Γηθαηνύρνο: Αλαπηπμηαθή Πύκπξαμε (Α.Π.) «Θηζαηξώλεηα Ξξσηνβνπιία απαζρόιεζεο & επηρεηξεκαηηθόηεηαο ζε δπλακηθνύο θιάδνπο ηεο ηνπηθήο νηθνλνκίαο ζηε Γπηηθή Αηηηθή» Ξξάμε: «Kηζαηξώλεηα Ξξσηνβνπιία απαζρόιεζεο & επηρεηξεκαηηθόηεηαο ζε δπλακηθνύο θιάδνπο ηεο ηνπηθήο νηθνλνκίαο ζηε Γπηηθή Αηηηθή» Γξάζε 14 : Ξαξνρή ζπκβνπιεπηηθώλ ππεξεζηώλ ζηελ νκάδα ζηόρν πνδξάζε 6 : Γξάζεηο επαγγεικαηηθήο ζπκβνπιεπηηθήο - Πρεδηαζκφο ζρεδίσλ απαζρφιεζεο / πξνψζεζε ζηελ απαζρφιεζε Νδεγόο πξνώζεζεο ζηελ απαζρόιεζε Φνξείο ινπνίεζεο (Δηαίξνη): Δπξσπατθφ Ξνιηηηζηηθφ & Δξεπλεηηθφ Θέληξν Αζελψλ (Δ.Ξ.Δ.Θ.Α.) Ζ Ξξάμε «Θηζαηξψλεηα -Ξξσηνβνπιία απαζρφιεζεο & επηρεηξεκαηηθφηεηαο ζε δπλακηθνχο θιάδνπο ηεο ηνπηθήο νηθνλνκίαο ζηε Γπηηθή Αηηηθή» πινπνηείηαη ζην πιαίζην ηεο δξάζεο 7:«Ρνπηθά ζρέδηα γηα ηελ απαζρφιεζε, πξνζαξκνζκέλα ζηηο αλάγθεο ησλ ηνπηθψλ αγνξψλ εξγαζίαο», ηεο Θαηεγνξίαο Ξαξέκβαζεο 1:Δλεξγεηηθέο πνιηηηθέο απαζρφιεζεο, ηνπ Θεκαηηθνχ Άμνλα Ξξνηεξαηφηεηαο 8:«Γηεπθφιπλζε ηεο πξφζβαζεο ζηελ Απαζρφιεζε ζηηο 3 Ξεξηθέξεηεο Πηαδηαθήο Δμφδνπ» ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Ξξνγξάκκαηνο «Αλάπηπμε Αλζξψπηλνπ Γπλακηθνχ 2007-2013» πνπ ζπγρξεκαηνδνηείηαη απφ ην Δπξσπατθφ Θνηλσληθφ Ρακείν (ΔΘΡ).
2 ΞΔΟΗΔΣΝΚΔΛΑ Α/Α ΔΛΝΡΖΡΔΠ ΠΔΙΗΓΑ 1. O ζχγρξνλνο εξγαδφκελνο - Ρα πξνβιήκαηα & νη αλάγθεο ησλ αλέξγσλ πνπ δξνπλ αλαζηαιηηθά ζηελ επαγγεικαηηθή ηνπο έληαμε / επαλέληαμε 2. Ρν ζχλζεκα είλαη ε γλψζε, ην βαζηθφ εθφδην γηα ηελ εξγαζία 3. Δίζαη λένο; Θα πξέπεη λα έρεηο ζπγθεθξηκέλα πξνζφληα γηα ηελ εξγαζία ζνπ 4. Ρα εμεηδηθεπκέλα επαγγέικαηα ζε δήηεζε θαη ε ζχλδεζε κε ηελ εκπεηξία θαη ηηο δεμηφηεηεο ησλ ππνςήθησλ εξγαδνκέλσλ 5. Νη δνπιεηέο κε ηε κεγαιχηεξε θαη ηε κηθξφηεξε δήηεζε: Ξσο επεξεάδνπλ ην ράξηε ησλ επαγγεικάησλ; 3 10 11 13 16 6. Δξγαζία... εθηφο Διιάδαο (πξφγξακκα EURES) 27 7. Λέεο κνξθέο εξγαζίαο πξνζαξκνζκέλεο ζηηο αλάγθεο ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ησλ ππνςήθησλ εξγαδνκέλσλ 8. Κεξηθή απαζρφιεζε: Έρεη κπεη ζηε δσή καο... 37 9. Απφ ηελ αλεξγία...γέλνπο ζειπθνχ πιήηηνληαη δηπιά νη γπλαίθεο 40 10. Ρερληθέο Δμεχξεζεο Δξγαζίαο 42 11. Πρέζεηο Δξγαδφκελνπ-Δξγνδφηε 51 12. Εεηήκαηα Θνηλσληθήο Αζθάιηζεο 61 13. Θνηλσληθή Δπηρεηξεκαηηθφηεηα: ίδξπζε θαη ιεηηνπξγία Θνηλσληθψλ Ππλεηαηξηζηηθψλ Δπηρεηξήζεσλ Θνηλ.Π.Δπ. Λ.4019/2011 πξνζαξκνζκέλσλ ζηηο αλάγθεο αλέξγσλ θαη κειψλ εππαζψλ θνηλσληθά νκάδσλ - Γεληθά γηα ηελ επηρείξεζε 14. Ξξνγξάκκαηα Δπηρνξήγεζεο Λέσλ Διεπζέξσλ Δπαγγεικαηηψλ 82 (ΛΔΔ) θαη Λέσλ Θέζεσλ Δξγαζίαο (ΛΘΔ) ΝΑΔΓ 15. Ζιεθηξνληθέο δηεπζχλζεηο Φνξέσλ γηα ηελ πξνψζεζε ηεο 84 απαζρφιεζεο θαη επηρεηξεκαηηθφηεηαο αλέξγσλ θαη κειψλ εππαζψλ θνηλσληθά νκάδσλ Ξεγέο 86 34 65
3 1. Ν ζύγρξνλνο εξγαδόκελνο Ρα πξνβιήκαηα & νη αλάγθεο ησλ αλέξγσλ πνπ δξνπλ αλαζηαιηηθά ζηελ επαγγεικαηηθή ηνπο έληαμε / επαλέληαμε Ζ παγθφζκηα νηθνλνκηθή θξίζε έρεη επεξεάζεη ζεκαληηθά θαη ηελ αγνξά εξγαζίαο ηεο ρψξαο καο, ζηελ νπνία ην πνζνζηφ αλεξγίαο αλέξρεηαη πεξίπνπ ζην 27,2% κε ηνπο αλέξγνπο λα αλέξρνληαη ζε 1.348.742 άηνκα (Ηαλνπάξηνο 2013). Δηδηθφηεξα, θαη ζε φ, ηη αθνξά ηελ πεξηνρή πινπνίεζεο, ζχκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηεο ππνβιεζείζαο θαη εγθξηζείζαο Κειέηεο αλάιπζεο ηνπηθήο αγνξάο εξγαζίαο ηεο Α.Π. «ΘΗΘΑΗΟΥΛΔΗΑ», ην έηνο 2011, ε Ξεξηνρή ινπνίεζεο, εκθάληζε ηδηαίηεξα πςειό πνζνζηό αλεξγίαο, ζπλάδνληαο κε απηφλ ηνλ ηξφπν απφιπηα κε ηελ γεληθή εηθφλα αλεξγίαο πνπ επηθξαηνχζε ζε νιφθιεξε ηε ρψξα, ζχκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ ΝΑΔΓ θαη ηεο Διιεληθήο Πηαηηζηηθήο Αξρήο. Πχκθσλα κε δηαζέζηκα ζηνηρεία φπσο πξνθχπηνπλ ηηο ππεξεζίεο θαη ηνπο ζπλεξγαδφκελνπο θνξείο ηεο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, ππνινγίδεηαη φηη νη Γήκνη Αζπξνπχξγνπ θαη Διεπζίλαο παξνπζίαδαλ πνζνζηφ αλεξγίαο πνπ μεπεξλά ην 12% ηνπ ζπλνιηθνχ ηνπο πιεζπζκνχ, δειαδή πεξίπνπ 7.000 άηνκα, εθ ησλ νπνίσλ νη πεξηζζφηεξνη είλαη λένη έσο 30 εηψλ, ελψ αληίζηνηρε εηθφλα παξνπζηάδεη θαη ν Γήκνο Κάλδξαο- Δηδπιιίαο, μεπεξλψληαο ην 10,73%, πνζνζηφ αλεξγίαο πνπ είρε ζεκεηψζεη ην 2001, ζχκθσλα κε ζηνηρεία ηεο Διιεληζηηθήο Πηαηηζηηθή Αξρή (ΔΙΠΡΑΡ). Ζ χθεζε ζηελ ειιεληθή νηθνλνκία, ηα ινπθέηα ζε πνιιά θαηαζηήκαηα θαη εξγνζηάζηα, θαζψο θαη νη κεηψζεηο πξνζσπηθνχ απφ επηρεηξήζεηο θαη ε έιιεηςε δξάζεσλ αλάπηπμεο ζηελ ελ ιφγσ πεξηνρή, επηηείλνπλ ζε πνιχ κεγάιν βαζκφ απηή ηελ θαηάζηαζε. πνινγίδεηαη πσο αλ δελ γίλεη άκεζα θάηη δξαζηηθφ γηα ηελ ελ ιφγσ πεξηνρή, δελ είλαη δηφινπ απίζαλν κέρξη ηα ηέιε ηνπ 2012, νη άλεξγνη λα απνηεινχλ ην έλα ηξίην ηνπ ελεξγνχ πιεζπζκνχ.
