ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ Natural Health S C I E N C E Co m p l e m e nt a r y T h e r a p i e s ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΣΧΟΛΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ NATURAL HEALTH SCIENCE ISSN 1791-938X ΠΟΣΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΟΜΟΛΟΓΕΙ Η ΠΛΑΤΗ ΜΑΣ 10 ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΑΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΗΧΟΥ Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ Πράξη, όχι λόγια Η αρρώστια... του φόβου 07
editorial Αγαπητοί Φίλοι του NHS, Πριν 20 χρόνια, οικογενειακά και προσωπικά προβλήματα υγείας, με οδήγησαν στις συμπληρωματικές εναλλακτικές αγωγές. Λίγοι τότε οι γιατροί στην Ελλάδα που γνώριζαν και εφάρμοζαν αυτές τις μεθόδους, ελάχιστοι οι θεραπευτές και σχεδόν ανύπαρκτοι οι χώροι που μπορούσε κανείς να πάρει πληροφορίες για τις εναλλακτικές - συμπληρωματικές θεραπείες. Πόσο λυπηρό η πατρίδα του Ιπποκράτη να ψάχνει την γνώση και την ενημέρωση στο εξωτερικό... Έτσι, γεννήθηκε η ιδέα του NHS και το σύμπαν λειτούργησε με ένα μαγικό τρόπο, ώστε να γνωρίσω καταξιωμένους επιστήμονες, με τους οποίους στην συνέχεια γίναμε συνεργάτες. Από το NHS πήρε το ερέθισμα μία μεγάλη μερίδα ανθρώπων, που σήμερα βιοπορίζονται από Αιθέρια έλαια, Spa, θεραπευτήρια, καταστήματα βιολογικών προϊόντων, σχολές, κέντρα και τόσα-τόσα άλλα, που με πολύ αγάπη τους πρόσφεραν απλόχερα την γνώση και την καθοδήγηση οι καθηγητές τους. Θέλω μέσα από την καρδιά μου, να ευχαριστήσω όλους τους σπουδαστές και όλους τους συνεργάτες μου, γιατί χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχε το NHS. Χίλιες Χρυσές ευχές για ένα δημιουργικό, ευτυχισμένο και ειρηνικό 2010 που θα φέρει σε όλη την ανθρωπότητα αγάπη και σεβασμό. Άννα Πανταζοπούλου
Tεύχος 7 Τετραμηνιαία Έκδοση του Natural Health Science Ιδιοκτήτης: NHS Πανδρόσου 31, Π. Φάληρο Τηλ.: 210 9837344 Fax: 210 9849057 www.nhs.gr e-mail:info@nhs.gr Εκδότης/Υπεύθυνος ύλης: Άννα Πανταζοπούλου ISSN 1791-938X Όλα τα άρθρα του περιοδικού δημοσιεύονται με αποκλειστική ευθύνη των συγγραφέων τους. περιεχόμενα περιεχόμενα 06. Nέα 46. Θιβετανικό μασάζ 12. Η αρρώστια... του φόβου 48. Ιατρική Αστρολογία 14. Πράξη, όχι λόγια (μέρος 2 ο ) 16. Δέκα κανόνες 50. Ποιοί είναι οι πλέον τυχεροί για τη διατροφή μας αριθμοί (και γιατί) Σύμβουλος έκδοσης: Πάνος Μπαλτάς Υπεύθυνος διαφήμισης: Πέτρος Κάλαρης (mob. 6974723370) Σελιδοποίηση: Ελένη Δημοπούλου (mob. 6936288966) Επιμέλεια έκδοσης: Ηλιοχώρος - www.iliohoros.gr Σε αυτό το τεύχος συνεργάστηκαν: Άγγελος Πανταζόπουλος Ανδρέας Τσουρουκτσόγλου Ανδρούλα Σπίριτου Κοντίδου Άνε Γκρίμσεθ Γιάννης Ψύλλος Δημήτρης Καραμανής Ερατώ Χατζημιχαλάκη Κώστας Οικονόμου Μαρίνα Αγγελή Μαίρη Φραγκάκη Μιρέλλα Πανταζοπούλου Μιχάλης Βροντάκης Μιχάλης Paribodha Χριστόπουλος Νικόλαος Αβραμίδης Σοφία Δημήτρουλα Σπύρος Δημητράκουλας Στέλλα Καζίκα Φλώρα Παπαδοπούλου 22. Γνωριμία με τα Βιοχημικά Άλατα Σούσλερ 26. Έρευνες Ήχου - Ο Εγκέφαλος 30. Πόσα πράγματα ομολογεί... η πλάτη μας 32. Η Ρεφλεξολογία ως συμπληρωματικό εργαλείο στην φροντίδα του ογκολογικού ασθενή 36. Περι-Κυκλώνοντας: Σπονδυλική Στήλη Πόνοι Πλάτης 38. Τι είναι το Σιάτσου 40. Λεμφικό σύστημα και Λεμφική παροχέτευση 42. Ποιότητα αγγίγματος και Αγιουρβεδικό μασάζ 52. Το παιχνίδι της μεταμόρφωσης 54. Σεμινάρια στο NHS 55. Προσφορές στους σπουδαστές του NHS 56. Tαξίδια 58. Συνταγές 60. Δελτία τύπου 62. Σημεία διάθεσης του περιοδικού 22 Γραφικές τέχνες - Εκτύπωση: ΛΥΧΝΙΑ, Ανδραβίδας 7, Χαμόμυλο Αχαρνές, τηλ.: 2103410436 16 56 Natural Health Science
news Τα φυσικά «όπλα» εναντίον των ιώσεων 1. Γυμναστική. Όλο και περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι η συστηματική, ήπια φυσική δραστηριότητα μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη των πιο συνηθισμένων λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος αναφέρει ο δρ Ντέιβιντ Νίμαν, από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο Appalachian, στο Μπουν της Βόρειας Καρολίνας. 2. Σκόρδο. Το σκόρδο έχει μελετηθεί πάρα πολύ, επειδή επί αιώνες εκθειάζεται ως τρόφιμο που μπορεί να προστατεύσει από τις χειμερινές ιώσεις. Με τις σύγχρονες υπάρχουσες μελέτες αυτό αποδεικνύεται. 3. Ύπνος. Για να αντέξει ο οργανισμός τις επιθέσεις των ιών και των βακτηρίων, πρέπει να είναι ξεκούραστος. Και ξεκούραστος είναι μόνο εάν κοιμόμαστε τουλάχιστον 8 ώρες κάθε βράδυ. 4. Σάουνα. Οι σάουνες έχουν μελετηθεί για την πιθανή προστατευτική δράση τους εναντίον του κρυολογήματος και άλλων λοιμώξεων του αναπνευστικού και υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία ότι μπορεί να επιταχύνουν την ανάρρωση από το κρυολόγημα, να ελαττώσουν τον κίνδυνο υποτροπής και ίσως να το προλάβουν κιόλας. 5. Μέντα και ευκάλυπτος. Τα αιθέρια έλαια μέντας και ευκαλύπτου καταπραΰνουν τα συμπτώματα του κρυολογήματος χάρη σε ορισμένα συστατικά που περιέχουν, σύμφωνα με μελέτες του Κέντρου Κοινού Κρυολογήματος του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ. 6. Echinacea και ψευδάργυρος. Το Κέντρο Κοινού Κρυολογήματος του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ εξηγεί πως υπάρχουν κάποια επιστημονικά στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η Echinacea διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα και ίσως γι αυτό μπορεί να μας προστατεύσει από τις ιογενείς λοιμώξεις. Τα Νέα / 21.11.2009 Καλό για περιβάλλον και υγεία η μείωση παραγωγής - κατανάλωσης κρέατος Στη μείωση της εκπομπής αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και στη βελτίωση της υγείας των κατοίκων των χωρών που έχουν μεγάλη κατανάλωση κρέατος θα συμβάλει η ελάττωση της παραγωγής και της κατανάλωσης κρέατος κατά 30%, σύμφωνα με νέα επιστημονική έρευνα. Βρετανοί και Αυστραλοί ερευνητές διαπίστωσαν, χρησιμοποιώντας μοντέλα πρόβλεψης ότι, η βελτίωση της αποδοτικότητας, η αύξηση της απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα και η μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα στην γεωργία δεν επαρκούν για την επίτευξη των στόχων για τη μείωση των εκπομπών των αερίων που προκαλούν την κλιματική αλλαγή. Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων / 26.11.2009 Πάνω από 500 χημικές ουσίες «φορούν» καθημερινά οι γυναίκες H μέση Βρετανίδα «φιλοξενεί» καθημερινά στο σώμα της 515 χημικά συστατικά, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Στη μελέτη αυτή, που έγινε σε δείγμα 2.016 γυναικών, από βρετανική εταιρεία που προωθεί καλλυντικά και είδη υγιεινής σώματος, αναφέρεται ότι οι ίδιες οι γυναίκες βάζουν στο σώμα τους ένα σωρό ρυπαντές με το να ψεκάζονται με διάφορα αποσμητικά και να βάζουν κραγιόν στα χείλη τους καθημερινά. Η μέση Βρετανίδα χρησιμοποιεί καθημερινά στο σώμα και στο πρόσωπό της υδατικές κρέμες, αποσμητικά, αρώματα, μέικ απ και δεκάδες άλλα προϊόντα που αφήνουν πάνω της εκατοντάδες άγνωστους ρυπαντές, αναφέρεται στην έκθεση. Σημειώνεται ότι μόνο τα αποσμητικά περιέχουν τουλάχιστον 30 διαφορετικά χημικά ενώ τα αρώματα πάνω από 400. Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων / 19.11.2009 Το ξίδι ρίχνει το «ζάχαρο» Όπως γράφει η εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς», η προσθήκη ξυδιού στα πιάτα με πολλούς υδατάνθρακες (όπως το ρύζι, τα ζυμαρικά, οι πίτες κ.λπ.) φαίνεται να επιβραδύνει την απορρόφησή τους από τον οργανισμό, με αποτέλεσμα να μην αυξάνεται απότομα αλλά πιο ομαλά το σάκχαρο. Αυτό ως φαίνεται συμβαίνει επειδή το ξύδι δεσμεύει ορισμένα πεπτικά ένζυμα τα οποία μετατρέπουν τους υδατάνθρακες σε γλυκόζη (σάκχαρο). Τα Νέα / 26.11.2009 Τα φυτά εσωτερικού χώρου όχι μόνο διακοσμούν, αλλά σώζουν και ζωές Τα φυτά εσωτερικού χώρου όχι μόνο ομορφαίνουν τους χώρους διαβίωσης και εργασίας, αλλά μπορούν επίσης να συνεισφέρουν ουσιαστικά στην υγεία των ανθρώπων, ακόμα και να σώσουν ζωές, μειώνοντας δραστικά το επίπεδο άγχους και παράλληλα απορροφώντας την μόλυνση του εσωτερικού αέρα, σύμφωνα με αμερικανική έρευνα. In.gr / 25.11.2009 Natural Health Science
