ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφαλείας των Τροφίμων 10.1.2013 2012/2065(INI) ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας, και Ασφάλειας Τροφίμων προς την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων σχετικά με τις απειλές κατά της υγείας στον χώρο εργασίας λόγω αμιάντου και τις προοπτικές πλήρους εξάλειψης του υπάρχοντος αμιάντου (2012/2065(INI)) Συντάκτρια γνωμοδότησης: Sabine Wils AD\922107.doc PE494.492v03-00 Ενωμένη στην πολυμορφία
PA_NonLeg PE494.492v03-00 2/6 AD\922107.doc
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων καλεί την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, ως αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις: 1. αποδοκιμάζει την έλλειψη πληροφοριών εκ μέρους πολλών κρατών μελών που εμποδίζει αξιόπιστες προβλέψεις για τη θνησιμότητα λόγω μεσοθηλιώματος στην Ευρώπη, ενώ σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο αριθμός των περιπτώσεων ασθενείας των σχετιζόμενων με τον αμίαντο μόνο στην ΕΕ κυμαίνεται μεταξύ 20.000 και 30.000 ετησίως, καθώς και το γεγονός ότι περισσότεροι από 300.000 πολίτες αναμένεται ότι θα πεθάνουν από μεσοθηλίωμα έως το 2030 εντός της ΕΕ σε αυτό το πλαίσιο θεωρεί εξαιρετικά σημαντική την ενημέρωση και κατάρτιση των πολιτών καθώς και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών για τη διάγνωση σχετιζομένων με τον αμίαντο ασθενειών 2. τονίζει ότι όλοι οι τύποι ασθενειών που έχουν σχέση με τον αμίαντο όπως ο καρκίνος των πνευμόνων και το πλευρικό μεσοθηλίωμα που προκαλούνται μέσω της εισπνοής αιωρούμενων ινών αμιάντου, τόσο λεπτών που εισχωρούν στις κυψελίδες και τόσο μακριών που υπερβαίνουν το μέγεθος των μακροφάγων, καθώς και διάφορα είδη καρκίνου που προκαλούνται όχι μόνο με την εισπνοή αιωρούμενων ινών αλλά και με την κατάποση νερού που περιέχει τέτοιου είδους ίνες, οι οποίες προέρχονται από σωλήνες αμιάντου είναι αποδεδειγμένα επικίνδυνοι για την υγεία και ότι μπορεί να εκδηλωθούν ακόμα και μετά από αρκετές δεκαετίες, σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και μετά από σαράντα χρόνια 3. επιδοκιμάζει την απόφαση της ιταλικής δικαιοσύνης, που εκδόθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2012 στο Τορίνο, σχετικά με τις θανατηφόρες επιπτώσεις του αμιάντου, ενώ στο πλαίσιο αυτό ο πρώην κάτοχος και ο πρώην διευθυντής του ιταλικού παραρτήματος της εταιρείας Eternit κρίθηκαν υπαίτιοι για περίπου 3000 θανάτους που σχετίζονται με τον αμίαντο, και κλήθηκαν να καταβάλουν αποζημιώσεις στα θύματα και στους συγγενείς τους και σε ενώσεις της κοινωνίας των πολιτών 4. επισημαίνει ότι ο αμίαντος εξακολουθεί να υπάρχει σε πολλά ανοιχτά αμιαντωρυχεία, σε επισφαλείς χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων, σε συστήματα ύδρευσης, ναυάγια κοντά στις ακτές και σε πλοία, σε δημόσια και ιδιωτικά κτήρια (συγκεκριμένα σε στέγες, δάπεδα, λινοτάπητες και επιστρώσεις από βινύλιο), σε τρένα, οχυρά, σήραγγες και υπόγειες στοές, δεξαμενές πλοίων, στοές και σε ορισμένα είδη χαλικιών που χρησιμοποιούνται για έρμα σιδηροτροχιών καθώς και σε ορισμένες δραστηριότητες κατεδάφισης και επεξεργασίας αποβλήτων, γεγονός που ενδέχεται να σημαίνει επαναιώρηση μεμονωμένων ινών επισημαίνει ότι δεν είναι ακριβώς γνωστά τα σημεία τοποθέτησής του, και ότι, κατά συνέπεια, η ύπαρξη αμιάντου αποτελεί κίνδυνο για την υγεία όχι μόνο των εκτιθέμενων εργαζομένων, αλλά και όλων γενικά των πολιτών επισημαίνει στο πλαίσιο αυτό ότι η διάθεση κονδυλίων για την πρόληψη και θεραπεία θα μπορούσε να οδηγήσει στην περιβαλλοντική εξυγίανση επικίνδυνων χώρων και στη μείωση των εξόδων ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ενώ παράλληλα θα υπάρχει το πρόσθετο όφελος της δημιουργίας θέσεων εργασίας AD\922107.doc 3/6 PE494.492v03-00
