπηζηχζμομε ηηξ βιάβεξ πμο πνμθαιμφκηαη. Οηα θμμμάηηα ημο ζοκακηάμε ημκ μυιοβδμ πμο μπμνεί κα πνμθαιέζεη βιάβεξ ζημ κεονηθυ ζφζηεμα, ημκ οδνάνγονμ πμο μεηαθένεηαη μέζμ ηεξ ηνμθηθήξ αιοζίδαξ θαη ηέιμξ ημ βάνημ πμο μπμνεί κα πνμθαιέζεη αθυμα θαη πκεομμκηθυ μίδεμα. 2.2 Αιήζεηα Πμύ πάεη μ οπμιμγηζηήξ ζμο όηακ πεζάκεη; Ίζςξ κα μεκ γκςνίδαηε υηη μ οπμιμγηζηήξ ζαξ πενηέπεη ζημ εζςηενηθυ ημο μοζίεξ ημληθέξ θαη θανθηκμγυκεξ, υπςξ μυιοβδμ, θχζθμνμ, θάδμημ, βάνημ, βενφιιημ ελαζζεκέξ πνχμημ θαη οδνάνγονμ. Ιυκμ μηα έγπνςμε μζυκε πενηέπεη θαηά μέζμ υνμ 1,8-3,6 θηιά μυιοβδμο πμο μπμνμφκ κα 17

δημπεηεοημφκ ζημ πενηβάιιμκ, ακ αοηή θαηαιήλεη ζηεκ πςμαηενή. Έηζη υηακ ημ αγαπεμέκμ μαξ PC πάρεη κα ιεηημονγεί, μεηαηνέπεηαη ζε έκα επηθίκδοκμ ειεθηνμκηθυ απυβιεημ πμο πνεηάδεηαη ακαθφθιςζε με αοζηενέξ πνμδηαγναθέξ. μςξ, μη ακεπηογμέκεξ πχνεξ, ακηί κα δηαπεηνηζημφκ μη ίδηεξ ηα ειεθηνμκηθά ημοξ ζθμοπίδηα, βνίζθμοκ θηεκυηενμ ημ κα ηα ελάγμοκ ζηηξ θηςπυηενεξ. Ρπμπνεχκμοκ έηζη εθαημμμφνηα ακζνχπμοξ κα επηιέλμοκ ηεκ δειεηενίαζε έκακηη εκυξ δμιανίμο ηεκ εμένα γηα κα λεθφγμοκ απυ ηεκ πείκα θαη ηεκ απυιοηε θηχπηα. Παοηυπνμκα ε ζάιαζζα, ηα πμηάμηα, ημ έδαθμξ θαη μ αέναξ ημο πιακήηε μμιφκμκηαη ακεπακυνζςηα, οπμκμμεφμκηαξ ηεκ δςή υιςκ μαξ. Ηάζε πνυκμ, έςξ θαη 50 εθαημμμφνηα ηυκμη ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ θμνηχκμκηαη ζε θμκηέηκεν θαη ελάγμκηαη ζηεκ Ηίκα, χζηε κα ακαθοθιςζμφκ θαη κα επακεκηαπζμφκ ζηεκ αιοζίδα παναγςγήξ ςξ πνχηε φιε. Γθεί ημ θυζημξ, είκαη ςξ θαη ηνηάκηα θμνέξ παμειυηενμ απ υηη ζε έκα ζφγπνμκμ θέκηνμ ηεξ Γονχπεξ, ηεξ Αμενηθήξ ή ηεξ Ζαπςκίαξ θαη ημ ζεμακηηθυηενμ, ηα μέηνα γηα ηεκ πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ πμιφ πημ «παιανά». 18

2.1.1 Σμ μεγαιύηενμ ρεθηαθό κεθνμηαθείμ Ε πυιε Γθμοηγημφ ζηεκ Ηακηχκα ηεξ Κυηηαξ Ηίκαξ είκαη ίζςξ ημ μεγαιφηενμ κεθνμηαθείμ ειεθηνμκηθχκ οπμιμγηζηχκ ημο πιακήηε. Γδχ θαηαιήγμοκ θάζε εμένα ιαζναία, πηιηάδεξ οπμιμγηζηέξ υπμο ηεμαπίδμκηαη, πιέκμκηαη ζε υληκα ιμοηνά θαη θαίγμκηαη γηα κα απμζπαζημφκ ηα πμιφηημα οιηθά πμο πενηέπμοκ υπςξ πνοζυξ, αζήμη, παιθυξ, γοαιί θαη θοζηθά πιαζηηθυ. ιε ε πυιε μμηάδεη με μηα ηενάζηηα ρεθηαθή πςμαηενή. Νάκς ηεξ ζηναηηέξ ελαζιηςμέκςκ ενγαηχκ, άκηνεξ γοκαίθεξ θαη ακήιηθα παηδηά έπμοκ ζηήζεη μηθνέξ πανάγθεξ ζπεμαηίδμκηαξ κέα πςνηά. Μη πενηζζυηενμη είκαη εζςηενηθμί μεηακάζηεξ πμο πανάηεζακ ηα ζπίηηα θαη ηε γε ημοξ ζηεκ επανπία θαη ήνζακ κα δμοιέρμοκ ζηεκ κέα θενδμθυνα βημμεπακία πνμξ 1,50 δμιάνημ ηεκ μένα. Απυ ηεκ Ακαημιή έςξ ηε Δφζε, μαδεφμοκ θαιχδηα, ζθονμθμπμφκ εθηοπςηέξ, ζπάκε μζυκεξ, θαίκε πιαθέηεξ θαη λεπςνίδμοκ ηζηπξ με γομκά πένηα. Ε πνςηυγμκε δηαδηθαζία ζακάηςζεξ ημο μεπακήμαημξ-θεηίπ ημο ζφγπνμκμο δοηηθμφ θυζμμο, απειεοζενχκεη βανηά μέηαιια πμο εηζπςνμφκ ζηεκ ηνμθηθή αιοζίδα θαη πνμθαιμφκ ημκ ζάκαημ. Μ εκηαθηαζμυξ ηςκ οπμιμγηζηχκ μμιφκεη ημ έδαθμξ θαη ημ κενυ ηςκ πμηαμχκ με θάδμημ, οδνάνγονμ, πνχμημ, θμβάιηημ, θάδμημ. Μ αέναξ ακαδφεη μηα βανηά πεμηθή μζμή. «Γηα ηα πνήμαηα μη άκζνςπμη θαηέζηνερακ αοηή ηεκ πενημπή», ιέεη μ Θη Πδηηζμφκ έκαξ απυ ημοξ πηιηάδεξ ενγάηεξ. «Πμ πενηβάιιμκ είκαη πμιφ άζπεμμ. ηακ πενπαηάξ βιέπεηξ γφνς ζμο μυκμ ζθμοπίδηα. Γη αοηυ θαη μη 19

άκζνςπμη απμθαιμφκ ηεκ Γθμοηγημφ «Νυιε ηςκ Οθμοπηδηχκ». ηακ δμοιεφεηξ ζηε μάκηνα μ αέναξ είκαη πμιφ μμιοζμέκμξ θαη ζίγμονα βιάπηεη ηεκ ογεία ζμο. Αιιά εγχ βνίζθμμαη πμιιά πνυκηα εδχ θαη ημ έπς ζοκεζίζεη.» 2.1.2 Υνόκηεξ παζήζεηξ Μ Ημο, μ ημπηθυξ γηαηνυξ πνμζπαζεί κα ακηημεηςπίζεη ηηξ δεθάδεξ αζζέκεηεξ πμο πιήηημοκ ημκ πιεζοζμυ με θηεκά θάνμαθα ηεξ δοηηθήξ ηαηνηθήξ θαη με παναδμζηαθά βυηακα. «Μη παζήζεηξ ημο ακαπκεοζηηθμφ ζοζηήμαημξ είκαη ζηα φρε», ιέεη. «Νμιφ ζοπκά μ θυζμμξ οπμθένεη απυ θομαηίςζε. Αιιά θαη απυ θανθίκμ ημο ζοθςηημφ, θανθίκμ ημο ζημμάπμο, θανθίκμ ημο μηζμθάγμο, θανθίκμ ημο ιάνογγα, μ μπμίμξ είκαη μηα ζοκεζηζμέκε αννχζηηα ζε αοηή ηεκ πενημπή.» 2.1.3 Η ηςνηκή θαηάζηαζε Μ ακεπηογμέκμξ μαξ δοηηθυξ πμιηηηζμυξ θνμκηίδεη κα ζπνχπκεη ζηα θνοθά ηα ημληθά ημο απυβιεηα θάης απυ ημ θηεκυ παιί ηςκ οπυ-ακάπηολε πςνχκ. Πεκ ίδηα χνα μη θηκέδηθεξ ανπέξ εζειμηοθιμφκ πανά ημ γεγμκυξ υηη ε πχνα έπεη απαγμνεφζεη ηεκ εηζαγςγή ηεξ ειεθηνμκηθήξ μαξ ζαβμφναξ με κυμμ απυ ημ 2002. 20

Μη ιυγμη είκαη δφμ: Γθαημμμφνηα άκζνςπμη επηβηχκμοκ απυ ηεκ ακαθφθιςζε, εκχ μη θναηηθμί αληςμαημφπμη πνεμαηίδμκηαη γηα κα θάκμοκ ηα ζηναβά μάηηα. Μη μεγάιεξ πμιοεζκηθέξ θαηαζθεοήξ ειεθηνμκηθχκ οπμιμγηζηχκ γκςνίδμοκ θαιά ηηξ επηπηχζεηξ πμο έπμοκ ηα πνμσυκηα ημοξ ζημκ άκζνςπμ θαη ημ πενηβάιιμκ. Άιιςζηε ήηακ μη ίδημη μη ενγαδυμεκμη ημοξ, πμο ηεκ δεθαεηία ημο 70 ζηε Silicon Valley, έπεζακ πνχημη ζφμαηα ηςκ ημληθχκ μοζηχκ, εμθακίδμκηαξ θανθίκμοξ δηαθυνςκ μμνθχκ. Μη μηθμιμγηθέξ μνγακχζεηξ πηέδμοκ χζηε μη θαηαζθεοάζηνηεξ εηαηνείεξ κα θηηάλμοκ μηθμιμγηθμφξ οπμιμγηζηέξ πςνίξ ημληθέξ μοζίεξ θαη ημ ζεμακηηθυηενμ κα είκαη οπεφζοκεξ γηα ημκ πιήνε θφθιμ δςήξ ημο πνμσυκημξ πμο πμοιάκε. Νανά ημ γεγμκυξ υηη ε δηεζκήξ Οοκζήθε Ιπάζει απαγμνεφεη ηεκ ελαγςγή επηθίκδοκςκ απμβιήηςκ απυ ηηξ πιμφζηεξ ζηηξ θηςπέξ πχνεξ, μη ΕΝΑ θαη ε Ζαπςκία (δειαδή ηα πημ ηεπκμιμγηθχξ ακεπηογμέκα έζκε) έπμοκ ανκεζεί κα ηεκ οπμγνάρμοκ. Ιυκμ ζηηξ ΕΝΑ, 315 εθαημμμφνηα οπμιμγηζηέξ είκαη ήδε, ή ζα ζεςνεζμφκ ζφκημμα, απανπαηςμέκμη. Πμ 2009, μ ηδίνμξ ηεξ παγθυζμηαξ αγμνάξ ηςκ ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ ακαμέκεηαη κα αγγίλεη ηα 11 δηζεθαημμμφνηα δμιάνηα. Έςξ ημ 2010 ε πμζυηεηα ηςκ ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ ηεξ Γονςπασθήξ Έκςζεξ ζα θηάκεη ηα 12 εθαημμμφνηα ηυκμοξ εηεζίςξ. 21

