Case Study Template for Good Practice

1 PH Work Part 2: in-depth case description Case Study Template for Good Practice Background information 1. Country and National Contact Office (NCO) Operational Unit: Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής (ΙΚΠΙ) Αλεξανδρουπόλεως 25 115 27 Αθήνα Τηλ.: +30 210 72 22 727 Fax: +30 210 74 87 658 E-mail: info@ispm.gr NCO: Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας Κέντρο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΚΥΑΕ) Πειραιώς 40 101 82 Αθήνα Τηλ.: +30 210 3214532 Fax: +30 210 3214197 E-mail: kyae@yeka.gr 2. Name and address of company (incl. contact details of informant) (when the company is the main focus of the good practice) COSMOTE Κινητές Τηλεπικοινωνίες Α.Ε. (Κηφισίας 99, Τ.Κ 15124, Μαρούσι) 3. Name and address of the organisation/agency /service provider (incl. contact details of informant) which is primarily responsible for organising the good practice within companies (when a service provider is the angle of approach) Η δράση έχει στόχο το προσωπικό της Cosmote και υλοποιείται µε τις συνδυασµένες ενέργειες της Οµάδας Ασφάλειας & Υγείας της Cosmote και

2 τα µέλη της ιατρικής οµάδας. 4. Name and address of the organisation/agency (incl. contact details of informant) which is primarily responsible for organising the activities (when a collective action project is the angle of approach) Η δράση έχει στόχο το προσωπικό της Cosmote και υλοποιείται µε τις συνδυασµένες ενέργειες της Οµάδας Ασφάλειας & Υγείας της Cosmote και τα µέλη της ιατρικής οµάδας. Στοιχεία του οργανισµού δίνονται παρακάτω, καθώς και τα λεπτοµερή στοιχεία επαφής των κυρίως υπευθύνων για τη δράση (ιατρός εργασίας, ψυχολόγος και νοσηλεύτρια) και τα ονόµατα των λοιπών συνεργατών που αποτελούν τη διεπιστηµονική οµάδα. COSMOTE Κινητές Τηλεπικοινωνίες Α.Ε. (Κηφισίας 99, Τ.Κ 15124, Μαρούσι) ιεπιστηµονική ιατρική οµάδα που αποτελείται από: Ιατρός εργασίας: Κρικέλλα Αλκινόη, Πηλίου 11, 16345 Ηλιούπολη,Τηλ. 210 9715459, 6932708828 Ψυχολόγος: Πετροχείλου Κάτια, Μεγάλου Σπηλαίου 7, 15341 Αγία Παρασκευή, Τηλ.2106014356, 6976217060 Νοσηλεύτρια: Γρανά Ελίνα Τηλ. 6974142488 Επισκέπτριες Υγείας: Μπακόλα Ευαγγέλια, Καραβιά Μαρία, Εσερίδου Ελένη 5. General information about the company of good practice Website: www.cosmote.gr Sector (NACE) 1 64.20 Telecommunications Number of employees 2129 Description of main activities and relevant statistics: Εναερίτες/τεχνικοί (field service engineers, climbers) Υπάλληλοι γραφείου (administrative personnel) Υπάλληλοι τηλεφωνικού κέντρου (customer service personnel, phone operators) General information on good practice Title of the case: 1 Nomenclature statistique des activités économiques dans la Communauté Européenne. See: http://ec.europa.eu/environment/emas/pdf/general/nacecodes_en.pdf

3 6. Επανένταξη στην εργασία και υποστήριξη ανθρώπων µε χρόνιες νόσους, πρόληψη χρονιότητας µε έγκαιρες παρεµβάσεις προαγωγής της υγείας 7. Summary a) Aims and objectives (100 words) Σκοποί του προγράµµατος καλής πρακτικής προαγωγής υγείας των εργαζοµένων µε χρόνιες νόσους είναι: Η αποτελεσµατική υποστήριξη του ανθρώπινου δυναµικού. Η εξασφάλιση της παραγωγικότητας, µέσω της αποτελεσµατικής διαχείρισης της σωµατικής και ψυχικής ασθένειας. Η εξασφάλιση της αντίστοιχης θέσης εργασίας που ανταποκρίνεται σε δεξιότητες και ακαδηµαϊκές γνώσεις του εργαζοµένου. Η προαγωγή σωµατικής και ψυχικής υγείας. Η ευαισθητοποίηση υπολοίπων συνεργατών, σχετικά µε τη σηµασία της υποστήριξης σε εργαζόµενους µε χρόνιες νόσους. Η ευαισθητοποίηση της ιοίκησης, ώστε να διαδραµατίσει ενεργό ρόλο στην υποστήριξη και επανένταξη του εργαζόµενου Συνέπεια των ανωτέρω είναι η συνεχής συνεργασία ιατρού εργασίας, ψυχολόγου, νοσηλεύτριας και επισκεπτριών υγείας µε τη ιοίκηση Ανθρώπινου υναµικού, τα στελέχη της εταιρείας και τους υπεύθυνους