4 Απφ ηελ εμέηαζε, δε, ησλ ζηνηρείσλ αλαθνξηθά κε ην επίπεδν εθπαίδεπζεο ηνπο, δηαπηζηψλεηαη φηη, νη άλεξγνη ησλ δήκσλ παξέκβαζεο πξνέξρνληαη απφ φιεο ζρεδφλ ηηο βαζκίδεο εθπαίδεπζεο (δει. απθνηηνη ΑΔΗ-ΡΔΗ, απφθνηηνη δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο θιπ.). Νκνίσο, απφ ηελ εμέηαζε ησλ ζηνηρείσλ αλαθνξηθά κε ηελ απαζρφιεζή ηνπο θαηά ειηθία θαη θχιν, δηαπηζηψλεηαη φηη ηα άηνκα ειηθίαο έσο 30 εηψλ (θιηκάθηα ειηθηψλ 15-19, 20-24 & 25-29 εηψλ) απνηεινχλ ηελ κεγάιε πιεηνςεθία ηνπ ζπλφινπ ησλ αλέξγσλ ησλ δήκσλ παξέκβαζεο. Ρν πνζνζηφ απηφ είλαη ηδηαίηεξα απνζαξξπληηθφ θαζψο πξφθεηηαη γηα ηε δπλακηθφηεξε απφ άπνςε απφδνζεο εξγαηηθνχ δπλακηθνχ ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία ειηθηαθή θαηεγνξία. Ρέινο, αλαθνξηθά κε ηελ απαζρφιεζή ηνπο θαηά θχιν, πξνβάδηζκα θαηέρνπλ νη γπλαίθεο ιφγσ ηεο νινέλα απμαλφκελεο αλεξγίαο πνπ εκθαλίδνπλ, σζηφζν ηφζν άλδξεο φζν θαη γπλαίθεο ησλ αλσηέξσ ειηθηαθψλ θαηεγνξηψλ απεηινχληαη ζνβαξά απφ ηελ αλεξγία θαη ρξεηάδνληαη ηζφηηκε ζηήξημε γηα ηελ δηέμνδφ ηνπο απφ απηή. Πχκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηεο κειέηεο, ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ Γήκσλ παξέκβαζεο πνπ ζπληζηνχλ θχξηα πξνβιήκαηα ζηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία θαη ππνδεηθλχνπλ αλαπηπμηαθέο δπλαηφηεηεο θαη αληαγσληζηηθά πιενλεθηήκαηα αθνξνχλ θπξίσο: ζηελ θξίζηκε ππνβάζκηζε ηνπ νηθηζηηθνχ & θπζηθνχ πεξηβάιινληνο, πνπ ζε ζπλδπαζκφ κε ηηο ειιείςεηο ππνδνκψλ θαη ππεξεζηψλ δεκηνπξγνχλ κείδνλα πξνβιήκαηα πνηφηεηαο δσήο, ζηα επηδεηλνχκελα θνηλσληθά πξνβιήκαηα θαη ηηο ρσξηθέο θαη θνηλσληθέο αληζφηεηεο (αλεξγία, θνηλσληθφο απνθιεηζκφο, εγθιεκαηηθφηεηα, γθεηνπνίεζε θ.ιπ.) θαη ηηο έληνλεο θνηλσληθννηθνλνκηθέο αληζφηεηεο. Γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ αλσηέξσ πξνβιεκάησλ ηδηαίηεξε έκθαζε
5 δίδεηαη ζηε βειηίσζε ηνπ θπζηθνχ θαη νηθηζηηθνχ πεξηβάιινληνο, ζηελ αζηηθή αλάπηπμε, ζηελ ππνβνήζεζε ησλ ππνβαζκηζκέλσλ αζηηθψλ πεξηνρψλ ηεο Γπηηθήο Αηηηθήο, ζηελ αλάδεημε θαη αμηνπνίεζε ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο, ζηελ αμηνπνίεζε δσλψλ κε ζεκαληηθέο πξννπηηθέο πξνζέιθπζεο δξαζηεξηνηήησλ πςειήο πξνζηηζέκελεο αμίαο (ηνπξηζκφο, πξάζηλα επαγγέικαηα, πνιηηηζκφο, βηνκεραλία, εκπφξην, logistics, έξεπλα θαη αλάπηπμε-δηάρπζε ηερλνινγίαο, ππεξεζίεο, αλαςπρή, λαπηηιία θιπ.), ζηελ ελίζρπζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο νηθνλνκίαο θαη επηρεηξεκαηηθψλ επθαηξηψλ, ζηελ ηαρχηεξε αχμεζε ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο, ζηε δπλαηφηεηα επαλέληαμεο ησλ αλέξγσλ ζηελ αγνξά εξγαζίαο, ζηελ αχμεζε ησλ απαζρνινύκελσλ κε πξνζαλαηνιηζκό ζε αληαγσληζηηθνύο θαη θαηλνηόκνπο θιάδνπο θαη ζε λέεο εηδηθόηεηεο. Αλαθνξηθά κε ηνλ πξσηνγελή παξαγσγηθφ ηνκέα, ελψ ε θιαδηθή αλάπηπμή ηνπ ζε εζληθφ επίπεδν παξνπζηάδεη δηαξζξσηηθά πξνβιήκαηα κε ρακειή παξαγσγηθφηεηα, κείσζε ηεο ζπκκεηνρήο ηνπ ζην εζληθφ πξντφλ θαη δπζκελή ηξνπή ηνπ εμσηεξηθνχ ηζνδπγίνπ, ζηε Γπηηθή Αηηηθή, εκθαλίδεη ζεκαληηθφ δπλακηζκφ πνπ νθείιεηαη ζηελ απμεκέλε παξαγσγηθφηεηα ηεο εξγαζίαο, ζηελ εγγχηεηα κε ην ηζρπξφ θαηαλαισηηθφ θέληξν ηνπ Ξνιενδνκηθνχ Ππγθξνηήκαηνο, ζην είδνο ησλ παξαγφκελσλ πξντφλησλ, ζην ζρεηηθά κεγάιν γεσξγηθφ θιήξν θαη ζηε ρξήζε ζχγρξνλσλ κεζφδσλ εθκεράληζεο ηεο παξαγσγήο. Πε φ, ηη δε αθνξά ην δεπηεξνγελή ηνκέα, ε Ξεξηθέξεηα Αηηηθήο θαη ηδηαίηεξα ε Γπηηθή Αηηηθή εμαθνινπζεί λα απνηειεί ην βαζηθφ πφιν ζπγθέληξσζεο ηεο βηνκεραληθήο δξαζηεξηφηεηαο ηεο ρψξαο, Δίλαη ελδεηθηηθφ φηη ζηελ Ξεξηθέξεηα ζπγθεληξψλεηαη ην 43,7% ησλ βηνκεραληθψλ θαηαζηεκάησλ θαη απαζρνιείηαη ην 43,4% ησλ εξγαδνκέλσλ ζην ζχλνιν ηεο βηνκεραλίαο ηεο ρψξαο. Δπηπιένλ, πςειά πνζνζηά εκθαλίδεη ε ζπκκεηνρή ηεο αθαζάξηζηεο αμίαο παξαγσγήο θαη
6 ηεο πξνζηηζέκελεο αμίαο ηεο βηνκεραλίαο ηεο Ξεξηθέξεηαο ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο. Όζνλ αθνξά ζηε ρσξηθή δηάζηαζε ηεο κεηαπνίεζεο, ζήκεξα ζηελ Αηηηθή έλα κεγάιν κέξνο ηεο βηνκεραλίαο-βηνηερλίαο ζπγθεληξψλεηαη ζηηο πξνζδηνξηζκέλεο δψλεο ΒΗΝΞΑ ΒΗΞΑ, αιιά θαη αλαπηχζζεηαη δηάζπαξηα κέζα ζηνλ αζηηθφ ηζηφ ηνπ δπηηθνχ θπξίσο Ιεθαλνπεδίνπ (Γπηηθή Αηηηθή) θαη ζηελ εθηφο ζρεδίνπ πεξηνρή ηεο πεξηαζηηθήο δψλεο (Θξηάζην Ξεδίν θ.α.) δηακνξθψλνληαο άηππεο βηνκεραληθέο ζπγθεληξψζεηο κε αξλεηηθέο επηπηψζεηο ζην θπζηθφ πεξηβάιινλ θαη ην ηνπίν. Ζ κείμε κνλάδσλ βηνκεραλίαο θαη βηνηερλίαο κε ηηο πεξηνρέο θαηνηθίαο ή ε δηαζπνξά ηνπο ζηνλ πεξηαζηηθφ ρψξν θαη εθηφο ησλ ζρεδηαζκέλσλ δσλψλ ΒΗΝΞΑ ΒΗΞΑ, ζπληζηά πνιενδνκηθφ πξφβιεκα πνπ ρξήδεη επίιπζεο κε θξηηήξηα πεξηνξηζκνχ ηεο αζπκβίβαζηεο κείμεο ρξήζεσλ, θπξηφηεξα φκσο κε αιιαγέο κεζφδνπ παξαγσγήο θαη εηζαγσγή θηιηθφηεξσλ πξνο ην πεξηβάιινλ ηερλνινγηψλ. Ρέινο, ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα, ζηελ Ξεξηθέξεηα ηεο Γπηηθήο Αηηηθήο, ζεκεηψλνληαη, αληίζηνηρνη κε ηνπο επξσπατθνχο, κεηαζρεκαηηζκνί «αλαδηαξζξσηηθνχ» ραξαθηήξα, νη νπνίνη πξνζειθχνπλ λέεο δξαζηεξηφηεηεο «κεηξνπνιηηηθνχ ραξαθηήξα» ηνπ ηξηηνγελή ηνκέα, φπσο ην ρνλδξεκπφξην, ηηο αληηπξνζσπείεο, ηνπο εκπνξηθνχο εθζεζηαθνχο ρψξνπο θαη ηηο εγθαηαζηάζεηο κεηαθνξψλ (logistics parks). Νη ηειεπηαίεο, ηείλνπλ λα ζπγθεληξψλνληαη θπξίσο θαηά κήθνο ησλ βαζηθψλ αμφλσλ θπθινθνξίαο θαη ησλ ελδηάκεζσλ δσλψλ, φπσο π.ρ. ηεο Αηηηθήο νδνχ, αλαδεηθλχνληαο ηελ παιαηφηεξε «παξαθεθίζηα» βηνκεραληθή ζπγθέληξσζε ζε κεηξνπνιηηηθήο ζεκαζίαο επηρεηξεκαηηθή πεξηνρή κεηθηψλ επαγγεικαηηθψλ εγθαηαζηάζεσλ, κε ζεκαληηθφ αξηζκφ επηηειηθψλ εγθαηαζηάζεσλ επηρεηξήζεσλ, νη νπνίεο θαιχπηνπλ ηηο αλάγθεο ησλ βηνκεραληψλ θαη ινηπψλ επηρεηξήζεσλ ηνπ Θξηαζίνπ Ξεδίνπ θαη γεληθφηεξα ηεο πεξηνρήο ηεο Γπηηθήο Αηηηθήο.
7 Ππλνςίδνληαο, ζύκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηεο κειέηεο ζρεηηθά κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο Νηθνλνκηθήο θαη Θνηλσληθήο Φπζηνγλσκίαο ηεο επξύηεξεο πεξηνρήο ηεο Γπηηθήο Αηηηθήο, δηαπηζηώλνληαη ηα αθόινπζα ζπκπεξάζκαηα : Ξξφθεηηαη γηα πεξηνρή κε έληνλα θνηλσληθννηθνλνκηθά πξνβιήκαηα θαη ζπλζήθεο πνπ εκπνδίδνπλ ηελ απηνδχλακε θαη ελδνγελή αλάπηπμε. Ρνχην ζεκαίλεη φηη κφλν κε ηελ θαηάιιειε εμσηεξηθή παξέκβαζε θαη ζηήξημε, ε Ξεξηνρή ινπνίεζεο ζα κπνξνχζε λα νδεγεζεί ζε αζθαιή αλάπηπμε θαη εμέιημή ηεο ζε απηνδχλακε θνηλσληθά θαη νηθνλνκηθά δψλε, αμηνπνηψληαο ζεηηθά ηνκείο πνπ ηείλνπλ ή εκθαλίδνληαη ππνζρφκελνη γηα ην κέιινλ. Ζ δπλαηφηεηα δεκηνπξγίαο λέσλ ζέζεσλ απαζρφιεζεο ζε δπλακηθνχο θιάδνπο ζε ζρέζε πάληνηε κε ηηο δπλαηφηεηεο ησλ ελ ιεηηνπξγία επηρεηξήζεσλ πξνθχπηεη απφ ηελ νηθνλνκηθή θπζηνγλσκία ηεο πεξηνρήο θαζψο θαη ηα ζηνηρεία απαζρφιεζεο Έλαο από ηνπο ηνκείο απηνύο, ζηε ζύγρξνλε αγνξά εξγαζίαο, είλαη θαη ν ηνκέαο ηεο αεηθόξνπ πεξηβαιινληηθήο αλάπηπμεο/ δηαρείξηζεο, δειαδή ηα ιεγόκελα πξάζηλα επαγγέικαηα, θαη εηδηθόηεξα ηα πξάζηλα επαγγέικαηα ηνπ δεπηεξνγελνύο ηνκέα. Πηελ θαηεγνξία απηή ησλ πξάζηλσλ επαγγεικάησλ ζπκπεξηιακβάλνληαη ηα εμήο: Αεηθνξηθή παξαγσγή ελέξγεηαο, Ξαξαγσγή πξντφλησλ ζπζθεπαζίαο, εχθνια αλαθπθινχκελα ή απνζπληηζέκελα, απφ πιηθά θηιηθά πξνο ην πεξηβάιινλ, Βηνκεραληθέο επεμεξγαζίεο ιπκάησλ/ απνβιήησλ Βηνκεραληθή εθαξκνγή ηερλνινγηψλ απνθαηάζηαζεο ηνπ πεξηβάιινληνο θαη
8 Δπαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε απνξξηκκάησλ θαη απνβιήησλ. Νκνίσο, σο πξνο ηελ νκάδα ζηφρν θαη ζε αληηζηνίρηζε κε ηελ εηθφλα ηεο ηνπηθήο αγνξάο εξγαζίαο, αλαδεηθλχεηαη ε αλάγθε γηα απφθηεζε εμεηδηθεπκέλσλ γλψζεσλ ζε ζέκαηα άκεζα ζπλδεδεκέλα κε ηελ ηνπηθή αγνξά εξγαζίαο, φπσο ζε επαγγεικαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο αληίζηνηρεο κε ηνπο αλσηέξσ ηνκείο (π.ρ. πξάζηλα επαγγέικαηα ζην δεπηεξνγελή ηνκέα -αλαθχθισζε θιπ). Κε απηφλ ηνλ ηξφπν δχλαληαη λα ζπλεηζθέξνπλ ζηελ αλάπηπμε ηεο ηνπηθήο νηθνλνκίαο θαη λα γίλνπλ εχθνια απνδεθηνί απφ ηελ ηνπηθή θνηλσλία, θαηά ηξφπν ψζηε λα αλαγλσξηζζεί ε ζπκβνιή ηνπο ζηελ αλάπηπμε ηεο νηθνλνκίαο ηεο πεξηνρήο θαη θαηά ζπλέπεηα ζηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο ηνπο. Άιιεο αλάγθεο ηεο νκάδαο ζηφρνπ, ηφζν σο πξνο ηελ θαηάζηαζε ζηελ νπνία βξίζθνληαη ζήκεξα (πνηφηεηα δσήο, θνηλσληθή δσή, επηθνηλσλία), φζν θαη σο πξνο ηνπο γεληθνχο δείθηεο πεξί απαζρφιεζεο (αλεξγία, ππναπαζρφιεζε, εηεξναπαζρφιεζε), είλαη νη εμήο: αλάγθε γηα ελεκέξσζε-πιεξνθφξεζε ζρεηηθά κε ζεζκηθά, εξγαζηαθά θαη ελ κέξεη νηθνλνκηθά ζέκαηα πνπ ηνπο αθνξνχλ αλάγθε γηα αληηζηνίρεζε ησλ ηθαλνηήησλ ηνπο κε ηελ αγνξά εξγαζίαο αλάγθε εζηθήο θαη ςπρνινγηθήο ζηήξημεο θαη ζπκπαξάζηαζεο αλάγθε ππνζηεξηθηηθψλ κεραληζκψλ ζρεηηθψλ κε ηελ θχιαμε ησλ παηδηψλ, ηελ θξνληίδα ησλ ειηθησκέλσλ, ηελ δεκηνπξγία θνηλσληθψλ ζρέζεσλ αλάγθε γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ εκπεηξηψλ θαη ησλ επαγγεικαηηθψλ δπλαηνηήησλ ηνπο ζε ζπλάξηεζε κε ηελ ηνπηθή αγνξά εξγαζίαο
9 αλάγθε εθπαίδεπζεο κε ζθνπφ ηελ επαγγεικαηηθή ηνπο δηέμνδν θαη έληαμε αιιά θαη ηελ επρέξεηα ζηηο επαγγεικαηηθέο θαη θνηλσληθέο ζπλαιιαγέο αλάγθε επαθήο θαη εμνηθείσζεο κε ηελ ηνπηθή αγνξά εξγαζίαο αλάγθε άκεζεο εχξεζεο εξγαζίαο, ζρεηηθήο κε ηηο δπλαηφηεηεο θαη ηα πξνζφληα ηνπο (είηε κε ηελ κνξθή απηναπαζρφιεζεο, είηε κε ηελ κνξθή εμαξηεκέλεο απαζρφιεζεο). Πηελ εμππεξέηεζε ησλ αλσηέξσ αλαγθώλ ζπκβάιιεη αζθαιώο θαη ην πινπνηεζέλ ζρέδην κέζσ ησλ δξάζεσλ ζπκβνπιεπηηθήο πξνο ηελ νκάδα ζηόρν, κεηαμύ ησλ νπνίσλ θαη ηεο επαγγεικαηηθήο ζπκβνπιεπηηθήο θαη ησλ παξαδνηέσλ απηήο (παξόλ νδεγόο θιπ) πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ ελίζρπζε ηεο πξνζσπηθόηεηαο ησλ σθεινύκελσλ θαη ηε δηεπθόιπλζε ηεο έληαμεο θαη παξακνλήο ηνπο ζηελ αγνξά εξγαζίαο.
