ΑΡΙΣΟΣΔΛΔΙΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ ΘΔΧΡΙΑ ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΣΟΤ ΠΟΓΟΦΑΙΡΟΤ Ι ΣΜΗΜΑ ΔΠΙΣΗΜΗ ΦΤΙΚΗ ΑΓΧΓΗ & ΑΘΛΗΣΙΜΟΤ ΣΔΥΝΙΚΗ ΚΑΙ ΔΠΙΓΔΞΙΟΣΗΣΑ ΣΟ ΠΟΓΟΦΑΙΡΟ ΚΔΦΑΛΙΑ ΚΑΙ ΣΑΚΛΙΝΓΚ ΥΑΡΑΛΑΜΠΟ ΜΙΥΑΗΛΙΓΗ, PhD EΠ. ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΠΟΓΟΦΑΙΡΟΤ Σ.Δ.Φ.Α.Α. Α.Π.Θ. ΘΧΜΑ ΜΔΣΑΞΑ, PhD EΠ. ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΔΡΓΟΜΔΣΡΙΑ Σ.Δ.Φ.Α.Α. Α.Π.Θ.
Με ηελ θεθαιηά απηή ζηελ θνξπθή ηεο Δπξώπεο EURO 2008
ΚΔΦΑΛΙΑ Δίλαη ε ηθαλόηεηα ηνπ παίθηε λα ρηππά ηε κπάια κε ην θεθάιη θαη λα ηε κεηαβηβάδεη κε αθξίβεηα ζε ζπκπαίθηε ηνπ, ή λα ηε ζηέιλεη κε δύλακε ζηελ αληίπαιε εζηία κε ζηόρν ην γθνι, ή λα απνκαθξύλεη έλα θίλδπλν πνπ δηαγξάθεηαη ζηελ άκπλά ηνπ, ή λα θεξδίδεη ηελ πξώηε κπαιηά κεηά από ειεύζεξν θηύπεκα ηνπ αληηπάινπ.
Η ζεκαζία ηεο θεθαιηάο ζην παηρλίδη ηελ επίζεζε σο ηειηθή ελέξγεηα κε ζηόρν ην γθνι Γηα κεηαβίβαζε ηεο κπάιαο ζε ζπκπαίθηεο Γηα ηελ απνκάθξπλζε ηεο κπάιαο από ηελ ακπληηθή δώλε
ΔΙΓΗ ΚΔΦΑΛΙΑ Δπηζεηηθή-Ακπληηθή ΚΙΝΗΗ ΑΠΟ ΣΑΗ ΜΔ ΦΟΡΑ ΜΔ ΑΛΜΑ Άικα κε ηα δπν πόδηα Άικα κε ην έλα πόδη ΣΔΥΝΙΚΗ ΔΚΣΔΛΔΗ Μπξνζηηλή θεθαιηά Γπξηζηή θεθαιηά Κεθαιηά εθηξνπήο Κεθαιηά «Φαξάθη» Κεθαιηά πίζσ
ΚΔΦΑΛΙΑ Αλάινγα κε ην ζηόρν δηαθξίλεηαη ζε: Κεθαιηά γηα κεηαβίβαζε Κεθαιηά γηα απόθξνπζε ηεο κπάιαο (ακπληηθή θεθαιηά κε ή ρσξίο άικα) Κεθαιηά κε ζηόρν ην γθνι (επηζεηηθή θεθαιηά κε ή ρσξίο άικα)
Κεθαιηά κε άικα
Κεθαιηά κε άικα
Κεθαιηά «ςαξάθη»
ΗΜΔΙΑ ΠΡΟΟΥΗ Γηα ηελ εθηέιεζε ηεο θεθαιηάο δελ παίδεη ξόιν κόλν ε θίλεζε ηνπ θεθαιηνύ, αιιά πξέπεη λα ιεθζεί ππόςε θαη ε θίλεζε ηνπ θνξκνύ θαζώο θαη ησλ πνδηώλ Ο παίθηεο γηα λα ρηππήζεη ηελ κπάια δπλαηά πξέπεη λα θηλεζεί ελεξγεηηθά πξνο ηελ κπάια θη όρη παζεηηθά Η θαιύηεξε επηθάλεηα επαθήο κε ηελ κπάια είλαη ην κέησπν Λίγν πξηλ, θαη θαηά ηελ εθηέιεζε ηεο θεθαιηάο πξέπεη νη κύεο ηεο πεξηνρήο ηνπ απρέλα λα ζπζηαιζνύλ γηα λα δεκηνπξγήζνπλ ζηαζεξή αληίζηαζε. Σν απόηνκν θξελάξηζκα ηεο ηαρύηεηαο ηνπ θεθαιηνύ βνεζά ζην λα δεκηνπξγεζεί κία αληίζηαζε, ε νπνία ζηε ζπλέρεηα ζα κεηαδώζεη αξθεηή δύλακε ζηελ θίλεζε γηα ην ρηύπεκα ηεο κπάιαο.