Το δέρμα ακούει! Οι άνθρωποι ακούνε και μέσω της επιδερμίδας τους, σύμφωνα με νέα έρευνα δεν ακούμε μόνο με τα αυτιά μας, αλλά και με το δέρμα μας! Οι αισθήσεις που νιώθουν οι άνθρωποι στην επιδερμίδα τους, παίζουν ρόλο στο πώς ακούνε, σύμφωνα με μια νέα καναδική επιστημονική έρευνα, η οποία διαπίστωσε ότι οι ακουστικές και οπτικές ενδείξεις δεν είναι οι μόνοι σημαντικοί παράγοντες για την ακοή των ανθρώπων. Η μελέτη έγινε από ερευνητές του πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας στο Βανκούβερ υπό τον γλωσσολόγο Μπράιαν Γκικ και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature», σύμφωνα με το BBC. Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων / 26.11.2009 Natural Health Science
news Πρόγραμμα Γνωστικού Συμπεριφορικού Δράματος στην θεραπεία του αυτισμού Το θέατρο θεραπεύει το φάσμα του αυτισμού, υποστηρίζει Ελληνίδα επιστήμονας η οποία ήδη εφαρμόζει το σχετικό της πρόγραμμα, με την επωνυμία «Πρόγραμμα Γνωστικού Συμπεριφορικού Δράματος» (Cognitive Behaviour Drama - CBD), στην Ιρλανδία και την Αυστραλία. Η δρ Χάρις Καρνέζη, που έκανε τη διδακτορική μελέτη της στο Πανεπιστήμιο Τρίνιτι Κόλετζ του Δουβλίνου (Trinity College Dublin) της Ιρλανδίας, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, είπε ότι «τα αποτελέσματά της καταδεικνύουν την αποτελεσματικότητα του CBD στην ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης των συμμετεχόντων, στη γενικότερη βελτίωση της κοινωνικής τους συμπεριφοράς, στη μείωση στερεοτυπικών συμπεριφορών, καθώς επίσης και στην επίτευξη ειδικών στόχων για το κάθε μέλος, όπως η αντιμετώπιση φοβιών και άλλων προβληματικών συμπεριφορών». In.gr / 26.11.2009 Αλκοόλ και εγκυμοσύνη δεν συμφωνούν Οι εγκυμονούσες που κάνουν χρήση αλκοόλ στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης τους έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να φέρουν στον κόσμο παιδιά τα οποία θα υποφέρουν από νευρικότητα ή μελαγχολία. Πρόσφατη έρευνα στην Αυστραλία αποκαλύπτει ότι η ποσότητα, ο χρόνος και η συχνότητα κατανάλωσης αλκοόλ από τις εγκυμονούσες ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στην ψυχολογική κατάσταση του παιδιού. Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων / 27.11.2009 Τα τρόφιμα «ασπίδα» του προστάτη Είναι γεγονός πως η δυτικού τύπου διατροφή, η πλούσια σε λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι, καθώς και η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας συμβάλλουν με τον τρόπο τους στην εμφάνιση διαφόρων μορφών καρκίνου. Μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχουν κάποια τρόφιμα και θρεπτικά συστατικά που συμβάλλουν στην προστασία από την ανάπτυξή του: Λυκοπένιο. Το λυκοπένιο είναι ένα καροτενοειδές που βρίσκεται κυρίως στις ντομάτες αλλά και στο καρπούζι και το οποίο φαίνεται να αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων. Σταυρανθή λαχανικά. Στην ομάδα των σταυρανθών λαχανικών ανήκουν το μπρόκολο, το κουνουπίδι, η λαχανίδα, το κραμπολάχανο, το σινάπι κ.ά. Τα λαχανικά αυτά, λόγω των φυτοχημικών καθώς και άλλων ουσιών που περιέχουν, φαίνεται να διαδραματίζουν προστατευτικό ρόλο κατά του καρκίνου του προστάτη όταν καταναλώνονται πάνω από 5 φορές την εβδομάδα. Βιταμίνη Ε. Η βιταμίνη Ε φέρεται να έχει προστατευτική δράση κατά του καρκίνου εξαιτίας της αντιοξειδωτικής της δράσης. Η βιταμίνη Ε λειτουργεί σαν μια «αντι-προσταγλαδίνη». Οι προσταγλαδίνες είναι ουσίες που συμβάλλουν στην εμφάνιση του καρκίνου του προστάτη. Σελήνιο. Το σελήνιο είναι ένα ιχνοστοιχείο το οποίο βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στο συκώτι, τα θαλασσινά, το κρέας, τα πουλερικά, τα φιστίκια και τα εμπλουτισμένα δημητριακά. Χαμηλά επίπεδα σεληνίου στο αίμα σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη. Μελέτες έχουν δείξει ότι το σελήνιο μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη αυτής της μορφής καρκίνου κατά 25-35%. Σόγια - Ισοφλαβόνες. Οι ισοφλαβόνες (ιδιαίτερα η genistein και η daidzein) που περιέχονται στη σόγια φαίνεται να αναστέλλουν την ανάπτυξη καλοήθων και κακοήθων επιθηλιακών κυττάρων του προστάτη. Πράσινο τσάι. Οι πολυφαινολικές ουσίες που βρίσκονται στο πράσινο τσάι φαίνεται να εμποδίζουν τις μεταστάσεις στον καρκίνο του προστάτη και να αναστέλλουν την κυτταρική ανάπτυξη. Ω-3 λιπαρά οξέα. Τα ω-3 λιπαρά οξέα χαρακτηρίζονται ως απαραίτητα λιπαρά οξέα, καθώς ο οργανισμός μας δεν μπορεί να τα συνθέσει και πρέπει να τα λάβουμε μέσω της τροφής. Καλές πηγές αυτών των λιπαρών είναι τα λιπαρά ψάρια και τα καρύδια. Τα Νέα / 3.12.2009 Στα 100 εκατομμύρια, ετησίως, ανέρχονται οι επισκέψεις σε ομοιοπαθητικούς στην Ευρώπη Το στοιχείο αυτό για τη διάδοση της Ομοιοπαθητικής Ιατρικής, προκύπτει από πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που παρουσίασαν μεταξύ άλλων, σε συνέντευξη Τύπου ενόψει του 15ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Ομοιοπαθητικής Ιατρικής, ο κ. Κωνσταντίνος Τσιτινίδης, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ομοιοπαθητικής Ιατρικής (Ε.Ε.Ο.Ι.), ο κ. Πέτρος Γαρζώνης, πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, o δρ Νικόλαος Τσάμης, ιατρός, και ο κ. Αριστοτέλης Βάθης, ιατρόςβιοχημικός. Οι ομοιοπαθητικοί ιατροί αναφέρθηκαν στα τελευταία στοιχεία για την αποδοχή της Ομοιοπαθητικής Ιατρικής στις χώρες της Ε. Ε., σύμφωνα με τα οποία: Η ECH (Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ομοιοπαθητική Ιατρική) περιλαμβάνει στους κόλπους της 43 ιατρικές εταιρείες από 25 χώρες. Η ομοιοπαθητική αποτελεί μέρος του εθνικού συστήματος υγείας αρκετών κρατών (π.χ. Γερμανία, Ινδία, Αγγλία), ενώ όλο και περισσότερες χώρες επίσημα αγκαλιάζουν την ομοιοπαθητική ενσωματώνοντάς την επισήμως στο σύστημα υγείας (πχ Ταϊλάνδη, Κόστα Ρίκα, Ουκρανία, κ.λπ.). Σε χώρες όπως η Αυστρία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο, κάποια νοσοκομεία παρέχουν Ομοιοπαθητική θεραπεία στα εξωτερικά ιατρεία τους. Τα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία Βελγίου, Γαλλίας, Γερμανίας και Λουξεμβούργου καλύπτουν τις δαπάνες για τα ομοιοπαθητικά φάρμακα, ενώ ιδιωτικές ασφαλιστικές σε Αυστρία, Γερμανία και Ολλανδία καλύπτουν και την αμοιβή του ιατρού. Iatronet.gr / 2.12.2009 Natural Health Science