10 2. Ρν ζύλζεκα είλαη ε γλώζε, ην βαζηθό εθόδην γηα ηελ εξγαζία Ζ γλψζε είλαη ην θιεηδί γηα λα «αληηκεησπίζεη» ν άλεξγνο θαη ν εξγαδφκελνο ηηο λέεο κνξθέο εξγαζίαο πνπ βξίζθνληαη ζην θαηψθιη καο, ζηνηρείν πνπ θξίλεηαη ζήκεξα απαξαίηεην εθφδην ζην πιαίζην ηεο επαγγεικαηηθήο, έληαμεο, ή αληαγσληζηηθήο παξακνλήο ηνπο ζηελ αγνξά εξγαζίαο. Ζ εκπεηξηθή γλψζε πνπ απνθηάηαη ζε νξηζκέλνπο θιάδνπο φπσο. ηνπ πξσηνγελή ηνκέα, ηνπ ηνπξηζκνχ θιπ. είλαη ηδηαίηεξα πςειέο, σζηφζν ζα πξέπεη λα αμηνπνηεζνχλ θαη εμεηδηθεπζνχλ πεξαηηέξσ κέζσ ζπλερνχο επηκφξθσζεο ψζηε ηα κέιε λα κπνξνχλ λα παξακείλνπλ αληαγσληζηηθνί ζην λέν εξγαζηαθφ ηνπο πεξηβάιινλ. Αλεμαξηήησο εηδηθφηεηαο, απηφ πνπ απαηηεί ε εθζπγρξνληζκέλε αγνξά εξγαζίαο, θπξίσο ιφγσ ησλ γξήγνξσλ ξπζκψλ εμέιημεο θαη ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο, είλαη ε ζπλερήο επηκφξθσζε ησλ εξγαδνκέλσλ. Ξξνο ην ζθνπφ απηφ ζήκεξα, ε Ξνιηηεία ζρεδηάδεη θαη πινπνηεί πξνγξάκκαηα επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο αλέξγσλ θαη εξγαδνκέλσλ ηα νπνία απεπζχλνληαη ηφζν ζην γεληθφ θαη εηδηθφ πιεζπζκφ εππαζψλ θνηλσληθά νκάδσλ γηα ηελ πξνζαξκνγή ησλ επαγγεικαηηθψλ γλψζεσλ θαη δεμηνηήησλ ηνπο ζηηο ζχγρξνλεο αλάγθεο ησλ επηρεηξήζεσλ. Δίλαη πιένλ εκθαλήο ε ηάζε κεηαμχ ησλ ζχγρξνλσλ επαγγεικάησλ πνπ έρνπλ εληαρζεί ζηε δηά βίνπ εθπαίδεπζε, κέζσ ηεο νπνίαο απνθηνχλ λέεο γλψζεηο θαη αλαπηχζζνπλ θαηλνχξγηεο ηθαλφηεηεο. Κέρξη ζήκεξα έλαο εξγαδφκελνο είρε πνιιέο πηζαλφηεηεο λα κείλεη ζηε ζέζε ηνπ γηα πάξα πνιιά ρξφληα. Νη λέεο ζπλζήθεο δελ δηαζθαιίδνπλ κνληκφηεηα γηα θαλέλαλ εξγαδφκελν απφ φπνην θνηλσληθφ πεξηβάιινλ θαη αλ πξνέξρεηαη. Ρν ίδην ηζρχεη, θπζηθά, θαη γηα ηηο αξκνδηφηεηεο ησλ εξγαδνκέλσλ πνπ δηεπξχλνληαη.
11 3. Δίζαη λένο; Θα πξέπεη λα έρεηο ζπγθεθξηκέλα πξνζόληα γηα ηελ εξγαζία ζνπ Πήκεξα, γηα φινπο ηνπο λένπο πνπ εηζέξρνληαη ζηελ αγνξά εξγαζίαο, είηε είλαη κέξνο ηνπ γεληθνχ πιεζπζκνχ είηε αλήθνπλ ζε εππαζείο θνηλσληθά νκάδεο, είλαη απνιχησο απαξαίηεηα ζπγθεθξηκέλα πξνζφληα, φρη κφλν γηα ηελ εμεχξεζε αιιά θαη γηα ηε δηαηήξεζε ηεο εξγαζίαο ηνπο. Νη ηθαλφηεηεο επηθνηλσλίαο, ε ηθαλφηεηα επίιπζεο πξνβιεκάησλ θαη ε ηθαλφηεηα γηα θξηηηθή ζθέςε, πξνβάιινληαη σο νη επηθξαηέζηεξεο κεηαμχ ησλ ηθαλνηήησλ πνπ απαηηνχληαη γηα λα αληαπνθξηζεί θαλείο κε επηηπρία ζην κειινληηθφ εξγαζηαθφ πεξηβάιινλ. Δθηφο απφ ηα ηππηθά πξνζφληα κε ηα νπνία πξέπεη λα είλαη εθνδηαζκέλνο θάπνηνο ζεσξεηηθή θαη πξαθηηθή θαηάξηηζε ζα πξέπεη λα παξαθνινπζεί ηηο εμειίμεηο θαη λα εμνηθεηψλεηαη κε ηηο λέεο αιιαγέο ηνπ θιάδνπ ηνπ. Κε ηελ ηαθηηθή απηή κπνξεί θάπνηνο λα θαηαιάβεη πφζν εηιηθξηλά ελδηαθέξεηαη γηα ην επάγγεικά ηνπ. Ππρλά, ηδηαίηεξα ηα λεαξά άηνκα θαηά ηε δηάξθεηα επηινγήο επαγγέικαηνο επεξεάδνληαη απφ εμσηεξηθνχο παξάγνληεο γηα ηελ επηινγή επαγγέικαηνο, φπσο νηθνλνκηθέο απνιαβέο, γλψκεο νηθνγελεηαθνχ πεξηβάιινληνο, δήηεζε ηεο αγνξάο ηε ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή ζηηγκή θ.ι.π. Κέζα ζε φια απηά, ζπρλά πνιινί μερλνχλ φηη ην ζεκαληηθφηεξν ζηνηρείν εμαζθάιηζεο επηηπρίαο είλαη ην πφζν επελδχνπλ ζην επάγγεικά ηνπο. Ξφζν, δειαδή, απνθαζηζηηθνί είλαη ζηε ζπιινγή πιεξνθνξηψλ θαη ζηελ αμηνπνίεζε ησλ επθαηξηψλ πνπ ηνπο παξνπζηάδνληαη. Ζ απφθηεζε κηαο νπνηαζδήπνηε εξγαζίαο σο απηνζθνπφο δελ εγγπάηαη επηηπρία γηα θαλέλαλ. Νη δχζθνιεο νηθνλνκηθέο ζπγθπξίεο πνπ αληηκεησπίδεη ζήκεξα ε ρψξα καο θαη ν αληαγσληζκφο ησλ εξγαδνκέλσλ ζην πεξηβάιινλ ησλ κηθξνκεζαίσλ επηρεηξήζεσλ πνπ
12 πξνβαίλνπλ ζε αλαγθαίεο κεηψζεηο ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπο ηζρχνπλ γηα φινπο ηνπο λένπο, κέιε γεληθνχ θαη εηδηθνχ πιεζπζκνχ θαη δελ εμαζθαιίδνπλ ζε θαλέλαλ ζίγνπξε απαζρφιεζε ρσξίο ηελ απαξαίηεηε πξνεηνηκαζία θαη παξαθνινχζεζε. Αληίζεηα, ν πξνζεθηηθφο ζρεδηαζκφο κε αλαγλψξηζε ησλ βεκάησλ πνπ πξέπεη λα αθνινπζεί ν θάζε εξγαδφκελνο (ππνςήθηνο θαη κε) ηνχ δηαζθαιίδεη κεγαιχηεξε επηηπρία θαη απηφ γηαηί είλαη πξνεηνηκαζκέλνο γηα ηηο δπζθνιίεο πνπ πηζαλφλ λα αληηκεησπίζεη, επηζεκαίλνπλ νη εηδηθνί. Δπίζεο, ζεκαληηθφ, ηδηαίηεξα γηα ηα άηνκα λεαξήο ειηθίαο, είλαη λα ζπλεηδεηνπνηήζνπλ φηη ε αιιαγή είλαη κηα πξαγκαηηθφηεηα ζηελ αγνξά εξγαζίαο θαη φηη, αλεμαξηήησο εηδηθφηεηαο, νη επηηπρεκέλνη επαγγεικαηίεο είλαη εθείλνη πνπ ραξαθηεξίδνληαη απφ ηελ ηθαλφηεηα πξνζαξκνγήο ηνπο ζηηο λέεο ζπλζήθεο, θάηη ην νπνίν είλαη αιιειέλδεην κε ηε ζπλερή κάζεζε θαη ηελ ελεκέξσζε.
