ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ και ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΧΡΗΣΤΙΚΟΤΗΤΑ και ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ 1o ΓΕΛ ΑΧΑΡΝΩΝ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012
ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΕΑ5 Γκάγκαλη Άννα Αντωνιάδου Μαρίνα ΓαβρίδηςΝικόλαιος εδελούδη Σωτήριος Κοτρέτσος Σπυρίδων Κουλογιάννης Χρήστος Κουκίδης Ιάσσονας Καυκιάς Γεώργιος Ανδρεάδης Θεόδωρος Βάβος Κωνσταντίνος ηµόπουλος Αγγελής Γάνου Ειρήνη Γουρουντή Άννα - Μαρία Αντωνοπούλου Μαρία Αρβανίτης Χρήστος Βαγγελάκος Βασίλειος Καµβύσης Αθανάσιος Καίσαρης Νικόλαος Κάππας Αλέξανδρος ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Παγιάτης Χαράλαµπος σελίδα 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ιστορική Τεχνολογική εξέλιξη..... σελίδα 5 Γενικές και βασικές εξελίξεις του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή...σελίδα 6 Βαβυλώνα, 2200 π.χ....σελίδα 6 Μηχανισµός των Αντικυθήρων...σελίδα 6 1 η, 2 η, 3 η, 4 η γενιά υπολογιστών (1971- σήµερα)...σελίδα 8 Τεχνολογική εξέλιξη στον τοµέα των παιχνιδιών...σελίδα 10 Εξέλιξη στον τοµέα του διαδικτύου...σελίδα 10 Επίδραση στην καθηµερινότητα.σελίδα 12 Ερωτηµατολόγιο...σελίδα 13 Αποτελέσµατα ερωτηµατολογίου...σελίδα 14 Συµπεράσµατα επισηµάνσεις.....σελίδα 15 Χρηστικότητα....σελίδα 16 Ερωτηµατολόγιο...σελίδα 17 Αποτελέσµατα ερωτηµατολογίου...σελίδα 18 Η χρηστικότητα του υπολογιστή στις ταµειολογιστικές µηχανές των τραπεζών... σελίδα 19 σ' ένα πολυκατάστηµα... σελίδα 19 στους αθλητικούς αγώνες...σελίδα 19 στην εξερεύνηση του διαστήµατος... σελίδα 19 στην υγεία... σελίδα 19 έλεγχο της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων... σελίδα 20 στην ψυχαγωγία... σελίδα 20 στην εκπαίδευση... σελίδα 20 σελίδα 3
Συµπεράσµατα από την χρήση Η/Υ... σελίδα 20 Επαγγελµατικές - οικονοµικές επιδράσεις.. σελίδα 21 Αγορές και πωλήσεις µέσω διαδικτύου (ερωτηµατολόγιο)... σελίδα 22 Θετικές συνέπειες Η/Υ στον επαγγελµατικό τοµέα...σελίδα 23 Οικονοµικές επιδράσεις σε διάφορες ηλικίες...σελίδα 23 Τα έξοδα της καθηµερινής χρήσης του Η/Υ...σελίδα 24 Αρνητικές συνέπειες του Η/Υ στον επαγγελµατικό χώρο... σελίδα 24 Σωµατικές ψυχολογικές επιδράσεις... σελίδα 25 Ερωτηµατολόγιο...σελίδα 26 Αποτελέσµατα ερωτηµατολογίου...σελίδα 27 Ψυχοσωµατικές επιδράσεις στα παιδιά από την χρήση Η/Υ... σελίδα 28 Ηλεκτρονικός υπολογιστής και χώρος εργασίας... σελίδα 31 Θετικές και αρνητικές επιδράσεις που προκαλεί ο Η/Υ στους εφήβους... σελίδα 31 Βιβλιογραφία..... σελίδα 33 σελίδα 4
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ σελίδα 5
Γενικές και βασικές εξελίξεις του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή O ηλεκτρονικός υπολογιστής είναι ηλεκτρονική συσκευή η οποία µπορεί να δεχτεί δεδοµένα σε κατάλληλη κωδικοποιηµένη µορφή, να τα επεξεργαστεί σύµφωνα µε ειδικά προγράµµατα και να παράγει τις ζητούµενες πληροφορίες. Αποτελείται από την µονάδα εισόδου, την µονάδα επεξεργασίας, και την µονάδα εξόδου. Η αρχική µορφή του υπολογιστή ήταν κάποια ράβδος µε εγκοπές. Οι συσκευές οι οποίες βοηθούσαν στους υπολογισµούς έχουν αλλάξει από τότε όπου χρησιµοποιούσαν απλές συσκευές για µέτρηση όπως ήταν ο άβακας. Οι άνθρωποι από πολύ παλιά χρησιµοποιούσαν συσκευές για να κάνουν υπολογισµούς όπως είναι για παράδειγµα η απλή ζυγαριά. Από την δεκαετία του 1940 και έπειτα, τα σχέδια βασίζονταν σε έναν δύσκολο τρόπο να περατωθεί το δεκαδικό σύστηµα ωσότου ο Λάιµπνιτς περιέγραψε το δυαδικό σύστηµα ο οποίος είναι βασικός παράγοντας λειτουργίας όλων των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Βαβυλώνα, 2200 π.χ. Οι υπολογιστές υπήρχαν ακόµη και στην αρχαιότητα από τους κάτοικους της Βαβυλώνας οι οποίοι είχαν αναπτύξει το εµπόριο και γι αυτό χρειάζονταν κάτι για να τους διευκολύνει στους υπολογισµούς τους. Έτσι αυτό τους ανάγκασε να δηµιουργήσουν τον πρώτο υπολογιστή ο οποίος ήταν το σηµερινό αριθµητήριο που χρησιµοποιούν όλα τα παιδιά. Το αριθµητήριο το βελτίωσαν αρκετά οι Κινέζοι. Μηχανισµός των Αντικυθήρων Ένα µεγάλο βήµα στην ιστορία της εξέλιξης των ηλεκτρονικών υπολογιστών είναι ο µηχανισµός των Αντικυθήρων, ο οποίος είναι ένα αρχαίο επίτευγµα που πιστεύεται πώς ήταν όργανο αστρονοµικών παρατηρήσεων, µε οµοιότητες ίδιες µε εκείνες του ωρολογιακού µηχανισµού. Βρέθηκε σε ναυάγιο ανοικτά των Αντικυθήρων και µε βάση τις ελληνικές επιγραφές που φέρει χρονολογείται µεταξύ του 150-100 π.χ., αρκετά πριν από την ηµεροµηνία του ναυαγίου. Το ναυάγιο ανακαλύφθηκε το 1900 σε βάθος περίπου 40 µε 64 µέτρων και πολλοί θησαυροί όπως και άλλα αντικείµενα, σελίδα 6
ανασύρθηκαν από σφουγγαράδες. Ο µηχανισµός αυτός είναι η αρχαιότερη διάταξη µε γρανάζια. Είναι φτιαγµένος από µπρούντζο σε ένα ξύλινο πλαίσιο. Η θεωρία σχετικά µε τη λειτουργία του αναφέρει ότι ήταν ένας αναλογικός υπολογιστής σχεδιασµένος για να υπολογίζει τις κινήσεις των ουρανίων σωµάτων. Από πρόσφατες έρευνες, ο µηχανισµός που ανακαλύφθηκε για την κίνηση της Σελήνης είναι ακόµα πιο εντυπωσιακός, γιατί έχει 30 οδοντωτούς τροχούς οι οποίοι περιστρέφονται γύρω από 10 άξονες. Ο µηχανισµός αυτός ήταν σίγουρα πολύπλοκος για την τότε εποχή. Έχουν διαβαστεί αρκετές από τις επιγραφές που υπήρχαν στις πλάκες, οι οποίες περιέχουν αστρονοµικούς και µηχανικούς όρους. Ο µηχανισµός αυτός έδινε τη θέση που βρισκόταν ο ήλιος και η σελήνη, καθώς και τις φάσεις της. Μπορούσε να εµφανίσει τις εκλείψεις ηλίου και σελήνης. Επίσης απεικόνιζε τουλάχιστον δύο ηµερολόγια, ένα ελληνικό και ένα αιγυπτιακό, που ήταν και το κοινό "επιστηµονικό" ηµερολόγιο της ελληνιστικής εποχής. Για την ικανότητα κατασκευής πολύπλοκων µηχανισµών από γρανάζια, έχουµε πολύ λίγες πληροφορίες. σελίδα 7