Αιιά θαη απυ ηεκ Γονςπασθή Έκςζε πμο έπεη επηθονχζεη ηεκ ζοκζήθε, θεφγμοκ δηανθχξ θμνηία πνμξ ηεκ Ηίκα πανάκμμα. Οε ειέγπμοξ πμο έγηκακ ημκ Φεβνμοάνημ ημο 2007 ζε ιημάκηα θαη μδηθέξ ανηενίεξ ηεξ Γονχπεξ εκημπίζηεθακ 84 ιαζναία θμνηία επηθίκδοκςκ ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ. «ηακ μ οπμιμγηζηήξ γίκεη έκα άπνεζημ ζθμοπίδη», ιέεη μ θ. Νίκγθ δηεοζοκηήξ ηεξ Ηηκέδηθεξ GreenPeace, «ζα πνέπεη κα ημκ πάνμοκ πίζς κα ημκ ακαθοθιχζμοκ θαη κα δηαπεηνηζημφκ ηηξ ημληθέξ μοζίεξ. Αοηυ ημ ζφζηεμα δίκεη έκα θίκεηνμ ζηηξ εηαηνείεξ κα βάιμοκ πενηζζυηενα πνήμαηα ζηεκ ένεοκα «θαζανήξ» ηεπκμιμγίαξ θαζχξ έηζη ζα πιενχκμοκ ιηγυηενα υηακ ημ πνμσυκ θιείζεη ημκ θφθιμ ημο. Δεκ ζα έπμοκ κα δηαπεηνηζημφκ ημληθέξ μοζίεξ, θάηη ημ μπμίμ θμζηίδεη πμιφ.» 2.2 Ο απώηενμξ ζθμπόξ 2.2.1 Όια γηα ημ θένδμξ Οηεκ πυιε Γθμοηγημφ 200.000 εζςηενηθμί μεηακάζηεξ απμζοκανμμιμγμφκ με γομκά πένηα θαη ακαθοθιχκμοκ ειεθηνμκηθμφξ οπμιμγηζηέξ. Δμοκ θη ενγάδμκηαη μέζα ζε ιυθμοξ απυ μζυκεξ, πμκηίθηα, πιαθέηεξ θοθιςμάηςκ, πιεθηνμιυγηα. Μ ιυγμξ πμο ε Δφζε ηα ζηέικεη ζηεκ Ηίκα είκαη απιυξ. «ια γίκμκηαη γηα ηα πνήμαηα», ζα πεη με ζηγμονηά μ Γθνεγθ Θμνηξ, δηεοζοκηήξ ηεξ εηαηνείαξ ακαθφθιςζεξ Total Reclaim ζημ Οηαηι, γηα κα παναδεπζεί υηη έκαξ πμιφ μεγάιμξ υγθμξ ηςκ αμενηθακηθχκ e-waste (ειεθηνμκηθά απυβιεηα) θεφγεη πανάκμμα γηα ηεκ Ηίκα. Νανάκμμα γηαηί μη θηκεδηθέξ ανπέξ απαγμνεφμοκ ηεκ εηζαγςγή ημοξ ζηε πχνα. 22

Ηαζχξ μ μηζζυξ ημο Ηηκέδμο ενγάηε δεκ οπενβαίκεη ημ 1,5 δμιάνημ ηεκ εμένα, ημ θυζημξ είκαη ειάπηζημ ζογθνηκυμεκμ με ημ ακηίζημηπμ ζε θάπμημ πνυηοπμ θέκηνμ ακαθφθιςζεξ ζηεκ Γονχπε ή ζηεκ Αμενηθή. Ε Γθμοάκγθ Κημκγθ δεκ είκαη ε μμκαδηθή επανπία ηεξ Ηίκαξ πμο ακηημεηςπίδεη αοηυ ημ πνυβιεμα. Νυιεηξ-κεθνμηαθεία ζοκακηάεη θακείξ ζηεκ επανπία Δεκ Δηάκγθ αιιά θαη ζηηξ πανοθέξ ηςκ μεγαιμοπυιεςκ, υπςξ ημ Νεθίκμ θαη ε Οαγθάε, υπμο οπμιμγηζηέξ ακαθοθιχκμκηαη ζε παναγθμοπυιεηξ. 2.2.2 Η εηήζηα αύλεζε αγγίδεη ημ 10% Μ «ζάκαημξ» εκυξ ειεθηνμκηθμφ οπμιμγηζηή, υμςξ, έπεη ηενάζηημ ακζνχπηκμ θυζημξ. Ηάζε θμμπημφηεν πενηέπεη επηθίκδοκεξ θαη ημληθέξ μοζίεξ (μυιοβδμ, θχζθμνμ, θάδμημ, βάνημ, βενφιιημ, ελαζζεκέξ πνχμημ θαη οδνάνγονμ), μη μπμίεξ υηακ αθήκμκηαη εθηεζεημέκεξ πνμθαιμφκ ζμβανέξ βιάβεξ ζημκ ακζνχπηκμ μνγακηζμυ: απυ ακαπκεοζηηθά πνμβιήμαηα έςξ θανθίκμ. Οηεκ Γθμοηγημφ μ θανθίκμξ ζενίδεη. Πμ κενυ είκαη μμιοζμέκμ, ημ θένκμοκ απυ ηνηάκηα πηιηυμεηνα μαθνηά. Ένεοκα πμο πναγμαημπμίεζε ημ 2004 ημ Νακεπηζηήμημ Οακημφ έδεηλε υηη ημ πμζμζηυ μμιφβδμο ζημ αίμα ηςκ παηδηχκ ήηακ 15,3 ακηί ημο ακχηαημο επηηνεπημφ 10. Πα ειεθηνμκηθά απυβιεηα είκαη ηα «ζθμοπίδηα» ημο μέιιμκημξ. Μ υγθμξ ημοξ αολάκεηαη με πμζμζηυ 10% ημ πνυκμ, εκχ οπμιμγίδεηαη υηη θάζε πνυκμ πεηημφκηαη 20-50 εθαημμμφνηα ειεθηνμκηθά απυβιεηα: ζθμφπεξ, θηκεηά ηειέθςκα, θμφνκμη μηθνμθομάηςκ, εθηοπςηέξ, ηειεμνάζεηξ, DVD, ρογεία, οπμιμγηζηέξ. Οφμθςκα με ηεκ Greenpeace, μυκμ μέζα ζημ 2004 πμοιήζεθακ 183 εθαημμμφνηα οπμιμγηζηέξ, 11,6% πενηζζυηενμη απ' υ,ηη ημ 2003. Πμ 2010, ζα βνίζθμκηαη ζε πνήζε 716 εθαημμμφνηα κέμη οπμιμγηζηέξ, ζα οπάνπμοκ 178 εθαημμμφνηα κέμη πνήζηεξ ζηεκ Ηίκα θαη 80 εθαημμμφνηα ζηεκ Ζκδία. Οηεκ Γιιάδα ζήμενα μη πνήζηεξ 23

ακένπμκηαη ζε 1,2 εθαημμμφνηα. Αιιά θαη ηα θηκεηά ηειέθςκα δεκ είκαη ιηγυηενα. Ιέζα ζημ 2004 πμοιήζεθακ 674 εθαημμμφνηα, 30% πενηζζυηενα απ' υ,ηη ημ 2003. 2.2.3 Γλάγεη ε Γιιάδα ζηεκ Κίκα; Ε μμκάδα ηεξ ΓΗΑΚ, ε μπμία έπεη ζφμβαζε με ηεκ «Ακαθφθιςζε Α.Γ.» επελενγάδεηαη έςξ θαη 20.000 ηυκμοξ ημ πνυκμ. Ηαζχξ ε Γιιάδα πανάγεη ζοκμιηθά 170.000 ηυκμοξ ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ ημ πνυκμ, ηα οπυιμηπα θαηαιήγμοκ ζε πςμαηενέξ. Απυ ηεκ άιιε, ε ΓΗΑΚ είκαη θέκηνμ απμζοκανμμιυγεζεξ θαη υπη ακαθφθιςζεξ. Γδχ θμμμαηηάδεηαη μ Ε/Ρ θαη αθμφ δηαπςνηζημφκ ηα επηθίκδοκα απυ ηα πνήζημα οιηθά, μεηαθένμκηαη ζε θέκηνα ακαθφθιςζεξ ζηεκ οπυιμηπε Γονχπε. Ωζηυζμ, θάπμηα οιηθά θαηαιήγμοκ θαη ζε πχνεξ ημο Πνίημο Ηυζμμο, ζηε Ηίκα θαη ζημ Ναθηζηάκ. Οφμθςκα με ημκ θφνημ Βαθυκηημ, εθεί θαηαιήγμοκ ηα πιαζηηθά, ηα μπμία είκαη μεηθηά, ηα μμηέν, μη μεηαζπεμαηηζηέξ, μη ζθιενμί δίζθμη, ηα μπμία πάκε ζημ ελςηενηθυ γηα πεναηηένς επελενγαζία, δειαδή ακαθφθιςζε. Ε Γιιάδα ζηέικεη ιμηπυκ θαη ζηεκ Ηίκα. Αθμφ πνχηα έπμοκ αθαηνεζεί ηα επηθίκδοκα οιηθά. Αιιά πμημξ απμθαζίδεη ηη είκαη επηθίκδοκμ θαη ηη υπη; [35] 2.2.4 Γοζύκε πςιεηώκ θαη θαηακαιςηώκ Γθηυξ απυ ημοξ δήμμοξ, εοζφκε γηα ηε ζοιιμγή ηςκ ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ θένμοκ θαη μη πςιεηέξ ιηακηθήξ. Ακ θαη οπμπνεμφκηαη κα ζομβάιιμοκ ζηε δηαδηθαζία ηεξ ζοιιμγήξ απυ ημ κυμμ, αοηυ δεκ εθανμυδεηαη. Ρπάνπμοκ υμςξ θη ελαηνέζεηξ. Οφμθςκα με ηεκ «Ακαθφθιςζε Οοζθεοχκ Α.Γ.», θάπμημη πςιεηέξ θαηαβάιιμοκ ζμβανή πνμζπάζεηα γηα κα βμεζήζμοκ. Πμ Praktiker έπεη ημπμζεηήζεη θάδμοξ γηα ηε ζοιιμγή μηθνχκ ζοζθεοχκ. Αγμνάδεηξ μηα ημζηηένα θη έπεηξ δηθαίςμα κα επηζηνέρεηξ μηα ημζηηένα, πςνίξ πνέςζε. Δφμ ζε έκα. Απυ ημ ηέιμξ ημο 2005 ε Cosmote έπεη ημπμζεηήζεη μηθνμφξ θάδμοξ υπμο ζοιιέγμκηαη θηκεηά ηειέθςκα, bluetooth, μπαηανίεξ. 24

