ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΡΓΟ: ΝΟΜΟΣ ΧΑΛΚΙ ΙΚΗΣ ΗΜΟΣ Ν. ΠΡΟΠΟΝΤΙ ΑΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΈΡΓΟ: «ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΡΕΜΑΤΟΣ Τ.Κ. ΙΟΝΥΣΙΟΥ» Αρ. Μελ. : 197/2006 ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ: 347.200 (µε το ΦΠΑ 24%) ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΗ: Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης-Επιχειρησιακό Πρόγραµµα «Κεντρική Μακεδονία 2014-2020» Κωδικός (ΟΠΣ): 5002424 ΤΕΥΧΟΣ 6 ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Η παρούσα µελέτη αποσκοπεί στην εξέταση του ρέµατος ιονυσίου και πιο εξειδικευµένα µετά από υπόδειξη και της Υπηρεσίας στο τµήµα από τα όρια της επέκτασης Παραλίας ιονυσίου Χ.Θ. 0+000 µέχρι το όριο της εσόδου προς τα ανάντη στον οικισµό της Πορταριάς Χ.Θ. 3+761. Το κύριο πρόβληµα που καλούµαστε να επιλύσουµε αφορά σε πληµµυρικά φαινόµενα που οφείλονται στην έντονη στερεοπαροχή που παρατηρείται σε περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων. Η στερεοπαροχή αποτίθεται σε θέσεις του ρέµατος µειώνοντας σηµαντικά την διατοµή του µε αποτέλεσµα οι θέσεις αυτές να αποτελούν αιτία πρόκλησης πληµµυρών στην γύρω περιοχή. Η ανάγκη εκπόνησης της µελέτης οφείλεται στην παραπάνω αιτία. ευτερεύοντως θα προστατευθεί και η θαλάσσια περιοχή στην εκβολή του όπου η συγκράτηση της
στερεοπαροχής αποτρέπει την εκβολής στη θάλασσα µε όλες τις δυσµενείς επιπτώσεις στον τουρισµό. 2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ 2.1. Εισαγωγή Το ουσιαστικό πρόβληµα που πρέπει να επιλυθεί οφείλεται στην άρση των πληµµυρικών φαινοµένων εξαιτίας της διάβρωσης του εδάφους και των εναποθέσεων που προκαλούνται. Λέγοντας διάβρωση εννοούµε την απόσπαση και µεταφορά κόκκων του εδάφους διαφόρων µεγεθών, που προκαλείται από την δράση του νερού και έχει δυσµενείς συνέπειες στην ισορροπία της φύσης. Το έδαφος που µεταφέρεται συνήθως αποτίθεται κάπου αλλού, σε σηµείο που δεν είναι επιθυµητό. Έτσι η διάβρωση µε την ακολουθούµενη απόθεση των µεταφερόµενων ποσοτήτων εδάφους προκαλεί όχι µόνο την υποβάθµιση της λεκάνης απορροής απ όπου αποσπάται, αλλά και της περιοχής όπου αποτίθενται τα υλικά. Στην περίπτωσή µας είναι η θαλάσσια περιοχή της εκβολής του ρέµατος. Ειδικότερα η διάβρωση είναι η απόσπαση και µεταφορά εδάφους από την αρχική του θέση και η απόθεσή του σε κάποια άλλη θέση συνήθως χαµηλότερου υψοµέτρου. Η µετακίνηση αυτή του εδάφους δεν είναι µια συνεχής λειτουργία που µπορεί να περιγραφεί από µια σειρά σχέσεων. Στην πράξη κάθε διαδικασία διάβρωσης εξετάζεται µε βάση τις ιδιόµορφες συνθήκες που την προσδιορίζουν µε απλουστεύσεις που διευκολύνουν τους υπολογισµούς. Η διάβρωση που υφίσταται το έδαφος από το νερό µπορεί να διακριθεί σε δύο µορφές, την επιφανειακή διάβρωση και την γραµµική διάβρωση. Η επιφανειακή διάβρωση οφείλεται στην ροή του νερού κατά λεπτές στοιβάδες πάνω