13 4. Ρα εμεηδηθεπκέλα επαγγέικαηα ζε δήηεζε θαη ε ζύλδεζε κε ηελ εκπεηξία θαη ηηο δεμηόηεηεο ησλ ππνςήθησλ εξγαδνκέλσλ Νη λέεο ζπλζήθεο ζηε δηεζλή αγνξά, θαζψο θαη ε αλάγθε γηα επέθηαζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαη ζηε ρψξα καο πξνο ην ζθνπφ θαηαπνιέκεζεο ηεο αλεξγίαο, νδεγνχλ ζηαδηαθά ζηελ αλάγθε δηεχξπλζεο ησλ επαγγεικάησλ. Πήκεξα, ε πιεηνςεθία ησλ λέσλ πξνζαλαηνιίδεη πιένλ ηηο ζπνπδέο ηνπο ζε εμεηδηθεπκέλα επαγγέικαηα δηαθφξσλ θιάδσλ ηεο νηθνλνκίαο πνπ ππφζρνληαη βηψζηκεο πξννπηηθέο απαζρφιεζεο, φπσο ν πξσηνγελήο ηνκέαο κε έκθαζε, ζε θαηλνηφκεο δξαζηεξηφηεηεο, φπσο αλάπηπμε λέσλ παξαγσγηθψλ δξαζηεξηνηήησλ, ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ θαιιηέξγεηαο, θαζψο θαη ν ηνκέαο ηνπ ηνπξηζκνχ, ν ηνκέαο ηεο θνηλσληθήο θξνληίδαο θαη ινηπέο ζπλαθείο θαηλνηφκεο δξαζηεξηφηεηεο. Πχκθσλα κε ηα ζηνηρεία κειέηεο γηα ηα επαγγέικαηα ηνπ Δζληθνχ Ξαξαηεξεηεξίνπ Απαζρφιεζεο, δηαπηζηψλεηαη φηη πιένλ μεθεχγνπκε απφ ηα παξαδνζηαθά επαγγέικαηα, ιφγσ ησλ απαηηήζεσλ ηεο αγνξάο γηα εμεηδίθεπζε πνπ πξνέθπςαλ απφ ηελ είζνδν ηεο ρψξαο καο ζηελ ΝΛΔ. Δμάιινπ, ε εμεηδίθεπζε απηή κπνξεί λα δηαπηζησζεί θαη απφ ην γεγνλφο φηη έρνπλ δεκηνπξγεζεί ζηα Αλψηεξα θαη Αλψηαηα Δθπαηδεπηηθά Ηδξχκαηα θαηλνχξγηνη θιάδνη, ζηνπο νπνίνπο, βέβαηα, παξαηεξείηαη θαη απμεκέλε δήηεζε. Ηδηαίηεξε δήηεζε παξνπζηάδνπλ ηα εμεηδηθεπκέλα ηερληθά επαγγέικαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ην πεξηβάιινλ (πξάζηλα επαγγέικαηα), ηα θνηλσληθά πξνβιήκαηα θαη ηα Κέζα Καδηθήο Δπηθνηλσλίαο. Νη ζχκβνπινη αλαθχθισζεο πιηθψλ, νη ζχκβνπινη δηαρείξηζεο επεμεξγαζίαο βηνκεραληθψλ απνβιήησλ, νη ηερλνιφγνη
14 ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ελέξγεηαο, νη ζχκβνπινη νηθνινγίαο θαη κεζφδσλ πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαζψο θαη νη εμεηδηθεπκέλνη ηερλίηεο φισλ ησλ αλσηέξσ θαηεγνξηψλ θαηαηάζζνληαη ζηελ πξψηε ζέζε ησλ επαγγεικάησλ κε απμεκέλε δήηεζε. Ρε δεχηεξε ζέζε θαηέρνπλ ηα επαγγέικαηα πνπ αθνξνχλ ηελ γεία θαη ηελ Ξξφλνηα -Θνηλσληθή Φξνληίδα, δειαδή ζχκβνπινη κεζφδσλ θνηλσληθήο πξφιεςεο, ζεξαπείεο θαη ζηήξημεο εμαξηεκέλσλ απφ ηνμηθέο νπζίεο αηφκσλ, λνζειεπηέο, θαξκαθνπνηνί, ηερλνιφγνη θαη ηερληθνί βνεζνί ησλ επηζηεκψλ Βηνινγίαο θαη γείαο. Πηε ζπλέρεηα, αθνινπζνχλ νη θιάδνη ηνπ πνιηηηζκνχ, ηνπ αζιεηηζκνχ θαη ησλ Κέζσλ Καδηθήο Δπηθνηλσλίαο θαη Δπηθνηλσληψλ φπνπ πεξηιακβάλνληαη γξαθίζηεο, θσηνγξάθνη, δεκνζηνγξάθνη, ρεηξηζηέο ξαδηνηειενπηηθνχ θαη ηειεπηθνηλσληαθνχ εμνπιηζκνχ θαη ρεηξηζηέο εθηππσηηθψλ κεραλεκάησλ. Νη εθπαηδεπηηθνί, νη ζχκβνπινη επαγγεικαηηθνχ πξνζαλαηνιηζκνχ θαη νη ζχκβνπινη εθπαίδεπζεο θαη ππνζηήξημεο αηφκσλ κε εηδηθέο αλάγθεο θαηαηάζζνληαη ζηελ ηέηαξηε ζέζε ησλ επαγγεικάησλ πνπ παξνπζηάδνπλ απμεκέλε δήηεζε. Ν επφκελνο θιάδνο ζρεηίδεηαη κε ηελ νηθνγέλεηα θαη ηε δηνίθεζε. Πηειέρε νξγάλσζεο θαη δηνίθεζεο Κηθξνκεζαίσλ Δπηρεηξήζεσλ, ζχκβνπινη ρξεκαηνπηζησηηθψλ πξντφλησλ θαη εξγαιείσλ, ζχκβνπινη ειεθηξνληθνχ εκπνξείνπ, ζηειέρε κεγάισλ δεκνζίσλ θαη ηδησηηθψλ επηρεηξήζεσλ θαη νξγαληζκψλ θαη ζηειέρε εμππεξέηεζεο πειαηψλ. Ξηψζε εκθαλίδνπλ ηα επαγγέικαηα ησλ ακηγψο ηερληθψλ θιάδσλ θαη κεηαθνξψλ. Πηελ θαηεγνξία απηή εληάζζνληαη ηερλίηεο αλέγεξζεο θαη απνπεξάησζεο θηηξίσλ θαη άιισλ δνκηθψλ έξγσλ, εθαξκνζηέο, κεραληθνί θαη ζπληεξεηέο ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ, πνιηηηθνί κεραληζκνί, αξρηηέθηνλεο, ζχκβνπινη δηαρείξηζεο κεγάισλ
15 έξγσλ, ειεθηξνιφγνη ειεθηξνληθνί, ηακεηνινγηζηέο θαη ζπλαθείο εηδηθφηεηεο. Πηαζεξή κε ειαθξά κείσζε εκθαλίδεηαη ε δήηεζε ζε επαγγέικαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ πιεξνθνξηθή. Απηφ πξνθχπηεη απφ ην γεγνλφο φηη πιένλ ε πιεξνθνξηθή έρεη κπεη ζηε δσή καο θαη νη ελδηαθεξφκελνη επηζπκνχλ λα ζηξαθνχλ πεξηζζφηεξν ζε πην εμεηδηθεπκέλα επαγγέικαηα. Νκνίσο ζηαζεξή κε ειαθξά πησηηθή ηάζε εκθαλίδνληαη ηα ηνπξηζηηθά επαγγέικαηα, φπσο ππάιιεινη ηαμηδησηηθψλ γξαθείσλ, ηαμηδησηηθνί ζπλνδνί, ζχκβνπινη ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ, ζχκβνπινη πξνψζεζεο ηνπξηζηηθψλ πξντφλησλ. Όζνλ αθνξά ηνλ αγξνηηθφ ηνκέα ζηελ πεξηθέξεηα ηεο Ξξσηεχνπζαο, είλαη θπζηθφ λα παξαηεξείηαη κείσζε ηεο δήηεζεο, θαζψο είλαη πεξηνξηζκέλνο ζήκεξα ν αξηζκφο ησλ λέσλ πνπ αζρνινχληαη κε ηε γεσξγία, σζηφζν, παξαηεξείηαη θαη εθεί κηα αλάπηπμε επέθηαζε ζε πην εμεηδηθεπκέλνπο ηνκείο, ιφγσ ησλ αλαγθψλ θαη ησλ απαηηήζεσλ, φπσο γεσπφλνη ζε νηθνινγηθά θαη βηνινγηθά πξντφληα, ηερλνιφγνη Γεσπνλίαο θαη Γαζνπνλίαο, ηππνπνίεζεο αγξνηηθψλ πξντφλησλ, γεσξγνί εηδηθεπκέλνη ζε ζχγρξνλεο ηερληθέο ζεξκνθεπίσλ θαη ζε νηθνινγηθέο θαιιηέξγεηεο.
16 5. Νη δνπιεηέο κε ηε κεγαιύηεξε θαη ηε κηθξόηεξε δήηεζε : Ξσο επεξεάδνπλ ην ράξηε ησλ επαγγεικάησλ; Νη ζπλερείο εμειίμεηο ζηελ νηθνλνκία έρνπλ επηθέξεη κεηαβνιέο ζηελ αγνξά εξγαζίαο. Νη εηδηθφηεηεο επαγγεικάησλ πνπ αζθνχληαη απφ ην ζχλνιν ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ παξνπζίαζαλ ζεκαληηθέο απμνκεηψζεηο ή έκεηλαλ ζηαζεξέο θαη πεξηγξάθνληαη ζηε ζπλέρεηα. Πην εξγαηηθφ δπλακηθφ ζπκπεξηιακβάλεηαη ην ζχλνιν ησλ εξγαδνκέλσλ πνπ δηαβηνχλ λφκηκα ζηε ρψξα θαη εληάζζνληαη πιένλ ζην κφληκν εξγαηηθφ δπλακηθφ ηεο εκθαλίδνληαο απμεκέλε εκπεηξία θαη ηερλνγλσζία ζε νξηζκέλνπο θιάδνπο επαγγεικάησλ. Αθνινπζεί πεξηγξαθή ησλ εηδηθνηήησλ επαγγεικάησλ κε ηε κεγαιύηεξε θαη ηε κηθξόηεξε δήηεζε αλά γεσξγηθή πεξηνρή ηεο ρώξαο (επεμεξγαζία ζηνηρείσλ πεγώλ κειεηώλ επαγγεικάησλ θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία): ΑΛΑΡΝΙΗΘΖ ΚΑΘΔΓΝΛΗΑ ΘΑΗ ΘΟΑΘΖ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Ππλαξκνινγεηέο, κνληαδφξνη θαη ρεηξηζηέο κεραλεκάησλ (419,7%). 2. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο θισζηνυθαληνπξγηθψλ, γνχληλσλ θαη δεξκάηηλσλ πξντφλησλ (119,7%). 3. Λνκηθνί ελ γέλεη (93,2%). 4. Αλεηδίθεπηνη αγξεξγάηεο θαη αιηεξγάηεο (90,3%). 5. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο εηδψλ δηαηξνθήο, πνηψλ θαη θαπλνχ (62,6%). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο μχινπ θαη ράξηνπ (- 65,3%). 2. Καζεκαηηθνί θαη θπζηθνί εθηφο ησλ εθπαηδεπηηθψλ (- 58,4%).
17 3. Ρερλίηεο επεμεξγαζίαο ηξνθίκσλ (- 32,9%). 4. Δηδηθεπκέλσλ αιηείο (- 32,6%). 5. Δπηζηεκνληθά θαη θαιιηηερληθά επαγγέικαηα (- 32,1%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο: Δθπαηδεπηηθνί (1,4%), ρχηεο κεηάιισλ, ζπγθνιιεηέο, ζηδεξνπξγνί (1,46%), απαζρνινχκελνη ζηελ παξνρή πξνζσπηθψλ ππεξεζηψλ (- 0,89%), ηερλίηεο επεμεξγαζίαο μχινπ, επηπινπνηνί θαη ζπλαθή επαγγέικαηα (-1,7%). ΘΔΛΡΟΗΘΖ ΚΑΘΔΓΝΛΗΑ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Γηεπζπληηθά ζηειέρε δεκνζίσλ θαη ηδησηηθψλ επηρεηξήζεσλ κε δέθα εξγαδφκελνπο θαη άλσ (93,85). 2. Ππλαξκνινγεηέο, κνληαδφξνη θαη ρεηξηζηέο κεραλεκάησλ (87,3%). 3. Ινγηζηέο θαη άιια ζηειέρε επηρεηξήζεσλ (67,4%). 4. Λνκηθνί ελ γέλεη (67,2%). 5. Καζεκαηηθνί θαη θπζηθνί εθηφο ησλ εθπαηδεπηηθψλ (63,5%). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Αλεηδίθεπηνη αγξεξγάηεο θαη αιηεξγάηεο (- 44,1%). 2. Σεηξηζηέο ζηαζεξψλ βηνκεραληθψλ εγθαηαζηάζεσλ (- 37,9%). 3. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο ρεκηθψλ πξντφλησλ (- 33,5%). 4. Σεηξηζηέο κεραλψλ εηδψλ δηαηξνθήο, πνηψλ θαη θαπλνχ (- 23%). 5. Κεηαιισξχρν, ιαηφκνη θ.ι.π. (- 21,9%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο: Αξρηηέθηνλεο, κεραληθνί (1.14%), ηερλίηεο επεμεξγαζίαο ηξνθίκσλ (1,16%), βηνιφγνη, γηαηξνί (0,9%), ηππνγξάθνη (0,54%).
18 ΓΡΗΘΖ ΚΑΘΔΓΝΛΗΑ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Ππλαξκνινγεηέο, κνληαδφξνη θαη ρεηξηζηέο κεραλεκάησλ (1.149%). 2. Βνεζεηηθφ δηδαθηηθφ πξνζσπηθφ (246%). 3. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο μχινπ θαη ράξηνπ (212,3%). 4. Γηεπζπληηθά ζηειέρε επηρεηξήζεσλ (132%). 5. Δπηπινπνηνί θαη ζπλαθή επαγγέικαηα (56,15%). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο εηδψλ δηαηξνθήο, πνηψλ θαη θαπλνχ (-58,15%). 2. Κεηαιισξχρνη (- 55%). 3. Γεσξγνί, πνιπθαιιηεξγεηέο (- 53,4%). 4. Ρππνγξάθνη θαη ζπλαθή επαγγέικαηα (- 48%). 5. Αξρηηέθηνλεο, κεραληθνί (- 33%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο: Λνκηθνί (4%), ππάιιεινη γξαθείνπ (1,5%), ηερλνιφγνη θαη ηερληθνί βνεζνί Βηνινγίαο θαη γείαο (0,38%), πηελνηξφθνη, θηελνηξφθνη (0,02%). ΖΞΔΗΟΝΠ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο θισζηνυθαληνπξγηθψλ, γνχληλσλ θαη δεξκάηηλσλ πξντφλησλ (940,8%). 2. Βνεζεηηθφ δηδαθηηθφ πξνζσπηθφ (420,4%). 3. Ινγηζηέο (281%). 4. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο μχινπ θαη ράξηνπ (107%).