Μη Δηεζκείξ Μνγακηζμμί δίκμοκ μάπε πνμθεημέκμο κα ακαιάβμοκ ηεκ εοζφκε ημοξ μη ίδηεξ μη θαηαζθεοαζηηθέξ εηαηνείεξ. Ε Greenpeace, ημ Δίθηομ ηεξ ΒΑΚ (Basel Action Network), μ βαζηθυξ θμνέαξ ειέγπμο ηεξ δηαθίκεζεξ ημο e-waste με έδνα ημ Οηάηι ηςκ Εκςμέκςκ Νμιηηεηχκ, ε Πμληθή Οομμαπία ηεξ Silicon Valley (με θοβενκεηηθή μνγάκςζε πμο οπεναζπίδεηαη ηε Δεμυζηα Ργεία απυ ηηξ «πανεκένγεηεξ» ηεξ ορειήξ ηεπκμιμγίαξ) μάπμκηαη θαζεμενηκά γηα κα εμπμδίζμοκ ηεκ πανάκμμε δηαθίκεζε ημο e-waste αιιά θαη γηα κα αιιάλμοκ ημκ ηνυπμ με ημκ μπμίμ μη μεγάιμη θαηαζθεοαζηέξ δηαπεηνίδμκηαη ηα απυβιεηά ημοξ. Ναιεφμοκ επίζεξ γηα κα πενημνίζμοκ ηε πνήζε επηθίκδοκςκ μοζηχκ ζηεκ θαηαζθεοή ηςκ οπμιμγηζηχκ θαη άιιςκ ζοζθεοχκ. Οφμθςκα με ημκ μδεγυ ηεξ Greenpeace γηα ηηξ Ννάζηκεξ Γηαηνείεξ, πνχηε ζε πενηβαιιμκηηθή επίδμζε ένπεηαη ε Nokia, ε μπμία απμζφνεη επηθίκδοκα πεμηθά απυ πμιιά πνμσυκηα ηεξ, ε Sony Ericsson αθμιμοζεί απυ θμκηά, εκχ απυ ηηξ ηειεοηαίεξ ζηε ιίζηα είκαη ε Apple, ε Hewlett Packard θαη ε Panasonic. Ε κμμμζεζία ζηεκ Γ.Γ. έπεη ήδε ηνμπμπμηεζεί. Μη παναγςγμί ζα εοζφκμκηαη πιέμκ γηα ηεκ ακαθφθιςζε ηςκ απμβιήηςκ ημοξ. Πμ θυζημξ απυ ηε ζομμυνθςζε ζηε κμμμζεζία, ημ μπμίμ εκδέπεηαη κα αολήζεη θαη ηηξ ηημέξ ηςκ ζοζθεοχκ, οπμιμγίδεηαη υηη ζα ακένπεηαη ζε 500 έςξ 900 εθαημμμφνηα εονχ. Ηη εκχ ζε έκα γναθείμ ηεξ Silicon Valley θάπμημη μναμαηίδμκηαη ημκ πνχημ μηθμιμγηθυ ειεθηνμκηθυ οπμιμγηζηή, μ θφνημξ Ακηχκεξ, αζίγγακμξ απυ ημκ Αζπνυπονγμ, θάκεη ηε ζοκεζηζμέκε βυιηα ημο ζηε γεηημκηά μμο. Οηεκ θανυηζα ημο έπεη έκα ζηδενέκημ θνεβάηη, μηα λφιηκε κημοιάπα, έκα αημμζίδενμ θη έκακ παιηυ εθηοπςηή. «Πη ζα ημκ θάκεηε ημκ εθηοπςηή;» «Θα ημκ πμοιήζς γηα ημ πιαζηηθυ ημο.» «Ηαη ημ μειάκη;» «Πμ μειάκη, θμπέια μμο, ζα ημ πεηάλς, ηη κα ημ θάκς ημ μειάκη; Θα ημ πάς ζηα ζθμοπίδηα». 25

2.3 Ση πνμθαιμύκ μη ημληθέξ μοζίεξ ηςκ οπμιμγηζηώκ Μόιοβδμξ (ζηηξ πιαθέηεξ ηςκ θοθιςμάηςκ ημο Ε/Ρ): Βιάπηεη ημ θεκηνηθυ θαη πενηθενεηαθυ κεονηθυ ζφζηεμα, ημ θοθιμθμνηθυ ζφζηεμα, ηα κεθνά θαη ημ ακαπαναγςγηθυ ζφζηεμα. Γπενεάδεη επίζεξ ημ εκδμθνηκέξ ζφζηεμα θαζχξ θαη ηεκ ακάπηολε ημο εγθεθάιμο ηςκ παηδηχκ. Τδνάνγονμξ (ζημοξ δηαθυπηεξ θαη ζηηξ επίπεδεξ μζυκεξ TFT): Ιπμνεί κα πνμθαιέζεη βιάβε ζημκ εγθέθαιμ θαη ζηα κεθνά. Ζδηαίηενα εοαίζζεηα ζημ ζημηπείμ αοηυ είκαη ηα έμβνοα. Οημ κενυ μ οδνάνγονμξ μεηαζπεμαηίδεηαη ζε μεζοιηςμέκμ οδνάνγονμ. Ρπμιμγίδεηαη υηη ημ 22% ηεξ εηήζηαξ παγθυζμηαξ θαηακάιςζεξ οδνανγφνμο πνεζημμπμηείηαη ζημκ ειεθηνηθυ θαη ειεθηνμκηθυ ελμπιηζμυ. Κάδμημ (ζηηξ πιαθέηεξ ηςκ θοθιςμάηςκ ημο Ε/Ρ θαη ηηξ μπαηανίεξ): Βιάπηεη θονίςξ ηα κεθνά. Γλαζζεκέξ πνώμημ: Δηαπενκά ηηξ μεμβνάκεξ ηςκ θοηηάνςκ θαη απμννμθάηαη, με απμηέιεζμα κα μμιφκεη ηα θφηηανα. Πμ πνχμημ μπμνεί κα πνμθαιέζεη δεμηά θαη ζημ DNA. 26

Βάνημ: Γίκαη έκα μαιαθυ ανγονμεηδέξ - άζπνμ μέηαιιμ πμο βνίζθεηαη ζηεκ μπνμζηηκή επηθάκεηα μηαξ μζυκεξ θαζμδηθμφ ζςιήκα. Ννμθαιεί εγθεθαιηθυ μίδεμα, αδοκαμία μοχκ, βιάβε ζηεκ θανδηά, ζημ ζοθχηη θαη ζημκ ζπιήκα θαζχξ θαη αννοζμίεξ ζηεκ θανδηά. Βενύιιημ: Γίκαη θανθηκμγυκμξ μοζία θαη βιάπηεη θονίςξ ημοξ πκεφμμκεξ. Ε πνυκηα έθζεζε ζημ βενφιιημ μπμνεί κα πνμθαιέζεη μηα αζζέκεηα, ε μπμία μκμμάδεηαη νυκηα Νάζεζε Βενοιιίμο (beryllicosis). Ιπμνεί αθυμε κα πνμθαιέζεη θαη μηα ζπάκηα μμνθή δενμαημπάζεηαξ με πμιιαπιά ζομπηχμαηα. Φςζθόνμξ θαη πνόζζεηεξ μοζίεξ: Οφμθςκα με ημκ Αμενηθακηθυ Οηναηυ, ημ θςζθμνηθυ επίζηνςμα μηαξ μζυκεξ θαζμδηθμφ ζςιήκα είκαη ελαηνεηηθά ημληθυ, ηδηαίηενα γηα υζμοξ απμζοκανμμιμγμφκ ηέημηεξ μζυκεξ με γομκά πένηα. άκζναθα ςξ θανθηκμγυκμ. Μειάκηα (Toners): Πμ βαζηθυ ζοζηαηηθυ ημο μαφνμο μειακημφ είκαη μ μαφνμξ άκζναθαξ. Ε εηζπκμή ημο αιιά θαη ε έθζεζε ζε αοηυκ μπμνεί κα πνμθαιέζεη ενεζηζμυ ηεξ ακαπκεοζηηθήξ μδμφ. Ε Δηεζκήξ Γπηηνμπή ακηηθανθηκηθμφ αγχκα έπεη ηαληκμμήζεη ημκ μαφνμ 27

Βνςμηςμέκμη θαηαζημιείξ ζπηκζήνα (BFRs): νεζημμπμημφκηαη ζηα πιαζηηθά θμοηηά ημο ειεθηνμκηθμφ ελμπιηζμμφ θαη ζηηξ πιαθέηεξ θοθιςμάηςκ. Γίκαη θανθηκμγυκμη. Πιαζηηθά (θαη PVC): Πα πιαζηηθά εκυξ μέζμο οπμιμγηζηή δογίδμοκ γφνς ζηα 2,5 θηιά. ηακ ημ PVC θαίγεηαη ζε μηα μνηζμέκε ζενμμθναζία απειεοζενχκεη δημλίκεξ, μη μπμίεξ υηακ ένζμοκ ζε επαθή με ημ κενυ ημ θαζηζημφκ υληκμ. 2.4 Σμ ακηίθηοπμ ζηα ηνόθημα θαη ημ κενό O οπμιμγηζηήξ πενηέπεη ζημ εζςηενηθυ ημο μοζίεξ ημληθέξ θαη θανθηκμγυκεξ, υπςξ μυιοβδμ, θχζθμνμ, θάδμημ, βάνημ, βενφιιημ ελαζζεκέξ πνχμημ θαη οδνάνγονμ. Ιυκμ μηα έγπνςμε μζυκε πενηέπεη θαηά μέζμ υνμ 1,8-3,6 θηιά μυιοβδμο πμο μπμνμφκ κα δημπεηεοημφκ ζημ πενηβάιιμκ θαη κα πενάζμοκ ζημκ οδνμθυνμ μνίδμκηα, ακ αοηή θαηαιήλεη ζηεκ πςμαηενή. Σα βανέα μέηαιια δειεηενηάδμοκ ημκ μνγακηζμό πνμθαιχκηαξ ηεκ δηάζπαζε θοηηανηθχκ έκδομςκ, ηα μπμία δνμοκ ςξ θαηαιφηεξ ηςκ ζνεπηηθχκ μεηάιιςκ υπςξ ημ μαγκήζημ, μ ρεοδάνγονμξ, θαη ημ ζειήκημ. Πα ημληθά μέηαιια "θιςηζμφκ" ηηξ ζνεπηηθέξ μοζίεξ θαη δεζμεφμοκ ημοξ οπμδμπείξ ηςκ ζνεπηηθχκ μοζηχκ, πνμθαιχκηαξ δηάποηα ζομπηχμαηα πμο πνμένπμκηαη απυ ηεκ επηννμή ημοξ ζε κεφνα, μνμυκεξ, ηεκ πέρε, θαη ηεκ ακμζηαθή ιεηημονγία. [36] 28