σε όλη την επιφάνεια του κεκλιµένου εδάφους. Η γραµµική διάβρωση οφείλεται στην ροή του νερού µέσα σε φυσικά υδατορέµατα που σχηµατίζονται στα χαµηλότερα σηµεία της φυσικής επιφάνειας του εδάφους. Παρ όλο που και οι δύο µορφές διάβρωσης δηµιουργούνται από το ρέον νερό, παρουσιάζουν βασικές διαφορές µεταξύ τους. Η επιφανειακή διάβρωση αρχίζει µε το χτύπηµα της σταγόνας της βροχής πάνω στο έδαφος, που προκαλεί µια χαλάρωση στην συνοχή των κόκκων του εδάφους. Στην συνέχεια οι κόκκοι του εδάφους µεταφέρονται παρασυρόµενοι από την ροή του νερού προς τα χαµηλότερα υψόµετρα, όπου συνενώνονται οι επιφανειακές
απορροές από τις γειτονικές πλαγιές σε ρέµατα. Η απόσπαση των κόκκων του εδάφους εξαρτάται από την ένταση της βροχής, την φυτοκάλυψη της λεκάνης, και τα χαρακτηριστικά της δοµής και υφής του εδάφους. Η ποσότητα του εδάφους που µπορεί να µεταφερθεί εξαρτάται από το µέγεθος της απορροής, την φυτοκάλυψη και την γεωµορφολογία της λεκάνης απορροής. Η γραµµική διάβρωση σε αντίθεση εξαρτάται από την συρτική ικανότητα του ρέµατος, δηλαδή την ποσότητα στερεών υλικών που µπορούν να µεταφερθούν κυλιόµενα στον πυθµένα του ρέµατος. Η συρτική αυτή ικανότητα, όπως είναι γνωστό, εξαρτάται από την παροχή του ρέµατος, την κλίση του πυθµένα του και την διάµετρο του κόκκου του µεταφερόµενου υλικού. Η γραµµική διάβρωση υφίσταται µόνον όταν η συρτική ικανότητα του ρέµατος είναι µεγαλύτερη από την ποσότητα των φερτών υλικών που µεταφέρει το ρέµα. 2.2. Περιγραφή της χάραξης των προτεινόµενων έργων Στα πλαίσια εκπόνησης της µελέτης οι εντολές που δόθηκαν από την Υπηρεσία Επίβλεψης αφενός αφορούσαν σε σηµειακές κατά το δυνατόν επεµβάσεις µε διατήρηση της µορφής του ρέµατος και αφετέρου στην ελάττωση της συρτικής ικανότητας του ρέµατος µε ταυτόχρονη συγκράτηση νερού κατά µήκος, το οποίο µε την κατίσδυσή του θα βοηθήσει στον εµπλουτισµό του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα, ο οποίος παρουσιάζει τάσεις αυξανόµενης υφαλµύρωσης. Με τον τρόπο αυτό προστατεύεται η θαλάσσια περιοχή στην θέση εκβολής του ρέµατος από τις δυσµενείς επιπτώσεις µετά από περιόδους έντονων και αιφνίδιων βροχοπτώσεων. Από τα κατάντη προς τα ανάντη, η χάραξη ακολουθέι την υφιστάµενη πορεία και µορφή του ρέµατος. Η πορεία είναι βορειοανατολική και κατά µήκος διέρχεται κάτω από την υφιστάµενη Εθνική Οδό Θεσσαλονίκης Ν.Μουδανιών και από την επαρχιακή οδό προς ιονυσίου. Από τα ανάντη και σε µήκος 2,37 χλµ υφίστανται χωµατόδροµοι εκατέρωθεν του ρέµατος. Στην συνέχεια και µέχρι το άνω όριο της επέµβασης υφίσταται στα αριστερά χωµατόδροµος ενώ στα δεξιά είναι χωροθετηµένος ο επαρχιακός ασφαλτόδροµος προς Πορταρτιά. Όπως φαίνεται από τα σχέδια της µελέτης της κατά µήκος τοµής και των διατοµών, η επέµβαση αφορά σε εξοµάλυνση της κοίτης και αναδιαµόρφωση µε σταθερή κλίση σε όλο το µήκος της επέµβασης, έτσι ώστε η ταχύτητα ροής των νερών να µην παρουσιάζει ιδιαίτερες αυξοµειώσεις.