Ανοίγει το πρώτο κατάστημα για ανθρώπους με οπτική αναπηρία Το πρώτο κατάστημα που εξυπηρετεί ανθρώπους με οπτική αναπηρία και ειδικές ανάγκες άνοιξε στη Θεσσαλονίκη. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, το κατάστημα με το διακριτικό τίτλο «Creta Sense»» εμπορεύεται παραδοσιακά και βιολογικά κρητικά προϊόντα. Σημειώνεται ότι ο χώρος πληροί όλες τις προϋποθέσεις για την ασφαλή έλευση ανθρώπων με ειδικές ανάγκες, διαθέτοντας ράμπες, ώστε να διασφαλίζεται η πλήρης προσβασιμότητα του χώρου από ΑΜΕΑ. Το πάτωμα αποτελείται από πλακίδια, διαφορετικής υφής πλάτους, και από οδηγό όδευσης τυφλών στο εσωτερικό του καταστήματος. Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων / 1.12.2009 Πάνω από 1,3 εκατομμύρια νέων πεθαίνουν κάθε χρόνο σε τροχαία ατυχήματα Πάνω από 1,3 εκατομμύρια νέων πεθαίνουν στους δρόμους κάθε χρόνο παγκοσμίως σε τροχαία ατυχήματα, όπως τονίστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Νέων για την Οδική Ασφάλεια (YOURS - Youth for Road Safety) κατά τις εργασίες της 1ης Παγκόσμιας Συνόδου Υπουργών για την Οδική Ασφάλεια, που πραγματοποιήθηκαν στη Μόσχα 18-20 Νοεμβρίου 2009. Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων / 2.12.2009 Η ολιγοφαγία είναι το ελιξίριο της μακροζωίας Από πολύ παλιά ήταν γνωστό ότι κάποιος αυτοπεριορισμός ή και η συστηματική αποχή από την υπερβολική κατανάλωση τροφής περιορίζει τις αρνητικές συνέπειες της γήρανσης και συμβάλλει αποφασιστικά στη διατήρηση της καλής φυσικής κατάστασης των σωμάτων. Γι αυτή την εμπειρική διαπίστωση ωστόσο δεν διαθέταμε μέχρι πρόσφατα καμιά εύλογη επιστημονική εξήγηση ή πειστική ερευνητική απόδειξη. Πρόσφατα όμως οι ερευνητές τού Mount Sinai School of Medicine στις ΗΠΑ παρουσίασαν μια καλά τεκμηριωμένη μελέτη του βασικού βιοχημικού μηχανισμού, που ευθύνεται για τη στενή εξάρτηση της μακροζωίας από τον συστηματικό αυτοπεριορισμό στη λήψη τροφής. Ελευθεροτυπία / 28.11.2009 Τάση: Το πλέξιμο της νέας εποχής To πλέξιμο θεωρείται εξίσου θεραπευτικό για τον νου μας με τη γιόγκα. Η τέχνη του πλεξίματος είναι σαν τον διαλογισμό, υποστηρίζουν οι επιστήμονες. Οι οποίοι, στην πραγματικότητα, δεν λένε τίποτε άλλο από αυτό που ξέρουν όλοι όσοι πλέκουν: η συνεχής, επαναλαμβανόμενη κίνηση που στο τέλος γίνεται μηχανική «αδειάζει» και ξεκουράζει το μυαλό. Επιπλέον τονώνει την αυτοπεποίθηση, ακόμη κι αν ο καρπός της προσπάθειας είναι ένα απλό κασκόλ ή ένα ατσούμπαλο σκουφί. Άλλωστε, όπως γράφει και ο Αμερικανός εικαστικός Kaffe Fasset, σπουδαίος πλέκτης και χειροτέχνης, «δεν μπορώ να φανταστώ καλύτερη ασχολία από το πλέξιμο για να ξυπνήσουμε τη δημιουργικότητά μας». Γυναίκα / Δεκέμβριος 2009 Κρέας εργαστηρίου θα τρώμε στο μέλλον Μείωση της εκτροφής και σφαγής των ζώων προβλέπουν οι ερευνητές, με τη δημιουργία κρέατος στα εργαστήρια. Ολλανδοί επιστήμονες παρήγαγαν το πρώτο εργαστηριακό χοιρινό και τώρα κάνουν προσπάθειες βελτίωσής του, ώστε να έρθει η μέρα που οι καταναλωτές θα το επιλέγουν. Ο στόχος των ερευνητών είναι να παράξουν μπριζόλες ή χάμπουργκερ εργαστηρίου, με αποτέλεσμα, τόσο τη μείωση των ζώων που σφαγιάζονται, όσο και τη βελτίωση της υγείας των καταναλωτών. Παράλληλα, πιστεύεται, πως θα βοηθηθούν και οι φτωχοί. Ωστόσο, ερωτήματα εγείρονται για το πόσο σοβαρά προβλήματα θα προκύψουν από μια τέτοια κίνηση. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το εργαστηριακό κρέας θα είναι έτοιμο να διατεθεί προς πώληση σε πέντε χρόνια. Ελευθεροτυπία / 30.11.2009 Σουλτάνα Καρακατσάνη Ειδικός Παθόλογος Ολιστική Ιατρική Λ. Κηφησίας 104 τηλ.: 210 6916578 Natural Health Science
news Το διάστρεμμα δεν είναι πάντοτε αθώο Το διάστρεμμα αστραγάλου είναι η πιο συνηθισμένη αλλά και πιο παραμελημένη κάκωση των αρθρώσεων. Για τους περισσότερους δεν αποτελεί τίποτα περισσότερο από «ένα απλό στραμπούληγμα», με επακόλουθο να μην το αντιμετωπίζουν με τη σοβαρότητα που αρμόζει. Η αμέλεια αυτή όμως μπορεί να έχει συνέπειες, με συνηθέστερες τη μακροχρόνια αδυναμία και την αστάθεια του αστραγάλου, καθώς και τα επαναλαμβανόμενα διαστρέμματα. Πριν από λίγους μήνες, στη διάρκεια του ετησίου συνεδρίου της αμερικανικής Εθνικής Εταιρείας Προπονητών επιστήμονες παρουσίασαν τα έως τώρα ευρήματα για τις μεθόδους που μπορεί να αποτρέψουν τα επαναλαμβανόμενα διαστρέμματα αστραγάλου. Η λύση είναι μία: να αφήνετε στους αστραγάλους σας όσο χρόνο χρειάζονται για να επουλωθούν -χρονικό διάστημα που είναι σαφώς πολύ περισσότερο απ ό,τι νομίζουν οι περισσότεροι. Τα Νέα / 3.12.2009 Είναι γνωστό ότι το πολύ αλάτι στο φαγητό αυξάνει τον κίνδυνο να εκδηλωθεί υπέρταση. Τώρα, νέα μελέτη δείχνει πως η αυξημένη κατανάλωση άλατος «μεταφράζεται» σε υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου. Μία ανάλυση προγενέστερων μελετών που δημοσιεύθηκε στη «Βρετανική Ιατρική Επιθεώρηση», έδειξε ότι αύξηση της τάξης των 5 γραμμαρίων στην καθημερινή πρόσληψη άλατος σημαίνει αύξηση κατά 23% των κρουσμάτων εγκεφαλικού και κατά 17% των κρουσμάτων καρδιοπάθειας, περιφερικής αγγειοπάθειας και άλλων καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η ανάλυση αναφέρει πως, σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, κάθε ενήλικος πρέπει να καταναλώνει έως 5 γραμμάρια αλάτι την ημέρα. Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία, ο μέσος ενήλικος στις χώρες της Δύσης (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας) καταναλώνει τη διπλάσια ποσότητα. Στην ανάλυση συμπεριελήφθησαν 13 παλαιότερες μελέτες, στις οποίες είχαν λάβει μέρος συνολικά 170.000 εθελοντές. Οι ερευνητές υπολόγισαν πως αν μειωθεί στο μισό η μέση κατανάλωση άλατος στον κόσμο, θα αποτρέπονται ετησίως περισσότεροι από 1 εκατομμύριο θάνατοι από εγκεφαλικό και σχεδόν 3 εκατομμύρια θάνατοι από καρδιαγγειακά νοσήματα. Επειδή όμως είναι πολύ δύσκολο να μετρήσει κάποιος με ακρίβεια το αλάτι που καταναλώνει, δεδομένου ότι υπάρχουν και κρυφές πηγές άλατος (όπως το ψωμί), το αληθινό όφελος πιθανώς θα ήταν μεγαλύτερο από αυτό. Τα Νέα / 3.12.2009 Θεραπεύστε την κακή διάθεση με... αέρα και άσκηση Ο καθαρός αέρος και η άσκηση βοηθούν στην πλειονότητα των περιπτώσεων στην άρση της κακής διάθεσης που επικρατεί στα τέλη του φθινοπώρου και το χειμώνα, όπως ανακοίνωσε κορυφαίος Γερμανός ψυχίατρος. «Ένας λόγος για την κακή διάθεση είναι πως περνάμε λιγότερο χρόνο έξω και είμαστε λιγότερο δραστήριοι το χειμώνα» δήλωσε ο Φρανκ Σνάιντερ, πρόεδρος της Γερμανικής Εταιρίας Ψυχιατρικής, Ψυχοθεραπείας και Νευρικών Παθήσεων και διευθυντής του Τμήματος Ψυχιατρικής και Ψυχοθεραπείας του πανεπιστημιακού νοσοκομείου του Άαχεν. Ελευθεροτυπία / 7.12.2009 Ένοχο το αλάτι για εμφράγματα και εγκεφαλικά Φτιάξτε ενεργειακά το χώρο σας H Care For Air έχει αναπτύξει μία σειρά προϊόντων καθαρισμού του αέρα που αποσκοπεί κυριολεκτικά, σε μια υγιή ατμόσφαιρα. Βασισμένο σε ένα πραγματικά πρωτότυπο και μοναδικό σχεδιασμό απομακρύνει τοξίνες, ρύπους, σκόνες, βακτήρια, οσμές, ακόμα και τον καπνό, από τον αέρα που κυκλοφορεί σε ένα χώρο και αναπνέετε. Το καινοτόμο φάσμα των προϊόντων μας δεν προσφέρει μόνο καθαρότερο αέρα, αλλά λειτουργεί και σαν αρωματοθεραπευτής μέσα από την πλούσια σειρά υπέροχων αρωμάτων. Το Rainbow Health Breezer είναι μια συσκευή που λειτουργεί ώς ιονιστής, μετατρέποντας τα θετικά ιόντα σε αρνητικά αλλά και σαν ένα ασφαλές αρωματικό χώρου σε σύγκριση με τα χημικά αρωματικά σπρέυ που κυκλοφορούν. Το Health Breezer είναι μια εξαιρετική λύση για άτομα που υποφέρουν από αναπνευστικά προβλήματα, άσθμα και άλλες αλλεργικές παθήσεις, καθώς και για την πρόληψη προσβολής των παιδιών απο τις παραπάνω παθήσεις. Προσθέτοντας στο νερό και τα αρωματικά έλαια το μετατρέπουμε σε ένα υπέροχο αρωματικό χώρου. Το Health Breezer καλύπτει ένα χώρο 80 τ.μ. και χρειάζεται 1 1\2 ώρα για να καθαρίσει ανα 15τ.μ. Κατά τη διάρκεια της χρήσης του δεν ανεβάζει θερμοκρασία δίνοντάς μας την ευκαιρία να το έχουμε σε συνεχή λειτουργία, εξαλείφοντας τον κίνδυνο της άμεσης εξάτμισης του νερού. Επίσης δεν εκλύει υγρασία στο χώρο, απαλλάσοντάς μας απο τα ενοχλητικά σημάδια στις πόρτες και τους τοίχους. Τα αρωματικά έλαια της Care For Air είναι 100% φυτικά οικολογικά μή τοξικά μή εύφλεκτα βιοαποδομήσιμα περιβαλλοντικά ασφαλή. Το Health Breezer είναι μια συσκευή που μπορεί και πρέπει να χρησιμοποιηθεί σε κάθε χώρο στον οποίο βρισκόμαστε, σημειώνοντας σημαντική βελτίωση στον τρόπο με τον οποίο αισθανόμαστε. ΑΙΓ. ΠΕΛΑΓΟΥΣ 50Α, ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΤΗΛ.210 6000666 WWW.CAREFORAIR.GR 10 Natural Health Science
