ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κωδικοί και συντομογραφίες... 19 Π ρόλογος... 21 Εισαγωγή... 25 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΤΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Γεώργιος Μ άρκον Α1. Εισαγωγή... 33 Α2. Συναίνεση και διαφοροποίηση στην εκπαιδευτική πολιτική της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ... 39 Α3. Η εκπαιδευτική πολιτική της Γερμανίας... 42 Α4. Η ελληνική εκπαιδευτική πολιτική 1974-2004... 47 4.1 Πρώτη περίοδος: ανάπτυξη και προώθηση του δίγλωσσου μοντέλου (1976-1980)... 47 4.2 Η διαμόρφωση των στόχων και ο σχεδιασμός της εκπαιδευτικής πολιτικής... 48 4.3 Το επίπεδο της μελέτης και του σχεδιασμού... 52 4.4 Το επίπεδο της διοίκησης και της διαχείρισης... 56 4.5 Η διαχείριση της εκπαιδευτικής πολιτικής για τα ελληνόπουλα της Γερμανίας... 58 4.5.1 Ο Ρόλος του Συμβούλου και του Συντονιστή Συμβούλων Εκπαίδευσης εξωτερικού... 59 Α5. Δεύτερη περίοδος: η ραγδαία ανάπτυξη των ελληνικών σχολείων (1981-1996)... 69 5.1 Η πολιτική της ραγδαίας ανάπτυξης των ελληνικών σχολείων 72 5.2 Το επίπεδο της μελέτης και του σχεδιασμού... 77 5.3 Το επίπεδο της διοίκησης και της διαχείρισης... 78 Α6. Τρίτη περίοδος: συναίνεση για μια εκπαιδευτική πολιτική στην κατεύθυνση της ένταξης και της διάδοσης της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού (1996-2004)... 80 6.1 Οι νέοι στόχοι της εκπαιδευτικής πολιτικής... 84 6.2 Το επίπεδο της μελέτης και του σχεδιασμού... 86 6.3 Το επίπεδο της διοίκησης και της διαχείρισης... 89
6.4 Τα αμιγή Ελληνικά Σχολεία... 92 6.5 Το επίπεδο των Ελληνικών Κοινοτήτων και των Συλλόγων Γονέων... 94 6.5.1 Συμμετοχή της Κοινότητας και του Συλλόγου Γονέων.. 94 6.5.2 Οι Ελληνικές Κοινότητες και η Ομοσπονδία Ελληνικών Κοινοτήτων (ΟΕΚ)... 97 Α7. Σ ύνοψ η... 101 7.1 Ο κεντρικός-αποκεντρωμένος χαρακτήρας της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό... 101 7.2 Ο ρόλος του Ινστιτούτου Παιδείας Ομογενών και Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης (Ι.Π.Ο.Δ.Ε.)... 104 7.3 Ο ρόλος του Συντονιστή Συμβούλων και των Συμβούλων/ Συντονιστών Εκπαίδευσης... 108 7.4 Τα αμιγή Ελληνικά Σχολεία... 113 Βιβλιογραφία... 115 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΤΗΣ ΥΠΑΡΧΟΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΑ ΑΜΙΓΗ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2006/07 Μ ιχάλης Δαμανάκης, Έ φη Π απαλεξοπούλον, Θ εοδοσία Μ ιχελακάκη Β1. Στοχοθεσία και μεθοδολογία... 117 1.1 Στοχοθεσία... 117 1.2 Μεθοδολογία και μέσα συλλογής υλικού... 118 Β2. Η παρουσία των Ελλήνων και η ελληνόγλωσση εκπαίδευση στη Γερμανία: στατιστικά δεδομένα... 123 2.1 Ο αριθμός των Ελλήνων συνολικά... 123 2.2 Αριθμός μαθητών ελληνικής καταγωγής σε γερμανικά σχολεία... 126 2.3 Αριθμός μαθητών στα αμιγή Ελληνικά Σχολεία... 133 Β3. Η κατάσταση στα Ελληνικά Σχολεία, σύμφωνα με τις δηλώσεις των διευθυντών τους - αποτελέσματα των ερωτηματολογίων (Έφη Π απαλεξοπούλον)... 133 3.1 Νομικό καθεστώς, οργάνωση-διοίκηση, υποδομές... 133 3.1.1 Δημοτικό... 133 3.1.2 Γυμνάσιο... 135 3.1.3 Λύκειο... 136 3.2 Αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα... 137 3.2.1 Δημοτικό... 137
3.2.2 Γυμνάσιο... 139 3.2.3 Λύκειο... 140 3.3 Εκπαιδευτικό υλικό... 141 3.3.1 Δημοτικό... 141 3.3.2 Γυμνάσιο... 142 3.3.3 Λύκειο... 144 3.4 Εκπαιδευτικό προσωπικό... 146 3.4.1 Δημοτικό... 146 3.4.2 Γυμνάσιο... 148 3.4.3 Λύκειο... 149 3.5 Μαθητικό δυναμικό... 150 3.5.1 Δημοτικό... 151 3.5.2 Γυμνάσιο... 156 3.5.3 Λύκειο... 159 3.5.4 Κοινωνική σύνθεση μαθητικού δυναμικού-δημοτικό.. 164 3.6 Σύλλογοι Γονέων... 168 Β4. Τα Ελληνικά Σχολεία από την οπτική των εκπαιδευτικών... 169 Β5. Τα Ελληνικά Σχολεία από την οπτική των γονέων... 176 Β6. Τα Ελληνικά Σχολεία από την οπτική των Συντονιστών Εκπαίδευσης (Θεοδοσία Μιχελακάκη)... 