Υγείας & Ασφάλειας. b) Specification of core activities and interventions (100 words) Κεντρικές δραστηριότητες συµπεριλαµβάνουν συνεκτίµηση ιατρικού ιστορικού από τη διεπιστηµονική οµάδα, ταυτοποίηση σωµατικά και ψυχικά χρονίως πασχόντων, αξιολόγηση αυτών των υπαλλήλων, λήψη αποφάσεων για πιθανή τροποποίηση της θέσης εργασίας ή τη δηµιουργία νέας θέσης εργασίας, εµπλοκή του εργαζόµενου ή και της οικογένειάς του σε σχετικές αποφάσεις, συνεργασία µε τους υπευθύνους του τµήµατος του πάσχοντος ή και µε τους συναδέλφους του, όταν παρίσταται ανάγκη για αποδοχή της ένταξης ή επανένταξης του εργαζόµενου, καθώς και στενή συνεργασία µε εξωτερικούς ιατρούς και άλλους ειδικούς που εµπλέκονται στην υποστήριξη του πάσχοντος. Παράλληλα, συστηµατικές προσπάθειες αποφυγής χρονιότητας µέσω προληπτικών παρεµβάσεων προαγωγής υγείας, που συµπεριλαµβάνουν δηµιουργία έντυπου υλικού, ενηµερώσεις, δηµοσιεύσεις στο intranet της εταιρείας, παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών, άσκηση σε τεχνικές αποφυγής στρες και σε δεξιότητες εξισορρόπησης προσωπικής και εργασιακής ζωής. c) Why in your opinion is this a good practice? (100 words) Please refer to some of the afore mentioned criteria for success: - Is a specific approach and strategy prominent - coordination with various stakeholders assured - focus on chronic illness - Is early intervention and case management - Issue of self-management/self-determination

4 - Innovative aspects - any process and outcome data available Οι δραστηριότητες αυτές αποτελούν καλή πρακτική γιατί: 1. Ο σχεδιασµός για την αντιµετώπιση κάθε περίπτωσης ακολουθεί σταθερές αρχές, π.χ. την ολιστική αντιµετώπιση του εργαζοµένου και ενεργό συµµετοχή του, το σεβασµό και τη στήριξη της οµάδας στην οποία επιχειρείται η επανένταξη, την καλλιέργεια πνεύµατος συνεργασίας ανάµεσα στην διεπιστηµονική οµάδα, τον υπεύθυνο του τµήµατος και την αντίστοιχη οµάδα HR του Τµήµατος, όπου θα γίνει ένταξη, και της επιχείρησης. 2. Η οµάδα στόχου περιλαµβάνει όλους όσοι επηρεάζονται από µια αλλαγή ή τοποθέτηση, δηλ. διεπιστηµονική οµάδα, στελέχη εταιρείας, τον πάσχοντα και την οικογένειά του. 3. Εστιάζονται στη χρονιότητα και την αντιµετώπισή της, καθώς και στην ανάγκη αξιοποίησης του εργαζόµενου µε τον πιο παραγωγικό τρόπο, το οποίο δεν είναι σύνηθες σε ελληνική επιχείρηση. 4. Η ένταξη και θεραπευτική υποστήριξη των ψυχικά πασχόντων (συνεργασία Ιατρού Εργασίας και Ψυχολόγου µε θεράποντα ιατρό εργαζόµενου) αποτελεί πραγµατικά µοναδικό παράδειγµα πρακτικής σε ελληνική επιχείρηση. 8. History of this good practice and the factors prompting its establishment (why and how did the good practice evolve?) (200 words) Κατά την περιοδική εξέταση του προσωπικού της εταιρείας σε ετήσια βάση (κλινική εκτίµηση, αιµατολογικές και βιοχηµικές εξετάσεις, µυοσκελετική εκτίµηση και εκτίµηση αγχώδους συµπτωµατολογίας), παρατηρήθηκε αυξηµένος αριθµός περιστατικών µε χρόνια σωµατικά και ψυχικά νοσήµατα, που σε συνδυασµό µε τις διαρκώς µεταβαλλόµενες ανάγκες της επιχείρησης κατά την παραγωγική διαδικασία, µπορεί να προκαλέσουν δυσχέρεια και µείωση της παραγωγικότητας. Οι παρατηρήσεις αυτές προβληµάτισαν τη διεπιστηµονική οµάδα, που σε συνεργασία µε τα στελέχη του HR και αξιοποιώντας τις πληροφορίες της τρέχουσας επιστηµονικής βιβλιογραφίας, είχαν σαν αποτέλεσµα την αποτελεσµατική εξειδικευµένη µεθοδολογική προσέγγιση. 9. Is a target group of the practice specified? (yes/no) If yes, please provide a brief description of the target group. Ναι, οµάδα στόχου είναι οι υπάλληλοι της COSMOTE όλων των τοµέων παραγωγικής δραστηριότητας της επιχείρησης οι οποίοι νοσούν από σοβαρά, χρόνια σωµατικά (π.χ. σακχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκία, αρτηριακή υπέρταση, δυσλιπιδαιµίες, αυτοάνοσα) ή ψυχικά (π.χ. ψύχωση, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή) νοσήµατα.