Παχαίνουμε λιγότερο όταν τρώμε αργά Πιθανώς έχετε ακούσει ότι χρειάζεται λίγη ώρα -20 λεπτά για να είμαστε ακριβείς- από τη στιγμή που αρχίζουμε να τρώμε για να καταγράψει το πεπτικό σύστημα το αίσθημα του κορεσμού της πείνας και να στείλει το σχετικό μήνυμα στον εγκέφαλο ώστε να... αφήσουμε κάτω το πιρούνι. Με βάση αυτό το δεδομένο, η κοινή λογική λέει πως όσο πιο αργά τρώει κανείς, τόσο λιγότερες θερμίδες θα έχει καταναλώσει πριν λάβει τη σχετική «εντολή» και επειδή μόλις αισθανθεί ότι είναι χορτάτος θα πάψει να τρώει, έχει περισσότερες πιθανότητες να έχει φάει λίγο τελικά. Του λόγου το αληθές αποδεικνύει μια νέα, ελληνική μελέτη, η οποία έδειξε πως όταν τρώμε γρήγορα μειώνεται η παραγωγή των ορμονών που «λένε» στον οργανισμό ότι έχει χορτάσει. Τη μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην «Επιθεώρηση Κλινικής Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού» (JCEM), πραγματοποίησαν ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και το Imperial College του Λονδίνου, με επικεφαλής τον καθηγητή Ν. Κατσιλάμπρο. Τα Νέα / 10.12.2009 Σχεδόν οι μισοί Έλληνες δεν διαβάζουν ποτέ τις ετικέτες των τροφίμων Ποσοστό 44% των Ελλήνων καταναλωτών δεν διαβάζει ποτέ τις ετικέτες των τροφίμων ή τις διαβάζει μερικές φορές, σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα για τις ετικέτες τροφίμων που διοργάνωσε το Ιδρυμα Αριστείδης Δασκαλόπουλος (ΙΑΔ). Οι κύριοι λόγοι που δεν διαβάζουν τις ετικέτες είναι επειδή θεωρούν ότι δεν τους αφορούν (45%), δεν έχουν τον απαιτούμενο χρόνο (31%) και δεν τις καταλαβαίνουν (17%). Η ημερομηνία λήξης είναι αυτό που διαβάζουν 7 στους 10 καταναλωτές. Επίσης διαβάζουν τα συστατικά των προϊόντων (56%) και τις διατροφικές πληροφορίες (33%). Από τα συστατικά των προϊόντων διαβάζουν περισσότερο τα συντηρητικά (18%) και τα Έψιλον (12%) ενώ από τις διατροφικές πληροφορίες τα λιπαρά (13%) και τις θερμίδες (12%). Τα Ε (συστηρητικά, χρωστικές κ.ά.) που αναγράφονται στις ετικέτες επηρεάζουν αρνητικά 6 στους 10 τους καταναλωτές. Η υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και η ύπαρξη γενετικά τροποποιημένων συστατικών αποτελούν επίσης στοιχεία που δρουν αρνητικά στην επιλογή ενός προϊόντος (18 και 12% αντίστοιχα). Στοιχεία που επηρεάζουν θετικά τον καταναλωτή είναι η αναγραφή βιταμινών (27%), λιπαρών (15%), θερμίδων (13%) και πρωτεϊνών (12%). In.gr / 20.12.2009 Natural Health Science 11
Η αρρώστια... του φόβου Ο φόβος της αρρώστιας, μια κατάσταση σε κάποιο βαθμό φυσιολογική για τους περισσότερους ανθρώπους, μπορεί -ξεπερνώντας κάποια όρια- να μετατραπεί σε αρρώστια καθαυτή, γεγονός που παρατηρούμε γύρω μας ιδίως αυτή την εποχή. Ο φόβος από μόνος του είναι γνωστό ότι αποδυναμώνει τον άνθρωπο πολλαπλά. Η επίδρασή του στον ψυχισμό, στην δύναμη, την αισιοδοξία και το κουράγιο μας είναι βέβαια προφανής. Αυτό που είναι ίσως λιγότερο προφανές -αν και όχι άγνωστο σαν εμπειρία σε πολλούς- είναι ο τρόπος με τον οποίο ο φόβος επιδρά στο σώμα και στην κατάσταση της υγείας μας γενικά και στην κατάσταση του ανοσοποιητικού μας συστήματος ειδικότερα, όταν πρόκειται για την άμυνα του οργανισμού μας απέναντι στα συνηθισμένα προβλήματα. { Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον και πραγματικά τόσο επίκαιρο αυτό που έγραφε ο Ε. Μπαχ ήδη στα 1931 σχετικά με το φόβο και την επίδρασή του στην υγεία και την αρρώστια: Στην εποχή μας ο φόβος της αρρώστιας μορφές ζωής, όπως τα βακτήρια, μπορούν έχει αναπτυχθεί τόσο που έχει γίνει μια να παίζουν ένα ρόλο ή να συνδέονται με μεγάλη δύναμη καταστροφής, επειδή τη σωματική ασθένεια, δεν αποτελούν ανοίγει την πόρτα σε εκείνα τα πράγματα σε καμία περίπτωση όλη την αλήθεια που τρέμουμε και διευκολύνει το να μας σχετικά με το πρόβλημα, όπως μπορεί να συμβούν. αποδειχθεί επιστημονικά αλλά και μέσα από τα γεγονότα της καθημερινής εμπειρίας. Ο φόβος στους τωρινούς καιρούς παίζει Υπάρχει ένας παράγοντας τον οποίο η μεγάλο ρόλο στην ενδυνάμωση της επιστήμη αδυνατεί να εξηγήσει με φυσικούς αρρώστιας και η σύγχρονη επιστήμη έχει όρους και αυτός είναι το γιατί ορισμένοι μεγαλώσει την κυριαρχία του τρόμου άνθρωποι προσβάλλονται από την ασθένεια μέσα από τη διάδοση στο ευρύ κοινό των ενώ άλλοι όχι, παρόλο που όλοι υπόκεινται ανακαλύψεών της, που αποτελούν όμως στις ίδιες πιθανότητες νόσησης. Ο υλισμός καθαυτές μισές αλήθειες. ξεχνά ότι υπάρχει ένας παράγοντας πάνω από το υλικό επίπεδο, ο οποίος καθορίζει το Οι γνώσεις σχετικά με τα βακτήρια και τους γιατί η ζωή προστατεύει ή αντίθετα αφήνει διάφορους ιούς που συνδέονται με την ευάλωτο κάποιον άνθρωπο απέναντι στην ασθένεια έχουν προκαλέσει τρομακτική αρρώστια οποιασδήποτε μορφής. ταραχή στο νου αμέτρητων ανθρώπων και ο τρόμος αυτός που δημιουργείται μέσα Ο φόβος με την καταθλιπτογόνο του δράση τους τούς καθιστά πιο ευάλωτους στο να στο νου μας, δημιουργώντας δυσαρμονία νοσήσουν. Παρόλο όμως που κατώτερες στα φυσικά και μαγνητικά μας σώματα, { στρώνει το δρόμο στο να προσβληθούμε από βακτήρια, και αν τα βακτήρια και άλλες σχετικές φυσικές μορφές ήταν η μοναδική αιτία για αρρώστια, τότε πραγματικά θα υπήρχε πολύ λίγη ενθάρρυνση προκειμένου να μη φοβάται κανείς. Αλλά όταν συνειδητοποιούμε ότι ακόμη και στις χειρότερες επιδημίες μόνο ένα ποσοστό από αυτούς που εκτίθενται στη μόλυνση προσβάλλονται από την επιδημία, και καθώς έχουμε δει ήδη, η πραγματική αιτία της αρρώστιας βρίσκεται στην προσωπικότητά μας και είναι μέσα στα όρια του ελέγχου μας, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι μπορούμε να προχωράμε χωρίς τρόμο και άφοβοι, γνωρίζοντας ότι το γιατρικό βρίσκεται μέσα μας. Μπορούμε να βγάλουμε από το νου μας όλους τους φόβους των φυσικών αιτίων σαν αποκλειστικών λόγων για αρρώστια, γνωρίζοντας ότι ένα τέτοιο άγχος μας κάνει ευπρόσβλητους στην αρρώστια και ότι αν κατευθυνόμαστε προς το να φέρνουμε αρμονία στην προσωπικότητά μας δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για την αρρώστια περισσότερο από όσο τρέμουμε στην ιδέα του να μας χτυπήσει ένας κεραυνός ή ένα κομμάτι από μετεωρίτη. Heal Thyself, 1931 12 Natural Health Science
Εκτός από τον τομέα της υγείας όμως, η αρρώστια του φόβου επεκτείνεται και διηθεί τη ζωή μας σχετικά με ένα πλήθος ζητημάτων και καταστάσεων. Είναι σημαντικό να είμαστε αισιόδοξα ρεαλιστές και αγωνιστικοί απέναντι στα προβλήματά μας. Η απόφαση του να προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτό που μας φοβίζει, ήδη από μόνη της αρχίζει να μειώνει το φόβο και να τον αντικαθιστά με δύναμη και γενναιότητα. Βγαίνουμε έτσι από την κατάσταση της παθητικής αναμονής των όσων φοβόμαστε και μπαίνουμε στο ρόλο του υποκειμένου που δρα. Η ενέργειά μας, που με το φόβο εμφάνιζε τάσεις συρρίκνωσης, ανοίγοντας την πόρτα σε βλαπτικούς παράγοντες να «καταλάβουν τον χώρο» μέσα μας, αρχίζει τώρα να δυναμώνει, να γεμίζει το σώμα μας και να ξεχειλίζει προς τα έξω. Συνειδητοποιούμε τη ζωή που υπάρχει μέσα μας και αυτό μας ενισχύει και μας γεμίζει κουράγιο. Στον αγώνα όμως «κατά του φόβου» υπάρχουν και πολλά, πολύ σημαντικά βοηθήματα. Μεταξύ αυτών, η ενεργειακή ψυχολογία και πιο συγκεκριμένα η μέθοδος EFT είναι κάτι πολύ απλό αλλά και εξαιρετικά και άμεσα αποτελεσματικό και θα είναι καλό όλοι μας να την γνωρίσουμε και να την εφαρμόζουμε στον εαυτό