Καλογήρου Σταμάτης. Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

Transcript

1 Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Καλογήρου Σταμάτης Τμήμα Γεωγραφίας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Ελ. Βενιζέλου 70, Καλλιθέα 17671, Παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Κεντρικό Αμφιθέατρο, 21 Οκτωβρίου 2016

2 Ερευνητικό ερώτημα Σκοπός του ερευνητικού προγράμματος είναι να μελετήσει την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών με τη βοήθεια δεικτών όπως η συχνότητα επικοινωνίας και ο βαθμός αλληλοβοήθειας μεταξύ γονέων μεγαλύτερης ηλικίας και των ενήλικων παιδιών τους. Κίνητρο αποτελεί το γεγονός ότι με βάση τις προβολές πληθυσμού, μέχρι το 2020 περίπου το 1/4 του πληθυσμού σε διάφορες χώρες της Ευρώπης θα είναι ηλικίας 65 ετών και άνω, ενώ ήδη από το 2015 σε πολλές περιφέρειες της ΕΕ, οι 65+ είναι πάνω από 20% του πληθυσμού.

3 Χρηματοδότηση έρευνας Ειδικός Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου στα πλαίσια της πρόσκλησης υλοποίησης μικρών ερευνητικών προγραμμάτων (αριθμ. πρωτ.: Γ / 08/05/2014) Προϋπολογισμός ευρώ εκ των οποίων το 1/3 είναι οικονομική ενίσχυση ενός υπ. διδάκτορα και τα υπόλοιπα αφορούν υλικοτεχνική υποδομή, αναλώσιμα και προβολή των αποτελεσμάτων του ερευνητικού προγράμματος Χρονική διάρκεια από 20/11/2015 έως 14/11/2016

4 Δεδομένα Πρόκειται για συλλογή δεδομένων με τη βοήθεια ερωτηματολογίου στα πλαίσια του μαθήματος Χωρική Ανάλυση του 3 ου έτου του ΠΠΣ Γεωφραφίας Τα δεδομένα περιλαμβάνουν 4 τυχαία επιλεγμένα δείγμα ενηλίκων που κατοικούν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας: Θεσσαλία [Καλαμπάκα - Τρίκαλα] (2012) Πάρο (2014) Θεσσαλονίκη (2014) Αττική (2016)

5

6

7

8 Η συλλογή των δεδομένων έγινε στα πλαίσια της εκπαιδευτικής εκδρομής του Τμήματος Γεωγραφίας παράλληλα με τη συμμετοχή των φοιτητών στις εργασίες του 10 ου διεθνούς συνεδρίου της Ελληνικής Γεωγραφικής Εταιρίας την περίοδο 22 έως την 24 Οκτωβρίου Το δείγμα είναι 214 άτομα μέσης ηλικίας 41,4

9 Περιγραφικά στατιστικά Ν = 214, τα 2/3 είναι ιδιοκτήτες του ακινήτου διαμονής Φύλο Οικογενειακή Κατάσταση 51% 9% 7% 3% 4% 33% Άνδρες Γυναίκες Άγαμος/η Έγγαμος/η Διαζευγμένος/η Συμβίωση Χήρος/α

10 Επίπεδο εκπαίδευσης Εκπαίδευση Μεταλυκειακή 14% Λύκειο 25% Ανώτατη 49% ΑΕΙ/ΤΕΙ 35% Μεταπτυχιακό 12% Γυμνάσιο 6% Δημοτικό 6% Διδακτορικό 2%

11 Αριθμός Τέκνων Ν= 203 Τουλάχιστον 1 ενήλικο τέκνο = 47% Αριθμός Τέκνων Αριθμός Ενήλικων Τέκνων

12 Επικοινωνία (τηλ.) / Επαφή Σπάνια Λιγότερο από μία φορά το μήνα Μία φορά το μήνα Μία φορά την εβδομάδα Αρκετές φορές την εβδομάδα Καθημερινά Γονείς με ενήλικα παιδιά Ενήλικα παιδιά με γονείς

13 Βαθμός βοήθειας και αλληλεγγύης με ενήλικα παιδιά Ναι Όχι 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 Χρήματα Φροντίδα / υπηρεσίες (όπως babysitting, εργασίες νοικοκυριού)

14 Μεταβολή σε σχέση με το 2009 Αυξήθηκαν Μειώθηκαν Δεν υπάρχει αξιόλογη μεταβολή 26% 48% 26%

15 Βαθμός βοήθειας και αλληλεγγύης με γονείς Ναι Όχι 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 Χρήματα Φροντίδα / υπηρεσίες (όπως προσωπική φροντίδα, εργασίες νοικοκυριού)

16 Μεταβολή σε σχέση με το 2009 Αυξήθηκαν Μειώθηκαν Δεν υπάρχει αξιόλογη μεταβολή 28% 57% 15%