19 5. Γηεπζπληηθά ζηειέρε δεκνζίσλ θαη ηδησηηθψλ επηρεηξήζεσλ (84,2%). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο ζηαζεξψλ βηνκεραληθψλ εγθαηαζηάζεσλ (- 68,7%). 2. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο ρεκηθψλ πξντφλησλ θαη ειαζηηθψλ (- 65,4%). 3. Κεηαιισξχρνη, ιαηφκνη (- 65,3%). 4. Αλεηδίθεπηνη αιηεξγάηεο, αγξεξγάηεο (- 58,4%). 5. Γεσξγνί θαιιηεξγεηέο δέλδξσλ θαη ζηαθηδακπέισλ (- 46,9%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο: Αλεηδίθεπηνη εξγάηεο νξπρείσλ, θαηαζθεπψλ, κεηαπνίεζεο θαη κεηαθνξψλ (- 0,51%), εθπαηδεπηηθνί (- 2,37%), κεραληθνί, εθαξκνζηέο, ζπληεξεηέο κεραλψλ (- 4,16%). ΘΔΠΠΑΙΗΑ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Λνκηθνί (101,2%). 2. Γηεπζπληηθά ζηειέρε (100,7%). 3. Γεσξγνί πνιπθαιιηεξγεηέο (92,5%). 4. Ρερλνιφγνη θαη ηερληθνί βνεζνί Βηνινγίαο θαη γείαο (66,5%). 5. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο μχινπ θαη ράξηνπ (56,3%). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο πξντφλησλ απφ κέηαιια θαη νξπθηά (- 72,2%). 2. Γαζνθφκνη, πινηφκνη θαη ζπλαθή επαγγέικαηα (- 65,5%). 3. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο εηδψλ δηαηξνθήο, πνηψλ θαη θαπλνχ (- 53,6%). 4. Ρππνγξάθνη (- 47,9%).
20 5. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο ρεκηθψλ πξντφλησλ θαη ειαζηηθψλ (- 35%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο: Αλεηδίθεπηνη εξγάηεο νξπρείσλ, θαηαζθεπψλ, κεηαπνίεζεο θαη κεηαθνξψλ (2,44%), αξρηηέθηνλεο θαη κεραληθνί (0,03%), εθπαηδεπηηθνί (0,3%). ΗΝΛΗΑ ΛΖΠΗΑ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Ππλαξκνινγεηέο, κνληαδφξνη θαη ρεηξηζηέο κεραλεκάησλ (213,3%). 2. Αξρηηέθηνλεο, κεραληθνί (108,2%) 3. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο θισζηνυθαληνπξγηθψλ, γνχληλσλ θαη δεξκάηηλσλ πξντφλησλ (107,3%). 4. Αλεηδίθεπηνη αγξεξγάηεο θαη αιηεξγάηεο (87,4%). 5. Γεσξγνί θαιιηεξγεηέο δέλδξσλ θαη ζηαθηδακπέισλ (75%). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο ζηαζεξψλ βηνκεραληθψλ εγθαηαζηάζεσλ (- 100%). 2. Κεηαιισξχρνη, ιαηφκνη (- 58,4%). 3. Ρππνγξάθνη (- 58,4%). 4. Δπηπινπνηνί, ηερλίηεο επεμεξγαζίαο μχινπ (- 53,7%). 5. Γεσξγνί εηδηθεπκέλνη ζε κνλνθαιιηέξγεηεο (- 47,9%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο: πάιιεινη γξαθείνπ (1,10%), εηδηθεπκέλνη αιηείο (-3,4%). ΞΔΟΗΦΔΟΔΗΑ ΑΡΡΗΘΖΠ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε:
21 1. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο θισζηνυθαληνπξγηθψλ, γνχληλσλ θαη δεξκάηηλσλ πξντφλησλ (64%). 2. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο εηδψλ δηαηξνθήο, πνηψλ θαη θαπλνχ (51,7%). 3. Γηεπζπληηθά ζηειέρε (39,5%). 4. Ππλαξκνινγεηέο, κνληαδφξνη θαη ρεηξηζηέο κεραλεκάησλ (34,6%). 5. Δηδηθεπκέλνη πσιεηέο, ρξεκαηηζηέο, θηεκαηνκεζίηεο (31,9%). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Γαζνθφκνη, πινηφκνη (- 38,5%). 2. Ρερλίηεο επεμεξγαζίαο ηξνθίκσλ (- 32,9%). 3. Ρερλίηεο πθαληνπξγίαο εηδψλ έλδπζεο (- 32,4%). 4. Κεηαιισξχρνη, ιαηφκνη (- 29,8%). 5. Δπηπινπνηνί (- 18,6%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο: Λνκηθνί (1,2%), αλεηδίθεπηνη εξγάηεο νξπρείσλ, θαηαζθεπψλ, θαη κεηαθνξψλ (0,82%), ηππνγξάθνη (0,40%), δηεπζπληηθά ζηειέρε (- 0,57%), ππάιιεινη γξαθείνπ (- 2,99). ΑΛΑΡΝΙΗΘΖ ΠΡΔΟΔΑ ΔΙΙΑΓΑ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο εηδψλ δηαηξνθήο, πνηψλ θαη θαπλνχ (462%). 2. Βνεζεηηθφ δηδαθηηθφ πξνζσπηθφ (315,5%). 3. Ππλαξκνινγεηέο, κνληαδφξνη θαη ρεηξηζηέο κεραλεκάησλ (142,9%). 4. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο θισζηνυθαληνπξγηθψλ, γνχληλσλ θαη δεξκάηηλσλ πξντφλησλ (139,4%). 5. Καζεκαηηθνί θαη θπζηθνί εθηφο εθπαηδεπηψλ (139,4%).
22 Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Ρππνγξάθνη (- 65,2%). 2. Γεσξγνί εηδηθεπκέλνη ζε κνλνθαιιηέξγεηεο (- 55,2%). 3. Δπηπινπνηνί (- 48%). 4. Αγξεξγάηεο θαη αιηεξγάηεο (- 40%). 5. Πηδεξνπξγνί, ζπγθνιιεηέο θαη ρχηεο κεηάιισλ (- 31,1%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο: Δθπαηδεπηηθνί (3,17%), νδεγνί κέζσλ κεηαθνξάο (0,33%), απαζρνινχκελνη ζηελ παξνρή πξνζσπηθψλ ππεξεζηψλ πξνζηαζίαο (- 0,74%), ππάιιεινη γξαθείνπ (- 0,95%). ΓΡΗΘΖ ΔΙΙΑΓΑ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο θισζηνυθαληνπξγηθψλ, γνχληλσλ θαη δεξκάηηλσλ πξντφλησλ (1.044,4%). 2. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο μχινπ θαη ράξηνπ (420,8%). 3. Κεηαιισξχρνη, ιαηφκνη (315,9%). 4. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο εηδψλ δηαηξνθήο, πνηψλ θαη θαπλνχ (149,7%). 5. Ππλαξκνινγεηέο, κνληαδφξνη θαη ρεηξηζηέο κεραλεκάησλ (108,1%). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο ζηαζεξψλ βηνκεραληθψλ εγθαηαζηάζεσλ (- 70,2%) 2. Δηδηθφηεηεο κε δπλάκελεο λα θαηεγνξηνπνηεζνχλ (- 34,96%). 3. Γηεπζπληηθά ζηειέρε (- 34,9%). 4. Ρερλίηεο επεμεξγαζίαο ηξνθίκσλ (- 26%). 5. Δπηζηεκνληθά θαη θαιιηηερληθά επαγγέικαηα (- 23,9%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο:
23 Γεσξγνί (3,13%), εθπαηδεπηηθνί (- 0,05%), ζηειέρε επηρεηξήζεηο (- 2,24%), ππάιιεινη γξαθείνπ (- 4,86%). ΞΔΙΝΞΝΛΛΖΠΝΠ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Βνεζεηηθφ δηδαθηηθφ πξνζσπηθφ (420,6%). 2. Σεηξηζηέο ζηαζεξψλ βηνκεραληθψλ εγθαηαζηάζεσλ (143%). 3. Γηεπζπληηθά ζηειέρε (139,4%). 4. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο πξντφλησλ απφ κέηαιια θαη νξπθηά (83,3%). 5. Ρερλνιφγνη θαη ηερληθνί βνεζνί Φπζηθήο, Κεραληθήο θ.ι.π. (79,7%). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο ρεκηθψλ πξντφλησλ θαη ειαζηηθψλ (- 74%) 2. Ρερλίηεο πθαληνπξγίαο εηδψλ έλδπζεο θαη ζπλαθψλ επαγγεικάησλ (- 47,9%). 3. Ινγηζηέο (- 47,9%). 4. Κεηαιισξχρνη, ιαηφκνη (- 43,27%). 5. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο πξντφλησλ μχινπ θαη ράξηνπ (- 30,4%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο: Γεσξγνί (2,64%), αλεηδίθεπηνη εξγάηεο νξπρείσλ, θαηαζθεπψλ, κεηαπνίεζεο θαη κεηαθνξψλ (- 2,19). ΛΖΠΗΑ ΒΝΟΔΗΝ ΑΗΓΑΗΝ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Γεσξγνί θαιιηεξγεηέο δέλδξσλ θαη ζηαθηδακπέισλ (332,5%). 2. Ρερλνιφγνη θαη ηερληθνί βνεζνί Βηνινγίαο θαη γείαο (246,7%).
24 3. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο θισζηνυθαληνπξγηθψλ, γνχληλσλ θαη δεξκάηηλσλ πξντφλησλ (160,4%). 4. πάιιεινη εμππεξέηεζεο πειαηψλ (ηαμηδησηηθά γξαθεία) (157,9%). 5. Δμεηδηθεπκέλνη πσιεηέο, ρξεκαηηζηέο, θηεκαηνκεζίηεο (93%). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Ππλαξκνινγεηέο, κνληαδφξνη θαη ρεηξηζηέο κεραλεκάησλ (- 48,5%). 2. Καζεκαηηθνί θαη θπζηθνί εθηφο εθπαηδεπηψλ (- 47,7%). 3. Βηνιφγνη, γηαηξνί (- 46,1%). 4. Δπηζηεκνληθά θαη θαιιηηερληθά επαγγέικαηα (- 40,5%). 5. Δηδηθεπκέλνη θηελνηξφθνη θαη πηελνηξφθνη (- 38,9%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο: Δπηπινπνηνί (3,9%), ρεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο πξντφλησλ απφ κέηαιια θαη νξπθηά (2,8%), ηερλίηεο επεμεξγαζίαο ηξνθίκσλ (- 1,03%). ΛΝΡΗΝ ΑΗΓΑΗΝ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο ρεκηθψλ πξντφλησλ θαη ειαζηηθψλ (385,7). 2. Βνεζεηηθφ δηδαθηηθφ πξνζσπηθφ (212,5%). 3. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο πξντφλησλ απφ κέηαιια θαη νξπθηά (212%). 4. Ρερλνιφγνη θαη ηερληθνί βνεζνί Βηνινγίαο θαη γείαο (123,2%). 5. Ππλαξκνινγεηέο, κνληαδφξνη θαη ρεηξηζηέο κεραλεκάησλ (107,2). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Καζεκαηηθνί θαη θπζηθνί εθηφο εθπαηδεπηψλ (- 73,6%).
25 2. Αλεηδίθεπηνη αγξεξγάηεο θαη αιηεξγάηεο (- 58,5%). 3. Σεηξηζηέο ζηαζεξψλ βηνκεραληθψλ εγθαηαζηάζεσλ (- 55,3). 4. Ινγηζηέο (- 50,6%). 5. Απαζρνινχκελνη ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ πξνζηαζίαο (- 49,1%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο: Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο εηδψλ δηαηξνθήο, πνηψλ θαη θαπλνχ (3,62%), πσιεηέο θαη ζπλαθή επαγγέικαηα (- 1,23), νηθηαθνί βνεζνί (- 2,14). ΘΟΖΡΖ Δπαγγέικαηα κε απμεκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο εηδψλ δηαηξνθήο, πνηψλ θαη θαπλνχ (90,7%). 2. Ρερλνιφγνη θαη ηερληθνί βνεζνί Βηνινγίαο θαη γείαο (83,38%). 3. Δπηζηεκνληθά θαη θαιιηηερληθά επαγγέικαηα (73,4%). 4. Γηεπζπληηθά ζηειέρε (67,9%). 5. Δηδηθεπκέλνη θηελνηξφθνη, πηελνηξφθνη (66,7%). Δπαγγέικαηα κε κεησκέλε δήηεζε: 1. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο θισζηνυθαληνπξγηθψλ, γνχληλσλ θαη δεξκάηηλσλ πξντφλησλ (- 55,4%). 2. Σεηξηζηέο κεραλψλ παξαγσγήο ρεκηθψλ πξντφλησλ θαη ειαζηηθψλ (- 48%). 3. Κεηαιισξχρνη, ιαηφκνη (- 48%). 4. Ρερλίηεο πθαληνπξγίαο εηδψλ έλδπζεο (- 47,9%). 5. Ππλαξκνινγεηέο, κνληαδφξνη θαη ρεηξηζηέο κεραλεκάησλ (- 37,6%). Δπαγγέικαηα ησλ νπνίσλ ε δήηεζε δελ παξνπζηάδεη απμνκεηώζεηο:
26 Γεσξγνί εηδηθεπκέλνη ζηελ θαιιηέξγεηα δέλδξσλ θαη ζηαθηδακπέισλ (2,67%), απαζρνινχκελνη ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ (- 3,24%), ππάιιεινη γξαθείνπ (- 4%).