μας κάθε φορά που την χρειαζόμαστε για να αντιμετωπίζουμε και να αποβάλλουμε φόβους μας. Το EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), που εφαρμόζεται από ειδικά εκπαιδευμένους γιατρούς ή ψυχολόγους, είναι επίσης καταπληκτικό σαν μέσον βαθιάς και οριστικής απαλλαγής από φόβους. Οι αναγνώστες μας έχουν διαβάσει ήδη αρκετές φορές για τον εξαιρετικά βοηθητικό ρόλο που μπορούν να έχουν τα ιάματα των λουλουδιών σε διαδικασίες συναισθηματικής ενδυνάμωσης και εξισορρόπησης. Ας επαναλάβουμε ξανά τον σημαντικό ρόλο του γνωστού ανθοϊάματος του «Bach Mimulus» για την αντιμετώπιση των κοινών φόβων, καθώς και την ηρεμιστική δράση του «Rescue Remedy». Υπάρχει όμως ένα είδος φόβου που εκφράζεται από πολλούς στις μέρες μας και αφορά το μέλλον του πλανήτη μας, το μέλλον της ζωής στη γη και τις επιπτώσεις επερχόμενων εξελίξεων στις ζωές όλων μας και του καθενός από μας. Οι πολυπληθείς, βάσιμες ή μη, ανησυχητικές διαδόσεις και πληροφορίες μέσω του ίντερνετ αναφορικά με το άμεσο μέλλον, καταστροφολογικές προβλέψεις γύρω πχ από το έτος 2012 και το ημερολόγιο των Μάγια και άλλα σχετικά, έχουν γεμίσει, αν όχι τον συνειδητό, οπωσδήποτε όμως τον ασυνείδητο νου πολλών ανθρώπων με ένα αλλόκοτο είδος φόβου και ανησυχίας που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Υπάρχει στην συλλογή της «Flower Essence Society» ένα ανθοΐαμα που αντιστοιχεί ακριβώς σε αυτό το είδος του φόβου: το «Scotch Broom». Είναι ένα ανθοΐαμα πολύ ευεργετικό στο να απομακρύνει το άγχος και τον πανικό από το νου ώστε να μπορεί κανείς να αισθάνεται, να ζει και να δρα με διαύγεια, ηρεμία και υγεία, αποτιμώντας τις παγκόσμιες εξελίξεις μέσα από ένα πνεύμα αισιόδοξης δημιουργικότητας και επεκτείνοντας αυτό το πνεύμα και στην σφαίρα της δικής του ατομικής ύπαρξης και ζωής. Μαρίνα Αγγελή ψυχίατρος - ολιστική ψυχοθεραπεία - καθηγήτρια στο NHS Natural Health Science 13
Πράξη, όχι Λόγια Προσπαθήστε να ενεργείτε αντί να μιλάτε. Αν κάθε γονιός μπορούσε να ακούσει τον εαυτό του για μία μέρα θα έμενε έκπληκτος με το πόσες άχρηστες λέξεις λέει. Αν αρχίσετε να ενεργείτε περισσότερο και να μιλάτε λιγότερο, τα παιδιά θα παρατηρήσουν αμέσως τη διαφορά. Αντί να φωνάζετε συνεχώς στα παιδιά να σωπάσουν, απλά περιμένετε μπροστά τους μέχρι να σας δώσουν την προσοχή τους. Αν τα παιδιά μαλώνουν για ένα παιχνίδι, απλά και σιωπηρά αποσύρετε το παιχνίδι από μπροστά τους και βάλτε το σε ένα σημείο που δεν το φτάνουν. 14 Natural Health Science
Σ ταματήστε να λέτε πράγματα που δεν εννοείτε. Αν εννοείτε κάτι, να είστε έτοιμοι να πράξετε και όχι να πείτε. Όλες οι αναβολές εξαφανίζονται μαγικά όταν οι γονείς εννοούν αυτό που λένε και λένε αυτό που εννοούν με πράξεις και όχι με γκρίνιες και υπενθυμιστικά σχόλια. Χρησιμοποιώντας το ρολόι και τον προσυμφωνημένο χρόνο, απλώς κινηθείτε εσείς προς την κατεύθυνση που πρέπει, χωρίς να προσπαθείτε να κινήσετε τα παιδιά με τα λόγια. Για τα μικρά παιδιά, απλά πιάστε τα από το χέρι μαλακά, αλλά σταθερά, και οδηγήστε τα στην πράξη (στο κρεβάτι, στο μπάνιο, έξω από την παιδική χαρά, στο σχολικό που περιμένει...). Είναι ένδειξη έλλειψης σεβασμού, να παρακαλείτε, να φωνάζετε, να συμβουλεύετε, να βγάζετε κήρυγμα, να απειλείτε. Μετρήστε ως το τρία, σφραγίστε τα χείλια και πράξτε. Θα εντυπωσιαστείτε από τα αποτελέσματα. Άλλο ένα εργαλείο σημαντικό για το Πράξη, όχι Λόγια είναι να είστε στο ίδιο δωμάτιο όταν ζητάτε κάτι. Η επικοινωνία με τα μάτια την ώρα αυτή είναι πολύ αποτελεσματική. Ακόμη, κινηθείτε προς το μέρος τους όταν τους ζητάτε να κάνουν κάτι. Είναι καλύτερα να είστε σε κίνηση παρά καθισμένος σε μία πολυθρόνα δίνοντας εντολές. Συνεχής Προσπάθεια 4 Βήματα για την επιτυχή Συνεχή Προσπάθεια 1. Κάντε μια φιλική συζήτηση όπου ο καθένας εκφράζει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του. Το καλύτερο κίνητρο για συνεργασία είναι να εμπλακεί το παιδί στην εξεύρεση λύσης. 2. Προτείνετε (γονείς και παιδί) πιθανές λύσεις και διαλέξτε αυτή που αφήνει και τα δύο μέρη ικανοποιημένα. 3. Συμφωνήστε σε συγκεκριμένη ώρα - σε επίπεδο λεπτού - που θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το ζητούμενο. 4. Κατανοήστε τόσο το παιδί ώστε να περιμένετε ότι το ζητούμενο πιθανότατα δεν θα έχει ολοκληρωθεί την συμφωνηθείσα ώρα και απλά συνεχίστε τη προσπάθεια κρατώντας το δικό σας μέρος της συμφωνίας αναφέροντας τη δική του ασυνέπεια (απλά αναφέροντας και όχι επιπλήττοντας). 4 Παγίδες για τη Συνεχή Προσπάθεια 1. Το να θέλει ο γονιός να έχει το παιδί του τις ίδιες προτεραιότητες με εκείνον. 2. Το να υποκύπτει ο γονιός σε κριτική αντί να επιμένει στο ζητούμενο. 3. Το να μην υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες συμφωνίες για την επιθυμητή ώρα ολοκλήρωσης της υποχρέωσης. 4. Το να μην υπάρχει αξιοπρέπεια και σεβασμός και για τα δύο μέρη. 4 Βοηθήματα για τη Συνεχή Προσπάθεια 1. Οι παραινέσεις πρέπει να είναι απλές και λακωνικές. 2. Στις αντιρρήσεις, απλώς απαντήστε: «Ποια ήταν η συμφωνία μας;». 3. Στις περαιτέρω αντιρρήσεις, κλείστε το στόμα και χρησιμοποιείστε βουβή επικοινωνία, όπως π.χ. κοιτάξτε το ρολόι, χαμογελάστε με κατανόηση, αγκαλιάστε το και κοιτάξτε επιδεικτικά το ρολόι ξανά κλπ. 4. Όταν το παιδί τελικά κρατήσει τη συμφωνία έστω και ενοχλημένο μην ξεχάσετε να πείτε «Ευχαριστώ που κράτησες τη συμφωνία μας». Μερικοί γονείς θα πούνε: «Μα εγώ δεν θέλω να υπενθυμίζω τις υποχρεώσεις στο παιδί μου, θέλω να είναι υπεύθυνο χωρίς τη δική μου παραίνεση». Υπάρχουν τρεις ερωτήσεις γι αυτούς τους γονείς: 1. Μήπως αντί να υπενθυμίσετε με αξιοπρέπεια και σεβασμό, επιπλήττετε, βγάζετε κηρύγματα και τιμωρείτε; 2. Μήπως έχετε παρατηρήσει πόσο υπεύθυνα είναι τα παιδία για θέματα που είναι του ενδιαφέροντος τους; 3. Μήπως πραγματικά πιστεύετε ότι οι δουλειές που τους αναθέτετε είναι σημαντικές γι αυτά; Το να τηρείτε με ακρίβεια τη Συνεχή Προσπάθεια χρειάζεται λιγότερη ενέργεια και είναι πιο διασκεδαστικό και δημιουργικό από τις επιπλήξεις, τα κηρύγματα και τις τιμωρίες. Επειδή η εφαρμογή του Πράξη, όχι Λόγια δεν είναι αποτελεσματική άμεσα -ειδικά σε παιδιά που έχουν ήδη κάποια ηλικία, είναι σημαντικό να μην παραιτηθεί κανείς στη πρώτη δυσκολία αλλά να συνεχίσει τη προσπάθεια. Η Συνεχής Προσπάθεια μειώνει πολύ τη ματαίωση και τη σύγκρουση με τα παιδιά καθώς προσπαθούμε να τους μάθουμε θετικούς τρόπους να αντιμετωπίζουν τη ζωή. Αυτό σημαίνει πως οι γονείς αποφασίζουν τι πρόκειται να κάνουν και συνεχίζουν την προσπάθεια με πράξεις ευγενικές και σταθερές αντί κηρύγματα και τιμωρίες. Όταν χρειάζεται να μιλήσετε, κάντε το με λίγες -10 ή λιγότερες- λέξεις και μείνετε σταθεροί σ αυτό που λέτε. Οι λίγες λέξεις είναι πολύ πιο αποτελεσματικές. Μ αυτό τον τρόπο το παιδί μαθαίνει πως το να φέρεσαι σε κάποιον με αξιοπρέπεια και σεβασμό είναι πολύ σημαντικό και το μαθαίνει με το παράδειγμά σας. Οι ενήλικες που θέλουν παιδιά που ακολουθούν τις προτεραιότητες των μεγάλων με χαρά δεν έχουν κοινή λογική. Το φυσικό είναι τα παιδιά να επιθυμούν να βάζουν τις δικές τους προτεραιότητες. Όταν θα γίνει κατανοητό από τους γονείς ότι τα παιδιά έχουν τις δικές τους προτεραιότητες, αλλά παρόλα αυτά χρειάζεται να συμμετέχουν και σε κάποιες των ενηλίκων, οι γονείς θα αρχίσουν να βλέπουν τα παιδιά τους χαριτωμένα και νορμάλ αντί για τεμπέλικα αδιάφορα και ανεύθυνα. Η Συνεχής Προσπάθεια βοηθά τους γονείς να δρουν και να είναι ευγενικοί αντί να αντιδρούν και να είναι αδιάκριτοι. Η Συνεχής Προσπάθεια κάνει τα παιδιά να νοιώθουν αυτοσεβασμό και διδάσκει τη συμμετοχή στην οικογένεια. Είναι μια εξαιρετική εναλλακτική στη θέση των αυταρχικών και επιτρεπτικών μεθόδων. Με τη Συνεχή Προσπάθεια μπορούμε να συναντήσουμε το τι έχει ανάγκη η οποιαδήποτε κατάσταση διατηρώντας την αξιοπρέπεια και το σεβασμό για όλους. Τα παιδιά μαθαίνουν δεξιότητες για τη ζωή, νοιώθουν καλά με τον εαυτό τους και το να είναι συνεργατικά μέλη της κοινωνίας. Ερατώ Χατζιμαχαλάκη οικογενειακή σύμβουλος - καθηγήτρια στο NHS Natural Health Science 15