5 10. Describe the core activities and interventions paying special attention to the four main topics: 1) company culture, health promotion at the workplace 2) coordination between professionals/agencies, 3) early intervention and case management and 4) self-management of the worker with disability (200 words) Εφόσον διαγνωσθεί χρόνια νόσος σε εργαζόµενο, γίνεται εκτίµηση της κατάστασης του εργαζόµενου από την Ιατρό Εργασίας και αξιολόγηση του ιατρικού αρχείου που τον συνοδεύει. Σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο από την Ιατρό Εργασίας, ζητείται συνεργασία µε τον θεράποντα ιατρό. Η προδιαγραφή της νέας θέσης εργασίας, εφόσον χρειάζεται, επιτυγχάνεται µε τη συνεργασία της Ιατρού Εργασίας µε την ψυχολόγο, τον προϊστάµενο του εργαζόµενου και τον αντίστοιχο υπεύθυνο του HR, λαµβάνοντας υπόψη τους περιορισµούς που προκύπτουν από την κατάσταση της υγείας του εργαζόµενου. Ακολούθως εκδίδεται έγγραφη βεβαίωση µε οδηγίες-προυποθέσεις εργασίας και λαµβάνει γνώση ο προϊστάµενος και ο υπεύθυνος HR της εταιρείας από την Ιατρό Εργασίας µε σκοπό την πλήρη τήρηση των υποδείξεων. Είναι δυνατόν η έκδοση βεβαίωσης να έχει βραχύχρονη ισχύ και να επανεκτιµάται η πορεία της υγείας του εργαζοµένου και οι ανάγκες του από την ΙΕ ανά 3, 6 ή 12 µήνες ή και σε συντοµότερο διάστηµα, ανάλογα µε την περίπτωση και τη νόσο. Πραγµατοποιούνται τροποποιήσεις στη θέση εργασίας (πχ. εργονοµικό κάθισµα), τακτικές συναντήσεις ή τηλεφωνική επικοινωνία µε την Ιατρό Εργασίας και ψυχολόγο για καλύτερη παρακολούθηση και υποστήριξη, ρύθµιση ωραρίου, όπως 6ωρη εργασία ή πρωινό ωράριο. ιοργάνωση δράσεων εντός της εταιρείας (διαλέξεις, ενηµερωτικές ηµερίδες, workshops) για την ενηµέρωση και προαγωγή της σωµατικής και ψυχικής υγείας των εργαζοµένων υγιών και χρονίως πασχόντων, µε έναυσµα ατοµικές περιπτώσεις εργαζοµένων και τον προληπτικό περιοδικό έλεγχο. Συλλογή δεδοµένων, στατιστική µελέτη και αξιοποίηση αυτών σε συναντήσεις µε το διοικητικό προσωπικό της εταιρίας, ώστε να σχεδιάζονται µε επάρκεια νέες προσεγγίσεις και καλές πρακτικές προς όφελος των εργαζοµένων και κυρίως των χρονίως πασχόντων. Συµβουλευτική οικογένειας-ατόµου (σε συναντήσεις µε Ιατρό Εργασίας και ψυχολόγο µεµονωµένα ή και συνδυαστικά), συζήτηση για θέµατα εντός και εκτός εργασίας που µπορεί να επιβαρύνουν ή να επιδεινώνουν την κατάσταση της υγείας του και διασύνδεση µε κοινωνικούς και υγειονοµικούς φορείς για την ολιστική υποστήριξη του ώστε να παραµένει σε καλή κλινική κατάσταση και παραγωγικός. Μέριµνα στο χώρο εργασίας (θέση parking, κάθισµα ειδικών προδιαγραφών, ΜΑΠ, ρύθµιση µετακίνησης, κάλυψη εξόδων µετακίνησης). Τεχνικές παρεµβάσεις στον εσωτερικό χώρο εργασίας κατόπιν συνεργασίας µε την οµάδα Υγείας και Ασφάλειας και τις τεχνικές υπηρεσίες της εταιρίας, αλλά και εξωτερικούς συνεργάτες (ειδικές χειρολαβές, βοηθητική κατασκευή σκάλας, διαµόρφωση νέας θέσης εργασίας). Σε περίπτωση απουσιασµού, κινητοποιείται η οµάδα του ιατρείου και υποστηρίζεται άµεσα ο εργαζόµενος σε όλα τα στάδια της νόσου (έναρξη νόσου, ανάρρωση, επανένταξη). Οι σχετικές ενέργειες αφορούν στον ίδιο τον εργαζόµενο, στην οµάδα των συναδέλφων του και στην οικογένειά του, κατά τις ανάγκες.