1 η γενιά υπολογιστών (1946-1956) Μετά το τέλος του Β Παγκοσµίου Πολέµου οι Η.Π.Α χρειάζονταν συσκευή έτσι ώστε να τους βοηθούσε στους στρατιωτικούς τους υπολογισµούς. ηµιούργησαν για πρώτη φορά ένα τεράστιο µηχάνηµα το οποίο λειτουργούσε µε λυχνίες και έτσι ο πρώτος υπολογιστής ονοµάστηκε ENIAC. Το µέγεθος του ήταν τεράστιο καθώς καταλάµβανε ένα ολόκληρο δωµάτιο και συνεχώς έπρεπε να γίνεται έλεγχος διότι οι λυχνίες του καίγονταν συχνά και έπρεπε να τις αντικαθιστούν. 2 η γενιά υπολογιστών (1956-1963) Την δεκαετία αυτή, οι λυχνίες αντικαταστήθηκαν από τα τρανζίστορς τα οποία επέτρεπαν την δηµιουργία µικρότερων και µε µεγαλύτερη ταχύτητα υπολογιστών. Ο πρώτος υπολογιστής ο οποίος λειτουργούσε µε τρανζίστορ, κατασκευάστηκε το 1956 και ονοµάστηκε ΤΧ-0. Τα τρανζίστορ επίσης χρησιµοποιήθηκαν και σε άλλες συσκευές όπως ήταν τα ραδιόφωνα. 3 η γενιά υπολογιστών (1964-1971) Τo 1958, κατασκευάστηκε το πρώτο ολοκληρωµένο κύκλωµα συνδυάζοντας τρανζίστορ, πυκνωτές και άλλα ηλεκτρονικά εξαρτήµατα. Το δηµιούργηµα αυτό επέτρεψε στους επιστήµονες να δηµιουργήσουν υπολογιστές έτσι ώστε το µέγεθος τους να είναι πολύ µικρότερο µε αποτέλεσµα να µπορούµε να τους µεταφέρουµε! 4 η γενιά υπολογιστών (1971- σήµερα) Οι σύγχρονοι υπολογιστές τους οποίους έχουµε σήµερα ανήκουν στην 4 η γενιά, αφού ο καθένας έχει επεξεργαστή CPU, µνήµη, µονάδα αποθήκευσης των πληροφοριών, την οθόνη και άλλα µέσα εισόδου όπως είναι το ποντίκι και το πληκτρολόγιο έτσι ώστε να µπορούµε να δίνουµε εντολές στον υπολογιστή και ο ίδιος µε την σειρά του να τις εκτελεί. Έτσι κάθε ενάµιση χρόνο περίπου η δυνατότητες και η ταχύτητα του κάθε ήδη παραγόµενου υπολογιστή διπλασιάζεται! Με αυτόν τον τρόπο καταλαβαίνουµε πώς η αγορά ενός σηµερινού υπολογιστή, ο ίδιος είναι δύο φορές περίπου ταχύτερος από έναν υπολογιστή ίδιας κατηγορίας που τον αγοράσαµε ενάµιση χρόνο πριν. Ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής, µπορεί να είναι είτε αναλογικός είτε ψηφιακός. Οι αναλογικοί υπολογιστές χρησιµοποιούν αναλογικά ηλεκτρικά συστήµατα για τα δεδοµένα τους, δηλαδή συστήµατα που µεταβάλλονται µε συνεχή τρόπο. Οι σηµερινοί όµως χρησιµοποιούµενοι υπολογιστές ανήκουν στην κατηγορία των ψηφιακών. Αυτό σηµαίνει ότι λειτουργούν µε το δυαδικό σύστηµα, δηλαδή τα σήµατα µπορούν να παίρνουν µόνο δύο τιµές, που παριστάνονται µε τα σύµβολα «0 και 1». Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες ψηφιακών ηλεκτρονικών υπολογιστών Έτσι συνοψίζοντας την ιστορική εξέλιξη των υπολογιστών έχουµε: 80 µ.χ: υπολογιστής των Αντικυθήρων 1617: «κόκαλα του Νέπιερ» σελίδα 8
1953: κατασκευή του πρώτου µεγάλου υπολογιστή 701 1965: πρώτος επιτυχηµένος µίνι-υπολογιστής PDP-8 1966: η Hewlett-Packard (HP) µπαίνει στην αγορά µε τον υπολογιστή ΗΡ- 2115. 1971: εύρεση του εύκαµπτου δίσκου 8 ιντσών από την εταιρεία ΙΒΜ για την αποθήκευση δεδοµένων. 1973: ο Robert Metcalfe επινοεί το δίκτυο Εrthnet. 1974: Οι ερευνητές του ερευνητικού κέντρου Xerox σχεδιάζουν τον πρώτο υπολογιστή µε ποντίκι. 1975 : ηµιουργείται το Τelnet νέα υπηρεσία του ιαδικτύου. 1976 : Σχεδιασµός του υπολογιστή Apple I. Ο υπολογιστής είναι κατασκευασµένος πάνω σε µία µοναδική πλακέτα κυκλωµάτων. 1977: Η Apple Computers παρουσιάζει τον Apple II. 1980: Η Seagate Technology δηµιουργεί τον πρώτο σκληρό δίσκο για µικροϋπολογιστές, τον ST-506. 1981: Η Xerox παρουσιάζει τον πρώτο προσωπικό υπολογιστή µε Γραφικό Περιβάλλον Χρήστη. (GUI) 1981: Η Sony παρουσιάζει την πρώτη δισκέτα 3 1/2 και τον οδηγό της. 1985: Η Philips παρουσιάζει το CD-ROM. 1986: Η Compaq ανακοινώνει τον υπολογιστή Deskpro 386. 1989: H Intel παρουσιάζει τον P4 ή αλλιώς 486 µικροεπεξεργαστή. 1990: ηµιουργία του Παγκόσµιου Ιστού και του πρωτοκόλλου http όπου είναι η σηµερινή διεύθυνση ιστοσελίδων. 1991: Ανάπτυξη του λειτουργικού συστήµατος Linux. 1993: Η Intel παρουσιάζει τον µικροεπεξεργαστή Ρ5 και το 1995 τον Ρ6. σελίδα 9
1995: Η Microsoft παρουσιάζει τα Windows 95 µε Γραφικό Περιβάλλον Επεξεργασίας(ΓΠΕ). 1997: H Intel παρουσιάζει τον Pentium II και το 1998 τον Celeron. 1998: Η Microsoft παρουσιάζει τα Windows 98 όπου είναι µια βελτιωµένη έκδοση των Windows 95. 2000: H Microsoft παρουσιάζει τα Windows 2000 όπου πλέον δεν βασίζεται στο MS-DOS. Μεταξύ των ηµεροµηνιών όµως υπάρχει µια µεγάλη απόσταση όπως από το 80 µ.