183 Β7. Σύνοψη των σημαντικότερων ευρημάτων... 190 Βιβλιογραφία... 192 ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΟΜΟΓΕΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 1997-2007 Αθανάσιος Ε. Γκότοβος Κεφαλαίο Πρ ώ τ ο... 195 Γ1. Πρόσβαση της ελληνικής διασποράς (Έλληνες μετανάστες και ομογενείς) στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση... 195 1.1 Μετανάστευση και εκπαίδευση... 196 1.2 Η «Θετική διάκριση» ως εκπαιδευτική πολιτική: δικαιούχοι, ποσοστά, εξετάσεις... 200 1.3 Θετική διάκριση και εθνοτική ταυτότητα... 211 Κεφαλαίο Δεύτερο... 216 Γ2. Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 1997-2007... 216 Μέρος πρώτο: Οι εξετάσεις 1997-2000... 217 2.1 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 1997... 218
2.1.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 1997... 218 2.1.1.1 Υποψήφιοι ανά φύλο 1997... 218 2.1.1.2 Υποψήφιοι ανά δέσμη 1997... 219 2.1.1.3 Υποψήφιοι ανά φύλο και δέσμη 1997... 219 2.1.1.4 Υποψήφιοι ανά φύλο και αποτέλεσμα 1997... 220 2.1.1.5 Υποψήφιοι ανά δέσμη και αποτέλεσμα 1997... 220 2.1.2 Επιδόσεις των υποψηφίων ομογενών έτους 1997 ανά μάθημα δέσμης... 221 2.2 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 1998... 222 2.2.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 1998... 222 2.2.1.1 Υποψήφιοι ανά φύλο 1998... 222 2.2.1.2 Υποψήφιοι ανά δέσμη 1998... 222 2.2.1.3 Υποψήφιοι ανά φύλο και δέσμη 1998... 223 2.2.1.4 Υποψήφιοι ανά φύλο και αποτέλεσμα 1998... 223 2.2.1.5 Υποψήφιοι ανά δέσμη και αποτέλεσμα 1998... 224 2.2.2 Επιδόσεις των υποψηφίων ομογενών έτους 1998 ανά μάθημα δέσμης... 224 2.3 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 1999... 225 2.3.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 1999... 225 2.3.1.1 Υποψήφιοι ανά φύλο 1999... 226 2.3.1.2 Υποψήφιοι ανά δέσμη 1999... 226 2.3.1.3 Υποψήφιοι ανά φύλο και δέσμη 1999... 226 2.3.1.4 Υποψήφιοι ανά φύλο και αποτέλεσμα 1999... 227 2.3.1.5 Υποψήφιοι ανά δέσμη και αποτέλεσμα 1999... 227 2.3.2 Επιδόσεις των υποψηφίων ομογενών έτους 1999 ανά μάθημα δέσμης... 228 2.4 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 2000... 229 2.4.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 2000... 229 2.4.1.1 Υποψήφιοι ομογενείς στις εξετάσεις 2000 ανά σύστημα εξετάσεων... 229 2.4.1.2 Υποψήφιοι ομογενείς στις εξετάσεις 2000 ανά φύλο και σύστημα... 230 2.4.1.3 Υποψήφιοι ομογενείς στις εξετάσεις 2000 ανά φύλο και αποτέλεσμα... 230 2.4.1.4 Υποψήφιοι ομογενείς στις εξετάσεις 2000 ανά σύστημα εξετάσεων και αποτέλεσμα... 231 2.4.2 Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2000: κατευθύνσεις... 231
2.4.2.1 Επιδόσεις υποψηφίων έτους 2000 ανά μάθημα κατεύθυνσης... 231 2.4.2.2 Επιδόσεις υποψηφίων 2000 ανά μάθημα κατεύθυνσης και φ ύλο... 232 2.4.23 Επιδόσεις υποψηφίων 2000 ανά μάθημα κατεύθυνσης και αποτέλεσμα... 233 2.43 Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2000 ανά μάθημα δέσμης... 233 2.4.4 Κατανομή επιτυχόντων ομογενών 1997-2000 σε ΑΕΙ, ΤΕΙ και άλλες Ανώτατες Σχολές... 235 Μέρος Δεύτερο: Οι εξετάσεις 2001-2007... 235 2.5 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 2001... 237 2.5.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 2001... 237 2.5.1.1 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και κατηγορία 2001... 238 2.5.1.2 Υποψήφιοι ανά κατηγορία και κατεύθυνση 2001 240 2.5.13 Υποψήφιοι ανά χώρα και αποτέλεσμα 2001... 240 2.5.1.4 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση 2001... 242 2.5.1.5 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατηγορία 2001 243 2.5.2 Η εικόνα των επιδόσεων ανά μάθημα 2001... 243 2.5.2.1 Επιδόσεις ανά μάθημα κατεύθυνσης 2001... 244 2.5.2.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2001.. 244 2.5.23 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2001.. 