ΒΑΙΚΔ ΑΡΥΔ ΣΗΝ ΔΚΣΔΛΔΗ ΣΗ ΚΔΦΑΛΙΑ Σα κάηηα αλνηρηά Η κπάια ρηππηέηαη κε ην κέησπν Πξηλ ην ρηύπεκα γίλεηαη ππεξέθηαζε ηνπ θνξκνύ πξνο ηα πίζσ Απόηνκε θίλεζε κε ηαρύηεηα πξνο ηε κπάια Παξαηήξεζε ηεο κπάιαο θαηά ην ρηύπεκα Σα ρέξηα βνεζνύλ ζηελ θίλεζε Μεηά ην ρηύπεκα θνίηαγκα ηεο κπάιαο
ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΡΑΞΗ Όζν κεγαιύηεξε είλαη ε ηαρύηεηα ηνπ θεθαιηνύ θαηά ηελ επαθή κε ηελ κπάια, ηόζν κεγαιύηεξε είλαη θαη ε ηαρύηεηα ηεο κπάιαο κεηά ηελ θεθαιηά Η θίλεζε ησλ πνδηώλ παίδεη ζεκαληηθό ξόιν ζηε θάζε πξνεηνηκαζίαο γηα ην άικα (νξηδόληηα θαη θάζεηε θίλεζε) Γηα λα πεηύρεη ν παίθηεο έλα κεγαιύηεξν άικα παίδεη ξόιν ε ηερληθή ζηελ πξνεηνηκαζία ηνπ άικαηόο ηνπ (ε ζπκκεηνρή ησλ ρεξηώλ γηα ηελ ώζεζε, ε γσλία θάκςεο ηεο άξζξσζεο ηνπ γόλαηνο θιπ.) θαη ε δύλακε ησλ κπώλ.
ΠΙΘΑΝΑ ΒΑΙΚΑ ΛΑΘΗ Σα κάηηα λα είλαη θιεηζηά Σν θεθάιη λα καδεύεηαη αλάκεζα ζηνπο ώκνπο Σελ κπάια δε ηε βξίζθνπκε ζην κέησπν Γε γίλεηαη ππεξέθηαζε ηνπ θνξκνύ πξηλ από ην θηύπεκα ηεο κπάιαο Γε γίλεηαη έληνλε θίλεζε πξνο ηελ κπάια Μεηά ηελ εθηέιεζε εο θεθαιηάο θνίηαγκα πξνο ην έδαθνο
ΟΓΗΓΙΔ ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΡΟΠΟΝΗΗ Γώζε ζεκαζία ζηε ζσζηή ηερληθή Δλζάξξπλε ηνπο κηθξνύο παίθηεο Υξεζηκνπνίεζε αλάινγεο κπάιεο (όρη βαξηέο) Λάβε ππόςε όηη κεξηθά παηδηά θνβνύληαη λα εθηειέζνπλ θεθαιηά Οξγάλσζε παηρλίδηα κε θίλεηξα
ΑΠΟΠΑΗ ΣΗ ΜΠΑΛΑ TAKΛΙΝΓΚ
Οξηζκόο Απόζπαζε ηεο κπάιαο είλαη ε ηθαλόηεηα ηνπ παίθηε λα απνζπά (λα θεξδίδεη) ηε κπάια από ηνλ αληίπαιν κε δηάθνξνπο ηξόπνπο, όπωο πξνβνιή θαη ηάθιηλγθ.