από τον ιατρό Ανδρέα Τσουρουκτσόγλου (καθηγητής στο NHS) 10 κανόνες για τη διατροφή μας Ο καθένας μπορεί εύκολα να καταλάβει, ότι η διατροφή του κάθε ανθρώπου παίζει καθοριστικό ρόλο στα θέματα υγείας (και της διατήρησής της για όσο το δυνατόν περισσότερο χρονικό διάστημα), αλλά και ασθένειας (και αντίστοιχα της σωστής και αποτελεσματικής θεραπείας της). Ό πως δηλαδή δεν περιμένει κανείς να είναι γερό και ανθεκτικό ένα σπίτι το οποίο θα κατασκευαστεί με κακής ποιότητας μπετόν, χωρίς σωστά σίδερα στον οπλισμό του, με σάπια ξύλα στα κουφώματα, με προβληματικούς σωλήνες ύδρευσης κλπ, έτσι ακριβώς δεν πρέπει να περιμένει να νιώθει υγιής (τουλάχιστον σε σωματικό επίπεδο...) κάποιος ο οποίος τρέφεται με «σκουπίδια» (δηλαδή «junk food»: κατεψυγμένα, κονσέρβες, τηγανητά, αμφίβολης ποιότητας τυποποιημένα προϊόντα, μεταλλαγμένα, γεμάτα συντηρητικά και βελτιωτικά, οινοπνευματώδη), τα οποία από τη μία πλευρά δεν του προσφέρουν τα λεγόμενα σωστά υλικά, και από την άλλη αναγκάζουν τον οργανισμό του να ξοδεύει αρκετή ενέργεια για να μπορέσει να τα επεξεργαστεί, να τα πέψει και στη συνέχεια να τα αποβάλλει. 16 Natural Health Science
ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Θα εκτεθούν εδώ οι δέκα πανάρχαιοι αλλά και τόσο μοντέρνοι βασικοί κανόνες, οι οποίοι πρέπει να διέπουν το φαγητό του κάθε ανθρώπου, ανεξάρτητα από την ιδιοσυγκρασία του, την ηλικία και το φύλο του, ανεξάρτητα από τη χώρα στην οποία μένει και τις συνθήκες στην οικογένεια και την εργασία του και τέλος ανεξάρτητα από την εποχή του χρόνου και τις συνήθειες της τοπικής κουζίνας. Είναι απλοί, απλούστατοι κανόνες, τους οποίους είναι εξαιρετικά δύσκολο να απορρίψει ένας ανοικτός νους, ο οποίος και με μόνο του εφόδιο την απλή λογική θα τους βρει κατανοητούς και αποδεκτούς. Οι κανόνες αυτοί εξασφαλίζουν σε μεγάλο βαθμό τη διατήρηση της σωματικής υγείας ενός ανθρώπου, τονώνουν όλα τα όργανα του σώματός του και ιδιαίτερα το ανοσοποιητικό του σύστημα, σε αρκετές δε περιπτώσεις, συμβάλλουν αποφασιστικά στην επαναφορά της υγείας (μαζί με άλλες θεραπευτικές μεθόδους) σε άτομα που έχουν ήδη παρουσιάσει κάποια διαταραχή. Το πρόβλημα βέβαια της όλης ιστορίας, είναι εμφανές και κατανοητό: πώς δηλαδή μπαίνουν αυτοί οι κανόνες σε καθημερινή πράξη για τον σύγχρονο άνθρωπο της μεγαλούπολης που ζει και κινείται στους γνωστούς σε όλους μας τρελούς ρυθμούς. Εδώ, συνήθως, έχουμε δύο κατηγορίες ανθρώπων που θα ασχοληθούν με το όλο θέμα και θα κάνουν τον «κόπο» να εντρυφήσουν στο υλικό που ακολουθεί: α) Κατ αρχήν υπάρχουν οι περιπτώσεις εκείνες στις οποίες μπορεί μία ήδη εγκατεστημένη ασθένεια να κινητοποιήσει το άτομο και να το οδηγήσει στην αναζήτηση κάποιου πιο «υγιεινού» τρόπου διατροφής. Είναι οι άνθρωποι εκείνοι στους οποίους μία ασθένεια που τους ταλαιπωρεί μπορεί να εμφανίσει βελτίωση εάν προσέξουν λίγο τη διατροφή τους. Αυτό ισχύει και για τα διάφορα πεπτικά προβλήματα (όπως η γαστρίτιδα, το έλκος, η δυσκοιλιότητα, η κολίτιδα, κλπ), αλλά και για άλλες καταστάσεις όπως τα δερματικά προβλήματα (έκζεμα, ακμή), οι ημικρανίες, τα προβλήματα του τριχωτού και των νυχιών, κλπ. β) Από την άλλη πλευρά, μπορεί, επίσης, κάποιος να έχει τόσο κουραστεί από τους ρυθμούς της καθημερινότητας που να θέλει να κάνει κάποια ριζική αλλαγή στον γενικότερο τρόπο ζωής του, χωρίς να «αναγκαστεί» να το κάνει από κάποια μορφή ασθένειας από την οποία υποφέρει. Και εδώ, αυτοί οι απλοί κανόνες δίνουν μια σωστή καθοδήγηση. Κρατώντας λοιπόν ο καθένας καθαρό μυαλό από τις τυχόν επικρατούσες ατομικές ή και κοινωνικές συνήθειες της ζωής του, ας μελετήσει τους κανόνες που ακολουθούν και ας ανατρέξει σε αυτούς συχνά, έως ότου σταδιακά βρει κάποιο νέο τρόπο καθημερινής διατροφής που να του ταιριάζει. Κανόνας 1: Τα γεύματα θα πρέπει να είναι μαγειρεμένα την ίδια ημέρα, και μάλιστα να υπάρχει -ει δυνατόν- άλλο μαγείρεμα για το μεσημεριανό φαγητό, και άλλο για το δείπνο, έτσι ώστε το όποιο φαγητό να είναι όσο το δυνατόν πιο φρέσκο. Αυτό το θέμα δεν είναι άγνωστο στους κάπως μεγαλύτερους ανθρώπους οι οποίοι στη χώρα μας, μέχρι ίσως και μετά από τον πόλεμο του 40, θυμούνται ότι «το τσουκάλι μπαίνει στη φωτιά δύο φορές την ημέρα» και αυτή τη συνήθεια την ακολουθούσε η μεγάλη πλειοψηφία των οικογενειών. Θα πρέπει επίσης το φαγητό να σερβίρεται ζεστό, διότι το κρύο φαγητό διαταράσσει τη διαδικασία της πέψης, «παγώνοντας» τη δύναμη της πεπτικής φωτιάς. Καταλαβαίνει εύκολα κανείς την πορεία την οποία ακολουθεί η γενικότερη υγεία της ανθρωπότητας, όταν τα σούπερ μάρκετ έχουν κατακλυσθεί από έτοιμα κατεψυγμένα φαγητά τα οποία τα βάζουμε για λίγα λεπτά στον φούρνο μικροκυμάτων, ή από κονσέρβες οι οποίες έχουν ημερομηνία λήξης μετά από πέντε χρόνια. Είναι χαρακτηριστική η διαφήμιση στην τηλεόραση που προτρέπει στην παρασκευή έτοιμης σούπας -σακουλάκι με σκόνη από διάφορα υλικά- βάζοντας τις μητέρες να «φροντίζουν» την οικογένεια βράζοντας νερό και ρίχνοντας τη σκόνη για ένα «ελαφρύ και υγιεινό βραδινό». Τη σούπα βέβαια τρώνε πανευτυχείς όλοι,...βλέποντας μάλιστα τηλεόραση, και ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά τα οποία χαίρονται για το υγιεινό και θρεπτικό δείπνο της οικογένειας! Είναι, επίσης, προβληματική η συνήθεια κάποιων οικογενειών να μαγειρεύουν το σαββατοκύριακο «για όλη την εβδομάδα» και να γεμίζουν την κατάψυξη με σφραγισμένα πλαστικά κουτιά γεμάτα με φαγητά -σπιτικά μεν- τα οποία θα αποψύχουν μεθοδικά τις επόμενες ημέρες, ένα κάθε φορά, για να έχουν έτοιμο και «υγιεινό» φαγητό. Δεν αντιλέγει κανείς ότι -πιθανώς- μία εκτεταμένη χημική ανάλυση θα δείξει ότι σε μοριακό επίπεδο τα τρόφιμα αυτά έχουν ελάχιστες αλλαγές μετά από αρκετές ημέρες στην κατάψυξη. Το όλο πρόβλημα όμως της σύγχρονης τάσης της διαιτολογίας είναι ακριβώς αυτό. Το ότι δηλαδή ενδιαφέρονται όλοι για τη χημική ανάλυση των τροφών και την καταγραφή των συστατικών τους σε μακρούς καταλόγους με νούμερα ως προς την περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά (κορεσμένα και ακόρεστα), ίνες, νάτριο, κλπ, και τελικά κανείς δεν ενδιαφέρεται για την ενεργειακή κατάσταση του φαγητού και την άμεσα διαθέσιμη ενέργεια που προσφέρει στο σύστημα. Και για όποιον δεν καταλαβαίνει ακριβώς -ή δεν θέλει να καταλάβει- το τι σημαίνει αυτό, η διαφορά δηλαδή μεταξύ «χημείας / υλικής δομής» και «ενέργειας» -η οποία ήδη καταγράφεται σε φωτογραφικό φιλμ με τη γνωστή μέθοδο της φωτογράφησης Kirlian- θα αναφέρουμε το απλό παράδειγμα κάποιου ανθρώπου ο οποίος... διψάει. Έχουμε, λοιπόν, κάποιον ο οποίος μέσα στη ζέστη του καλοκαιριού έχει ξεκινήσει από το σπίτι του στην Κυψέλη, μία Κυριακή πρωί, για να πάει για μπάνιο στη Σαρωνίδα. Έχει τρομερή ζέστη, το αυτοκίνητό του δεν διαθέτει κλιματισμό -ή έχει, αλλά την ημέρα αυτή, για τις ανάγκες της ιστορίας μας, ατυχώς γι αυτόν δεν λειτουργεί, δεν έχει μαζί του κάποιο μπουκάλι με νερό και βρίσκεται για μία ώρα περίπου καθηλωμένος σε ένα φοβερό μποτιλιάρισμα στη λεωφόρο Βουλιαγμένης, μέσα σε μία απίστευτη ουρά αυτοκινήτων που όλα κατευθύνονται προς την παραλία. Τελικά, μετά από πολλή ώρα, κάποια ευλογημένη στιγμή, φτάνει στον προορισμό του και αναψοκοκκινισμένος, ιδρωμένος, κουρασμένος, εκνευρισμένος αλλά και αφόρητα διψασμένος κατευθύνεται στο περίπτερο της πλατείας, για να αγοράσει Natural Health Science 17