χ µέχρι το 1617. Ερωτήµατα υπάρχουν πολλά, γιατί τόσο µεγάλο κενό; Τι οδήγησε τους τότε ανθρώπους να µην κατασκευάσουν ηλεκτρονικούς υπολογιστές; Μένουν αναπάντητα ερωτήµατα γι αυτήν την µεγάλη απόκλιση των ηµεροµηνιών. Μπορεί όµως και να υπήρχαν τότε υπολογιστές απλά να µην έχουµε βρει ευρήµατα τους. Τεχνολογική εξέλιξη στον τοµέα των παιχνιδιών Παλαιότερα, παιδιά ηλικίας 8-13 χρονών που δεν ασχολιόντουσαν µε τον υπολογιστή και διασκέδαζαν βγαίνοντας στην γειτονιά µε τους φίλους κάνοντας βόλτες είτε µε ποδήλατα είτε στα γειτονικά πάρκα και οι γονείς δεν ανησυχούσαν εάν η ώρα είχε περάσει γιατί δεν υπήρχε κάποιος ιδιαίτερος κίνδυνος. Ως άλλο µέσο διασκέδασης είχαν και τα επιτραπέζια παιχνίδια ή τα παιχνίδια στρατηγικής στα οποία χρειάζονταν σκέψη, συγκέντρωση και εξυπνάδα. Με το πέρασµα των χρόνων όσο εξελίχθηκε ο ηλεκτρονικός υπολογιστής και το διαδίκτυο, τόσο εξελίχθηκαν και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Κυκλοφόρησαν στην αγορά ηλεκτρονικά παιχνίδια όπως Gameboy, Playstation και άλλες διάφορες κονσόλες οι οποίες αποµάκρυναν λίγο περισσότερο το παιδί από τις παρέες του και από το διάβασµα του, µε αποτέλεσµα να κάθεται περισσότερες ώρες παίζοντας τα παιχνίδια αυτά, παρά να βγει στην γειτονία µε τους φίλους του. Μια δεκαετία πριν και µέχρι σήµερα έχει χαθεί αυτή η µαγεία που υπήρχε κάποτε! Όλα πλέον γίνονται πίσω από µία οθόνη και όλα τα παιδιά ακόµα και από την ηλικία των 7 ετών έχουν µάθει όλα τα κόλπα στο πώς να χειρίζονται έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή! Εξέλιξη στον τοµέα του διαδικτύου. Από πολύ µικρή ηλικία σερφάρουν στο διαδίκτυο όλο και περισσότερα παιδιά. Το διαδίκτυο δεν είναι πάντα όµως ασφαλές και κρύβει αρκετούς κινδύνους. To ίντερνετ, ακόµα και τα κινητά τηλέφωνα κάνουν θραύση στις µέρες µας καθώς δεν υπάρχει παιδί από µικρή ηλικία που να µην διαθέτει µια συσκευή κινητού τηλεφώνου. Σύµφωνα µε έρευνα που είχε γίνει στην εφηµερίδα Ελευθεροτυπία : σελίδα 10
Ένα στα δύο παιδιά στο14% των νηπιαγωγείων της χώρας µας έχει ήδη προφίλ στα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης. Ένα στα 10 νήπια έχει δικό του κινητό τηλέφωνο. Τουλάχιστον 5 στα 10 παιδιά του ηµοτικού χρησιµοποιούν το ιαδίκτυο σπίτι τους. Τουλάχιστον 2 στα 10 παιδιά ηµοτικού έχουν προφίλ στο Facebook. Στο 1 / 3 των δηµοτικών σχολείων της χώρας τουλάχιστον οι µισοί µαθητές έχουν κινητό τηλέφωνο. Περίπου 9 στους 10 µαθητές γυµνασίων και λυκείων χρησιµοποιούν το ίντερνετ εκτός σχολείου. Επτά στους 10 µαθητές γυµνασίων και λυκείων της χώρας έχουν δικό τους κινητό. Οι γονείς βρίσκονται σε απόγνωση και όπως φαίνεται δεν µπορούν να ελέγξουν την συµπεριφορά των ανήλικων παιδιών τους καθώς το ίντερνετ έχει µπει για τα καλά στην ζωή τους. Μάλιστα ορισµένοι γονείς καταφεύγουν σε παιδοψυχολόγους ή ακόµα και σε κέντρα απεξάρτησης(!) από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. σελίδα 11
ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ σελίδα 12
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1. Πόσο συχνά χρησιµοποιείτε τον Η/Υ; Α. Καθόλου Β. Συχνά Γ. Λίγο. Αρκετά 2. Για ποιο λόγο τον χρησιµοποιείτε; Α. Επικοινωνία Β. Ενηµέρωση Γ. Ψυχαγωγία. Άλλο 3. Πιστεύετε ότι η χρήση του προσφέρει περισσότερα... Α. Πλεονεκτήµατα Β. Μειονεκτήµατα 4. Η µεγαλύτερη επίδραση σε εσάς είναι... Α. Σωµατική Β. Ψυχολογική Γ. Οικονοµική 5. Θα µπορούσατε να ζήσετε χωρίς Η/Υ; Α. Σίγουρα Β. εν νοµίζω Γ. Ίσως 6. Πιστεύετε οτι η χρήση των Η/Υ είναι τόσο διαδεδοµένη εξαιτίας του internet; Α. Σίγουρα Β. εν νοµίζω Γ. εν γνωρίζω σελίδα 13
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Ερώτηση 1 : Πόσο συχνά χρησιµοποιείτε τον Η/Υ; Α. Καθόλου 0% Β. Συχνά 20% Γ. Λίγο 10%. Αρκετά 70% Ερώτηση 2 : Για ποιο λόγο τον χρησιµοποιείτε; Α. Επικοινωνία 12% Β. Ενηµέρωση 8% Γ. Ψυχαγωγία 70%. Άλλο 0% Ερώτηση 3 : Πιστεύετε ότι η χρήση του προσφέρει περισσότερα... Α. Πλεονεκτήµατα 80% Β. Μειονεκτήµατα 20% Ερώτηση 4 : Η µεγαλύτερη επίδραση σε εσάς είναι... Α. Σωµατική 10% Β. Ψυχολογική 68% Γ. Οικονοµική 22% Ερώτηση 5 : Θα µπορούσατε να ζήσετε χωρίς Η/Υ; Α. Σίγουρα 58% Β. εν νοµίζω 10% Γ. Ίσως 32% Ερώτηση 6 : Πιστεύετε οτι η χρήση των Η/Υ είναι τόσο διαδεδοµένη εξαιτίας του internet; Α. Σίγουρα 90% Β. εν νοµίζω 6% Γ. εν γνωρίζω 4% σελίδα 14
Συµπεράσµατα επισηµάνσεις Στην εποχή µας ο Η/Υ είναι ένα αναπόσπαστο και αναντικατάστατο κοµµάτι της πλειοψηφίας των ανθρώπων. Κάθε άνθρωπος πια είναι αναγκαίο να έχει στην κατοχή του έναν Η/Υ. Πως και µε ποιον τρόπο όµως επιδρά ο Η/Υ πάνω στον άνθρωπο; Έχει παρατηρηθεί σηµαντική επενέργεια του υπολογιστή από τους εφήβους (κυρίως). ιακρίνοντας στιγµές από την καθηµερινότητα µπορούµε να δούµε ότι οι µαθητές και οι ενήλικες παραµελούν διαφορές υποχρεώσεις τους ως προς την δουλεία, το σχολείο, την οικογένεια κλπ λόγω της αρνητικής επιρροής του Η/Υ. (Επειδή οφείλουµε να αναφερθούµε στο ερωτηµατολόγιο της οµάδας µας αξιοσηµείωτο είναι πως οι περισσότεροι νέοι απάντησαν ότι οι µεγαλύτερες επιδράσεις σε αυτούς είναι αρνητικές καθώς επίσης και ότι θα µπορούσαν να ζήσουν χωρίς τον υπολογιστή κοντά τους, χωρίς όµως κανείς να κάνει κάτι για να αλλάξει τον τρόπο που τον χρησιµοποιεί και να ωφεληθεί από αυτόν!) Επίσης καταλαβαίνουµε ότι κατά την διάρκεια της δραστηριότητας µε τον Η/Υ ο ανθρώπινος νους απορροφάται από την οθόνη µε αποτέλεσµα την αποχαύνωση του και την ικανοποίηση του στην απόλαυση της στιγµής. Τις τελευταίες δεκαετίες έχουµε διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι έχουν προσκολληθεί στην εικονική πραγµατικότητα την οποία έχουν δηµιουργήσει το facebook τo twitter τo skype και αλλά προγράµµατα διαδικτυακής επικοινωνίας. Ακόµα επισηµαίνουµε ότι ο υπολογιστής επιδρά στην καθηµερινή µας ζωή