Δίδε απόζπαζεο ηεο κπάιαο Αλάινγα κε ηε ζέζε θαη ηελ θαηεύζπλζε ηνπ αληηπάινπ κε ηε κπάια ρξεζηκνπνηνύληαη δηάθνξα είδε απόζπαζεο ηεο κπάιαο ζηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο: 1. Απόζπαζε ηεο κπάιαο όηαλ ν αληίπαινο κε ηε κπάια έξρεηαη θαηά κέησπν 2. Απόζπαζε ηεο κπάιαο όηαλ ν αληίπαινο θηλείηαη πιάγηα ηνπ ακπλόκελνπ 3. Απόζπαζε ηεο κπάιαο όηαλ ν αληίπαινο είλαη γπξηζκέλνο κε ηελ πιάηε πξνο ηνλ ακπλόκελν
1. Ο αληίπαινο κε ηε κπάια έξρεηαη θαηά κέησπν 1. Βαζηθή απόζπαζε (πξνβνιή) 2. Μεησπηαίν ηάθιηλγθ θαη δηώμηκν ηεο κπάιαο 3. Μεησπηαίν ηάθιηλγθ θαη κπινθάξηζκα ηεο κπάιαο κε ηα πόδηα
1. Βαζηθή απόζπαζε (πξνβνιή) Βαζηθά ζεκεία εθηέιεζεο 1. Σωζηή ηνπνζέηεζε ηνπ ζώκαηνο ζηελ πνξεία ηνπ αληηπάινπ κε ηελ κπάια θαη βάδνληαο ην πόδη κε ην εζωηεξηθό πάλω ζε απηήλ 2. Η πξνβνιή γίλεηαη ηε ζηηγκή πνπ ν αληίπαινο πξνζπαζεί λα πξνωζήζεη ηε κπάια (ζωζηή πξνζέγγηζε θαη θαηάιιεινο ρξόλνο επέκβαζεο ζηε κπάια) 3. Τν ζώκα θιίλεη εκπξόο, έρνληαο ην βάξνο ρακειά 4. Τνπνζέηεζε ηνπ πνδηνύ ζηήξημεο πιάγηα θαη πίζω από ηε κπάια 5. Η δύλακε ηνπ πνδηνύ επαθήο εθαξκόδεηαη ζην θέληξν ηεο κπάιαο. O παίθηεο πξέπεη λα εμαζθεί ζηαζεξή πίεζε κε ην εζωηεξηθό ηνπ πνδηνύ, ώζηε λα ξνιάξεη ηε κπάια πάλω από ην πόδη ηνπ αληηπάινπ 6. Η άξζξωζε ηνπ γνλάηνπ πξέπεη λα είλαη ιπγηζκέλε θαη ζηαζεξή θαηά ηελ ώξα ηεο επαθήο (ηε ζηηγκή ηεο «θόληξαο»). Τν ίδην επίζεο θαη ε πνδνθλεκηθή άξζξωζε 7. Σωζηή ρξήζε ηνπ ώκνπ, γηα λα βγεη ν αληίπαινο εθηόο πνξείαο θαη λα ράζεη ηελ ηζνξξνπία ηνπ 8. Απνθαζηζηηθόηεηα θαη πάζνο γηα ηε λίθε ζηε δηεθδίθεζε ηεο κπάιαο
2. Μεησπηαίν ηάθιηλγθ θαη δηώμηκν ηεο κπάιαο Βαζηθά ζεκεία εθηέιεζεο 1. Σωζηή πξνζέγγηζε θαη θαηάιιεινο ρξόλνο επέκβαζεο πξνο ηε κπάια 2. Βαζύ ιύγηζκα ηνπ πνδηνύ ζηήξημεο ζην πξνηειεπηαίν βήκα θαηά ηελ πξνζέγγηζε θαη ρακήιωκα ην θέληξν βάξνπο 3. Τέληωκα ηνπ πνδηνύ επαθήο θαη ρηύπεκα ηεο κπάιαο κε ην άθξν πόδη ζην θέληξν ηεο δηώρλνληάο ηελ καθξηά από ηνλ αληίπαιν 4. Τν πόδη ζηήξημεο ιπγίδεη πξνο ηα κέζα ή πξνο ηα έμω θαηά ην «γιίζηξεκα» πξνο ηε κπάια 5. Τα ρέξηα βνεζνύλ ζηελ νκαιή πηώζε ηνπ ζώκαηνο θαη ηνπνζεηνύληαη πξνο ηα πίζω θαηά ηε ζηηγκή ηνπ γιηζηξήκαηνο