6 Organisational aspects 11. Is there a stepwise approach in your case? Please describe the different steps. Ακολουθούνται συγκεκριµένα βήµατα, όχι όµως µε την ίδια σειρά και διαφοροποιούνται ανάλογα µε το στόχο της παρέµβασης. Έστω ότι στόχος είναι η επανένταξη υπαλλήλου που νόσησε από χρόνιο ψυχικό νόσηµα, το οποίο συνοδεύτηκε από µακροχρόνια απουσία από το χώρο εργασίας, και έχει τώρα σταθεροποιηθεί µε τη βοήθεια φαρµακευτικής αγωγής. Τα βήµατα θα έχουν ως εξής: Αξιολόγηση υπαλλήλου από ιατρό εργασίας και ψυχολόγο, εκτίµηση δεξιοτήτων που προϋπήρχαν και δεξιοτήτων που έχουν συµβιβαστεί από τη νόσο, π.χ. µετά από απουσία λόγω ατυχήµατος ή νόσου, αξιολογείται η κατάσταση της υγείας του εργαζοµένου από την ιατρό εργασίας και εκδίδεται βεβαίωση καταλληλότητας, που ορίζει τις αναγκαίες προϋποθέσεις και συνθήκες επιστροφής στην εργασία του. Συλλογή πληροφοριών από οικογένεια υπαλλήλου, θεράποντες ιατρούς, άλλους εξωτερικούς παράγοντες. Συνεκτίµηση µε τη συµβολή και ψυχιάτρου των υπέρ και κατά της επιστροφής στην εργασία Συνεργασία µε υπεύθυνο τµήµατος όπου εργαζόταν ο υπάλληλος και στο οποίο θα γίνει πρώτα απόπειρα επανένταξης, αξιολόγηση τωρινής κατάστασης τµήµατος και αναγκών του Συνεργασία µε HR, ώστε να αξιολογηθεί πλήρως η πρότερη εργασιακή πορεία του πάσχοντος Περιγραφή θέσης εργασίας, που είτε προϋπήρχε είτε δηµιουργείται τώρα, µε γνώµονα τις τωρινές δεξιότητες του πάσχοντος αλλά και τις ανάγκες του τµήµατος. Συνεργασία µε υπεύθυνους Υ&Α Cosmote ως προς το χρονοδιάγραµµα επιστροφής, αρχικές ώρες εργασίας και χρόνους επαναξιολόγησης της πορείας του εργαζόµενου Συνεργασία ψυχολόγου οµάδας υποδοχής (συνάδελφοι), ώστε να προετοιµαστεί η επιστροφή του υπαλλήλου Επιστροφή µε υποστήριξη υπαλλήλου από όλους τους εµπλεκόµενους παράγοντες (ιατρός εργασίας, ψυχολόγος, εξωτερικός ψυχίατρος, υπεύθυνος τµήµατος κλπ.) Τακτή παρακολούθηση υπαλλήλου και επαναξιολόγηση πορείας Νέες προσαρµογές σε θέση, καθήκοντα, ωράρια κλπ. ανάλογα µε την πορεία του πάσχοντος. 12. Who is involved in the case (employees, line management, board of directors, service providers, health professionals, etc.)? ιεπιστηµονική οµάδα (ιατρός εργασίας, ψυχολόγος, νοσηλεύτρια, επισκέπτριες υγείας, ψυχίατρος-εξωτερικός συνεργάτης), υπεύθυνοι

7 τµήµατος, οµάδα εργαζοµένων, Οµάδα Ασφάλειας & Υγείας, /νση Ανθρώπινου υναµικού, εργαζόµενος και η οικογένειά του, οι θεράποντες ιατροί ή ψυχολόγοι που εµπλέκονται µε την περίπτωση. 13. Who is primarily responsible for good practice within the company (role/function)? Ιατρός εργασίας, ψυχολόγος και η Οµάδα Υγείας & Ασφάλειας της Cosmote. 14. In what way are external service providers (public or private, public health care, vocational rehabilitation, etc.) involved in the good practice? (100 words) Η διεπιστηµονική οµάδα αφού εκτιµήσει την κατάσταση του εργαζοµένου και το ιατρικό αρχείο που έχει προσκοµίσει, συνεργάζεται µε το θεράποντα ιατρό, ψυχολόγο, φυσιοθεραπευτή και λοιπές ειδικότητες επαγγελµατιών υγείας ή µε εξειδικευµένους φορείς δηµοσίου ή ιδιωτικού δικαίου όπως Ασφαλιστικός φορέας, Κοινωνική υπηρεσία ΟΤΑ, ΜΚΟ κλπ. για την επίτευξη ολιστικής προσέγγισης στην αποκατάσταση. Παράδειγµα: Υπάλληλος 35 ετών προσήλθε µε ψηλαφητό οζίδιο στο µαστό, αξιολογήθηκε από Ι.