ΠΜΣ 2012-13 Ευρωπαϊκή Κοινωνική Πολιτική Έννοιες, Αρχές, Αξίες Κοινωνικής Πολιτικής Θεµατική ενότητα 1 ου εξαµήνου / 10 τρίωρα σεµινάρια ιδάσκων: ηµήτρης Βενιέρης, Αν. Καθηγητής Κοινωνικής Πολιτικής Προσκεκληµένοι Καθηγητές: Τάκης Καφετζής (Παν/µιο Πελοποννήσου), Σάββας Ροµπόλης (Πάντειο Παν/µιο), Γιάννης Σακέλλης (Πάντειο Παν/µιο) Περίγραµµα Η Κοινωνική Πολιτική είναι ένα διεπιστηµονικό και εφαρµοσµένο αντικείµενο που διερευνά την ανταπόκριση των κοινωνιών στις κοινωνικές ανάγκες. Η µελέτη της υπονοεί τη δυνατότητα ανάλυσης θεωρητικών και εµπειρικών στοιχείων που εκπορεύονται από ένα ευρύ φάσµα κοινωνικών επιστηµών και αντικειµένων όπως κοινωνιολογία, οικονοµικά, πολιτική, ιστορία, δίκαιο, στατιστική, κλπ. Οι µελετητές της πρέπει να κατανοούν αυτές τις διαφορετικές αλλά συµπληρωµατικές επιστηµονικές προσεγγίσεις, ώστε να εµβαθύνουν στις αιτίες και τις επιδράσεις της Κοινωνικής Πολιτικής υπό το πρίσµα διαφορετικών ιδεολογικών παραδόσεων και κοινωνικών αξιών. Ο όρος Κοινωνική Πολιτική υποδηλώνει θεωρία και εφαρµογή. Σε θεωρητικό επίπεδο, ως ακαδηµαϊκό αντικείµενο αναφέρεται στη µελέτη, τη διερεύνηση και την ερµηνεία της Κοινωνικής Πολιτικής. Σε εφαρµοσµένο επίπεδο, ως πεδίο κοινωνικής παρέµβασης αναφέρεται στην ανάλυση, τη διαµόρφωση και την άσκηση κοινωνικών πολιτικών. Τα σεµινάρια αποσκοπούν στην παροχή βασικών θεωρητικών γνώσεων και εµπειρικών στοιχείων ώστε οι φοιτητές να αναπτύξουν τη δυνατότητα κατανόησης και, εξελικτικά, ανάλυσης των περί την Κοινωνική Πολιτική ζητηµάτων αλλά και να καλλιεργήσουν την επίγνωση του ευγενούς ρόλου της. Στο πλαίσιο αυτό διαµορφώνεται η θεµατολογία των σεµιναρίων αυτής της ενότητας. 1
Θεµατολογία σεµιναρίων 1. Η έννοια της Κοινωνικής Πολιτικής 2. Αρχές και αξίες της Κοινωνικής Πολιτικής 3. Τα πεδία της Κοινωνικής Πολιτικής 4. Κράτος και µοντέλα ευηµερίας Ιδεολογία και Κοινωνική Πολιτική 5. Οι σχέσεις της Κοινωνικής Πολιτικής (Ι) Ανάγκες & Επιλογές, ικαιώµατα & Υποχρεώσεις 6. Οι σχέσεις της Κοινωνικής Πολιτικής (ΙΙ) ικαιοσύνη & Ισότητα 7. Οι σχέσεις της Κοινωνικής Πολιτικής (ΙΙΙ) Κοινωνικά δικαιώµατα & Ιδιότητα του Πολίτη 8. Οικονοµική επιστήµη και Κοινωνική Πολιτική 9. Πολιτική επιστήµη, ιδεολογία και Κοινωνική Πολιτική 10. Οικονοµία και Κοινωνική Πολιτική Βασική βιβλιογραφία * Alcock P., Erskine A., May M. (2002), The Blackwell Dictionary of Social Policy, Social Policy Association, Oxford: Blackwell Publishers. Baldock J., Manning N., Miller S., Vickerstaff S. (1999), Social Policy, Oxford: Oxford University Press. Barr N. (2004), The Economics of the Welfare State (4 th edition), Oxford: Oxford University Press. Bulmer M., Lewis J. and Piachaud D. (eds) (1989), The Goals of Social Policy, London: Unwin. Cahill M. (1994), The New Social Policy, Oxford: Blackwell. Castles F. G. (2004), The Future of the Welfare State: Crisis Myths and Crisis Realities, Oxford: Oxford University Press. Clarke J. (2004), Changing Welfare, Changing States: New Directions in Social Policy, London: Sage. Culyer A.J. (1983), The Political Economy of Social Policy, Oxford: Martin Robertson. * Η βιβλιογραφία θα εξειδικεύεται (συγκεκριµένα κεφάλαια βιβλίων, άρθρα) µια εβδοµάδα πριν κάθε σεµινάριο και θα αναρτάται στην ηλεκτρονική πλατφόρµα του µαθήµατος (eclass). 2