Μη πεμηθέξ μοζίεξ πενκάκε ζηα θαιιηενγμφμεκα θοηά, αιιά θαη ζηα δχα πμο ηνέθμκηαη με μμιοζμέκμ πμνηάνη. Ιε αοηυκ ημκ ηνυπμ ηα βανέα μέηαιια εηζένπμκηαη ζηα ιαπακηθά, ηα θνμφηα, ημ θνέαξ, ηα γαιαθημθμμηθά, με ζοκέπεηα κα ζοζζςνεφμκηαη εκηυξ ημο μνγακηζμμφ, μέζς ηεξ δηαηνμθήξ με θαηαζηνμθηθέξ ζοκέπεηεξ. Πα απυβιεηα απυ ηηξ ρεθηαθέξ πςμαηενέξ ζηηξ πενηζζυηενεξ πχνεξ νίπκμκηαη ζε πμηάμηα ή ιίμκεξ θαη ζπακίςξ απεοζείαξ ζηε ζάιαζζα. Έηζη θαζχξ ηα βανέα μέηαιια πενκάκε μέζα ζημ κενυ ημ θαζηζηάκε ςξ με πυζημμ. ε μαθνυπνμκε πνήζε αοημφ ημο κενμφ δηαιφεη ζηγά ζηγά ημ ακμζμπμηεηηθυ ζφζηεμα θάκμκηαξ ημ πημ εοάιςημ ζε αννχζηηεξ θαη πνμθαιμφκ βιάβεξ ηα υνγακα ημο ζυμαημξ πμο μδεγμφκ απυ πνμβιήμαηα ζημ ακαπκεοζηηθυ (μπυξ άζζμα) θαη ζηείνςζε έςξ θαη ζε εμθάκηζε θανθίκμο ζε πμιιά υνγακα ημο ζυμαημξ θαη ζάκαημ. [37] 29

3.1 Γηζαγςγή Κεθάιαημ 3 Ακαθύθιςζε ρεθηαθώκ ζοζθεοώκ Θα έπεηε αθμφζεη ημκ υνμ <ρεθηαθή επακάζηαζε> θαη βεβαίςξ έπεηε απμθηήζεη ε πνεζημμπμηήζεη θάπμηεξ ρεθηαθέξ ζοζθεοέξ. Ακ αθμφζαηε μμοζηθή ζε ζοζθεοή <ζομπαγμφξ δίζθμο> (ρεθηαθυξ δίζθμξ ορειήξ πηζηυηεηαξ γκςζηυξ ςξ CD) ε ζε ζοζθεοή MP3 ακ πνεζημμπμηήζαηε θηκεηυ ηειέθςκμ ακ παναθμιμοζήζαηε θάπμηα θηκεμαημγναθηθή ηαηκία ζε ζοζθεοή ρεθηαθμφ δίζθμο πμιιαπιχκ εθανμμγχκ (DVD) ε ακ πεηνηζηήθαηε πνμζςπηθυ ειεθηνμκηθυ οπμιμγηζηή, ηυηε έπεηε βηχζεη ηεκ ρεθηαθή ηεπκμιμγία. Ε ρεθηαθή ηεπκμιμγία παίδεη έκα ζοκεπχξ αολακυμεκμ νυιμ ζηε δςή ηςκ ακζνχπςκ ζε μιυθιενμ ημκ θυζμμ, εηδηθά γηα υζμοξ δμοκ ζε πνμεγμέκεξ πχνεξ. Οε πμιιέξ πχνεξ είκαη ζπεδυκ αδφκαημ κα βνεηξ θάπμημκ πμο κα μεκ έπεη ζηεκ θαημπή ημο ημοιάπηζημκ μηα ζοζθεοή ρεθηαθήξ ηεπκμιμγίαξ- ίζςξ μηα ζοζθεοή CD ε DVD, μηα θμκζυια ειεθηνμκηθμφ παηπκηδημφ, ε έκα θηκεηυ ηειέθςκμ, ίζςξ πάιη έκακ ρεθηαθυ πνμζςπηθυ μνγακςηή, μηα ρεθηαθή θςημγναθηθή μεπακή ε μηα ρεθηαθή βηκηεμθάμενα. Ηαη θοζηθά, εθαημκηάδεξ εθαημμμφνηα άκζνςπμη πνεζημμπμημφκ ηαθηηθά οπμιμγηζηέξ ζε εθανμμγέξ πμιομέζςκ (επελενγαζία ήπμο, εηθυκαξ, θεημέκμο θαη βίκηεμ) πμιιμί απυ ημοξ μπμίμοξ έπμοκ θαη ζφκδεζε με ημ ηκηενκεη. Ηάπμηε υμςξ μη ζοζθεοέξ αοηέξ ζα ανπίζμοκ κα παιάκε. Ηαη πμιιέξ απυ αοηέξ δεκ ζα επηζθεοαζημφκ πμηέ, επεηδή ε αγμνά μηαξ θαηκμφνηαξ ζα θμζηίζεη ιηγυηενμ απυ ηεκ επηζθεοή. Πυηε ιμηπυκ ηη πνυθεηηαη κα ζομβεί; Θα ακμίλμομε ημκ ζθμοπηδμηεκεθέ μαξ θαη ζα ηηξ νίλμομε μέζα; πη βέβαηα Ακαθφθιςζε ιμηπυκ. Ακαθφθιςζε ηχνα. 30

Ε ακαθφθιςζε είκαη μηα έκκμηα ηεκ μπμία, εηδηθά ηεκ ηειεοηαία δεθαεηία, αθμφμε ζοκεπχξ θαη πανάιιεια επηδμθημάδμομε. Δοζηοπχξ ιίγμη απυ εμάξ είκαη ανθεηά εοαηζζεημπμηεμέκμη θαη εκενγμί πμιίηεξ ακαθοθιχκμκηαξ οιηθά θαη πανμηνφκμκηαξ ημοξ άιιμοξ κα βάιμοκ ηεκ ακαθφθιςζε ζηεκ δςή ημοξ, υπη ςξ θαηακαγθαζηηθή δναζηενηυηεηα αιιά ςξ εζηθή οπμπνέςζε απέκακηη ζημ πενηβάιιμκ θαη θαη επέθηαζε ζημκ ίδημ μαξ ημκ εαοηυ.θα μπμνμφζαμε κα πανμμμηάζμομε ηεκ ακαθφθιςζε με ενγαιείμ πμο μπμνεί κα επακαθένεη ζηεκ παναγςγηθή δηαδηθαζία πνεζημμπμηεμέκα οιηθά ηα μπμία ζεςνμφκηαη άπνεζηα. Ε επμπή πμο δμφμε είκαη ε επμπή ηςκ μεγάιςκ επηηεογμάηςκ ηεξ ηεπκμιμγίαξ. μςξ μη ακάγθεξ ζε πνχηεξ φιεξ δηανθχξ αολάκμκηαη θαη μ θίκδοκμξ γηα ηεκ θαηαζηνμθή ημο πενηβάιιμκημξ δηανθχξ μεγαιχκεη. Ανθεηά απυ ηα μέηαιια πμο πνεζημμπμημφκηαη θαζεμενηκά είκαη ζοζηαηηθά ημο θιμημφ ηεξ γεξ θαη υπη ζοκζεηηθά παναζθεοαζμέκεξ πεμηθέξ μοζίεξ θαη γηα ημκ ιυγμ αοηυ δεκ δηαζπχκηαη. Μη δςκηακμί μνγακηζμμί ηα απμννμθμφκ με ημ κενυ, με ημκ αένα θαη ηεκ ηνμθή θαη δφζθμια μπμνμφκ κα ηα απμβάιιμοκ. Αοηυ ημ θαηκυμεκμ μκμμάδεηαη βημζοζζχνεοζε, θαη πνμθαιεί μεγάιμ πνμβιεμαηηζμυ ζημοξ πενηβαιιμκημιυγμοξ. Ανθεηέξ δειεηενηάζεηξ έπμοκ θαηά θαηνμφξ θαηαγναθεί ζε δηάθμνεξ πχνεξ ζημ πανειζυκ με αηηία ηα βανέα μέηαιια θαη θάπμηα απυ αοηά υπςξ ημ θάδμημ πμο ζεςνμφκηαη θανθηκμγυκα. Ε ελυνολε ηςκ βανέςκ μέηαιιςκ απυ ημκ θιμηυ ηεξ γεξ ζα ζοκεπίδεηαη γηα ηεκ θαηαζθεοή υπη μυκμ μπαηανηχκ αιιά θαη πμιιχκ άιιςκ πνμσυκηςκ. Γη αοηυ ημ ιυγμ ε ακαθφθιςζε ηςκ μπαηανηχκ θαζχξ θαη άιιςκ οιηθχκ θνίκεηαη απαναίηεηε. Ε ακαθφθιςζε μπαηανηχκ είκαη ε δηαδηθαζία ακάθηεζεξ θαη αλημπμίεζεξ ηςκ οιηθχκ πμο απμηειμφκ ηηξ μπαηανίεξ δειαδή ε απυζπαζε ηςκ μεηάιιςκ ηεξ μπαηανίαξ θαη ε επακαθμνά ημοξ ζημ θοζηθυ θαη μηθμκμμηθυ θφθιμ με ηεκ επακαπνεζημμπμίεζε ημοξ γηα ηεκ θαηαζθεοή κέςκ μπαηανηχκ ε άιιςκ πνμσυκηςκ. Πειηθυξ ζθμπυξ ηεξ ακαθφθιςζεξ είκαη ε ελμηθμκυμεζε εκένγεηαξ θαη πνχηςκ οιχκ θαζχξ θαη ε μείςζε ημο υγθμο απμννημμάηςκ. Πα μθέιε απυ ηεκ ακαθφθιςζε μπαηανηχκ είκαη θμηκά γηα υιμοξ Κα μενηθμί θαιμί ιυγμη γηα κα ακαθοθιχζεηε ηα μειακμδμπεία ζαξ πμο πνεζημμπμηείηε ζημοξ εθηοπςηέξ ηςκ ειεθηνμκηθχκ ζαξ οπμιμγηζηχκ. 31