Ε, παραπέµφθηκε σε µαστολόγο και διαγνώστηκε µε Ca µαστού. Η διεπιστηµονική οµάδα υποστήριξε την εργαζόµενη σε όλη τη διαδικασία (διάγνωση, επέµβαση, θεραπεία, αποκατάσταση). Με την επιστροφή στην εργασία της, αξιολογήθηκε πάλι από Ι.Ε. και ψυχολόγο, και εκδόθηκε βεβαίωση καταλληλότητας όπου διατυπώθηκαν οι αναγκαίες τροποποιήσεις (οργανωτικές: ρύθµιση ωραρίου, διευκολύνσεις µε άδειες για την πραγµατοποίηση θεραπευτικών σχηµάτων κ.α.). Ακολούθησε επικοινωνία µε τον προϊστάµενο τµήµατος και δόθηκαν οδηγίες σχετικά µε την ανάθεση καθηκόντων, την ένταση της εργασίας και τη διαχείριση των συναισθηµατικών µεταπτώσεων της εργαζόµενης στις διάφορες φάσεις της νόσου. Με τη συγκατάθεση της εργαζόµενης έγινε διασύνδεση της µε εξωτερικό φορέα, εξειδικευµένο στην υποστήριξη αντίστοιχων περιστατικών για µακροπρόθεσµη υποστήριξη. Η εργαζόµενη αξιολογείται ανά 3µηνο από τη διεπιστηµονική οµάδα και γίνονται κατά περίπτωση και εφόσον χρειάζονται οι αναγκαίες οργανωτικές τροποποιήσεις στον εργασιακό χώρο, ώστε να παραµένει παραγωγική στην επιχείρηση. 15. In what way are stakeholders outside the company/organisation (not service providers) involved in the good practice? Παράδειγµα 1: Άνδρας µε αυτοάνοσο νόσηµα, κινητικά προβλήµατα και κατάθλιψη: Απευθύνθηκε σε φορέα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, µε την καθοδήγηση της διεπιστηµονικής οµάδας. Ο φορέας αυτός κλήθηκε να προσφέρει µακροπρόθεσµη και πολύπλευρη στήριξη ώστε να βελτιώσει την ποιότητα ζωής και την παραγωγική ικανότητα του ατόµου. Παράλληλα

8 καθοδηγήθηκε στην επιλογή του κατάλληλου προγράµµατος φυσιοθεραπειών. Επιπρόσθετα, ενεπλάκησαν στην αποκατάσταση ο γιος και η σύζυγος του υπαλλήλου, ως σηµαντικοί εξωτερικοί παράγοντες µε ενδιαφέρον για την αποκατάσταση του εργαζόµενου. Η οικογένεια του εργαζόµενου συναντήθηκε µε την ψυχολόγο, αλλά και µε τον εξωτερικό φορέα υποστήριξης, και συνεργάστηκαν ώστε να λειτουργήσουν ως σύστηµα υποστήριξης και παρακολούθησης της αποκατάστασης του υπαλλήλου. Παράδειγµα 2: Άνδρας µε ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, βαριά, µε ψυχωσικά στοιχεία, επανήλθε µετά από δύο χρόνια εκτός εργασίας. ιοργανώθηκαν συναντήσεις µε την ιατρό εργασίας και την ψυχολόγο, όπου παρίστατο και ο πατέρας του εργαζόµενου, µε στόχο την προδιαγραφή νέας θέσης και τη στήριξη του υπαλλήλου, ώστε να µπορέσει να επιστρέψει στην εργασία του. Ο πατέρας υποστήριξε τον υπάλληλο στην αρχική φάση επανένταξης, στηρίζοντάς τον, ώστε να αποκτήσει και πάλι καλές εργασιακές συνήθειες (π.χ. να σηκώνεται το πρωί στην ώρα του, να ετοιµάζεται εγκαίρως ώστε να µην καθυστερεί στην εργασία του). 16. Are the responsibilities and competences of the stakeholders adequate for promoting sustainable employability? (Yes/no). Please include an explanation of their jurisdiction, training or qualifications in your response. Ναι, είναι επαρκείς. Πρόκειται για φορείς ιδιωτικού ή δηµοσίου δικαίου ή εθελοντικές οργανώσεις που αποτελούνται από διεπιστηµονικές οµάδες κατάλληλα εκπαιδευµένες, οι οποίες εφόσον συναινέσει ο εργαζόµενος, µπορούν να παρέχουν ολιστική υποστήριξη στις διάφορες φάσεις της νόσου στον ίδιο και στην οικογένεια του. Και η ίδια η οικογένεια έχει εύλογο ενδιαφέρον για την αποκατάσταση του πάσχοντος και εµπλέκεται, κατά τις δυνατότητές της, ως σύστηµα υποστήριξης, συµµετέχει σε συνεδρίες συµβουλευτικής, όταν χρειάζεται κλπ. 17. What is the role of social partners or business representatives, if any (employers, trade unions, employee councils)? Ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων και των εκπροσώπων των εργαζοµένων των επιχειρήσεων είναι υποστηρικτικός ως προς τη διαµόρφωση ενός θεσµικού πλαισίου και την οργάνωση δράσεων που αφορούν την υποστήριξη χρονίως πασχόντων στο χώρο εργασίας. Στην περίπτωση της εταιρείας COSMOTE, η διοίκηση, η επιτροπή υγείας και ασφάλειας και το σωµατείο εργαζοµένων, συνεργάζονται και λαµβάνουν πρωτοβουλίες στη διαδικασία αποκατάστασης και επανένταξης των χρονίως πασχόντων στο χώρο εργασίας. 18. In what way workplace health promotion (which in general is aimed at the general and usually healthy working population) is linked to the employability promotion of workers with a chronic illness or Disability Management? Συνεργασία µε αντίστοιχους φορείς (ΜΚΟ, ιατρικές εταιρείες όπως η Πνευµονολογική εταιρεία σε αντικαπνιστική καµπάνια) και φυσικά πρόσωπα όπως ιδιώτες ιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων, για πραγµατοποίηση ενηµερωτικών διαλέξεων-ηµερίδων µε στόχο την ενηµέρωση και την ευαισθητοποίηση των εργαζοµένων. Έκδοση έντυπου υλικού µε οδηγίες για πρόληψη και αντιµετώπιση χρόνιων νοσηµάτων. Spot µετρήσεις βιοχηµικών παραµέτρων ανά τακτά χρονικά διαστήµατα στο ιατρείο, από νοσηλεύτρια και επισκέπτριες υγείας. ιευκόλυνση µε την πραγµατοποίηση εξετάσεων µε χρήση του εταιρικού συµβολαίου ιδιωτικής ασφαλιστικής εταιρείας.

9 Συνεργασία µε ψυχολόγο και άλλες ιατρικές ειδικότητες σε προγράµµατα απώλειας βάρους και σωστής διατροφής. Παρέµβαση ψυχολόγου όταν διακρίνεται σε σχετικό ερωτηµατολόγιο ενσωµατωµένο στον προληπτικό έλεγχο υψηλός δείκτης άγχους ή κατάθλιψης Συστηµατική παρακολούθηση αιµατολογικών δεικτών. Οργάνωση προγραµµάτων προληπτικού ελέγχου του προσωπικού, όπως µέτρηση οστικής πυκνότητας, πρόληψη καρκίνου µαστού, δερµατολογική εξέταση για πρόληψη µελανώµατος κ.α. Οργάνωση workshops για πρόληψη π.χ. µυοσκελετικών νοσηµάτων που σχετίζονται µε τη θέση εργασίας. Το θέµα της πρόληψης και της αντιµετώπισης της χρονιότητας λειτουργούν σε συνέργεια, δεδοµένου ότι οι παρεµβάσεις προαγωγής υγείας προλαµβάνουν την εγκατάσταση χρόνιων σωµατικών και ψυχικών νοσηµάτων. Results 19. Has there been any evaluation of the good practice? (Yes/no) (reference and 50 words) Ναι, γίνεται συλλογή δεδοµένων µε εργαλεία υποκειµενικής και αντικειµενικής αξιολόγησης (BECKS Anxiety Inventory, BECKS Depression Inventory, ατοµικό δελτίο υγείας εργαζοµένου, δελτίο περιοδικού προληπτικού ελέγχου, έντυπο υποκειµενικής αξιολόγησης µυοσκελετικών διαταραχών). Ακολουθεί στατιστική επεξεργασία και αξιοποίηση των αποτελεσµάτων σε συναντήσεις µε το διοικητικό προσωπικό της εταιρείας, ώστε να σχεδιάζονται µε επάρκεια νέες προσεγγίσεις και καλές πρακτικές προς όφελος των εργαζοµένων και κυρίως των χρονίως πασχόντων. Ο εργαζόµενος αφού τοποθετηθεί στη νέα θέση εργασίας που έχει σχεδιαστεί