βλέμμα, πρέπει να καταναλώνεται ευχαριένα μπουκάλι με δροσερό νερό. Τη στιγμή που πλησιάζει το μπουκάλι στα χείλη, όλος ο οργανισμός του έχει έντονο το αίσθημα της δίψας και της προσμονής για το δροσερό νερό. Αυτό συμβαίνει διότι η αφυδάτωση του σώματος και η έλλειψη επαρκούς ποσότητας νερού στους χώρους ανάμεσα στα κύτταρα, στους βλεννογόνους, αλλά και στο ίδιο το αίμα, στέλνει έντονα σήματα στο κέντρο της δίψας που βρίσκεται στον εγκέφαλο και ειδοποιεί ότι το σώμα χρειάζεται νερό... επειγόντως -αυτός είναι ο βασικός μηχανισμός με τον οποίο δημιουργείται το αίσθημα της δίψας. Από τη στιγμή που ο άνθρωπός μας θα πιει μονορούφι το μπουκάλι του νερού, θα περάσει κάποιος χρόνος για να κατέβει το νερό στο στομάχι, να περάσει στο έντερο, να απορροφηθεί, να κυκλοφορήσει στο αίμα, να πάει σε όλα τα σημεία του οργανισμού και τελικά να φθάσει και το μήνυμα στο κέντρο της δίψας, το οποίο μήνυμα θα λέει «λήξη συναγερμού, το σώμα ξεδίψασε». Ο χρόνος αυτός υπολογίζεται από τους ειδικούς ότι είναι 10 με 15 λεπτά και αυτός είναι ο χρόνος που χρειάζεται το «υλικό νερό» να κάνει όλα αυτά που ήδη αναφέραμε για να ξεδιψάσει το σώμα. Το εύλογο ερώτημα που ακολουθεί είναι: σε πόση ώρα από τη στιγμή που ο ταλαιπωρημένος φίλος μας έχει ακουμπήσει το μπουκάλι του νερού στα χείλη του και αρχίζει να πίνει, θα νιώσει ότι έχει ξεδιψάσει και ότι δεν χρειάζεται άλλο νερό; Ο χρόνος αυτός είναι σχεδόν ακαριαίος, χρειάζονται δηλαδή μερικά μόνο δευτερόλεπτα για να υπάρξει το αίσθημα της ανακούφισης στο σώμα και αυτός ακριβώς είναι ο χρόνος που κάνει η «ενέργεια του νερού» να δώσει το μήνυμα ότι το στομάχι πλέον έχει ποσότητα νερού η οποία μετά από 10 με 15 λεπτά θα φθάσει σε όλον τον οργανισμό και δεν υπάρχει πλέον ανάγκη για να υπάρχει το αίσθημα της δίψας. Είναι το λεπτό - ενεργειακό στοιχείο του νερού το οποίο θα ενωθεί με το αντίστοιχο στοιχείο του διψασμένου ανθρώπου μας και θα επιφέρει μία άμεση ανακούφιση στη δίψα του. Το υλικό νερό σε λίγα λεπτά θα ακολουθήσει και θα ξεδιψάσει όλα τα κύτταρα του σώματος, αλλά το αίσθημα ότι «έχω ξεδιψάσει» υπάρχει ήδη από ώρα εκεί. Η «φρεσκάδα» λοιπόν του φαγητού μας, στην οποία αναφέρεται αυτός ο πρώτος κανόνας, μιλάει ακριβώς γι αυτήν τη λεπτή ενέργεια που έχουν οι τροφές και τα ποτά που καταναλώνουμε και που τρέφουν τελικά το σύνολο του οργανισμού μας, μέσω των λεπτών στοιχείων. Και είναι γεγονός ότι κάποιος, ο οποίος τρέφεται για καιρό με τροφές οι οποίες είναι «χημικά» εντάξει αλλά «ενεργειακά» νεκρές, οδηγείται με μαθηματική ακρίβεια σε προβλήματα υγείας τα οποία βεβαίως θα είναι αυτά ακριβώς στα οποία η ιδιοσυγκρασία του έχει ευαισθησία. Κανόνας 2: Το κάθε γεύμα θα πρέπει να περιλαμβάνει και τις έξι βασικές γεύσεις (γλυκιά, όξινη, αλμυρή, καυτερή, πικρή και στυφή) έστω και αν κάποιες από αυτές αντιπροσωπεύονται σε μικρή ποσότητα. Μία περίσσεια ή απαγόρευση κάποιας από τις έξι γεύσεις μπορεί να χρειαστεί περιστασιακά για να επιδράσει κανείς θεραπευτικά σε μία κατάσταση ασθένειας. Μπορεί δηλαδή κάποιος να πρέπει να τρώει για κάποιο διάστημα τροφές με κυρίαρχη τη γλυκιά γεύση (η οποία έχει αναβολική και θρεπτική δράση), εάν για παράδειγμα το άτομο αυτό μόλις έχει ανανήψει από μία σοβαρή χειρουργική επέμβαση και ο οργανισμός του είναι πλήρως εξασθενημένος. Αντίθετα, θα πρέπει να αποκλειστεί η γλυκιά γεύση σε περιπτώσεις παχυσαρκίας, όπου χρειάζεται να χαθούν ορισμένα κιλά βάρους. Με το σκεπτικό αυτό, θα χρειαστεί κατάλληλη προσαρμογή του κανόνα αυτού όταν κανείς συζητάει για την διατροφή των εγκύων γυναικών ή αυτών που θηλάζουν το νεογέννητό τους, όταν θα καταστρωθεί ένα πρόγραμμα φαγητού για τα μικρά παιδιά μιας οικογένειας, για τον πατέρα ο οποίος εργάζεται σε μία βαριά χειρωνακτική εργασία, ή για τον ξάδελφο ο οποίος είναι ζωγράφος και όλη την ημέρα ασχολείται με τα πινέλα του και δεν κινείται σχεδόν καθόλου.... Κανόνας 3: Το κάθε φαγητό θα πρέπει να είναι παρασκευασμένα με αγάπη και με τέτοιο τρόπο παρουσιασμένο στο τραπέζι, ώστε να είναι «χάρμα οφθαλμών». Θα πρέπει δε κάποιος να τρώει με σεβασμό αυτό το οποίο υπάρχει στο πιάτο του, ενθυμούμενος ότι ακόμη και το ταπεινό και μικρό μπιζέλι που έχει μπροστά του, «θυσιάζεται» για χάρη του. Ο «Ayurveda» γενικά δεν ενθαρρύνει το να τρώει κανείς φαγητό που έχει μαγειρευτεί από άγνωστα άτομα, άρα η σύγχρονη μόδα για συχνές εξόδους σε εστιατόρια, τα οποία θεμιτά- υπολογίζουν πρώτα στο κέρδος τους και ύστερα ασχολούνται με τη δέουσα αγάπη με το φαγητό που παρασκευάζουν, είναι μάλλον επιβλαβής. Η όλη κατάσταση που επικρατεί στα «παρασκήνια» των διαφόρων εστιατορίων και ειδικά των φαστ φουντ, συνήθως θυμίζει πανηγύρι από τις φωνές και το θόρυβο που επικρατεί και φαίνεται τελικά ότι όλες αυτές οι «άναρχες ποιότητες» επηρεάζουν το φαγητό που παρασκευάζεται, άρα τελικά και τον άνθρωπο που θα το καταναλώσει. Αναφέρεται στα αγιουρβεδικά κείμενα -με μεγάλη έμφαση- ότι η κουζίνα του σπιτιού θα πρέπει να παρομοιάζεται με ένα ναό, όπου με ηρεμία και σεβασμό για την όλη διαδικασία, γίνεται η παρασκευή του φαγητού. Στην αρχαία Ελλάδα, όλα αυτά ήταν γνωστά και οι άνθρωποι που επρόκειτο να ασχοληθούν με την παρασκευή του φαγητού -είτε η νοικοκυρά του σπιτιού, είτε η μαγείρισσα, είτε τέλος ο μάγειρας ενός συμποσίου- είχαν υποχρέωση να κάνουν ένα μπάνιο πριν από την είσοδό τους στον χώρο της κουζίνας και εκεί έπρεπε κατ αρχήν να προσευχηθούν και μετά να αρχίσουν την παρασκευή του φαγητού. Φαίνεται, τελικά, ότι ο ευτυχισμένος μάγειρας σε ήρεμο περιβάλλον, μαγειρεύει και το καλύτερο φαγητό. Το τελικό αποτέλεσμα, σερβιρισμένο με όμορφο τρόπο που να ευχαριστεί το 18 Natural Health Science
στώντας τη Φύση που μας το προσφέρει, αλλά ευχαριστώντας και τον Θεό, για το ότι μας επιτρέπεται να δεχθούμε αυτό το γεύμα. Το όλο περιβάλλον, επίσης, στη διάρκεια του γεύματος, θα πρέπει να θυμίζει την ιερότητα της όλης διαδικασίας και να υπάρχουν όμορφα σερβίτσια και τραπεζομάντιλα, φρέσκα λουλούδια στο τραπέζι, απαλή μουσική, κλπ. Κανόνας 4: Στην παρασκευή του φαγητού θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο πρώτης ποιότητας υλικά, και τα κατάλληλα μπαχαρικά ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του ατόμου. Επίσης, τα υλικά αυτά θα πρέπει να τα βρίσκει κανείς στην περιοχή που μένει και να είναι όντως «της εποχής». Εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιήσει σάπιες ντομάτες για να φτιάξει τη σάλτσα για τα μακαρόνια του, αλλά εξίσου σημαντικό είναι να μην χρησιμοποιεί (φρέσκες έστω, αλλά του θερμοκηπίου) ντομάτες τα...χριστούγεννα, ούτε καν ντομάτα πελτέ ή κονσέρβα, που έχει ημερομηνία λήξης για μετά από μερικά χρόνια. 3. Όχι ανάμιξη γάλακτος ή γιαουρτιού με όξινα φρούτα (όπως το πορτοκάλι, μανταρίνι, ακτινίδιο), αμυλώδη (πατάτα, μακαρόνια, ψωμί), ζωική πρωτεΐνη (κρέας, ψάρι, αυγό), ντομάτα και μελιτζάνα. 4. Όχι ανάμιξη πολλών ζωικών πρωτεϊνών (όπως αυγά ομελέτα με ζαμπόν, με κρέας ή κοτόπουλο, κλπ). 5. Γενικά όχι συνδυασμός φρούτων με μαγειρεμένα φαγητά στη διάρκεια του ίδιου γεύματος. Τα φρούτα είναι καλό να τρώγονται μόνα τους, ή έστω στην αρχή ενός ελαφρού γεύματος και να μην είναι ούτε άγουρα αλλά ούτε και υπερβολικά ώριμα. 