Νενηζζυηενα απυ 3,4 ιίηνα πεηνειαίμο πνεηάδμκηαη γηα ηεκ θαηαζθεοή εκυξ laser μειακμδμπείμο. Ιυκμ ζε 12 μήκεξ ε ακαθφθιςζε μειακμδμπείςκ ζα μπμνμφζε κα ελμηθμκμμήζεη 4,3 εθαημμμφνηα ιίηνα πεηνειαίμο ζε μηα πχνα 22 εθαημμμονίςκ ακζνχπςκ. Έκα μειακμδμπείμ πεηαμέκμ ζηε πςμαηενή πνεηάδεηαη πάκς απυ 450 πνυκηα γηα κα απμζοκηεζεί. Ε αγμνά εκυξ κέμο μειακμδμπείμο πνεζημμπμηεί πενηζζυηενεξ θοζηθέξ πήγεξ θαη θμζηίδεη αθνηβυηενα. Οπεδυκ υια ηα θαηαζηήμαηα θηκεηήξ ηειεθςκίαξ(θαη υπη μυκμ ) δηαζέημοκ θάδμοξ γηα ακαθφθιςζε μπαηανηχκ, μειακμδμπείςκ, ζοζθεοχκ θηκεηήξ ζηαζενήξ θαη αζφνμαηεξ ηειεθςκίαξ. 3.2 Ακαθύθιςζε Ακαθφθιςζε ζοζθεοχκ: Νςξ ε ηειευναζή μαξ γίκεηαη οαιυημοβιμ «Ε παιηά μαξ ηειευναζε δεκ είκαη γηα ηα ζθμοπίδηα, μφηε μ ειεθηνμκηθυξ μαξ οπμιμγηζηήξ. Μη παιηέξ ζοζθεοέξ μαξ... λακαγεκκημφκηαη». Ιε ημ κα «λεθμνηςζμφμε» ηηξ παιηέξ ειεθηνηθέξ μαξ ζοζθεοέξ θαηεβάδμκηάξ ηεξ ζημ πεδμδνυμημ ή νίπκμκηάξ ηεξ ζημκ θάδμ απμννημμάηςκ υπη μυκμ αολάκμομε ζεμακηηθά ημκ υγθμ ηςκ απμβιήηςκ πμο θαηαιήγεη ζηηξ πςμαηενέξ, αιιά «βμεζάμε» θαη ζηε μυιοκζε ημο οπεδάθμοξ θαη ηεκ έθιοζε ημληθχκ αενίςκ ζηεκ αημυζθαηνα. Μ ιυγμξ είκαη ηα ίδηα ηα οιηθά απυ ηα μπμία θαηαζθεοάδμκηαη μη ειεθηνηθέξ θαη ειεθηνμκηθέξ ζοζθεοέξ, ηα μπμία μπμνμφκ κα γίκμοκ επηθίκδοκα γηα ημ πενηβάιιμκ θαη ημκ άκζνςπμ, ακ δεκ ηα δηαπεηνηζημφμε ζςζηά μεηά ημ πέναξ ημο θφθιμο δςήξ ημοξ. Ακ υμςξ ηα επελενγαζημφμε θαηάιιεια, μπμνμφμε κα ημκ παναηείκμομε, παίνκμκηαξ θαηκμφνγηα πνμσυκηα, πμο μάιηζηα 32

ζε πμιιέξ πενηπηχζεηξ ειάπηζηα ηςκ πνχηςκ οιχκ απυ ηηξ μπμίεξ πνμήιζακ. ζομίδμοκ ηεκ πνμεγμφμεκε πνήζε 3.3 Σόπμη Ακαθύθιςζεξ Οήμενα ιεηημονγμφκ ζηεκ Γιιάδα 8 μμκάδεξ επελενγαζίαξ ειεθηνηθχκ θαη ειεθηνμκηθχκ ζοζθεοχκ. Ιέζα ζε έκα μήκα ημ Γιιεκηθυ Ηέκηνμ Ακαθφθιςζεξ ζημοξ Αγίμοξ Θεμδχνμοξ Ημνηκζίαξ, ημ μπμίμ επηζθεθηήθαμε, μπμνεί κα δηαπεηνηζηεί έςξ θαη 250 ηυκμοξ ηειεμνάζεςκ. Ναναιαμβάκεη υμςξ υιςκ ηςκ ιμγηχκ ηηξ ζοζθεοέξ, ηηξ ζογθεκηνχκεη ακά είδμξ, ηηξ δογίδεη θαη ηηξ απμζοκανμμιμγεί ζηα θαηαζθεοαζηηθά ημοξ μένε είηε μεπακηθά είηε πεηνςκαθηηθά, ακάιμγα με ημκ ηφπμ ηεξ ζοζθεοήξ. «Γηα ηηξ ηειεμνάζεηξ υπςξ θαη ηηξ μζυκεξ οπμιμγηζηχκ CRT (πνυθεηηαη γηα ηηξ παιηέξ θαη μγθχδεηξ, με ημκ θαζμδηθυ ζςιήκα) αθμιμοζείηαη ε ίδηα δηαδηθαζία, θαηά ηεκ μπμία υια ηα θμμμάηηα δηαπςνίδμκηαη μεηαλφ ημοξ με ημ πένη», ελεγεί μ οπεφζοκμξ βάνδηαξ θαζχξ ημκ αθμιμοζμφμε ζηηξ εγθαηαζηάζεηξ απμζοκανμμιυγεζεξ. Μη νοζμμί είκαη πονεηχδεηξ θαη μ ζυνοβμξ, θάπμηεξ θμνέξ, εθθςθακηηθυξ, ιυγς ηςκ ζηδενηθχκ θαη ηςκ άιιςκ οιηθχκ πμο ζημηβάδμκηαη με μνμή ημ έκα πάκς ζημ άιιμ. Ηάζε ενγάηεξ, θμνχκηαξ γηα ιυγμοξ αζθαιείαξ μάζθα θαη γάκηηα, έπεη ημ πυζημ ημο θαη ακαιαμβάκεη ζογθεθνημέκα ημήμαηα ηεξ ζοζθεοήξ. νεηάδμκηαη μυιηξ μενηθά ιεπηά, χζηε ε παιηά ηειευναζε κα γίκεη... θμμμαηάθηα, πμο με ηεκ θαηάιιειε επελενγαζία είηε ζα ακαθοθιςζμφκ είηε ζα επακαπνεζημμπμηεζμφκ. 3.4 Απμηειέζμαηα Ακαθύθιςζεξ ζηε Υώνα μαξ Οφμθςκα με ζημηπεία ηεξ Ακαθφθιςζεξ Οοζθεοχκ Α.Γ., ημο εγθεθνημέκμο ζοζηήμαημξ γηα ηεκ εκαιιαθηηθή δηαπείνηζε ηςκ απμβιήηςκ ειεθηνηθμφ θαη ειεθηνμκηθμφ ελμπιηζμμφ ζηεκ Γιιάδα, μ εζκηθυξ ζηυπμξ ζοιιμγήξ (4 θηιά ακά θάημηθμ) έπεη λεπεναζηεί απυ ημ 2008. Πμ 2009 έθηαζε ηηξ 66.000 ηυκμοξ, εκχ γηα ημ 2010 ακαμέκεηαη κα πενημνηζηεί ζηηξ 50.000 ηυκμοξ, αθεκυξ ιυγς ηεξ μηθμκμμηθήξ θνίζεξ πμο δεκ εοκμεί ηεκ 33

αγμνά κέςκ ζοζθεοχκ θαη ηεκ ακηηθαηάζηαζε ηςκ παιηχκ, αθεηένμο ιυγς ηεξ ορειήξ ηημήξ ημο ζθναπ, πμο ακαδεηθκφεη ηηξ παιοβμονγίεξ ζε πημ «ζομθένμοζα» επηιμγή γηα ημοξ εμπυνμοξ ζθναπ έκακηη ημο ζοζηήμαημξ εκαιιαθηηθήξ δηαπείνηζεξ, πμο επίζεξ αγμνάδεη απυ αοημφξ, αιιά δηαηενεί ζηαζενή θαη παμειυηενε ηημή ζοιιμγήξ. Οε γεκηθέξ γναμμέξ, μη ζοζθεοέξ ζογθεκηνχκμκηαη απυ 5 δηαθμνεηηθέξ πεγέξ: ημοξ εμπυνμοξ ζθναπ (70%), ημοξ ιηακεμπυνμοξ (11%), ημοξ δήμμοξ (4%) θαη ηηξ ηδηςηηθέξ επηπεηνήζεηξ θαη ημοξ δεμυζημοξ μνγακηζμμφξ. Γηα ηεκ ελοπενέηεζε ηςκ ηδηςηχκ οπάνπμοκ εηδηθμί θάδμη ζε ζομβεβιεμέκα ζμφπεν μάνθεη, θαηαζηήμαηα ειεθηνηθχκ εηδχκ θαη επηιεγμέκα δεμμηηθά ζεμεία ζοιιμγήξ. Ακ ιμηπυκ νίλμομε ζημκ θμηκυ θάδμ απμννημμάηςκ ή δχζμομε ζε δηενπυμεκμοξ παιηαηδήδεξ ηεκ παιηά μαξ ζοζθεοή, ημ πηζακυηενμ είκαη πςξ αοηή ζα θαηαιήλεη ζε θάπμηα παιοβμονγία θαη ζα μδεγεζεί πνμξ θαφζε πςνίξ πνχηα κα έπεη απμννοπακζεί θαη κα έπεη γίκεη ζςζηή δηαπείνηζε ηςκ επηθίκδοκςκ οιηθχκ ηεξ. «Ε ζοκενγαζία μαξ με ημοξ δήμμοξ δεκ έπεη απμθένεη μέπνη ζηηγμήξ ηα επηζομεηά απμηειέζμαηα», ελεγεί ε θ. Ακαζηαζία Βμνηά, οπεφζοκε επηθμηκςκίαξ ηεξ Ακαθφθιςζεξ Οοζθεοχκ Α.Γ. «Ρπάνπμοκ δήμμη, υπςξ ηεξ Ηέαξ, πμο ζεμεηχκμοκ ελαηνεηηθέξ επηδυζεηξ (13,5 θηιά ακά θάημηθμ ημ 2009), υμςξ μη πενηζζυηενμη δεκ ελοπενεημφκ θαη δεκ εκεμενχκμοκ ημοξ πμιίηεξ». Πμ βαζηθυηενμ πνυβιεμα αθμνά ηηξ μεγάιεξ ειεθηνηθέξ ζοζθεοέξ, ηε μεηαθμνά ηςκ μπμίςκ ζηα εηδηθά θμκηέηκεν ακαιαμβάκμοκ θαηυπηκ ζοκεκκμήζεςξ μη δήμμη. Ακ μη πμιίηεξ ηηξ θαηεβάζμοκ ζημ πεδμδνυμημ θαη ε Ρπενεζία Νενηζοιιμγήξ Μγθςδχκ Ακηηθεημέκςκ δεκ πενάζεη άμεζα κα ηηξ παναιάβεη, ζπεφδμοκ μη γονμιυγμη θαη μη ζοζθεοέξ θαηαιήγμοκ ζηηξ παιοβμονγίεξ πςνίξ κα έπμοκ οπμβιεζεί ζε μνζή πενηβαιιμκηηθά δηαπείνηζε. 34