Οι εργασίες που θα γίνουν κατά µήκος του ρέµατος αφορούν σε καθαρισµό του ρέµατος από τα αυτοφυή φυτά µε κοπή τους, σε εξοµάλυνση και αναδιαµόρφωση του πυθµένα και σε διαµόρφωση αναβαθµών ανά αποστάσεις (για τους οποίους αναφερόµαστε στη συνέχεια) έτσι ώστε η τελική κατά µήκος κλίση να διαµορφωθεί σε 0,5% σε όλο το τµήµα της επέµβασης. 2.3. Περιγραφή των τεχνικών έργων Τα τεχνικά έργα κατά µήκος του ρέµατος αφορούν σε κατασκευή δεκαεπτά (17) αναβαθµών από άοπλο σκυρόδεµα και τεσσάρων (4) καταβαθµών µε συρµατοκιβώτια. Στα σχέδια κατά µήκος τοµής και διατοµών δείχνονται οι θέσεις καθώς και η µορφή του κάθε τεχνικού έργου. Ο κάθε καταβαθµός διαµορφώνεται εγκάρσια στην ροή µε συρµατοκιβώτια µε κλιµακωτή τοποθέτηση πλάτους κάθε στρώσης 2µ. Στην θέση 30 τοποθετούνται δύο (2) τεµάχια, στην θέση 14 τρία (3) τεµάχια, στην θέση 43 τέσσερα (4) τεµάχια και στην θέση 75 τοποθετούνται πέντε (5) τεµάχια. Οι αναβαθµοί θα κατασκευαστούν από άοπλο σκυρόδεµα C20/25 ενισχυµένο µε δοµικό πλέγµα Τ188, από χάλυβα Β500C κατά ΕΛΟΤ1421-3. Στα σχέδια κατά µήκος τοµής και διατοµών δείχνονται οι θέσεις καθώς και η µορφή του κάθε τεχνικού έργου. Ο κάθε αναβαθµός κατασκευάζεται εγκάρσια στη ροή από διαµορφωµένο σκυρόδεµα τραπεζοειδούς διατοµής µε έδραση σε ορθογωνικής µορφής θεµελίωση. Οι διαστάσεις πλάτους της βάσης είναι 1.40µ σε όλες τις θέσεις ενώ στη βάση του αναβαθµού το πλάτος διαµορφώνεται σε 1.00µ και στη στέψη σε 0.60µ. Στη διαµόρφωση αυτή του πλάτους της διατοµής δεν συµµετέχει η πιθανή σε µερικές θέσεις λιθεπένδυση του τοίχου. Ανάντη τοποθετείται για προστασία του πυθµένα διάταξη συρµατοκιβωτίων πλάτους 2µ. και κατάντη διαδοχικές στρώσεις συρµατοκιβωτίων τοποθετηµένων κλιµακωτά προς υποβοήθηση της απόσβεσης της κινητικής ενέργειας του νερού. Τα τεχνικά χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες ανάλογα µε το συνολικό τους ύψος που καθορίζει και τον αριθµό των αναβαθµών που χρησιµοποιούνται. Στα σχέδια της µελέτης δίχνονται τυπικές διατοµές τύπου α, β και γ µε τρεις, δυο και έναν αναβαθµό αντίστοιχα. Έτσι η τυπική διατοµή τύπου (α) µε 3 αναβαθµούς αφορά τις διατοµές 6(h τοιχ. =1.5µ/ h max =1.9µ), 11(1.8µ/2.2µ),38(2.22µ/2.62µ), 47(1.96µ/2.36µ), 56(2.18µ/2.58µ), 70(1.84µ/2.24µ). Σύνολο 6 διατοµές.
Η τυπική διατοµή τύπου (β) µε 2 αναβαθµούς αφορά τις διατοµές 20(h τοιχ. =1.69µ/ h max =2.09µ), 26(1.75µ/2.15µ),32(1.40µ/1.80µ), 51(1.68µ/2.08µ), 67(1.40µ/1.80µ), 77(1.30µ/1.70µ), 81(1.24µ/1.64µ), 86(1.40µ/1.80µ), 90(1.40µ/1.80µ), 94(1.70µ/2.10µ). Σύνολο 10 διατοµές. Τέλος η τυπική διατοµή τύπου (γ) µε ένα αναβαθµό αφορά τη διατοµή 70(1.84µ/2.24µ). Σύνολο 1 διατοµή. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις οι διαστάσεις πλάτους του τοίχου παραµένου σταθερές. Στις παρειές των πλευρών αλλά και στην κάτω παρειά της βάσης των τοίχων τοποθετείται δοµικό πλέγµα Τ188 από χάλυβα Β500C κατά ΕΛΟΤ1421 3 το οποίο εκτός των άλλων περιορίζει τα φαινόµενα ρηγµάτωσης που µπορεί να παρουσιαζόταν από τη λειτουργία του τοίχου. Η απόσταση τοποθέτησης από την εξωτερική παρειά του σκυροδέµατος είναι 6εκ. Επιπρόσθετα και για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου αστοχίας των κατασκευών οι αναβαθµοί επεκτείνονται κατά πλάτος και αγκυρώνονται εκατέρωθεν της διατοµής του ρέµατος στο υγειές έδαφος σε επαρκές σε κάθε περίπτωση µήκος. Για λόγους βέλτιστης προσαρµογής στο περιβάλλον προτείνεται η επένδυση των εµφανών επιφανειών σκυροδέµατος θα γίνει µε πέτρα. Εικ.1 Ενδεικτική εικόνα διαµόρφωσης αναβαθµού µε τον τρόπο τοποθέτησης του δοµικού πλέγµατος
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ... 1 2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ... 2 2.1. ΕΙΣΑΓΩΓΉ...2 2.2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΗΣ ΧΆΡΑΞΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΌΜΕΝΩΝ ΈΡΓΩΝ... 3 2.3. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΏΝ ΈΡΓΩΝ... 4