µε διαφορετικό τρόπο σε όλες τις ηλικίες! Για παράδειγµα,οι άνθρωποι ακόµη και αν δεν έχουν πρόσβαση σε Η/Υ στην οικία τους διαφεύγουν σε καφετέριες οι οποίες διαθέτουν internet, τα λεγόµενα internet café. Εν αντιθέσει υπάρχουν και πλεονεκτήµατα τα οποία προσφέρει ο υπολογιστής. Τα τελευταία χρόνια αν κοιτάξουµε στον επαγγελµατικό τοµέα παρατηρούµε ότι ο Η/Υ είναι αναντικατάστατος. Σε δουλείες όπως τραπεζικός, επιχειρηµατίας κλπ αυτό το χρήσιµο εργαλείο είναι αναγκαίο για την πραγµατοποίηση πολλών ζητηµάτων η εργασιών τα οποία δεν γίνονται δια χειρός. Τέλος, οι αρνητικές συνέπειες του υπολογιστή υπερτερούν των θετικών και αυτό γιατί ο άνθρωπος υπερεκτίµησε τη χρησιµότητα αυτής της σπουδαίας ανακάλυψης. Η κακή επιρροή του Η/Υ στους ανθρώπους είναι θέµα µη ενηµέρωσης για το πως να τον χρησιµοποιούν κατάλληλα και το διαδίκτυο συνεπώς αν τα πράγµατα µείνουν όπως είναι, ο υπολογιστής, µια από τις σηµαντικότερες εφευρέσεις στον πλανήτη θα γίνεται όλο ένα και πιο καταστροφικός για την ανθρωπότητα αλλά κυρίως για τις προσωπικές σχέσεις. σελίδα 15
ΧΡΗΣΤΙΚΟΤΗΤΑ σελίδα 16
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1. Πού µπορεί να µας χρησιµεύσει ο Η/Υ ; α) ψυχαγωγία β) Γνώσεις γ) Επαγγελµατικό τοµέα 2. Πιστεύετε ότι ο Η/Υ βοηθάει στις µαθησιακές δυσκολίες; α) Ναι (αιτιολογείστε την απάντηση σας) β) Όχι 3. Πείτε τη γνώµη σας για την επικοινωνία των ανθρώπων µέσω Η/Υ 4. Πιστεύετε ότι ο Η/Υ στο µέλλον µπορεί να αντικαταστήσει τα βιβλία ; α) Ναι β) Όχι 5. Πως µπορεί ένας υπολογιστής να ψυχαγωγήσει έναν άνθρωπο ; 6. Τι απαιτήσεις έχετε για τον Η/Υ στο µέλλον ; 7. Πόση ώρα αφιερώνετε στον Η/Υ σας;; α) Καθόλου β) Λίγο γ) Πολύ 8. Πόσο µπορεί να επηρεαστεί ένας άνθρωπος από τον Η/Υ ώστε να φτάσει σε σηµείο εθισµού ; α) Καθόλου β) Λίγο γ) Αρκετά σελίδα 17
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Ερώτηση 1 Ερώτηση 2 Ψυχαγωγί α 65% Γνώσεις 15% Επ αγγελµ ατικός Τοµέας 20% Ναι 68% Οχι 32% Ερώτηση 4 Ερώτηση 7 Ναι 44% Οχι 56% Καθόλου 17% Λίγο 32% Πολύ 51% Ερώτηση 8 Καθόλου 13% Λίγο 37% Αρκετά 50% σελίδα 18
Η χρηστικότητα του υπολογιστή στις ταµειολογιστικές µηχανές των τραπεζών Οι τράπεζες χρησιµοποιούν για το υπολογιστικό τους σύστηµα τις αυτόµατες ταµειολογιστικές µηχανές, γνωστές ως ATM. Με αυτά τα µηχανήµατα είναι εξοπλισµένα όλα τα υποκαταστήµατα των τραπεζών γιατί είναι απλή η πρόσβαση των χρηστών για την πραγµατοποίηση τραπεζικών συναλλαγών όπως η ανάληψη χρηµάτων µε ασφάλεια και ταχύτητα οποιαδήποτε χρονικό διάστηµα. Για την πραγµατοποίηση τους δεν είναι αναγκαία η µεσολάβηση του προσωπικού της τράπεζας, τόσο για τον πελάτη, όσο και για την τράπεζα. Ο υπολογιστής σ' ένα πολυκατάστηµα Σ' ένα πολυκατάστηµα της περισσότερες φορές ένα κεντρικό υπολογιστικό σύστηµα µε το οποίο συνδέονται για παράδειγµα οι ταµειακές µηχανές αλλά και οι κοντινοί υπολογιστές στα σηµεία εισαγωγής προϊόντων, στα σηµεία ενηµέρωσης του κοινού κ.α. Έτσι, λοιπόν, στη χρήση του υπολογιστή, στις µέρες µας βασίζονται κυρίως η οργάνωση και λειτουργία ενός πολυκαταστήµατος αφού είναι αναγκαίος για την κωδικοποίηση των προϊόντων, τη λειτουργία του ταµείου, την έκδοση ταµειακών αποδείξεων και άλλων λειτουργικών αναγκών που µπορεί να υποστηρίζονται από εκείνον. Τέλος, µε τη χρήση του υπολογιστή σ' ένα πολυκατάστηµα προκύπτουν πολλά θετικά τόσο για τη διοίκηση όσο και για τον καταναλωτή. Ο υπολογιστής στους αθλητικούς αγώνες Η χρησιµότητα του υπολογιστή στον αθλητισµό είναι µεγάλη. Και αυτό, διότι ο όγκος των στοιχείων για την πραγµατοποίηση των αθλητικών αγώνων, που χρειάζεται να δεχθούν επεξεργασία και να µεταβιβαστούν σε διάφορα σηµεία είναι τεράστιος. Ακόµη και µετά τη λήξη τους, γίνεται επεξεργασία όλων αυτών των στοιχείων κάποιο αρχείο των αγώνων που είναι αναγκαίο για µελλοντική χρήση. Ο υπολογιστής στην εξερεύνηση του διαστήµατος Η εξερεύνηση του διαστήµατος δεν νοείται χωρίς τη χρήση του υπολογιστή. Τα στοιχεία που πρέπει να συγκεντρωθούν για την πραγµατοποίηση µιας διαστηµικής αποστολής είναι τόσα πολλά, που καθιστούν τον υπολογιστή απαραίτητο σε κάθε βήµα. Ο υπολογιστής στην υγεία Οι εφαρµογές του υπολογιστή στην υγεία είναι πολλές τόσο σε διοικητικό όσο και σε επιστηµονικό επίπεδο. Η επεξεργασία των στοιχείων που αφορούν την περίθαλψη των ασθενών θα ήταν πάρα πολύ δύσκολη χωρίς τους υπολογιστές. Η επιστήµη της ιατρικής έχει ωφεληθεί από τη βοήθεια που της προσφέρουν τα σύγχρονα µηχανήµατα, τα οποία βασίζονται σε υπολογιστικά συστήµατα. Επιπλέον τα τεχνητά όργανα µε τα οποία είναι εξοπλισµένες οι ειδικές µονάδες και τα χειρουργεία των σύγχρονων νοσοκοµείων, προσφέρουν πολύτιµες υπηρεσίες στους ασθενείς. Μια από τις τελευταίες υπηρεσίες υγείας που πραγµατοποιήθηκε µε τη βοήθεια του ηλεκτρονικού υπολογιστή είναι η τηλεϊατρική, δηλαδή η εκτέλεση ιατρικών πράξεων από απόσταση. Τέλος, µε τη βοήθεια του υπολογιστή, ένας γιατρός, µέσα σε λίγες σελίδα 19