3.5 Γπελενγαζία μζόκεξ Απμμαθνφκμκηαη ηα οπμιείμμαηα πιαζηηθμφ (1) θαη δηαπςνίδεηαη ημ μπνμζηηκυ απυ ημ πίζς μένμξ (2). Πα γοαιηά ημο πίζς μένμοξ (3) μπμνμφκ κα πνεζημμπμηεζμφκ γηα ηεκ θαηαζθεοή γοαιημφ ορειήξ ακζεθηηθυηεηαξ με δηαθμζμεηηθή πνήζε. Πμ μπνμζηηκυ ημήμα ηεξ μζυκεξ, αθμφ θαζανηζηεί με βημμεπακηθή ζθμφπα (4) απυ ημ θζμνίδμκ επίπνηζμα, μπμνεί κα πνεζημμπμηεζεί γηα ηεκ παναγςγή οαιυημοβιςκ. Ανπηθά αθαηνείηαη ημ ελςηενηθυ θέιοθμξ, πμο απμηειείηαη είηε απυ λφιμ είηε απυ πιαζηηθυ, ακάιμγα με ηεκ παιαηυηεηα ηεξ ζοζθεοήξ, θαη ζηε ζοκέπεηα ε πιαθέηα θαη ηα θαιχδηά ηεξ. Πα πιαζηηθά μένε πςιμφκηαη ζημ ελςηενηθυ ή ζηεκ Γιιάδα, υπμο ακαθοθιχκμκηαη θαη επακαπνεζημμπμημφκηαη, εκχ ηα οπμιείμμαηά ημοξ μπμνμφκ κα πνεζημμπμηεζμφκ ςξ εκαιιαθηηθά θαφζημα. Πα θαιχδηα δηαθηκμφκηαη ζε εμπυνμοξ πμο ηα μεηαπςιμφκ ή ζε μμκάδεξ επελενγαζίαξ γηα ηεμαπηζμυ θαη ακαθφθιςζε. Απυ ηεκ πιαθέηα αθαηνμφκηαη μη ειεθηνμιοηηθμί ποθκςηέξ, πμο ακήθμοκ ζηα ιεγυμεκα οιηθά εηδηθήξ δηαπείνηζεξ θαη θεφγμοκ μέζς αδεημδμηεμέκςκ εηαηνεηχκ δηαπείνηζεξ επηθίκδοκςκ απμβιήηςκ ζημ ελςηενηθυ, θαη ημ πεκίμ ή TV yoke, πμο απμηειείηαη απυ παιθυ θαη δηαθηκείηαη απυ εηαηνείεξ ακάθηεζεξ μεηάιιςκ. ζμ γηα ηηξ πιαθέηεξ, ηεμαπίδμκηαη θαη, αθμφ ημοξ αθαηνεζμφκ ηα μέηαιια, πνμςζμφκηαη ζηηξ μεηαιιμονγίεξ. Πμ ηνίμμα ηεξ πιαθέηαξ πμο απμμέκεη πςιείηαη αοηυκμμα ζε εηαηνείεξ πμο ζα θαηαζθεοάζμοκ με αοηυ κέεξ πιαθέηεξ ακχηενεξ πμηυηεηαξ. 35

Ε δηαθήμηζε πμο εκηοπςζίαζε Mε πνςηαγςκηζηέξ δφμ θανημφκ, ημκ θ. Γοαηζζεηίδε θαη ημκ θ. Αδηαθυνμγιμο, με πάκς απυ 208.000 επηζθέρεηξ ημ 2010, ημ εκδηαθένμκ microsite ηεξ Ακαθφθιςζεξ Οοζθεοχκ Α.Γ. ακαιαμβάκεη κα μοήζεη με δηαδναζηηθυ ηνυπμ ζηεκ πναθηηθή ηεξ ακαθφθιςζεξ ημοξ Γιιεκεξ πνήζηεξ ημο Internet. «Γίκαη γκςζηυ υηη θακείξ δεκ ακαθοθιχκεη ζοζηεμαηηθά ζοζθεοέξ ζηεκ Γιιάδα. Πμ θμηκυ ζημ μπμίμ ζημπεφμομε είκαη ιμηπυκ κέμη άκζνςπμη, ειηθίαξ έςξ 35 εηχκ, δεθηηθμί ζημ θαηκμφνγημ, ημοξ μπμίμοξ επηζομμφμε κα θάκμομε απυ πενηζηαζηαθμφξ ακαθοθιςηέξ ζοζηεμαηηθμφξ θαη κα ζηνέρμομε ζημ κα θάκμοκ πνάλε ηεκ ακαθφθιςζε εθείκμοξ πμο μέπνη πζεξ απιχξ γκχνηδακ υηη οπάνπεη», ελεγεί ε θ. Ακαζηαζία Βμνηά, οπεφζοκε επηθμηκςκίαξ ηεξ εηαηνείαξ. Μη εμπκεοζηέξ ημο ημ πενηγνάθμοκ ζακ «έκα δηδαθηηθυ αιιά υπη δαζθαιίζηηθμ παναμφζη γηα μεγάιμοξ», πμο θηηάπηεθε απυ ηεκ εηαηνεία ρεθηαθήξ επηθμηκςκίαξ Rascal έηζη χζηε κα «μμηνάδεηαη» μέζς e-mail ζημκ παγθυζμημ ηζηυ. Νανμοζηάζηεθε γηα πνχηε θμνά ημ Κμέμβνημ ημο 2009, εκχ ήδε έπεη ιακζανηζηεί ε 2ε έθδμζή ημο πμο αθμνά ηεκ ακαθφθιςζε ιαμπηήνςκ θαη πνεζημμπμηεί πημ ελειηγμέκεξ ηεπκμιμγίεξ. «πςξ πνηκ απυ 10 πνυκηα πεημφζαμε ηα θμοηάθηα απυ ηα ακαροθηηθά ζημ δνυμμ θαη πιέμκ δεκ ημ θάκμομε, θάπςξ έηζη πνέπεη κα γίκεη θαη με ηεκ ακαθφθιςζε ζοζθεοχκ», ιέκε μ Κίθμξ Νεηνυπμοιμξ θαη μ Πίμμξ Πμθμοδμπαιίδεξ, βαζηθμί ζοκηειεζηέξ ηεξ δεμημονγηθήξ μμάδαξ ημο deneinaiparamithi.gr. «Ιαγηθέξ ιφζεηξ δεκ οπάνπμοκ, απυ εμάξ ελανηάηαη. Ηαη ακαπυθεοθηα θάπμηα πνάγμαηα πμο ζεςνμφζαμε υηη ηα λένμομε ίζςξ ηειηθά πνέπεη κα ηα μάζμομε απυ ηεκ ανπή. Αοηυ αθνηβχξ πνμζπαζεί κα πεη θαη ε ρεθηαθή ηζημνία μαξ...» 36

3.6 Ση ακαθοθιώκμομε; ΜΖΗΖΑΗΓΟ ΟΡΟΗΓΡΓΟ, ΓΛΜΝΘΖΟΙΜΟ ΝΘΕΞΜΦΜΞΖΗΕΟ ΗΑΖ ΠΕΘΓΝΖΗΜΖΚΩΚΖΩΚ: Ε/Ρ ζομπενηιαμβακμμέκςκ ηςκ πμκηηθηχκ, ηςκ μζμκχκ θαη ηςκ πιεθηνμιμγίςκ, εθηοπςηέξ, θςημακηηγναθηθά μεπακήμαηα, αζφνμαηα ηειέθςκα, ειεθηνηθέξ θαη ειεθηνμκηθέξ γναθμμεπακέξ θ.ιπ. ΗΑΠΑΚΑΘΩΠΖΗΑ ΓΖΔΕ: Πειεμνάζεηξ, ναδηυθςκα, βηκηεμθάμενεξ ΝΑΖΚΖΔΖΑ ΗΑΖ ΓΛΜΝΘΖΟΙΜΟ ΣΡΑΓΩΓΖΑΟ ΗΑΖ ΑΘΘΕΠΖΟΙΜΡ: Βηκηεμπαηπκίδηα, θμνεηέξ θμκζυιεξ βηκηεμπαηπκηδηχκ 3.7 Πμο Μπμνμύμε κα Ακαθοθιώζμομε Ναναδίδμομε ηηξ μηθνμζοζθεοέξ ζηα θαηαζηήμαηα ειεθηνηθχκ θαη ειεθηνμκηθχκ ζοζθεοχκ θαη ζηα ζομβεβιεμέκα ζμφπεν μάνθεη ή ηηξ ημπμζεημφμε ζημοξ θάδμοξ ηςκ δεμμηηθχκ ζεμείςκ ζοιιμγήξ (εκεμενςκυμαζηε γηα ημ πμφ βνίζθμκηαη επηθμηκςκχκηαξ είηε με ημκ δήμμ ηεξ πενημπήξ μαξ είηε με ηεκ Ακαθφθιςζε Οοζθεοχκ Α.Γ.). Ακ πνυθεηηαη γηα μεγάιεξ ζοζθεοέξ, μπμνμφμε κα δεηήζμομε απυ ημ θαηάζηεμα ιηακηθήξ κα πάνεη πίζς ηεκ παιηά ζοζθεοή με ηεκ αγμνά ηεξ θαηκμφνγηαξ ή ζοκεκκμμφμαζηε με ηεκ Ρπενεζία Νενηζοιιμγήξ Μγθςδχκ Ακηηθεημέκςκ ημο δήμμο ηεξ πενημπήξ μαξ, χζηε κα ηεκ θαηεβάζμομε ζημ πεδμδνυμημ έπμκηαξ πνμεγμομέκςξ ζομθςκήζεη ηε ζογθεθνημέκε χνα πενηζοιιμγήξ. Γηα πιενμθμνίεξ: Ακαθφθιςζε Οοζθεοχκ Α.Γ., Π/ 210-53.19.762-5, www.electrocycle.gr Αηειείςημη υγθμη ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ, ηα ζήμα θαηαηεζέκ ηεξ ρεθηαθήξ μαξ επμπήξ έπμοκ ανπίζεη κα δεμημονγμφκηαη, κα μαδεφμκηαη θαη δηανθχξ κα αολάκμκηαη, απεηιχκηαξ ακζνχπηκεξ δςέξ, εκχ ακάμεζα ζηα άιια 37

θαηαδεηθκφμοκ υηη ε δηαπείνηζε ηςκ ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ απμηειεί πμιφ ζμβανυ θαη ζεμακηηθυ πνυβιεμα. Οηηξ ακεπηογμέκεξ πχνεξ μ μέζμξ υνμξ δςήξ εκυξ ειεθηνμκηθμφ οπμιμγηζηή μεηχζεθε απυ ηα 6 πνυκηα ημ 1997, ζηα 2 πνυκηα ημ 2005. Ε ηεπκμιμγία επίπεδεξ μζυκεξ ακηηθαηαζηάζεθακ με ηεκ ηεπκμιμγία CRT απιά θαη μυκμ γηα βιέπμομε ηαηκίεξ, μέζς αοημφ ημο μέζμο. Ε Greenpeace ηχνα απυ ηεκ πιεονά ηεξ εθηημά υηη θάπμο 20 με 50 εθαημμμφνηα ηυκμη ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ πανάγμκηαη θάζε πνυκμ. Πα ειεθηνμκηθά απυβιεηα υπςξ ημκίδεη απμηειμφκ ημ 5% ηςκ παγθμζμίςκ απμβιήηςκ θαη ηζμδοκαμμφκ με ημ πμζμζηυ ηςκ πιαζηηθχκ ζοζθεοαζηχκ. Ωζηυζμ, ηα ειεθηνμκηθά απυβιεηα είκαη πενηζζυηενμ επηθίκδοκα απυ ηηξ πιαζηηθέξ ζοζθεοαζίεξ, θαζχξ μη ειεθηνμκηθμί οπμιμγηζηέξ, μη ηειεμνάζεηξ πενηέπμοκ ημληθά οιηθά υπςξ μυιοβδμ, ανζεκηθυ, θάδμημ, θαη βενφιιημ πμο πνεζημμπμηείηαη ζε αγςγμφξ, μπαηανίεξ, θαη ζε μηθνμηζίπ. Οηηξ ΕΝΑ πάκς απυ ημ 70% ηςκ παιαηχκ οπμιμγηζηχκ θαη 80% ηςκ ηειεμνάζεςκ θαηαιήγμοκ ζε πςμαηενέξ. Μη ημλίκεξ ηςκ απμβιήηςκ αοηχκ δηαννέμοκ ζημ έδαθμξ με απμηέιεζμα ημ έδαθμξ θαη ηα οπυγεηα φδαηα κα μμιφκμκηαη. Θεςνεηηθά, ε ακαθφθιςζε αοηχκ ηςκ ζοζθεοχκ ακηί κα πεηάγμκηαη ζα έδηκε ηεκ δοκαηυηεηα κα ακαθηεζεί έκα ζεμακηηθυξ υγθμξ πνοζμφ, αζεμημφ, ή άιιςκ μεηάιιςκ ηα μπμία ζα μπμνμφζακ κα μεηαπςιεζμφκ. Οηεκ πνάλε, ε ακαθφθιςζε ζηηξ ακεπηογμέκεξ πχνεξ θμζηίδεη αθνηβά θαη οπυθεηηαη ζε αοζηενέξ νοζμίζεηξ γηα ηεκ ογεία θαη ημ πενηβάιιμκ. Έηζη μη εφπμνεξ πχνεξ έπμοκ λεθηκήζεη ηηξ απμζημιέξ επηθίκδοκςκ ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ πνμξ ηηξ πχνεξ πμο ηειμφκ οπυ ακάπηολε, υπμο μη κυμμη γηα ηεκ αζθάιεηα θαη ηεκ ογεία είκαη πημ ειαζηηθμί θαη ε ακαθφθιςζε θζεκυηενε. Νυιεηξ υπςξ μη Αθνα, Γθάκα, Γθμοηγημφ ζηεκ Ηίκα ή Bangalore ζηεκ Ζκδία έπμοκ μεηαηναπεί ζε πςμαηενέξ ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ, ακαθένεη μ Paul de Jong δηεοζοκηήξ ημο Μιιακδηθμφ ηδνφμαημξ ειεθηνμκηθχκ απμβιήηςκ. Ιήπςξ ηχνα θαη εμείξ απυ ηεκ πιεονά πνέπεη κα είμαζηε πημ ζπμιαζηηθμί ζηα πνμσυκηα ρεθηαθήξ ηεπκμιμγίαξ πμο αγμνάδμομε; Ιήπςξ 38