Deakin N. (1994), The Politics of Welfare: Continuities and Change, London: Harvester Wheatsheaf. Dean H. (2006), Social Policy, Cambridge: Polity. Donnison D. V. (1975), An Approach to Social Policy, Dublin: National Economic and Social Council and Republic of Ireland Stationery Office. Drake R. F. (2001), The Principles of Social Policy, Basingstoke: Palgrave. Dwyer P. (2004), Understanding Social Citizenship: Themes and Perspectives for Policy and Practice, Bristol: Policy Press. Esping-Andersen G. (1990), The Three Worlds of Welfare Capitalism, Cambridge: Polity Press. Fitzpatrick T. (2001), Welfare Theory: an introduction, Basingstoke: Palgrave. Franklin J. (1998), Social Policy and Social Justice, London: Polity Press. Gough I. (1979), The Political Economy of the Welfare State, London: Macmillan. George V. & Wilding P. (1985), Ideology and Social Welfare, London: Routledge & Kegan Paul. George V. and Miller S. (eds) (1994), Social Policy Towards 2000, London: Rouledge. George V. & Wilding P. (1994), Welfare and Ideology, Hemel Hempstead: Harvester Wheatsheaf. Hill M. (1997), Understanding Social Policy, fifth edition, Oxford: Blackwell Publishers. Keynes J. M. (1936), The General Theory of Employment, Interest and Money, London: Macmillan and Co. Loney M., Boswell D. & Clarke J. (esd)(1993), Social Policy and Social Welfare, 5 th edition, Bristol: The Open University. Macarov D. (1995), Social Welfare: Structure and Practice, Thousand Oaks, California: Sage. Marshall T. H. (1950), Citizenship and Social Class, Cambridge: Cambridge University Press. 3
Marshall T. H. (1965), Social Policy, London: Hutchinson University Library. Marshall T.H. (1985), The Right to Welfare, London: Heinemann. Mishra R. (1984), The Welfare State in Crisis, Brighton: Wheatsheaf. Oakley A & Williams S. A. (eds) (1994), The Politics of the Welfare State, London: UCL Press. Pierson C. (1991), Beyond the Welfare State? The New Political Economy of Welfare, Cambridge: Polity Press. Pinker R. (1971), Social Theory and Social Policy, London: Heineman Educational. Pinker R. (1979), The Idea of Welfare, London: Heineman Educational. Rawls J. (1972), A Theory of Justice, Oxford: Clarendon Press. Sullivan M. (1982), The Politics of Social Policy, Hemel Hempstead: Harvester Wheatsheaf. Taylor-Gooby P. (1985), Public Opinion, Ideology and State Welfare, London: Routledge & Kegan Paul. Titmuss R. (1968), Commitment to Welfare, London: Allen & Unwin. Titmuss R. M. (1974), Social Policy: An Introduction, London: Allen & Unwin. Titmuss R. M. (1976), Essays on the Welfare State, third edition, London: George Allen and Unwin. Townsend P. (1975) Sociology and Social Policy, London: Allen Lane. Weber M. (1947), The Theory of Social and Economic Organisation, Oxford: Oxford University Press. Wilensky H. and Lebeaux C. N. (1965), Industrial Society and Social Welfare, New York: Free Press. Williams F. (1989), Social Policy A Critical Introduction, Oxford: Polity Press. *** 4
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1 ο Σεµινάριο (Παρασκευή 5 Οκτωβρίου): Η έννοια της Κοινωνικής Πολιτικής Baldock J., Manning N., Miller S., Vickerstaff S. (1999), Social Policy, Oxford: Oxford University Press (1 ο Μέρος, σελ.1-36). Βενιέρης. (2009), Ευρωπαϊκή Κοινωνική Πολιτική και Κοινωνικά δικαιώµατα: Το Τέλος των Ύµνων, Αθήνα: Ελληνικά Γράµµατα (σελ.41-55). Βενιέρης., Παπαθεοδώρου Χ. (2003), Τι είναι κοινωνικό και τι Πολιτικό στην Κοινωνική Πολιτική σήµερα; στο Βενιέρης., Παπαθεοδώρου Χ. (επιµ), Η Κοινωνική Πολιτική στην Ελλάδα: Προκλήσεις και Προοπτικές, Αθήνα: Ελληνικά Γράµµατα (σελ.27-38). Bulmer M., Lewis J. and Piachaud D. (eds) (1989), The Goals of Social Policy, London: Unwin (1 ο Μέρος, σελ. 1-24). Dean H. (2006), Social Policy, Cambridge: Polity (σελ.1-12). Esping-Andersen C. (2006, µετάφραση), Οι Τρεις Κόσµοι του Καπιταλισµού της Ευηµερίας, Αθήνα: Ελληνικά Γράµµατα (σελ.125-151). Hill M. (1997), Understanding Social Policy, fifth edition, Oxford: Blackwell Publishers (σελ.1-13). Spicker P (2004, µετάφραση), Κράτος Πρόνοιας Μια γενική θεωρία, Αθήνα: ιόνικος (σελ.279-295). Titmuss R. M. (1974), Social Policy: An Introduction, London: Allen & Unwin (σελ. 23-32) Williams F. (1989), Social Policy A Critical Introduction, Oxford: Polity Press (σελ.3-12). 5