για τις ανάγκες του, αξιολογείται ανά τακτά χρονικά διαστήµατα ως προς την παραγωγικότητα του. Όταν ο εργαζόµενος εµπλέκεται στη συµβουλευτική διαδικασία, αξιολογείται µε ποσοτικούς δείκτες η πορεία της συµπτωµατολογίας του, συγκρίνεται η πορεία αυτή µε την παραγωγική του επάρκεια, αξιολογείται επίσης η υποκειµενική του αντίληψη για την πορεία της συµβουλευτικής και των συµπτωµάτων του. Please illustrate in relation to the following issues (50 100 words): - How is the good practice monitored? What information is collected? (50 words) - How is the good practice evaluated? - Have the costs and benefits of the good practice been monitored? - What were the results of the evaluation? Η διαδικασία αξιολόγησης κόστους-οφέλους βρίσκεται σε διαδικασία εξέλιξης και αποτελεί τον επόµενο στόχο της οµάδας δράσης. Συγκεντρώνονται στοιχεία σχετικά µε την αρχική κατάσταση υγείας του εργαζόµενου, τις συγκεκριµένες παρεµβάσεις που ενεργοποιούνται, το αποτέλεσµα που επιφέρουν στη συµπτωµατολογία του, την αξιολόγησή του από τον άµεσο υπεύθυνό του και άλλα κριτήρια, όπως, π.χ., τις

10 ηµέρες απουσίας ανά µήνα. Παρατηρούµε βελτίωση στην κατάσταση υγείας εργαζοµένων που δέχονται παρέµβαση, µείωση σωµατικών συµπτωµάτων (όπως προκύπτει από κλινική εκτίµηση), µείωση συµπτωµάτων άγχους και κατάθλιψης (όπως αυτά µετρώνται από σχετικά ερωτηµατολόγια), µείωση απουσιών (γίνεται µηνιαίος έλεγχος απουσιασµού) και αύξηση αισθήµατος αφοσίωσης και ενασχόλησης µε την εργασία (προκύπτει από αναφορά υπαλλήλου και προϊσταµένου του/της). 20. Are there any incentives within the company/organisation, e.g., training facilities, rewards, bonuses, decrease in working hours, etc., to promote sustainable employability for workers with disabilities and chronic illness? Please provide details (150 words) Παροχή συµβουλευτικής οικογένειας και ατόµου (σε συναντήσεις µε Ιατρό Εργασίας και ψυχολόγο µεµονωµένα ή και συνδυαστικά), συζήτηση για θέµατα εντός και εκτός εργασίας που µπορεί να επιβαρύνουν ή να επιδεινώνουν την κατάσταση της υγείας του εργαζοµένου και διασύνδεση µε κοινωνικούς και υγειονοµικούς φορείς για την ολιστική υποστήριξη του, ώστε να παραµένει σε καλή κλινική κατάσταση και παραγωγικός. Παροχή οικονοµικής υποστήριξης από την εταιρεία. Μέριµνα στο χώρο εργασίας (θέση parking, κάθισµα ειδικών προδιαγραφών, ΜΑΠ, ρύθµιση µετακίνησης από και προς το χώρο εργασίας, κάλυψη εξόδων µετακίνησης). Τεχνικές παρεµβάσεις στον εσωτερικό χώρο εργασίας κατόπιν συνεργασίας µε την οµάδα Υγείας και Ασφάλειας και τις τεχνικές υπηρεσίες της εταιρείας, αλλά και εξωτερικούς συνεργάτες (ειδικές χειρολαβές, βοηθητική κατασκευή σκάλας, διαµόρφωση νέας θέσης εργασίας). Μείωση ωρών εργασίας, χωρίς µείωση αποδοχών. Μπόνους παραγωγικότητας. Συνταγογράφηση φαρµάκων και εξετάσεων δωρεάν από την Ιατρό Εργασίας. 21. Are there any incentives from outside the company/organisation, e.g., insurance premium reductions, employer wage subsidies, etc., to promote sustainable employability for workers with disabilities and chronic illnesses? Please provide details (150 words) Μετά από πιστοποίηση της υγειονοµικής επιτροπής του εκάστοτε ασφαλιστικού φορέα, ο εργαζόµενος ανάλογα µε την πιστοποιούµενη λειτουργικότητα, λαµβάνει οικονοµικών ελαφρύνσεων, φορολογικών απαλλαγών και ειδικών παροχών. (πχ. υποστηρικτικός εξοπλισµός σε περίπτωση κινητικών δυσκολιών). 