πναγμαηηθά πνέπεη πνηκ ηα αγμνάζμομε κα ζθεθημφμε γηα ηη πνήζε πναγμαηηθά ζα ζέιμομε θαη ακ ημ υθειμξ πμο ζα έπμομε οπενηενεί ηηξ δεμηάξ πμο πνμθαιμφμε; Πμ πνυβιεμα με ηηξ πιαζηηθέξ ζοζθεοαζίεξ ημ εμπεδχζαμε. Ήνζε μάιιμκ ε ζεηνά κα εμπεδχζμομε θαη ηα πνμβιήμαηα πμο δεμημονγεί ε ρεθηαθή ηεπκμιμγία, θάκμκηαξ πημ ιμγηθή πνήζε. 3.8 ηαηηζηηθά Απμηειέζμαηα Ένεοκαξ Ιεηά απυ ένεοκα πμο πναγμαημπμηήζεθε απυ ηεκ μμάδαξ ζηα πιαίζηα ημο μαζήμαημξ Project με ζέμα ηε Ακαθφθιςζε ηςκ Σεθηαθχκ ζοζθεοχκ με δείγμα 60 μαζεηέξ ηεξ Α Θοθείμο Ν.Θ.Ν.Ν, πήναμε ηα ελήξ απμηειέζμαηα (απεηθμκίδμκηαη ζηα παναθάης γναθήμαηα). ΔΥΔΣΔ KINHTO; ΝΑΗ 100% ΌΥΗ 0% ΝΑΗ 100% 60 60 50 40 30 20 ΌΥΗ 0% 0 10 0 39

ΠΟΑ ΚΗΝΖΣΑ ΔΥΔΣΔ ΑΛΛΑΞΔΗ; 1-3 ΚΗΝΖΣΑ 53% 32 35 1-3 ΚΗΝΖΣΑ 53% 4-6 ΚΗΝΖΣΑ 40% 24 30 4-6 ΚΗΝΖΣΑ 40% 25 20 7+ ΚΗΝΖΣΑ 7% 7+ ΚΗΝΖΣΑ 7% 4 15 10 5 0 ΣΗ ΚΑΝΔΣΔ ΣΟ ΚΗΝΖΣΟ ΠΟΤ ΒΑΡΔΘΖΚΑΣΔ; ΠΔΣΑΣΔ 18% ΓΗΝΔΣΔ 40% 24 25 ΓΗΝΔΣΔ 40% ΑΝΣΑΛΛΑΔΣΔ ΓΗΑ ΚΑΗΝΟΤΡΓΗΟ 27% 16 20 ΑΝΣΑΛΛΑΔΣΔ ΓΗΑ ΚΑΗΝΟΤΡΓΗΟ 27% ΚΡΑΣΑΣΔ 15% ΚΡΑΣΑΣΔ 15% 9 ΠΔΣΑΣΔ 18% 11 15 10 5 0 40

ΠΟΑ ΚΗΝΖΣΑ ΤΠΑΡΥΟΤΝ ΣΖΝ ΟΗΚΟΓΔΝΔΗΑ Α; 4-7 ΚΗΝΖΣΑ 63% 38 40 1-3 ΚΗΝΖΣΑ 18% 35 30 4-7 ΚΗΝΖΣΑ 63% 25 8+ ΚΗΝΖΣΑ 18% 8+ ΚΗΝΖΣΑ 18% 11 1-3 ΚΗΝΖΣΑ 18% 11 20 15 10 5 0 ΣΗ ΚΑΝΔΣΔ ΣΟ ΚΗΝΖΣΟ ΠΟΤ ΥΑΛΑΔ; ΔΠΗΚΔΤΑΕΔΣΔ 53% ΔΠΗΚΔΤΑΕΔΣΔ 53% 32 35 ΠΔΣΑΣΔ 10% ΑΝΑΚΤΚΛΧΝΔΣΔ 32% ΑΝΑΚΤΚΛΧΝΔΣΔ 32% 19 30 25 20 15 ΚΡΑΣΑΣΔ 5% ΚΡΑΣΑΣΔ 5% 3 ΠΔΣΑΣΔ 10% 6 10 5 0 41

ΝΑΗ 98% ΌΥΗ 2% ΔΥΔΣΔ ΤΠΟΛΟΓΗΣΖ; ΝΑΗ 98% 59 60 50 40 30 ΌΥΗ 2% 1 20 10 0 ΠΟΟΗ ΤΠΟΛΟΓΗΣΔ ΤΠΑΡΥΟΤΝ ΣΖΝ ΟΗΚΟΓΔΝΔΗΑ Α; 1-2 ΤΠΟΛΟΓΗΣΔ 53% 32 35 1-2 ΤΠΟΛΟΓΗΣΔ 53% 3-6 ΤΠΟΛΟΓΗΣΔ 40% 3-6 ΤΠΟΛΟΓΗΣΔ 40% 24 30 25 7+ ΤΠΟΛΟΓΗΣΔ 7% 20 7+ ΤΠΟΛΟΓΗΣΔ 7% 4 15 10 5 0 42

ΣΗ ΚΑΝΔΣΔ ΣΟΝ ΤΠΟΛΟΓΗΣΖ ΠΟΤ ΥΑΛΑΔ; ΔΠΗΚΔΤΑΕΔΣΔ 83% ΠΔΣΑΣΔ 2% ΔΠΗΚΔΤΑΕΔΣΔ 83% 50 50 45 40 35 30 25 ΑΝΑΚΤΚΛΧΝΔΣΔ 15% ΑΝΑΚΤΚΛΧΝΔΣΔ 15% 9 ΠΔΣΑΣΔ 2% 1 20 15 10 5 0 ΔΥΔΣΔ ΦΖΦΗΑΚΖ ΦΧΣΟΓΡΑΦΗΚΖ ΜΖΥΑΝΖ; ΝΑΗ 93% 56 60 ΝΑΗ 93% 50 40 ΌΥΗ 7% 30 20 ΌΥΗ 7% 4 10 0 43

ΠΟΔ ΦΖΦΗΑΚΔ ΦΧΣΟΓΡΑΦΗΚΔ ΜΖΥΑΝΔ ΔΥΔΣΔ ΑΛΛΑΞΔΗ; 1-2 ΦΖΦ. ΜΖΥΑΝΔ 71% 1-2 ΦΖΦ. ΜΖΥΑΝΔ 71% 40 40 35 3-6 ΦΖΦ. ΜΖΥΑΝΔ 25% 30 25 7+ ΦΖΦ. ΜΖΥΑΝΔ 4% 7+ ΦΖΦ. ΜΖΥΑΝΔ 4% 2 3-6 ΦΖΦ. ΜΖΥΑΝΔ 25% 14 20 15 10 5 0 ΣΗ ΚΑΝΔΣΔ ΣΖΝ ΦΖΦΗΑΚΖ ΜΖΥΑΝΖ ΠΟΤ ΥΑΛΑΔ; ΔΠΗΚΔΤΑΕΔΣΔ 68% ΔΠΗΚΔΤΑΕΔΣΔ 68% 38 40 ΠΔΣΑΣΔ 7% ΑΝΑΚΤΚΛΧΝΔΣΔ 20% 35 30 25 20 ΚΡΑΣΑΣΔ 5% ΚΡΑΣΑΣΔ 5% 3 ΑΝΑΚΤΚΛΧΝΔΣΔ 20% 11 ΠΔΣΑΣΔ 7% 4 15 10 5 0 44