27 6. Δξγαζία...εθηόο Διιάδαο (πξόγξακκα EURES) Γεληθά γηα ην πξφγξακκα EURES Νη ζχγρξνλεο αλάγθεο ηεο νηθνλνκίαο ζηελ Δπξψπε, ε έληνλε θηλεηηθφηεηα ιφγσ ηεο δηαξθνχο κεηαλάζηεπζεο ησλ πιεζπζκψλ πξνο ηηο ρψξεο ηεο Δ.Δ., απμάλνπλ ην θαηλφκελν ηεο θπθινθνξίαο ησλ εξγαδνκέλσλ κέζα ζε απηή. Ζ ειεχζεξε θπθινθνξία ησλ εξγαδνκέλσλ είλαη κία απφ ηηο ζεκειηψδεηο ειεπζεξίεο πνπ θαηνρπξψλνληαη κε ηε ζπλζήθε ηεο Οψκεο. Απφ ηηο απαξρέο ηεο Δπξσπατθήο Νηθνλνκηθήο Θνηλφηεηαο, ηα ηδξπηηθά ηεο θξάηε κέιε απνθάζηζαλ φηη γηα ηε δεκηνπξγία ηεο εληαίαο αγνξάο, ζα έπξεπε λα πξνβιεθζεί θαη έλαο ρψξνο εληφο ηνπ νπνίνπ ζα ήηαλ δπλαηή ε ειεχζεξε θπθινθνξία ησλ Δπξσπαίσλ εξγαδνκέλσλ. Ζ αξρή ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο εξκελεχζεθε σο ην δηθαίσκα ησλ δηαθηλνχκελσλ εξγαδνκέλσλ θαη ησλ νηθνγελεηψλ ηνπο λα απνιακβάλνπλ φια ηα πιενλεθηήκαηα, είηε απηά ζρεηίδνληαη κε ηε ζχκβαζε απαζρφιεζεο είηε φρη, ηα νπνία απνιακβάλνπλ θαλνληθά νη ππήθννη ηνπ θξάηνπο κέινπο, ιφγσ ηνπ φηη εξγάδνληαη ή απιψο δηαβηνχλ ζηε ρψξα. Έηζη, ζην πιαίζην απηφ, κεηά ηελ πνιχρξνλε ζπλεηζθνξά ηνπ ΝΑΔΓ ζηελ εχξεζε εξγαζίαο θαη ζηελ πξνζηαζία ησλ αλέξγσλ, ηψξα πιέσλ έρεη δηθηπσζεί θαη ζηνλ ηνκέα ηεο αλαδήηεζεο εξγαζίαο εθηφο ησλ ζπλφξσλ ηεο Διιάδαο, κε ην δίθηπν EURES. Ρν EURES είλαη δίθηπν ζπλεξγαζίαο πνπ θηλεηνπνηεί ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο απαζρφιεζεο ησλ ρσξψλ ηνπ Δπξσπατθνχ Νηθνλνκηθνχ Σψξνπ (ΔΝΣ) θαη άιινπο ζπληειεζηέο, ζε πεξηθεξεηαθφ, εζληθφ ή δηεζλέο επίπεδν, πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ ηνκέα ηεο απαζρφιεζεο. Γηεπθνιχλεη θαη παξέρεη πιεξνθνξίεο, ζπκβνπιέο θαη ππεξεζίεο πξφζιεςεο/ηνπνζέηεζεο ζηνλ εξγαδφκελν θαη ηνλ αλαδεηνχληα εξγαζίαο ζε άιιε Δπξσπατθή ρψξα, αιιά θαη ζηνλ εξγνδφηε λα αλαδεηήζεη βηνγξαθηθά ζεκεηψκαηα ππνςεθίσλ γηα
28 εξγαζία. Ππλεπψο, ην δίθηπν EURES κπνξεί λα απνθαίλεηαη ρξήζηκν θαη γηα φινπο ηνπο λένπο πνπ επηζπκνχλ λα αλαδεηήζνπλ εξγαζία σο λνκίκσο δηακέλνληεο ζε έλα άιιν θξάην κέινο ηεο Δ.Δ. Απαξηίδεηαη απφ αλζξψπηλν δπλακηθφ Δπξσζπκβνχισλ νη νπνίνη ζπκβνπιεχνπλ θαη δηεπθνιχλνπλ φζνπο αλαδεηνχλ εξγαζία ή πξνζσπηθφ. Νη Δπξσζχκβνπινη αλήθνπλ ζηηο Γεκφζηεο πεξεζίεο Απαζρφιεζεο ησλ θξαηψλ κειψλ θαη ζηελ Διιάδα ζπληνλίδνληαη απφ ηνλ Ν.Α.Δ.Γ. Δπηπιένλ, ην EURES πξνβιέπεη ππνδνκέο απηνεμππεξέηεζεο ησλ ελδηαθεξνκέλσλ - κέζσ ηεο πχιεο EURES ζην eures.europa.eu κε εχθνιε αλαδήηεζε ζέζεσλ εξγαζίαο, φπσο απηέο εηζάγνληαη θαζεκεξηλά απφ ηα εζληθά ζπζηήκαηα ησλ Γεκφζησλ πεξεζηψλ Απαζρφιεζεο. Νη αλαδεηνχληεο εξγαζία κπνξνχλ επίζεο λα θαηαρσξνχλ ην βηνγξαθηθφ ηνπο ζεκείσκα on-line ζε νπνηαδήπνηε απφ ηηο γιψζζεο ηεο επαγγεικαηηθήο πχιεο, ψζηε νη εξγνδφηεο λα κπνξνχλ λα ην αλαδεηήζνπλ, βάζεη πξνζφλησλ θαη ηθαλνηήησλ. Ρν δίθηπν EURES δηαζέηεη επίζεο πνιιέο πιεξνθνξίεο γηα ηηο ζπλζήθεο δηαβίσζεο θαη αγνξάο εξγαζίαο ζε θάζε ρψξα, έηζη ψζηε ν ππνςήθηνο εξγαδφκελνο λα είλαη ελεκεξσκέλνο ζρεηηθά κε ηνλ ηφπν πξννξηζκνχ ηνπ. Νη ελδηαθεξφκελνη κπνξνχλ επίζεο λα αλαδεηήζνπλ πιεξνθνξίεο γηα ηηο δπλαηφηεηεο κάζεζεο ζηηο ρψξεο ηνπ ΔΝΣ, αιιά θαη ηα ζηνηρεία επηθνηλσλίαο κε ηνπο ζχκβνπινπο EURES. Πηελ Διιάδα ζχκβνπινη EURES είλαη έκπεηξνη γλψζηεο ηεο αγνξάο απαζρφιεζεο, κε ζηφρν ηελ εμππεξέηεζε φζσλ αλαδεηνχλ εξγαζία ζηελ Δπξψπε ή επηζπκνχλ λα πξνζιάβνπλ πξνζσπηθφ απφ κία ή πεξηζζφηεξεο ρψξεο. Ρν αλαπηπγκέλν δίθηπν ησλ Βνεζψλ Ππκβνχισλ EURES ππνζηεξίδεη ην έξγν ησλ Ππκβνχισλ EURES θαη ζπκβάιιεη ζηελ παξνρή ελεκέξσζεο ησλ ππεξεζηψλ.
29 Ζ απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ δηθηχνπ EURES ζπλδέεηαη άκεζα κε ηελ πνηφηεηα θαη ηνλ πινχην ησλ δηαζέζηκσλ πιεξνθνξηψλ ηεο ηξάπεδαο δεδνκέλσλ ηνπ δηθηχνπ. Ππκβνπιεπφκελνο ηε βάζε δεδνκέλσλ, ν επξσζχκβνπινο κπνξεί λα ελεκεξψλεη ηνλ εξγαδφκελν γηα: γεληθέο πξαθηηθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ εγθαηάζηαζε (δηαηππψζεηο θ.α.) ζπλζήθεο δηαβίσζεο (πνιηηηθφ ζχζηεκα, λνκνζεζία, πνιηηηζκφο, θφζηνο δσήο, κηζζνινγηθέο θιίκαθεο, θφξνη, ζρνιηθφ ζχζηεκα θ.α.) ζπλζήθεο εξγαζίαο (σξάξηα, απνδνρέο, άδεηεο, ζπκβάζεηο, παξνρέο αζζελείαο θαη κεηξφηεηαο, εξγαζία κε κεησκέλν σξάξην θ.α.) ρξήζηκεο δηεπζχλζεηο πξνζθνξέο εξγαζίαο (ρψξα, είδνο εξγαζίαο, απαηηνχκελνη ηίηινη ζπνπδψλ θαη εκπεηξία, απαηηνχκελεο γισζζηθέο γλψζεηο, πξνηεηλφκελνο κηζζφο) πξαθηηθέο θαηά ηε πξφζιεςε (θνξείο, ηζφηεηα ησλ επθαηξηψλ, είδνο θαη κνξθή ησλ απαηηνχκελσλ εγγξάθσλ θ.α.) κε κηζζσηή εξγαζία ζηαηηζηηθά ζηνηρεία EUROSTAT (πιεζπζκφο αλεξγίαο, νηθνλνκηθή ειθπζηηθφηεηα κηαο πεξηνρήο, θ.α.) Ρν ζχζηεκα ηερλνινγίαο πιεξνθνξηψλ EURES θαζηζηά δπλαηή ζηνπο επξσζπκβνχινπο ηελ εχθνιε πξφζβαζε ζε κηα βάζε δεδνκέλσλ θελψλ ζέζεσλ εξγαζίαο ζηηο Βξπμέιιεο, ζρεηηθά κε ηηο ζπλζήθεο δηαβίσζεο θαη εξγαζίαο. Ζ βάζε δεδνκέλσλ θελψλ ζέζεσλ εξγαζίαο πεξηέρεη πάληα πεξίπνπ 20.000 ζέζεηο εξγαζίαο. Ν θελέο ζέζεηο εξγαζίαο εηζάγνληαη ζηε βάζε δεδνκέλσλ κε δηάθνξνπο ηξφπνπο. Πε νξηζκέλεο ρψξεο, νη θελέο ζέζεηο εξγαζίαο πξνζδηνξίδνληαη απφ ην εζληθφ ζχζηεκα, απφ ηνπο
30 επξσζπκβνχινπο, νη νπνίνη εηζάγνπλ άκεζα ηηο ζέζεηο απηέο. Πε φιν θαη πεξηζζφηεξεο ρψξεο, νη θελέο ζέζεηο εξγαζίαο γηα ην EURES πξνζδηνξίδνληαη ζε επίπεδν ηνπηθνχ γξαθείνπ απαζρφιεζεο θαη δηαβηβάδνληαη ζην EURES απηφκαηα. Δπηπιένλ, νη θελέο ζέζεηο εξγαζίαο δελ ιακβάλνληαη κφλν απφ ηνπο επξσζπκβνχινπο. Πηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο κεηαβηβάδνληαη ζε φια ηα ηνπηθά γξαθεία, είηε εγγξάθσο είηε απηνκάησο. Ζ βάζε δεδνκέλσλ, ζρεηηθά κε ηηο ζπλζήθεο δηαβίσζεο θαη εξγαζίαο, είλαη επίζεο δηαζέζηκε ζε φινπο ηνπο επξσζπκβνχινπο θαη κάιηζηα ζε φιεο ηηο γιψζζεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη ηνπ Δπξσπατθνχ Νηθνλνκηθνχ Σψξνπ. Ρα ζηνηρεία ζηηο βάζεηο δεδνκέλσλ παξέρνληαη απφ έλαλ εζληθφ εκπεηξνγλψκνλα. Θηλεηηθφηεηα αλαδεηνχλησλ εξγαζία Θαλείο δελ εγθαηαιείπεη ηε ρψξα ηνπ, ηνλ επαγγεικαηηθφ ηνπ ρψξν θαη ηελ νηθνγέλεηά ηνπ, ρσξίο λα δηαζέηεη ζπγθεθξηκέλεο πιεξνθνξίεο γηα ηε ρψξα ζηελ νπνία επηζπκεί λα εγθαηαζηαζεί. Γηα λα απνθαζίζεη θαλείο λα θχγεη απφ ηε ρψξα ηνπ θαη λα εγθαηαζηαζεί αιινχ, ρξεηάδεηαη έλα ζχζηεκα επξσπατθήο εκβέιεηαο πνπ λα αληαπνθξίλεηαη ζηελ αλάγθε ηεο πιεξνθφξεζεο, απαξαίηεηεο γηα ηελ επηηπρία ηεο θηλεηηθφηεηαο. Απηφο είλαη ν δηπιφο ζηφρνο ηνπ δηθηχνπ EURES. Υζηφζν, ε θηλεηηθφηεηα ησλ αηφκσλ πνπ αλαδεηνχλ εξγαζία δελ αλακέλεηαη λα επηιχζεη ην κφληκν πξφβιεκα ηεο αλεξγίαο, ηδίσο επεηδή ηα άηνκα απηά έρνπλ πςειά πξνζφληα θαη εκπεηξία θαη ζπρλά γλψζε μέλσλ γισζζψλ. Ζ αλεξγία, έρεη αξρίζεη λα αιιάδεη ηε ζηάζε ησλ εξγαδνκέλσλ. Ζ ηδέα ηεο θηλεηηθφηεηαο εληάζζεηαη ζηαδηαθά ζηε λννηξνπία ηνπ εξγαδνκέλνπ θαη ε Δπξψπε αξρίδεη λα απνθηά κηα ζέζε ζηηο επαγγεικαηηθέο επηινγέο ηνπ. Γηα νξηζκέλνπο ηδίσο ηα ζηειέρε θαη ηνπο λένπο ε επξσπατθή θηλεηηθφηεηα απνηειεί κηα επθαηξία λα επεθηείλνπλ ηηο ηθαλφηεηέο ηνπο, ηηο εκπεηξίεο ηνπο βξαρππξφζεζκα θαη