5. καλεί την Επιτροπή να προωθήσει δραστηριότητες έρευνας και εξυγίανσης με σκοπό να εμποδιστεί η επαναιώρηση μεμονωμένων ινών και/ή να διασπαστεί το κρυσταλλικό πλέγμα ινώδους μορφής του αμιάντου 6. επικροτεί τις πρωτοβουλίες σε ορισμένες περιοχές και κράτη μέλη με στόχο την αντικατάσταση του αμίαντου με ηλιακούς συλλέκτες στις στέγες των αχυρώνων και στα αγροτικά κτίσματα, δημιουργώντας κατ αυτόν τον τρόπο μια επωφελή για όλους κατάσταση καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν περαιτέρω την προσέγγιση αυτή, στο πλαίσιο της πολιτικής της ΕΕ για την ανάπτυξη της υπαίθρου 7. προτρέπει τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι όλα τα κρούσματα αμιάντωσης, μεσοθηλιώματος και των σχετικών ασθενειών καταγράφονται μέσω συστηματικής συγκέντρωσης δεδομένων για επαγγελματικές και μη επαγγελματικές ασθένειες που συνδέονται με τον αμίαντο, να κατηγοριοποιήσουν και να καταχωρίσουν επισήμως την εμφάνιση των υπεζωκοτικών πλακών ως ασθένεια που συνδέεται με τον αμίαντο και να εξασφαλίσουν, με τη βοήθεια ειδικών παρατηρητηρίων, την αξιόπιστη χαρτογράφηση της παρουσίας αμιάντου, και συνεπώς να συμβάλουν στην πρόληψη και στη λήψη διορθωτικών μέτρων τονίζει πως ένα μητρώο και ένας χάρτης αμιάντου σε επίπεδο ΕΕ πρέπει να περιέχουν την ακριβή θέση των δημόσιων και ιδιωτικών χώρων που περιέχουν αμίαντο, καθώς και να επισημαίνουν με σαφήνεια τους χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων αμιάντου προκειμένου να αποφεύγεται ο ανεύθυνος χειρισμός αυτών των θαμμένων υλικών και να εξασφαλίζεται η πρόληψη και η λήψη διορθωτικών μέτρων 8. παροτρύνει την Επιτροπή να προβεί στην εκπόνηση μελέτης (έκθεση) για την καταγραφή των προβλημάτων που προκαλεί η χρήση αμιάντου ανά κράτος μέλος και να καθορίσει στοχευμένες δράσεις όπου υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη, όπως η ασφαλής αντικατάσταση του αμιάντου από τα δημόσια κτήρια, προσδιορίζοντας επακριβώς τα ποσά που θα χρειαστούν για τον σκοπό αυτό 9. υπογραμμίζει ότι, ανεξάρτητα από την πηγή της έκθεσης ή το καθεστώς απασχόλησης των ατόμων που εκτίθενται στον κίνδυνο αυτό, όλα τα θύματα του αμιάντου στην ΕΕ και οι συγγενείς τους πρέπει να έχουν το δικαίωμα να εξασφαλίζουν κατάλληλη και έγκαιρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και να λαμβάνουν επαρκή χρηματοδοτική στήριξη από τα εθνικά συστήματα υγείας 10. αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο των ενώσεων και ομάδων των θυμάτων του αμιάντου και των λοιπών ενώσεων της κοινωνίας των πολιτών, και συνιστά να παρέχουν τα κράτη μέλη και η ΕΕ επαρκείς πόρους για να στηρίξουν το έργο αυτό και να συνεργάζονται με τις ομάδες και τις ενώσεις αυτές στην κατάρτιση συνεκτικού σχεδίου για την εξάλειψη όλου του υπάρχοντος αμιάντου στην Ευρώπη τονίζει, σε αυτό το πλαίσιο, τη σημασία της ενημέρωσης των πολιτών και τη σημασία της σχετικής κατάρτισης του ιατρικού προσωπικού 11. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εκπονήσουν ποσοτική και ποιοτική παρεμβατική μελέτη σχετικά με τις μετρήσιμες σε κλινικό επίπεδο ψυχολογικές πτυχές που απαντώνται στις διάφορες ευρωπαϊκές γεωγραφικές κοινότητες από κρούσματα που PE494.492v03-00 4/6 AD\922107.doc