245 2.5.2.4 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2001... 246 2.5.3 Επιδόσεις των υποψηφίων από τη Γερμανία 2001... 246 2.53.1 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2001.. 246 2.53.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2001... 247 2.5.33 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2001.. 249 2.5.4 Κατανομές επιτυχόντων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ 2001... 250 2.6 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 2002... 251 2.6.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 2002... 251 2.6.1.1 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και κατηγορία 2002... 251 2.6.1.2 Υποψήφιοι ανά κατηγορία και κατεύθυνση 2002... 253 2.6.13 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και αποτέλεσμα 2002... 254
2.6.1.4 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση 2002 255 2.6.1.5 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατηγορία 2002 256 2.6.2 Η εικόνα των επιδόσεων ανά μάθημα 2002... 256 2.6.2.1 Επιδόσεις ανά μάθημα κατεύθυνσης 2002... 256 2.6.2.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2002.. 257 2.6.2.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2002.. 258 2.6.2.4 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2002... 258 2.6.3 Επιδόσεις των υποψηφίων από τη Γερμανία 2002... 259 2.6.3.1 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2002.. 259 2.6.3.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2002... 260 2.6.3.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2002.. 261 2.6.4 Κατανομές επιτυχόντων σε ΑΕΙ καιτει 2002... 263 2.7 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 2003... 263 2.7.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 2003... 263 2.7.1.1 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και κατηγορία 2003... 263 2.7.1.2 Υποψήφιοι ανά κατηγορία και κατεύθυνση 2003 266 2.7.1.3 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και αποτέλεσμα 2003... 266 2.7.1.4 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση 2003 268 2.7.1.5 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατηγορία 2003... 269 2.7.2 Η εικόνα των επιδόσεων ανά μάθημα 2003... 269 2.7.2.1 Επιδόσεις ανά μάθημα κατεύθυνσης 2003... 269 2.12.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2003.. 270 2.1.23 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2003.. 271 2.1.2Λ Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2003... 271 2.7.3 Επιδόσεις των υποψηφίων από τη Γερμανία 2003... 272 2.7.3.1 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2003.. 272 2.13.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2003 ---- 273 2.133 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2003.. 274 2.7.4 Κατανομές επιτυχόντων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ 2003... 276 2.8 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 2004... 276 2.8.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 2004... 276 2.8.1.1 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και κατηγορία 2004... 276 2.8.1.2 Υποψήφιοι ανά κατηγορία και κατεύθυνση 2004... 278
2.8.1.3 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και αποτέλεσμα 2004... 279 2.8.1.4 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση 2004... 281 2.8.1.5 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατηγορία 2004 281 2.8.2 Η εικόνα των επιδόσεων ανά μάθημα 2004... 282 2.8.2.1 Επιδόσεις ανά μάθημα κατεύθυνσης 2004... 282 2.8.2.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2004.. 282 2.8.23 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2004.. 283 2.8.2Α Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2004-284 2.8.3 Επιδόσεις των υποψηφίων από τη Γερμανία 2004... 284 2.8.3.1 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2004.. 