ώρες και χωρίς να ταλαιπωρηθεί ο ασθενής, µπορεί να έχει τη σωστή και υπεύθυνη διάγνωση καθώς και τις κατάλληλες οδηγίες για θεραπευτική αγωγή. Ο υπολογιστής στον έλεγχο της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων Στις σύγχρονες µεγαλουπόλεις, όλο και περισσότεροι δρόµοι έχουν σηµατοδότες που ρυθµίζουν τη κίνηση των πεζών και οχηµάτων. Στα µεγάλα αστικά κέντρα, όπου η κίνηση των αυτοκινήτων είναι πολύ αυξηµένη, για τον έλεγχο των σηµατοδοτών οργανώνεται ένα υπολογιστικό σύστηµα, το οποίο επεξεργάζεται γρήγορα πολύ µεγάλο όγκο στοιχείων, που προέρχονται από τους αισθητήρες και τους σηµατοδότες όχι µόνο µιας διασταύρωσης αλλά ολόκληρης πόλεις. Τέλος µε τη τοποθέτηση βιντεοκάµερας στις κεντρικές οδικές αρτηρίες δίνεται η δυνατότητα να εµφανίζονται εικόνες του κέντρου ελέγχου από τη κίνηση στους δρόµους. Οι εικόνες αυτές, µαζί µε τα στοιχεία των ηλεκτρονικών πινάκων, βοηθούν τους υπεύθυνους του κέντρου ελέγχου να έχουν µία πλήρης εικόνα της κυκλοφορίας των οχηµάτων και να επεµβαίνουν όπου χρειάζεται ή να βελτιώνουν τα προγράµµατα που ελέγχουν τους σηµατοδότες. Ο υπολογιστής στην ψυχαγωγία Ένας από τους πολλούς τοµείς της καθηµερινής ζωής στον οποίο είναι η παρουσία του υπολογιστή είναι και η ψυχαγωγία. Η δυνατότητα του να επεξεργάζεται διαφορετικού είδους στοιχεία-κείµενα, ήχους, εικόνες-επέτρεψε να χρησιµοποιηθεί και ως εργαλείο ψυχαγωγίας. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια µε τη διάδοση των υπολογιστών πολυµέσων, τα είδη ψυχαγωγίας που µπορεί να προσφέρει ο υπολογιστής αυξήθηκαν. Ο υπολογιστής στην εκπαίδευση Η εκπαίδευση είναι ένας από τους αρκετούς τοµείς της ζωής µας που καθηµερινά επηρεάζεται από την εξέλιξη των υπολογιστών. Η δυνατότητα που προσφέρει ο ηλεκτρονικός υπολογιστής για τη διαχείριση διαφορετικών µορφών µηνυµάτων µε µεγάλη ευκολία, τον καθιστά ένα σηµαντικό εργαλείο της εκπαιδευτικής διαδικασίας και εργαλείο υποστήριξης, είναι αρκετές. Συµπεράσµατα από την χρήση Η/Υ Τα παιδιά που χρησιµοποιούν υπολογιστή στο σπίτι δείχνουν µεγαλύτερο ενθουσιασµό και έχουν µεγαλύτερη αυτοπεποίθηση όταν χρησιµοποιούν υπολογιστή στο σχολείο. Ανταποκρίνονται µε ευελιξία στις ατοµικές ανάγκες και ικανότητες του κάθε µαθητή. Οι µαθητές που δεν απολαµβάνουν τη µάθηση µπορούν να ενθαρρυνθούν αξιοποιώντας τις τεχνολογίες της πληροφορίας. Με τη χρήση των τεχνολογιών της πληροφορίας οι µαθητές τολµούν και πειραµατίζονται Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές προσφέρουν τη δυνατότητα αποτελεσµατικής και αποδοτικής συλλογικής εργασίας σελίδα 20
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ σελίδα 21
Αγορές και πωλήσεις µέσω διαδικτύου Για την εξαγωγή συµπερασµάτων που αφορούν στις απόψεις των εφήβων ως προς τις αγορές και πωλήσεις µέσω διαδικτύου, γράψαµε και µοιράσαµε το παρακάτω ερωτηµατολόγιο. Το συγκεκριµένο ερωτηµατολόγιο προέκυψε στην τελική του µορφή µετά από συζήτηση και επεξεργασία µέσα στην τάξη. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1. Χρησιµοποιείτε το Internet για αγορές ή πωλήσεις ; (κυκλώστε) α) ναι β) όχι γ) δεν θα το επέλεγα 2. Κάνετε αγορές και πωλήσεις µέσω Internet ; (κυκλώστε) α) ερασιτεχνικά β) επαγγελµατικά γ) καθόλου 3. Πιστεύετε ότι τα προϊόντα στο Internet είναι αξιόπιστα ; 4. Πιστεύετε ότι οι αγοραπωλησίες στο Internet θα βοηθούσαν έναν επαγγελµατία να προωθήσει τα προϊόντα του ; α) ναι β) όχι γ) κάτι άλλο (αν γίνει επιλογή του ''γ'' τότε χρειάζεται αιτιολόγηση). 5. Θα προτείνατε σε κάποιον να πειραµατιστεί µε τις αγοραπωλησίες στο Internet ; ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ σελίδα 22
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Σύµφωνα µε τις απαντήσεις του ερωτηµατολογίου, το οποίο µοιράστηκε σε εφήβους αλλά και επαγγελµατίες διαπιστώθηκαν τα εξής : Η πλειοψηφία των νέων δεν χρησιµοποιούν το διαδίκτυο για αγοραπωλησίες σε αντίθεση µε αρκετούς επαγγελµατίες, οι περισσότεροι έφηβοι δεν κάνουν καν αγοραπωλησίες µέσω του διαδικτύου, ενώ οι µεγαλύτεροι το χρησιµοποιούν είτε ερασιτεχνικά είτε επαγγελµατικά, τόσο οι νέοι όσο και οι µεγαλύτεροι σε ηλικία θεωρούν πως τα προϊόντα µέσω του διαδικτύου είναι αξιόπιστα και θα προσελκύσουν ακόµη περισσότερα άτοµα στο µέλλον, η γενική πλειοψηφία των ερωτηθέντων πιστεύει ότι οι αγοραπωλησίες µέσω διαδικτύου θα βοηθούσαν έναν επαγγελµατία να προωθήσει τα προϊόντα του, αφού όλο και περισσότεροι άνθρωποι εισέρχονται στο διαδίκτυο για το σκοπό αυτό, τέλος το συντριπτικό ποσοστό των εφήβων αλλά και των επαγγελµατιών θα πρότεινε σε κάποιον να πειραµατιστεί µε τις αγοραπωλησίες στο διαδίκτυο, διότι θεωρεί πως µε τον τρόπο αυτό θα µπορούσε να εξοικονοµήσει χρόνο και χρήµατα. Θετικές συνέπειες του υπολογιστή στον επαγγελµατικό τοµέα Σίγουρα ο υπολογιστής έχει επηρεάσει σηµαντικά τη ζωή όλων των ανθρώπων. Όπως είναι φυσικό οι συνέπειές του είναι εµφανείς και στους διάφορους επαγγελµατικούς τοµείς. Αρχικά, στην ιατρική η συστηµατική χρήση του υπολογιστή οδήγησε στη σταδιακή και ραγδαία ανάπτυξή της. Κλάδοι, όπως µικροβιολόγοι και καρδιολόγοι αναπτύχθηκαν σηµαντικά εντρυφίζοντας οικονοµικά στην κοινωνία. Ακόµη, από το πρώτο κιόλας εύρηµα του υπολογιστή, τον υπολογιστή των Αντικυθήρων, δηµιουργήθηκαν επαγγέλµατα, όπως η ναυσιπλοϊα που επηρέασαν οικονοµικά τη ζωή των ανθρώπων. Επιπλέον, µε τη βοήθεια του ηλεκτρονικού υπολογιστή εξελίχθηκε σηµαντικά και το τραπεζικό σύστηµα. Μέσω του υπολογιστή διευκολύνθηκαν οι διάφορες τραπεζικές συναλλαγές, οι οποίες πλέον γίνονται γρηγορότερα και ασφαλέστερα. εν πρέπει, βέβαια, να παραλείψουµε το γεγονός πως µε τη συµβολή του υπολογιστή οι άνθρωποι µπορούν να αγοράζουν και να πουλούν µέσα από το διαδίκτυο, εξελίσσοντας έτσι το ηλεκτρονικό εµπόριο. Συνοψίζοντας, η ταχεία ανάπτυξη του ηλεκτρονικού υπολογιστή επηρέασε σηµαντικά και τους διάφορους επαγγελµατικούς τοµείς συµβάλλοντας ταυτόχρονα και στην ανάπτυξη της οικονοµίας. Οικονοµικές επιδράσεις σε διάφορες ηλικίες Με τον καιρό η τεχνολογία αναπτύσσεται όλο και πιο πολύ, ιδιαίτερα ο τοµέας των υπολογιστών. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα ο ηλεκτρονικός υπολογιστής να είναι ένα µεγάλο κοµµάτι της ζωής µας και πολλοί άνθρωποι να ασκούν επαγγέλµατα τα οποία σχετίζονται µε τους υπολογιστές. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας είναι αξιοσηµείωτη η ραγδαία ανάπτυξη της οικονοµίας. Ίσως όµως να υπάρχουν περιπτώσεις που ο υπολογιστής να έχει και αρνητικές επιδράσεις σε κάποιες ηλικίες. σελίδα 23
Αυτό µπορούµε να το καταλάβουµε, διότι τα παιδιά από πολύ µικρή ηλικία χρησιµοποιούν τον υπολογιστή κυρίως για να παίζουν παιχνίδια. Ακόµα και από αυτού του είδους χρήση του υπολογιστή απαιτούνται χρήµατα για την αγορά των παιχνιδιών. Επίσης, ο υπολογιστής επηρεάζει και µεγαλύτερες ηλικίες, επειδή θα πρέπει να βάλλουν ένα πρόγραµµα ασφαλείας, για να µην παίρνει ιούς ο υπολογιστής. Η χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή έχει οικονοµικές επιδράσεις και σε επαγγελµατίες, διότι µπορούν να προωθήσουν τα προϊόντα τους και να τα διαφηµίσουν. Τα έξοδα της καθηµερινής χρήσης του υπολογιστή Το θέµα στο τέταρτο στάδιο της εργασίας µας είναι τα έξοδα της καθηµερινής χρήσης του υπολογιστή. Η πρώτη παρατήρηση που ειπώθηκε µέσα στην τάξη για το συγκεκριµένο θέµα ήταν µια από τις εργασίες του µαθητή Κοτρέτσου Σπύρου στην οποία ανέφερε ότι όποιος είναι κάτοχος ενός υπολογιστή πρέπει να τον συντηρεί µε τα κατάλληλα µέσα και υλικά, πράγµα που απαιτεί εκτός από υπευθυνότητα και χρόνο, ακόµη και χρήµατα σε πολλές περιπτώσεις, κυρίως αν χρησιµοποιούµε τον υπολογιστή και στον επαγγελµατικό τοµέα της καθηµερινής µας ζωής. Κύριο παράδειγµα είναι ότι κάθε υπολογιστής επιβάλλει συγκεκριµένη εγκατάσταση προγράµµατος για το ''διάβασµα'' διαφόρων αρχείων ή ακόµα και παιχνιδιών µέσα στο διαδίκτυο. Άλλη αιτία που επηρεάζει την οικονοµική καθηµερινότητα ενός ανθρώπου που έχει στην κατοχή του έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή είναι ότι ο υπολογιστής ζητάει αναγκαία µια ενηµέρωση λογισµικού κάθε συγκεκριµένη χρονική περίοδο που το ίδιο το λογισµικό λήγει. Με αποτέλεσµα, αν δεν αντικαταστήσουµε άµεσα το παλιό να προξενηθεί πρόβληµα φόρτισης προγραµµάτων ή ακόµα και διακοπή εκκίνησης στον υπολογιστή µας, που σηµαίνει προσωρινή διακοπή λειτουργιών ή και εκτελέσεων εντολών που κάναµε µε την βοήθεια του υπολογιστή. Άλλη αιτία που ο ηλεκτρονικός υπολογιστής επιδρά στον οικονοµικό τοµέα είναι ότι για να επιτελεστούν σχεδόν όλες οι λειτουργίες του χρειάζεται να καταναλωθεί ορισµένο χρηµατικό ποσό για το ρεύµα το οποίο καίει την ώρα που η λειτουργία επιτελείται. Άρα αυτό σηµαίνει ότι µερικά χρήµατα(αλλά όχι και πολλά) θα δοθούν για το ρεύµα το οποίο ξοδεύεται για την αναµονή του υπολογιστή. Ιδιαίτερο όµως πρόβληµα θα έχουν οι χρήστες οι οποίοι είναι εθισµένοι µε τον υπολογιστή και έχει γίνει αναπόσπαστο κοµµάτι της καθηµερινότητάς τους αλλά και του τρόπου σκέψης τους. Ίσως και αυτός να είναι ένας λόγος οικονοµικής σύγκρισης της χρηστικότητας του Αρχαίου υπολογιστή µε τον σηµερινό και γνωστό στα περισσότερα σπίτια. Αρνητικές συνέπειες του Η/Υ στον επαγγελµατικό χώρο Μέσα από έρευνα που κάναµε για τα αρνητικά του ηλεκτρονικού υπολογιστή στο χώρο εργασίας, διαπιστώσαµε πως υπάρχει ένα µεγάλο ποσοστό ανθρώπων στο οποίο δηµιουργείται πονοκέφαλος και τσούξιµο στα µάτια από την συνεχή και πολύωρη χρήση. Υπάρχουν επίσης και πολλά προβλήµατα στην κίνηση, από την στάση των ανθρώπων µπροστά στον υπολογιστή. Πολλοί έλεγαν (µέσα από την βιωµατική τους εµπειρία) ότι υπήρχε έλλειψη επικοινωνίας και έτσι γίνονταν πιο επιθετικοί και ολιγοµίλητοι. Τέλος, υπήρχε και το οικονοµικό θέµα στο οποίο πολλοί επαγγελµατίες ανέφεραν ότι χρειάστηκαν να δουλέψουν και στο σπίτι τους, οπότε επιβαρύνονταν οικονοµικά από την υπερκατανάλωση ηλεκτρικού ρεύµατος. σελίδα 24
ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ - ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ σελίδα 25
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1. Είστε αγόρι/κορίτσι (κυκλώστε) 2. Ηλικία :.. 3. Πόσο χρόνο αφιερώνετε καθηµερινά στον Η/Υ; 4. Γνωρίζετε ποιές είναι οι ψυχοσωµατικές επιδράσεις από την υπερβολική χρήση του Η/Υ ; (κυκλώστε) ΝΑΙ ΟΧΙ 5. Έχετε εντοπίσει σε συµµαθητή ή φίλο σας κάποιες αρνητικές συνέπειες που οφείλονται σε τέτοια χρήση ; (κυκλώστε) ΝΑΙ ΟΧΙ 6. Σε ποιούς θα απευθυνόσασταν για να βοηθήσετε ένα άτοµο εξαρτηµένο από τον Η/Υ; 7. Εσείς έπειτα από πολύ χρήση του Η/Υ αισθάνεστε κάποιο πόνο στα µάτια, µέση κτλ.; (κυκλώστε) ΝΑΙ ΟΧΙ σελίδα 26