31 λα βειηηψζνπλ ηηο πξννπηηθέο ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπο ζηαδηνδξνκίαο καθξνπξφζεζκα. Ξάλησο, ε πνιπκνξθία ησλ θαηαζηάζεσλ πνπ επηθξαηνχλ ζηηο ρψξεο ηνπ ΔΝΣ απφ λνκηθή, θνηλσληθή θαη πνιηηηζηηθή άπνςε ζπρλά δεκηνπξγεί εκπφδηα γηα ηελ θηλεηηθφηεηα. Νη δηαζπλνξηαθνί εξγαδφκελνη απνηεινχλ ηνπο πξσηνπφξνπο. Ξαξάιιεια, νη πνιπεζληθέο εηαηξίεο εδψ θαη πνιιά ρξφληα εθαξκφδνπλ ησλ παξάγνληα «θηλεηηθφηεηα» ζηα ζηειέρε ηνπο. Ππρλά ηα ζηειέρε εθκεηαιιεχνληαη δηάθνξεο εηδηθέο ξπζκίζεηο πνπ δηεπθνιχλνπλ ζε κεγάιν βαζκφ ηελ εγθαηάζηαζή ηνπο ζε έλα άιιν θξάηνο. Γηα ηνπο εξγνδφηεο απηνχο ε Δπξψπε απνηειεί κία πξαγκαηηθή επθαηξία γηα πξνζιήςεηο, ζε ζρέζε κε ηηο δηαζέζηκεο εηδηθφηεηεο, αιιά θαη γηα ηελ αλάπηπμε ηεο θνπιηνχξαο ηεο επηρείξεζεο. Γηα ηηο κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο πνπ αλαδεηνχλ ζπγθεθξηκέλε ηερλνγλσζία, ε Δπξψπε είλαη έλα λέν πιενλέθηεκα, πνπ κεξηθέο θνξέο δπζθνιεχνληαη λα εθκεηαιιεπζνχλ. Ρν άλνηγκα ησλ ζπλφξσλ δεκηνπξγεί κία ηεξάζηηα αγνξά πεξηζζφηεξν πξνζπειάζηκε γηα ηηο επηρεηξήζεηο. Ραπηφρξνλα, απνηειεί κία πξφθιεζε ηδίσο γηα ηηο κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο πνπ βξίζθνληαη αληηκέησπεο κε ηελ εληαηηθνπνίεζε ηνπ δηεζλνχο αληαγσληζκνχ. Ρν EURES πξνζθέξεη ζηηο επηρεηξήζεηο απηέο κηα εμαηνκηθεπκέλε ππεξεζία πνπ νη ίδηνη δελ είλαη εχθνιν λα δηαζέηνπλ πάληα. Υο πξνο ηηο κεγάιεο επηρεηξήζεηο ην EURES ρξεζηκεχεη σο πεγή ρξήζηκσλ πιεξνθνξηψλ ή σο κέζν πξνζιήςεσλ. Διεχζεξε θπθινθνξία εξγαδνκέλσλ
32 Ζ ειεχζεξε θπθινθνξία ησλ αγαζψλ, ησλ ππεξεζηψλ, ησλ θεθαιαίσλ θαη ησλ πξνζψπσλ απνηειεί κία απφ ηηο ζεκειηψδεηο αξρέο πνπ νδεγνχλ ηελ Δ.E. θαη ην EURES ζε κηα ηζφξξνπε θαη βηψζηκε αλάπηπμε. Ζ επξσπατθή ηζαγέλεηα, κηα έλλνηα πνπ αλαθέξεηαη ζηε Ππλζήθε ηεο Έλσζεο, ζα γίλεη πξαγκαηηθφηεηα κφλν κέζα απφ ηελ πξαγκαηηθή ειεχζεξε θπθινθνξία ησλ πξνζψπσλ ζην εζσηεξηθφ ηνπ θνηλνχ ρψξνπ, ηεο Κεγάιεο Αγνξάο. Νη δηαζπλνξηαθνί εξγαδφκελνη είλαη απφ ηνπο πξψηνπο πνπ απέθηεζαλ εκπεηξία ηεο επαγγεικαηηθήο θηλεηηθφηεηαο θαη ηεο Δπξψπεο ησλ Ξεξηθεξεηψλ, αλαδεηψληαο εξγαζία ζην πιεζηέζηεξν θέληξν νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, αλεμαξηήησο ρψξαο. Ζ θχζε ηεο κεηαλάζηεπζεο ζην εζσηεξηθφ ηεο Δπξψπεο δελ είλαη πηα ίδηα. Ρα κεηαλαζηεπηηθά θχκαηα ησλ εξγαδνκέλσλ ηεο Λ. Δπξψπεο, πνπ άιινηε αλαδεηνχζαλ εξγαζία ζην Βνξά, έδσζαλ ηε ζέζε ηνπο ζε κηα θηλεηηθφηεηα πεξηζζφηεξν απφ επηινγή παξά απφ αλάγθε, πνπ ζπλδέεηαη κε ηηο νινέλα απμαλφκελεο αλάγθεο γηα λέεο θαη πξνεγκέλεο επαγγεικαηηθέο εηδηθφηεηεο. Ζ θηλεηηθφηεηα απηή ζπλνδεχεηαη απφ ηελ παληειή έιιεηςε δηαθξίζεσλ αλάκεζα ζηνπο εξγαδφκελνπο απφ ηα δηάθνξα θξάηε κέιε. Απηφ ζεκαίλεη φηη νη δηαθηλνχκελνη εξγαδφκελνη πξέπεη λα δηαζέηνπλ νξηζκέλα δηθαηψκαηα γηα λα κπνξνχλ λα κεηαθηλνχληαη ειεχζεξα ζηελ επηθξάηεηα ηνπ ΔΝΣ, λα αλαδεηήζνπλ εξγαζία θαη λα απνδερζνχλ κηα πξνζθνξά εξγαζίαο ζε άιιν θξάηνο κέινο. Κπνξνχλ θπζηθά λα εγθαηαζηαζνχλ ζην θξάηνο κέινο απηφ κε ηελ νηθνγέλεηά ηνπο θαη λα έρνπλ ίδηα κεηαρείξηζε κε ηνπο ππεθφνπο απηνχ ηνπ θξάηνπο. Κε ηελ έλαξμε ηεο δηαδηθαζίαο δηεξεχλεζεο πξνο ηηο ρψξεο ηεο Αλ. Δπξψπεο, ε ειεχζεξε θπθινθνξία έρεη κεηαβιεζεί θαη πάιη ζε δεηήκαηα χςηζηεο πξνηεξαηφηεηαο γηα ηελ Δπξψπε. Ν θφβνο νξηζκέλσλ θξαηψλ κειψλ γηα ελδερφκελε αλαηαξαρή ζηελ αγνξά εξγαζίαο ηνπο, ιφγσ ηεο ξνήο εξγαδνκέλσλ απφ ηηο ππνςήθηεο ρψξεο, έδσζε ην έλαπζκα γηα δσεξέο ζπδεηήζεηο. Απηή ε θεθηεκέλε ηαρχηεηα
33 πξέπεη λα δηαηεξεζεί, πξνθεηκέλνπ λα δεκηνπξγεζεί έλαο πξαγκαηηθφο επξσπατθφο ρψξνο επαγγεικαηηθήο θηλεηηθφηεηαο, έλαο ρψξνο ζηνλ νπνίν ηα εζληθά ζχλνξα δελ ζα παξεκπνδίδνπλ ηελ πιήξε θαη απνηειεζκαηηθή ελζσκάησζε ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ησλ νηθνγελεηψλ ηνπο ζην θξάηνο κέινο ηεο επηινγήο ηνπο.
34 7. Λέεο κνξθέο εξγαζίαο πξνζαξκνζκέλεο ζηηο αλάγθεο ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ησλ ππνςήθησλ εξγαδνκέλσλ Έλα βήκα κπξνζηά θάλεη ε ρψξα καο πηνζεηψληαο πην επέιηθηεο κνξθέο εξγαζίαο, πξνθεηκέλνπ λα ελαξκνληζηεί κε ηα άιια θξάηε κέιε, ηα νπνία εθαξκφδνπλ ήδε θαη άιιεο κνξθέο εξγαζίαο, φπσο ηειεξγαζία, επνρηθή, κεξηθή, εξγαζία κε βάξδηεο θ.ι.π. Νη λέεο ηερλνινγίεο θαη ε επειημία είλαη ηα θχξηα ραξαθηεξηζηηθά απηήο ηεο λέαο επνρήο πνπ αιιάδνπλ ην εξγαζηαθφ ηνπίν. Υζηφζν, ε κνξθή απηή ηεο επειημίαο ζα πξέπεη λα απνηειέζεη κνριφ αλάπηπμεο θαη αλαδηνξγάλσζεο θαη φρη κέζν γηα ηνλ πεξηνξηζκφ ηνπ εξγαζηαθνχ θφζηνπο. Πχκθσλα κε ηηο εθηηκήζεηο ηεο Δ.Δ., ε κεγαιχηεξε επειημία ζηα σξάξηα, νη δπλαηφηεηεο κεξηθήο απαζρφιεζεο, ε απαζρφιεζε ρσξίο θαζεκεξηλή κεηάβαζε ζην ρψξν ηεο δνπιεηάο είλαη ιχζεηο πνπ, αλ κειεηεζνχλ θαη εθαξκνζηνχλ κε επειημία, κπνξνχλ θαη ηελ αλεξγία λα πεξηνξίζνπλ θαη ηελ δεκηνπξγία ζέζεσλ εξγαζίαο λα ελζαξξχλνπλ. Νη κνξθέο απηέο είλαη θαηάιιειεο θαη πξνζαξκνζκέλεο ζηηο αλάγθεο θαη δεμηφηεηεο ηνπ ζπλφινπ ησλ ππνςήθησλ εξγαδνκέλσλ θαζψο εκθαλίδνπλ ηηο ίδηεο αλάγθεο γηα πην επέιηθηα σξάξηα εξγαζίαο, εμνηθνλφκεζε ρξφλνπ, επνρηαθή απαζρφιεζε θιπ. Κία απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο κνξθέο εξγαζίαο, ε νπνία εμαζθαιίδεη επειημία θαη αλακέλεηαη λα δηαδνζεί ζε ζχληνκν ρξνληθφ δηάζηεκα είλαη ε ηειεξγαζία, ε νπνία ζηε ρψξα καο παξνπζηάδεηαη πεξηνξηζκέλε, θαζψο ν αξηζκφο ησλ ηειεξγαδνκέλσλ εθηηκάηαη φηη είλαη κφιηο 20.000 ή 0,5% ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ. Όζνλ αθνξά φκσο ηελ Δπξψπε ζπλνιηθά, πάλσ απφ 4 εθ. Δπξσπαίνη, δειαδή πεξίπνπ ην 3% ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ, είλαη ηειεξγαδφκελνη θάπνηαο κνξθήο. Ρα πιενλεθηήκαηα ηεο ηειεξγαζίαο είλαη φηη δεκηνπξγεί λέν δεδνκέλν ζηνλ ηνκέα ηεο απαζρφιεζεο, θαζψο αιιάδεη ηηο ππάξρνπζεο