285 2.8.3.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2004... 285 2.8.3.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2004.. 286 2.8.4 Κατανομές επιτυχόντων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ 2004... 288 2.9 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 2005... 288 2.9.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 2005... 288 2.9.1.1 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και κατηγορία 2005... 289 2.9.1.2 Υποψήφιοι ανά κατηγορία και κατεύθυνση 2005 291 2.9.1.3 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και αποτέλεσμα 2005... 291 2.9.1.4 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση 2005... 293 2.9.1.5 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατηγορία 2005 294 2.9.2 Η εικόνα των επιδόσεων ανά μάθημα 2005... 294 2.9.2.1 Επιδόσεις ανά μάθημα κατεύθυνσης 2005... 294 2.9.2.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2005.. 295 2.9.2.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2005.. 296 2.9.2.4 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2005 ---- 296 2.9.3 Επιδόσεις των υποψηφίων από τη Γερμανία 2005... 297 2.9.3.1 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2005.. 297 2.9.3.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2005 ---- 298 2.9.3.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2005.. 300 2.9.4 Κατανομές επιτυχόντων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ 2005... 301 2.10 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 2006... 301 2.10.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 2006... 302 2.10.1.1 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και κατηγορία 2006... 302
2.10.1.2 Υποψήφιοι ανά κατηγορία και κατεύθυνση 2006 304 2.10.1.3 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και αποτέλεσμα 2006... 305 2.10.1.4 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση 2006... 306 2.10.1.5 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατηγορία 2006... 307 2.10.2 Η εικόνα των επιδόσεων ανά μάθημα 2006... 307 2.10.2.1 Επιδόσεις ανά μάθημα κατεύθυνσης 2006.. 308 2.10.2.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2006 308 2.10.2.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2006 309 2.10.2.4 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2006 310 2.10.3 Επιδόσεις των υποψηφίων από τη Γερμανία 2006... 310 2.10.3.1 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2006 311 2.10.3.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2006 311 2.10.3.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2006... 313 2.10.4 Κατανομές επιτυχόντων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ 2006... 314 2.11 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 2007... 314 2.11.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 2007... 315 2.11.1.1 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και κατηγορία 2007... 315 2.11.1.2 Υποψήφιοι ανά κατηγορία και κατεύθυνση 2007... 317 2.11.1.3 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και αποτέλεσμα 2007... 318 2.11.1.4 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση 2007 320 2.11.1.5 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατηγορία 2007... 320 2.11.2 Η εικόνα των επιδόσεων ανά μάθημα 2007... 321 2.11.2.1 Επιδόσεις ανά μάθημα κατεύθυνσης 2007.. 321 2.11.2.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2007 321 2.11.2.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2007 322 2.11.2.4 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2007 323 2.11.3 Επιδόσεις των υποψηφίων από τη Γερμανία 2007... 324 2.11.3.1 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2007 324 2.11.3.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2007 324 2.11.3.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2007 326 2.11.4 Κατανομές επιτυχόντων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ 2007... 327