3. Μεησπηαίν ηάθιηλγθ θαη κπινθάξηζκα ηεο κπάιαο κε ηα πόδηα Βαζηθά ζεκεία εθηέιεζεο Χξεζηκνπνηείηαη ε ίδηα ηερληθή κε ην κεηωπηαίν ηάθιηλγθ, απιώο δηαθνξνπνηείηαη ζην ηειηθό ζηάδην Τν πόδη επαθήο αγθαιηάδεη ηε κπάια κε ην κέζα κέξνο ηνπ άθξνπ πνδηνύ καδεύνληαο ηε κπάια Σήθωκα ζηεξηδόκελνο ζην πόδη πνπ καδεύεη ηε κπάια θαη ηαπηόρξνλε πξνθύιαμε κε ην ζώκα από ηνλ αληίπαιν
2. Απόζπαζε ηεο κπάιαο, όηαλ ν αληίπαινο θηλείηαη πιάγηα ηνπ ακπλόκελνπ 1. Σδαξηδάξηζκα θαη πξνβνιή ηνπ πνδηνύ 2. Πιάγην ηάθιηλγθ κε γιίζηξεκα
1. Σδαξηδάξηζκα θαη πξνβνιή ηνπ πνδηνύ Βαζηθά ζεκεία εθηέιεζεο σζηή πξνζέγγηζε κε ηξέμηκν παξάιιεια κε ηνλ θάηνρν ηεο κπάιαο Καηάιιεινο ρξόλνο επέκβαζεο πξνο ηε κπάια Σνπνζέηεζε ηνπ ώκνπ κπξνζηά από ηνλ ώκν ηνπ αληηπάινπ θαη ηδαξηδάξηζκα γηα λα βγεη ν αληίπαινο εθηόο ζέζεο Πξνβνιή ζηελ θαηάιιειε ζηηγκή ηνπ θνληηλόηεξνπ πνδηνύ πξνο ηε κπάια γηα δηώμηκν ή παίξλνληάο ηελ («θιέςηκν») κε ην πόδη επαθήο (εζσηεξηθό ή εμσηεξηθό κέξνο αλάινγα ηεο πεξίπησζεο)
2. Πιάγην ηάθιηλγθ κε γιίζηξεκα Υξεζηκνπνηείηαη ζε πεξηπηώζεηο πνπ ν θάηνρνο ηεο κπάιαο πξνπνξεύεηαη ιίγν από ηνλ ακπλόκελν θαη έρεη παίμεη ηε κπάια κπξνζηά ηνπ. Δθηειείηαη κε ην απνκαθξπζκέλν πόδη ή κε ην θνληηλόηεξν πόδη πξνο ηε κπάια. Η επηινγή εμαξηάηαη από ηε ζσζηή εθηίκεζε ηεο ζέζεο θαη ηεο ηαρύηεηαο ηνπ ακπλόκελνπ θαη ηνπ θαηόρνπ ηεο κπάιαο. Βαζηθά ζεκεία εθηέιεζεο κε ην απνκαθξπζκέλν πόδη 1. Σωζηή πξνζέγγηζε θαη θαηάιιεινο ρξόλνο επέκβαζεο πξνο ηνλ θάηνρν ηεο κπάιαο (θαηάιιεινο ρξόλνο ζεωξείηαη, όηαλ ν αληίπαινο έρεη πξνωζήζεη ιίγν ηε κπάια εκπξόο θαη πξνζπαζεί λα ηε θζάζεη). 2. Σηε θάζε επέκβαζεο, ζην πξνηειεπηαίν βήκα, ην πόδη πνπ βξίζθεηαη θνληά ζηνλ αληίπαιν «ιπγίδεη» ζην γόλαην ρακειώλνληαο έηζη ην θέληξν βάξνο θαη ζηε ζπλέρεηα ηνπνζεηείηαη θάηω από ην ζώκα. 3. Τν πόδη επαθήο «ηεληώλεη» ηειείωο γηα λα θζάζεη ηε κπάια, ώζηε λα ηε δηώμεη κε ηνλ ηαξζό καθξηά από ηνλ αληίπαιν. Σηελ πεξίπηωζε πνπ ν ακπλόκελνο ζέιεη λα «κπινθάξεη» ηε κπάια, πεξλά ην πόδη επαθήο πην κπξνζηά απ απηήλ. Σηε ζπλέρεηα ζηεξηδόκελνο ζ απηό ην πόδη ζεθώλεηαη πξνζηαηεύνληαο βέβαηα θαη ηε κπάια. 4. Τα ρέξηα βνεζνύλ ζηελ νκαιή πηώζε ηνπ ζώκαηνο θαη ηνπνζεηνύληαη πξνο ηα πίζω θαηά ηε ζηηγκή ηνπ γιηζηξήκαηνο.