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Τα αγόρια ηλικίας 15-16 ετών: αφιερώνουν 1-5 ώρες στον Η/Υ. Το 95% γνωρίζει µερικές ψυχοσωµατικές επιδράσεις ενώ το 5% καθόλου. Μερικές που αναφέρθηκαν: πόνος στα µάτια, αποξένωση κτλ. Το 65% έχει εντοπίσει σε συµµαθητή ή φίλο τους τέτοιες επιδράσεις (κυρίως σωµατικές),ενώ το 35% δεν έχει. Το 10% για να βοηθήσει ένα άτοµο εξαρτηµένο από Η/Υ θα απευθυνόταν σε ειδικό, το 80% στο ίδιο το άτοµο και το 10% στην οικογένειά του. Το 85% έπειτα από πολύωρη χρήση του Η/Υ αισθάνεται πόνο στα µάτια, µέση,κτλ, ενώ το 15% δεν αισθάνεται. Τα κορίτσια ηλικίας 15-16 ετών: Αφιερώνουν 1-3 ώρες στον Η/Υ. Σχεδόν όλα γνώριζαν τις ψυχοσωµατικές επιδράσεις: αναφέρθηκαν οι ίδιες µε τα αγόρια συν ο πονοκέφαλος, αντικοινωνική συµπεριφορά κτλ. Το 45% έχει εντοπίσει σε συµµαθητή ή φίλο τους αρνητικές επιδράσεις ενώ το 55% δεν έχει. Το 20% θα απευθυνόταν σε ειδικό για να βοηθήσει ένα άτοµο εξαρτηµένο από τον Η/Υ, το 60% στο ίδιο το άτοµο και στην οικογένεια του θα απευθυνόταν στην οικογένειά του. Το 60% έπειτα από πολύωρη χρήση του Η/Υ αισθάνεται κάποιο έντονο πόνο στα µάτια, µέση κτλ, ενώ το 40% δεν αισθάνεται. σελίδα 27
Ψυχοσωµατικές επιδράσεις στα παιδιά από την χρήση Η/Υ Οι υπολογιστές πλέον αποτελούν αναπόσπαστο µέρος της ζωής των ενηλίκων και από εκεί η επίδρασή τους έχει εξαπλωθεί και στα παιδιά. Ποιες είναι όµως οι θετικές και οι αρνητικές παράµετροι από τη χρήση τους ; Κάθε πράγµα έχει και τη θετική και την αρνητική του πλευρά και το ίδιο συµβαίνει και µε τους υπολογιστές. Τον τελευταίο καιρό έχει διεξαχθεί έρευνα για τις επιπτώσεις αυτές και αν τελικά υπάρχει αναγκαιότητα χρήσης των υπολογιστών από τα παιδιά. Συγκεκριµένα, σε έρευνες που αφορούν παιδιά 3-8 ετών εµφανίζονται αποτελέσµατα που εκπλήσσουν, καθώς δεν ήταν αναµενόµενο να µπορεί ένα παιδί προσχολικής και πρώτης ηλικίας να µπορεί να χρησιµοποιήσει κάτι που λειτουργεί µε σύµβολα (πλήκτρα) τα οποία θα πρέπει να αναγνωρίζει και να χρησιµοποιεί ανάλογα. Η ενασχόληση µε ένα τέτοιο µηχάνηµα απαιτεί νοητικές λειτουργίες που αποκτώνται µε το πέρασµα των χρόνων και την ανάλογη βιοσωµατική και ψυχολογική ωρίµανση. Οι κίνδυνοι που παραµονεύουν όµως από τη χρήση είναι σοβαροί καθώς επιδρούν στις νοητικές λειτουργίες και ενδεχοµένως µπορεί να τις επηρεάσουν. σελίδα 28
Αν ένα παιδί µάθει να ζει µε τον υπολογιστή νιώθοντας πως του είναι απαραίτητος, θα αρχίσει να αποµονώνεται, κάτι που στη µετέπειτα εξέλιξή του µπορεί να προκαλέσει φοβίες ή ακόµα και κατάθλιψη. Η µη εκδήλωση των συναισθηµάτων που είναι το αποτέλεσµα της παθητικής ενασχόλησης, βαθµιαία θα αποξενώσει το παιδί κάνοντάς το ξένο προς το υπόλοιπο σύνολο. Ο υπολογιστής δεν µπορεί να εντάξει το άτοµο στον κόσµο, αφού δεν προσφέρει τις κατάλληλες "αρχές" συνύπαρξης µε τους υπολοίπους. Αν επίσης ένα παιδί δεν έχει µάθει να διακρίνει τα καλά από τα άσχηµα, δεν θα µπορεί να κάνει εύκολα κατάλληλη επιλογή των θεµάτων που θα δει. Εκτός όµως από τις επιπτώσεις που επηρεάζουν τον ψυχολογικό τοµέα, υπάρχει κίνδυνος και για τη σωµατική ανάπτυξη. Καθώς το παιδί µεγαλώνει, αν δεν κάθεται σωστά ή δε χρησιµοποιεί κανονικά το ποντίκι και τα πλήκτρα, τότε το σίγουρο είναι πως αυτό θα επηρεάσει και το µυοσκελετικό του σύστηµα. Η όραση επίσης µπορεί να επηρεαστεί, καθώς η ακτινοβολία είναι αρκετά επικίνδυνη ειδικά στα παιδιά που στα πρώτα χρόνια έχουν ευαίσθητο οργανισµό. Κυριότερες ενοχλήσεις που αφορούν την πολύωρη χρήση του υπολογιστή είναι οι τενoντίτιδες και οι µυϊκοί πόνοι, όπως και το σύνδροµο του καρπιαίου σωλήνα. Έπειτα µπορεί να παρουσιαστούν πονοκέφαλοι και κράµπες, ενώ σίγουρη είναι η σωµατική κούραση. Μια άλλη σοβαρή πάθηση είναι η παχυσαρκία που προκαλείται όταν τα παιδιά δεν γυµνάζονται και όταν τρέφονται Επειδή όµως ζούµε σε εποχή τεχνολογίας και σίγουρα θα πρέπει τα παιδιά να εξοικειωθούν µε τα µηχανήµατα αυτά, καλό θα είναι αν οι γονείς τελικά επιλέξουν την σελίδα 29
χρήση των υπολογιστών στα παιδιά τους να λάβουν κάποια µέτρα προκειµένου να τα προστατέψουν. Έτσι θα πρέπει να προσέξουν τα πόδια των παιδιών να ακουµπούν στο πάτωµα και το κάθισµα να είναι ίσιο και σταθερό. Τα µάτια να είναι στο ίδιο επίπεδο µε την οθόνη, της οποίας η φωτεινότητα δεν πρέπει να είναι πολύ µεγάλη για να µην τα κουράζει. Το ποντίκι θα πρέπει να συµβαδίζει µε την ηλικιακή ανάπτυξη ενώ αναγκαία είναι και τα συχνά διαλείµµατα για κάποιες κινήσεις που θα αποµακρύνουν την ατροφία των µυών. Καλό θα είναι επίσης να µην αφήνουν ανεξέλεγκτα τα παιδιά, αλλά να τα καθοδηγούν σωστά µέσω της συµµετοχής τους σε όσα κάνουν, µαθαίνοντάς τους παράλληλα να κάνουν διάκριση και σωστή Γνωρίζετε ότι: Τα ψυχολογικά συµπτώµατα των παιδιών που έχουν εθιστεί στο διαδίκτυο είναι: Ευφορία και χαρά όση ώρα το παιδί είναι συνδεδεµένο στο Internet. Αποζητά όλο και περισσότερο «συντροφιά» στον υπολογιστή του. εν σταµατά εύκολα τις δραστηριότητες µε τις οποίες ασχολείται στο διαδίκτυο. Παραµελεί την οικογένεια και τους φίλους του. Είναι στεναχωρηµένο ή οξύθυµο όταν δεν ασχολείται µε αυτό. Ψεύδεται σχετικά µε τις δραστηριότητές του. Αντιµετωπίζει προβλήµατα στο σχολείο. Τα σωµατικά συµπτώµατα του παιδιού που έχει εθιστεί στο διαδίκτυο είναι: ιαταραχές στη διατροφή. ιαταραχές στο ωράριο ύπνου. Μειωµένη αθλητική δραστηριότητα. Ξηρά µάτια. σελίδα 30