17 Συμπεράσματα Από το δείγμα της Θεσσαλονίκης προκύπτει ότι το 91% των ενήλικων τέκνων έχουν τουλάχιστον μια επαφή ή επικοινωνία την εβδομάδα με τους γονείς τους το 97% των γονέων έχουν τουλάχιστον μια επαφή ή επικοινωνία την εβδομάδα με τα ενήλικα τέκνα τους Η βοήθεια (σε είδος ή χρήμα) των γονέων προς τα ανήλικα τέκνα είναι συντριπτικά μεγαλύτερη από ότι των ενήλικων τέκνων προς τους γονείς τους Προκύπτει μια μικρή αύξηση της βοήθειας των ενήλικων τέκνων προς τους γονείς σε σχέση με το 2009 αλλά εν γένει δεν παρατηρούνται σημαντικές αλλαγές στην αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών

18 Η συλλογή των δεδομένων έγινε κυρίως στο Δήμο Αθηναίων αλλά ορισμένοι φοιτητές πραγματοποίησαν την έρευνα κοντά στον τόπος κατοικίας τους (εκτός Αθήνας). Το δείγμα είναι 185 άτομα μέσης ηλικίας 52,8.

19 Περιγραφικά στατιστικά Ν = 185, το 76% είναι ιδιοκτήτες του ακινήτου διαμονής Φύλο Οικογενειακή Κατάσταση 65% 16% 2% 6% 8% 11% Άνδρες Γυναίκες Άγαμος/η Έγγαμος/η Διαζευγμένος/η Συμβίωση Χήρος/α

20 Επίπεδο εκπαίδευσης Εκπαίδευση Μεταλυκειακή 11% Λύκειο 34% Other 45% ΑΕΙ/ΤΕΙ 34% Μεταπτυχιακό 10% Γυμνάσιο Δημοτικό 4% 6% Διδακτορικό 1%

21 Αριθμός Τέκνων Ν= 172 Τουλάχιστον 1 ενήλικο τέκνο = 82,7% Αριθμός Τέκνων Αριθμός Ενήλικων Τέκνων

22 Επικοινωνία (τηλ.) / Επαφή Σπάνια Λιγότερο από μία φορά το μήνα Μία φορά το μήνα Μία φορά την εβδομάδα Αρκετές φορές την εβδομάδα Καθημερινά Επικοινωνία/Επαφή Γονείς με ενήλικα παιδιά Ενήλικα παιδιά με γονείς

23 Βαθμός βοήθειας και αλληλεγγύης με ενήλικα παιδιά Βαθμός βοήθειας και αλληλεγγύης με ενήλικα παιδιά Ναι Όχι Χρήματα Φροντίδα / υπηρεσίες (όπως babysitting, εργασίες νοικοκυριού)

24 Μεταβολή σε σχέση με το 2009 Αυξήθηκαν Μειώθηκαν Δεν υπάρχει αξιόλογη μεταβολή 30% 45% 25%

25 Βαθμός βοήθειας και αλληλεγγύης με γονείς Ναι Όχι Χρήματα Φροντίδα / υπηρεσίες (όπως προσωπική φροντίδα, εργασίες νοικοκυριού)

26 Μεταβολή σε σχέση με το 2009 Αυξήθηκαν Μειώθηκαν Δεν υπάρχει αξιόλογη μεταβολή 29% 61% 10%

27 Συμπεράσματα Από το δείγμα της Αθήνας προκύπτει ότι το 85,5% των ενήλικων τέκνων έχουν τουλάχιστον μια επαφή ή επικοινωνία την εβδομάδα με τους γονείς τους το 97,5% των γονέων έχουν τουλάχιστον μια επαφή ή επικοινωνία την εβδομάδα με τα ενήλικα τέκνα τους Η βοήθεια (σε είδος ή χρήμα) των γονέων προς τα ανήλικα τέκνα είναι συντριπτικά μεγαλύτερη από ότι των ενήλικων τέκνων προς τους γονείς τους Προκύπτει μια μικρή αύξηση της βοήθειας των ενήλικων τέκνων προς τους γονείς σε σχέση με το 2009 αλλά εν γένει δεν παρατηρούνται σημαντικές αλλαγές στην αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών

28 Συμπεράσματα Τα δύο δείγματα παρόλο που είναι από διαφορετικές περιόδους/τοποθεσίες και αφορούν διαφορετικό προφίλ ανθρώπων, επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι η μεγάλη εικόνα για τη διαγενεακή αλληλεγγύη είναι παρόμοια στον Ελλαδικό χώρο Υπάρχει συχνή επικοινωνία ενηλίκων παιδιών και γονέων (οι τελευταία παίρνουν πιο συχνά την πρωτοβουλία) Η βοήθεια των γονέων προς τα ενήλικα παιδιά συμβαίνει ευρύτερα από ότι των ενηλίκων παιδιών προς τους γονείς Τα αποτελέσματα αυτά συμφωνούν με αντίστοιχα ευρήματα χωρών της μεσογείου, όπως η Ιταλία.

29 Καλογήρου Σταμάτης κ.ά.