2.11.4.1 Κατανομή επιτυχόντων σε Τμήματα ΑΕΙ 2007... 328 2.11.4.2 Κατανομή επιτυχόντων σε Τμήματα ΤΕΙ 2007... 337 2.11.4.3 Κατανομή επιτυχόντων σε επιλεγμένα Τμήματα 2007... 339 2.11.4.4 Κατανομή επιτυχόντων Γερμανίας σε επιλεγμένα Τμήματα 2007... 341 Μέρος Τρίτο: Συγκεντρωτικά στοιχεία... 343 2.12 Συγκεντρωτικά στοιχεία περιόδου 2001-2007... 344 2.12.1 Η εξέλιξη της συμμετοχής ομογενών στις ειδικές εξετάσεις... 344 2.12.2 Η εξέλιξη των επιδόσεων των ομογενών της Γερμανίας στις ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις κατά την περίοδο 2001-2007... 354 Κεφαλαίο Τρίτο... 373 Γ3. Συζήτηση των ευρημάτων... 373 3.1 Βασικά μεγέθη της περιόδου 2001-2007... 374 3.1.1 Ζήτηση ανώτατης εκπαίδευσης εκ μέρους των ομογενών 374 3.1.2 Κατανομή της ζήτησης ανάμεσα στις κύριες χώρες προέλευσης... 375 3.1.3 Ζήτηση ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης εκ μέρους διαφορετικών τύπων ομογενών υποψηφίων... 376 3.1.4 Επιτυχία, αποτυχία και ροή σε Τμήματα της Ανώτατης Εκπαίδευσης... 378 3.1.5 Προσφορά και ζήτηση θέσεων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση από ομογενείς υποψηφίους το έτος 2007: μελέτη μιας περίπτωσης... 379 3.2 Η εξέλιξη του συστήματος εκπαίδευσης Ελληνοπαίδων του εξωτερικού 1997-2007... 387 3.2.1 Η ρητορική των στόχων της παιδείας ομογενών... 387 3.2.2 Η πρόσβαση ομογενών υποψηφίων στην ελληνική ανώτατη εκπαίδευση... 389 3.2.3 Η ανατροπή της θετικής διάκρισης: πώς τα σχολεία που ιδρύθηκαν για να αμβλύνουν τις εκπαιδευτικές ανισότητες παράγουν νέες... 392 3.3 Τελικές παρατηρήσεις... 393 Βιβλιογραφία... 395
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΟΜΟΓΕΝΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ Μ ιχάλης Δαμανάκης, Ν ικόλαος Α νδρεαδάκης Δ1. Στοχοθεσία και μεθοδολογία... 397 1.1 Στοχοθεσία-ερευνητικά ερωτήματα... 397 1.2 Πληθυσμός και δείγμα... 398 1.3 Διεξαγωγή της έρευνας-συλλογή του εμπειρικού υλικού... 406 1.4 Μεθοδολογικά ζητήματα στην ταξινόμηση και ανάλυση του εμπειρικού υλικού {Νικόλαος Ανδρεαδάκης)... 408 1.5 Οι στόχοι, τα μέσα και η μεταξύ τους σχέση... 416 Δ2. Ομογενείς και ελλαδίτες φοιτητές σε ελληνικά Πανεπιστήμια 1995,1998... 419 2.1 Γενικά χαρακτηριστικά του δείγματος... 419 2.2 Σύγκριση μεταξύ ομογενών και ελλαδιτών φοιτητών... 421 2.2.1 Γενική εικόνα φοίτησης... 421 2.2.2 Χρόνος φοίτησης για την απόκτηση πτυχίου... 426 2.2.3 Χρόνος φοίτησης των ενεργών φοιτητών... 428 2.2.4 Διαγραφές και διακοπή σπουδών... 429 2.2.5 Επιδόσεις-βαθμολογία... 432 2.2.6 Επιτυχείς-ανεπιτυχείς εξετάσεις... 433 2.3 Σύγκριση μεταξύ των Πανεπιστημίων ως προς τα ερευνητικά ερωτήματα... 438 2.4 Σύγκριση μεταξύ ομογενών και ελλαδιτών φοιτητών ομοειδών Τμημάτων... 442 Δ3. Ομογενείς Φοιτητές σε ελληνικά Πανεπιστήμια: συνολικό δείγμα 1995-2004... 447 3.1 Χαρακτηριστικά του συνολικού δείγματος των ομογενών φοιτητών... 447 3.2 Γενική εικόνα φοίτησης... 452 3.2.1 Επιμήκυνση των σπουδών... 454 3.3 Χρόνος φοίτησης για την απόκτηση πτυχίου... 456 3.4 Χρόνος φοίτησης και εκπαιδευτική πορεία των ενεργών ομογενών φοιτητών-διακοπή σπουδών... 457 3.4.1 Διακοπή σπουδών... 459 3.5 Επιδόσεις των ομογενών φοιτητών: επιτυχείς-ανεπιτυχείς εξετάσεις και βαθμολογία... 467 3.6 Σύγκριση μεταξύ των Πανεπιστημίων ως προς την εκπαιδευτική πορεία του συνόλου των ομογενών φοιτητών... 470 3.7 Σύγκριση ομοειδών Τμημάτων ως προς την εκπαιδευτική πορεία του συνόλου των ομογενών φοιτητών... 470 Δ4. Σύνοψη και συζήτηση των ευρημάτων... 473
ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ, ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Μ ιχάλης Δαμανάκης Ε1. Συζήτηση των ευρημάτων της συνολικής μελέτης... 477 Ε2. Συμπεράσματα και προτάσεις... 489