Ηλεκτρονικός υπολογιστής και χώρος εργασίας Ολοένα και περισσότερο η χρήση των Η/Υ επεκτείνεται σε όλες τις εργασίες. Η εργασία µε Οθόνες Οπτικής Απεικόνισης χρίζει ιδιαίτερης προσοχής λόγω του ότι η θέση του χειριστή είναι αυστηρά περιορισµένη. Στις Ο.Ο.Α έχουν αποδοθεί µια σειρά από σηµαντικά προβλήµατα υγείας που έχουν παρουσιαστεί σε εργαζόµενους που χρησιµοποιούν Η/Υ, µεταξύ άλλων παραγώντων, η οπτική κόπωση, πονοκέφαλοι, δερµατικές αλλεργίες και µυοσκελετικες παθήσεις. Στην διάταξη των πλήκτρων και το σχήµα του πληκτρολογίου µπορούν να αποδοθούν ευθύνες για την δηµιουργία συνδρόµων των άνω άκρων στους χειριστές (ειδικά στις γραµµατείς)όπως το σύνδροµο του καρπιαίου σωλήνα λόγω των αποκλίσεων των καρπών στην οριζόντια και κάθετη διεύθυνση. Υπάρχουν στην αγορά ειδικά εργονοµικά πληκτρολόγια µε τέτοια µορφολογία και διάταξη πλήκτρων (εσωτερική κλίση) ώστε ο χειριστής να υιοθετεί ουδέτερες στάσεις καθώς εργάζεται. Τα εργονοµικά πληκτρολόγια αντενδείκνυνται σε άτοµα που δεν ξέρουν τυφλό σύστηµα και θέλουν να έχουν ορατότητα σε όλα τα πλήκτρα. Σε κάθε περίπτωση πρέπει το πληκτρολόγιο να είναι ανεξάρτητο από την οθόνη και να γίνονται τα απαραίτητα διαλείµµατα εργασίας. Το ποντίκι χρησιµοποιείται ευρέως σαν µέσο εισαγωγής δεδοµένων γι αυτό και πρέπει να έχει ανατοµικό σχήµα και να µην εµποδίζει την χρήση από αριστερόχειρες. Επίσης πρέπει να εξασφαλίζεται επάρκεια χώρου για τον χειρισµό του. Γενικά η χρήση του ποντικιού πρέπει να είναι περιορισµένη, γιατί καταπονεί περισσότερο απ ό,τι το πληκτρολόγιο. Το κάθισµα είναι πολύ σηµαντικό στην θέση εργασίας µε Η/Υ γιατί είναι µία εξ ολοκλήρου καθιστική εργασία. Πρέπει λοιπόν να είναι ρυθµιζόµενο ως προς την κλίση και το ύψος του και να εξασφαλίζει µια άνετη στάση ελαχιστοποιώντας την καταπόνηση των µυών και των µεσοσπονδυλίων δίσκων. Υποπόδια: Καλό θα ήταν να παρέχονται ρυθµιζόµενα υποπόδια όπου κρίνεται απαραίτητο από τους εργαζόµενους. Θετικές και αρνητικές επιδράσεις που προκαλεί ο Η/Υ στους εφήβους Αναµφίβολα, τα video games και η συχνή χρήση τους από τους έφηβους, αποτελούν µια πραγµατικότητα, καθώς τους αρέσει να παίζουν και να περνούν ευχάριστα την ώρα τους, ένα γεγονός που µε την πρώτη µατιά δεν παρουσιάζει κάποια επικινδυνότητα. Η χρήση µε µέτρο τέτοιων παιχνιδιών µπορεί να επιφέρει αρκετά θετικά αποτελέσµατα στον έφηβο, βοηθώντας το να αναπτύξει αρκετές δεξιότητες και να καλλιεργήσει τη φαντασία του. Συµβάλει στην ανάπτυξη και στη βελτίωση κάποιων δεξιοτήτων όπως: συγκέντρωση της προσοχής, παρατηρητικότητα, οπτικοκινητικό συντονισµό, σελίδα 31
δεξιοτεχνία, ικανότητα επίλυσης προβληµάτων, αύξηση των γενικών γνώσεων, εξοικείωση µε την τεχνολογία. Κοιτώντας όµως λίγο καλύτερα το θέµα, εύκολα συνειδητοποιούµε ότι η χρήση των video games µπορεί να έχει και αρνητικές επιδράσεις στον έφηβο. Συγκεκριµένα, τα παιχνίδια που παίζουν σήµερα έχουν µια σηµαντική ιδιαιτερότητα, είναι διαδικτυακά (παίζονται online από υπολογιστή) και υπάγονται στις κατηγορίες M.M.O.R.P.G. (massive multiplayer online role playing games-µαζικά, πολλαπλών παιχτών, διαδικτυακά παιχνίδια ρόλων) και R.P.G. (role playing games-παιχνίδια ρόλων). Σε αυτά, ο χρήστης φτιάχνει ένα χαρακτήρα τον οποίο διαχειρίζεται ολοκληρωτικά. Αυτός συναναστρέφεται µε άλλους χαρακτήρες στο παιχνίδι, δίνοντας έτσι την αίσθηση µιας δυναµικής online κοινωνίας, στην οποία το παιδί ζει παράλληλα, µέσω του χαρακτήρα που έχει φτιάξει. Ένα αρκετά σηµαντικό θέµα που συζητείται αρκετά είναι, το κατά πόσο τα παιχνίδια που περιέχουν βία επιδρούν στη συµπεριφορά του παιδιού. Υπάρχει η άποψη πως οι βίαιες συµπεριφορές που υιοθετούνται από τα παιδιά λόγω του ότι θέλουν να µιµηθούν τον ήρωα του παιχνιδιού και να αποτελέσουν ένα πρότυπο επιτυχίας, µέσω µιας βίαιης και παράνοµης συµπεριφοράς. Το παιδί, βλέποντας τον ήρωα του παιχνιδιού να γίνεται καλύτερος και πιο δυνατός χρησιµοποιώντας βία και έχοντας παραβατική συµπεριφορά, πιστεύωντας πως µιµούµενος τον ήρωά του θα έχει τα ίδια αποτελέσµατα. Μια άλλη άποψη υποστηρίζει πως αυτό σπάνια µπορεί να συµβεί γιατί η βίαιη και παράνοµη δραστηριότητα αρχίζει και τελειώνει στην διάρκεια του παιχνιδιού, χωρίς να συνεχίζεται ή να υιοθετείται από τον έφηβο στην υπόλοιπη καθηµερινότητά του. Παραµένει λοιπόν στα όρια του παιχνιδιού. Επιπλέων οι περισσότεροι έφηβοι αφιερώνουν υπερβολικά πολύ χρόνο στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης(facebook,msn,twitter κλπ)αµελώντας έτσι τα µαθήµατά τους, την προσωπική τους ζωή ενώ πολλές φορές πέφτουν θύµατα εκµετάλλευσης αφού είναι πολύ εύκολο να εξαπατηθούν µέσω του διαδυκτίου. σελίδα 32
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. ΚΕΛΕΣΙ ΗΣ Ε. (1998) Το εικονικό σχολείο 2. ΚΟΜΗΣ Β. H Πληροφορική και οι Νέες Τεχνολογίες στην Ελληνική Πρωτοβάθµια και ευτεροβάθµια Εκπαίδευση, ΥΠΕΠΘ / ΕΠΕΑΕΚ, Υποπρόγραµµα 1, Μέτρο 1.1, Ενέργεια Α', Ιούνιος 1997 (στα πλαίσια της Θεµατικής Επιτροπής Πληροφορικής του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου) 3. ΡAΠTHΣ Α. Πληροφορική και Εκπαίδευση, µια συνολική προσέγγιση, εκδόσεις ΡAΠTH, 1998 4. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΟΥΖΑΝΝΑ ΜΑΡΙΑ, Η Βία, η Επιθετική Συµπεριφορά και η Τηλεοπτική επίδραση, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων 5. ΣΠΑΝΤΙ ΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Η χρήση του Η/Υ στην αντιµετώπιση των δυσκολιών της παραγωγής γραπτού λόγου 6. ΤΣΙΤΟΥΡΙ ΟΥ Μ. (1991). υνατότητες και προβλήµατα στην προοπτική ενσωµάτωσης των Η/Υ στο ελληνικό σχολείο σελίδα 33