22. Are there any barriers within the company/organisation, e.g., lack of appropriate services or support, lack of suitable jobs, etc., to the sustainable employability of workers with disabilities and chronic illnesses? Please provide details (150 words) Όχι δεν υπάρχουν. Το µοντέλο διοίκησης της εταιρείας είναι ανθρωποκεντρικό και διευκολύνει τη διεπιστηµονική οµάδα στην εφαρµογή των κατάλληλων πρακτικών προς όφελος των εργαζοµένων µε χρόνιες παθήσεις, µε τελικό αποτέλεσµα τη διατήρηση της παραγωγικότητάς τους και

11 της ενεργητικής συµµετοχής τους στο χώρο εργασίας. 23. Are there any barriers from outside the company/organisation, e.g., economic disincentives, inflexible social security provisions, etc., to the sustainable employability of workers with disabilities and chronic illnesses? Please provide details (150 words) In this topic you may also go into the consequences of the economic crisis with respect to the employability of workers with a chronic illness. υστυχώς η γραφειοκρατία (εκτεταµένη τεκµηρίωση πάθησης, ανελαστικές διατάξεις κοινωνικής ασφάλισης ), οι χρονικές καθυστερήσεις στην ανταπόκριση καθώς και η πολυπλοκότητα των διαδικασιών των ασφαλιστικών φορέων, δυσκολεύουν και πολλές φορές εξαντλούν την αντοχή και την υποµονή του χρονίως πάσχοντα, προκειµένου να εξασφαλίσει τις προβλεπόµενες παροχές. Η οικονοµική κρίση έχει επιδεινώσει τις παρεχόµενες υπηρεσίες, λόγω χαµηλής επάνδρωσης των δηµοσίων υπηρεσιών, µείωσης των κρατικών επιχορηγήσεων και κατάργησης φορέων, οπότε δύνανται να επωφελούνται µόνο οι οικονοµικά ασθενέστεροι και όχι το σύνολο των πασχόντων. Η διεπιστηµονική οµάδα εµπλέκεται πάντα ενεργά στην προσπάθεια του πάσχοντα να εξασφαλίσει αυτά που του είναι απαραίτητα από τους εξωτερικούς φορείς. 24. To promote sustainable employability for workers with a chronic disease or disability a transnational campaign is proposed. What sort of information, material or support do you need to make such a campaign successful in your country?.(150 words) Θεωρούµε αναγκαία για την προώθηση µιας διακρατικής καµπάνιας, τη δηµιουργία και προβολή διαφηµιστικών µηνυµάτων στα ΜΜΕ, τη διάθεση πληροφοριακού και εκπαιδευτικού υλικού (έντυπου και ηλεκτρονικού οπτικοακουστικού υλικού) στους εργαζοµένους σε κάθε χώρο εργασίας, τη συµµετοχή µε τη µορφή χορηγιών ιδιωτικών και δηµοσιών φορέων για οργάνωση εκδηλώσεων και εκπαιδεύσεων µε τη συµµετοχή και ξένων επιστηµόνων αλλά και στελεχών φορέων του εξωτερικού που ασχολούνται µε αυτό το θέµα και θα µεταφέρουν γνώσεις και εµπειρία, την υποστήριξη των κοινωνικών εταίρων (Υπουργείο Εργασίας, ΣΕΠΕ, ενώσεις εργοδοτών και εργαζοµένων, ΕΛΙΝΥΑΕ), τη συµµετοχή της επιστηµονικής κοινότητας (πανεπιστηµιακές σχολές, σχολή ηµόσιας Υγείας, ιατρικές εταιρείες και την Εταιρεία Ιατρών Εργασίας) µε µελέτες, εκπαιδεύσεις, εκδηλώσεις, µε σκοπό την ευαισθητοποίηση και ενηµέρωση του κοινωνικού συνόλου απέναντι στην ανάγκη υποστήριξης και επανένταξης των χρονίως πασχόντων σε όλο το φάσµα της κοινωνικής ζωής και ιδιαίτερα στην εργασία.