Πιάγην ηάθιηλγθ κε γιίζηξεκα θαη δηώμηκν ηεο κπάιαο
Πιάγην ηάθιηλγθ κε γιίζηξεκα θαη «κπινθάξηζκα» ηεο κπάιαο
Πιάγην ηάθιηλγθ κε γιίζηξεκα κε ην θνληηλόηεξν πόδη πξνο ηε κπάια
3. Απόζπαζε ηεο κπάιαο, όηαλ ν αληίπαινο είλαη γπξηζκέλνο κε ηελ πιάηε πξνο ηνλ ακπλόκελν 1. Απόζπαζε κε πξνβνιή ηνπ πνδηνύ
1. Απόζπαζε κε πξνβνιή Βαζηθά ζεκεία εθηέιεζεο Καηάιιεινο ρξόλνο επέκβαζεο Γξήγνξε πξνβνιή ηνπ πνδηνύ κπξνζηά από ηνλ αληίπαιν, ελώ πξέπεη λα ππνινγίζεηο ηελ ηαρύηεηα θαη ηελ πνξεία ηεο κπάιαο Αλ ε κπάια είλαη ήδε ζηα πόδηα ηνπ αληηπάινπ, ηόηε κελ αθήλεηο ηνλ αληίπαιν λα γπξίζεη κε κέησπν. Κάλε πξνβνιή γηα λα απνζπάζεηο ηε κπάια ρσξίο θάνπι, όηαλ δνζεί ε θαηάιιειε επθαηξία. Καηάιιεινο ρξόλνο ζεσξείηαη, όηαλ ν αληίπαινο δελ ειέγρεη ηε κπάια ή ηε ζηηγκή πνπ πξνζπαζεί λα ηελ πξνσζήζεη. Γηαθνξεηηθά παξελόριεζε δηαξθώο ηνλ αληίπαιν, ώζηε λα ράζεη ηνλ έιεγρν ηεο κπάιαο.
Απόζπαζε κε πξνβνιή όηαλ ε κπάια έξρεηαη πξνο ηνλ επηηηζέκελν
Απόζπαζε κε πξνβνιή όηαλ ν επηηηζέκελνο θαηέρεη ηε κπάια
Οδεγίεο πξνο ηνπο παίθηεο Πξόζεμε ηηο πξνζπνηήζεηο ηνπ αληηπάινπ Μάζε λα ρξεζηκνπνηείο θαη ηα δύν πόδηα. Αλ δελ γίλεηαη, ηόηε νδήγεζε ηνλ αληίπαιν πξνο ηελ δπλαηή ζνπ πιεπξά Πξνζπάζεζε λα νδεγείο ηνλ αληίπαιν ζε ρώξνπο πξνο ηα πιάγηα ηνπ γεπέδνπ Με αληηδξάο κε ηάθιηλγθ. Υξεζηκνπνίεζέ ην κόλν όηαλ δελ έρεηο άιιε επηινγή Να επεκβαίλεηο ζηελ θαηάιιειε ζηηγκή. Γειαδή, όηαλ ν επηζεηηθόο ρηππήζεη ηε κπάια γηα λα ηελ πξνσζήζεη, επεηδή ηόηε απαηηείηαη ρξόλνο γηα λα ηελ μαλαρηππήζεη Κάλε ηάθιηλγθ ζηελ πεξίπησζε πνπ ππνζηεξίδεζαη από θάπνην ζπκπαίθηε ζνπ.
Λάζνο ηάθιηλγθ
Λάζνο πξνβνιή