οφείλονται αποκλειστικά στην έκθεση στον αμίαντο 1 12. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δεσμευθούν ότι θα τηρήσουν την τελική προθεσμία του 2023 που έχουν προτείνει συνδικαλιστικές οργανώσεις για την πλήρη απαγόρευση της χρήσης αμιάντου στην ΕΕ, καταργώντας όλες τις εξαιρέσεις που αφορούν τα διαφράγματα αμιαντούχου χρυσότιλου, να μειώσουν στο ελάχιστο την οριακή τιμή της έκθεσης των εργαζομένων στις ίνες αμιάντου, όπως προβλέπει η οδηγία 2009/148/ΕΚ και τούτο μέσω της ενίσχυσης των διατάξεων για τη διασφάλιση της υγείας των εργαζομένων και της κατάλληλης εξυγίανσης όλων των σχετικών δημόσιων και ιδιωτικών χώρων, συμπεριλαμβανομένων των επισφαλών χώρων υγειονομικής ταφής αποβλήτων, να εξαλείψουν δε σταδιακά τους επισφαλείς και επικίνδυνους χώρους που περιέχουν αμίαντο ανά την ΕΕ 13. επισημαίνει ότι, όσον αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων αμιάντου, πρέπει να ληφθούν επίσης μέτρα με τη συναίνεση των ενδιαφερόμενων πληθυσμών για την προώθηση και στήριξη της έρευνας και των τεχνολογιών που κάνουν χρήση εναλλακτικών λύσεων φιλικών για το περιβάλλον και για την εξασφάλιση διαδικασιών, όπως η αδρανοποίηση των αποβλήτων που περιέχουν αμίαντο, για την απενεργοποίηση των ενεργών ινών του αμιάντου και τη μετατροπή του σε ακίνδυνα υλικά για τη δημόσια υγεία 14. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναθεωρήσουν τις διατάξεις περί εξαιρέσεων του αμιαντούχου χρυσότιλου, οι οποίες προβλέπονται επί του παρόντος από το Παράρτημα XVII του κανονισμού REACH, και να επισπεύσουν την αντικατάστασή τους πριν από τη λήξη της δεκαετούς περιόδου εξαίρεσης που εγκρίθηκε το 2009 15. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τους ελέγχους που απαιτούνται για να υποχρεούνται όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς, και συγκεκριμένα αυτοί που δραστηριοποιούνται στην επεξεργασία αποβλήτων αμιάντου σε χώρους υγειονομικής ταφής, να τηρούν όλες τις υγειονομικές διατάξεις που ορίζονται στην οδηγία 2009/148/ΕΚ, και να εξασφαλίζουν ότι κάθε απόβλητο που περιέχει αμίαντο, ανεξάρτητα από την περιεκτικότητά του σε ίνες, ταξινομείται ως επικίνδυνο απόβλητο σύμφωνα με την επικαιροποιημένη απόφαση 2000/532/ΕΚ τονίζει πως αυτού του είδους τα απόβλητα πρέπει να απορρίπτονται αποκλειστικά και μόνο σε συγκεκριμένους χώρους υγειονομικής ταφής για επικίνδυνα απόβλητα, όπως ακριβώς προβλέπεται στην οδηγία 1999/31/ΕΚ, ή, όταν χορηγείται η σχετική άδεια, να τυγχάνουν επεξεργασίας σε ειδικά κέντρα επεξεργασίας και αδρανοποίησης, όπου θα παρέχεται η σχετική ενημέρωση στον ενδιαφερόμενο πληθυσμό. 1 Το μεσοθηλίωμα θέτει τα θύματα και τις οικογένειές τους ενώπιον μιας πραγματικότητας πολύπλοκης στην αντιμετώπισή της, κυρίως λόγω της ψυχολογικής πλευράς. Η έρευνα που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο του Τορίνο στην πόλη Casale Monferrato (καθηγήτρια A. Granieri) αποκάλυψε ότι τα άτομα που υποφέρουν από μεσοθηλίωμα και οι οικογένειές τους παρουσιάζουν διάφορα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που εμπίπτουν στην κατηγορία με την επιστημονική ονομασία μετατραυματική αγχώδης διαταραχή (PTSD). AD\922107.doc 5/6 PE494.492v03-00
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ημερομηνία έγκρισης 28.11.2012 Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας +: : 0: 49 1 0 Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Elena Oana Antonescu, Κρίτων Αρσένης, Sophie Auconie, Pilar Ayuso, Paolo Bartolozzi, Sandrine Bélier, Sergio Berlato, Nessa Childers, Yves Cochet, Chris Davies, Anne Delvaux, Bas Eickhout, Edite Estrela, Elisabetta Gardini, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Satu Hassi, Jolanta Emilia Hibner, Dan Jørgensen, Karin Kadenbach, Christa Klaß, Eija-Riitta Korhola, Holger Krahmer, Jo Leinen, Peter Liese, Zofija Mazej Kukovič, Linda McAvan, Radvilė Morkūnaitė-Mikulėnienė, Antonyia Parvanova, Andres Perello Rodriguez, Mario Pirillo, Oreste Rossi, Richard Seeber, Θεόδωρος Σκυλακάκης, Claudiu Ciprian Tănăsescu, Salvatore Tatarella, Thomas Ulmer, Åsa Westlund, Glenis Willmott, Sabine Wils Νίκος Χρυσόγελος, Julie Girling, Γεώργιος Κουμουτσάκος, Judith A. Merkies, Britta Reimers, Birgit Schnieber-Jastram, Alda Sousa, Rebecca Taylor, Marita Ulvskog, Andrea Zanoni PE494.492v03-00 6/6 AD\922107.doc