Απυ ηα δηαγνάμμαηα ζομπεναίκμομε υηη μη μαζεηέξ ημο ζπμιείμο μαξ είκαη ελμηθεηςμέκμη με ηηξ ρεθηαθέξ ζοζθεοέξ. Νάκς απυ ημ εκεκήκηα ηηξ εθαηυ έπεη ζηεκ θαημπή ημο οπμιμγηζηή, θηκεηυ θαη ρεθηαθή θςημγναθηθή μεπακή. ηακ μη παιηέξ ζοζθεοέξ παιάζμοκ πάκς απυ ημ ζανάκηα ηηξ εθαηυ επηιέγεη κα ηηξ επηζθεοάζεη, ζε πμζμζηυ μεγαιφηενμ απυ δεθαπέκηε ηηξ εθαηυ μη μαζεηέξ ζηέικμοκ ηηξ ζοζθεοέξ θαηεοζείακ ζηεκ ακαθφθιςζε θαη ε πιεμκάδμοζα μεημρεθία απιχξ ηηξ πεηά ζημκ θάδμ θμηκχκ απμννημμάηςκ. 3.9 Απμηειέζμαηα Ένεοκαξ Ηαηυπηκ ένεοκαξ ζε θαηαζηήμαηα ρεθηαθχκ ζοζθεοχκ πμο επηζθεθηήθαμε πήναμε μενηθά απμηειέζμαηα ζπεηηθά με ημ πυζμ θαη ακ ακαθοθιχκμοκ ηηξ ρεθηαθέξ ημο ζοζθεοέξ. Πμ θαηάζηεμα Cyberia, ημ μπμίμ πνμζθένεη οπενεζίεξ ηκηενκεη γηα ημ θμηκυ, θάκεη αιιαγή οπμιμγηζηχκ θάζε ηνία πνυκηα. Πμοξ οπμιμγηζηέξ ημοξ μπμίμοξ αιιάδεη ημοξ πμοιάεη υιμοξ έηζη δεκ πνεηάδεηαη κα πάκε γηα ακαθφθιςζε ή κα πεηαπημφκ. Άμα θάπμημ ελάνηεμα ημο οπμιμγηζηή πάζεη θάπμηα βιάβε ηυηε δεκ ημ πεηάκε αιιά ακηηζέηςξ ημ αθαηνμφκε, ημ πάκε γηα επηζθεοή θαη εθυζμκ θαη έπεη επηζθεοαζηεί ημ έπμοκ γηα κα ακηηθαηαζηήζμοκ θάπμημ άιιμ πμο πάζεη ημ ίδημ. Οοκεπχξ οπάνπεη έκα θφθιμξ θαη δεκ πεηηέηαη ηηπμηα. Οε πενίπηςζε πμο πνεηαζηεί κα πεηάλμοκ θάηη θάζε μήκα πενκάκε εηδηθά θμκηεηκεν ζηα μπμία δίκμοκ ηα ρεθηαθά ημοξ ζθμοπίδηα ηα μπμία ζηε ζοκεπεία ηα πάκε ζε εηδηθμφξ πχνμοξ ακαθφθιςζεξ, Ε vodafone, δέπεηαη θάζε 2 μήκεξ πενίπμο 400 θηιά ρεθηαθχκ ζοζθεοχκ ηα μπμία ηα βάδεη ακάιμγα με ηηξ βιάβεξ ημο θαζεκυξ ζε εηδηθμφξ θάδμοξ ημοξ μπμίμοξ παναιαμβάκμοκ θμκηεηκεν θαη ηα πάκε ζε εηδηθμφξ πχνμοξ. Μπμία θηκεηά έπμοκ πάζεη βιάβε παμειήξ ζμβανυηεηαξ ηυηε επηζθεοάδμκηαη θαη επηζηνέθμκηαη ζημκ πειάηε. Πα δηάθμνα ελανηήμαηα ηειεθχκςκ ηα μπμία είκαη πημ εοαίζζεηα ζε πενίπηςζε πμο παιάκε ηυηε ηα πάκε ζηεκ εηαηνία υπμο με εηδηθά μεπακήμαηα ηα δημνζχκμοκ. Ξςηήζαμε επίζεξ ακ οπήνπακ πνμγνάμμαηα ακηαιιαγήξ θηκεηχκ. Δειαδή ζε πενίπηςζε 45

πμο μ πειάηεξ ζέιεη κα πάνεη έκα θαηκμφνγημ θηκεηυ κα πάεη ημ παιηυ ημο θαη κα πάνεη έκα θαηκμφνγημ με παμειυηενε ηημή αιιά μαξ είπακ υηη ηέημηα πενίπηςζε δεκ οθίζηαηαη. Ε Cosmote έπεη δεμημονγήζεη έκα πημ ζομθένμκ πνυγναμμα γηα ημκ πειάηε. Ακηί κα πεηάλεη μ πειάηεξ ημ παιηυ ημο θηκεηυ μπμνεί κα ημ πάεη ζηεκ Cosmote ιαμβάκεη ςξ απμδεμίςζε έκα πνεμαηηθυ πυζμ. Αοηυ είκαη πμιφ θαιυ γηα ηεκ ακαθφθιςζε θαζχξ δίκμοκ θίκεηνμ ζημκ θυζμμ κα μεκ πεηάεη ημ θηκεηυ ημο αιιά κα ημ πεγαίκεη γηα ακαθφθιςζε θαη κα παίνκεη θαη πνήμαηα. Αοηά πμο μαδεφεη ηα πεγαίκεη ζε εηδηθμφξ πχνμοξ υπμο θαη επελενγάδμκηαη θαη ακαθοθιχκμκηαη. Γπίζεξ ακ ημ θηκεηυ παιάζεη θαη είκαη θαηκμφνγημ ηυηε ε εηαηνεία ημο δίκεη έκα ίδημ μιμθαίκμονγημ θαη ημ πνμβιεμαηηθυ πάεη γηα επηζθεοή, θοζηθά αοηυ γίκεηαη εθυζμκ είκαη ζηα πνμκηθά πενηζχνηα ηεξ εγγφεζεξ. Πμ Ιultirama ημ μπμίμ πμοιάεη μηα μεγάιε πμζυηεηα ρεθηαθχκ ζοζθεοχκ δεκ έπεη ηυζμ μεγάιε δναζηενημπμίεζε ζηεκ ακαθφθιςζε. Γπηζθεοάδεη ηοπυκ πνμβιήμαηα ηα μπμία έπμοκ οπμζηεί μη ζοζθεοέξ θαη ζε πενίπηςζε πμο δεκ επηδημνζχκμκηαη ηυηε πάκε γηα ακαθφθιςζε. Αοηυ πμο μαξ θέκηνηζε ημ εκδηαθένμκ ήηακ υηη ακ θαη πμοιάεη ηυζμ πμιιέξ ζοζθεοέξ εηήζημ έπεη μυκμ 1 ηυκμ ακαθφθιςζεξ ημ πνυκμ. Οε ζφγθνηζε με ηεξ εηαηνίεξ θηκεηήξ ηειεθςκίαξ απυ πάκς πμο έπμοκ ημ 2μεκμ 400 θηιά είκαη ζπεηηθά ιίγμξ μ 1 ηυκμξ. Πμ Plaisio ακηηζέηςξ είκαη εκενγυ ζε αοηυ ημ ένγμ πμο πνμζπαζμφκε μη δηάθμνμη μνγακηζμμί παγθυζμημξ θαη θαηαβάιεη μεγάιε πνμζπάζεηα θαζχξ πμιιά θαηαζηήμαηα ηα μπμία έπμοκ ρεθηαθά απυβιεηα ηα ζογθεκηνχκμοκ εθεί θαη μυιηξ έπεη μαδεοηεί μεγαιμξ ανηζμυξ ηυηε πάκε ζηεκ Αζήκα ζηα Mέγανα υπμο θαη εθεί επελενγάδμκηαη. H Wind έπεη δεμημονγήζεη θαη αοηή απυ ηεκ μενηά ηεξ μηα ςναία θαηκμημμία. Οε πενίπηςζε απυζονζεξ ημο παιημφ θηκεημφ μ πειάηεξ ιαμβάκεη μηα δςνμεπηηαγή γηα ηα θαηαζηήμαηα Wind. ια ηα ελανηήμαηα ζε πενίπηςζεξ βιάβεξ επηζθεοάδμκηαη αιιηχξ ακαθοθιχκμκηαη. Γπίζεξ ημ θηκεηυ ακ πάζεη θάπμηα βιάβε ηυηε ε εηαηνία ημ ζηέικεη ζηα θεκηνηθά θαη ακ 46

δηαπηζηςζεί υηη ε δεμία δεκ δημνζχκεηαη ηυηε ημ δίκεηαη ζημκ πειάηε μιμθαίκμονγημ θηκεηυ. Οοκμρίδμκηαξ υια αοηά ηα ρεθηαθά ζθμοπίδηα πμο ζογθεκηνχκμκηαη απυ ηα θμκηέηκεν μεηαθένμκηαη ζηα Ιέγανα υπμο οπάνπμοκ δομ ενγμζηάζηςκ πμο ελεηδηθεφμκηαη ζηεκ ακαθφθιςζε ρεθηαθχκ ζοζθεοχκ. 47

4. Βηβιημγναθία [1] Ηέκηνμ Γιιεκηθήξ Γιχζζαξ http://www.greek-language.gr [2] Δεθαδηθυ ζφζηεμα ανίζμεζεξ - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/tjtya4 [3] Δοαδηθυ ζφζηεμα ανίζμεζεξ - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/tcktc4 [4] Ηχδηθαξ Morse Βηθηπαηίδεηα http://bit.ly/sbdn0v [5] Bit - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/txxayh [6] Άιγεβνα Ιπμοι - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/tfaekl [7] Πδμνηδ Ιπμοι - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/skzdvp [8] Ιεπακηζμυξ ηςκ Ακηηθοζήνςκ - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/u1teel [9] ENIAC - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/ufabat [10] Alan Turing - Wikipedia http://bit.ly/uu2yt1 [11] Bombe - Wikipedia http://bit.ly/rcii5m [12] Vacuum tube - Wikipedia http://bit.ly/tevh42 [13] Πνακδίζημν - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/tpehcn [14] Bell Labs - Wikipedia http://bit.ly/uy5o6c [15] Microelectronics - Wikipedia http://bit.ly/ure48p [16] Very-large-scale integration - Wikipedia http://bit.ly/tf0ljw [17] Πεπκεηή κμεμμζφκε - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/sjrogl [18] Robotics - Wikipedia http://bit.ly/t3iyfa [19] Multimedia Wikipedia http://bit.ly/sejb7q [20] Natural language processing - Wikipedia http://bit.ly/ul1g9u 48

[21] Δηαδίθηομ - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/vwzafk [22] Σεθηαθή επακάζηαζε - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/tmvwqy [23] Γπμπή ηεξ πιενμθμνίαξ - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/uelk0d [24] Ιηθνμεπελενγαζηήξ - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/s2vbc7 [25] Κυμμξ ημο Ιμον - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/uhamvw [26] Σεθηαθή θςημγναθηθή μεπακή - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/uit8qx [27] MP3 - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/td8naf [28] Lossy compression - Wikipedia http://bit.ly/sgjuxn [29] Γπίγεηα ρεθηαθή ηειευναζε - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/dhsi8c [30] Γπίγεηα ρεθηαθή ηειευναζε «Πμ ΒΕΙΑ»http://bit.ly/s6yi7w [31] Πειευναζε ογνχκ θνοζηάιιςκ Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/syauag [32] Ννςηυθμιιμ επηθμηκςκίαξ - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/ssv4ko [33] Transmission Control Protocol - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/v0yjpf [34] Πεπκμιμγηθυξ κηεηενμηκηζμυξ - Βηθηπαίδεηα http://bit.ly/vrhhpd [35] http://www.exandasdocumentaries.com/gr/documentaries/chronolo gically/2007-2008/90-digital-cemeteries-psifiaka- [36] http://www.ftiaxno.gr/2010/05/alzheimer.html [37] http://biobaxes.wordpress.com/ [38] Ιεγάιμ μένμξ ηςκ πιενμθμνηχκ ηεξ δεφηενεξ μμάδαξ ακηιήζεθακ απυ άνζνα ηεξ εθεμενίδαξ «Γιεοζενμηοπία» θαη απυ ημ κημθημακηέν ημο Γ.Αογενυπμοιμο «Γλάκηαξ». [39] Άνζνμ Γιεοζενμηοπίαξ---www.NextDeal.gr 49

[40] Σεθηαθυξ θυζμμξ θαη ακαθφθιςζε http://sygxronitexnologia.wordpress.com [II] [41] Γπηπεηνήζεηξ πμο δναζηενημπμημφκηαη ζηεκ ρεθηαθή ηεπκμιμγία (Plaisio, Multirama, Vodafone, Wind, Cosmote, Cyberia) [IX] [42] Γνςηεμαημιυγημ (δείγμαηα απυ 60 μαζεηέξ ημο (Ν.Θ.Ν.Ν.) 50