6. Υπάρχει όμως και η εξαίρεση του κανόνα! Εάν μερικά κατ αρχήν ασύμβατα τρόφιμα μαγειρευτούν ταυτόχρονα στην ίδια κατσαρόλα (όπως γίνεται για παράδειγμα με τις σούπες), τότε τα φαγητά αυτά λύνουν τις διαφορές τους μέσα στην κατσαρόλα κατά τη διάρκεια του βρασμού και έτσι το τελικό αποτέλεσμα στο πιάτο μας είναι ευκολοχώνευτο και γενικότερα πολύ υγιεινό. Στο ξεκίνημα του φαγητού, για να διεγερθεί η πεπτική φωτιά, μπορεί κανείς να μασήσει μία με δύο πολύ λεπτές φέτες από φρέσκια ρίζα τζίντζερ τις οποίες θα έχει αφήσει για λίγη ώρα μέσα σε φρέσκο χυμό από λεμόνι και θα έχει πασπαλίσει με λίγους κόκκους αλάτι. Η διαδικασία αυτή εκτός από τη δράση στον «Agni», ξυπνάει τους σιελογόνους αδένες, καθαρίζει το στόμα και τη γλώσσα και βάζει σε «συναγερμό» τους γευστικούς κάλυκες. Τα Πύρινα άτομα μπορούν να παραλείψουν αυτή τη χρήση του τζίντζερ, αλλά τα Υδάτινα θα τη βρουν πολλή χρήσιμη. Στο τέλος του φαγητού, μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει αντί για το καθιερωμένο στη Δύση «επιδόρπιο» με φρούτο / γλυκό / λικέρ / καφέ..., κάτι το οποίο θα τον βοηθήσει στη σωστή πέψη του Ο συνδυασμός, επίσης, των διαφόρων φαγητών που θα καταναλωθούν στο ίδιο γεύμα πρέπει να είναι σωστός και κατάλληλος για το συγκεκριμένο άτομο. Σύμφωνα με τον «Ayurveda» ορισμένα φαγητά δεν θα πρέπει να συνδυάζονται, και αυτό διότι δυσκολεύεται η πεπτική διαδικασία. Όλα τα φαγητά έχουν τη δικιά τους χαρακτηριστική γεύση, ενέργεια και δράση στον οργανισμό του ανθρώπου και θα πρέπει να προσέχει ο καθένας να εκμεταλλεύεται όλα τα ωφέλιμα και να απορρίπτει οτιδήποτε τον βλάπτει. Υπάρχουν ορισμένα κλασσικά παραδείγματα από κακούς συνδυασμούς τροφών όπως τα πέντε αυτά που ακολουθούν: 1. Όχι συνδυασμός φαγητών στο ίδιο γεύμα που έχουν αντίθετες ποιότητες, όπως για παράδειγμα το γάλα, που δροσίζει τον οργανισμό, μαζί με ψάρι, που έχει θερμαντική δράση. 2. Όχι στο ίδιο γεύμα γάλα με γιαούρτι. Natural Health Science 19
φαγητού που μόλις κατανάλωσε. Έτσι, υπάρχουν διάφορες συνταγές ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του κάθε ανθρώπου, και από αυτές η πιο απλή και εύκολα εφαρμόσιμη από όλους είναι αυτή που ακολουθεί: 1. ΥΔΑΤΙΝΑ ΑΤΟΜΑ: Μείγμα γιαουρτιού με νερό, σε αναλογία 1 προς 3, με λίγη σκόνη από τζίντζερ ή μαύρο πιπέρι ή ψιλοκομμένη καυτερή πιπεριά. 2. ΠΥΡΙΝΑ ΑΤΟΜΑ: Μείγμα γιαουρτιού με νερό, σε αναλογία 3 προς 1, με λίγη σκόνη κάρδαμου ή κορίανδρου και λίγη μαύρη ζάχαρη ή σιρόπι από σφένδαμο (maple syrup). 3. ΑΕΡΙΝΑ ΑΤΟΜΑ: Μείγμα γιαουρτιού με νερό, περίπου μισό-μισό, με λίγο φρέσκο χυμό από λεμόνι, λίγο αλάτι και σκόνη τζίντζερ ή με λίγη σκόνη κύμινο. Κανόνας 5: Το καλύτερο και πιο φρέσκο φαγητό δεν πρόκειται να βοηθήσει την υγεία του ανθρώπου εάν εισέλθει σε πεπτικό σύστημα το οποίο έχει ακόμη υπόλοιπα από το προηγούμενο γεύμα στο στομάχι. Άρα, θα πρέπει κανείς να περιμένει μέχρι να απομακρυνθεί πλήρως η προηγούμενη τροφή από το στομάχι πριν φάει κάτι καινούργιο. Επίσης, θα πρέπει να σταματάει όταν το σώμα του νιώσει ικανοποιημένο. Η δυσφορία η οποία εμφανίζεται σε ορισμένους ανθρώπους μετά από το γεύμα τους έχει σαν ένα από τα αίτιά της την παραβίαση του κανόνα αυτού. Θα έχει βέβαια ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς το πότε εμφανίζονται τα όποια προβλήματα. Εάν η δυσφορία εμφανίζεται σχεδόν ταυτόχρονα με τη λήψη του γεύματος, συνήθως υπάρχει Υδάτινη (Kapha) διαταραχή στο πεπτικό σύστημα. Εάν εμφανίζεται μετά από δύο με τέσσερεις ώρες, η διαταραχή είναι Πύρινη (Pitta), ενώ εάν εμφανιστεί μετά από τις τέσσερεις με πέντε ώρες το πρόβλημα είναι αέρινο (Vata). Θα πρέπει, λοιπόν, κάποιος να περιμένει την ανάλογη ώρα μέχρι να αποφασίσει να φάει κάτι ξανά, ειδικά μετά από ένα πλούσιο γεύμα. Το κριτήριο εδώ είναι το αίσθημα της πείνας: όταν το στομάχι είναι ακόμη γεμάτο, τότε η πεπτική φωτιά «Agni» είναι απασχολημένη με την πέψη αυτής της τροφής και 1. ΥΔΑΤΙΝΑ ΑΤΟΜΑ: Θα πρέπει να τρώνε δεν εμφανίζεται το αίσθημα της πείνας στον μόνο δύο κανονικά γεύματα μέσα στην άνθρωπο. Όπως ακριβώς συμβαίνει και στο ημέρα, η απόσταση μεταξύ τους να είναι τζάκι, όπου η φωτιά χρειάζεται τα κατάλληλα τουλάχιστον πέντε με έξι ώρες και δεν θα καύσιμα, στην κατάλληλη ποσότητα για να πρέπει να τσιμπολογάνε τίποτε απολύτως συνεχίσει να καίει φυσιολογικά, το ίδιο ισχύει στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα. και για τη μεγάλη φωτιά του «Αgni» στο στομάχι, η οποία χρειάζεται τα κατάλληλα 2. ΠΥΡΙΝΑ ΑΤΟΜΑ: Τα γεύματα μπορούν να καύσιμα για να λειτουργεί σωστά. γίνουν τρία (δύο κύρια συν ελαφρύ πρωινό), με μεσολάβηση τεσσάρων έως έξι ωρών Αυτό που τρώει κάποιος, πρέπει να είναι σε ανάμεσά τους. Μπορούν να φάνε κάτι «λίγο» κατάλληλη ποσότητα, έτσι ώστε η πεπτική σαν σνακ -εάν και μόνο εάν πραγματικά φωτιά να καταφέρει να το επεξεργαστεί πεινούν- μετά από τέσσερεις ώρες από το επιτυχώς και να είναι και πάλι έτοιμη για το τελευταίο τους γεύμα. επόμενο γεύμα. Το όλο πρόβλημα, βέβαια, είναι το πότε ακριβώς θα είναι έτοιμη για 3. ΑΕΡΙΝΑ ΑΤΟΜΑ: Στην περίπτωση αυτή το επόμενο γεύμα και μήπως σε ορισμένες μπορούν να υπάρξουν τρία με τέσσερα μικρά --αν όχι στις περισσότερες- περιπτώσεις το γεύματα στη διάρκεια της ημέρας, αλλά και επόμενο γεύμα έρχεται όταν ακόμη υπάρχουν κάποια σνακ σε απόσταση περίπου δύο ωρών υπόλοιπα από το προηγούμενο μέσα στο από τα γεύματα, εάν και μόνο εάν επαναλαμβάνουμε- υπάρχει πραγματική πείνα και στομάχι. Θα πρέπει, λοιπόν, κανείς να περιμένει να εμφανιστεί το «φυσικό αίσθημα» της το άτομο νοιώθει ότι χρειάζεται πραγματικά πείνας πριν ξαναφάει κάτι. «κάτι να φάει». Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι ο άνθρωπος Στο επόμενο τεύχος, θα συνεχίσουμε με τους αυτός δεν μπορεί να φάει, και μάλιστα πολύ, υπόλοιπους πέντε βασικούς κανόνες για την εάν κάτι του αρέσει. Εάν, δηλαδή, ακολου- διατροφή μας. θήσει τις επιταγές των γευστικών του προτιμήσεων, ΣΥΝΘΕΣΗ ΓΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΡΗΑ θα συνεχίσει να μασουλάει από τη ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ σπανακόπιτα που υπάρχει στον φούρνο, ή από τον Πολλά λαχανικά (κυρίως ωμά) Γαλακτοκομικά, ζωικά λιπαρά μπακλαβά του ψυγείου. Πολλές ωμές σαλάτες Οτιδήποτε περιέχει ζάχαρη Όταν, όμως, το άτομο Ελαφρά μαγειρεμένα φαγητά Οτιδήποτε είναι πολύ αλμυρό πεινάσει πραγματικά, Μπαχαρικά, κυρίως τα καυτερά Τηγανητά φαγητά τότε και μόνο τότε το Οτιδήποτε χωρίς πολλά λιπαρά Κατεψυγμένα φαγητά στομάχι του είναι έτοιμο Λίγο κρασί είναι αποδεκτό Παγωτά, κρύοι χυμοί φρούτων να δεχθεί νέα τροφή. Πριν, λοιπόν, αρχίσει να ΣΥΝΘΕΣΗ ΓΕΥΜΑΤΩΝ ΡΙΤΤΑ τρώει κανείς οτιδήποτε, ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ θα πρέπει να αναρωτηθεί σοβαρά εάν η πείνα που Πολλά ωμά λαχανικά, σαλάτες Όλα τα καυτερά φαγητά νιώθει είναι πραγματική, Γιαούρτι παραδοσιακού τύπου Όλα τα πολύ αλμυρά φαγητά πηγάζει δηλαδή από Βότανα που δροσίζουν Όλα τα πολύ ξινά φαγητά το σώμα σαν φυσική Φρούτα γλυκά και ώριμα Ντομάτα και πορτοκάλι ανάγκη, ή προέρχεται Δροσερό νερό Οινοπνευματώδη από κάποια συνήθεια και Βραστά φαγητά Τηγανητά φαγητά επιθυμία του μυαλού. Ένας κανόνας, ο οποίος ΣΥΝΘΕΣΗ ΓΕΥΜΑΤΩΝ VΑTΑ ισχύει σε γενικές γραμμές ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ για τη συχνότητα αλλά και τη σύνθεση των Οτιδήποτε είναι μαγειρεμένο Τα πολλά ωμά φαγητά γευμάτων σε σχέση με Οτιδήποτε είναι ζεστό Οτιδήποτε είναι κρύο την ιδιοσυγκρασία του Οτιδήποτε λιπαρό και υγρό Οτιδήποτε είναι πολύ στεγνό κάθε ατόμου, είναι ο Μπαχαρικά που θερμαίνουν Κατεψυγμένα φαγητά ακόλουθος: Ρύζι, όσπρια και δημητριακά Τα πολλά φυλλώδη λαχανικά Ώριμα και γλυκά φρούτα Παγωτά, κρύοι χυμοί φρούτων 20 Natural Health Science