35 εξγαζηαθέο ζρέζεηο, ζπκβάιιεη ζηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο θαη ζηε κείσζε ηνπ θφζηνπο εξγαζίαο. Γηα ηνλ εξγαδφκελν ν λένο απηφο ηξφπνο εξγαζίαο πξνζθέξεη λέεο δπλαηφηεηεο απαζρφιεζεο θαη κεηψλεη ην ρξφλν πξνο θαη απφ ηε δνπιεία θαζψο θαη ηηο απαηηνχκελεο δαπάλεο γηα ηε κεηαθνξά ζην ρψξν εξγαζίαο. Νη επηρεηξήζεηο σθεινχληαη απφ ηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο θαη ηε κείσζε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θφζηνπο. Θεξδηζκέλν παξνπζηάδεηαη θαη ην θνηλσληθφ ζχλνιν απφ ηε λέα δπλαηφηεηα γηα πξνζθνξά εξγαζίαο, ηε κείσζε ηεο ξχπαλζεο απφ ηελ ειάηησζε ησλ κεηαθηλήζεσλ θαη ηε ζηήξημε ησλ απνκνλσκέλσλ πεξηνρψλ. Απφ ηελ άιιε φκσο, ν ηειεξγαδφκελνο ράλεη ην δηθαίσκα επηθνηλσλίαο κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ, νη πξνδηαγξαθέο εξγαζίαο δελ είλαη εγγπεκέλεο, ελψ κπνξεί λα ππάξμνπλ δξακαηηθέο αιιαγέο, θπξίσο σο πξνο ηηο ακνηβέο ηελ επηρεηξεζηαθή εμέιημε θαη ηε ζπλδηθαιηζηηθή ζπκκεηνρή. Λένπο νξίδνληεο ηφζν ζηελ απαζρφιεζε φζν θαη ζηελ επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα αλνίγεη ε ηειεθαηάξηηζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ. Κηα ηέηνηα θαηλνηνκία απηνκάησο ζπκβάιιεη ζηελ αχμεζε ηεο θεξδνθνξίαο ηεο επηρείξεζεο, κέζσ ηεο αλαβάζκηζεο ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ ηεο. Κε ηνλ φξν ηειεθαηάξηζε, δειαδή εμ απνζηάζεσο θαηάξηηζε, ελλννχκε ηε δπλαηφηεηα θαηάξηηζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ζηνπο ρψξνπο εξγαζίαο ηνπο κε αμηνπνίεζε ησλ δπλαηνηήησλ πνπ πξνζθέξνπλ ζήκεξα νη ηερλνινγίεο ηεο πιεξνθνξηθήο θαη ησλ ηειεπηθνηλσληψλ. Γηα ηελ εθαξκνγή ηεο ηειεθαηάξηηζεο απαηηείηαη αθελφο κελ ε δεκηνπξγία δνκψλ παξνρήο ηειεθαηάξηηζεο ζηνπο εξγνδνηηθνχο θνξείο θαη αθεηέξνπ ε δεκηνπξγία θαηάιιειεο ππνδνκήο ζηηο επηρεηξήζεηο πνπ επηζπκνχλ λα ζπκκεηάζρνχλ ζηελ πινπνίεζε ηνπ ζρεδίνπ. πάξρνπλ δχν βαζηθέο κέζνδνη γηα ηελ παξνρή ηειεθαηάξηζεο:
36 Α. Ρειεθαηάξηηζε κε ρξήζε αιιειεπηδξαζηηθψλ εθαξκνγψλ πνιπκέζσλ. Πηελ πεξίπησζε απηή δηαθξίλνληαη δχν βαζηθέο θαηεγνξίεο: Απηφλνκεο εθπαηδεπηηθέο εθαξκνγέο CD-ROM. On line εθπαηδεπηηθέο εθαξκνγέο κε ρξήζε ηνπ Internet. Ζ ηειεθαηάξηηζε κέζσinternet ππεξηεξεί ηνπ CD-ROM, θαζψο παξέρεηαη ε δπλαηφηεηα επηθνηλσλίαο ησλ θαηαξηηδνκέλσλ κε ηνλ εηζεγεηή. Ζ επηθνηλσλία ζεσξείηαη απαξαίηεηε γηα ηε δηαηχπσζε απνξηψλ ησλ θαηαξηηδνκέλσλ ζηνλ εηζεγεηή κέζσ e mail, ηελ θαζνδήγεζε ησλ θαηαξηηδνκέλσλ απφ ηνλ εηζεγεηή γηα ηελ πνξεία ηεο θαηάξηηζεο θαη απνζηνιή ησλ απνηειεζκάησλ αμηνιφγεζεο ησλ θαηαξηηδνκέλσλ ζε θάζε ζεκαηηθή ελφηεηα θ.ι.π. Β. Ρειεθαηάξηηζε κε εηθνλνδηάζθεςε (Video conference) Απνηειεί ηελ πιένλ πξνεγκέλε κνξθή ηειεθαηάξηηζεο πνπ παξέρεη δσληαλή ακθίδξνκε επηθνηλσλία κε εηθφλα θαη ήρν κεηαμχ ηνπ εθπαηδεπηή θαη ησλ εθπαηδεπνκέλσλ. Ξαξάιιεια παξέρεη ηε δπλαηφηεηα κεηαθνξάο ειεθηξνληθψλ αξρείσλ, κελπκάησλ, αιιεινγξαθίαο, επίδεημεο ιεηηνπξγίαο πξνγξακκάησλ, ζπκκεηνρηθή δηαδηθαζία ζηε ιεηηνπξγία πξνγξακκάησλ θ.ι.π. Ζ εηθνλνδηάζθεςε είλαη δπλαηφλ λα γίλεη είηε κέζσ ηνπ Γηαδηθηχνπ είηε κέζσ ηνπ δηθηχνπ ISDN. Ζ κέζνδνο εμ απνζηάζεσο θαηάξηηζεο αμίδεη λα εθαξκνζζεί ζε πεξηπηψζεηο πνπ είλαη αλαγθαία ε εμ απνζηάζεσο παξνπζία ηνπ εηζεγεηή θαη, βέβαηα, εθφζνλ είλαη δπλαηή ε εμαζθάιηζε ζχλδεζεο κε ην δίθηπν ISDN.
37 8. Κεξηθή απαζρόιεζε: Έρεη κπεη ζηε δσή καο... Ζ αικαηψδε αχμεζε ηεο αλεξγίαο εμαλαγθάδεη, ηδίσο ηνπο λένπο, ζηελ αλαδήηεζε εξγαζίαο άλεπ φξσλ. Ν εθηάιηεο ηεο κεξηθήο απαζρφιεζεο πνπ πιαλάηαη πάλσ απφ ηελ Δπξψπε έθαλε δεηιά δεηιά ηελ εκθάληζή ηνπ θαη ηελ Διιάδα. Ήδε, νη λένη δείρλνπλ λα πξνζαλαηνιίδνληαη ζε επθαηξηαθέο δνπιεηέο θαη λα απνδέρνληαη ηηο ζπλζήθεο εξγαζίαο πνπ θαζνξίδεη ε κεξηθή απαζρφιεζε. Ζ ζπγθξηηηθά κεγαιχηεξε επέθηαζε ηεο κεξηθήο απαζρφιεζεο παξαηεξείηαη ζηνλ αγξνηηθφ ηνκέα φπνπ πξνζθέξνληαη επνρηαθέο ζέζεηο απαζρφιεζεο κε πςειφηεξα πνζνζηά κεξηθήο απαζρφιεζεο λα εκθαλίδνληαη ζηελ θαηεγνξία ησ γεσξγψλ, θηελνηξφθσλ θαη αιηέσλ, αλεμάξηεηα βαζκνχ αζηηθφηεηαο θαη θχινπ. Δπηπιένλ, πνζνζηά κεξηθήο απαζρφιεζεο άλσ ηνπ κέζνπ φξνπ εκθαλίδνπλ, ζηελ πεξίπησζε ησλ αλδξψλ, νη αλεηδίθεπηνη εξγάηεο θαη ν κηθξνεπαγγεικαηίεο. Πχκθσλα κε δηαζέζηκα ζηνηρεία, απφ ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ην πνζνζηφ ηεο κεξηθήο απαζρφιεζεο αλεξρφηαλ ζην 4.6% ηεο ζπλνιηθήο απαζρφιεζεο. Απφ ηνπο κεξηθψο απαζρνινχκελνπο, ην 6% ηεο ζπλνιηθήο αλδξηθήο απαζρφιεζεο αληηζηνηρνχζε ζε άλδξεο εξγαδφκελνπο, θαη ην 7,9% ζε γπλαίθεο (ΗΛΔ-ΓΠΔΔ θιπ.) Όζνλ αθνξά ηνπο λένπο, νη νπνίνη απαζρνινχληαη ζε ζέζεηο πιήξνπο απαζρφιεζεο επί ηνπ ζπλφινπ ησλ απαζρνινχκελσλ είλαη πνιχ ιηγφηεξνη κε απνηέιεζκα ην πνζνζηφ ηεο κεξηθήο απαζρφιεζεο ζηνπο λένπο λα είλαη κεγαιχηεξν. Δηδηθφηεξα, ηα πνζνζηά ηεο κεξηθήο απαζρφιεζεο εκθαλίδνληαη ηδηαίηεξα απμεκέλε ζηηο ειηθίεο 15-24 εηψλ. Πχκθσλα κε δηαζέζηκα ζηνηρεία, πξνθχπηεη φηη ην πνζνζηφ ησλ κεξηθψλ απαζρνινχκελσλ λέσλ πνπ επηζπκνχλ ζέζεηο κεξηθήο απαζρφιεζεο μεπεξλνχλ ην 25% απηψλ. Νη αλαινγίεο, φζνλ αθνξά ην
38 ζχλνιν ησλ κεξηθψλ απαζρνινχκελσλ, γηα φζνπο επηζπκνχλ ζέζεηο πιήξνπο απαζρφιεζεο αλέξρεηαη ζην 41% θαη ζην 35% γηα φζνπο επηζπκνχλ ζέζεηο κεξηθήο απαζρφιεζεο. Ρα πνζνζηά απηά δηαθνξνπνηνχληαη θαηά θχιν, κε πνζνζηά 50% θαη 23% αληίζηνηρα γηα ηνπο άλδξεο θαη 36% θαη 42% γηα ηηο γπλαίθεο. Νη ιφγνη πνπ θάπνηνη λένη επηζπκνχλ ηε κεξηθή απαζρφιεζε είλαη επεηδή ζπνπδάδνπλ θαη έηζη δελ επηζπκνχλ πιήξε απαζρφιεζε, αιιά θαη δελ κπνξνχλ λα βξνπλ πιήξε απαζρφιεζε. Αλαιπηηθφηεξα, ην 41% επί ηνπ ζπλφινπ ηεο απαζρφιεζεο πνπ απαζρνινχληαη κεξηθψο δελ κπνξνχλ λα βξνπλ εξγαζία πιήξνπο απαζρφιεζεο, ελψ ζηηο ειηθίεο απφ 15 σο 24 εηψλ ην πνζνζηφ αλέξρεηαη ζην 52,8%. Όζνλ αθνξά ηελ αλαινγία θαηά θχιν, ην αληίζηνηρν πνζνζηφ γηα ην ζχλνιν ησλ αλδξψλ είλαη 50,1% θαη 47,9% γηα ηνπο λένπο ειηθίαο 15-24 εηψλ, ελψ γηα ηηο γπλαίθεο είλαη 35,9% θαη 56,9% γηα ηηο γπλαίθεο ειηθίαο 15-24 εηψλ. Υζηφζν, ζην ζχλνιν ησλ απαζρνινχκελσλ, κεξηθήο θαη πιήξνπο απαζρφιεζεο, ην 35,1% ηνπ ζπλφινπ θαη ην 24,3% ησλ λέσλ ειηθίαο 15-24 εηψλ δελ επηζπκεί λα εξγαζηεί κε ζπλζήθεο πιήξνπο απαζρφιεζεο, θαζψο ππνζηεξίδνπλ φηη νη ζπλζήθεο εξγαζίαο κεξηθήο απαζρφιεζεο είλαη πην ειαζηηθέο. Απηφ βξίζθεη ζχκθσλνπο θπξίσο ηηο γπλαίθεο, αθνχ ην 42% ηνπ ζπλφινπ θαη ην 28,4% ησλ λέσλ δελ επηζπκνχλ ηελ πιήξε απαζρφιεζε, ελψ ζηνπο άλδξεο ηα αληίζηνηρα πνζνζηά 22,7% ηνπ ζπλφινπ θαη 19,4% ησλ λέσλ. Ξαξάιιεια, απφ ηελ αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ ΗΛΔ ΓΠΔΔ, πξνθχπηεη φηη ην θαηλφκελν ηεο κεξηθήο απαζρφιεζεο εληνπίδεηαη ζηηο λεφηεξεο ειηθίεο κφλν ζηηο αζηηθέο πεξηνρέο, ελψ ζηηο εκηαζηηθέο θαη αγξνηηθέο πεξηνρέο ην θαηλφκελν είλαη δηαδεδνκέλν ζην ζχλνιν ζρεδφλ ησλ ειηθηψλ. Ρα ζηνηρεία γηα ηελ θαηαλνκή ηεο κεξηθήο απαζρφιεζε, δείρλνπλ φηη νη ρηιηάδεο κεξηθψο απαζρνινχκελνη θαηαλέκνληαη πεξίπνπ